Het Gesprek van de Dag
Buitenlanders
zijn tuk op
oranje shirtjes
Ook honden kunnen
een strafblad krijgen
VERBIJSTEREND
GAK-artsen willen geen claimbeoordelaar worden
'Uitspraak in DES-zaak heeft
gevolgen voor milieurecht'
WOENSDAG 14 OKTOBER 1992
17
De kaartjes voor de voetbalwed
strijd Nederland-Polen mogen
dan bepaald niet als zoete
broodjes over de toonbank
gaan, bij de Leidse sportzaak
Wout Bergers zijn oranje-attri
buten nog steeds in trek. Gere
geld stappen mensen de winkel
binnen die een oranje shirtje
willen hebben, een paar sokken,
of een truitje met de kop van
Ruud Gullit erop.
Fervente oranje-supporters zijn
het overigens niet, vertelt verko
per Arjan Hage uit Alphen aan
den Rijn. „Vooral de shirtjes
worden heel goed verkocht,
maar niet aan Nederlanders.
Wel aan buitenlandse toeristen:
Canadezen, Amerikanen en veel
Engelsen en Duitsers. Daar ver
bazen wij ons ook weieens over,
ja."
De belangstelling voor de ver
richtingen van het Nederlands
elftal mag dan in eigen land ta
nende zijn, het wordt allemaal
wel weer beter, voorspelt Hage.
„Nederlanders zijn heel kritisch.
We zijn natuurlijk tijdens het EK
in Duitsland erg verwend en
sinds die tijd verwachten we te
veel van het Nederlands elftal.
Dat komt ook omdat iedere
week AC Milan en Ajax op de
televisie zijn te zien. Die spelen
goed voetbal en iedereen ver
wacht dan dat het Nederlands
elftal dat ook doet. Maar dat
kan niet altijd."
Hage is zelf wat je noemt een
fervent supporter. Hij is naar
EK-wedstrijden in Duitsland ge
weest, en woonde ook een wed
strijd van Oranje bij tijdens het
WK in Italië. Hij was 'absoluut'
vanavond naar de Rotterdamse
Kuip afgereisd als hij zelf niet
had moeten voetballen. „Ik kan
mijn eigen team niet in de steek
laten." De verrichtingen van
Oranje volgt hij nu op televisie
en hij is optimistisch gestemd
over het niveau en over de uit
slag. Het wordt 3-0 of 4-0, denkt
de 24-jarige Alphenaar.
„De laatste wedstrijd waar ik
naar toe ben geweest, was tegen
Portugal. Ook in Rotterdam. Dat
viel een beetje tegen. Het voet
bal was gewoon wat minder,
van de 90 minuten waren er
maar 10 leuk om naar te kijken.
Gelukkig was er wel sfeer op de
tribune. Maar sinds Nederland-
Italië heb ik er weer vertrouwen
in. De wedstrijd tegen Noorwe
gen schijnt niet zo best te zijn
geweest, maar die heb ik niet
gezien, want toen zat ik in Grie
kenland. Ik denk dat het nu
weer gaat gebeuren."
JANET VAN DIJK»
Verkoper Arjan Hage uit Alphen aan den Rijn: „Ook Duitsers kopen oranje petjes". foto hielco kuipers
Politie registreert 'bijtmutaties'
Elk politiekorps moet een straf
blad voor honden gaan bijhou
den. Het is het gevolg van een
nieuwe wet die binnenkort van
kracht wordt. De Leidse politie
houdt al enige tijd bij welke
honden hebben gebeten. Bijt
mutaties, heten ze in de taal die
op het Leidse politiebureau
wordt gesproken. Vorig jaar wa
ren er maar liefst 185, dit jaar
nog meer. Meestal gaat het om
de situatie hond bijt mens, soms
is het hondbi]t hond.
Koos van Loe vormt samen met
twee andere hoofdagenten de
Leidse hondenbrigade. Weke
lijks krijgt het drietal de gege
vens uit het politierapport on
der ogen die te maken hebben
met honden en andere dieren.
Bijtende honden, blaffende
honden, mishandelde geiten,
schapen en varkens.
De bijtgevallen worden meteen
geregistreerd, de eigenaren krij
gen bezoek van de politie. Als
een hond binnen een bepaalde
tijd twee of drie maal zijn tan
den in andermans vlees zet,
stappen de agenten naar het ge
meentebestuur, dat een muil-
korfgebod kan opleggen. Voor
pitbulls en kruisingen van pit
bulls geldt dit gebod overigens
in Leiden sowieso. Deze hon
den mogen ook niet los buiten
lopen.
Maar andere honden hoeven al
leen een muilkorf te dragen als
de politie constateert dat ze
bijtgraagzijn. Gaat de hond dan
nog eens de fout in, of laat de
eigenaar de muilkorf thuis, dan
kan de politie het dier in beslag
nemen. Dat komt overigens zel
den voor, vertelt De Loe. „De af
gelopen twee jaar heb ik één
keer meegemaakt dat een hond
een muilkorf moest gaan dra
gen. Een bastaardbouvier was
dat."
Wat wél vaak gebeurt is dat de
politie pitbulls zonder muilkor
ven ziet. „We hebben tegen de
eigenaren een aantal keer pro
ces-verbaal opgemaakt en een
paar keer gedreigd de hond in
beslag te nemen", aldus De Loe.
De hondenbrigade van de Leid
se politie krijgt binnenkort te
maken met een nieuwe wet, de
Gezondheids- en Welzijnswet
voor Dieren. Het grootste ver
schil met de huidige werkwijze
is dat een hond na een beet niet
alleen wordt geregistreerd,
maar ook getatoeëerd. Na het
volgende vergrijp wordt het dier
gemuilkorfd. Hoe de politie een
eigenaar kan verplichten de
hond na een beet te laten tatoe
ëren, weet De Loe nog niet.
„Dat zal wel in de wet staan."
Hij denkt dat er verder voor de
Leidse politie niet zo veel veran
dert. Misschien wordt het werk
wat gemakkelijker. „Je kunt
waarschijnlijk sneller een muil-
korfgebod opleggen of de hond
in beslag nemen."
Overigens is de beste remedie
tegen bijtende honden nog al
tijd een goede opvoeding, ver
zekert De Loe. „Er zijn maar
weinig valse honden. Als ze
agressief zijn, ligt het meestal
aan de eigenaar."
Dat er steeds meer mensen
worden gebeten heeft volgens
hem dan ook niet te maken met
een toename van de agressivi
teit onder deze dieren. „Veel
mensen hebben een hond en
we wonen op een kleine ruimte
met weinig uitlaatmogelijkhe-
den. Ze zijn er wel, maar daar
gaan dan ook meteen de mees
te mensen naar toe." De beste
tip die hij heeft is: hou een
hond altijd aan de lijn, behalve
op plekken waar het dier beslist
geen kwaad kan.
Bang is De Loe nooit, zelfs niet
voor bijtgragehonden. „Ik ben
wel voorzichtig en behoedzaam,
maar bang niet, nee. We kun
nen natuurlijk ook de nodige
maatregelen nemen als we een
hond moeten vangen. Dan
doen we een bijtmouwtjeom,
en bieden de hond onze arm
aan. Met de vangstokkunnen
we het dier dan vangen." Soms
ook gebruikt de politie het ver
dovingsgeweer. „Een paar we
ken geleden nog, toen we een
pitbull vingen in de Arends
horst."
JANET VAN PUK»
Toename vluchten
leidt niet tot
meer klachten
De commissie geluidhinder
Schiphol heeft in de dagen
na de vliegramp in de Bijl
mermeer meer klachten ge
kregen over geluidshinder.
Het aantal klachten uit Lei
den is echter niet extravagant
toegenomen. Als vliegtuigen
op de Kaagbaan landen,
moeten ze een bocht over de
Leidse Merenwijk maken. De
Buitenveldertbaan over de
Bijlmermeer is tijdelijk niet
gebruik om de bewoners van
dat Amsterdamse stadsdeel
te ontzien. De afgelopen vijf
maanden klagen elke week
gemiddeld 25 Leidenaars
over geluidshinder. De helft
van de klachten gaat over 's
nachts vliegen.
E. van Heemst:
'De provincie
was alleen
maar goed
als afvalboer'
REGIO/DEN HAAG
PAUL VAN DER KOOL»
De Alphense gifstort was al ont
dekt en officieel waren er wijze
lessen getrokken uit 'Lekker-
kerk': toch moest de provincie
ook begin jaren '90 nog rare
bokkesprongen maken om van
'probleemvuil' af te komen.
Oud-gedeputeerde E.P. van
Heemst, inmiddels PvdA-Ka
merlid, onthulde dat gisteren
tijdens een hoorzitting van de
commissie die het provinciale
afvalbeleid onderzoekt.
Centraal stond wederom de
stort bij wat nu recreatiegebied
Rotte Meren heet, vlakbij Berg-
schenhoek. Officieel was ook
hier de provincie zeer kritisch,
merkte Van Heemst als voorzit
ter van het recreatieschap dat
het gebied inrichtte en beheer
de. Juristen 'vlooiden met een
loep alles na' en districtsambte
naren schreven kritische rap
porten over het totaal onbruik
bare draineersysteem.
Ondertussen kwam milieu-
-gedeputeerde Van der Vlist
echter regelmatig 'buurten met
probleemladingen'. „Dan had
er weer zo'n burgemeester ge
beld. Want de provincie was
nergens goed voor, behalve als
afvalboer." Van Heemst, groen-
gedeputeerde van 1987 tot
1991, concludeerde daar laco
niek uit dat de provincie de pro
blemen kennelijk liet lopen.
Zijn ambtenaren op de stort
Doktoren voeren actie tegen uitkleden functie en inleveren salaris
Aanspreken één dader wordt gemakkelijker
Het is nog behoorlijk druk, zo'n dagje
niet werken. Vijf keer moet de opname
over en vijf keer moeten 'patiënt', arts,
cameraman, geluidsman en regisseur in
het kleine onderzoekskamertje het to
neelstukje overdoen. Maar als je actie
voert en je krijgt een ploeg van het NOS-
journaal over de vloer, dan maak je even
tijd. De artsen van het GAK in Leiden
voeren actie. Tegen het uitkleden van
hun functie en tegen het inleveren van
twintig procent salaris.
Ongeveer 90 procent van de 1200 bij
bedrijfsverenigingen werkzame verzeke
ringsartsen legden gisteren het werk ge
deeltelijk neer. Zij verzetten zich tegen
het 'uitkleden' van hun functie in de
nieuwe CAO, terwijl ze juist zo leuk bezig
waren om hun steentje bij te dragen om
het percentage mensen in de ziektewet
of WAO te beperken. De daarvoor beno
digde intensieve contacten met werkge
vers en werknemers schieten er in de
nieuwe functie-omschrijving bij in.
„De arts wordt door die taakomschrij
ving gedegradeerd tot 'claimbeoorde
laar' die de hele dag achter zijn bureau
dossiers zit te bekijken", zegt A. Cre-
mers, bestuurder van de VHP, de Vereni
ging voor Hoger personeel. De VHP
houdt de protestdag samen met het
LAD, het Landelijk Verbond van Artsen
in Dienstverband. „Ik begrijp dan ook
niet wat de werkgevers bezielt om met
dit soort voorstellen te komen."
Volgens Cremers is de actie landelijk
een groot succes. Ruim 90 procent van
de artsen doet mee, zo blijkt hem halver
wege de dag na een telefonische rond
gang langs 50 contactpersonen. In Lei
den doen alle acht artsen mee. De VHP
heeft verschillende 'actiemodellen' en
'actiedraaiboeken' gemaakt. Leiden valt
in de categorie nummer één.
Dat betekent dat alleen de administra
tie wordt bijgehouden en dat geen pa
tiënten worden ontvangen en dat geen
ziekenbezoekers te woord worden ge
staan. „Noem het maar bedrijfsmatige
ongehoorzaamheid," zegt Cremers. Men
volgt de instructies van de vakbonden
op, in plaats van die van de chefs."
Opvallend is de verknochtheid van de
actievoerders aan hun werkkleding: on
danks de actie lopen de meeste artsen in
hun witte jas. „Macht der gewoonte
denk ik", zegt een actievoerder. „En met
die camera's in de buurt krijg je toch een
beetje 'medisch-centrum-west- gevoel'."
Volgens de Leidse GAK-arts Boon is de
actie netjes voorbereid. Boon is voorzit
ter van de Vagak, de vereniging van art
sen die bij het GAK werken. „Er komt
hier niemand tevergeefs aan de deur, ie
dereen is netjes afgezegd. Ik vind dat on
ze klanten geen schade mogen leiden
van deze actie. Tot nu toe ('s middags
twaalf uur) heeft nog niemand tevergeefs
aangeklopt."
Boon wijst op de dreigende salarisach-
De commissie Blokland hield gisteren de voorlaatste hoorzitting.
werden echter soms horendol
van de vele gezichten van de
provincie.
Neem nu november 1989. In
genieur J.C. van der Vlist, gede
puteerde milieu, schreef mr.
E.P. van Heemst, voorzitter van
het recreatieschapp Rotte Me
ren, een bestuurlijke bedelbrief.
Hij begreep best dat het schap
zijn verkeerde vuil 'niet zomaar'
kan accepteren omdat het vie
zer is dan de vergunningen toe
staan. Maar hij kon het nergens
kwijt en wilde de toelatingscri
teria best wat helpen verrui
men. En natuurlijk mocht men
het 'eventjes bemonsteren'.
een officiële brief van Gedepu
teerde Staten. Daarin stond dat
de provincie gedoogt dat het
schap viezer vuil wil voordat dat
officieel kan. Van Heemst:
„Voor de juristen leek het dan
alsof wij dat wilden. Het tegen
deel was waar", kijkt hij terug.
Ging zijn schap een aantal ke
ren door de bocht, in oktober
1989 weigerde het 500 ton huis
vuil uit Zoetermeer te accepte
ren. Het vuil kwam er toch, al
weet Van Heemst niet meer wat
er eerder was: het vuil of de wei
gering. Evenmin wist hij hoe
zijn college van Gedeputeerde
Staten de buitenwereld de ga
rantie had kunnen geven dat op
een Vlaardingse stortplaats al
leen schoon puin werd gestort,
terwijl de oud-gedeputeerden
Borgman en Hekkelman nu
juist hadden afgesproken dat
het een stort voor 'probleemaf-
val' werd.
Naast de bokkesprongen en
verkeerde voorlichting, deed de
provincie ook veel goeds in de
tweede helft van de jaren '80.
Aldus Van Heemst. Zo verhoog
de ze heel bewust de storttarie-
ven om het aantrekkelijker te
maken puin opnieuw te gebrui
ken. Ook de controle werd vol
gens de oud-gedeputeerde een
stuk beter.
Koopjes voor
kinderziekenhuis
REGIO
De Digros supermarkten in de
regio houden deze week een ac
tie ten bate van het Sophia kin
derziekenhuis in Rotterdam.
Deze landelijke actie is georga
niseerd door het personeel van
de samenwerkende Dirk van
den Broek-bedrijven naar aan
leiding van het vijftigjarig be
staan.
Dertig merkfabrikanten leve
ren gratis produkten, waarvan
veertigduizend pakketten le
vensmiddelen zijn samenge
steld. De pakketten worden nog
tot en met donderdag voor der
tig gulden verkocht. De winkel
waarde is zeventig gulden.
terstand die GAK-artsen dreigen Qp te lo
pen. Tot nu toe is het aanvangssalaris
van artsen die bij het GAK werken en dat
van keuringsartsen in het bedrijfsleven
ongeveer gelijk: 4300 gulden bruto per
maand. Boon: „Maar daar dreigt dus
twintig procent van af te gaan en dat is
een fors bedrag."
De gezamenlijke directies nemen geen
maatregelen tegen de actie, die voorlo
pig tot één dag beperkt blijft. De VHP
heeft wel een dreigend schrijven ontvan
gen van de hoofddirectie van het GAK.
Daarin wordt gedreigd om bij herhaling
van de acties loon in te houden en naar
de rechter te stappen. „Deden ze dat
laatste maar", zegt bondsbestuurder
Cremers. „Dan kon de rechter onze ge
rechtvaardige verlangens toetsen." De
Leidse directie houdt zich afzijdig. Zij
stelt zich op het standpunt dat het hier
een conflict betreft tussen de hoofddi
rectie van het GAK en de bonden.
eerder als de voorraad is uitverkocht voor de verbijsterende prijs van 269.-1
U ontdekt elke keer een andere Bijenkorf (2^
De Leidse jurist C.J.J.M. Stolker
denkt dat de uitspraak van de
Hoge Raad over de DES-doch-
ters grote gevolgen kan hebben
voor milieuschandalen. Door
dit arrest is het gemakkelijker
om één 'dader' aan te spreken,
ook wanneer hij niet alle schade
heeft veroorzaakt.
Stolker noemt als voorbeeld
het geval dat iemand schade
lijdt door een slechte gezond
heid die is veroorzaakt door het
storten van bijvoorbeeld to
lueen. Net als DES-Dochters
kan het slachtoffer dan een van
de vervuilers aanspreken voor
de hele schade.
Medicijn
De Hoge Raad deed vorige week
uitspraak in de kwestie van de
DES-dochters. Bij een aantal
van deze vrouwen werd kanker
geconstateerd, nadat hun moe
ders bij de zwangerschap het
middel DES hadden gebruikt.
Dit was een medicijn tegen
miskramen. Een aantal 'doch
ters' eiste schadevergoeding.
Hun eis liep echter stuk omdat
zij volgens het Gerechtshof alle
producenten, zo'n 200, voor de
rechter moesten dagen. Het
hoogste rechtscollege heeft nu
uitgemaakt dat het voldoende is
om één van die producenten
voor de gehele schade aanspra
kelijk te stellen.
Stolker twijfelt echter of dat
ook geldt voor de overheid die
de kosten van een afgraving op
de vervuiler wil verhalen. ,,Als
iemand de helft van de vervui
ling heeft veroorzaakt, is hij ook
voor de helft aansprakelijk voor
de kosten van het afgraven. Er is
een veel directere relatie tussen
de omvang van de schade en de
aansprakelijkheid.
Kemp
Stolker geeft toe dat het zo wel
lastig wordt voor de overheid
om de kosten van milieuschade
op vervuilers te verhalen. „Ik
sluit niet uit dat de Hoge Raad
eenzelfde redenering zal volgen
bij illegale stort van vuil. Je kan
dat echter nog niet uit de DES-
zaak afleiden."
Die mening wordt gedeeld
door de landsadvocaat. Hij
heeft namens de Staat een
schadevergoeding geëist van
tien miljoen gulden van vuil-
transporteur Simon Kemp we
gens stort in de Coupépolder.
„Wij hebben Kemp gedaagd
omdat hij als enige daar exhor-
bitante stortingen heeft gedaan,
hij is niet te vergelijken met mo
gelijke andere daders."