China sluit
hervorming
politiek uit
'Lakei uit Moskou' moet Georgische vaderland redden
'De Russen komenmaar deze keer ook echt'
Vrede Angola steeds verder
weg na dreigementen Unita
Buitenland
De Klerk: verkiezingen onmogelijk
Actieschip
Greenpeace
geënterd
Nobelprijzen
Amerikanen
jalaan ban bu hassan Niet opletten bij het autorijden in de Arabi
sche woestijnstaat Oman kan slecht aflopen. De chauffeur van deze
Toyota kwam na een aanrijding met een kameel met de schrik vrij.
Het lot van het beknelde 'schip van de woestijn', dat moest worden
uitgezaagd, is niet bekend. foto ap hassan abas
Oekraïnse ziet bom voor bier aan
kiev» Een Oekraïnse vrouw in Donetsk heeft zichzelf opgebla
zen toen zij per abuis de pin uit een handgranaat trok. Ze had
het wapen voor een blik bier aangezien. Volgens de politie raak
ten 17 mensen gewond toen de oude vrouw de granaat tot ont
ploffing bracht nabij het treinstation van de stad. De politie was
op dat moment bezig illegale wapens op te sporen, waarbij een
vluchtende verdachte de granaat zou hebben weggeworpen, al
dus de commissaris van politie.
Barre verovert stad zuiden Somalia
nairobi Aanhangers van de voormalige Somalische president
Siad Barre hebben vandaag na zware gevechten in het zuiden
van Somalia de stad Bardere veroverd. Bardere, op ongeveer 330
kilometer ten westen van de hoofdstad Muqdisho, is één van de
belangrijkste doorvoerhavens voor westerse voedselhulp aan So
malia. De stad vormde sinds april het hoofdkwartier te velde van
Mohamed Farah Aideed, één van de machtigste krijgsheren
sinds Barre begin 1991 verdreven werd.
Massale staking in Italië
rome» Naar schatting tien miljoen Italiaanse werknemers heb
ben vandaag het werk neergelegd uit protest tegen de bezuini-
gingspolitiek van de regering. De algemene staking die vier uur
zal duren, wordt gesteund door de drie grootste vakbonden.
Journalisten gingen gisteravond al in staking om te voorkomen
dat vandaag kranten uitkomen.
'Deling Italië zou vergissing zijn'
rome» Ondanks de enorme populariteit van de
zinde Noordelijke Liga zegt 60 procent van de Noorditalianen
dat het een vergissing zou zijn om het land op te splitsen, aldus
een gisteren gepubliceerde opiniepeiling. Hoewel meer dan de
helft van de Noorditalianen gelooft dat het leven beter zou zijn
zonder het armlastige zuiden betere openbare diensten, meer
banen en een grotere kans op economische groei zou 56 pro
cent het 'bijzonder spijtig' vinden als een onafhankelijke Noor-
ditaliaanse staat zou worden uitgeroepen. Toch vindt ruim 27
procent afscheiding een goed idee en 21 procent zou 'bijzonder
opgelucht' zijn als Noord-Italië van het zuiden verlost zou zijn.
Kuwayt kiest voor Amerikaanse tank
kuwavt Het Kuwaytse leger heeft bij de aanschaf van een nieu
we gevechtstank gekozen voor de Amerikaanse M1-A2 Abrams.
De fabrikant van de Britse Challenger 2, Vickers, kreeg het nakij
ken. Aangenomen wordt dat Kuwayt tussen de 300 en 400 tanks
wil kopen. De transactie zal daarmee een bedrag belopen van
vele miljarden guldens.
Nieuwe leider Italiaanse DC
rome» De Italiaanse Christen-Democraten (DC) hebben giste
ren de voormalige minister van justitie en defensie, Mino Marti-
nazzoli, tot partijleider benoemd. De 60-jarige jurist komt in de
plaats van Arlando Forlani, die na de nederlaag van de DC bij de
parlementsverkiezingen in april zijn aftreden aankondigde.
Vrouw dood na transplantatie
los anceles De vrouw die afgelopen weekeinde een varkensle
ver kreeg ingebracht, is gisteravond overleden. De 26-jarige
Susan Fowler bezweek kort voordat artsen de varkenslever wil
den vervangen door een mensenlever. De transplantatie van de
varkenslever was een noodmaatregel omdat er zondag geen
mensenlever voorhanden was en de vrouw nog maar enkele
uren te leven had.
Eduard Sjevardnadze werd zondag al gefeliciteerd met zijn verkiezing
tot president van Georgië. foto ap
Algemeen
chePreweAgenti
1 The Independen
berlun hans hoogenduk
correspondent
Levensgevaarlijk cesium 137 in een ba-
gagekluis op het station van Frankfurt;
minstens zo dodelijk strontium 90 in
de achterbak van een auto; tientallen
kilo's uranium 235 die nog spoorloos
zijn. In Duitsland is alarm geslagen na
dat hoog radio-actief materiaal afkom
stig uit de voormalige Sovjetunie is
ontdekt.
Verrast zijn de autoriteiten en andere
experts niet. In november 1990 kreeg
de centrale recherche in Wiesbaden al
een tip. „Onze criminelen smokkelen
niet alleen antiquiteiten naar Duits
land, maar ook strategische grondstof
fen", waarschuwde een hoge Russi
sche functionaris.
De Duitse journalist en maffia-expert
Jürgen Roth uit Frankfurt is ook niet
verrast door de vondst van het dodelij
ke spul in Duitsland. „Dit is al jaren
aan de gang. Wat ze nu hebben ont
dekt, is hooguit het topje van de ijs
berg. De Russische maffia is veel ge
vaarlijker dan de Italiaanse", vertelt hij.
Volgens Roth verschilt de Russische
maffia vooral van de Italiaanse, Ameri
kaanse en alle andere criminele groe
pen doordat men tot in de hoogste
staats- en regeringskringen is doorge
drongen. Het weekblad DieZeit citeer
de een Russische maffioso met de
woorden: „De georganiseerde misdaad
in de ex-Sovjetunie is als een flatge
bouw, waarvan de bovenste verdieping
wordt bewoond door de partij".
Een ander voordeel voor de gangsters
uit het Gemenebest van Onafhankelij
ke Staten (GOS) is dat de militaire
structuren van het voormalige Sovjet-
leger in de ex-DDR nog geheel intact
zijn. Roth: „Dat betekent niet dat er uit
hun bestanden spul op de markt komt,
maar wel dat er uitstekende contacten
bestaan tussen corrupte officieren en
maffia-kringen in Rusland en andere
GOS-republieken". „Kolonel Witalij Si-
dorowitsj Koeroes, de hoogste militaire
aanklager in het vroegere Sovjet-leger
in Oost-Duitsland, heeft ons al tijden
geleden gewaarschuwd", aldus Roth.
„Hij zei: 'Nu kunnen jullie werkelijk
zeggen: de Russen komen'."
Deskundigen zijn het er ook over eens
dat het slechts een kwestie van tijd was
voordat de Russische maffia haar 'aan
bod', dat vooral bestond uit sigaretten,
verdovende middelen en antiek, zou
uitbreiden met de handel in vrouwen
en natuurlijk in radio-actieve stoffen.
Zoals afgelopen weekeinde bij de
vondst van het eerste levensgevaarlijke
radio-actieve materiaal in en rond
Frankfurt duidelijk werd, bedienen de
maffiosi zich van te goeder trouw zijn
de Poolse handelaren, die het snelle
geld ruiken. Vijf Polen zijn intussen
opgepakt, hun dodelijke handel is in
beslag genomen, maar hoeveel hoog
radio-actief materiaal er nog circuleert,
weet niemand.
In het weekblad Der Spiegel kwam gis
teren de 34-jarige Duitser van Poolse
afkomst Krzystof Adamski aan het
woord. Adamski liet op verzoek van
twee Poolse zakenlieden een volgens
hen ongevaarlijke, kleine hoeveelheid
van het edelmetaal osmium onderzoe
ken. Samen met de twee Polen reisde
hij naar het Zwitserse Zürich om daar
in een laboratorium het spul te laten
onderzoeken.
Daar troffen ze de eigenlijke aanbieder,
een chemicus uit Litouwen, die voor
zijn net gekochte osmium een officieel
rapport nodig had om het verder te
verkopen. Adamski stopte de twee in
een metalen pillendoosje verpakte
monsters in zijn binnenzak en reed
naar het laboratorium, 's Avonds zaten
hij en zijn zakenvrienden in de cel:
Russische gangsters hadden de chemi
cus uit Litouwen geen duur osmium
aangesmeerd, maar even waardeloos
als dodelijk cesium 137. De Poolse
Duitser in Der Spiegel:Als de dokters
gelijk hebben, ben ik binnenkort
dood".
In Bonn zijn intussen de alarmklokken
gaan luiden. Het ministerie van bui
tenlandse zaken heeft de regeringen
van Rusland, Witrusland, Oekraïne en
de Baltische staten (Estland, Letland
en Litouwen) opgeroepen strenger te
controleren aan hun grenzen. Jurgen
Roth kan daar alleen maar om lachen:
„Wat we nu meemaken, is nog maar
het begin. Die gangsters zijn van een
kaliber, waar ze hier nog nooit mee te
maken hebben gehad".
De Chinese partijleider Jiang Zemin heeft gisteren, bij de
opening van het veertiende congres van de Communisti
sche Partij, elke vorm van politieke hervorming en demo
cratisering van de hand gewezen. Wel liet hij weten dat
China alleen kan overleven door radicale hervorming van
de economie.
kaapstad» President De Klerk heeft gisteren tij
dens een bijzondere zitting van het parlement ver
klaard dat verkiezingen voor Zuidafrikanen van alle
rassen niet mogelijk zijn voor er een eind komt aan
het huidige geweld. Hij deed verder een dringend
beroep om de onderhandelingen over het invoeren
van een democratisch bestel voor te zetten. De
Klerk veroordeelde opnieuw het apartheidssys
teem en verzekerde: „Wij zullen daar nooit naar
terugkeren".
Buiten demonstreerden zo'n 10.000 ANC-aanhan-
gers voor een multi-raciale regering en tegen een
amnestieplan van de regering waarvan politie
agenten en soldaten, die onder de apartheid mis
daden hebben begaan, zouden profiteren.
foto afp
DINSDAG 13 OKTOBER 1992
Kameel in de klem
Referendum in
Servië mislukt
BELGRADO-SARAIEVO PPA-Rtr
Het referendum van zondag in
Servië heeft te weinig kiezers op
de been gebracht om vervroeg
de presidents- en parlements
verkiezingen af te dwingen. Vol
gens een woordvoerder van de
kiescommissie was slechts 46,10
procent van het electoraat naar
de stembus gegaan, terwijl min
stens de helft van alle kiesge
rechtigden vóór had moeten
stemmen.
Volgens de voorlopige resul
taten sprak 95,7 procent van de
daadwerkelijke stemmers zich
uit vóór verkiezingen. Die zou
den gevaar hebben opgeleverd
voor de Servische president Slo
bodan Milosevic, die steeds
meer kritiek te verduren krijgt.
Servische milities hebben gis
teren hun offensief in het noor
den van Bosnië-Hercegovina
voortgezet. De Serviërs hervat
ten de aanval op Gradacac en
meldden dat ze de corridor van
noord-Bosnië naar Servië, die
door moslims en Kroaten was
afgesneden, hadden heropend.
Onderhandelaars van Kroatië
en klein-Joegoslavië hebben
gisteren in Genève en Zagreb
afspraken gemaakt over weder
zijdse erkenning.
MOSKOU HANS GELEUNSE
CORRESPONDENT
Het Georgische volk heeft in
overgrote meerderheid zijn ver
trouwen uitgesproken in
Eduard Sjevardnadze. De voor
malige Sovjet-minister van bui
tenlandse zaken was bij de par
lementsverkiezingen de enige
kandidaat en kreeg zondag 96
procent van de stemmen. Sje
vardnadze mag zich nu officieel
president noemen, ook al is hij
slechts gekozen tot parlements
voorzitter.
Vorig jaar schonk dat zelfde volk
eveneens met overweldigende
meerderheid het vertrouwen
aan de nationalist Zviad Gams-
achoerdia. De voormalige dissi
dent werd president, trok alle
macht aan zich en leeft nu in
ballingschap in de Kaukasische
republiekTsjetsjeno-Ingoesje-
tië. Het politieke leven vari een
Georgische verkiezingswinnaar
is kort. Zal dat ook voor Sjevard
nadze gelden?
Toen Georgië zich afscheidde
van de Sovjetunie werd Sjevard
nadze, ooit partijleider en KGB-
chef in zijn geboorteland Geor-
PEK1NG YVONNE VAN DER HEUPEN
CORRESPONDENT
In zijn openingsrede riep Jiang
op tot herstructurering van de
Chinese economie. Hij sprak
van een 'nieuwe revolutie',
waarin de oude, centraal gelei
de economie zal worden omge
zet in een 'socialistische markt
economie'. De 66-jarige politie
ke voorman wees een westers
parlementair stelsel met meer
dere partijen resoluut van de
hand.
De vader van de hervormin
gen in China, Deng Xiaoping
(88), was er niet, net zo min als
zijn machtige rivaal, de aarts
conservatieve Chen Yun (87).
Toch is het congres gisteren ge
woon begonnen. De militaire
NAIROBIFRANS VAN DEN HOUDT
CORRESPONDENT
De kans op vrede in Angola
wordt met de dag kleiner. Nadat
zondag in de hoofdstad Luanda
een vuurgevecht uitbrak tussen
de politie en leden van de voor
malige verzetsbeweging Unita,
verklaarde een vooraanstaand
Unita-lid gisteren dat er onmid
dellijk weer oorlog zal uitbreken
als de uitslag van de twee we
ken geleden gehouden verkie
zingen gehandhaafd blijft.
Om een hervatting van de
strijd te voorkomen, wordt op
diverse fronten koortsachtig
overleg gevoerd door onder
meer een speciaal team van de
gië, gehaat als de pest. Niet al
leen door Gamsachoerdia en
zijn aanhang, maar ook door de
Georgische oppositie. Sjevard
nadze stond te boek als lakei
van Moskou, het imperialisti
sche centrum dat de republie
ken desnoods met geweld bin
nen de Sovjetunie wilde hou
den.
Nu wordt de politicus met de
zilvergrijze lokken door veel Ge-
orgiërs beschouwd als de enige
leider die het vaderland uit een
benarde situatie kan redden.
Georgië wordt bedreigd met op
splitsing van binnenuit door de
afscheidingsbewegingen in de
autonome regio Abchazië en
Zuid-Ossetië en heeft het duch
tig aan de stok met de machtige
buurman Rusland.
De lengte van Sjevardnadze's
carrière als Georgisch leider zal
in hoge mate afhangen van de
gesprekken met de Russische
president Jeltsin. Die moeten
een oplossing brengen voor het
conflict met de opstandige Ab-
chaziërs in westelijk Georgië.
Abchazië, waar liefst 44 procent
van de ruim 500.000 inwoners
Georgiër is en slechts 16 pro
kapel speelde de Internationale
en de overleden kameraden
werden herdacht met een mi
nuutstilte.
Een hoogbejaard vrouwelijk
kaderlid verdween onmiddellijk
na de openingsrituelen. Onder
steund door twee verpleegsters
verliet zij de zaal. Maar zij was
er in ieder geval nog bij ge
weest. Van veel andere revolu
tionaire, bedlegerige tachtigers
kan dat niet gezegd worden.
Voor de meeste afgevaardig
den is het congres in eerste in
stantie een toeristisch uitstapje.
Voor velen de enige keer dat ze
in de hoofdstad Peking komen.
Een weekje uit in eigen land, te
beginnen met een foto in de
Grote Hal van het Volk als be
wijs voor het thuisfront.
VN-Veiligheidsraad. En terwijl
gisteravond met spanning werd
gewacht op de bekendmaking
van de officiële stembusuitslag,
kwam ook de Zuidafrikaanse
minister Pik Botha (buitenland
se zaken) in Luanda aan voor
besprekingen over de huidige
crisis. Zijn bezoek wordt alge
meen gezien als de laatste mo
gelijkheid om een escalatie te
voorkomen.
Botha zal praten met zowel
de regering van president José
Eduardo dos Santos, die met
zijn MPLA-partij officieus als
winnaar van de verkiezingen
geldt, als met Unita-leider Jonas
Savimbi. Savimbi vecht de over
winning van Dos Santos aan.
cent Abchazisch, wil los van Ge
orgië en lid worden van het Ge
menebest van Onafhankelijke
Staten (GOS, Georgië is daar
geen lid van).
Aanvankelijk zou Jeltsin van
daag met Sjevardnadze en de
Abchazische parlementsvoorzit
ter Vladislav Ardzinba om de ta
fel gaan zitten. Maar eerst
kwam er ruzie over de plaats
van samenkomst en gisteren
besliste Moskou dat de ontmoe
ting voorlopig moet worden uit
gesteld omdat 'de documenten
onvoldoende zijn voorbereid'.
Dit Russische gemanoeuvreer
heeft alles te maken met de ru
zies in het Moskouse leider
schap over de politiek die ten
aanzien van deTranskaukasus
moet worden gevolgd. Jeltsin
stuurde eerst op een regeling
met Sjevardnadze aan. Op 3 de
cember tekenden beiden met
Ardzinba in Moskou een over
eenkomst voor een wapenstil
stand. Daarin werd onder meer
uitdrukkelijk bepaald dat Ab
chazië een deel van Georgië zou
blijven.
De Russische parlementsvoor
zitter Chasboelatov gooide later
echter roet in het eten. Met
steun van de conservatieve
meerderheid kwam het parle
ment met een geharnaste ver
klaring, waarin onder meer de
terugtrekking van Georgische
troepen uit Abchazië werd ge-
eist. Dit zette het Moskouse ak
koord op losse schroeven. Sje
vardnadze noemde het een
schending van de overeen
komst.
Verdere pogingen van de waar
nemend president om het con
flict via onderhandelingen op te
lossen, leden schipbreuk toen
half augustus de troepen van de
Georgische minister Kitovani
(defensie) Abchazië binnentrok
ken. Ze overvielen het parle
mentsgebouw in Soechoemi en
sloegen aan het plunderen.
Kitovani's optreden veroorzaak
te een stroom vluchtelingen
naar zuidelijk Rusland, toch al
een vergaarbak van nationalitei
ten.
Abchazië heeft een grote Russi
sche minderheid. Jeltsin wil dat
het Russische leger in Abchazië
blijft om 'de Russische burgers
te beschermen' en de spoorlijn
naar Sotsji te controleren. Sje
vardnadze, onder druk van zijn
krijgsheren, wil hoogstens in
stemmen met een tijdelijke vre
desmacht, waaraan ook door
Georgiërs wordt deelgenomen.
Sjevardnadze blijft volhouden
dat hij voor een vreedzame op
lossing van het geschil in Ab
chazië (en Zuid-Ossetië) is.
Maar de kans op het vormen
van een federatie met beide
provincies heeft hij al laten lo
pen.
MOSKOU AP
De Russische kustwacht heeft
gisteren in de Noordelijke IJszee
een schip van Greenpeace tot
stoppen gedwongen door waar
schuwingsschoten boven de
achtersteven te lossen. Het
schip werd daarna gëenterd en
de bemanning in hechtenis ge
Het schip, de Solo, deed twee
kilometer binnen de Russische
territoriale wateren onderzoek
naar gedumpt nucleair afval. De
Solo negeerde aanvankelijk de
bevelen om te stoppen, maar
zette de motor stil toen het Rus
sische schip waarschuwings
schoten afvuurde.
Twee officieren en tien bewa
pende matrozen van het kust
wachtschip Ural gingen aan
boord van de Solo, die zonder
toestemming de Russische ter
ritoriale wateren was binnenge
varen. De bemanning werd in
hechtenis genomen. Het schip
wordt door de Russen naar
Murmansk gesleept.
De activisten op het schip,
dat ook enkele Russische passa
giers aan boord had, waren van
plan het stralingsniveau in de
buurt van Nova Zembla te me
ten. Het eiland is lang door de
Sovjetunie gebruikt om nucleair
afval te dumpen. Het is ook ge
bruikt voor het bovengronds
testen van kernwapens.
Venezolaanse
president aan
dood ontsnapt
CARACAS Rtr-UH-PPA-ANP
De Venezolaanse president Car
los Andres Perez is gisteren aan
de dood ontsnapt, nadat in het
westen van het land twee gewa
pende mannen het vuur open
den op de presidentiële stoet.
Verslaggevers die ter plekke
aanwezig waren, spraken over
een aanslag op de president,
maar woordvoerders van Pere/
ontkenden dat ten stelligste.
De schietpartij speelde zich af
in Paraguaipoa in het westen
van de staat Zulia, vlakbij du
grens met Colombia. Elf men
sen, onder wie enkele kinderen,
raakten gewond tijdens hel
vuurgevecht dat uitbrak toen
presidentiële lijfwachten het
vuur openden op een open
vrachtwagen die met hoge snel
heid inreed op een van de au
to's in het konvooi. Volgens het
ministerie van binnenlandse za
ken zaten in de vrachtwagen
dronken Guajira-indianen.
Twee van hen zouden enkele
schoten hebben gelost. De twee
vermeende aanvallers, onder
wie de bestuurder van de
vrachtwagen, werden door lij-
wachten van Perez doodgc
schoten.
STOCKHOLM AP
De Amerikaan Gary Beck er van
de Universiteit van Chicago
heeft vanmorgen de Nobelprijs
voor de economie gekregen. De
biochemici Ldmond I is« hfll 01
Edwin Krebs van de Universiteit
van Washington kregen gisteren
de Nobelprijs voor geneeskun
de. Zij hebben een verklaring
gevonden voor de wijze waarop
gebreken in het regulerend me
chanisme van cellen kunnen
leiden tot kanker of het afstoten
van orgaantransplan ta t en
