'De hemel is helemaal niet
blij met het leed op aarde'
'Keukenhof is leuker dan Floriade'
Het Gesprek van de Dag
Gekozen burgemeester is een lokaal presidentje
Oud-gedeputeerde Borgman kiest tegenaanval
Heel oktober f 10,- korting op
Jongeren- en Rail-Aktief-kaart.
DINSDAG 13 OKTOBER 1992
«01*1u
HIJ!
nul til! 10«Cfti
«iiiuiimi uur
vvkimiwc
CmtE HBS ZWOlif-MKF00RT
FI5J0
f >25
F US 40'
RETOüR LBDfN - ALKMAAR
m-
f 11,25
f 9J5 4»
AVOHOmOUt UTRECHT CS - AMSTERDAM CS
Fl(r
f S.S0
fWSO
WBKtNDmm EINDHOVEN MIDOESUüG
f60.-'
mso
F34» 511»
T"
Brinkman heeft met zijn uit
spraken over een gekozen bur
gemeester vooral veel verbazing
gewekt in deze regio. Zijn voor
stel wordt over het algemeen
niet naar de prullenbak verwe
zen, maar iedereen houdt zijn
twijfels over de ideeën van de
CDA-fractieleider.
Steven de Vreeze, wethouder
van financiën in Leiden, is er
van overtuigd dat de huidige
burgemeester Goekoop zo po
pulair is bij de Leidse bevolking,
dat hij een verkiezing zou win
nen. Hij wijst erop dat Goekoop
de laatste jaren binnen de poli
tiek aan vertrouwen heeft ge-
Dat neemt volgens de Vreeze
niet weg dat het voorstel van
Brinkman principieel gezien
juist is. „De burgemeester is als
enige niet-gekozene een vreem
de eend in de bijt. Moet je zo ie
mand nu taken geven of niet.
Wanneer hij het niet goed doet
kun je hem niet naar huis stu
ren."
Wel vreest De Vreeze dat met
een dergelijke verkiezing een
'presidentje op lokaal niveau'
kan ontstaan, waarbij meer
aandacht komt voor de man
dan voor de inhoudelijke kant
van de politiek. „Maar aan de
andere kant moet je het volk
wel het vertrouwen geven dat
zij het die kant niet laten op
gaan", aldus De Vreeze, wet
houder financiën in Leiden.
Burgemeester Andel van
Noordwijkerhout is niet tegen,
maar heeft grote twijfels. Hij
vraagt zich af of een gekozen
burgemeester een goede oplos
sing is voor het probleem dat de
politiek de burger steeds min
der aanspreekt. Bovendien
denkt Andel dat de onafhanke
lijke positie en de ombudsfunc
tie door Brinkman's voorstel
verloren gaat. „En zo saai zijn
de debatten in de raad nu ook
weer niet. Ik denk dat Brinkman
een beetje doprdraaft, maar het
kan geen kwaad om over zijn
voorstel te praten."
De Noordwijkse burgemees
ter J. van der Sluijs (WD) barst
uit in een lachsalvo als hij met
de vraag wordt geconfronteerd.
„Ha, ha, ik denk dat meneer
Brinkman iedere maandag in de
publiciteit moet komen." Van
der Sluijs is het met Brinkman
oneens. „De burgemeester is
hoofd van de politie en heeft
buitengewone bevoegdheden
op het gebied van de openbare
orde. Die taken zijn om die re
den aan de benoemde burge
meester opgedragen." Het ar
gument dat de relatie politiek
en burger zou worden gediend
door de burgemeester te kiezen
noemt hij 'vals'. „Er zijn men
sen die vinden dat iedere pu
blieke functie verkozen zou
moeten worden. Die mening
deel ik niet."
Burgemeester A.JAL. Brugge-
man van Leiderdorp twijfelt. Hij
is het met Brinkman eens dat
de taken van de benoemde bur
gemeester 'aanzienlijk zijn inge
perkt'. Brandweer, politie en
voorlichting: ze moeten het
daar vaak mee doen. De wet
houders willen namelijk graag
scoren met politiek gevoelige
onderwerpen, „terwijl ze in klei
ne gemeenten geen tijd hebben
om dat goed te doen."
Volgens Bruggeman geeft de
steun van de bevolking een bur
gemeester meer gezag, maar
dreigt de raad het onderspit te
delven. Wat kan die nog contro
leren als de eerste burger is ge
kozen op een programma voor
vier jaar en zelf zijn wethouders
heeft uitgekozen? „Brinkman
zegt dan wel dat de raad zo'n
college naar huis kan sturen,
maar op grond waarvan?"
'Vuile troep wensten we niet, geen recreatie op een smerige vuilnisbelt'
Jarenlang was Borgman de held.
Als recreatie-gedeputeerde gaf
hij Zuid-Holland mooie recrea
tiegebieden, die ook nog lucra
tief waren omdat er miljoenen
tonnen puin werd gestort. In
middels blijkt dat sommige van
die terreinen vervuild zijn. En
oud-collega's zeggen dat het
Borgman niet kon schelen welk
puin hij kreeg. Als het recreatie
gebied maar snel klaar was en
het bijbehorende recreatie
schap niet in de rode cijfers
kwam.
Gisteren ging hij keihard in de
tegenaanval, tijdens een hoor
zitting van de commissie die
het provinciale afvalbeleid on
derzoekt. Hij een vervuiler?'Hij
eiste juist dat het aangeleverde
puin voor zijn recreatieschap
pen schoon was: „Want vuile
troep wensten we niet. Geen re
creatie op een smerige vuilnis
belt."
En dat werd hem door 'zijn'
eigen Provinciale Waterstaat
niet in dank afgenomen: „Want
die wilde juist dat ik smeriger
puin zou accepteren." Toen
Borgman hoorde dat de Hazers-
woudse vuiltransporteur Kemp
stortte bij het toekomstige re
creatiegebied Rotte Meren,
voerde Borgman hoogstper
soonlijk controles uit: „Want die
meneer vertrouwde ik niet." En
hij concludeerde dat alles in or
de was, 's ochtends en 's
avonds.
Gebeden en gezongen wordt er
volop tijdens de herdenkings
dienst voor de slachtoffers van
de vliegramp in de Bijlmermeer.
Mensen van allerlei volken roe
pen in verschillende talen hun
God aan. Vragen om hulp, spre
ken hun vertrouwen uit: 'De
Heer is mijn herder.' Maar er
wordt ook gevloekt, vertwijfeld
naar boven gekeken: 'Waarom
waarom hier'.
De hervormde predikant W.
Hovius uit Katwijk aan Zee kan
zich 'levendig voorstellen' dat
de Surinaamse gemeenschap
zich afvraagt waarom het vlieg
tuig juist op de flats in de Bijl
mermeer neerkwam. Drie jaar
nadat het Surinaamse volk werd
getroffen door een andere vlie
gramp. „Dat kan de vraag soms
opkomen: zijn we zo veel slech
ter dan anderen?", beseft Hovi
us. Dat juist donkere mensen
door allerlei leed worden getrof
fen, gaat er bij hem echter niet
„Ik denk niet dat je kunt zeg
gen dat het altijd maar de kleur
lingen zijn die slachtoffers wor
den. Kijk maar naar Joegosla-
Maar de waarom-vraag blijft, en
is van alle tijden, zegt Hovius.
„En dan zie je dat mensen er
niet uit komen. We lopen im
mers niet elke dag bij God in en
uit om te kijken wat Zijn bedoe
ling is", aldus de Katwijkse do
minee.
Hij begint met te zeggen dat er
geen eenvoudig antwoord te ge
ven is op dergelijke complexe
vragen. Soms is het echter zo,
zegt hij, dat later pas de zin van
de gebeurtenissen duidelijk
wordt. En ook is de hervormde
dominee ervan overtuigd dat er
'liefde achter zit, ook in de kas
tijding'.
Het kljjikt wat wrang, geeft hij
zelf toe, 'maar ik geloof dat
mensen na heel smartelijke ver
liezen veel steun kunnen vinden
bij God, dat ze een nauwere
verbintenis met Hem kunnen
krijgen.' „Wij willen het alle
maal in de greep hebben, maar
zo werkt het niet. Het geloof is
ook niet zo dat alle stukjes van
de legpuzzel ineens op de goede
plaats liggen. We begrijpen veel
dingen niet, maar toch heeft
God zijn bedoeling ermee."
De vraag waarom God deze
ramp op deze piek heeft toege
laten is wat zijn collega A. Alblas
uit Leiden betreft niet aan de
orde. „Er zijn mensen die gelo-
i dat alles wat gebeurt, de wil
/an Het Hogere. Maarzo
denk ik er niet over. De hemel is
niet blij met het leed op aarde,
dat is mijn Godsbeeld. Nergens
en God die eens even leuk
een aantal mensen in de vernie
ling zal helpen. Integendeel, Hij
wil mensen behouden, laten le
ven, uit de penarie helpen."
Daarom wil de hervormde do
mmee ook de uitspraak niet
voor zijn rekening nemen dat
God zich nergens mee bemoeit.
„Ik zie de macht van God zich
vooral realiseren in de wil tot
het goede. Niet in de wil tot het
kwade." En dus ziet hij de aan
wezigheid van God in de Bijl
mer vooral als mensen elkaar
troosten, als nabestaanden
hoop putten uit de wetenschap
dat er na de dood nog iets is,
dat hun geliefden voortleven.
„De naam van God betekent
ook: 'Ik ben er bij'. Dat is wel de
sleutel van mijn gedachten bij
zo'n ramp. Dat God solidair is
met lijdende mensen."
Pastoor W. Happel van de
rooms-katholieke parochie in
Hoogmade en Woubrugge is
onder de indruk geraakt van het
geloof van de Surinamers en
Antillianen. Maar hij kan niet
begrijpen dat ze God verant
woordelijk stellen voorde ramp.
„Iemand of iets is de veroorza
ker van de ramp. Het is een
menselijke of technische fout. Je
moet niet zeggen: God is de
schuldige."
De schuldigen zijn wij zelf, is de
opvatting van pastoor Happel.
„Neem bijvoorbeeld armoede.
Dat is ook een menselijke fout,
het ligt aan onze economie. In
Somalië sterven mensen van de
honger en wij draaien hier to
maten door, en fruit. God
maakt geen fouten, dat doen wij
zelf."
De achtergrond van schrijnende
vragen en veronderstellingen bij
rampen, ziekten en dood is dat
God het goede beloont en het
kwade straft. Maar predikant A.
Agtereek van de Baptistenge
meente in Leiden zegt: „Daar
geloof ik geen fluit van." Men
sen moeten God geen dingen in
de schoenen stoppen 'waar Hij
part noch deel aan heeft'. „God
heeft dit niet gedaan", zegt Ag
tereek over de ramp in de Bijl
mer. Hij is ervan overtuigd dat
het de duivel is die op dit mo
ment de wereld regeeert. „Ik ge
loof dat God de duivel een be
paalde tijd geeft, en dat er dan
een nieuwe hemel en een nieu
we aarde komt." De vraag waar
om God deze ramp dan niet
heeft voorkómen is reeëler, zegt
hij. „Maar daar blijf ik af, daar
weet ik ook geen raad mee."
Om de veertien dagen pakten
meneer en mevrouw Koekebak-
ker het afgelopen half jaar de
bus naar Zoetermeer. Met een
paspartout op zak maakten de
Koekebakkers maar liefst 13
keer de reis naar de Floriade.
Afgelopen weekeinde sloot de
internationale land- en tuin
bouwtentoonstelling haar deu-
i. De abonnementhouders uit
Leiden waren ook weer van de
partij: voor de laatste keer.
Al aan het begin van dit jaar
kochten zij voor 75 gulden een
abonnement.„Met zo'n paspar
tout hoefden we nooit in de rij
te staan en konden we gewoon
doorlopen", zegt mevrouw
Koekebakker. Eenmaal binnen
heb je overigens geen last meer
van de mensen: „Het is zo groot
en uitgestrekt dat je niet het ge
voel hebt dat het zo druk Is. Als
je binnenkomt is het net alsof je
de polder inloopt."
Eén van de onderdelen op de
vierde Floriade was de wissel
tentoonstelling. Om de tien da
gen werd een enorme hal inge
richt met nieuwe bloemen. De
ene keer vond je er een collectie
late zomerbloeiers en de andere
keer was de hal weer ingericht
met lelies, herfstbloemen en
chrysanten. Meneer en me
vrouw Koekebakker hebben ze
op één na allemaal gezien. „De
rest van de Floriade is elke keer
hetzelfde, maar voor die wissel
exposities zijn we elke keer te
ruggegaan."
Alleseters
Een specifieke voorliefde voor
de natuur hebben de Koekebak
kers niet. Het zijn gewoon on
dernemende mensen zij zijn
beide AOW'ers die graag iets
doen met hun vrije tijd. „Eigen
lijk zijn wij een soort alleseters.
Als er iets te doen is, zijn wij van
de partij", zegt mevrouw
Koekebakker. Zo zijn ze samen
naar monumentendag geweest,
maken ze veel wandelingen en
is het nieuwe Disneyworld in
Parijs ook al bezocht.
Maar niet alle abonnementhou
ders zijn van die vaste bezoe
kers. Leidenaar Van der Blom,
ook gepensioneerd, heeft de
reis naar Zoetermeer maar drie
keer gemaakt. „Je neemt je voor
om vaker te gaan maar dat
komt er niet van. Ik heb zoveel
bezigheden dat je keuzes moet
maken. Toch was het zeker de
moeite waard", zegt hij.
Al van jongs af aan is Van der
Blom bezig met tuinieren. Vroe
ger had hij een schooltuintje.
Later is daar een volkstuin van
Ons Buiten voor in de plaats ge
komen: „Maar toen de buren
gingen klagen over het onkruid
in mijn tuin, hield ik het voor
gezien."
Treintje
De drie keer dat Van der Blom
naar de Floriade is geweest, was
voldoende om alles een keertje
te zien. Het treintje in de lucht
bood volgens de Leidenaar uit
komst om een overzicht te krij
gen van het geheel. „Zo kon je
precies zien wat je mooi vond
en waar je naar toe wilde gaan."
Het oppervlak van 70 hectare
was volgens hem toch ietwat
aan de grote kant: „Eens per
jaar ga ik naar de Keukenhof en
die kleinere schaal spreekt mij
toch meer aan. Omdat het wat
klein is, val je van de ene verba
zing in de andere. Dat veras
singselement miste ik op de
Floriade."
Reislustige landgenoten opgelet. Want in de maand oktober kost de Rail-
Aktief-kaart maar f 98,- en de Jongerenkaan f 89,-.
Dat is f 10,- koning op kaanen die al zoveel voordeel betekenen. Want zij
geven een jaar lang recht op 40% korting op elke treinreis in de zogenaamde
voordeel-uren: na negen uur 's ochtends en in het weekend.
Bovendien komt u alleen met één van deze kaanen in aanmerking voor
de supervoordelige avond- en weekendretours.
Ex-gedeputeerde Borgman: „Die meneer Kemp vertrouwde ik niet"
De commissie was niet onder kon dat nou? Men wist toch dat
de indruk. Op klachten over de hij, als gedeputeerde en voorzit-
stort zou niet zijn gereageerd en ter van het recreatieschap, geen
tussen 1974 en 1980 was er wel vuile troep wenste? Twee minu-
degelijk chemisch afval gestort, ten later herinnerde hij zich
Daar was zelfs een provinciale iets: „Bleekaarde mocht wel, ge-
ontheffing voor verleend. Eerst loof ik. En dat is toch niet zo
hoorde Borgman op van het be- vies?"
staan van zo'n ontheffing. Hoe De commissie stelde verder
dat hij er in 1986 mee akkoord
ging dat smerig vuil naar een
ander recreatiegebied ging. de
Lickebaert, als 'zijn' Rotte Me
ren een miljoen ton extra puin
mocht hebben.
FOTO HENK BOUWMAN
blindstaren op afval. „Milieu is
meer dan alleen milieuhygië
ne", meldde hij. „Milieu is ook
onze leefomgeving. En die gaat
kapot. Als we zo doorgaan,
vraagt over twintig jaar een
commissie zich af waarom we
alles zo onherstelbaar verpest
hebben".
Het bovenstaande schema geeft u voorbeelden van wat u zo kunt be
sparen. Dus vóór 1 november snel naar het NS-loket.
