'Alle kwaliteit is
zoek in Amerika'
'Vorstelijke fooien' voor jonge kunstenaars
(2) Bi):
Prijzen moeten dansers
steuntje in de rug geven
SOTHEBY'S
Topstuk in stelling
Cultuur&Kunst
Max Velthuijs
Kennismaking met nieuwe
leden Ars smaakt naar meer
Kunst- en Taxatiedag in het
Stedelijk Museum De Lakenhal
ZATERDAG 10 OKTOBER 1992
21
leiden Een medewerker van het Natuurhistorisch Museum hangt de ribben van de Ed- 'Topstukken in Stelling' die van morgen tot en met 25 oktober in het museum aan de
monosaurus recht. Het vier meter hoge skelet is het eerste originele exemplaar waarover Pesthuislaan te zien is.
een Nederlands museum beschikt. Het vormt de centrale blikvanger op de expositie foto anp
Koningin Beatrix heeft gister
middag in het Paleis op de Dam
te Amsterdam aan zes jonge
kunstenaars de jaarlijkse Ko
ninklijke Subsidies voor Vrije
Schilderkunst uitgereikt. Wim
Bosch (Groningen). Sarianne
Elizabeth Breuker (Groningen).
Hans Broek (IJmuiden), Allard
Budding (Rotterdam), Jan Peter
Muilwijk (Middelburg) en Rinke
Nijburg (Arnhem) werden door
de jury gekozen uit een groot
aantal inzenders. Het uitreiken
van de Koninklijke Subsidie
voor Vrije Schilderkunst gaat
gepaard met een kortlopende
tentoonstelling (tot en met 18
oktober) die voor het publiek
toegankelijk is.
De subsidie werd in 1947 offi
cieel ingesteld door koningin
Wilhelmina. Zij zette hiermee in
feite een traditie voort die was
ingezet door koning Willem III
in 1872, met de bedoeling jonge
schilders te stimuleren door hen
een geldbedrag ter beschikking
te stellen. De prijs ligt al jaren
op 5000 gulden. Er gaan intus
sen stemmen van 'brompotten'
op om de (belastingvrije) 'vor
stelijke fooi' te verhogen.
De tentoonstelling bestaat uit
42 werken: opgebouwd uit 2
werken van elke prijswinnaar en
30 werken van degenen die voor
de eer meedoen.
Het algehele niveau is aan
zienlijk gestegen sinds de wijze
van inzending is veranderd.
Niet zozeer aan de top maar wel
in de breedte. Vroeger was het
vooral een aangelegenheid van
kunstenaars in Amsterdam en
omgeving die met twee schilde
rijen onder de arm kwamen
binnenwandelen. Sinds er met
dia's wordt gewerkt, komen de
inzendingen uit alle delen van
Nederland.
Toch vindt Gerard Gouds
mits, als kunsthistoricus en al
wetend gids van het Koninklijk
Paleis betrokken bij de organi
satie van de tentoonstelling, het
een prachtig gezicht als de 250
werken in de galerij van de Bur
gerzaal op jurering wachten. ..In
die veelheid valt alle pretentie
weg. In elk hoekje en gaatje
staat hier dan een schilderij en
die werken ademen puurheid
uit." Er is dit jaar veel figuratief
werk: van realistische rivierge
zichten tot en met vrij exacte
portretten. Goudsmits: „Veel
mensen durven weer figuratief
te werken. Dat is een duidelijke
tendens."
Melissa Etheridge vanavond in Ahoy'
ver gaan als we kunnen en des
noods op onze schreden terug
keren als het ons tegen gaat
staan. Het moeilijkst was de
angst om te ver te gaan. 'The
letting go', waarop ik mezelf op
de piano begeleid, heb ik bij
voorbeeld wel tien keer opgeno
men. Om de zoveel dagen klom
ik weer achter de piano, want ik
wilde de zang en het instrument
tegelijkertijd opnemen. Ik heb
dit album ook anders gearran
geerd dan de beide vorige. Het
eerste was een soort solo-plaat
waarop de band de gaten op
vulde. Het tweede was een
groepsalbum. Bij deze plaat wil
de ik groeien in het arrange
ment. Ik vroeg mijn drummer
er andere ritmes in te brengen.
Dansritmes ook. Ik heb key
boards gebruikt en zelfs een cel
lo. Ik wilde vooruit."
De vernieuwing manifesteert
zich het duidelijkst in het num
mer '2001', waarin Mauricio
Fritz Lewak voor 'industrial per
cussion' zorgt en er een echt
dansnummer van maakt. „Ik
hou ervan rock n' roll te spelen.
Recht voor z'n raap. De song
'2001' is niet de nieuwe Melissa
Ethridge, maar een deel ervan.
Ik zal niet op deze weg door
gaan in die zin dat ik dansal-
bums wil maken. Ik wil echter
ook niet in een beperkte catego
rie worden geplaatst. Ik wil de
muziek maken waar ik van
houd. Ik hou van dansmuziek,
van rock 'n roll, van country.
Ritmes zijn toch prachtig. Ze
zetten mensen in beweging.
Opwindend."
In de tekst van '2001' schil
dert ze bepaald geen vrolijk
beeld van de hedendaagse
maatschappij. De jaren negen
tig noem ze 'het duistere tijd
perk'. '2001' is een Amerikaans
lied over wat er met Amerika is
gebeurd de laatste tien jaar. De
Reagan- en Bush-jaren, het ver
dwijnen van de vrouwenrech
ten. „Alle kwaliteit is zoek in
Amerika. Met mij ging het pri
ma, maar toen ik om me heen
keek, schrok ik. Ik zie deze jaren
inderdaad als het duistere tijd
perk. Toch is '2001' een opti
mistisch lied. Waarom ik denk
dat het over negen jaar beter
gaat? Optimisme, denk ik. Ik
kan je geen enkele reden waar
om ik dat denk, maar toch voel
ik het zo."
Ze heeft stiekem staan luisteren aan de deur van de stu
dio waar Bruce Springsteen zijn album Lucky Town' op
nam. ,,We werkten in dezelfde studio", vertelt Melissa
Etheridge, „en ik was vreselijk benieuwd." Niet in de
laatste plaats natuurlijk omdat The Boss en zij muziek
maken in hetzelfde genre.
De reus uit New Jersey en het
kleine opdondertje uit Kansas
blinken uit in melodieuze, ste
vig aangezette, degelijke gitaar
rock van typisch Amerikaanse
snit. Zoals bijvoorbeeld te be
luisteren valt op Etheridge' der
de album 'Never Enough'. Van
avond staat ze in Ahoy' Rotter
dam. Met de opvallende Cana
dese singer-songwriter Tom Co
chrane in het voorprogramma.
Voor Melissa Etheridge is 'Ne
ver Enough' een belangrijk al
bum geworden. Haar eerste
twee platen werden verkoop
successen, de zangeres won al
vroeg in haar loopbaan drie
Grammy Awards en het besef
drong door dat ze op 'Never
Enough' niet te strikt moest
vasthouden aan de succesfor
mule, maar juist ontwikkeling
„Bij deze plaat heb ik tegen
Kevin (McCormick, mede-pro
ducer van de plaat, bassist, le
vensgezel van Melissa Ethridge
- red.) gezegd: laten we nieuwe
grenzen zoeken. Laten we zo
Melissa Etheridge: „Laten we zo vergaan als we kunnen."
foto cpd dirk de jong
Extra concert Patrick Bruel
Rotterdam Omdat het concert van de Franse zanger patrick
Bruel (op 28 november) binnen drie weken was uitverkocht,
komt hij op 29 november nog eens in Ahoy'. De voorverkoop
voor dit extra concert begint vandaag.
Koninklijke Schouwburg biedt meer
den haag De Koninklijke Schouwburg in Den Haag gaat breder
programmeren. Dat is het gevolg van de overname door Joop
van den Ende van het Circustheater in Scheveningen. Van den
Ende brengt daar zijn eigen produkties, zodat voor de Koninklij
ke Schouwburg de taak is ontstaan om andere niet-toneelvoor-
stellingen plaats te bieden. Het gewone, serieuze toneel-reper
toire in de Koninklijke Schouwburg zal hier overigens niet onder
lijden.
VS geven Rubens terug aan Spanje
Washington Een belangrijk schilderij van Rubens dat de Ameri
kaanse douane in beslag had genomen, is woensdag teruggege
ven aan Spanje. De dieven hadden getracht het 356 jaar oude
doek, bekend als 'Psyche", voor 5 miljoen gulden in Amerika te
verkopen. Het werk wordt komende week overgebracht naar het
Museum voor schone kunsten in Galicië, waaruit het in 1985
werd gestolen. Na de diefstal maakte het schilderij een zwerf
tocht door Zweden, Nicaragua en Miami, waar het in mei 1991
door de douane van Florida in beslag kon worden genomen.
Daarbij werden vier personen gearresteerd.
KINDERBOEKENWEEK
7 T/M17 OKTOBER 1992
Woensdag 14 oktober
van 13.00 uur tot 14.30 uur
signeert
'Kikker en het Vogeltje
en zijn overige werk
Boekhandel Kooyker
KOOYKER Breestraat 93, Leiden
-*« Tel. 071-160500
beeldende kunst
Scherft. Te zien tot en met 25 oktober, ma
t/m do van 19-21.30, di en do van 10-12
en za en zo van 13-16 uur Ars Aemula
Naturae, Pieterskerkgracht 9. Leiden
De groepstentoonstelling bij
Ars smaakt naar meer. Meer
werk van de vier nieuwe leden.
Maar dan elk apart tentoonge
steld. Want de combinatie van
deze vier zo verschillende kun
stenaars kan eigenlijk niet.
Primitieve culturen en vor
men zijn de inspiratiebron voor
Jenneke van Doorn. Dat zie je in
haar keramische maskers. De
maskers, zo groot als een hand,
zijn voor een deel geglazuurd.
De kleur is okerbruin. Ogen en
mond worden aangegeven door
stippen en een streepje. Door
een bewust laten aantasten van
het materiaal krijgt het werk iets
authentieks. Ze zijn mooi en
ontroerend door hun eenvoud.
Ook in het werk van Corinne
Frencken zie ik een interesse
voor oude, primitieve culturen.
Naast objecten gemaakt van
dennenaalden. toont zij hier
drie prachtige steendrukken.
Het papier waarop ze gedrukt
zijn is door Frencken zelf ge
maakt. Op het bruinige papier
heeft de kunstenares een vier
kante lijst gedrukt. In die rode
lijst bevindt zich een geome
trisch patroon van tekens in
rood, wit en blauw. De verf is
'oud' van kleur en is niet hele
maal dekkend. Het resultaat is
intrigerend.
Nel Ruygrok verrast vooral
met haar olieverfschilderijen.
Haar kleuren blauw en groen in
alle nuances zijn zo mooi dat ik
alleen daarom al uren naar haar
werk kan kijken. De schilderijen
zijn abstract, maar hebben her
kenbare elementen in zich. Jo-
han Scherpt is de fijnschilder
van dit kleine gezelschap. Hij
heeft iets met vogels. Ze komen
in alle hier getoonde werken te
rug. Echte vogels, maar ook pa
pieren modellen die hij zelf ont
werpt. Ze zijn minitieus geschil
derd en liggen in 'Stilleven met
papieren vogels' in hun geheel
of in delen op een tafel, waar je
bovenop kijkt. Scherpts werk
boeit door de hoeveelheid aan
details. Je moet er even voor
uittrekken om alles in je op te
nemen. Daarna is het, wat mij
betreft, echter over en uit.
amsterdam.
De Stichting Dansersfonds '79
heeft dit jaar aanmoedigings
prijzen toegekend aan Arnold
Goores, Karin Schnabel en Regi-
na van Berkel. Zij ontvingen de
prijzen in Het Muziektheater in
Amsterdam uit handen van
Alexandra Radius en Han Ebbe-
laar. Goores en Schnabel kregen
ieder 5000 gulden (de Prijs van
Verdienste) en Van Berkel 3.000
gulden.
Arnold Goores (43) is verbon
den geweest aan diverse gezel
schappen. De totaal verschillen
de invalshoeken van deze groe
pen hebben geleid tot de brede
ontplooiing van zijn talenten en
hebben hem gemaakt tot de
veelzijdige, trefzekere en intege
re kunstenaar die hij nu is, al
dus de jury.
Karin Schnabel (36) is direct
na haar opleiding door Het Na
tionale Ballet geëngageerd. Ze
doorliep er alle rangen, van élè-
ve (leerling) tot eerste solist.
Prominent in haar manier van
dansen is de bescheidenheid
waarmee ze zich presenteert. Ze
maakt haar«eigen ego onderge
schikt aan datgene wat ze te
vertolken krijgt, zo meldt het ju
ryrapport.
Regina van Berkel (23) danst
hij Djazzex, het gezelschap dat
zich richt op de moderne jazz
dans. Volgens de jury viel zij, te
midden van de zeer dynami
sche groep dansers, na één sei
zoen plotseling zeer op door
haar pure, frisse, volstrekt onge
forceerde uitstraling, door de
grote fysieke controle en afwer
king van het flitsende, vitale
jazz-idioom en door haar dra
matisch talent.
De jury bestond uit de dans-
recensenten Ine Rietstap en Jan
Baart en Han Ebbclaar, ex-solist
bij Het Nationale Ballet en me
de oprichter van Dansersfonds
'79. De stichting beoogt met het
toekennen van deze prijzen
enerzijds jong, Nederlands
danstalent te stimuleren en an
derzijds dansers, na het beëin
digen van hun danscarrière, te
helpen bij de overschakeling
naar een nieuwe werkkring.
FOUNDED 1744
Op zaterdag 17 oktober a.s. organiseert Sotheby's Amsterdam in samenwerking
met het Stedelijk Museum De Lakenhal, Oude Singel 28-32 te Leiden een
'Kunst- en Taxatiedag'. Als kunstliefhebber kunt u zich tussen
10.00 en 16.00 uur laten informeren door experts van Sotheby's over de waarde
en herkomst van uw meegebrachte kunst en antiek. Daarnaast geven diverse
specialisten informatie over restauratie, verzekering en beveiliging.
Met de taxatie steunt u 'uw' museum, want hoewel Sotheby's haar diensten
kosteloos aanbiedt, zal een taxatievergoeding van 2,50 per object worden
gevraagd ten bate van het museum, met een maximum van vijf objecten.
Museumveiling
Sotheby's stelt u in de gelegenheid op deze Kunst- en Taxatiedagen
kunstvoorwerpen in te brengen voor de speciale 'Museumveiling' in juni 1993,
waarop alleen kunstvoorwerpen, ingebracht tijdens de serie
museumtaxatiedagen, geveild zullen worden.
Een informatiefolder wordt u op verzoek graag toegestuurd:
Sotheby's Amsterdam, Rokin 102, 1012 KZ Amsterdam
Telefoon: (020) 627 5656
Letterkundig Museum in teken Mulisch
den haag monique brandt
„We zijn uiterst tevreden met
de expositie. /Mie essentiële
elementen uit Mulisch' werk
en openbare leven zijn aan
wezig, er zijn zó veel belang
rijke handschriften, foto's en
documenten te zien. Deze
tentoonstelling is echt uniek",
zegt Marietta Haarsma van
het Letterkundig Museum in
Den Haag en één van de orga
nisatoren van de grote over
zichtsexpositie rond auteur
Harry Mulisch die vanaf van
daag voor het publiek toegan
kelijk is.
Teneinde veertig jaar schrij
verschap in beeld te brengen
heeft het museum een uitge
breide verzameling kostbaar
heden bij elkaar gebracht. In
de vitrines liggen talloze
handschriften, tekstschema's,
boeken, knipsels, karikaturen
opgesteld. De muren worden
bedekt door veelal niet eerder
gepubliceerde foto's: Mulisch
met beroemde collega schrij
vers; op reis: op het boeken
bal door de jaren heen. Als
primeur ligt in een aparte vi
trine Mulisch' nieuwste boek
te glanzen: de roman 'De ont
dekking van de hemel' die pas
half oktober in de winkels tfgt
'De onderkant van het ta
pijt. Harry Mulisch en zijn
oeuvre 1952 - 1992' Is te zién
In het letterkundig Museum,
Prinses Irenepad 10, I)en
Haag. De tentoonstelling
loopt tot en met 21 februari
1903« tpeningxlijden: dins
dag tot en met zaterdag van
10.00 tot 17.00 uur en zon
dag van 13.00- 17.00 uur.
