'Op het strand waait
je eenzaamheid weg'
Nieuwe collecties
op Meubelplein
Leiderdorp.
Hekkelman wist het niet
of wilde het niet weten
Het Gesprek van de Dag
Fluiten kan, schunnige taal niet'
Secretaris
D.P. den Os
met de 'vut'
Meer vliegtuigen boven
Leiden en Bollenstreek
Zondag a.s. geopend'van
10.00 tot 17.00 uur.
"""VRIJDAG 9 OKTOBER 1992
JAN WESTERLAKEN
Zij doen het al jaren en of daar
ooit een einde aan komt is een
groot vraagteken. Wij hebben
het over de gewoonte van
bouwvakkers, stratenmakers en
ander 'ruw volk' die zo nu en
dan naar passerende vrouwen
fluiten of opmerkingen maken.
In Engeland wil men daar op
een eind aan maken, door in
hun arbeidscontract een clau
sule op te nemen die dat ver
biedt. In Liverpool zijn onlangs
zelfs al wat bouwvakkers naar
huis gestuurd vanwege dit ver
grijp*
Nu is er in ons landje al heel
veel geregeld en vastgelegd, een
dergelijk fluitverbod bestaat
echter nog niet. En na een be
zoek aan wat bouwvakkers
blijkt dat dit soms niet eens no
dig is. Fluiten, nou ja, dat kan
nog net. Maar wie over de
schreef gaat loopt kans op een
fikse uitbrander.
Een voorbeeld. Bij het Leidse
station wordt nu driftig ver
bouwd. Betonvlechters die daar
aan het werk waren, keken hun
ogen uit naar de vele dames die
voortdurend voorbij kwamen.
Behalve fluiten, sloegen sommi
gen ook behoorlijk schunnige
taal uit. De hoofdopzichter
heeft vervolgens de jongens een
ernstige vermaning en waar
schuwing gegeven. Herhaling
zou niet worden getolereerd.
„Heel terecht natuurlijk", zegt
Koos Hakkers (49). bouwvakker
uit Breda. Hij ziet bij het Leidse
station waar hij werkt voortdu
rend mooie dames lopen. „Dan
kijk ik wel natuurlijk. Maar het
komt niet in mijn hoofd op om
te fluiten. Laat staan dat ik wat
zou zeggen. Die tijd heb ik wel
gehad. Ik vind dat je zoiets trou
wens ook niet kan maken. Er
zijn collega's die soms heel gore
taal uitslaan naar vrouwen.
Daar schaam ik me echt voor.
Wat ik dan doe? Tsja, eigenlijk
Hakkers heeft nog nooit meege
maakt dat vrouwen boos wer
den om bepaalde opmerkingen
die duidelijk te ver gingen. „Zij
lopen door en doen alsof zij
niets horen. Zij zijn het mis
schien gewend. Dat is inder
daad niet normaalOver het
fluiten kan de Bredadenaar zich
niet opwinden. „Ja, dat heb ik
in mijn jonge jaren ook wel ge
daan. Dat had toch iets on
schuldigs".
Zijn collega en stadsgenoot
Frans Smits (36) begrijpt niet
hoe die gewoonte bij bouwvak
kers erin is geslopen. „Iedereen
doet het. Dus ik ook ja. Niet zo
vaak hoor. Ook zeg ik wel eens
wat. In de trant van: 'hallo, hoe
gaat het'. Het moet vind ik wel
fatsoenlijk blijven. Met nette
opmerkingen doe je toch weinig
kwaad? Bovendien zijn er zat
vTouwen die die aandacht maar
wat leuk vinden."
Even verderop werkt Leidenaar
J. Mooyman aan de restauratie
van de Blauwpoortsbrug. Hij
had al wat van de Engelse maat
regelen vernomen. „Van mij
mag zoiets in Nederland mor
gen al worden ingevoerd", zegt
hij terwijl hij lichtelijk uitda
gend naar zijn collega's kijkt,
„ik vind dat iedereen op straat
zijn fatsoen moeten kunnen
houden. Wat koop je voor die
opmerkingen?"
Mooyman die zelfstandige is en
zich verhuurd aan bouwbedrij
ven, vindt ook dat hij het niet
kan maken ten opzichte van
zijn opdrachtgever om de beest
uit te hangen. „Van werknemers
zou ik het beslist niet pikken.
Maar het is ook een kwestie van
mentaliteit. Ik heb thuis geleerd
om mij fatsoenlijk te gedragen.
Ik heb dat dus ook never nooit
gedaan."
Volgens Mooyman vinden heel
veel bouwvakkers zelf eigenlijk
ook dat schunnige taal tegen
passerende vrouwen belachelijk
is. „Het probleem is alleen dat
zij dat tegen collega's nooit zul
len erkennen. Op de put doen
zij flink tegenover elkaar. Het is
een gegeven dat degenen met
de grootste en brutaalste bek,
thuis helemaal niets te vertellen
hebben."
Mooyman kan zich een fraai in
cident herinneren toen hij vorig
jaar ergens in het Westland een
karwei had. „Er waren kabelleg
gers die floten een keer naar
een voorbij komende vrouw. Er
leek niets aan de hand, maar
twee uur later werd hun verteld
dat zij konden inrukken. Bleek
dat zij naar de vrouw van de
wethouder hadden gefloten."
MEINDERT VAN DER KAAL)
Je hebt een kater. Of je hebt problemen op het werk. Dan
is er maar één dokter die verlichting kan brengen in de
pijn: de zee. Maar niet zonder zijn frisse assistente: de
wind. Het recept dat zij voorschrijven: uitwaaien aan het
strand. Tal van Nederlanders doen het op de zondagmid
dag, maar een gewone doordeweekse dag is eigenlijk be
ter. Wij gingen voor u op zoek naar wat 'uitwaaiers'.
Een maandagochtend op het
strand. De terrassen zijn nog in
diepe rust. Aan de horizon zien
wij twee dames naderen. Ze lo
pen flink door, zodat we weldra
hun contouren ontwaren. Het
om hun middel gebonden ny
lonjack doet routiniers in het
uitwaaien vermoeden. Maar zo
vaak komen deze dames hele
maal niet aan zee. Ze zijn, zo
blijkt, een dagje uit, hun woon
plaats in het midden van het
land ontvlucht. „Wij komen uit
Lunteren, en daar heb je alleen
maar bossen. Als het er regent,
regent het er twee keer. Dan
word je na een plensbui nog
een keer doorweekt door de
druppels die als het droog is van
de bladeren rollen. In bossen
voel je je soms toch een beetje
opgesloten en daarom komen
wij naar de zee. De zee leeft al
tijd, beweegt. En dat geeft je een
enorme rust. Je ziet dat alles
ook zonder jouw inspanningen
maar doorgaat en doorgaat. Als
je zo voor die zee staat, die wild
bewegende zee, dan is het alsof
je zelf even vakantie krijgt van
het leven. Je wordt opgenomen
in een eeuwige regelmaat, en
dat geeft rust. Ik kan heel goed
begrijpen dat dichters vaak
langs de zee hebben gelopen. Je
blik wordt hier ruimer, niet
meer zo op jezelf betrokken.
Daarom hou ik ervan om uit te
gaan waaien aan zee. Maar wij
komen hier niet omdat wij pro
blemen hebben, hoor. Maar als
je die wel hebt, denk ik dat dat
uitwaaien helpt."
Wederom naderen ons twee
vrouwen. De boxer die ze bij
zich hebben springt af en toe
uitgelaten tegen hen op. De da
mes zijn rasechte Katwijkers. Ze
geloven in de gezondheid bren
gende kracht van de zee, die ze
al in hun kinderjaren hebben
horen ruisen en die nooit meer
weg is geweest. Zachte, kabbe
lende golfjes spoelen door de
schelpen.
Shhhh....shhhhhh...shhhhh...tel-
kens maar weer dat geruststel
lende geluid over het strand, als
een moeder die haar kind
maant tot stilte. Waarom ko
men de dames hier?
„Ja, waarom ga ik hier uitwaai
en? Ik weet het niet. Om tot rust
te komen toch eigenlijk wel. En
voor de prachtige kleuren van
de zee. Dan is hij weer bruin
groen, dan weer grijs en soms
ook heel erg blauw. Dat geeft je
een apart gevoel. Het is net alsof
hier je eenzaamheid wegwaait."
Even verderop staat iemand in
een gekleed pak met gepoetste
molières voor de aanstormende
golven. Heeft hij een afspraak
op zee? Nee. Meneer Schutten,
want zo heet-ie, komt uit Nij-
verdal en is vertegenwoordiger
in plastic verpakkingsmateria
len voor snackbars. Hij is van
morgen om files te omzeilen al
om half acht vertrokken naar
Leiden. En omdat het meeviel
met het verkeer was hij daar
een uurtje vroeger dan ver
wacht. Dan maar even naar het
strand. „Even ontspannen, dat
doe ik wel meer. Omdat ik in
het midden van het land woon,
heb ik niet vaak kans om de zee
te zien. Maar het gekke is dat hij
me altijd blijft trekken. Dat wie
gende water heeft een ontspan
nende werking. Ik ben verte-
genwoordige en ik geloof in
mijn produkt. Maar ik ben een
roepende in de woestijn, me
neer. Plastic zou slecht zijn voor
het milieu. Welnee! Kijk, dan
kun je wel kartonnen fritesbak-
jes gaan maken maar daar moet
dan weer een coating in voor
het vet. En wat denk je hoe
milieuverpestend de aanmaak
van karton is? Plastic gaat de
verbrandingsoven in en brandt
helemaal op. Daar komt niets
van in de lucht."
„Ik heb bij Niemeijer in Gronin
gen gewerkt, bij de koffiebran
derij. Al tijdens het branden van
de bonen gaat er smaak verlo
ren. Dat is nu eenmaal zo. En
hoe langer een pak koffie staat,
hoe futlozer de smaak wordt.
Logisch. Toen al dacht ik aan
plastic, aan vacuumverpakking.
Maar o, nee hoor. En moet je nu
eens zien. Alle koffie is vacuüm
verpakt."
Wij krijgen langzamerhand trek
in een bakkie. Op een terras aan
de boulevard zitten een paar
bejaarde toeristen te genieten
van de septemberzon. „Proost",
zegt een wat oudere dame, als
wij de eerste teug nemen van
onze koffie. „Komt u vaak aan
zee", vragen wij. „Ja hoor", zegt
de bewuste dame. „Wij gaan al
tijd een beetje in het naseizoen
op vakantie, en dan nemen we
hier een pension. Ik kom uit
Limburg. Een prachtige provin
cie, hoor, maar ik verlang altijd
erg naar de zee. Als kind al ging
ik met mijn ouders. Ik zie mijn
vader nog zitten bij het wind
scherm, een zakdoekpetje op en
zijn broekspijpen opgerold. Die
man kon toch zo genieten van
de zee. De hele dag lang zat hij
met geloken ogen naar de gol
ven te kijken. Af en toe nam hij
dan een handje fijn wit zand
om het daarna weer uit zijn
vuist te laten lopen. Zoals bij
een zandloper. Meestal sprak
hij niet, maar een keer heb ik
hem iets horen zeggen dat ik
nooit zal vergeten. Hij zei: 'Hier
is veel tijd. Hier is noe heel veel
tijd.' Een paar dagen later stierf
hij aan een hartaanval. Hij was
pas 36."
Hier passen geen verdere vra
gen meer. Zullen we nog een
koffie nemen? Met een troos
tend vieuxtje erbij misschien?
CEES VAN HOORE
LEIDEN ERIC JAN WETERINGS
i de Leidse uni
versiteit D.P. den Os gaat vol
gend jaar met de VUT. De dan
61-jarige Den Os is sinds 1978
als hoogste ambtenaar aan de
universiteit verbonden. In Lei
den is hij ook bekend vanwege
zijn nevenfuncties. Den Os is
ondermeer voorzitter van de 3
October-Vereeniging en secre
taris van de raad van toezicht
van het Diaconessenhuis.
In de jaren tachtig werd Den
Os verschillende malen gecon
fronteerd met aanslagen op het
budget van zijn bureau. Hoewel
hij herhaaldelijk aan de bel trok
moest hij uiteindelijk tientallen
medewerkers inleveren, van een
kleine driehonderd naar onge
veer 225. Vorig jaar kwam Den
Os in het nieuws door een con
flict met de dienstcommissie
(ondernemingsraad). Deze ver-
Voonnalig provinciebestuurder openhartig bij onderzoek
Den Os: ook bekend door nevenfuncties.
weet hem slap management. De
secretaris ontkende die be
schuldiging.
De hoogste ambtenaar van de
universiteit heeft om 'persoon
lijke redenen' het college van
bestuur ontslag gevraagd en dat
heeft hij inmiddels gekregen.
Over een opvolger van Van Os is
nog niets bekend. Volgend
ARCHIEFFOTO LOEK ZUYDERDUIN
voorjaar zou bekend moeten
worden wie de nieuwe secreta
ris wordt, maar de opvolgings
procedure is nog niet begon-
PAUL VAN DER KOOU
Hij wist het niet, wilde het niet
weten of dacht iets geregeld te
hebben, maar zag niet dat er
helemaal niets gebeurde. Dat
beeld van de voormalige milieu
gedeputeerde Hekkelman rees
gisteren op uit zijn openhartige
antwoorden op wagen van de
commissie die het provinciale
afvalbeleid onderzoekt.
Anders dan voorganger Hoek
van Dijke was Hekkelman wei
nig vergeten over zfjn periode:
van 1982 tot 1987. Alleen, hij
wist niet zo veel over afvalstof
fen en stortplaatsen. Zo had hij
geen idee wat de stortplaatsen
konden hebben en wat de
milieuambtenaren in de distric
ten deden.
En hij wilde niet weten wat
Tot na rouwdienst van zondag
LEIDEN «JAN WESTERLAKEN
Het vliegverkeer boven Leiden
en de Bollenstreek is tot en
met zondag intensiever dan
normaal. Schiphol doet tot het
weekeinde veelvuldig een be
roep op de Kaagbaan om
vliegtuigen binnen te loodsen.
Dit komt omdat de Rijkslucht
vaartdienst (RLD) de aanvlieg
route boven de Bijlmermeer
heeft gesloten. Na de rouw
dienst voor de slachtoffers van
de vliegramp zondagmid
dag in de RAI in Amsterdam
vvordt de Buitenveldertbaan
weeropengesteld.
Een woordvoerder van de
Rijksluchtvaartdienst bevestig
de gisteren, dat de Kaagbaan
inderdaad aanzienlijk meer
wordt gebruikt. Intensiever
dan andere banen, zei hij. Na
de herdenking van de slachtof
fers wordt alles weer normaal,
aldus de RLD-woordvoerder,
Dan' wordt de Buitenveldert
baan als aanvliegroute in de
planning meegenomen.
De toename van het vlieg
verkeer boven Leiden en at
Bollenstreek heeft tot nu toe
niet geleid tot meer klachten
over geluidoverlast Een
woordvoerder van de dienst
milieu van de gemeente Le
den zei vanmorgen dat er de
laatste weken helemaal geen
klachten over vlieglawaai wa
ren binnengekomen. De Stich
ting Geluidhinder Schiphol
vertelde, dat de afgelopen da
gen niet meer klachten zijn ge
meld dan gewoonlijk het geval
Met uitzondering van Mijnders Meubelen
NA ÉÉN RONDJE MEUBELPLEIN WOON JE VEEL MOOIER.
Informatie 071 -416585
gemeenten met hun 'pro-
bleemafval' deden. Als ze hem
om advies vroegen, verwees hij
ze door naar zijn ambtenaren.
Welke oplossing die bedachten,
vroeg hij nooit. Blauw asbest
naar Alphen? Als hij had gewe
ten dat deze 'bedreigende stof
in de Coupépolder was gestort,
had hij daar zeker een stokje
voor gestoken. Maar hij wist het
En dan de vuilexport naar
België. Toen Wallonië in 1983
de grenzen dicht gooide voor
Nederlands vuil, dreigden boze
vuilexporteurs hun vrachtje bij
het provinciehuis te dumpen.
Hekkelman reisde spoorslags af
naar de Waalse milieuminister,
maar kwam niet tot een ak
koord. Toch was hij tevreden,
want hij hoorde niks meer van
de vuilexporteurs: „Blijkbaar
had men achter mijn rug toch
een oplossing gevonden.
Met andere woorden: Hekkel
man had geen idee waar het
vuil bleef, terwijl Gedeputeerde
Staten nu juist hadden vastge
legd dat vuilstortplaatsen niet
zomaar 'twijfelgevallen' mogen
weigeren. Want anders zou je
het uit het oog verliezen...
„Ach", legde de oud-gedepu
teerde gisteren uit. „We zaten
klem met ons vuil en wisten
niet wat we ermee aan moes
ten. En dat stimuleerde niet om
zeer kritisch te kijken waar afval
blijft."
En dan waren er nog de keren
waarin hij iets geregeld dacht te
hebben en er 'toevallig' achter
kwam dat er niets was gebeurd.
Zoals bij twee nieuwe milieu
ambtenaren waar geld voor was
gereserveerd, maar die er jaren
later nog niet zaten.
Natuurlijk had hij verzachten
de omstandigheden. Hollend
van incident naar incident,
moest het milieubeleid steeds
worden bijgesteld. En dat door
een ambtenarenkorps dat in
een gigantische reorganisatie
zat, waarin uit vele dienstjes
één milieudienst moest groeien.
De politiek had de mond vol
van planning en ook Hekkel
man was vooral bezig de afval
stromen 'te sturen'. Zo kwamen
in zijn jaren de chemokarren op
en ging de provincie bijhouden
hoeveel huishoudelijk afval en
bedrijfsafval werd geproduceerd
en verwerkt. Met als eerste re
sultaat een 'gat' van 100.000 ton
afval..
Controle en toezicht op stort
plaatsen 'scoorden laag'. De
provincie wilde het liefst wat
doen voor al die mensen die bo
venop de rotzooi woonden,
zoals in Lekkerkerk en Maas
sluis. „Die bewoners werden
hysterisch en liepen je dag en
nacht achterna", keek Hekkel
man terug. „Je wilde ze wat
vreugde in het leven schenken.
De Alphense Coupépolder was,
hoe oneerbiedig aat ook klinkt,
in die jaren een gat in de grond
waar je rotzooi ingooide en ver
der niks."
Dat de ambtenaren niet van
opsporing hielden, bleek een
verborgen reden te hebben: een
ambtenaar die opspoort ver
diende minder dan een ambte
naar die een van de vele nieuwe
milieuverordeningen en wette
lijke regelingen opstelt. Pas toen
dat verschil was weggewerkt,
verdween de ambtelijke weer
stand. Maar er waren jaren ver
loren gegaan.
Heldtelman ontkende dat hij
in 1985 een proces-verbaal had
laten intrekken dat provinciale
ambtenaren hadden opgemaakt
tegen de gemeente Alpnen aan
den Rijn. Wel gaf hij toe in die
jaren te hebben voorkomen dat
tegen deze gemeente proces
verbaal werd opgemaakt, even
eens voor 'foute' storten op de
Coupépolder. Zijn ambtenaren
moesten eerst maar eens praten
met de gemeente, want Hekkel-
m.m ging ervan uit dal m'n ma-
de-overheid 'niet zomaar we
derrechtelijke dingen' doet. De
commissie vond het gisteren
vreemd dat hij andere overhe
den minder zwaar aanpakte
dan particulieren, maar Hekkel
man zag dat anders: .Als de ge
meente had geweten dat ze iets
fout deed, had ze dat niet ge
daan."
Toch polioprik
voor kinderen
Bollenstreek
LEIDEN/KATWUK/ALPHEN
JAN WESTERLAKEN
De GGD Bollenstreek zegt dat er
behoorlijk wat kinderen, die om
pincipiële redenen niet tegen
polio (kinderverlamming) zijn
ingeënt, gehoor geven aan de
oproep om zich alsnog te laten
vaccineren. Directeur Verstra
ten reageerde vanmorgen ver
heugd op deze ontwikkeling.
Juist voor hen, zei hij, en voor
mensen uit, bij voorbeeld, de
antroposofische beweging die
uit principe tegen de inenting
zijn, is de prik het meest be
doeld.
De GGD's in Leiden. Alphen en
de Bollenstreek hebben na de
olio
opleving gekend
vragen over de ziekte en de ge
varen ervan. Dagelijks krijgt de
GGD in Leiden tussen de hon
derd en honderdvijftig telefoon
tjes: gisteren waren dat er ruim
honderddertig. De GGD in Alp
hen heeft dezelfde ervaring. Het
sudderde vanmorgen nog wat
door, meldde een wooravoer-
ster.
Alphen, dat in bedreigd ge
bied ligt, begon enkele weken
geleden al met inenten. Leiden
heeft kinderen tot en met twaalf
jaar, die nog niet of maar ge
deeltelijk zijn gevaccineerd,
persoonlijk opgeroepen. Maan
dag 12 en dinsdag 13 oktober
worden kinderen vanaf dertien
jaar en volwassenen tot en met
40 jaar geprikt
Voorburg: geen
geld voor SAVA
De gemeente Voorburg wil de
kosten voor het niet doorgaan
van de vuilverbranding bij
Leidschendam, niet dragen. De
gemeente moet op korte ter
mijn een bedrag van ruim 4.5
miljoen op tafel leggen. Met
Rijswijk neemt Voorburg nu ju-
sisten in de arm om te kijken of
ze onder deze verplichting uit
kunnen komen. De Voorburgse
wethouder J. Wijnants vindt dat
zijn gemeente niet hoeft te be
talen omdat zij tegen haar zin
heeft deelgenomen aan deze
gemeenschappelijke regeling.
