Paniek in noord-Georgië
'Het is tijd voor een terugkeer van
Buitenland
Europeanen vechten
om 'dollarbananen'
ROSSEM zonder Van Rossem
Fundamentalisten verdubbelen zetels in Kuwayt
Verblindend licht
Blank-zwarte 'top' zegt
De Klerk de wacht aan
WOENSDAG 7 OKTOBER 1992
7
Agcnce France Pr«se
Algemeen N
[be Pr«se Agentur CPD Cemeemchappeti|ke Pervfcernt
The independent IPS Inter Pre$s Service RTR* Reuter
UPI United Press International
Hongerige bavianen eten geiten
harare Door de droogte gedwongen hebben bavianen in Zim
babwe geiten aan hun menu toegevoegd. De uitgehongerde ba
vianen vallen kuddes geiten aan en eten hun slachtoffers vrijwel
geheel op. Gewoonlijk voeden de apen zich met vruchten, gras,
wortels, bladeren, insekten en kleine reptielen, maar door de
vreselijke droogte in zuidelijk Afrika is er voor de bavianen vrij
wel niets meer te vinden.
Fujimori: Guzman krijgt levenslang
lima Rechters „zonder gezicht" zullen Abimael Guzman van
daag in Peru veroordelen tot levenslange gevangenisstraf. Dat
heeft president Alberto Fujimori gisteren gezegd. De anonieme
rechters vellen achter gesloten deuren hun oordeel vellen over
Guzman, de leider van de Peruaanse guerrillabeweging Sendero
Luminoso (Lichtend Pad).
Opnieuw hevige regenval in Frankrijk
parus Hevige regenval heeft gisteren in Zuid-Frankrijk grote
overlast veroorzaakt. Rivieren dreigden buiten hun oevers te tre
den. Nice en omliggende plaatsen kregen in drie uur tijd 76
millimeter regen te verwerken. Honderden kelders stroomden
vol. Vlakbij Toulouse in het zuidwesten ontspoorde een trein als
gevolg van een modderlawine. Gewonden werden nergens ge
meld. Rond de middag begon het water overal weer te zakken.
Hoger pensioen werknemers Vaticaan
Vaticaanstad Paus Johannes Pauius II heeft voor de werkne
mers van het Vaticaan een pensioenfonds ingesteld en nieuwe
richtlijnen voorde pensioenen en uitkeringen afgekondigd. De
pensioenen worden per 1 januari 1993 met gemiddeld 20 pro
cent verhoogd. Bij het Vaticaan werken 3365 mensen, van wie
ongeveer twee derde leek is.
Nieuwe hongersnood in Tigré
nairobi Etiopië's noordelijke provincie Tigré is opnieuw getrof
fen door droogte en hongersnood. Volgens de autoriteiten wor
den bijna twee miljoen mensen met de hongerdood bedreigd.
Addis Abeba heeft daarom een dringend beroep gedaan op wes
terse donoren onmiddellijk te hulp te komen. Groot probleem is
op dit moment het tekort aan transportmiddelen. Zowel in de
haven van Asab als Massawa liggen grote hoeveelheden voedsel
opgeslagen, maar er zijn niet genoeg vrachtwagens om het naar
de hongerende bevolking te brengen.
Spoedoperatie voor Dubcek
praagAlexander Dubcek is gisteren met spoed geopereerd aan
de onderbuik. Volgens artsen van het Na Homolce-ziekenhuis in
Praag was de ingreep noodzakelijk wegens complicaties door de
verwondingen van Dubcek en diens langdurige verblijf in het
ziekenhuis sinds hij ruim een maand gejeden bij een auto-onge
luk zwaar gewond raakte aan zijn borstkas en ruggegraat. De
toestand van de 70-jarige Dubcek is ernstig, maar nog niet kri
tiek.
Student geeft plegen bomaanslagen toe
hannover Een 21 -jarige student machinebouw heeft gisteren
toegegeven twee bomaanslagen gepleegd te hebben waarbij in
augustus en september in het centrum van Hannover in totaal
23 mensen deels zwaar gewond zijn geraakt. Nadat de autoritei
ten een telefoonlijn hadden opgezet waar de bevolking de stem
van de afperser kon horen, reageerde een bekende van de man
en zo werd hij gearresteerd.
Ingrijpen militairen Nigeria
lagos» De regerende raad van de Nigeriaanse strijdkrachten
heeft gisteren besloten alle politieke activiteit te verbieden van
wege de berichten dat presidentiële voorverkiezingen, die 26
september zijn geëindigd, gekenmerkt waren door corruptie. De
militaire raad heeft de verkiezingscommissie de opdracht gege
ven een onderzoek in te stellen naar de beschuldigingen van „il
legaal gebruik van geld, bedreiging en andere vormen van ver
kiezingsfraude".
De gemeenschappelijke bana-
nenpolitiek van de Europese
Gemeenschap (EG) ligt onder
vuur. De Benelux-landen,
Duitsland en Denemarken ver
oordelen plannen van de Eu
ropese Commissie om vanaf
volgend jaar de invoer van zo
genaamde 'dollarbananen' uit
Latijns-Amerika te beperken
twee miljoen ti
twintig procent i
te heffen.
Voor alles wat
importeerd zullen de bananen-
importeurs garanties moeten
geven dat zij een zelfde hoe-
daarop
n port belasting
r wordt ge-
veelheid bananen betrekken uit
de ACP-landen (Afrika, het Ca
ribische gebied en de Stille Oce
aan) en gebieden zoals de Ca-
narische eilanden, Madeira en
Guadeloupe. Het totale EG-ver-
bruik van bananen ligt op 3,6
miljoen ton.
De Europese Commissie wil
de ACP-landen beschermen
voor de gevolgen van de Eu
ropese binnenmarkt. Het Com
missievoorstel ligt vooral gevoe
lig in Duitsland. De Duitsers
zijn de grootste bananenlief-
hebbers in de EG. Zij
ren jaarlijks 1,3 miljoen
met name 'dollarbananen',
op geen heffing bestaat.
Jeltsin: Russen kunnen niet werkeloos toezien in Abchazië
In Abchazië is grote paniek
uitgebroken onder de Ge
orgische bevolking na ne
derlagen van de Georgi
sche troepen. Velen trach
ten met bussen het gebied
te ontvluchten uit vrees
voor aanvallen van de Ab-
chaziërs, die in hun auto
nome regio strijden voor
onafhankelijkheid. De se
paratisten veroverden de
twee laatste dorpen ten
noordwesten van de Ab-
chazische hoofdstad
Soechoemi. Het Russische
persbureau Interfax sprak
over honderden slachtof
fers.
MOSKOU-TBIUSIDPA-AFP-Rtr
Na de aanvallen van de Abcha-
ziërs, die gesteund worden door
Russen en strijders van de Con
federatie van Noordkaukasische
Bergvolkeren, sloegen ook hon
derden Georgische soldaten op
de vlucht. Zij lieten hun zware
wapens in de bergen achter.
Anderen werden de grens met
Rusland overgedreven, waar zij
gevangen werden genomen,
waarna ze naar de Georgische
hoofdstad Tbilisi werden ge
bracht.
De Abchaziërs namen vrijdag
de stad Gagra in, het belangrijk
ste Georgische bolwerk in het
noordwesten van de regio.
Sindsdien zijn de Georgische
troepen er niet in geslaagd de
stad te heroveren. Soechoemi is
nog steeds in handen van de
Georgiërs.
De middelen om een vreed
zame oplossing te vinden in Ab
chazië zijn uitgeput, zegt
Eduard Sjevardnadze, de waar
nemend president van Georgië.
Hij beschuldigde de Russische
vice-minister Kondratjev (de
fensie), onder wiens bevel de
Russische troepen in Abchazië
vallen, de kant van de separis-
ten te kiezen. Sjevardnadze on
derstreepte dat de Abchaziërs in
Rusland „brede steun genie-
Hij beschuldigde de „reactio
naire krachten" binnen de Rus
sische regering ervan verant
woordelijk zijn voor de escalatie
van het conflict. „Het hoofddoel
van de coalitie van Abchaziërs,
Tsjetsjenen en Russen is de ver
kiezingen te saboteren", aldus
Sjevardnadze. Aanstaande zon
dag worden in Georgië verkie
zingen gehouden voor een
nieuw parlement en een parle
mentsvoorzitter, die de functie
van president zal bekleden.
Daarvoor is Sjevardnadze de
enige kandidaat.
De Russische president Boris
leltsin heeft dinsdag in Abcha
zië een ontmoeting hebben met
Sjevardnadze en de Abchazi-
sche parlementsvoorzitter, Vla
dislav Arzinba. Hij verzekerde
nog eens dat Russische militai
ren in Abchazië zich niet direct
in de strijd zullen mengen.
Maar ook dat Rusland niet aan
de kant zal blijven staan als de
mensenrechten, speciaal die
van Russen of Russisch-spre-
kenden, worden geschonden.
Jeltsin zei ook dat de troepen
niet zullen worden teruggetrok
ken. Zij moeten de controle
over de spoorwegen overnemen
die langs de Zwarte Zeekust
door de opstandige republiek
lopen, aldus de Russische presi
dent.
Vier doden bij
rellen Guyana
georgetown»
BRUSSEL PETER DE VRIES
CORRESPONDENT
Beursgoeroe, marxist, auteur,
partijleider, alles is 'libertijn'
jean-Pierre van Rossem in zijn
leven al geweest, maar gisteren
voegde hij weer een nieuwe titel
aan de lijst toe: eenmansfractie
in het Belgische parlement.
De stichter van de naar hem
vernoemde partij ROSSEM ver
laat zijn eigen fractie. Als reden
voor zijn besluit gaf Van Ros
sem dat zijn partij op die ma
nier beter een dam kan opwer
pen tegen het oprukkend ex
treem-rechts in Vlaanderen.
Jean Pierre van Rossem werd
vorig jaar, samen met twee an
dere 'libertijnen', in het Belgi
sche parlement gekozen op een
golf van anti-politiek sentiment
en proteststemmen in Vlaande
ren. De beweging, volgens lijst
trekker Decorte „een onnozele
partij, en dat vind ik juist goed",
fungeert er vooral als stoorzen
der. Opzien baarde men onder
andere met een voorstel alle ka
merleden op AIDS te onderzoe
ken. Dat was een reactie op een
plan van de regering om rijks
wachters aan een AIDS-test te
onderwerpen.
Volgens Rossem is zijn vertrek
geen gevolg van ruzies binnen
de partijtop, maar in de Belgi
sche media wordt wel degelijk
gesuggereerd dat er verdeeld
heid heerst. De van fraude ver
dachte ex-beursgoeroe, die in
de politiek stapte om aan ge
rechtelijke vervolging te ontko
men, meent dat zijn partij zich
moet 'verruimen'. Alleen zo kan
de 'verrechtsing van de samen
leving' worden tegengegaan, en
het extreem-rechtse Vlaams
Blok worden gestopt, aldus Van
Rossem.
Van Rossem zegt verder dat
zijn vertrek de partij gelegen
heid biedt „grote schoonmaak"
te houden en „opportunisten"
te verwijderen.
Bij ongeregeldheden in Guyana
zijn sinds de verkiezingen van
gisteren vier mensen omgeko
men. De linkse oppositieleider
Cheddi Jagan lijkt af te stevenen
op een overtuigende overwin
ning in de eerste democratische
verkiezingen in 28 jaar tijd. Na
telling van negentien procent
van de bijna 400.000 uitge
brachte stemmen stond hij op
64,3 procent. President De-
mond Hoyte, wiens partij al 28
jaar aan de macht is, moet zich
vooralsnog tevreden stellen met
31,8 procent.
De Guyanezen lijken vooral
langs raciale lijnen te hebben
gestemd. De rellen worden
vooral veroorzaakt door de cre
oolse minderheid in het land.
Met Hoyte als president over
heersten zij de oorspronkelijk
uit Brits Indië afkomstige meer
derheid.
KUWAYT-STAD AP
Oppositiegroepen die de demo
cratisering willen doorzetten
hebben de meerderheid ver
worven in het Kuwaytse parle
ment. Onder hen bevindt zich
een blok fundamentalisten. Dat
is gisteren gebleken uit officiële
uitslagen van de parlementsver
kiezingen van maandag.
Losse oppositiegroeperingen
en onafhankelijke kandidaten
wonnen 35 van de 50 zetels. 19
zetels gingen naar islamitische
kandidaten die de Kuwaytse
grondwet in fundamentalisti
sche zin willen veranderen. Bij
de laatste verkiezingen, in 1985,
kregen zij 9 zetels. Aanhangers
van de regerende Al-Sabah fa
milie wonnen maandag 15 ze
tels.
De onuitgesproken vraag bij de
verkiezingen is de invloed die
de volksvertegenwoordiging zal
hebben. Het is niet duidelijk
hoeveel macht de familie al-Sa-
bah aan het parlement wil af
staan. Zij heeft nog steeds het
recht het parlement naar huis te
sturen.
Santo domingo In de Domini
caanse Republiek is gisteren
plechtig een vuurtoren-monument
ter nagedachtenis aan Columbus
in gebruik genomen. Het is dit
jaar vijfhonderd jaar geleden dat
de ontdekkingsreiziger Amerika
'ontdekte'. Op het project dat mil
joenen guldens kostte, is bittere
kritiek geleverd omdat tienduizen
den inwoners van sloppenwijken
daarvoor hun woningen moesten
verlaten. Op tal van plaatsen in de
Caribische eilandstaat werd gede
monstreerd tegen de herdenking.
Er werden twee bomaanslagen
gepleegd. Bovendien toonden
maar weinig wereldleiders be
langstelling voor de ceremonie
waarbij de stoffelijke resten van
Columbus naar de vuurtoren wer
den overgebracht om daar op
nieuw te worden begraven.
Het 230 meter hoge, kruisvormi
ge, betonnen gevaarte was de
vervulling van een droom die de
85-jarige president Joaquin Bala-
guer zijn hele leven heeft gekoes
terd. Ironisch genoeg kan de pre
sident zelf het licht, met een
sterkte van dertig miljard kaarsen,
niet aanschouwen. Hij is blind.
Balanguer kon bovendien niet bij
herdenking aanwezig zijn omdat
ziin zuster werd begraven. Zij was
afgelopen weekeinde overleden
na een bezoek aan de vuurtoren.
Volgens bijgelovige Dominicanen
rust op Columbus een vloek.
foto reuter luciano comb A
Vreugde bij Jamal Al Kandari (met bril, rechtsonder) van de islamitische grondwettelijke beweging na het ver
overen van een zetel in het parlement van Kuwayt. foto ap» oustavo ferrari
JOHANNESBURG Rtr-,
Leiders van drie Zuidafrikaanse
'thuislanden' en uiterst rechtste
blanken hebben gisteren in Jo
hannesburg eendrachtig felle
kritiek geleverd op president De
Klerk en het ANC.
Zij eisen meer zeggenschap in
de hervormingsbesprekingen in
Zuid-Afrika en dreigden defini
tief uit het onderhandelingspro
ces te stappen als Pretoria zich
te zeer blijft richten op het ANC.
De thuislandleiders van
KwaZulu, Ciskei en Bop-
hutshatswana hebben een gele-
genheidsverbond gesloten met
de Konservatieve Partij en de
Afrikaner Volksunie die tegen
het ANC zijn en een „blank
thuisland" willen. Zij allen ver
wierpen het akkoord dat presi
dent de Klerk eind verleden
maand heeft gesloten met ANC-
leider Nelson Mandela.
Het ANC en de regering kwa
men een reeks maatregelen
overeen die beogen een eind te
maken aan het geweld dat sinds
februari 1990 7.000 levens heeft
geëist.
De thuislandleiders zijn niet
van plan een formele politieke
alliantie te vormen, maar willen
wel De Klerk een signaal geven
dat zij zullen samenwerken om
toekomstige overeenkomsten
tussen Pretoria en het ANC te
dwarsbomen.
Krim-Tataren
bestormen
parlement
Enkele duizenden Krim-Tataren
hebben gisteren het parle
mentsgebouw bestormd in Sim
feropol. op de Krim in Oekraïne.
Ze deden dat uit protest tegen
de verwijdering van een van
hun tentenkampen door de po
litie, vorige week. De politie kon
voorkomen dat de 4.000 de
monstranten het parlement
binnen gingen.
De Tataren protesteren tegen
etnische discriminatie. De Tata
ren hebhen eeuwenlang op de
Krim geleefd, maar werden in
1945 door Stalin naar Centraal-
Azië gedeporteerd. Daarbij ging
het om ongeveer 250.000 men
sen, de helft van alle Krim-Tata
ren. De afgelopen twee'jaar zijn
zo'n 200.000 mensen terugge
keerd naar de Krim.
brighton cees van zweeden
correspondent
De Britse regering heeft zich gisteren
krachtig moeten verdedigen tegen kri
tiek uit de eigen gelederen op het Ver
drag van Maastricht. Bij het begin van
het Congres van de Conservatieven in
Brighton beschuldigde de Anglicaanse
kerk de regeringspartij ervan een twee
deling in de maatschappij te creëren
en noemden de Britse industriewerk
gevers het economische beleid van de
regering „dansen in het donker".
Minister Hurd (buitenlandse zaken)
wees bij het begin van kritiek van de
7o/)'-rechtervleuge! af als zou Maas
tricht leiden tot een centrale Europese
staat waarin de Britse belangen ten on
der gaan. „Het tegendeel is het geval",
verzekerde hij de afgevaardigden in
een krachtige verdediging van het ver
drag over de Europese economische,
monetaire en politieke unie.
Tijdens een stormachtig debat, waarin
de verdeeldheid in de Conservatieve
partij over het Europese beleid duide
lijk naar buiten trad, waarschuwde
Hurd voor de ernstige gevolgen indien
de partij het niet eens wordt. „Onze
partij zou kunnen breken over Euro
pa."
Maar in een verbijsterend vertoon van
ongenoegen, waar de Tory-congressen
anders altijd gladjes verlopen, uitte gis
termiddag afgevaardigde na afgevaar
digde zijn woede over 'Maastricht'. „Ik
moet nog iemand tegenkomen die
Maastricht begrijpt. Ik ken niemand
die Maastricht wil", zei een afgevaar
digde, terwijl premier Major ijskoud
het plafond bestudeerde. „Onze eco
nomie ligt in duigen, en alles door die
obsessie Groot-Brittannië in het hart
van Europa te vestigen", verklaarde
een ander onder luid applaus uit de
zaal.
Hurd sprak van „een lawaaierige min
derheid". Maar het applaus dat de
voormalige partijvoorzitter Norman
Tebbit oogstte voor zijn retoriek tegen
'Maastricht', duidde eerder op een
meerderheid.
De ovatie van de duizenden a
gen in Brighton begon al toen Tebbit
als spreker werd aangekondigd. In de
stijl van de grote wereldredenaars
schreed hij naar het spreekgestoelte,
minzaam lachend naar de volgelingen
die hem toejuichten. Hij wachtte tot
het tumult was weggestorven en sprak
toen, zich half tot premier Major rich
tend, de vernietigende woorden: „Ik
hoop dat u achter uw minister van fi
nanciën blijft staan. Al wat hij heeft ge
daan was er het beste van maken".
De spectaculaire val van het pond op
16 september heeft alle anti-Europese
krachten binnen de partij, die sinds de
geruchtmakende val van Thatcher in
november 1990 een sluimerend be
staan hadden geleid, weer los gemaakt.
Het was altijd al fout om het pond aan
het Europees Monetair Stelsel te kop
pelen, vonden de thatcheristen, en de
gebeurtenissen van 16 september had
den dat ten overvloede bewezen. En.
zo begrepen de congresgangers: wie
nee zegt tegen stabiele wisselkoersen,
moet ook nee zeggen tegen een Eu
ropese munt.
Major keek bedremmeld toe hoe Teb
bit onder voortdurend applaus en ge
lach de poten onderzijn zetel weg
zaagde. „De regering zit hopeloos in de
problemen", zei hij. „De media willen
nu de minister van financiën neerha
len en daarmee de premier zelf onder
mijnen."
Norman Tebbit, loyaal als hij is, stelde
zich nog achter de regering. Maar aan
zijn steun hing wel een prijskaartje: de
regering moet het Verdrag van Maas
tricht alsnog verwerpen.
Tebbit vroeg het aldus aan de aanwezi
gen: „Willen jullie burgers zijn van een
Europese su perstaat
En de zaal brulde: „Nee"!
De bebrilde heer die Tebbit gadesloeg
leek een geslagen hond. Enkele maan
den geleden nog won Major glansrijk
de verkiezingen. Het tijdperk van That
cher. geridderd en veilig opgeborgen in
het Hogerhuis, had afgedaan. De par
tijgenoten zouden hem op hun con
gres een ode brengen.
Tijdens de rede kreeg hij nog een lach
op zijn gezicht getoverd, hoewel de in
druk bestond dat hij een citroen in de
mond had. maar die verdween geheel
toen Tebbit onder het gescandeer van
'Nor-man! Nor-man'! terugschreed
naar zijn zetel in de zaal. Tebbit was de
Hevettngvan de paitu, met Major.
Tebbit was de man die altoos aan de
zijde van Thatcher te vinden was.
„Bent u bezig de terugkeer van That
cher voor te bereiden vroeg een tele
visieverslaggever hem na afloop van
zijn rede. Nee, daar was Tebbit niet
mee bezig. Tebbit was loyaal aan Ma
jor
Maar anderen waren openhartiger. Het
boulevardblad The Sun opende afgelo
pen vrijdag al met de kop: Is It Time
For Mrs 77Gisteren kwam de krant
ook met het antwoord: 55 procent van
de Conservatieven, zo was gebleken uit
een opiniepeiling, wilde Thatcher te
rug.
Geen unie
van Tsjechen
en Slowaken
Het idee van een Tsjechoslo-
waakse unie is van tafel. Dat
hebben de Tsjechische premier.
Vaclav Klaus, en zijn Slowaakse
ambtgenoot Vladimir Meciar
gisteravond afgesproken. Het
idee voor een unie, om Tsjecho-
Slowakije alsnog voor uiteenval
len te behoeden, werd vorig
week gelanceerd door de
HZDS-partii van Meciar. De
partij heeft net idee nu laten va-
De twee landsdelen zullen
waarschijnlijk op 1 januari 1993
zelfstandige staten worden. De
twee stalen zullen een tol unie
en een monetair- en betalings-
akkoord aangaan.
De parlementen van beide
landsdelen moeten in novem
ber nog hun goedkeuring geven
aan de splitsing.