'Beroepsleger is
wel voordeliger'
Een vaalwitte vlag wappert boven de Dam
Binnenland
'Verplicht afkicken in
plaats van straffen'
Massaal in de rij voor TBC-test
Boetesysteem WAO blijft intact
Gevangene beraamde
aanslag op aanklager
Steunbetuiging van
Lubbers aan Major
Nieuwe PSP: Minder flets en grauw
MAANDAG 5 OKTOBER 1992
Nog geen acties bij Frico-Domo
warca De Voedingsbond FNV en de Industrie- en Voedings
bond CNV willen meer duidelijkheid over de reorganisatieplan
nen van Friesland Frico-Domo, voor wordt overgegaan tot ac
ties. CNV-districtbestuurder Amperse verwacht dat de bonden
en directie morgen of overmorgen overleg over de plannen zul
len hebben. De directie van Frico-Domo kondigde woensdag
verdere saneringsplannen aan. In totaal verdwijnen bij de zui-
velcoöperatie 1.200 arbeidsplaatsen.
Geen gedwongen ontslag bij Philips
ossPhilips heeft de Industriebond FNV de garantie gegeven
dat bij de afdeling TL-armaturen in Oss geen gedwongen ontsla
gen zullen vallen. Philips houdt wel vast aan het plan de afdeling
over te plaatsen naar het Franse Nevers. Een klein deel van de
produktie blijft in Oss. Dat levert volgens Philips een kostenbe
sparing op van 15 procent. Volgens de aanvankelijke plannen
zouden in Oss 180 banen vervallen.
Honderden broden aangespoeld
den haag Op het strand van Scheveningen en Kijkduin zijn het
afgelopen weekeinde enkele honderden broden van onbekende
herkomst aangespoeld. De politie onderzoekt of de broden af
komstig zijn van het Cargo-project. Dat werd afgeblazen nadat
de Raad van State geen vergunning voor het afzinken in zee van
een mast met 20.000 broden had verleend.
Tweehonderd huizen ontheemden
Leeuwarden» Woningcorporaties hebben tot nu toe 200 wonin
gen beschikbaar gesteld voor de opvang van ontheemden uit het
voormalige Joegoslavië. Daarnaast is een miljoen gulden opge
bracht om de huizen in te richten. Dit zei voorzitter Van Velzen
van de Nationale Woningraad zaterdag in Leeuwarden. Minister
d'Ancona van WVC bezocht daar een groep van 31 ontheemden,
die zijn gehuisvest in zes woningen van een corporatie.
Top Defensie kraakt rapport commissie-Meijer
Pleidooi directeur Jellinek-kliniek:
Een beroepsleger heeft veel meer voordelen dan die in
het advies van de commissie Meijer worden genoemd.
Het advies van die commissie de diensplicht te handha
ven, is slecht onderbouwd. Dat staat in een vertrouwelij
ke notitie van de Directie Algemene Beleidszaken van het
ministerie van defensie. De makers stellen onder meer
dat de conclusie dat een beroepsleger te duur is niet op
waarheid berust. Op langere termijn is zo'n leger zelfs
voordeliger.
den haag gpd-anpambtenaren vooral kritiek heb
ben op de veiligheidsanalyse in
het rapport van de commissie-
Meijer. Dat sluit een grootscha
lig conflict op NAVO-grondge-
bied niet uit en wil daarom snel
oproepbare reserves van dienst
plichtigen achter de hand hou
den. Alleen al om die reden zou
de dienstplicht (voorlopig) niet
kunnen worden geschrapt, al
dus de commissie.
Omdat de ambtenaren uit
gaan van een kleinere krijgs
macht dan de commissie-Meij
er in haar notitie heeft staan,
hoeft een beroepsleger ook niet
zo duur te zijn als Meijer becij-
De ambtenaren, die hun op
dracht voor de notitie recht
streeks kregen van secretaris
generaal Patijn, heeft inmiddels
minister Ter Beek geadviseerd
het advies van de commissie
Meijer zo snel mogelijk naast
zich neer te leggen. Het minis
terie heeft het bestaan van de
notitie bevestigd, maar bena
drukt dat het slechts één van de
vele discussie-stukken is. „Hèt
standpunt van Defensie komt
op z'n vroegst over drie weken",
aldus een woordvoerder.
In de notitie staat dat de hoge
fert. Een beroepsleger zou op de
lange termijn zelfs voordeliger
zijn, voorspellen de ambtena
ren. Zij zetten verder grote
vraagtekens bij de conclusie van
de commissie-Meijer dat er
voor een vrijwilligersleger on
voldoende animo is. Bij een lan
gere contractduur van de be
roepsmensen hoeft dat geen
probleem te zijn.
Overigens betwijfelt de amb
telijke top van defensie of
dienstplichtigen, die slechts ne
gen maanden opleiding hebben
gehad, wel inzetbaar zijn bij
conflictbeheersing in Europees
of NAVO-verband. Bovendien
vraagt de beleidsdirectie zich af
of er onder dienstplichtigen wel
voldoende vrijwilligers te vin
den zijn voor dergelijke opera
ties. Volgens de topambtenaren
was de Nederlandse deelname
aan VN-operaties in Joegoslavië
en Cambodja niet mogelijk ge
weest zonder een behoorlijk
contingentberoepsmilitairen.
kampen Zeker 4500 inwoners van Kampen en Us-
selmuiden meldden zich zaterdag bij de GGD Us-
sel-Vecht voor een TBC-test. Er was op zo'n 1500
belangstellenden gerekend. De massale test is vol
gens een woordvoerder van de GGD echter zonder
problemen verlopen. Tot de test werd overgegaan,
omdat in mei van dit jaar bij een inwoner van
Kampen besmettelijke (open) longtuberculose was
vastgesteld. Onderzoek in de directe omgeving
van de patiënt bracht ruim 40 gevallen van niet be
smettelijke TBC aan het licht. Deze mensen bleken
geregeld vier uitgaansgelegenheden in Kampen te
bezoeken. Omdat de kans bestaat dat ook andere
bezoekers van deze horecabedrijven zijn besmet,
heeft de GGD hen gevraagd zich te laten testen.
Ook mensen die regelmatig met de jongeren om
gaan, zoals leerkrachten en ouders, toonden be
langstelling voor de test. De uitslag is morgen
avond bekend. foto anp bas kok
DEN HAAG «cpd
Criminele drugsverslaafden
moeten hun straf kunnen ontlo
pen door verplicht afkicken.
Daarvoor zijn aparte, geheel
drugsvrije gevangenissen nodig,
waar de verslaafde crimineel via
intensieve begeleiding van zijn
verslaving kan worden afgehol
pen. Dat neeft directeur J. Wal
burg van de Amsterdamse Jelli
nek-kliniek gisteren gezegd in
het NOS-programma Het Ca-
pitool.
Volgens Walburg is de moti
vatie van verslaafde criminelen
om af te kicken niet erg groot.
Dat zou kunnen veranderen
n geen straf krijgt
in ruil voor verplicht afkicken.
L.ukt het afkicken niet, dan volgt
er alsnog een straf. Bij een expe
riment in deze richting heeft de
helft van de verslaafden de be
handeling afgemaakt.
Volgens de directeur van de
Jellinek, een kliniek voor versla-
vingsziekten, is er geen garantie
dat betrokkenen niet opnieuw
aan de drugs gaan. Overigens is
dit niet de eerste keer dat er
voor wordt gepleit junks ver
plicht te laten afkicken. Vorig
jaar werd in Den Haag een
soortgelijk plan gelanceerd van
de hand van politie, openbaar
ministerie en consultatiebureau
voor alcohol en drugs (CAD).
amsterdam anp
hilversum anp
Het boetesysteem voor bedrij
ven, die werknemers laten af
vloeien naar de WAO, blijft in
tact. Staatssecretaris Ter Veld
van sociale zaken en werkgele
genheid is niet bereid de opzet
van het boetesysteem aan te
passen, nu de gezamenlijke
werkgeversorganisaties eensge
zind kritiek op de boetes heb
ben geuit.
Wel is Ter Veld in de marge
tot aanpassingen bereid. De
staatssecretaris denkt bijvoor
beeld aan een vakantiekracht
die ziek wordt en de WAO in
gaat. Dat kan het bedrijf niet al
tijd worden aangewreven, zo
viel uit haar woorden af te lei
den.
In het NOS-televisieprogram-
ma Het Capitool van gisteren
verweet Ter Veld NCW-voorzit
ter Blankert dat werkgevers te
veel klagen over het bonus-ma-
lussysteem. De boetes vertalen
zich in lagere sociale premies
voor de bedrijven gezamenlijk.
De werkgever echter, die een
personeelslid dat zijn werk niet
meer aankan de WAO in laat
gaan, moet volgens haar op de
blaren zitten.
Als de prikkels onvoldoende
werken, dreigt Ter Veld er nog
een schepje bovenop te doen.
In de wet is al bepaald dat de
boete per 1 maart 1993 wordt
verhoogd van (maximaal) een
half naar een heel jaar salaris.
Verder hangt de werkgevers dan
een verplichting boven het
hoofd om minimaal vijf procent
gehandicapten in dienst te hou
den op straffe van een boete.
Verreweg de meest bedrijfs
takken halen dat percentage
overigens niet. Deze boetes zui
len overigens niet terugvloeien
in de zakken van de werkgevers,
maar worden ingezet voor uit
breiding van sociale werkplaat
sen of elders in de collectieve
sector, zo kondigde Ter Veld
aan.
Weinig belangstelling voor solidariteitsnianifestatie 'Joegoslavië'
Een 30-jarige man die in de
Amsterdamse Bijlmerbajes een
gevangenisstraf van zeven jaar
uitzit wegens het leiding geven
aan een organisatie van over
vallers, wordt ervan verdacht
vanuit zijn cel een moordaan
slag te hebben beraamd op offi
cier van justitie mr. J. Valente.
Volgens persofficier van justi
tie mr. A. Broek-Blaauboer
speelde de zaak in de zomer
van dit jaar. De woning van Va-
lente is enkele weken bewaakt.
Valente was destijds de aankla
ger in de zaak van de 30-jarige,
tegen wie negen jaar was geëist.
„Het is met een sisser afgelo
pen", aldus Broek desgevraagd.
Volgens haar is het Openbaar
Ministerie niet bang meer voor
een aanslag. „Het is al lang ach
ter de rug."
De advocaat van de gevange-
Pizzeria in de
as na explosie
nijmegen gpd-anp
In de puinhopen van een vrij
dagnacht uitgebrande pizzeria
in Nijmegen zijn sporen ont
dekt, die wijzen op brandstich
ting. Dat meldt de politie. In to
taal zijn na de brand zes men
sen met onder meer ademha
lingsmoeilijkheden in het zie
kenhuis opgenomen. Later op
de dag mochten vier mensen
weer naar huis. De schade loopt
in de miljoenen guldens.
Om 4.45 uur was in de omge
ving van het eethuis een dave
rende knal te horen. De pizzeria
veranderde vrijwel direct in één
grote vuurzee. De ravage was
groot. De bewoners van de drie
etages boven het restaurant
werden geëvacueerd. Veel be
woners zullen voorlopig niet in
hun woning kunnen terugke-
Aanvankelijk ging men uit
van een ontplofte gasfles. Zater
dagavond al kwam de politie
daarop terug. „Gezien de hevig
heid van de explosie zou je met
enig gezond verstand uit kun
nen gaan van opzet", aldus een
woordvoerder van de politie.
Bovendien hebben getuigen
vlak voor of tijdens de knal een
aantal mensen zien wegrennen,
aldus de politie.
ne, mr. F. Staehle, denkt daar
anders over. Volgens hem is de
man enkele weken geleden over
de affaire nog gehoord door de
politie en geldt hij kennelijk nog
steeds als verdachte. Justitie zou
tot nu toe echter hebben gewei
gerd mee te delen waarop de
verdenkingen zijn gebaseerd.
Staehle heeft het OM om op
heldering gevraagd en eist dat
Justitie de bron van de beschul
diging onthult. De raadsman
sluit niet uit dat zijn cliënt het
slachtoffer is geworden van lie
den die hem er bij willen lap
pen.
„Misschien zijn de verdenkin
gen gebaseerd op getapte tele
foongesprekken die in verband
met een ander onderzoek nog
niet openbaar mogen worden
gemaakt, maar laat het OM dat
dan zeggen. Dit is een aanval
van een onzichtbare, waarop
niet te reageren valt."
'Milieunormen
voor Waddenzee
niet scherper'
Strengere milieunormen voor
de Waddenzee gaan ten koste
van de economische ontwikke
ling van noord-Nederland. Al
thans, dit oordelen het bedrijfs
leven en enkele Waddenge
meenten in een reactie op de
Nota Waddenzee van minister
Alders van milieubeheer.
Het bedrijfsleven en de ge
meenten noemen dat een
slechte zaak, omdat er in het
noorden al sprake is van een
achterstand. Ze vinden het niet
terecht de milieunormen aan te
scherpen, terwijl de ergste ver
vuiling van elders komt.
De Raad van Advies voor de
Ruimtelijke Ordening, die de in
spraak coördineert, constateert
een duidelijk meningsverschil
tussen bedrijven en milieu-or
ganisaties. De milieubeweging
vindt de nota juist te beperkt.
Tegen Europa met twee snelheden
londen cees van zweeden
correspondent
Premier Lubbers heeft zich in
een brief aan zijn Britse ambt
genoot Major uitgesproken te
gen een Europa met twee snel
heden. Dat heeft Majors woord
voerder gisteren bevestigd..
Major belde Lubbers vorige
week dinsdag op om lucht te
geven aan zijn bezorgdheid
over de ontwikkelingen in Euro
pa. De Britten zijn bang dat
Duitsland, Frankrijk en enkele
kleinere Europese landen het
proces van monetaire eenwor
ding willen versnellen en de
Britten en anderen buitenspel
willen zetten.
In reactie op het telefoontje
van Major schreef Lubbers een
brief waarin hij deze bezorgd
heid zei te delen, aldus de
woordvoerder. Lubbers schreef
dat de Gemeenschap als geheel
voortgang moet maken.
Het bestaan van de brief werd
zaterdag onthuld door de Britse
krant Daily Telegraph. Deze
krant meldde verder dat Lub
bers zich in de brief ook be
zorgd toont over de as Bonn-
Parijs. Londen zou daaraan te
genwicht moeten bieden. De
Rijksvoorlichtingsdienst liet gis
teren weten dat Lubbers in zijn
brief aan Majoor „geen be
zorgdheid heeft geuit over een
Frans-Duitse as, noch over de
positie van de kleine landen van
de EG".
Het Verenigd Koninkrijk be
kleedt tot de jaarwisseling het
roulerend voorzitterschap van
de EG. Op 16 oktober wordt in
Birmingham een ingelaste EG-
top gehouden. Daarop zullen de
Britten proberen het Verdrag
van Maastricht beter verteer
baar te maken voor de Denen,
die in een referendum 'nee'
hebben gezegd, en voor zich
zelf.
D66-fractieleider Van Mierlo
wil van premier Lubbers ophel
dering over de brief. Van Mierlo
zei zien niet te kunnen voorstel
len dat Lubbers een brief met
die inhoud zou hebben ge
schreven, omdat zoiets nogal
pijnlijk zou zijn voor zowel
Bonn als Parijs.
De Dam, afgelopen zaterdag: Een vaalwitte doek aan een doorbuigende bamboestok en vrijwel geen publieke belangstelling.
amsterdam onno havermans
Er wappert een witte vlag boven de Dam.
Nou ja, een vlag. Een vaalwitte doek aan
een bamboestaak, die licht doorbuigt
onder het gewicht van de lap. Een forse
vrouw met donkere krullen wiegt de vlag
zachtjes heen en weer voor het kleine
podium, waarop een tenger meisje in
leggings ingetogen zingt over liefde en
verdriet.
De solidariteitsnianifestatie met de
slachtoffers van het voormalige Joegosla
vië trok zaterdag maar weinig aandacht
op de Dam in Amsterdam. Er was mu
ziek, er waren sprekers. En er waren col
lectanten, die ae passanten veelal ver
geefs vroegen om een kleine bijdrage.
Het winkelend publiek had meer oog
voor de duiven. En het had haast, vooral
haast.
Honderd, misschien tweehonderd
man blijven staan als Nives Rebemak, de
voorzitster van Mi za Mir, de Joegoslavi
sche vredesbeweging in ballingschap,
haar betoog houdt. Een emotioneel be
toog, tegen zinloos geweld, een zinloze
oorlog, waarvan niemand iets begrijpt en
waaraan niemand een einde lijkt te kun
nen maken. Wij staan erbij en kijken er
naar, zegt Ron Rutherglen, bestuurslid
van Vluchtelingenwerk Nederland.
Later verschijnt Jacques de Milliano,
de flegmatieke oprichter-directeur van
Artsen zonder Grenzen Nederland. Hij
verlaat zijn neutrale stelling en haalt fel
uit naar de politieke leiders die het laten
afweten. Hij roept de Europese burgers
op te laten blijken dat zij de
rechten serieus nemen door een 'Neu
renberg Tribunaal' te eisen, voor berech
ting van Joegoslavische' oorlogsmisda
digers. Hij wijst op de concentratiekam
pen en herinnert eraan dat Europa na de
Tweede Wereldoorlog heeft gezworen:
'Dit nooit meer.' Maar vrijwel niemand
luistert.
Andere sprekers zijn Hasan Hurome-
vic en Heieen de Jong van de stichting
Bosnië-Hercegovina, de bewogen Rot
terdammers die het getreuzel van de
westerse politiek deze zomer niet langer
konden aanzien, en zelf naar het oor
logsgebied togen om ontheemden op te
halen voor een veilig verblijf in Neder
land. En natuurlijk de onvermijdelijke
Mient Jan Faber van het Interkerkelijk
foto leo vogelzang
Vredesberaad. Ze doen een beroep op de
mensen die toevallig even blijven staan,
maar echt vlammend is het niet. Alsof
ook zij de moed hebben laten zakken.
Dan is er weer muziek. Een groep mu
zikanten uit Nederland en voormalig
Joegoslavië, die samen spelen onder de
groteske naam World Peace Orchestra.
Vier saxofonisten, een contra-basist en
een drummer. Klinkt lekker, jazzy. Maar
het is niet aan de Amsterdammers en
dagjesmensen besteed. In de Kalver-
straat hangt de nieuwe wintercollectie en
de Bijenkorf beleeft de laatste van 'drie
dwaze dagen'. Daar krioelt het van de
mensen.
amsterdam anp
Met de oprichting van een nieu
we pacifistisch-socialistische
partij PSP is „een fel rode strook
toegevoegd aan het fletse en
grauwe politieke spectrum".
Deze verzekering gaf zaterdag
mede-initiatiefnemer Fries de
Vries in Amsterdam, waar door
63 medestanders definitief is
besloten tot oprichting van een
nieuwe partij op pacifistisch-so
cialistische grondslag.
De aanwezigen in Huize Ly-
dia kozen in overgrote meerder
heid (47 stemmen) voor de
naam PSP. Andere suggesties
werden resoluut weggestemd.
Voormalig PSP-fractievoorzitter
in de Tweede Kamer Fred van
der Spek (68) is een van de initi
atiefnemers tot het nieuw leven
inblazen van zijn oude partij.
Hij heeft laten weten vanwege
zijn leeftijd geen lijsttrekker te
zullen zijn.
Van der Spek kreeg tijdens
het roemruchte PSP-congres in
november 1985 van zijn toen
malige partijgenoten te weinig
steun in de opgelaaide richtin
genstrijd over samenwerking
met andere kleine linkse frac
ties. Zijn fractiegenote Andrée
van Es werd toen gekozen tot
lijsttrekker door de congres
meerderheid, die tegen de zin
van Van der Spek aankoerste op
samenwerking met PPR en
CPN.
Van der Spek keerde daarop
de driemansfractie de rug toe
en ging de rest van de zittings
periode verder als eenmansfrac
tie. De PSP verloor in 1986 bij
de verkiezingen twee van de
drie zetels. De partij trad bij de
verkiezingen van 1989 toe tot de
nieuwe formatie Groen Links,
met PPR, CNP en EVP. De PSP
zelf werd daarna als partij na
ruim dertig jaar opgeheven.
Van der Spek trok zaterdag als
vanouds van leer tegen onder
meer het militarisme en het ka
pitalisme. Zo deugen de ont
wikkelingen in Oost-Europa in
zijn ogen voor geen meter:
„Oost-Europa is op weg naar
een keihard kapitalisme, met
extreem grote welvaartsver
schillen. Rijke elites tegenover
verpauperende massa's."
