Verzekering moet betalen,
al is brommer opgevoerd
Binnenland
Boek als steun voor
rouwende dierenvriend
Bond en kamerlid zijn dienstplicht zat
Nordholt wil politie
uit noorden Afrika
Dagdetentie voorlopig
niet in Haagse villawijk
ZATERDAG 3 OKTOBER 1992
5'
Raadsel rond aangespoelde das
ommen Een op het landgoed Eerde bij het Overijsselse Ommen
uitgezette das is dood teruggevonden op het Noordzeestrand
van Ameland. „We staan nog voor een raadsel want op de Wad
deneilanden leven geen dassen", aldus opzichter Herman Veer
beek van Natuurmonumenten in Ommen. Hij acht het mogelijk
dat het dier 107 kilometer door Overijssel, Drenthe en Friesland
is getrokken, maar het is onwaarschijnlijk dat de das de Wad
denzee is overgezwommen. „Waarschijnlijk is het dier langs de
Friese kust verdronken en door stromingen op Ameland be
land". In de maag werden resten van kokmeeuwen en eieren
Samenwerking bij luchttransport
den haag De luchtmachten van België en Nederland gaan sa
menwerken op het gebied van luchttransport. Dat zijn de Belgi
sche minister van landsverdediging Delcroix en de Nederlandse
staatssecretaris van defensie Van Voorst tot Voorst gisteren in
Brussel overeengekomen. De samenwerking heeft betrekking op
het transport van vracht en passagiers en op het bijtanken van
F-16's in de lucht.
Aantal immigranten loopt terug
voorburg De immigratie, die in de eerste helft van 1991 een
hoogtepunt bereikte, daalt nu al twaalf maanden achtereen. Vo
rig jaar vestigden 120.000 mensen zich in ons land. Volgens het
Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) komt dat aantal voor
dit jaar uit op rond de 114.000. Of sprake is van een blijvende
omslag durft het CBS niet te zeggen. Met name de immigratie
van Turken is sterk afgenomen. Er kwamen ook minder mensen
uit Marokko, Suriname en de Nederlandse Antillen. De immi
gratie uit het voormalige Joegoslavië nam toe, maar dat is nog
niet in de cijfers te zien. Slechts een klein deel van de Joegosla-
ven wordt als immigrant beschouwd, het leeuwedeel wordt be
schouwd als tijdelijk bezoeker.
Bodemsanering kost zeker 100 miljoen
tilburg» Het schoonmaken van de bodem en het grondwater in
Tilburg gaat de komende decennia zeker honderd miljoen gul
den kosten, of een veelvoud daarvan. Dat heeft directeur C.
Gouwens van de Tilburgse Milieudienst gisteren meegedeeld.
Hij waarschuwde voor deze kostenpost tijdens de presentatie
van de stand van zaken rond 112 in kaart gebrachte vervuilde
plekken in Tilburg. Het rijk zal het grootste deel van de sanering
moeten betalen. Verder probeert de gemeente zoveel mogelijk
geld op de vervuilers te verhalen.
den haag gpd
Er komt een dag dat je afscheid
moet nemen van je trouwe
huisdier. Soms zijn mensen er
maanden verdrietig van. Die
renarts Lommers en journalist
Van Amsterdam proberen met
hun boek 'Het is stil in huis' een
steun en toeverlaat te zijn voor
rouwende dierenvrienden. De
auteurs laten mensen aan het
woord die ieder op hun wijze
afscheid hebben genomen van
hun huisdier.
De bedoeling van de schrij
vers is dat huisdierbezitters zich
herkennen in deze ervaringen
of dat het een goede voorberei
ding kan zijn op een naderend
afscheid. Naast de emotionele
aspecten rond het doodgaan
van de huisvriend bespreekt het
boek ook een eventuele eutha
nasie. Er kan voor een dieren
arts een aantal redenen zijn om
tot deze 'verlossende' injectie
over te gaan. Het dier wordt te
oud, is ongeneeslijk ziek of is
onhandelbaar en agressief.
Of je het dier nu mentaal bij
moet staan als het de spuit
krijgt, laten de schrijvers in het
midden. „De vraag is bijvoor
beeld of u zo'n situatie wel
kunt. Een andere vraag die u
kunt stellen is of uw geliefde
dier wel gebaat is bij uw aanwe
zigheid op zo'n allesbetekenend
moment in zijn leven", schrij
ven de auteurs.
Het boek besteedt vooral veel
aandacht aan de emotionele
belevenissen van het afscheid.
De medische kant van ziekte of
het ouder wordende dier wor
den kort aangestipt. Ruime aan
dacht is er voor de huilbuien en
depressiviteit van de bazen en
bazinnen, kortom voor het ver
werkingsproces van menige ex-
huisdierbezitter.
'Het is stil in huis, afscheid ne
men van je huisdier' van Henk
Lommers en Herman van Am
sterdam. Etiko Uitgevers. Prijs
27,50 gulden.
Conclusie procureur-generaal bij Hoge Raad:
Verzekeraars kunnen aan mensen die met een opgevoer
de brommer een ongeluk hebben veroorzaakt, niet zo
maar uitbetaling van de schade weigeren. Dat vindt de
procureur-generaal bij de Hoge Raad. Hij adviseert Ne
derlands hoogste rechtscollege om een vonnis van de Al
melose rechtbank over zo'n affaire te vernietigen en de
kwestie door te verwijzen naar het Gerechtshof in Am-
hem. Juist deze week werd bekend dat de politie zich
zorgen maakt over de grote hoeveelheid opgevoerde
brom- en snorfietsen.
enschede»gpd
brommer bereed. Omdat de
bromfiets harder kon rijden dan
De Almelose rechtbank besloot de toegestane 40 kilometer per
vorig jaar dat een inwoner van uur was er volgens de rechter
Goor zelf voor de schade van geen sprake meer van een
een ongeluk moest opdraaien, brommer. Dus hoefde 's mans
omdat de man een opgevoerde verzekeringsmaatschappij niet
Die uitspraak betekende vol
gens advocaat mr. R.J. Leijssen
in feite dat iedereen die op een
opgevoerde brommer rijdt, on
verzekerd zou zijn. Andere ver
zekeraars grepen het vonnis aan
om eveneens geld in de knip te
houden bij ongevallen die door
te snelle bromfietsen werden
veroorzaakt.
De adviseur van de Hoge
Raad komt nu tot de slotsom
dat een brommer met een geel
kentekenplaatje een bromfiets
blijft en geen motor is, ongeacht
de vraag of het voertuig is opge
voerd of niet.
Om uitzetting illegalen te vergemakkelijken
amsterdam gpd
Van belang is ook de conclu
sie dat het begrip bromfiets in
de verzekeringspolis niet nader
was omschreven. De verzeke
raar kan dan ook niet stellen dat
de berijder zou hebben verzwe
gen dat de bromfiets was opge
voerd.
Advocaat Leijssen acht de
kans groot dat de Hoge Raad
het standpunt van de procu
reur-generaal overneemt. „In
ruim 90 procent van de gevallen
volgt dat rechtscollege de advie
zen van de procureur-gene
raal", zegt de advocaat. Hij ver
wacht dat de Hoge Raad over
enkele maanden uitspraak doet
in deze kwestie.
De Amsterdamse hoofdcom
missaris E. Nordholt wil zo snel
mogelijk politiemensen uit
Noordafrikaanse landen in de
hoofdstad stationeren. Omge
keerd moeten er ook Amster
damse 'liaison-officieren' in
vooral Marokko en Algerije ko
men. Nordholt hoopt daarmee
sneller criminele illegalen ons
land te kunnen uitzetten, omdat
door het stationeren van een li
aison-officier de contacten met
de Noordafrikaanse autoriteiten
kunnen vergemakkelijken.
In Amsterdam zijn zeker 400
tot 500 illegale Noordafrikanen
die zich in leven houden met
inbraak, straatroof en overval
len. Ze beschikken niet over
identiteitspapieren en na hun
aanhouding kunnen zij niet het
land worden uitgezet. Met na
me de Marokkaanse autoritei
ten weigeren hun landgenoten
terug te nemen omdat zonder
paspoort niet kan worden aan
getoond dat zij de Marokkaanse
nationaliteit bezitten.
In wrakke vissersbootjes be
landen wekelijks honderden
vaak jonge Noordafrikanen bij
de Zuidspaanse kust. Zo zij al
niet worden aangehouden, trek
ken ze vervolgens zonder papie
ren door Europa. Velen van hen
moeten zich door middel van
criminaliteit in leven houden.
Vooral Amsterdam kampt al ge
ruime tijd met de gevolgen
daarvan. Alleen al in de Amster
damse binnenstad beschikt 59
procent van de aangehouden
straatrovers niet over een pas
poort. Een derde van alle aan
gehouden illegalen zegt uit
Marokko te komen.
Staatssecretaris Kosto van
justitie kondigde vorige week
aan op ministersniveau met
Marokko te willen praten over
het terugnemen van illegaal in
ons land verblijvende Marokka
nen. Volgens het ministerie is
het voorstel van Nordholt nog
nieuw. Nordholt zegt dat snel
iets moet gebeuren, omdat de
problemen Amsterdam anders
boven het hoofd groeien.
Vergunning geschorst
den haag anp
Er komt voorlopig geen dagde-
tentiehuis voor langgestraften
in de Haagse villawijk Dutten-
del. De Afdeling rechtspraak
de Raad van State heeft gis
teren de vergunning geschorst
die het Haagse gemeentebe
stuur had verleend aan het mi
nisterie van justitie.
Het wijkoverleg had om die
schorsing gevraagd omdat het
niet wil dat de vrijstaande villa
waarom het gaat een andere
bestemming krijgt dan gewoon
wonen. Die wijziging zou vol
gens de buurt de weg vrij ma
ken voor ongewenste ontwikke
lingen zoals de komst van kan
toren. Bovendien voelen de
wijkbewoners er niets voor da
gelijks te worden geconfron
teerd met gedetineerden.
Volgens Justitie is er een grote
behoefte aan dagdetentiehui-
zen. Die zijn bedoeld om men
sen met een lange gevangenis
straf de kans te geven langzaam
in de samenleving terug te ke
ren.
De poging van Justitie om via
spoedprocedures de dagdeten-
tiehuizen te openen, lijken op
niets uit te lopen. In januari stak
de Afdeling rechtspraak al een
stokje voor het plan van het mi
nisterie om zo'n tehuis vlakbij
De Koepel in Amhem te vesti
gen. Toch wil Justitie ook dag-
detentiehuizen openen in Am
sterdam, Breda en Groningen.
Het departement wilde giste
ren nog niet reageren op de uit
spraak. Volgens een woordvoer
ster wil Justitie eerst de beslis
sing op schrift hebben.
Explosief bij Brits consulaat
den haag De soldatenbond AVNM betoogde gisteren voor het gebouw van de Tweede Kamer voor afschaffing van de dienstplicht Dat gebeurde
onder het motto 'Wie hakt de knoop door?' CDA-parlementariër Hans Hillen nam de uitdaging aan en hakte met een hellebaard stevig los op een
dikke knoop touw. foto anp ed oudenaarden
amsterdam gpd
De Explosieven Opruimings
dienst (EOD) heeft gisteren een
explosief onschadelijk gemaakt
voor de ingang van het Britse
consulaat-generaal in Amster
dam. Het ging om een handgra
naat zonder slagpin, verpakt in
een plastic trommeltje, omwon
den met grijze plakband. Het
pakje lag recht tegenover een
beveiligingspost van de politie.
Eergisteren waren er al bom
meldingen geweest bij de Britse
ambassade in Den Haag en bij
het consulaat in Amsterdam.
Beide meldingen bleken toen
loos alarm. Tot op heden heeft
niemand zich voor die twee
bommeldingen verantwoorde
lijk gesteld. Evenmin heeft ie
mand de verantwoordelijkheid
opgeëist voor het gisteren in
Amsterdam geplaatste projec
tiel.
Positieve discriminatie heette
het eerst. Omdat dat te agres
sief klonk, is er positieve actie
van gemaakt: de wens van de
overheid om meer mensen uit
etnische minderheden aan het
werk te krijgen. Met die
naamsverandering zijn de pro
blemen waarmee bestuurders
en werkgevers vaak krijgen te
maken, echter niet verdwenen:
'hoe ga je met die mensen om?
'waarom passen ze zich niet
aan?' en 'ze zijn toch anders
dan we dachten'. Veel bureaus
staan klaar met adviezen. Een
daarvan is het Amsterdamse
trainings- en adviesbureau
Kantharos, dat met de Anne
Frank Stichting tot de pioniers
op dit terrein behoort. Dat
geldt zeker ook voor Lida van
den Broek van Kantharos, die
het standpunt huldigt dat je
eerst moet afrekenen met je ei
gen vooroordelen, voordat je
kunt „openstaan" voor ande-
amsterdam j an preenen
Heeft Lida van den Broek voor
oordelen? Als zij zelf in de spie
gel moet kijken, die zij zo graag
tijdens trainingen aan anderen
voorhoudt, is ze even verrast.
„Tja, of ik die heb? Jazeker. Laat
ik een voorbeeld geven van „ge
lukkig al weer van een x-aan tal
jaren" geleden: „Ik zat op een
terras in Amsterdam. Een zwar
te meneer zat tegenover me een
hoog intellectueel boek te lezen.
Even dacht ik, hè, kan dat?
Maar toen realiseerde ik me dat
dat natuurlijk ook kan. Ook ik
had nog het beeld vöor ogen
van de zwarte die niet intellec
tueel kan zijn. Omdat ik zo in
tensief met anti-racisme bezig
ben, werd dat beeld snel gecor
rigeerd. Bij veel anderen zal dat
echter blijven hangen."
Juist omdat ze bij zichzelf nog
wel eens racistische trekjes ont
dekt, weet Lida van den Broek
hoeveel moeite vooral cursisten
vanaf een jaar of veertig vaak
hebben om afstand te nemen
van veel gekleurde opmerkin
gen over negers en bijvoorbeeld
de indianenverhalen over india
nen, die ze thuis, op school, via
de media en in de kerken heb
ben gehoord. „In alles doemde
het beeld op van de zwarte, die
dom, wild, gevaarlijk en lui is.
Die eerste informatie heeft in
veel gevallen andere vormen
aangenomen: zwarten kunnen
niets, ze profiteren en ze zijn
messentrekkers. Het is belang
rijk dat je je daarvan bewust
bent en vervolgens openstaat
voor objectieve informatie. Sla
je die fase over, dan voeg je
nieuwe gegevens toe aan ver
keerde informatie. Dat leidt al
leen maar tot stereotypes en be
vestiging van verkeerde beel
den."
Zwarte vriendin
Daarom keert Van den Broek in
elke training, die één tot vier
dagen duurt, terug naar de
jeugd: wat heb je vroeger ge
hoord over zwarten, wat las je?
Zelf had ze lange tijd weinig be
nul van deze problematiek, tot
dat ze een zwarte vriendin
kreeg. „Zij had elke dag te ma
ken met racisme. Op straat
werd ze omvergelopen. Als ze er
wat van zei, was zij het agressie
ve type dat moeilijk deed. Ze
kreeg ook opmerkingen naar
haar hoofd geslingerd als 'goh,
ik zie niet eens dat je zwart
bent'. Haar eigen identiteit
werd gewoon verloochend."
„Samen hebben we er vaak
en lang over gesproken. M'n
eerste reactie was kwaad wor
den. Maar daar schiet je niets
mee op. Het had ook geen zin
om haar op straat te gaan be
schermen. Dan maak je zwart
pas echt monddood. Kortom, ik
voelde me verschrikkelijk
machteloos. Uiteindelijk nog
machtelozer dan mijn vriendin.
Die heeft na verloop van tijd
een heel effectieve manier ge
vonden om met dat openlijke
racisme om te gaan: gewoon
blijven lachen. Boosheid roept
alleen maar boosheid op. Blijf je
vriendelijk, dan is de ander per
plex en staat met de mond vol
tanden."
Lida van den Broek zocht en
vond de oplossing in lange ge
sprekken met andere blanken.
„Steeds meer ben ik toen tot het
besef gekomen dat racisme het
probleem van wit is. De blanken
zijn degenen die zich daar
schuldig aan maken. De zwarte
ervaart het, maar bij hem ligt
het probleem niet. Zo'n vijftien
jaar geleden zijn we hier in Am
sterdam in witte groepen gaan
nadenken over onze eigen posi
tie, zonder daaraan meteen de
zorg voor zwart te koppelen.
Dus niet dat missieachtige."
Uit die „zelfonderzoeken" is
uiteindelijk in 1981 Kantharos
voortgekomen, genoemd naar
een Griekse strijdbeker, waarop
een zwart en wit gezicht staan,
symbool van vruchtbare en ge
lijkwaardige samenwerking.
Aan de cursussen wordt door
wit en zwart meegedaan, „zodat
ook door het uitwisselen van er
varingen meer begrip voor el
kaar ontstaat." De methode die
wordt gevolgd, hebben Lida van
den Broek en haar collega bij
Kantharos, Ida Sabelis, zelf ont
wikkeld na onderzoek op terrei
nen als welzijnswerk, onderwijs
en politie en dank zij adviezen
uit Duitsland en België.
Verandering
Aanvankelijk was er nog weinig
belangstelling. Nu kloppen zo
veel bedrijven en organisaties
bij Kantharos aan dat Lida van
den Broek heeft besloten per 1
januari 1993 te stoppen als om
budsvrouw van Amsterdam.
„Mensen komen steevast met
vragen als: hoe zijn die buiten
landers, hoe moeten wij met
hen omgaan? Alsof je zo even
kan zeggen hoe de Surinamer,
de Marokkaan of de Turk is.
Daar gaat een hele mentaliteits
verandering aan vooraf."
Ook ambtenaren of gemeen
tebestuurders, die in het kader
van de 'positieve actie' een gro
ter aantal etnische minderhe
den willen aantrekken, moeten
'terug in de tijd'. „Bij voorbaat
gaan ze er vanuit dat ze die et
nische minderheden niet kun
nen vinden. Maar dat is een
mythe. Die mensen zijn er wel.
De kwaliteit ook. Alleen moet je
wel weten waar je die moet zoe
ken. Njet bijvoorbeeld door
middel van advertenties in de
Volkskrant of Het Parool, wat
vaak wordt gedacht. Deze men
sen hebben hun eigen bladen.
Daar kom je achter als je bereid
bent je te verplaatsen in de ge
dachten van anderen en dat kan
pas als je zelf niet wordt gehin
derd door verkeerde beelden."
„Marokkanen en Turken heb
ben ook een andere cultuur. Als
je daarvoor open wilt staan, zul
je daar eerder rekening mee
houden. Stel dat je in een ar
beidsbureau te maken krijgt
met een Marokkaanse vader
met zijn dochter. Dan kun je
met die dochter niet recht
streeks praten. In die cultuur
hoort dat niet."
Een belangrijk onderdeel van
de cursus is een film van Neder
landers, die naar Australië zijn
geëmigreerd. „Een van de geijk
te opmerkingen is dat buiten
landers zich niet aanpassen.
Om duidelijk te maken welke
problemen Turken en Marokka
nen hier hebben, laten wij die
film zien. Ook die Nederlanders
zullen nooit helemaal Australiër
worden, hoe lang ze daar ook
zitten. Er zijn niet voor niets
Nederlandse bejaardenoorden
opgezet. Stel dat Turken dat
hier in Nederland ook voor
zichzelf gaan doen, dan zou een
storm van kritiek opsteken."
Begrip
De meeste cursisten is het dan
wel duidelijk dat zij in het ver
volg minder zwart wit moeten
denken. Dat geldt echter niet
voor iedereen. „Wij werken niet
alleen maar met mensen die
zich uit eigen beweging bij ons
aanmelden. We krijgen ook te
maken met organisaties als de
politie of een arbeidsbureau die
al hun mensen verplichten mee
te doen. Daar kunnen personen
tussen zitten die behoorlijk dis
crimineren: u>ij zijn toch thuis,
laten die buitenlanders zich
aanpassen. Na een paar dagen
ontstaat echter geleidelijk aan
begrip. Althans bij de meesten.
Voor ons is het belangrijk dat je
een meerderheid van goed wil
lenden krijgt. Als je van een or
ganisatie zestig mensen hebt en
je krijgt op vijf mensen geen vat,
dan zullen die vijf het ook niet
langer kunnen maken om nog
te discrimineren. Als ze dat toch
doen. worden ze op hun werk
vanzelf door de rest op de vin
gers getikL"
Schorsing
Nederlandse
militairen
gehandhaafd
den haag anp
De schorsing van de twee Ne
derlandse VN-militairen die in
de Bosnische hoofdstad Saraje
vo eind augustus een dienstbe
vel weigerden, kan worden ge
handhaafd. Dat heeft vice-pre
sident mr. D. Allewijn van de
Haagse rechtbank gisteren be
paald. De beroepsmilitairen,
een sergeant-majoor en een
sergeant, werden door minister
Ter Beek (defensie) geschorst,
omdat ze weigerden terug te ke
ren naar een kazerne die de da
gen daarvoor het doelwit van
zware beschietingen was. Zij
vonden dat rond de kazerne
geen sprake meer was van een
„aanvaardbaar risico" voor hen
en de negen dienstplichtigen
die aan hun leiding waren toe
vertrouwd. Zij vochten de
schorsing vorige week aan.
In zijn uitspraak overweegt de
vice-president dat de minister
voldoende aannemelijk heeft
gemaakt dat de schorsing „niet
is bedoeld als diskwalificerende
rechtspositionele maatregel".
De schorsingsmaatregel moet
alleen worden gezien „ter be
vriezing van de commotie die
rond betrokkenen is ontstaan"
in afwachting van de uitslag van
een onderzoek naar de precieze
gang van zaken in Sarajevo. Dat
betekent volgens de vice-presi
dent overigens wel dat geduren
de de schorsing geen salaris kan
worden ingehouden.
