Vrijgevochten
bende aan banden
ZATERDAG 3 OKTOBER 1992
oit gold hij als het fiere boeg-
U beeld. Rob Out, mister Veronica
himself. Hij liet daar ook nooit
enige twijfel over bestaan. Veronica, c'est moi,
luidde zijn credo. Maar die tijd is voorbij.
Want met het aan boord nemen van kop
stukken, die ver afstaan van het aloude pira-
tenimago, is het roer flink om gegaan. Out
wil het niet meer meemaken, hij is deze week
definitief vertrokken bij 'zijn jongensclub'. In
de beginperiode introduceerde de tot om
roep geworden jongensdroom begrippen als
jingle, hitlijst en alarmschijf. Tegenwoordig
zijn het vooral trefwoorden als machtsstrijd,
coup en crisis, die de aandacht gevangen
houden.
Rob Out was op basis van dat beproefde
recept intussen bij de Veronica Omroep Or
ganisatie (VOO) geworden tot drop-out met
stip, zij het in omgekeerde richting: wekelijks
nam z'n notering af. En directeur radio Lex
Harding was al eerder geloosd na een aan
vankelijke schorsing. Die werd hem opgelegd
vanwege zijn commerciële aspiraties. En
coryfee Will (Wil Wel) Luikinga is inzet ge
worden van een verbale touwtrekwedstrijd
omtrent zijn presentatie van het tv-program-
ma 'Ha die Dieren'.
Maar dat zijn nog maar 'niemandalletjes',
vergeleken bij wat zich werkelijk achter de
schermen van het omroepbastion aan het
Hilversumse Laapersveld afspeelt. Daar
wordt op professionele wijze afgerekend met
het beeldmerk van vrijheid, blijheid. Want
Veronica moet een serieuze omroep worden.
Zonder soft porno en autogala's, maar met
Informatieve programma's en quizzen op ni-
Branie
L Snippenburg van de Katholieke Universi
teit Nijmegen: „Veronica is altijd een omroep
geweest zonder vaste regels, gebouwd op
wilskracht en idealisme. Een organisatie vol
jonge honden en branieschoppers, waar de
joviale vrijgezellentoon overheerste. Snelle
jongens, die programma's maakten op basis
van brutaliteit, geluidsdichtheid en muziek
keuze."
„Out, zijn zo ongeveer op het zendschip
geboren kompaan Harding en ook Luikinga,
zijn meer dan zo maar namen. Het zijn ware
begrippen. Dat geldt ook voor de tussentijds
afgehaakte Willem van Kooten alias Joost den
Draaier", zo omschrijft de hoofddocent com
municatiewetenschappen de rebellen van
het eerste uur. „Ze hebben binnen het Ne
derlandse omroepbestel een duidelijke ver-
zetsrol vervuld en voelen hun gedachtengoed
nu verkwanseld door nieuwkomers binnen
de organisatie."
Een van die nieuwkomers is Joop van der
Reijden, oud-staatssecretaris van WVC, oud
voorzitter van de NOS en nu al weer een tijd
je voorzitter van de Veronica Omroep Orga
nisatie (VOO). Een bekwaam politicus annex
behendig bestuurder versus jongens van de
gestampte pot.
„En daar wringt 'm voornamelijk de
schoen", zegt Snippenburg. „Die vrije jon
gens hebben altijd vlot gereageerd op ont
wikkelingen en situaties. Niet alleen naar
buiten toe. ook intern. Vergaderen viel buiten
hun doelstellingen. Een snel overleg op de
gang, een onderonsje in het café, een beslis
sing aan de borreltafel. Zo ging dat."
Met de nadruk op 'ging'. Want mèt het
binnenhalen van Van der Reijden wel eens
vergeleken met het Paard van Troje werd
ook de vergadercultuur geïntroduceerd. En
dat is even wennen als je bent grootgegroeid
in de sfeer van vrijblijvendheid. Zo van: 'Doe
shooter Herrema de rust in de weerbarstige
VOO-gelederen niet is teruggekeerd. Integen
deel. Met het verrassende vertrek van Har
ding en het ontslag van Out als voorlopige
hoogtepunten. Daarmee werd op het laatste
moment een juridisch moddergevecht in de
vorm van een kort geding voorkomen. „Want
beide partijen stonden ldaar om elkaar eens
flink door het slijk te halen", meldt een inge
wijde met verwijzing naar de in de kast ge
bleven pleitnota's.
Overigens is er geen sprake van een gou
den handdruk, zoals hier en daar gesugge
reerd. Harding vloeit gewoon af comform de
cao-bepalingen en krijgt voor elk dienstjaar
een half maandsalaris mee. Aangezien hij
kan bogen op 25 jaar 'trouwe' dienst, valt
hem een extra jaarsalaris zo n 140.000 gul
den ten deel.
Met Rob Out ligt dat anders, zo schijnt het.
Naar verluidt eist Out een afkoopsom van et
telijke miljoenen guldens. Een bedrag van vijf
miljoen dat, volgens Out, 'spijkerhard' is
vastgelegd in een contract dat tot het jaar
2000 geldig is. Opnieuw zijn advocaten inge
schakeld zodat de kans bestaat dat straks als
nog het publiek kan meegenieten van een
openbare slijkgooierij.
Sluipwesp
De 'oude' garde van Veronica heeft er nooit
een geheim van gemaakt 'commercieel' te
willen gaan. Om het even of dat nu binnen of
buiten het publieke bestel is. Wat ooit op het
schip begon als een commerciële radiozen
der moet aan wal worden voortgezet. Die ge-
dachtengang is nimmer losgelaten. Harding
is een van de exponenten van dat voortdu
rende streven.
Binnen de nog tamelijk verse VOO-top
werd hij vooral als een soort van sluipwesp
binnen de organisatie beschouwd. Zijn naam
is onlosmakelijk gekoppeld aan een nieuw op
te richten commercieel radiostation dat Ra
dio Veronica moet gaan heten. Bovendien
betichten zijn superieuren hem van het ron
selen van populaire dj's uit eigen huis voor
het nieuwe avontuur. Met een: „Ik hoef ze
helemaal niet te werven; ze komen uit zich
zelf wel", doet hij de zaak af.
Zijn kritiek op de nieuwe leiding heeft hij
nooit onder stoelen of banken gestoken. „De
mensen die het nu voor het zeggen hebben,
snappen niets van popmuziek en al die ande
re zaken die Veronica groot hebben ge
maakt." Hij vreest dat met het loslaten van
het culturele erfgoed de omroep naar de
knoppen gaat. Ook al zal het zijn tijd nog wel
duren, want op 1 oktober wordt zijn verbin
tenis officieel verbroken.
Vooral de tandem Van der Reijden-Daal-
meijer mist in de ogen van degenen voor
wie werken bij Veronica van meet af aan gold
als een levensvervulling dat unieke wij-ge
voel. Voor dat uitstervend ras van medewer
kers was er maar één belang: dat van Veroni
ca.
Maar Van der Reijden, met in zijn
voetspoor Daalmeijer, wil voor eens en voor
altijd af van die (jeugd)sentimenten, die
maar doorsijpelen binnen de burelen. Al
thans, zo wordt door een deel van het VOO-
personeel aangegeven.
Mafkees
Het einde van het Veronica-ideaal
Veronica blijft het publieke omroepbestel trouw. De meerderheid
van de Verenigingsraad heeft daartoe besloten. Twintig procent
van de in de raad zitting hebbende leden sprak zijn voorkeur uit
voor een commerciële zender. De Verenigingsraad is het hoogste
orgaan binnen de Veronica Omroep Organisatie (VOO).
De uitspraak, vorige week gedaan in een besloten bijeenkomst,
betekende het einde van Rob Out bij Veronica. Out, de man die
Veronica groot maakte, had zich tot de Verenigingsraad gewend
om steun voor zijn plan om Veronica los te maken van het bestel.
Out trok de consequenties van zijn nederlaag en bood zijn ontslag
aan. Advocaten van hem en Veronioca ruziën nu over de hoogte
van een gouden handdruk van, naar verluidt, enkele miljoenen.
Met het vertrek van Out en de uitspraak van de Verenigingsraad
lijkt de rust binnen de omroepvereniging weer enigszins terugge
keerd. De organisatie kenmerkte zich in het bijzonder de laatste
tijd door tweeslachtigheid. Een relatief kleine groepering pleitte er
voor, van uit een gevoel van heimwee naar het vrije piratenleven,
om 'commercieel te gaan'.
Die groep wordt omschreven als de Veronica-aanhang van het
eerste uur. „Fans die nog steeds denken 25 jaar te zijn", aldus een
omroepmedewerker. „Zij waren er duidelijk op uit de club op te
blazen, maar zijn nu teruggefloten door de Verenigingsraad.
Joop van der Reijden, bij de Veronica Omroep
Organisatie binnengehaald als sterke leider.
De 'oude garde' veroordeelt zijn aanpak fel.
foto leo vogelzang
Anderen dwepen weer met Daalmeijer.
„Een van zijn verdiensten is, dat hij aanpas
singen heeft doorgevoerd die geen langer uit
stel duldden", prijzen ze hem. .Anders zou
het er nog steeds een vrijgevochten bende
zijn."
Hoe het ook zij: met zoveel kapiteins en
roergangers op één schip moest het een keer
fout gaat en dat gebeurde dus ook. Als eerste
sneuvelde 'mister Veronica' zelf. Een vernie
tigend rapport van een gerenommeerd ad
viesbureau veegde de vloer aan met de orga
nisatiestructuur van het omroepbedrijf en
Out zag zich aan het begin van de zomer ge
dwongen als algemeen directeur af te treden:
hij werd mediadirecteur, een in der haast
verzonnen job.
„Daar beheerde hij, als verzamelaar van
ideeën, een soort van pretpakket en heeft de
vrijheid de hele wereld over te zwerven. Om
met producers te praten, filmfestivals en aan
verwante zaken te bezoeken", omschrijft een
VOO-personeelslid Outs kortstondige baan.
„Een functie met het soortelijk gewicht van
gebakken lucht."
discjockey Bart van Leeuwen, overgestapt
naar RTL4, wil per se niet uit de school klap
pen. „Natuurlijk zijn er strubbelingen. Maar
het is niet aan mij daarover uit te wijden."
Profiel
Maar het grote stilzwijgen op alle fronten ca
moufleert de problemen niet. En die zijn er te
over. Om al die sores in de top op te lossen is
interimmanager Tiede Herrema binnen de
Veronica-organisatie verwelkomd. Met zijn
71 jaar niet echt de personificatie van de oor
spronkelijke doelgroep van de omroep. Maar
wel iemand die zijn sporen in het oplossen
van problemen heeft verdiend. Inclusief zijn
eigen problemen, want als AKZO-topman in
Ierland werd hij ooit ontvoerd door de IRA
Hij wist echter zijn kidnappers zo te bewer
ken, dat ze uiteindelijk finaal afknapten en
hem de vrijheid teruggaven.
„Herrema dwingt respect af. Is kordaat en
dynamisch. In die zin past hij wel in de Vero-
nica-cultuur. Je zou hem z'n leeftijd in elk ge
val niet geven", kenschetst een omroepme
dewerker hem.
Maar Rob Out vond hem helemaal niet in
het aloude Veronica-profiel passen. „Herre
ma begrijpt helemaal niets van de Veronica-
cultuur. Met zijn komst zijn de problemen al
leen maar toegenomen." Hij werd in die kri
tiek bijgevallen door Will Luikinga, een van
de getrouwen van het eerste uur. „De huidige
Veronica-top is de oude garde liever kwijt
dan rijk. Als de ontwikkelingen zo doorgaan,
bestaat de VOO zoals we die altijd hebben
gekend, over een jaar niet meer", laat hij zich
Feit is dat met de komst van trouble-
Oude bekenden bijeen (tegen de achtergrond van 'hef schip) voor de eerste televisie-uitzending
van de Veronica Omroep Organisatie op 21 april 1976. Op de voorgrond vlnr Rob Out, Tineke,
en Lex Harding met daarachter Adje Bouma. foto archief anp
maar, want Robbie vindt het goed'.
Misrekening
Maar de schoen knelt ook nog op andere
punten. 'Je vrienden zitten bij de Vara', moet
Rob Out te binnen zijn geschoten, toen hij de
in het vak gepokt en gemazelde Joop Daal
meijer als directeur televisie bij de collega-
omroep wegkocht. In dit specifieke geval een
misrekening van de eerste orde, want van
meet af aan wil het maar niet boteren tussen
die twee.
„Daalmeijer is een nauwgezet persoon en
bovendien zo'n typische vergadertijger", zo
wordt hij door sommigen van zijn onderge
schikten omschreven. „Hij wil ook voortdu
rend weten of zijn mensen wel op tijd achter
hun bureau zitten en of ze daar ook inder
daad het aantal voorgeschreven uren netjes
verblijven. Terwijl Out het principe huldigde
dat creativiteit niet is gebonden aan kantoor
uren. Hij riep altijd dat je hem midden in de
nacht uit bed kon bellen als je een leuk idee
had."
„Out is een mafkees. Maar dan in de goede
zin van de betekenis. Als hij niet dronken is,
een uitgesproken creatief mens. Hoewel:
misschien gaan dronkenschap en een hoge
mate van creativiteit wel samen. Hij heeft in
elk geval uitstekende kwaliteiten. Ook al lig
gen die niet op het vlak waarop hij zich in de
top van de organisatie bewoog", vertelt een
stamgast van een Hilversums etablissement,
dat geldt als een van de trefpunten voor de
medewerkers uit Omroepland.
„Hij was niet echt met z'n hoofd bij de da
gelijkse gang van zaken. Gaf te weinig leiding.
Een bedrijf kan daar best een tijdje zonder,
maar op den duur leidt dat tot conflicten.
Slechts weiningen wensen zich in het
openbaar uit te laten over de problemen bij
Veronica. Ze beroepen zich op een indertijd
overeengekomen gentlemen's agreement om
een zenuwenoorlog in de media te voorko
men. En als ze al willen praten, dan graag
anoniem. Uit angst om in het open mes te lo
pen.
Ook oudgedienden doen er het zwijgen
toe. Voormalig perschef Steven Gelder, nu
werkzaam bij Joop van den Ende Produc
tions: „Ik heb geen enkele behoefte me over
welke interne kwestie dan ook uit te laten. Ik
heb aan Veronica een goede werkgever ge
had. Waarom zou ik natrappen?Ook
