Perot luistert naar 'volk'
'Londen wil vrede met Duitsland'
Buitenland
Onzekerheid over deling
van Tsjecho-Slowakije
'James Bond' helpt Perot
'Maastricht' rond
kerst in Lagerhuis
RegeldriftBrussel
aan banden leggen
VRIJDAG 2 OKTOBER 1992
Age nee France Pres se ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Press
DPA Deutsche Presse Agenlur CPD*Gemcenscbappek|lePcrs<henst
Ind The Independent IPS Inter Press Service RTR* Reuter
Buitenechtelijke seks afgestraft
kuala lumpur In Malaysia wordt een wetsvoorstel ingediend
om buitenechtelijke seks te straffen door middel van slagen met
het rietje. De voorgestelde afstraffing, die alleen zal worden toe
gepast op moslims, zal bestaan uit een boete van 5000 ringgit
(3000 gulden), drie jaar gevangenis of zes stokslagen of alle
drie. Mannen die hun vrouw of kinderen tot prostitutie dwingen
staat dezelfde straf te wachten.
Vergoeding slachtoffers Tsjernobyl
moskou De Russische regering zal schadevergoeding betalen
aan slachtoffers van de ramp bij de kerncentrale van Tsjernobyl
in 1986. Moskou stelt meer dan 320 miljoen gulden beschikbaar
voor de naar schatting 400.000 Russen die deelnamen aan de
opruimwerkzaamheden na het ongeluk. Het project, dat acht
jaar zal duren, voorziet in medische hulp en uitkeringen voor
sen hoge dosis straling opliepen.
'Armenië ronselt huurlingen'
moskou Armenië recruteert Russische en Amerikaanse huur
lingen voor de strijd tegen Azerbajdzjan om de Armeense encla
ve Nagorno-Karabach. Dat heeft de Azerbajdzjaanse minister
Gassymov (buitenlandse zaken) gisteren gezegd. Hij zei over be
wijzen te beschikken dat Russische en Amerikaanse huursolda
ten de Armeniërs helpen.
'Politiek moet ingrijpen in Alpen'
schwangau De Alpen zijn dermate aangetast door toerisme en
sportactiviteiten dat politiek ingrijpen noodzakelijk is. Dat heeft
het Duitse ministerie van milieuzaken gisteren gezegd op een
Alpenconferentie in Beieren. Trendy-sporten die veel schade
veroorzaken, zoals helikopter-skieën, mountain-biking en para-
sailing, zouden slechts op beperkte schaal mogen worden beoe
fend, aldus het ministerie. De zeven Alpenstaten die aanwezig
zijn op de conferentie willen gezamenlijk milieuafspraken ma
ken.
Lichtend Pad doodt twaalf Peruanen
uma» Op de vierde dag van het proces tegen de leider van de
Peruaanse guerrillabeweging Lichtend Pad, Abimael Guzman,
hebben zijn volgelingen hard toegeslagen. Strijders van de ex
treem-linkse organisatie doodden gisteren elf soldaten en een
burger.
Aanslag op Japanse defensieminister
Tokyo» Bij een aanslag op de woning van de Japanse minister
Sohei Miyashita (defensie) in Tokyo is vandaag een politieagent
gewond geraakt. Op het huis van de minister werden drie raket
ten afgeschoten. Een daarvan raakte een muur. Volgens een po
litiewoordvoerder is de aanslag waarschijnlijk het werk van
links-extremisten die tegenstander van de stationering van en
kele honderden Japanse VN-militaiFen in Cambodja.
'China-veto' Bush niet weggestemd
Washington China blijft in de handelsrelatie met de Verenigde
Staten een bevoorrechte status houden. De Amerikaanse Senaat
wist gisteravond niet de vereiste tweederde meerderheid te ver
zamelen om een veto van president Bush ongedaan te maken.
Bush had het veto uitgesproken over een wet van het Huis van
Afgevaardigden, waarin de bevoorrechte status aan voorwaar
den werd verbonden.
Privatiseringen Polen nog niet rond
warschau Het Poolse parlement heeft woensdag het regerings
plan om de staatsindustrie versneld te privatiseren, nog niet wil-
len goedkeuren. De Sejm koos ervoor om de beslissing uit te
stellen totdat de financiële gevolgen kunnen worden overzien.
Het privatiseringsprogramma voorziet in de onmiddelijke ver
zelfstandiging van ongeveer zeshonderd staatsondernemingen.
Rabin: Te vroeg voor top met Assad
tel Aviv De Israëlische premier Rabin acht de tijd nog niet rijp
voor een topconferentie met de Syrische president Assad. Hij zei
dat gisteravond in Tel Aviv, na een vergadering met de parle-
mentsfractie van Arbeid. Volgens Rabin is de politieke kloof tus
sen Israël en Syrië nog te groot.
Collor vandaag uit functie ontheven
Brasilia De Braziliaanse president, Fernando Collor de Mello,
wordt vandaag voor een periode van 180 dagen uit zijn functie
ontheven. Hij moet zijn bevoegdheden overdragen aan vice-pre
sident Itamar Franco, die zal optreden als interim-president.
Franco had tot maandag willen wachten.
Air France: Nog eens 1.500 banen weg
parus De Franse luchtvaartmaatschappij Air France zal vol
gend jaar nog eens 1.500 arbeidsplaatsen schrappen. Daarmee
komt het totale banenverlies over de periode 1991-1993 op
5.000. De extra ontslagen zijn een gevolg van de slechte resulta
ten van Air France.
'Texaanse miljardair betaalde zelf campagne voor terugkeer'
Ross Perot geeft gehoor aan de oproep van zijn (goed betaalde) 'vrijwilligers'.
runa hellinga
Ross Perot doet weer mee aan de Amerikaanse presi
dentsverkiezingen. De 62-jarige Texaanse miljardair
heeft dat gisteren in Dallas bekend gemaakt. Perot zei dat
'de vrijwilligers in het land' hem met overweldigende
meerderheid hebben gevraagd zich toch weer kandidaat
te stellen. Hij noemde zijn besluit in juli om uit de race te
stappen een fout en verontschuldigde zich daarvoor.
Washington hans de BRuuN aandringen bereid is gevonden
correspondent orde op zaken te stellen. Een
campagne van aanhangers zou
„Ik aanvaard hun verzoek", zei hem er van hebben overtuigd
Perot gisteren, met de onschul- weer terug te keren in de race
digheid van iemand die na veel om het presidentsschap.
miers ervan dat ze iets doordrij
ven wat de kiezers helemaal
niet willen. De partijen eisen
daarom dat de bevolking alsnog
over de opsplitsing wordt ge
raadpleegd, precies zoals de vo
rig jaar aangenomen grondwet
dat voorschrijft.
Opmerkelijk genoeg heeft het
idee van de opsplitsing overi
gens inmiddels meer aanhan
gers in Praag dan in Bratislava.
Volgens enquêtes is de meer
derheid van de Slowaken is
voorstander van een of andere
vorm van samenwerking, in iets
dat ze zelf omschrijven als een
confederatie of een politieke
unie. Voor de meerderheid van
de Tsjechen is een dergelijke
middenweg echter niet moge
lijk. Ze zijn, in navolging van
premier Klaus, hetzij voor be
houd van de huidige federatie,
hetzij voor een radicale breuk.
De Tsjechische en de Slo
waakse regering zijn het inmid
dels eens geworden over de offi
ciële opheffing van Tsjechoslo-
wakije per 1 januari 1993, al be
staat er nog steeds onenigheid
hoe die opheffing formeel moet
worden geregeld.
correspondent oost-europa
Het besluit van het Tsjechosló-
waakse parlement om vast te
houden aan een referendum
voordat op 1 januari tot split
sing van de republiek wordt
overgegaan, betekent een flinke
tegenslag voor de tot nu toe zo
soepel verlopende scheiding
tussen Praag en Bratislava. De
uitslag van de stemming wordt
dan ook gezien als een forse po
litieke tegenvaller voor de Slo
waakse premier Vladimir Meci-
ar en de Tsjechische premier
Véclav Klaus.
Het voorstel voor de grond
wetswijziging over het referen
dum kwam gisteren net zeven
stemmen tekort voor de vereiste
drievijfde meerderheid in het
300 leden tellende parlement.
21 parlementariërs onthielden
zich van stemming. Vandaag
wordt het debat over de opsplit
sing voortgezet. Bij de rege
ringspartijen bestaat hoop dat
dan alsnog een paar oppositie
leden zullen instemmen met de
wetswijziging.
Links, met de communisten
voorop, beschuldigt beide pre
LONDEN CEES VAN ZWEEDEN
CORRESPONDENT
Het was een krantekop die een
siddering door menig Brits be
jaardenhuis moet hebben ge
jaagd: 'Premier wil vrede met
Duitsland'. Had Neville Cham
berlain dat niet gezegd bij
thuiskomst uit München? Wil
de ook Cecil Rhodes niet ooit
het conflict met Kaiser Wil
helmbijleggen?
Deze keer was de premier ene
John Major en de oorlog die hij
wilde beëindigen was slechts
een woordenstrijd. Maar een
strijd was het. Zoals in 1990 de
Iraakse ambassadeur werd ont
boden om tegen de bezetting
van Kuwayt te protesteren, zo
werd gisteren de Duitse ambas
sadeur op het matje geroepen.
Het ministerie van buitenlandse
zaken wilde de zaak niet over
drijven. „Baron Hermann von
Richthofen komt wel vaker
langs", zei een woordvoerster
ter ministerie. „Daar moet u
niet te veel achter zoeken".
Maar de baron was niet voor
een gezellig samenzijn uitgeno
digd. In tamelijk duidelijke be
woordingen kreeg de blauwge-
aderde ambassadeur te ver
staan dat Hare Majesteits rege
ring niet gecharmeerd was van
de streek die hij een dag eerder
had uitgehaald door een ver
trouwelijk document naar het
dagblad Financial Times door te
sluizen.
Het gewraakte document was
een schrijven waarin Helmut
Schlesinger, president van de
Bundesbank, uiteenzette dat de
Britten zelf schuldig waren aan
de devaluatie van hun pond. Zij
hadden de koers ervan veel te
ver laten zakken, schreef
Schlesinger, waarna zelfs een
injectie van 25 miljard D-mark
de vrije val van de Britse munt
niet meer had kunnen voorko
men.
Dat Schlesinger er dergelijke
opvattingen op na hield, was
voor de Britten nog wel te verte
ren. Maar dat de Duitse ambas
sadeur de mening van de Bun-
desbank-presidentopenbaar
had gemaakt, was onvergeeflijk.
Nadat het pond twee weken ge
leden, op Black Wednesday, zijn
vernederende val had gemaakt,
had de Britse regering haar volk
namelijk een leuke verklaring
voor dit debacle verstrekt. Het
pond, zo had minister van fi
nanciën Lamont op de buis uit
gelegd, was 'omlaaggepraat'
door de Duitsers. Schlesinger
had tegen een Duitse krant ge
zegd dat een devaluatie onver
mijdelijk was, zo verluidde het
in Downing Street, en daarop
hadden de geldspeculanten snel
hun ponden van de hand ge
daan. Ergo: het pond had een
historische duikeling gemaakt.
Het was in antwoord op deze
aantijgingen dat Schlesinger de
ze week een kleine notitie opge
steld die hij naar de Duitse am
bassade in Londen had geseind;
de woorvoerder aldaar kreeg
wel eens vragen van de Britse
pers. Schlesinger wilde twee
dingen graag vastgelegd zien.
Eén: hij had nooit over een de
valuatie van het pond gespecu
leerd. En twee: hij had evenveel
D-marken uitgetrokken om het
pond te steunen als een week
later voor de - geslaagde - red
Eerder deze week werd echter
bekend dat Perot sinds juli zelf
miljoenen in de campagne
heeft gestoken, dat 'vrijwilligers'
werden betaald en dat bij zijn
besluit alleen de mening is ge
vraagd van mensen die toch al
voor Perot waren. Hij zou zelfs
betaald hebben voor de cam
pagne van de 'vrijwilligers' om
hem weer aan de verkiezingen
mee te laten doen.
De Texaan wil verandering in
het Witte Huis. „Het Ameri
kaanse volk is goed, maar het
heeft een regering die een
zootje is", zei hij. „Die mensen
FOTO AP RICK BOWMER
gaan naar Washington om er
hun zakken te vullen, niet om
het volk te dienen. Zij gebruiken
Washington voor hun persoon
lijke gewin". Zijn kritiek richt
zich vooral op het ontbreken
van een goed economisch be
leid.
Perot heeft een economisch
plan opgesteld, dat hoofdzake
lijk is gericht op het verlagen
van het jaarlijkse overheidste
kort van 600 miljard gulden en
van de staatsschuld van bijna
7.000 miljard gulden. Zijn plan
omvat belastingverhogingen en
lastenverzwaringen en zet het
washington dpa
De plaatsvervanger van Ross
Perot zal, als hij met Perot ge
kozen wordt, de eerste Ameri
kaanse vice-president zijn die
kan zeggen: „Mijn naam is
Bond, lames Bond". De twee
de man van Perot heet voluit
nameli|k lumes Bond Stockda
le.
Ook de biografie van de 68-ja-
rige vice-admiraal klinkt als
een klok: de voormalige piloot
van de marine werd in 1965
boven Vietnam neergehaald
en bracht zeven jaar door in
krijgsgevangenschap. Hij
kreeg daarvoor een eremedail
le. Zijn levensverhaal vormde
de basis voor een boek en film.
Stockdale bekritiseerde des
tijds het opperbevel van de
Amerikaanse troepen, maar
schopte het na terugkeer in de
VS toch tot vice-admiraal. De
witharige vechtjas heeft een
aantal academische titels,
waaronder ook enkele eredoc
toraten van verschillende uni
versiteiten. Hij werkt op dit
moment als onderzoeker aan
het Hoover-instituut van de
gerenommeerdeStanford-uni
versiteit in California. Het in
stituut staat te boek als een
conservatieve 'denk-tank'.
Stockdale is 45 jaar getrouwd
en heeft vier zonen. Hij is aan
merkelijk ouder dan zijn beide
concurrenten in de strijd om
het vice-presidentschap. Dan
Quayle (voor de Republikei
nen) en Al Gore (voor de De
mocraten). Hij is ook de enige
die aan de oorlog in Vietnam
heeft meegedaan.
mes in het overheidsapparaat.
Volgens de eerste peilingen
zal Perots besluit om weer mee
te doen weinig invloed hebben
op de steun voor Clinton en
Bush. Een CN/V-peiling gaf Clin
ton zelfs een voorsprong van
vijftien procent op Bush: 52 te
gen 35. Perot kwam niet verder
dan 7 procent. 72 procent van
de kiezers zegt nooit op Perot te
zullen stemmen.
Clinton en Bush reageerden
terughoudend op de bekend
making van hun concurrent. Ze
zeiden slechts hem in de race te
verwelkomen. Dat hij toch mee
doet. heeft elders al kritiek uit
gelokt. Perot is zelfs een 'charla
tan' genoemd, wiens egotrippe
rij het land alleen maar schade
zal berokkenen.
Perot stelde gisteren James
Bond Stockdale (68) voor als
zijn kandidaat-vice-presidenL
Vice-admiraal Stockdale is een
gewezen marinepiloot, die ze
ven jaar in Vietnamese krijgsge
vangenschap heeft gezeten. Hij
is nu wetenschapper aan de
Stanford-universiteit.
dingspoging van de Franse
franc. O ja, en drie: het pond
was uiteindelijk getuimeld, om
dat de Britten een verkeerd be
leid hadden gevoerd.
Het verbazingwekkende was
niet dat de ambassadeur de no
titie doorspeelde aan de Britse
pers, maar dat dit zo'n stof deed
opwaaien. Wat Schlesinger in
zijn notitie betoogde, had een
dag eerder de Deense premier
Schlüter nog in Londen gezegd.
Het pond was gevallen, zo ver
telde de Deen een persconfe
rentie van verveelde journalis
ten, omdat de Britse economie
zo zwak was. De meeste journa
listen hadden de uitspraak niet
eens genoteerd - dat twee keer
twee vier was, zette je ook niet
in de krant.
Misschien had oppositieleider
John Smith nog de beste verkla
ring voor de war of words'. „De
regering porbeerde om de Duit
sers tot zondebok te maken",
zei Smith. „Maar nu heeft de
zondebok Lamont op de horens
genomen".
En dat deed zeer.
londen Ash Lincoln, een vooraanstaand lid van de Queen's Counsel (een gerechtshof), kijkt samen met belangstellenden vanaf een bankje bij
het Lagerhuis naar een stoet rechters en advocaten. Gisteren vond de traditionele opening plaats van het nieuwe Britse 'gerechtelijke jaar'.
FOTO EP A
londen cees v
berlun hans hoogenduk
De Britse regering zal rond
kerstmis het Verdrag van Maas
tricht opnieuw aan het Lager
huis voorleggen. Dit heeft pre
mier Major gisteren in een tele-
visie-interviewverklaard.
Het Verdrag is al in eerste en
tweede lezing goedgekeurd. De
afronding van de parlementaire
procedure was echter door de
regering opgeschort in afwach
ting van een 'opheldering van
de Deense positie'. De opschor
ting leidde tot nerveuze reacties
uit Europa. Het Europees Parle
ment had Major zelfs ontboden
naar Straatsburg.
Premier Major voerde deze
week overleg met zijn Deense
ambtgenoot Schlüter. Op de in
gelaste Europese topconferentie
later deze maand hopen Major
en Schlüter een bindende ver
klaring van de andere EG-lei-
ders los te krijgen, waarin staat
dat de macht van de Europese
Commissie wordt terugge
bracht. Die verklaring zou tege
moet moeten komen aan de
Deense bezwaren tegen 'Maas
tricht'. Die bezwaren worden
gedeeld door de thatcheristi-
sche rechtervleugel van de Brit
se Conservatieve Partij.
Major verklaarde verder dat
een spoedige terugkeer van het
pond in het (wisseïmechanisme
van het) Europees Monetair
Stelsel onwaarschijnlijk was. De
Britse regering haalde het pond
twee weken geleden uit het
EMS, nadat de koers ervan niet
meer te handhaven was.
brussel aly knol
correspondent
De lidstaten van de Europese
Gemeenschap willen al op zeer
korte termijn de Tegeldrirt' van
de Europese Commissie aan
banden leggen. De ministers
van buitenlandse zaken van de
EG zullen waarschijnlijk maan
dag op hun bijeenkomst in
Luxemburg reeds de eerste
stappen zetten om de macht
van het 'dagelijks bestuur' van
de EG te beperken.
De diplomatieke vertegen
woordigers van de EG-landen
zijn het erover eens dal voor
stellen van de Europese Com
missie al in een voorbereidend
stadium mouten kunnen wor
den gesmoord. Dat kan gebeu
ren als een eenvoudige meer
derheid van zeven van de twaalf
lidstaten van mening is dat een
bepaalde maatregel net zo goed
op een hp diHo dn hel i u
ropese kan worden genomen.
Door middel van deze zoge
heten subsidiariteit hopen de
EG-landen hun burgers duide
lijk te maken dat er niet 'over
hun hoofden heen' wordt gere
geerd en dat 'Brussel gwn l>u
reaucratisch monster is dat alle
individualiteit en identiteit van
de Europese volkeren opslokt
De ministers zullen meenden in
lAixemburg vermoedelijk In
sluiten om ieder voorstel van de
Europese Commissie voortaan
aan een 'subsidiariteitstoets' te
onderwerpen.