Britten en Denen willen
'Maastricht' aanpassen
Buitenland
Opnieuw roep om
aftreden Lamont
Kroatische vluchtelingen Steun voor
gestopt door VN-troepen hervorming
bij mars naar hun huizen in België
President Collor draagt
maandag macht over
Dos Santos
stevent af op
overwinning
Autokaping wordt nationale
epidemie in Verenigde Staten
Eerbetoon aan Poolse slachtoffers
DONDERDAG 1 OKTOBER 1992
AFP Agence France Presw ANP
Presie ANP Algemeen N
opa Deutsche Presse Agentur GPD GemeenschappeliI
Bad loopt over in Buckingham Palace
londen Een verstrooide lakei op Buckingham Palace heeft een
overstroming veroorzaakt, toen hij bij het vullen van een ko
ninklijk bad de kranen vergat dicht te draaien. De ijzeren bad
kuip, daterend uit de Victoriaanse periode, is in gebruik bij de
jongste zoon van koningin Elizabeth, prins Edward. Zijn vertrek
ken kwamen dan ook blank te staan, terwijl het water drie ver
diepingen naar beneden stroomde. De schade aan meubilair en
elektrische bedrading wordt geschat op 42.000 gulden.
Belagers knippen neus af
Antwerpen Politie en brandweer in de Antwerpse deelgemeen
te Berchem hebben in de nacht van dinsdag op woensdag twee
uur lang tevergeefs gezocht naar de neus van een 19-jarige jon
geman. Die was op straat door twee onbekenden lastig gevallen
en op de grond gegooid. Daarna haalde één van de belagers een
tang tevoorschijn en knipte een deel van zijn neus af. Artsen
oordeelden dat de neus zou kunnen worden aangenaaid, indien
hij werd gevonden. De speurtocht van de hulpdiensten had ech
ter geen resultaat.
Bestuur Abruzzen vast wegens fraude
l'aquila» De christendemocratische president van het Italiaan
se gewest Abruzzen (ten oosten van Rome) is gisteren samen
met vijf regionale ministers gearresteerd op beschuldiging van
fraude met EG- en Italiaanse subsidiegelden. Ze zouden in totaal
ruim een half miljard gulden hebben verduisterd.
VS handhaven sancties tegen Haïti
port-au-prince» Naar aanleiding van de eerste verjaardag van de
militaire coup in Haïti heeft de Amerikaanse president George
Bush verklaard dat de economische sancties tegen Haïti van
kracht zullen blijven. De Haïïtiaanse president Aristide werd op
30 september 1991 afgezet door militairen. In Port-au-Prince en
de rest van Haïti bleef het gisteren rustig. De militaire autoritei
ten hadden elke manifestatie verboden.
Joods monument beklad
nordhausen Onbekenden hebben dinsdag in Nordhausen, in
de voormalige DDR, een joods monument beklad met nazi
symbolen. Het monument staat op de plaats waar in 1938, tij
dens de Kristallnacht (10 november), een synagoge in brand
werd gestoken. In de Kristallnacht vernielden nazi-aanhangers
duizenden joodse huizen, bedrijven en gebouwen.
Historisch akkoord China-Korea
peking De presidenten van China en Zuid-Korea hebben giste
ren met een glas de beëindiging van de jarenlange vijandigheid
tussen hun landen beklonken en uitgebreide economische sa
menwerkingsovereenkomsten ondertekend. De akkoorden be
treffen uitbreiding van de handel, bescherming van investerin
gen, oprichting van een gezamenlijke economische commissie
en samenwerking op wetenschappelijk en technologisch gebied.
Qatar: Saudische aanval op grenspost
nicosia Een Saudische militaire eenheid heeft gisteren een
grenspost van Qatar aangevallen. Saudi-Arabië heeft de aanval
ontkend. Het Golfstaatje Qatar is al lange tijd verwikkeld in een
grensdispuut met het machtige buurland.
Onderzoek ongeldige stemmen
bukarest Roemenië heeft een onderzoek gelast naar de oor
zaak van het enorme aantal ongeldige stemmen dat is geconsta
teerd bij de parlements- en presidentsverkiezingen van afgelo
pen zondag. Het gaat om 3,58 miljoen stemmen, bijna tien pro
cent van de uitgebrachte stemmen. De kiesraad heeft de be
kendmakingvan de verkiezingsresultaten opgeschort.
Amerikanen sluiten Subic Bay
subic bay De Amerikaanse marine heeft gisteren formeel Subic
Naval Station, de grootste marinebasis van de VS in Azië, aan de
Filipijnen overgedragen. De ontruiming was noodzakelijk ge
worden doordat de Filipijnse Senaat verleden jaar weigerde het
contract met de Amerikaanse regering opnieuw met tien jaar te
verlengen.
Japan ontsnapt aan kernramp
Tokyo» Japan is ontsnapt aan een kernramp nadat door een
menselijke fout het koelwatersysteem in een reactor van de cen
trale bij Fukushima grotendeels buiten werking was gesteld. Een
medewerker van de centrale had per abuis een schakelaar om
gezet, waardoor de hoofdcomputer er van uitging dat de koel-
pompen werkten, terwijl dat niet zo was. Slechts een van de
hoofdkoelpompen was blijven draaien. Uiteindelijk trad het
noodkoelsysteem in werking, waardoor een catastrofale melt
down van de reactorkern, waarbij het uranium van de reactor
staven smelt, nog net kon worden voorkomen.
Brits diplomatiek offensief voor toevoegingen aan Verdrag
De Britse regering zal pogen het Verdrag van Maastricht
verteerbaar te maken voor de Deense bevolking en de
rechtervleugel van de eigen Conservatieve Partij. Over de
daarvoor benodigde toevoegingen aan het Verdrag moet
op de Eurotop op 16 oktober worden gesproken. Dat is
gisteren duidelijk geworden na een dag van koortsachtig
onderhandelen in Bonn, Parijs en Londen.
LONDEN-PARUS GPD-AFP-Ind-Rtr
De Britse premier Major sprak
gisteren in Parijs met de Franse
president Mitterand. Minister
Hurd (buitenlandse zaken) was
op dat moment in Bonn voor
overleg met de Duitsers. Het di
plomatieke offensief van de
Britten had ten doel de geesten
in Europa rijp te maken voor
veranderingen in het Verdrag
van Maastricht.
Na terugkeer in Londen spra
ken beide Britse bewindslieden
met de Deense premier Poul
Schlüter. De Britten en de De
nen zijn binnen de Europese
Gemeenschap (EG) de grootste
'tegenstanders' van 'Maas
tricht'. De Deense kiezers keur
den het verdrag in een referen
dum af en de Britse regering
heeft goedkeuring door het par
lement wegens grote ontevre
denheid onder Conservatieve
parlementariërs uitgesteld.
Bij de door de Britten en De
nen gewenste verandering van
het Verdrag doet zich echter
een probleem voor. Het Verdrag
zelf kan namelijk niet gewijzigd
worden. Het zou dan in Ierland
en Frankrijk opnieuw aan het
volk voorgelegd moeten worden
en opnieuw door de parlemen
ten van andere EG-lidstaten
moeten worden goedgekeurd.
Daarom willen de Britten en de
Denen een tekst aan het Ver
drag toevoegen. Die tekst staat
los van het Verdrag, maar moet
wel bindend zijn.
De Deense premier Paul
Schlüter verklaarde in Londen
dat de Europese Gemeenschap
'opener en minder bureaucra
tisch' moet worden. Supple
menten op het Verdrag zouden
de macht van de Europese
Commissie moeten inperken.
Het Britse diplomatieke of
fensief leek gisteren succes te
hebben. Naar verluidt kreeg
Hurd in Bonn het groene licht
van zijn ambtgenoot Kinkel
voor een toevoeging aan het
Verdrag. Premier Major, die ook
een nog een telefoongesprek
van een uur met de Duitse
bondskanselier Kohl voerde,
zou in Parijs een welwillend ge
hoor hebben gevonden bij Mit
terrand.
LONDEN «GPO-KRF-Rtr-ANP
VERVOLG VOORPAGINA
In reactie op de inhoud van de
Duitse memo over de steunaan
kopen eiste de Labour Party gis
teravond meteen het hoofd van
minister Lamont (financiën).
Ook het gezaghebbende dag
blad Financial Times eist op
stappen van de Britse bewinds
man. De Britse regering ontkent
dat lamot zal aftreden.
Het pond zakte I gisteren in
Duitsland naar een historisch
dieptepunt van DM 2,50. Ook
op de Amsterdamse valuta
markt kelderde het pond naar
2,79 gulden, terwijl gisteren nog
op 2,83 zaken werden gedaan.
Het begrotingstekort in Frank
rijk gaat volgend jaar flink om
hoog. Uit gisteren gepubliceer
de begrotingsvoorstellen blijkt
dat de Franse regering in 1993
165 miljard franc (55 miljard
gulden) tekort komt. Het tekort
voor dit jaar, oorspronkelijk ge
raamd op 89,5 miljard franc,
wordt geschat op ruim 135 mil
jard.
De plannen van de Italiaanse
regering om het begrotingste
kort te verminderen, zijn gister
avond aan het parlement gepre
senteerd. In totaal moeten be-
zuingingen en extra inkomsten
130 miljard gulden opleveren.
De vakbonden besluiten maan
dag of zij over gaan tot nationa
le stakingen tegen het bezuini-
gingsprogTamma.
In tegenstelling tot wat veel
Italianen vreesden, heeft Amato
geen nieuwe belastingen op
spaargeld uitgevaardigd of be
sloten tot een bevriezing van de
banktegoeden. Dit gerucht deed
de afgelopen dagen de ronde,
met als gevolg dat talloze Italia
nen hun spaargeld van de bank
haalden.
OSUEK» TACO SLAGTER
VERSLAGGEVER
Enkele duizenden Kroatische
vluchtelingen zijn er gisteren
niet in geslaagd naar hun door
Serviërs bezette dorpen in de
provincie West-Slavonië terug
te keren. Troepen van de Vere
nigde Naties hadden de toe
gangswegen met pantservoer
tuigen, prikkeldraad en andere
barricades hermetisch afgeslo
ten. De VN hebben met hun ac
tie een treffen tussen de vluch
telingen en de Servische milities
voorkomen.
Dat de vluchtelingen na veel
gemor uiteindelijk afdropen,
kwam mede door gebrek aan
steun van het Kroatische leger
en politie. Alhoewel Zagreb de
vluchtelingen had opgehitst
desnoods ten koste van hun le
vens de terugkeer naar bezet
gebied te forceren, kondigde de
Kroatische radio en televisie
dinsdagavond al aan dat het re
patriëringsplan was 'opge
schort'.
Niettemin vreesden VN-troe
pen dat de 25.000 vluchtelingen
in en rond de Slavonische
hoofdstad Osijek zich daaraan
niets gelegen zouden laten lig
gen.
Aanvankelijk leek het er gis
termorgen op dat slechts enkele
honderden Kroatische ont
heemden naar de VN-barrica-
des zouden oprukken. Ze had
den zich op een plein in het
centrum van Osijek verzameld
met spandoeken waarop van de
VN-troepen werd geëist 'op te
rotten'. Ze geven de VN er de
schuld van dat ze niet naar hun
huizen kunnen terugkeren.
Tegen het middaguur verza
melden zich zo'n duizend
Kroatische vluchtelingen op een
smalle weg naar Antunovac, iets
ten zuiden van Osijek. Het dorp
is in Servische handen. De Rus
sische kolonel Kromchenko
sprak de menigte toe en beloof
de dat binnenkort een delegatie
onder VN-bescherming in het
dorp mag komen kijken en
zichzelf ervan mag overtuigen
dat in de 'Kroatische' huizen nu
Serviërs wonen, die zich er zelfs
niet laten uitschieten.
Rest-Joegoslavië (Servië en
Montenegro) is bereid gesprek
ken te beginnen over de erken
ning van de republiek Kroatië
en trekt voor 20 oktober zijn
troepen terug van het Kroati
sche schiereiland Prevlaka. Dat
is gisteren bekendgemaakt bij
het Joegoslavische vredesover
leg in het Zwitsers Genève.
EG-bemiddelaar Owen, die
met VN-gezant Vance het over
leg leidt, zei dat het gisteren be
reikte akkoord tussen de 'Joego
slavische' president Cosié en
zijn Kroatische ambtgenoot
Tudjman er op wijst dat er
vooruitgang wordt geboekt.
De Amerikaanse Senaat heeft
gisteren besloten om Bosnië-
Hercegovina militaire hulp te
leveren voor een bedrag van 50
miljoen dollar. De Senaat be
sloot hiertoe na nieuwe berich
ten over massamoorden en ge
welddadigheden die door de
Serviërs zijn begaan.
BRASIUA AFP-DPA
De van corruptie verdachte Bra
ziliaanse president Fernando
Collor de Mello wordt maandag
uit zijn functies ontheven. Aan
vankelijk zou Collor vandaag al
zijn functies overdragen aan
vice-president Itamar Franco.
De machtsoverdracht is echter
op verzoek van Franco een paar
BRUSSEL PETER DE VRIES
CORRESPONDENT
De historische hervorming van
België in een federale staat die
het kabinet-Dehaene voorstelt,
lijkt de benodigde steun van de
oppositie te krijgen. De Vlaams-
nationalistische Volksunie rea
geerde gisteren voorzichtig po
sitief op de plannen, waardoor
de grondwettelijk vereiste twee
derde meerderheid in het Belgi
sche parlement binnen handbe
reik lcoint. De Waalse en laam-
se Groenen besluiten volgende
week pas of ze meewerken,
maar ook van hen wordt in
stemming verwacht.
Daarmee lijkt het eind in
zicht van de al dertig jaar sle
pende staatshervorming, waar
over al vele Belgische kabinet
ten zijn gestruikeld. Walen en
Vlamingen probeerden via de
staatshervorming hun onderlin
ge ruzies in goede banen te lei
den, maar bleven vaak steken in
ondoorzichtige compromissen.
Het huidige rooms-rode 'nood-
kabinet' had zijn lot verbonden
aan een succesvolle afronding
van de staatshervorming. Pikant
detail in de hervorming is dat
kabinetten niet kunnen aftrede
nen als er geen alternatief kabi-
dagen uitgesteld, zodat hij meer
tijd heeft een nieuwe regering te
vormen.
Afgelopen dinsdag besloot het
parlement Collor te schorsen,
zodat de Senaat een onderzoek
kan instellen naar beschuldigin
gen van fraude en corruptie.
Maandag wordt hij door de Se
naatsvoorzitter formeel in staat
van beschuldiging gesteld.
Twee Kroatische vluchtelingen houden de Kroatische vlag vast tijdens een protestmars in Osijek. De betogers
eisten dat zij naar hun door Serviërs ingenomen dorpen mogen terugkeren. Om een gewapend treffen met de
Serviërs te voorkomen, hielden de VN-troepen de vluchtelingen tegen. foto epa
LUANDA AP-Rtr
De regerende MPLA en presi
dent José Eduardo dos Santos
lijken af te stevenen op een
overwinning in de eerste vrije
verkiezingen in Angola. In de
eerste onofficiële uitslagen
staan Dos Santos en zijn partij
op ruime voorsprong, gevolgd
door de voormalige rebellenlei
der Jonas Savimbi en zijn Unita.
Dat heeft de Angolese staatsra
dio vandaag bekendgemaakt.
Volgens een Unita-woord-
voerder kon aan de hand van de
eerste resultaten geen voorspel
ling worden gedaan over de
einduitslag. „Het is een cijfer-
spelletje. Ze hebben gewoon
een paar plaatsen uitgezocht
waar de MPLA sterk is", aldus
de woordvoerder. De uitslagen
uit de dichtbevolkte provincies
in de centraal gelegen hoog
landen, waar de Unita het
sterkst is, waren nog niet be
kend. De eerste officiële uitsla
gen worden pas in de loop van
vandaag verwacht.
De verkiezingen kenden over
het algemeen een rustig 'ver
loop. Het enige incident deed
zich voor in Luanda, waar een
politieman werd doodgescho
ten die een groep gewapende
Unita-aanhangers.
Het enige vervelende is dat er een bestuurder in zit
WASHINGTON HANS DE BRUUN
CORRESPONDENT
Amerikaanse politiemensen ge
ven automobilisten de laatste
tijd adviezen, waarover Veilig
Verkeer Nederland toch de
wenkbrauwen zou fronsen: rij
altijd met je deuren van binnen
afgesloten en hou de ramen
potdicht. Het kan je leven red
den. Mits je natuurlijk niet in
het water rijdt of een botsing
krijgt.
Tientallen mensen zouden
waarschijnlijk nog in leven zijn,
als zij dit advies hadden opge
volgd. Zij werden slachtoffer
van de nieuwste trend in de
Amerikaanse misdaad: car
jacking, ofwel autokaping. Een
gewelddadige variant op de
autodiefstal, die de politie van
de grote steden steeds meer
kopzorgen geeft. Een recent
si ichtoffer was Pamela Basu uit
Savage (wreed) in Maryland. Zij
stond met haar auto voor het
stoplicht te wachten toen twee
mannen met pistolen de deur
opentrokken, haar uit de auto
sleurden en er met haar wagen
vandoor gingen. Helaas zat Pa
mela nog in haar veiligheidsgor
del verstrikt.
Dat hadden de kapers niet ge
zien, waardoor zij achter de au
to werd aangesleept. Even later
ontdekten de carjackers haar
twee jaar oude dochtertje in een
kinderzitje op de achterbank.
Het kind werd er met stoeltje en
al uitgegooid en de dolle tocht
ging, met Pamela nog steeds
achter de auto hangend, verder.
Drie kilometer verder ontdekten
de dieven hun 'last' en probeer
den die door tegen een hek te
rijden, kwijt te raken. Dat lukte.
Pamela Basu stierf aan haar ver
wondingen. Deze gruwelijke au
tokaping leidde tot een golf van
verontwaardiging en oproepen
aan de politie om een eind te
maken aan deze nieuwe mis
daad.
FBI-directeur Sessions kondig
de deze week aan een speciale
eenheid op het probleem te zet
ten, want het is inderdaad een
nationale epidemie aan het
worden. In Los Angeles werden
vorig jaar vierduizend auto's
met geweld gekaapt, in de auto-
stad Detroit in twee maanden
tijd 375 en in Washington dit
jaar één per dag.
Er zijn enkele tientallen doden
bij gevallen, reden waarom de
politie nu ook adviseert vooral
geen enkel verzet te bieden, de
auto snel te verlaten en de ka
pers te laten gaan. President
Bush riep gisteren om harde
maatregelen tegen de daders en
billijkte zelfs de doodstraf voor
kapers die de auto-eigenaars
doden.
Volgens de politie gaat het voor
al om tieners, die stoer willen
doen en op een nieuwe kick uit
zijn. Zij zijn uitgekeken op de
traditionele autodiefstal. Boven
dien maken de vele alarmappa
raten, stuursloten en andere be
veiligingsmiddelen het niet
meer zo makkelijk om er snel
met een auto .vandoor te gaan.
En wat is er dan makkelijker
dan op straat, met een pistool
in de hand, een auto te stelen
die rijdt, waar de sleuteltjes in
zitten en waarvan het alarm is
afgezet. Het enige vervelende is
dat er een bestuurder in zit.
Verwarring in
Moskou rond
privatisering
MOSKOU HANS GELEUNSE
CORRESPONDENT
De grote volksprivatisering in
Rusland begint vandaag in grote
verwarring. Iedere Rus /ou een
geldwissel ter waarde van
10.000 roebel in handen moe
ten krijgen. Maar m Moskou
spreken functionarissen van het
staatsprivatiseringsbureau el
kaar tegen. De één zegt dat in
Moskou de uitgifte voorlopig is
uitgesteld. De ander dat de wis
sels wel kunnen worden afge
haald, maar nog niet verhan
deld.
Op straat overheerst de scep
sis. De commentaren variëren
van 'ik begrijp er niks van' tot
'het is gewoon een nieuwe truc
van deze rotregering'. Deze
sceptici zijn gisteren bijgevallen
door conservatieve fracties in
het Russische parlement, die de
regering 'uitverkoop van onze
industrie aan bandieten en mil
jonairs'verwijten.
Bij de privatisering zijn rond
de 5000 staatsbednjven betrok
ken met een balanswaarde van,
zegt de regering, 1,5 biljoen roe
bel. Het precieze aantal is niet
bekend, evenmin welke bedrij
ven voor deze vorm van privati
sering in aanmerking komen.
Warschau De Nederlandse premier Lubbers en
minister Van den Broek (buitenlandse zaken) heb
ben gisteren op de laatste dag van hun tweedaagse
bezoek aan Polen gesproken met president Walesa
en premier Suchocka. Lubbers stond stil bij de Pool
se soldaten die hebben meegevochten in de bevrij
ding van Nederland tijdens de Tweede Wereldoor
log. Ook legde de minister-president bloemen bij
het monument ter nagedachtenis van de opstand
tegen de nazi's in het getto van Warschau (foto).
FOTO REUTER MAClE)MACIERÏYNVtl
