'De kracht zit
in de woorden'
Concert Toto eerbetoon
aan drummer Jeff Porcaro
Cultuur Kunst
Poëzie in Brabantse bus
Boekenbeurs in Frankfurt
Grootmeesters op Jazz Mecca Maastricht
Echte grote kunst kent geen regionale grenzen
WOENSDAG 30 SEPTEMBER 1992
21
Muzikale mis in Hartebrugkerk
leiden Het Hartebrugkoor, het Koninklijk Mannenkoor Die
Haghe Sanghers en het Noordhollands Koperkwartet concerte
ren op zondag 4 oktober in de Hartebrugkerk in Leiden. De op
tredens staan in het kader van een feestelijke hoogmis. Het Har
tebrugkoor zingt de Missa Brève van Ch. Gounod en Die Haghe
Sanghers brengen motetten van verschillende Russische compo
nisten. Het Noordhollands Koperkwartet speelt werken van on
der meer John Stanley en W.A. Mozart. De organist is Folkert
Grondsma en de leiding is in handen van René Verhoeff. De
aanvang is om 10.15 uur.
Jazzpodium Hot House opent seizoen
leiden Het lazzpodium Hot House begint aan
tigste seizoen met een optreden van 'Hoogstens 5'. De 'avant
garde neo-bop' van deze band is op zaterdag 10 oktober vanaf
21.30 uur te horen in het Waaggebouw aan de Aalmarkt 21 in
Leiden. 'Hoogstens 5' bestaat uit Peter Hoogstens (bas), Kees
Oosterwijk (tenorsax), Zjenja Guberman (drums), Hans Leeuw
(trompet) en Stefan Busch (piano). De toegang bedraagt 12,50
gulden.
Van Schaijk exposeert plastieken
leiden De beeldend kunstenares Marianne van Schaijk expo
seert vanaf zondag 4 oktober tot zondag 8 november in de Leid-
se galerie Art Acrylaat. Van Schaijk werkt met plexiglas en
soortgelijke transparante kunststofmaterialen. Zij maakt er bui
zen en staven van, die zij samen met koper en edelmetaal ver
werkt in staande of hangende plastieken. Om met plastics te le
ren werken, volgde zij een leergang bij TNO in Delft. Art Acry
laat is open van woensdag tot en met zaterdag van 12.00 tot
17.00 uur en op de eerste zondag van de maand.
Concert in Wassenaarse Kievietkerk
wassenaar Composities van J. Alain, C. Debussy, A. Honegger
en F. Martin zijn op vrijdag 2 oktober te horen in de Wassenaar-
se Kievietkerk. Uitvoerenden zijn Berdine van Bemmel (fluit) en
Rijk Jansen (orgel). Van J. Alain voeren zij de Trois Mouvements
voor fluit en orgel uil en de Deuxième Fantaisie. Daarna bren
gen zij onder meer de Sonata Da Chiesa van F. Martin. Het con
cert wordt besloten met solowerken voor fluit van Debussy en
Honegger. Van Bemmel studeerde fluit aan het Koninklijk Con
servatorium in Den Haag en volgde meestercursussen bij fluitis
ten als Geoffrey Gilbert, André Jaunet en Barthold Kuyken. Rijk
Jansen is de vaste organist van de Kievitkerk. Het concert begint
om 20.15 uur en de toegang kost vijf gulden.
Prijs voor 'Het Droste-efTect'
haarlem De ontwerpers Jurgen Bey en Jan Konings uit Rotter
dam hebben met hun ontwerp vooreen tentoonstelling over
'Het Droste-effect' de Frans Halsprijs voor tentoonstellings-
vormgeving gewonnen. De prijs wordt elke vier jaar uitgereikt en
stelt de winnaars in staat de tentoonstelling daadwerkelijk uit te
voeren. Van 20 juni tgt en met 12 september 1993 is 'Het Droste-
effect' te zien zijn in de dependance van het Frans Halsmuseum,
de Vishal aan de Grote Markt in Haarlem. Met het 'Droste-effect'
wordt de oneindige herhaling bedoeld 'van het zelfde in zich
zelf. De term is ontleend aan het cacaoblikje, waarop het Dros-
te-meisje staat afgebeeld. De maquettes van alle zes ontwerpers
die meededen aan de wedstrijd worden van 20 november 1992
tot en met 15 februari 1993 in het Frans Halsmuseum geëxpo
seerd.
'Zorg beter voor cultuurgoed'
quebec» Er moet beter gewaakt worden tegen beschadiging van
cultureel erfgoed door illegale handel, gewapende conflicten en
natuurrampen. Dat is de strekking van een Nederlandse resolu
tie die de Internationale Museumraad heeft aangenomen tijdens
de 16de Wereldmuseumconferentie in Quebec in Canada. De
resolutie dient ook als uitgangspunt voor de ontwikkeling van
een noodhulp-plan. Dit moet uiteindelijk voorzien in directe
hulp aan getroffen gebieden. Bij de Museumraad zijn musea in
meer dan honderd landen aangesloten.
Het komend half jaar worden
op de lichtbakken in 170 Bra
bantse stads- en streekbussen
korte gedichten of fragmenten
van gedichten geprojecteerd.
Dat gebeurt tussen de recla
meboodschappen door.
Het project 'Poëzie in de
bus' is in opdracht van de pro
vincie georganiseerd door het
Noordbrabants Genootschap
voor kunsten en wetenschap
pen. De dichtregels zijn af
komstig van dichters die op
een of andere manier een
band hebben met Noord-Bra
bant. Het betreft zowel klas
siek als modern werk. De licht
bakken worden elke week
voorzien van nieuwe teksten.
De gedichten worden ook
afgedrukt op ansichtkaarten.
frankfurt Een medewerkster van de Frankfurter Messe sjouwt met een stapel exemplaren van Amos Oz'
laatste novelle The third Condition', terwijl zij het portret van de Israëlische schrijver passeert De Frank
furter Buchmesse, de grote internationale boekenbeurs, duurt tot 4 oktober. Oz zal zondag de vredesprijs
van de Duitse boekverkopers in ontvangst nemen. foto (f>a
maastricht gpd
Jazzliefhebbers die op 30 en 31
oktober en 1 november de der
de editie van Jazz Mecca in het
Maastrichts Expositie en Con
gres Centrum (Mecc) bezoeken,
krijgen een programma voorge
schoteld waarin vele grote na
men uit de wereld van jazz, rhy
thm blues, fusion, funk, soul
en gospel zijn vertegenwoor
digd. Organisatiebureau Paul
Acket noemt Jazz Mecca 92 dan
ook veelzijdiger en beter dan
ooit.
In totaal verzorgen meer dan
driehonderd artiesten op acht
podia zestig optredens. Onder
hen Dave Brubeck, Herbie Han
cock, Wayne Shorter, Lionel
Hampton, Fats Domino, Nina
Simone, Ron Carter, George
Clinton en de Brecker Brothers.
Bijzonder spectaculair belooft
op vrijdag 30 oktober de ope
ning van het jazzfestival te wor
den. Tijdens het Brubeck Fami
ly Project spelen Dave Brubeck
en zijn zonen Matthew, Chris
en Dan gezamenlijk in het Bru
beck Family Quartet èn afzon
derlijk in verschillende forma
ties met elk hun eigen stijl. Die
zelfde avond is er in het Music
Paviljon een Funk Night met
Candy Dulfer en haar band, ge
volgd door een exclusief optre-
Remco Campert en Jan Mulder met 'Droomijs' op tournee
den van de Amerikaanse forma
tie Defunkt.
Twee dagen voor het festival
houdt de Internationale Associ
ation of Jazz Educators haar
eerste Europese congres in het
Mecc. Op het programma staan
lezingen, workshops, jamsessies
en c oncerten.
Kaarten voor Jazz Mecca III
kosten 60 gulden voor de Grand
Opening. 30 gulden voor de
Funk Night en 55 gulden voor
de zaterdag en zondag. Voor
verkoop bij alle VVV-kantoren
in Nederland. Vanaf 1 oktober
kan de brochure worden aange
vraagd via 070-3524107.
Liefde, dromen, erotiek, seks, de zwarte kanten van het
leven en applaus. Dat zijn de ingrediënten voor de nieu
we voorstelling 'Droomijs' van Remco Campert en Jan
Mulder. Fragmenten voorlezen uit eigen werk, maar dan
met meer spektakel. Het stadium om voor tien fans ge
dichten voor te dragen vanachter een katheder in een ro
kerige sociëteit, hebben ze gehad. Theater, knikkende
knieën van de spanning en applaus, dat is wat de heren
willen. Weg achter de schrijfmachine. Op naar het podi
um. De komende drie maanden sjezend in hun roestige
bolide van Winschoten naar Goes.
rotterdam annemarie sour
Ze hebben ervaring als podium
dichter en zijn ooit begonnen in
de voetsporen van lulrs (Vel
der. De manager/acteur van Ju
les Deelder. Leidenaar René
Vallentgoed, heeft de twee thea-
terdieren ontdekt. Mulder
„Zonder hem hadden we hier
nooit gezeten en aamen een
Erogramma op de planken ge-
racht. Hij voelde intuïtief aan
dat het tussen ons klikte. Val
lentgoed, opvallend gekleed in
een lichtgevend hemelsblauw
jasje en zijn voeten gestoken in
glimmende lakschoenen, zegt:
„Ik maakte met lules Deelder
een programma met gastoptre
dens en daar zaten Remco en
Jan ook in. Op dat moment
kreeg ik een flits: zonde als ik
voor hen geen apart program
ma maak. Jan Mulder, grijn
zend: „Na de pauze traden Bart
Chabot, Remco en ik op in het
literaire programma van Deel
der en ons stuk was aanzienlijk
leuker. Ik heb Deelder daarna
ook nooit meer gezien. Hij is
zelfs op geen enkele première
van ons geweest. De lui."
Musicus
Remco Campert met negen ver
halenbundels, dertien dicht
bundels, drie romans en hen-
derden columns op zijn naam,
heeft de afgelopen veertig jaar
ontelbaar veel woorden uit zijn
schrijfmachine gerammeld.
Datzelfde geldt voor Jan Mul
der. die na een carrière als voet
baller, de pen en de kwast heeft
opgepakt. Hij schrijft boeken,
vult al jarenlang columns in de
Volkskrant over sport en kunst
èn schildert ook nog. In de
nieuwe voorstelling zullen zijn
eerste publieke pogingen als
s zichtbaar worden.
Snierende akkoorden
Campert: „Ik ga nu voor het
eerst poëzie in het programma
opnemen, daar komen meer de
donkere zijden van het leven
aan het licht. Jan. gaat mij daar
bij instrumentaal begeleiden."
Mulder „Ik heb een snaarin
strument uit Bali meegenomen.
Hoe zo n ding heet WM D 1 dd
niet. Met snierende akkoorden
zal ik Remco's gedichten onder
steunen." „Het wordt geen jazz
en poetry", reageert Campert.
„Dat vind ik zo'n enge term."
FOTO CA* O tt* tuin
Mulder „Nee, zoiets wordt het
absoluut niet en Remco gaat
ook niet zingen."
Fijnproevers
Wat het dan wel wordt is niet in
één woord te vangen. „De the
ma's zijn lichtvoetige - ernstige
onderwerpen", zegt Campert.
„Toegankelijk voor een publiek
van fijnproevers. We zijn in dit
programma poëtischer dan in
voorgaande jaren met Chabot.
We willen het op een hoger ni
veau brengen. De humor was
toen overduidc!i)k aanwezig en
we zijn er van teruggekomen
om alleen op de lach uit zijn.
Mulder ironiv h \K ie .m i ir
cus en acrobatiek houdt moet je
niet naar Droomijs toegaan. Het
is proza en poëzie en gaat over
taal. Dat moet je saai voorlezen,
dan is het spetterend mooi. De
kracht zit hem in de zinnen en
de woorden.
IkM
Beide kunstenaars zijn uit hun
veilige ivoren toren geklommen
en in het diepe gesprongen. Op
zoek naar applaus' Mulder ge
wend aan do ovaties 00
voetbalveld en Campert als me-
ileprrscnt.itor van Poetry inter
national ook verwend met be
wonderende blikken. Wat dnjft
de heren?
„Op het podium staan is
iuIi ihri.i /rgt Muidor .1 i« i to
een manier om mijn verlegen
heid te overwinnen, fluistert
Campert. Zichzelf razendsnel
corrigerend: ..Bevestig ik ook
nog het beeld dat de media al
meer dan veertig jaar van mij
hebben. Nonsens We hebben
ervaring met lezingen in biblio
theken en dat kan dus ook in
theaters.' „Het zijn optredens
vat Muider samen, „die niet
over de vervaardiging van rub
ber gaan. maar over jou en
mij."
Geld
„We vergeten nog het argument
MB tu t Wto iil li- noemen".
schatert Mulder, onderwijl nip
pend aan zijn modale mineraal-
watertje. „Die auto van hon
derd tachtig-duizmd gulden,
die we dan kunnen aanschaf
fen." Campert met brede grijns
van oor lot oor .Alles draait in
het leven om geld en applaus.
Maar zonder gekheid, het is
henlui. "Hi op hll podium te-
staan en contact tc hebben met
het publiek. Het tussen de t ou
lissen staan is even een ander
gevoel, dan alleen achter dc
schrijfmachine zitten.
Dc produktie 'Droomijs' met
Remco Campert en )an Muider
L« onder meer te zien: 2 t/m
3/10 Delft. 10 10 Hoofddorp.
10 t/m 14/11 Amsterdam. 20-
11 Den Haag. 11 12 Rijswijk.
ROTTERDAM Voor het eerst
kunnen ook niet-Nederlandse
fiianisten deelnemen aan het
duard Flipsc-concourv Dat
wordt voor de vierde maal ge
honden m Rotterdam en telt M
kandidaten uit twaalf I ur-.j*•«-*•
landen. Acht Nederlanders
doen eraan mee. Ook de jury
wordt internationaal samengr
■Bid Hit contours spec-It uin
12 tot en met 31 oktober.
'Na Mirotentoonstelling in Nieuwe Kerk Amsterdam
pop
recensie tom ruufrok
Concert door Toto Steve Lukather (gitaar
en zang), David Paich (toetsen en zang),
Mike Porcaro (basgitaar). Simon Philips
(drums) e a Gezien 29/9 in de Rijnhal,
Arnhem Herhalingen 3, 4 en 19/10 Rot
terdam (Ahoy'). 1/11 Heerenveen (Thialf)
en 2/11 Den Bosch (Maaspoort)
Ruim twee uur lang bleef zijn
afwezigheid onaangeroerd,
maar in de tweede toegift werd
de schade flink ingehaald en
kwam de afgelopen zomer over
leden drummer leff Porcaro dan
toch eindelijk aan bod. „God
bless Jeffrey, God bless Simon",
aldus Steve Lukathers variant
op 'De koning is dood, leve de
koning', waarna het publiek
werd geattendeerd op het feit
dat Porcaro weliswaar niet lijfe
lijk, maar op de een of andere
manier toch aanwezig moest
zijn. En tot slot werd de drum
mer definitief geëerd met de
mooiste driekwarts-maat uit de
popmuziek, de Cocker-versie
van With a little help from my
friends'.
Inderdaad allesbehalve een
Toto-song, maar die opvallende
keus onderstreept wel degelijk
hoe onbevangen Toto zich in
deze tour presenteert. Een
horhmage aan de Toto-drum
mer van het eerste uur - om
precies te zijn: 1977 - moest het
worden en dus bevat de setlist
nummers van alle acht versche
nen albums, in veel gevallen
zelfs minder bekende songs die
de groep niet eerder live uit
voerde. Daarmee zijn de con
certen vooral voer voor de
meest fanatieke Toto-fans ge
worden, die in sommige geval
len diep in hun herinnering zul
len moeten duiken om de her
komst van het materiaEil tc be
palen.
Opmerkelijk aan de repertoi
rekeus is het feit dat, in het ver
lengde van de nieuwe en verras
send vitale cd 'Kingdom of desi
re', vooral de stevige songs uit
het omvangrijke Toto-oeuvre
aan bod komen. Vooral het eer
ste uur van het concert bleek in
de uitpuilende Rijnhal een op
windende mix van oude (hard
rockers, recentere stampers en
heavy bewerkingen van eens
(op het saaie al) zo vriendelijke
overkomende songs. Dat ken
nelijke afscheid van de gladde
zwijmelsongs zal veel te maken
hebben met de prominentere
rol die Steve LUkather heeft ge
kregen nu Toto opereert zonder
zanger Joseph Williams. Als vo
calist heeft Lukather nog z'n
problemen, maar als gitarist is
hij met z'n vette licks en scheu
rende soli dè stuwende kracht
achter de soms danig verjongd
klinkende superformatie. Hal
verwege neemt Toto gas terug
met een semi-akoestisch inter
mezzo, waarin zelfs plaats is
voor een totaal mislukt nacht-
clubjazz-achtig uitstapje. De
monsterhit 'Africa' maakt daar
na snel veel goed, al moeten de
achtergrondzangeressen de
componist, toetsenist en vooral
matige zanger David Paich op
alle mogelijke manieren bij
staan. Oeverloze synthesizer-,
percussie- en drumsoli nemen
vervolgens veel van de spanning
weg, maar een spetterend jazz-
fusion-nummer en de mee
zingers 'Stop loving you' en
'Rosanna' zorgen vervolgens
voor een overtuigende finale,
waarin het zweet en de kracht
van de eerste helft volledig te
rugkwamen. Met de uitsmijters
'Hold the line' (de eerste hit van
de groep in 1979), waarin Luka
ther excelleerde, en de met op
rechte emoties doorspekte Len-
non/McCartney-song voor de
ongetwijfeld genietend meeluis
terende Jeff Porcaro waren de
tweeëneenhalf uur volgespeeld.
Het kunnen nog mooie avon
den worden in Rotterdam,
Heerenveen en Den Bosch,
waar het geluid ongetwijfeld
veel beter zal zijn dan gister
avond in de altijd lastig te be
spelen Rijnhal.
Culturele weken, gewijd aan
een land of streek, hebben nog
wel eens de bedoeling de be
zoekers te confronteren met
een reeks volstrekt onbekende
kunstenaars.
Op de Oost-Europa-weken
ontmoet men reeksen Hongaar
se, Tsjechische, Poolse, Oek-
raïnse of Russische kunstenaars
(liefst nog onderverdeeld naar
de al even onbekende staten,
die vroeger tot de Sovjet-Unie
hoorden). Min of meer gelijktij
dig met de Oost-Europa-golf
wilde een enkele organisator,
die nog niet had begrejren dat
de 'derde wereld' even 'uit' was,
nog wel eens Peruaanse kera
miek. Mexicaans glas of beelden
uit Zimbabwe exposeren.
En thans staat ons even on-
dermijdelijk een reeks kunstma
nifestaties uit het nog te vereni
gen Europa te wachten. De Ca
talaanse week, die momenteel
in Amsterdam wordt gehouden,
past daarin perfect: culturele
minderheden presenteren zich
des te nadrukkelijker naarmate
de vrees voor een Europese
eenheidsworst groeit. De identi
teit van de regio - als het even
kan gedragen door een onver
staanbaar dialect dat als eigen
De schilder Joan Miro.
taal wordt verdedigd moet ge
handhaafd blijven. Men kan het
daarmee van harte eens zijn:
FOTO «ARCH*/
het is al erg genoeg, dat bet
Limburgs zo veel op Duits lijkt
en dat cr geen onderscheid is te
horen tussen het Vlaams aan
weerskanten van de Zeeuwse
grens
Dus lees ik met genoegen, dat
de president van Gatalonië (nog
steeds naar mijn beste wrtcn
een stuk van Spanje), lordi Pu-
jol. in de catalogus bij de ten
toonstelling 'Na Miro. Heden
daagse Catalaanse Kunst' in de
Nieuwe Kerk in Amsterdam
schrijft, dat 'de ml die dc kunst
heeft gespeeld bij de moeilijke
taak van net behouden en ver
spreiden van de Catalaanse
identiteit, een bevestiging is van
de overtuiging dat de kunst een
van de meest duidelijke karak
teristieken is van de essentie
van dc volkeren'.
Begrenzingen
En du* krijgt de bezoeker een
tentoonstelling gepresenteerd,
waarop drie verschillende rich
tingen worden getoond waarin
belangrijke kenmerken van de
hedendaagse Catalaanse kunst
tot uiting komen 'het gebruik
van eenvoudige objecten en al
ledaags materiaal 'het gebruik
van de verbeelding tusvn ma
g»e en primitivisme' en 'de ab
stract-expressionistische ma
nier van werken met een medi
terraan kleurenpalet'. Wie wel
licht mocht denken, dat dit alle*
(behalve het mediterrane kleu
renpalet natuurlijk) evrn/rer
van toepassing is op kunst uit
Gelderland of Beieren of
Bretagne wordt van dc dwalin
gen zijns weegs teruggrhaald
door dc onmiskenbaar Cata
laanse (of SpaanscH namen van
de artiesten Susanna Solano,
Guinovan. Casamada. Pcrrjau-
mc, Grau, SrviUa of Qaramunt
om er maar een paar van de 27
te noemen. Volgens de catalo
gus heeft een aantal san hen al
een zekere internationale he
kendheid grkrrgen Op grond
waarvan is mij uit de tentoon
stelling niet duidelijk geworden
Of het moest zqn omd.it «ie
wortels van de hedendaagse Ca
talaanse kunst duidelijk liggen
Hij het drietal wél internationaal
bekrndc Catalanen: Dali. Miro
en Tapirs, van wie ruiterlijk
wordt erkend, dat zij hun vor
ming in Parijs hebben gekregen
Geen wonder ook: echt grote
kunst laat zich niet zo vrel gele
gen liggen aan regionale be
grenzingen.
Na Miro. Hedendaagse Cata
laanse Kunst. Nieuwe Kerk
Amsterdam t/m zaterdag 3 ok
tober. öaptilb van 11-18 uur.
