Kermis kostbaar
'Fokker moest wel
gaan samenwerken'
Stand van Zaken
clb
het Ambacht
Bedrijven uiterst soepel
met betalingsvoorwaarden
Nieuwe editie
starterskrant
'Week van
het brood'
WOENSDAG 30 SEPTEMBER 1992
20
REDACTIE WILLEM SPIERDIJK ERIC JAN WETERINCS
ZAKELIJK
Onder deze titel verschijnt elke
week op deze pagina een over
zicht van kort zaJtelijk nieuws
uit de regio's Lelden, Alphen
en de Duin- en Bollenstreek.
Stuur uw berichten voor deze
rubriek naar het Leidsch Dag
blad, Postbus 54, 2300 AB Lei
den, t.a.v. 'Zakelijk'.
Twee dagen reuzenrad kost 34.000 gulden
Hotelplan
REGIO - De boekingen van Ho
telplan Nederland zullen de ko
mende drie jaar via het Galileo
Gentral System lopen. Dat zijn
de directies van beide bedrijven
overeengekomen. Galileo is een
wereldwijd opererend systeem
voor reserveringen, distributie
en informatie voor de reiswe
reld. Eind dit jaar gaat Galileo
samen met Covia, een Cana
dees systeem. Dan ontstaat het
grootste wereldomvattende re
serveringssysteem. Hotelplan
Nederland en Galileo zeggen in
de toekomst nog intensiever sa
men te gaan werken.
Vleeswarenland
NOORDW1JKERIIOIJT - Delica
tessenzaak Vleeswarenland
opende gisteren haar deuren
aan de Kerkstraat in Noordwij-
kerhout Bedrijfsleider M. Hét-
wig hield voor die gelegenheid
gisteren een receptie.
Ponyrijden kan waarschijnlijk nog voor een zacht prijsje,
maar voor het reuzenrad moet diep in de buidel worden
getast. Kermisexploitanten betalen ook dit jaar weer forse
bedragen voor een standplaats op de drie-oktoberkermis:
voor 100 gulden mogen pony's twee dagen op een
plaatsje achteraf hun rondjes lopen, terwijl twee dagen
reuzenrad 34.000 gulden moet kosten.
LEIDEN. ERIC it
Dat geld komt in de kas van de
3 October-Vereeniging, die
daarmee het feestprogramma
van Leidens Ontzet betaald. De
netto opbrengst van de kermis
Als het aan ons ligt
worden na 1991 alleen
de grenzen niet meer
beveiligd!
HOLLAND
SECURITY
ysa SYSTEMS BV
Weesjes
KATWIJK - Interieurbouw
Weesjes b.v. uit Katwijk heeft
een verklaring ontvangen van
de Stichting Erkenningsregeling
Interieurbouwbedrijven S.E.I.
Het aan de Lageweg in Katwijk
gevestigde bedrijf is pas het
tweede interieurbouwbedrijf in
Nederland dat de verklaring
ontvangt. Daartoe moet het op
alle niveaus aan de strengste ei
sen van de 8.E.I. voldoen.
advi
n installeert:
Bouwkundige beveiligingen
Elcctronischc signaleringssystemen
Brandmeldsystcmcn
Gesloten televisie-circuits
Toegangscontrolesystemen
<1 I
is ongeveer 400.000 gulden zegt
M. Du Prie, voorzitter van de
kermiscommissie. „Daarmee
kunnen we ongeveer de kosten
dekken. We zijn er tenslotte niet
om winst te maken."
Pachtsommen
Volgens directeur B. Donks van
de Bovak, de nationale bond
van kermisexploitanten, is het
drie-oktoberfeest moeilijk te
vergelijken met andere feesten
in Nederland. „Er wordt veel
geld uitgegeven, maar ik vraag
me toch af hoe sommige exploi
tanten de hoge pachtsommen
er in twee dagen uit kunnen ha
len." Volgens Donks zijn prijzen
van 30.000 gulden en meer geen
uitzondering voor de grotere at
tracties. Een gemiddelde prijs
betaald bijvoorbeeld een gebak
kraam, waarvoor 13.000 gulden
staangeld wordt geboden.
Ongeveer 110 kermisexploi
tanten kunnen een plaatsje be
machtigen op de markt door in
mei mee te doen aan een open
bare inschrijving. Het kermis
terrein op het gebied rond Mo
len De Valk wordt verdeeld in
vier vakken. Geïnteresseerde
ondernemers kunnen inschrij
ven per vak. Daarbij kunnen ze
ook aangeven of ze wel of geen
concurrenten in hun vak willen
hebben. De hoogste bieder
krijgt de plaats.
Onderhands
De suggestie om onderhands te
verpachten, waarbij de exploi
tant zich verplicht om lage prij
zen te hanteren, ziet Du Prie
niet zitten. „Dat is niet te con
troleren. Misschien worden de
ritten wel korter, of wordt toch
nog een te hoge prijs gevraagd.
We kunnen moeilijk een politie
agent bij iedere attractie neer
zetten."
Ook voor plaatsen op de
markt worden forse prijzen ge
boden. De marktkooplui moe
ten daarvoor bij het Leidse ge
meentebestuur zijn. Ook hier
geldt een systeem van inschrij
vingen en secretaris F. Zappeij
van de Centrale Vereniging voor
de Ambulante Handel is daar
best tevreden over.
„Je kunt natuurlijk altijd wel
piepen dat iets te duur is, maar
niemand gaat naar zo'n markt
toe als hij niet verwacht veel
meer dan een gewone dagom
zet te halen." Toch krijgt Zap
peij ieder jaar klachten dat de
Leidse markt zo duur zou zijn.
„Maar dat zijn dan altijd klach
ten achteraf, als de verkopen
zijn tegengevallen.
Beunhazen
Volgens de secretaris is er op 3
oktober een goed georganiseer
de markt. „Een goede en strak
ke organisatie kost geld, dat is
ook het belang van de koop
man. In Leiden zitten we wat
dat betreft goed. De controle op
beunhazen is perfect."
De netto opbrengst van de kermis is ongeveer 400.000 gulden.
Het bedrijfsleven lijkt niet al
tijd even tuk op geld te zijn
want Nederlandse onderne
mingen hanteren uiterst soe
pele betalingsvoorwaarden.
Dat blijkt uit een onderzoek
van Rabobank-dochter De
Lage Landen Incasso. Gemid
deld wordt pas uiterlijk dertig
dagen na levering betaling
verwacht. En in de meeste be
drijfstakken is een overschrij
ding van die termijn met twee
weken geen uitzondering.
In de grafische industrie en
in de computerbranche is de
overschrijding van betalings
termijnen het grootst. In de
meeste branches maakt het
weinig verschil of een Neder
landse of een buitenlandse
ldant op zijn geld moet wach
ten. Het aantal bedrijven dat
door het uitblijven van beta
lingen in de problemen komt,
stijgt dan ook in alle sectoren,
constateert directeur C. van
der Velden van De Lage Lan
den in een publikatie van de
Rabobank.
Het bedrijfsleven is over het
algemeen terughoudend om
dat het bang is klanten te ver
liezen. Volgens Van der Vel
den loopt een bedrijf echter
door zo soepel op te treden
heel veel geld mis. „Wanneer
een factuur van 25.000 gulden
een maand na de betalings
termijn nog openstaat dan is
daar, bij de huidige rentestan
den, al gauw een renteverlies
van vierhonderd gulden mee
gemoeid. Dat gaat af van de
winst van het produkt of van
de dienst."
Uitblijven van betalingen
zet de rentabiliteit van een
bedrijf onder druk. Zelfs het
voortbestaan kan er door
worden bedreigd. „Banken
tellen facturen die te lang uit
staan over het algemeen niet
meer mee. De financiële ver
houdingsgetallen van de on
derneming worden aangetast
en dat kan de financiering
lastiger en dus duurder ma
ken. Het .betalingsprobleem
waarmee de afnemer kampt
wordt zo ten onrechte het
probleem van de leveran-
archifffoto dijkman
Van de zogenaamde Starters
krant is een nieuwe editie ver
schenen. De krant is bedoeld
voor mensen die een eigen be
drijf willen beginnen. Vragen
over vergunningen, vestigings
plaatsen, belastingen, financiën
en andere voor de nieuwe on
dernemer vaak moeizaam te
doorgronden zaken worden hel
der op een rijtje gezet. De krant
wordt uitgegeven door de Ka
mervan koophandel.
De vijfde editie van de krant
verschijnt deze maand in een
oplage van 200.000 exemplaren.
Sinds in 1985 de eerste editie
verscheen haalden meer dan
600.000 ondernemers-in-spé
een exemplaar op bij een van
de Kamers van koophandel.
Over het maken van een goed
doortimmerd ondernemings
plan geeft de Kamer een aparte
krant uit: Ondernemend begin
nen. In de Leids/Alphense regio
zijn beide uitgaven (gratis) te
verkrijgen bij de Kamer van
Koophandel en fabrieken voor
Rijnland, Stationsweg 41 Lei
den. (Tel. 071-250500).
Bakkers en supermarkten die
brood verkopen hebben in de
eerste week van oktober voor
alle klanten een receptenfokier
met broodtips en broodgerech
ten klaarliggen. Ook kan iedere
klant meedoen aan een wed
strijd met als hoofdprijs een
echt broodje goud van 100
gram.
Deze feestelijkheden zijn te
danken aan de Stichting Voor
lichting Brood, die ieder jaar in
de eerste volle week van okto
ber een 'week van het brood'
organiseert. Dit jaar is het the
ma van de broodpromotors
'Brood, een rijke oogst'. De
stichting noemt haar campagne
'een moderne versie van het ou
de oogstfeest'. Daar hoort
'oogstbrood' bij, gebakken van
meel van de nieuwe oogst.
Nederlanders eten gemiddeld
60 kilo brood per persoon per
jaar. Dat is drie kilo meer dan
tien jaar geleden. De stijging
komt vooral omdat meer
broodjes buiten de deur worden
gegeten. Ook de populariteit
van bruine broodsoorten neemt
nog steeds toe.
Overname van
reisbureaus
Vijftien reisbureaus in onder
meer Leiden en Oegstgeest wor
den op 1 november van Central
Holland Travel overgenomen
door Arke. Central Holland
Travel heeft veertig werknemers
en een omzet van rond de der
tig miljoen gulden. De leiding
blijft in handen van de huidige
directeur, P. Felderhoff. Het
personeel van zijn onderne
ming is inmiddels over de over
name door Arke geïnformeerd.
Hoeveel geld er met de transac
tie is gemoeid laten beide par
tijen niet weten.
Minister Andriessen:
„Bij de universiteit zijn diverse fotografen in dienst en
iedereen heeft zijn eigen specialisme. Dat van mij is het
fotograferen vgn foetustan en harten* Op de foto ben ik
bezig het licht in te stellen om het preparaat van een
it.ui te fotograferen, i lat it een echt hart, overgoten met
was die hard is geworden. Zo kun je het aan alle kanten
bekijken en zien hoe het er van binnen uitziet, je kunt
bijvoorbeeld zien dat de scheidingswanden tussen de
hartkamers maar heel dun zijn.
Ik werk vooral voor de vakgroep anatomie. De afde
ling waar ik werk is in hetzelfde pand gevestigd, dus
vandaar. Daarnaast werk ik voor de vakgroep huisarts
geneeskunde. de onderzoekgroep bio-materialen en af
en toe voor andere afdelingen van de universiteit. Ik
maak van alles, van dia's voor onderwijsdoeleinden tot
foto's voor proefschriften.
De meeste preparaten die ik fotografeer zijn zoge
naamde 'natte' exemplaren, die komen uit potjes. Het
weefsel is meestal zacht en daardoor is het redelijk
makkelijk te fotograferen. Ie kunt het weefsel een beetje
kneden, openklappen of vastzetten met pinnetjes. Uit
eindelijk wil je steeds het plaatje maken dat de weten
schapper bij zijn verhaal wil zien.
Sommige dingen zijn moeilijk in beeld te brengen.
Naast 'gewone' harten fotografeer ik ook harten van
foetussen die maar een paar c entimeter groot zijn. Fen
afwijking is dan .vaak moeilijk zichtbaar te maken, bij
voorbeeld een wand met een heel klein gaatje.
Sommigen denken dat ze door mechanisatie
en arbeidsverdeling zijn verdwenen, maar
ambachtslieden bestaan nog steeds en ze
maken een breed scala aan produkten. Wat
maakt hun arbeid zo bijzonder? Daarover
vertellen ambachtslieden uit Leiden en
omgeving in deze rubriek. Vandaag J.H. (Jan)
Lens (45), medisch fotograaf bij de
Rijksuniversiteit Leiden, „je kunt mij beter
fotograaf in dienst van de wetenschap
noemen."
Dc wetenschapper speelt bij het maken van zo'n foto
een belangrijke rol. Hij staat er bij en kijkt zelf door de
camera, dat is heel tijdrovend. Ik kijk hoe je bijvoor
beeld meer in de diepte moet verlichten en naar andere
foto-technische kanten van de zaak. Je kunt dc afstand
tussen het objectief en de camera vergroten door tus-
senringen aan te brengen. Dan fotografeer je een veel
kleiner vlakje: waardoor je gedetailleerder kunt fotogra
feren. En zo zijn er meer technieken.
Je werkt met gevoelig materiaal. Soms komen hier
foetussen van abortussen binnen, maar vaak gaat het
ook om foetussen die te vroeg zijn geboren. Zo'n foetus
heeft twee ouders. Dat moet je je realiseren. Een heel
enkele keer vragen mensen of ze een foto van de foetus
mogen hebben. Ik weet niet of ze die dan ook krijgen,
daar beslist de gynaecoloog over.
Ik heb de MTS voor fotografie en fototechniek ge
daan, dat is een driejarige dagopleiding. Daama heb ik
nog een jaar extra op school gezeten om te leren om in
dienst van de wetenschap te fotograferen. Dat jaar leer
de ik bijvoorbeeld hoe je door een microscoop moet fo
tograferen.
Mijn eerste keus was om algemeen fotograaf te wor
den. Ik was in het vak geïnteresseerd, thuis was ik al
lang bezig met zelf afdrukken en dat soort dingen. Ik
begon mijn opleiding met het idee de industriefotogra
fie in te gaan, of de reclame. Dat pakte anders uit, het
bleek moeilijk om in mijn vak aan de slag te komen. Ik
heb eerst een tijdje in een fotozaak gewerkt en daarna
op de subfaculteit biologie, daar heb ik heel veel ge
leerd. Zo ben ik uiteindelijk hier terecht gekomen. Ei
genlijk door toeval ja, maar ik heb het best naar mijn
TEKST: ERIC JAN WETERINCS
AMSTERDAM/LEIDEN
FOTO: HIELCO KUIPERS
GPD/ERIC JAN WETERINCS
Fokker had de concurrentie met
vliegtuigbouwers uit Duitsland,
Frankrijk en Italië waarschijnlijk
niet aangekund. Het was daar
om noodzakelijk om tot een
overeenkomst met hen te ko
men onder het motto 'If you
can't beat them, join them'. Dat
zegt minister K. Andriessen van
economische zaken. Volgend
jaar vestigt Fokker haar divisie
Fokker Space en Systems (FSS)
in leiden.
De minister doet zijn uitspra
ken in het partijblad CDActueel.
Volgens Andriessen is het bij
zondere probleem van Fokker
dat het een grootschalige indus
trie in een (te) klein land is.
Daarnaast heeft de vliegtuig
bouwer marktproblemen: 20
procent van alle nieuwe vlieg
tuigen staat ongebruikt in een
weiland te wachten op een ko
per.
„Fokker heeft wel
goed
vliegtuig en een prima infra
structuur om dit vliegtuig te
maken, maar we hebben in Ne
derland niet voldoende draag
vlak om dat vliegtuig blijvend te
verkopenconstateert de mi
nister. Andriessen zegt nog eens
Fokker voor ons land te wilfon
behouden, ongeacht wie de ei
genaar van het bedrijf is. Wel
keert hij zich duidelijk tegen
omvorming van het bedrijf in
een assemblage-onderneming
voor anderen. De minister
noemt Fokker overigens „een
succes story" vergelijkbaar met
Stork, Hoogovens en Volvo.
De fusieperikelen van Fokker
zouden de komst van het bedrijf
naar Leiden kunnen verhinde
ren. Aanvankelijk zou de com
plete divisie Space and Systems
(FSS) naar het industriegebied
de leeuwenhoek komen. FSS
zou gehuisvest worden in nieuw
te bouwen kantoren en in een
grote produktiehal. Voorlopig
worden alleen de kantoren ge-
Minister Andriessen: „Fokker een
succes story" foto archiff
bouwd. Over de definitieve ver
huizing van de divisie wordt pas
besloten nadat volgend jaar
duidelijk wordt hoe Fokker er
na de fusie uit gaat zien.
