MCW niet populair in ziekenhuis
Partnerkeuze: het staat in de sterren
Het Gesprek van de Dag
OLLAPODRIDA
CFO steunt
voorzitter
Leiden: vijfduizend
prikken tegen polio
DINSDAG 29 SEPTEMBER 1992
17
FEESTVRAGEN
Saam: AnnetteMinderman
Beroep: Huisvrouw
Leeftijd: 42 jaar
Woonplaats: Leiden
1. Welke onderdelen ran het
feest wilt u niet missen?
,De markt vind ik leuk, en daar-
ïa ga ik ergens wat drinken.
Normaal ging ik altijd bij 't Vat-
tegat staan om de optocht te
zien. Het sfeertje is daar erg
leuk. Maar de optocht gaat dit
jaar niet over de Garenmarkt,
dus ik ga niet naar de optocht
kijken. Ik eet wel hutspot, ge-
i thuis, en 's avonds ga ik
natuurlijk naar het vuurwerk."
2. Wat mag van u worden afge
schaft?
,Laat alles maar zo. Ik vind het
vel goed. In het begin niet.
Toen ik zestien jaar geleden in
Leiden kwam wonen vond ik er
helemaal niets aan. Dat komt
denk ik omdat ik er niet mee
ben opgegroeid. En ik hou niet
van de kermis, durf ook nergens
in. Maar de kermis afschaffen,
nee. dat zou ik niet willen. Ik
heb ook nog kinderen."
3. Wat vindt u leuker: 2 of 3 ok
tober?
,,Op 2 oktober doe ik niets,
nooit gedaan ook. Hoewel.
vToeger ben ik weieens op 2 ok
tober met de kinderen naar de
kermis gegaan. De tarieven zijn
dan lager."
4. Hoeveel geld bent u van plan
uit te geven?
„Weinig, heel weinig. Ik ga pa
ling halen op de markt en meer
niet. We gaan met een stel nog
wat drinken en dat kost natuur
lijk ook wel wat. Maar niet zo
veel. Ik heb nooit veel uitgege-
5. Hoe laat bent u meestal dron
ken
„Ik ben nooit dronken geweest
want ik drink maar één glaasje.
En dan ben ik al in een hoera-
stemming."
6. Bent u weieens verliefd gewor
den op 3 oktober?
„Nee. niet op 3 oktober. Ik heb
om me heen weieens wat zien
gebeuren. Al die alcohoL.ze
draaien allemaal door."
7. Wat gaat u zondag doen
.Zondag ga ik naar mijn moe
der want die is jarig. Geen pro
bleem, want ik drink toch niet
veel."
Knappe kerels, mooie meiden, ingewikkelde intriges,
zeldzame ziektes, curieuze complicaties, ongelooflijke
ontknopingen. Het kan allemaal niet op bij Medisch
Centrum VVest. De televisieserie wordt nu al zes jaar lang
door velen verguisd maar door even zo velen geprezen.
Dit weekeinde kregen de makers en uitvoerders eindelijk
erkenning van het publiek: zij wonnen de Televïzierring.
Vreselijk blij zijn ze er mee, de bekendste zusters, broe
ders en artsen van Nederland. Hun wat minder beroem
de maar veel 'echtere' collega's in deze regio ook?
Een rondje langs de ziekenhui
zen in Leiden en omgeving leidt
in elk geval tot de conclusie dat
die minder beroemde maar o zo
echte collega's vreselijk gehaast
zijn. Als een verslaggever vraagt:
„Mag ik u even wat vragen?",
dan kijken ze verschrikt op hun
horloge en zeggen: ..Als het
maar niet te lang duurt, want ik
heb weinig tijd."
Vergeleken met hun bekende
pseudo-collega's zijn ze ontzet
tend bescheiden ook. Want hun
naam, nee, die mag in de mees
te gevallen niet in de krant. De
personeelsleden van het
Rijnoordziekenhuis in AJphen
en van het Sint Elisabeth Zie
kenhuis in Leiderdorp willen
zelfs helemaal niet in de krant.
De voorlichter van deze zieken
huizen laat weten dat de ver
pleegkundigen die zij heeft ge
polst nooit naar de serie kijken.
Ze vinden het grote onzin, over
trokken. een vertekening van de
werkelijkheid. En in de koffie
pauzes wordt er ook nooit over
gesproken.
Een 27-jarige Leidse verpleeg
kundige kan dat nauwelijks ge
loven. .Als ik kan dan kijk ik
zegt ze. En ze weet dat ze op
haar afdeling echt niet de enige
is. „Lekker ontspannendvindt
ze de serie. „Een hoop drama
en veel dingen die mis gaan. Ik
vermaak me er wel mee."
Natuurlijk heeft het programma
niets te maken met de werke
lijkheid, zegt ze. Maar zo zijn er
zo veel series. Ze begrijpt niet
zo goed dat collega's er proble
men mee hebben. Hele discus
sie s zijn er over gevoerd via het
vakblad Verpleegkundenicuws.
„De enige die het allemaal seri
eus nemen zijn volgens mij ver
pleegkundigen."
Op de afdeling anaesthesie van
het AZL gaat de televisie zeker
niet uit als de serie wordt uitge
zonden. Als tijdens een avond
dienst moet worden gekozen
tussen MCW en een actualitei
tenrubriek. dan is de keuze snel
gemaakt.
Twee doktoren van deze afde
ling, een Haagse en een Rotter
dammer. kijken dan ook mee.
Zonder zich eraan te storen.
Hoewel ze wel een beetje moei
te hebben met het feit dat aller
lei. of in elk geval twee. vooroor
delen over de gang van zaken in
ziekenhuizen worden bevestigd.
Zoals de gedachte dat gemakke
lijk wordt geëxperimenteerd
met medicijnen. .Absoluut be
zijden de waarheidzegt de
anaesthesist. „In de praktijk gel
den dan allerlei regels, worden
lange besprekingen gevoerd en
zijn bij de uiteindelijke besluit
vorming veel mensen betrok
ken."
Het andere vooroordeel gaat
over 'het relationele aspect'. In
de serie is de ene relatie tussen
een dokter en een verpleegster
nog niet voorbij of de volgende
dient zich alweer aan. „Dat ge-
beun overal waar mensen wer
ken", meent de arts. Maar ge
beurt het in een ziekenhuis niet
vaker dn WnnbeÉI Id een
supermarkt? Zijn vrouwelijke
collega schiet hem te hulp: „Het
gebeurt bij elk bedrijf waar
mensen intensief met elkaar sa
menwerken."
„De serie geeft zeker geen goed
beeld van het werken in een
ziekenhuis", zegt een AZL-ver
pleegkundige. Het personeel
van Medisch Centrum VVest
draagt strakke rokken, hoge
schoenen en veel make-up.
„Gewoon niet werkbaar", vindt
de leidse zuster. De paar keren
dat ze de serie zag. klopten een
paar zaken ook niet. ..Maar dat
merkt een leek niet."
Waar ze zich ook wel aan stoort
is dat in de serie soms wat te
simpel en te luchtig wordt ge
daan over heel ernstige zaken.
Hel is mee, en moewljk. mm
ze. om met ernstig zieke patiën
ten om te gaan I n dat komt in
de serie bepaald niet tot uiting.
„Het stoort me niet. Het heeft
■Deen niete nel een echt zie
kenhuis te maken", roept een
vrouwelijke arts in het voorbij
gaan
Een assistente uit Sassenheim
kan zich ook niet druk maken
over de serie. „Er zijn zo veel
dingen op televisie die niet cor
responderen met de werkelijk
heid en dit is er een van." Ze
denkt niet dat mensen eerder
voor een baan in de gezond
heidszorg zullen kiezen door
deze serie. „Welnee, daarvoor
moeten eerst de salarissen om-
hoog
Overigens vindt ze niet dat de
verhalen een heel erg vertekend
beeld weergeven van de werke
lijke gang van zaken. Affaires
komen bijvoorbeeld geregeld
voor. „Zoals in elke werkkring."
Een al wat oudere voedingsas
sistente uit Leiden die al 31 jaar
in het academisch ziekenhuis
werkt, denkt daar echter heel
anders over. „Ze doen weieens
aardig tegen elkaar, rnaar daar
is alles mee gezegd."
IANETVAN DIIK
varianten op hutspot
Spaanse hutspot: bedon'en voedsel
Veel Leidenaars die op 2 en 3
oktober van hun hutspot genie
ten, denken dat hij of zij daar
mee aan een traditie voldoen
die rechtstreeks voortkomt uit
het Leids ontzet. Nu is dat maar
ten dele waar. Want naar de in
houd van de pot die op 3 okto
ber 1574 bij de Lammenschans
is gevonden kunnen wij eigen
lijk alleen maar speculeren Uit
overlevering is dan bekend dat
er 'een pot met gecookten huts
pot' werd gevonden die door de
Spaanse soldaten daar was ach
tergelaten. De ingrediënten van
die hutspot zijn echtereen vo-
komen raadsel.
Nu wordt aangenomen dat de
groente en vlees die de Spaans
kok gebruikte van Nederlandse
origine zijn geweest. Hoogst
waarschijnelijk waren dat de
schaarse spullen die toevallig
nog voor handen waren.
Het voedsel van een Spaanse
soldaat bestond vaak uit een
eenpansprak. in het Spaans
'ollapodrida' genoemd. Een 'ol-
la' is een vleespot en het woord
'podriga' betekent verrot of be
dorven voedsel. Eet smakelijk.
Volgens Anne Scheepmaker,
schrijfster van het boekje 'Ko
ken op 3 oktober', is het
ollapodrida een Spaans natio
naal gerecht van vlees (varkens-
en rundvlees, kippenbouten,
mergpijp, worsten ham) en
groente (sperzie- of witte bo
nen, kikkererwten en pompoen
of wortelen). Het gerecht komt
ook voor in het boek Don Qui-
chot van Cervantes.
Hoe wij dan aan de samenstel
ling van de huidige hutspot zijn
gekomen, is ook niet duidelijk,
liet kan zeker niet rechtstreeks
uit 1574 stammen. MM OOM
voorouders wisten op dat mo
ment nog niet van het bestaan
van aardappels Het enige zin
nige dat over de fameuze pot
aan de Lammenschans kan
worden gezegd is dat het een
Hollandse ollapodrida heeft be
vat.
Wij zijn op zoek naar andere
Hollandse ollaprodidas. Een
maaltijd die verwant is aan de
huidige hutspot maar net even
anders. De inzender van het ori
gineelste recept krijgt van ons
een etensbon van 100 gulden.
Inzendingen naar Gesprek van
de Dag, Postbus 54,2300 AB in
Leiden.
Vandaag de eerste inzending
die kans maakt op de prijs.
HUTSPOT RISOTTO
De Leidse Ada Meuleman heeft haar 'Hutspot Risotto' helemaal
zelfbedacht. „Wij zijn hier dol opeenpammaallijden En omdat
het bovendien wel makkelijk in de bereiding is. staat het bij ons
vaak op tafel". Ada kornt eigenlijk niet uit leiden, zij woont hier
zo'n zes jaar, maar de traditie met hutspot spreekt haar wel aan
„Het probleem is echter dat ik niet zo van aardappelen houd. Van
daar dat ik twee jaar geleden op zoek ging naar een ven anger daar
van. Dat werd dus Surinaamse rijst. Mijn gezin vindt de Hutspot
RftfUttOdol Irkkndrr den hel normale gerecht met peen. uien en
aardappelen. Visite bij wie ik dit heb voorgezet zeggen weer. geef
mij maar de Leidse hutspot. Nou ja. ieder zijn smaak." aldus Ada
Meuleman.
BENODIGDHEDEN
400 gr (nimlerlgehakt
I zakje gehaktkruidrn
400 gr Surinaamse rijst
400 gr uien
600 gr winterwortelen
6 dl heet water met een vleesbouillontablet
ketjap asin
BEREIDINGSWIJZE
Bak gehakt met kruiden rul en voeg er een hand gesneden uien
toe. Als hel gehak t bruin begint te kleuren de rijst toevoegen. Doe
al roerende de schoongemaakte en klein gesneden wortelen en de
rest van de gesneden uien daarbij. Giet de bouillon erbij en roer
alles goed door elkaar, laat de Hutspot Risotto in 20 25 minu
ten gaar worden. Serveren met ketjap asln.
OR in concern Van der Valk Onderzoek van Leidse bioloog/astroloog Jan Ruis
Jan Ruis: „Bij twee partners maakten bepaalde planeten steeds dezelfde boeken met elkaar." toto Htm bouwman
DEN HAAG GPD
De Horecabond FNV heeft het
Van der Valk-concern (39 res
taurants, motels, hotels) einde
lijk op de knieën gekregen. Na
tien jaar 'touwtrekken' hebben
of krijgen vierentwintig vesti
gingen toch een ondernemings
raad (OR). Het Bedrijfschap Ho
reca onderzoekt momenteel of
de overige vijftien vestigingen
ook een OR moeten hebben.
Vakbondsman F. Wendelgelst
is desondanks nog niet hele
maal gelukkig met het tot dus
ver bereikte resultaat. „Als het
zolang duurt, heb je daar hele-
LEIDEN/KATWUK JAN WESTERLAKEN
Directeur A. Groenenberg van
de GGD in Leiden schat dat in
leiden 5000 mensen tegen po
lio moeten worden ingeënt. De
GGD is blij met de nieuwe richt
lijnen van de inspecteur. Er was
aanvankleijk berekend dat niet
minder dan 50.000 mensen in
en om Leiden moesten worden
ingeënt. Door de nieuwe maat
regel is dat terruggebracht tot
vijfduizend.
De GGD denkt dat zij de ko
mende weken ongeveer 1000
kinderen tot en met 12 jaar op
roept voor een inenting. Kinde
ren van 0-4 jaar worden bij de
consultatiebureaus geprikt, bij
jeugd van 4-12 wordt dat door
de GGD gedaan. Omstreeks half
oktober denkt de gezondheids
dienst met het vaccineren van
volwassenen te kunnen begin
nen. De GGD zegt zo'n 3000 te
lefoontjes met vragen over polio
te hebben verwerkt. Hiervoor
zijn vier uitzendkrachten aan
getrokken.
In de Duin- en Bollenstreek
begint de GGD deze week met
het oproepen van kinderen, die
niet of niet voldoende tegen po
lio zijn beschermd. Het gaat om
kinderen die na 1 januari 1980
zijn geboren. Volwassenen tot
en met 40 jaar kunnen zich bij
de GGD in Katwijk, laten enten
en op een nog niet bekende
Irkatie in I.isse. De dienst
maal geen reden toe. Bovendien
is nog maar de vraag of alles in
orde is. We zijn pas tevreden als
overal een OR is geïnstalleerd
Bedrijfschapwoordvoerder W.
van Schie: „We gaan kijken hoe
veel mensen er werken". Het
precieze aantal is belangrijk
omdat een bedrijf volgens de
wet verplicht is een OR in te
stellen wanneer er 35 of meer
mensen werken. Het Van der
Valk-concern beweert dat er in
een aantal vestigingen minder
dan 35 man personeel werkt,
maar Van Schie vermoedt dat
part-timers soms niet zijn mee
gerekend.
schat ongeveer 2000 mensen te
moeten vaccineren.
De GGD Rijnstreek heeft giste
ren 1500 mensen tegen polio
(kinderverlamming) ingeënt. De
gezondheidsdienst die in
Alphen is gevestigd schat in
middels rond de 4000 vaccina
ties te hebben verricht.
Directeur L. Jonkers vertelde
vanochtend dat het maandag
gigantisch druk was. Mensen,
die voor een prik kwamen,
stonden zelfs tot buiten in de rij.
De GGD verwacht dat dit beeld
de komende dagen niet zal ver
anderen. De dienst wordt bo
vendien overspoeld met vragen
over polio. Mevrouw Jonkers:
„Om die vragen te beantwoor
den hebben we vijf uitzend
krachten ingehuurd. Met onze
eigen mensen konden we dat
werk niet aan."
De GGD Rijnstreek zegt over
voldoende vaccin te beschikken
om iedereen in te enten. Dat
komt ook omdat de richtlijnen
van de geneeskundig hoofdin
specteur van de volksgezond
heid zijn veranderd. Kinderen
tot en met 12 jaar. die niet zijn
gevaccineerd, krijgen een op
roep: mensen tot 40 jaar. die.
niet of onvolledig zijn ingeënt,
wordt aangeraden zich alsnog
te laten prikken. Zij moeten
daartoe zelf het initiatief ne
men. Aanvankelijk was het de
bedoeling dat iedereen tot 62
jaar zou worden gevaccineerd.
LEIDEN OLAF VAN RUNSOEVER
Bepaal de stand van de verschil
lende planeten op de dag en
tijdstip van de geboorte en je
hebt je geboortehoroscoop. Leg
daar tegenover de stand van de
planeten van de partner. En wat
blijkt: er bestaat dus wel dege
lijk een verband tussen partner
keuze en astrologie. Dit Leidse
bioloog en wetenschapper Jan
Ruis zegt dit met zijn laatste on
derzoek te hebben bewezen.
Voordat Ruis ging studeren
kwam hij in aanraking met het
verschijnsel astrologie. „In het
begin stond ik er nogal scep
tisch tegenover. Een vriendin
maakte een geboortehoroscoop
en aan de hand daarvan voor
spelde zij mijn karakter. Ik vond
dat zo boeiend dat het me wel
intrigeerde. Het is gek en ab
surd. Ik had veel twijfels, maar
juist daarom wilde ik er het mij
ne van weten", aldus Jan Ruis.
De astrologie die de meeste
mensen kennen, met die ster
renbeelden, noemt Ruis Popi-
jopi astrologie. „Op de dag van
de geboorte staat de zon op een
bepaalde plek van de dieren
riem. Het heeft dus niets met
sterren te maken maar uitslui
tend met de zon. Vandaar dat ik
ook liever van zonnetekens
spreek. Dat is veel te kortzichtig
maar wel gemakkelijk. Daarom
is het ook zo populair."
De zon staat voor het zelfbe
wustzijn. Maar wat te denken
van Mercurius (communicatie),
maan (emoties), Venus (gevoel)
en Mars (fysieke activiteit). Alle
planeten staan voor verschillen
de factoren. „Die kan je niet zo
maar builen beschouwing la
ten". aldus Jan Ruis. „De werke
lijke astrologie heeft dus niets
met sterrenbeelden te maken,
en dat is iets wat maar heel wei
nig mensen weten."
Mars
De Leidenaar vertelt dat voor
astrologen vast staat dat de ge
boortehoroscoop verband
houdt met je persoonlijkheid.
Maar dat de stand van de pla
neten ook van invloed kan zijn
op de beroepsuitoefening was
voor velen iets nieuws. Ruis:
„De vorig jaar overleden Frans
man Michel Gauquelin consta
teerde dat de planeet Mars tij
dens de geboorte van topspor
ters opvallend vaak aan de hori
zon staat. Dit onderzoek is later
bekend geworden als het Mars-
cHH t
Ruif. wilde verder. Hij bekeek
of de stand van de planeten ook
van invloed was bij de partner
keuze. Tijdens zijn onderzoek
had Ruis nog steeds zijn twijfels:
„Niemand kent zichzelf echt
goed. In de ene situatie ben je
zo en in een andere sitatie ben
je weer anders. Met sommigen
mensen klikt het goed terwijl je
met andere nauwelijks twee
woorden kan wisselen. Hoe kun
je dit soort psychologische ei
genschappen van een mens
nou meten?
Voor het onderzoek gebruikte
hij de gegevens van een oud on
derzoek het verband tussen
erfelijkheid en astrologie - van
Gauquelin. De gegevens van
4348 huwelijken stopte Ruis in
de computer en het vergelijken
kon beginnen. Van te voren had
hij zien voorgenomen om te
stoppen met onderzoek naar
astrologie als hij geen verban
den kon ontdekken Maar Ruis
had wel succes. „Bij twee part
ners maakten bepaalde plane
Mn eMedi tarin boeken bni
elkaar. Bijvoorbeeld, de Zon in
de horoscoop van de vrouw
maakte vaak een hoek van 120
graden met Satumus in de ho
roscoop van de man Astrolo
gisch gezien betekent dit stabili-
Toen Ruis twee willekeurige
horoscopen met elkaar ging
vergelijken bleken dergelijke
verbanden niet voor te komen.
„Dat kan geen toeval meet
zijn", aldus Ruis.
Dat het hier om ren belang
rijk onderzoek gaat binnen de
astrologie blijkt uit de interesse
van buitenaf Een aantal promi
nente critici in het astrologisch
onderzoek kregen vroegtijdig de
ontdekkingen in de eaten Het
onderzoek was uitgelekt ..Om
te benadrukken dat het onder
zoek door mij is grhouden heb
ik publiciteit gr/orht. En als je
in de krant hebt gestaan, heb
ben de mensen opeens een heel
andere waardering voor je",
zegt Ruis met enige trots.
SASSENHE1M ANR
De grootste CNV-bond, de CFO.
steunt het vinirstel van
voorzitter Wester laken om met
de werkgevers harde afspraken
te maken over werkgelegenheid,
kwaliteit van de arbeid en
milieu. In ruil daarvoor zou dan
een aantal jaren kunnen wor
den afgezien van loonsverho
gingen die het inflatiepercenta
ge te boven gaan.
Voorwaarde is wel. dat de over
heid de collectieve sector meer
financiële ruimte biedt dan al
leen voor het behoud van koop
kracht. zei CFO-voorzitter L
Poell dinsdag in Sassenheim.
I >A.ir gaf minister I >e nes so
ciaie /aken en werkgelegen
heid) het startsein voor het pro
ject „kwaliteit van de arbeia" in
de zorgsector. Een beheerste
loonontwikkeling in het be
drijfsleven zal het voor het kabi
net iets gemakkelijker maken
om de o verheids vak beweging
tegemoet te komen, zo veTon
der stelde de CFO voorzitter
kwaliteit «Ml de ,ii!» i.! nu t
plezier je werk doen", kan lei
den tot minder stress, daling
van ziekteverzuim en minder
arbeidsongeschiktheid.
Nieuwe aanpak
personeelstekort
bejaardenhuizen
IEPEN»
Herintrredstrrs en allochtonen
kunnen makkrlijkrr aan het
werk in de zorgsector De ver
zorging*- en verpleeghuizen in
I ridrn en 1* HolIrtiMni-k hfh
ben een nieuwe cursus tot ver
zorgster opgezet voor deze
groep De zorginstellingen. 39
verzorgingshuizen en zeven
verpleeghuizen, willen hiermee
een eind te maken aan hef
ch tonische personeelstekort
Het eerste project begint In
november 50 mensen krijgen
een leer werkcontract bij ren
van de instellingen Van de eer
stc lichting zijn 20 leerlingrn
van buitenlandse afkomst De
restrrrnde 30 zijn veelal vrou
wen die na een aantal jaren
thuia, waar aan dr Uagwtiéa.
