Leiden ziet
het licht
in de tunnel
Boemellij n Leiden-Utrecht
blijft voorlopig bestaan
Kantongerechten
blijven wellicht
Ondertunneling Stationsplein gaat door' Katwfjk-DenHafg
Clingendael grijpt
naast extra geld
Prinsjesdag
Gemeenten worden door rijk gespaard
Vertraging Rijksweg 11
dupeert vooral Archeon
Universiteiten moeten inleveren
S2/S20 pas in 1997 klaar
Brandweer moet werken
met aftandse spullen
DINSDAG 15 SEPTEMBER 1992
16
De 8,1 miljoen gulden die minister Maij opzij heeft ge
legd voor de verkeerstunnel onder het Stationsplein, is
bij lange na niet voldoende voor dit plan. Het geld komt
bovendien pas in 1997, twee jaar nadat Leiden met de
aanleg van de tunnel wil beginnen.' Desondanks is wet
houder Walenkamp (verkeer) er uiterst verguld mee.
leiden wim wegman
vervolg van voorpagina
„Het belangrijkste is dat we op
de investeringslijst van Verkeer
en Waterstaat staan", stelt de
Leidse wethouder. „Aan het be
drag en het jaartal moet je ver
der niet zo veel betekenis hech
ten. Die zijn vooral symbolisch
bedoeld: een teken dat het mi
nisterie de Leidse plannen seri
eus neemt en er aan wil meebe
talen. Over de uiteindelijke
hoogte van de bedragen moe
ten we nog praten."
De tunnel moet een einde
maken aan de verkeerschaos
die sinds jaar en dag heerst
rond het Stationsplein. Als au
to's de grond in gaan, krijgt het
plein bovendien wat meer allu
re. En extra luister kan het ge
bied rond het station wel ge
bruiken nu de gemeente het wil
omtoveren tot een belangrijk
kantorengebied. De 140 miljoen
die de tunnel kost, kan de ge
meente echter onmogelijk al
leen opbrengen. Vandaar dat ze
bij het rijk om financiële steun
heeft aangeklopt.
Mooi uitgangspunt
Dit voorjaar was de Leidse poli
tiek nog somber gestemd over
de kans van slagen van de ver-
Ministerie neemt Leidse plannen v
keerstunnel. Minister Maij wei
gerde toen de benodigde 140
miljoen op tafel te leggen, en
gelastte een onderzoek naar
goedkopere alternatieven. Ze
stelde daarvoor 100.000 gulden
beschikbaar. Raadsleden vrees-
n tunnel onder het Stationsplein serieus.
den dat dit een 'doekje voor het
bloeden' was en meenden dat
het plan bezig was een stille
dood testerven.
Volgens Walenkamp heeft het
onderzoek de positie van Lei
den echter alleen maar sterker
gemaakt. „Wat wijzelf al had
den bedacht, is door deskundi
gen van Rijkswaterstaat en de
verkeersinspectie nog eens be
vestigd. De keuze die wij heb
ben gemaakt, blijkt inderdaad
de beste te zijn geweest. Dat is
leiden wim wegman
vervolg van voorpagina
Leiden en Alphen dringen al ja
ren aan op de verdubbeling van
de spoorlijn tussen beide ge
meenten. Door de gebrekkige
capaciteit kunnen er nu geen
sneltreinen rijden, waardoor
steden als Leiden, Alphen en
Utrecht slechts door een traag
boemeltje met elkaar verbon
den kunnen worden. Het krap
pe spoor laat bovendien niet toe
dat er vaker dan eens in het half
uur een passagierstrein over
rijdt. De plannen voor een ver
breding zijn door Verkeer en
Waterstaat en NS telkens uitge
steld en nu dus voor een deel
afgesteld.
De Leidse wethouder Walen
kamp, die de plannen al kent
vanuit het informele circuit,
toont zich teleurgesteld. Toch
heeft de hoop op een totale ver
breding van het spoor Leiden-
Alphen nog niet helemaal opge
geven. „De nieuwe vervoersre
gio's hebben de mogelijk om
zelf geld vrij te maken voor dit
soort zaken. Het probleem is
dan natuurlijk wel: wat laat je er
voor schieten? De aanleg van, ik
noem maar wat, een nieuwe
provinciale weg? Geen gemak
kelijke keuze in een gebied dat
stikt van de verkeersknelpun
ten. De keuze van Verkeer en
Waterstaat maakt het er hoe
dan ook niet makkelijker op."
Het is alweer jaren geleden dat de gemeenten
de broekriem op hetzelfde gaatje kunnen hou
den. De voor 1993 opgelegde bezuinigingen ko
men vrijwel overeen met de normale jaarlijkse
groei van het Gemeentefonds, de belangrijkste
geldstroom van rijk naar gemeenten. De reken
meesters van de Vereniging Nederlandse Ge
meenten (VNG) plaatsen bij deze ontwikkeling
overigens wel een kanttekening.
Volgens Ton Jacobs en Gijs Oskam, beleids
medewerkers van de afdeling financiële en eco
nomische zaken, betekent het nu bereikte even
wicht toch een zekere mate van achteruitgang
voor alle gemeenten. Volgend jaar worden im
mers wel 80.000 nieuwe huizen gebouwd en
heeft het land er weer 50.000 inwoners bij. De
daarvoor benodigde voorzieningen moeten be
taald worden met dezelfde hoeveelheid geld, die
voor dit jaar beschikbaar was.
De gemeenten plukken in 1993 daarentegen
wel de vruchten van een extra rijksbijdrage voor
het doen van investeringen (wegen, gebouwen,
industrieterreinen) van 50 miljoen gulden. Hoe
belangrijk gemeenten dit vinden, blijkt uit het
feit dat de gemeentelijke investeringen het afge
lopen kwartaal met 13 procent zijn toegeno
men. Elke extra cent hiervoor is daarom dubbel
en dwars welkom.
FOTO HIELCO KUIPERS
natuurlijk een mooi uitgangs
punt voor verdere onderhande
lingen." Walenkamp geeft nog
geen details prijs over het on
derzoek. Hij wil de zaak eerst
bespreken met de gemeente
raad.
alphen aan den run
Er komt maar geen schot in de
aanleg van Rijksweg 11. Van het
stuk tussen Alphen en Bodegra
ven was al bekend dat het pas
na de eeuwwisseling gereed
komt, maar de rijksbegroting
voor 1993 maakt melding van
een volgende vertraging. De
aanleg van het gedeelte tussen
Leiden en Alphen wordt met
een jaar uitgesteld naar 1997.
Het ministerie geeft procedu
rele redenen op voor de vertra
ging. In Rijneveld past de nieu
we rijksweg niet in het bestem
mingsplan. Een procedure om
daarvan ontheffing te krijgen is
nog niet afgerond.
Het nieuwe uitstel heeft ook
gevolgen voor Alphen aan den
Rijn. De wegen naar de foren-
senstad zitten nu al dagelijks
potdicht door files. Klaagzangen
van de gemeente Alphen deren
minister Maij-Weggen van ver
keer en waterstaat nauwelijks.
Zij geeft voorrang aan andere
projecten en houdt de 230 mil
joen, de totale kosten van de
aanleg, liever in de knip.
De minister is alleen bereid
eerder met de aanleg te begin
nen als gemeenten of bedrijven
de rijksweg voorfinancieren.
Alphen heeft geprobeerd bedrij
ven te strikken, maar die pogin
gen zijn mislukt. Geld uit eigen
zak weigert de gemeente te be
talen, omdat de toeleidingswe-
gen Goudse Schouw en Leidse
Schouw al uit de gemeentekas
zijn bekostigd.
De vertraging van het stuk
Alphen-Leiden dupeert vooral
Archeon. Het archeologische
themapark opent in 1994 en
verwacht jaarlijks zo'n 900.000
bezoekers. Een groot deel daar
van zal met de auto komen via
rijksweg 11.
De directie van het park heeft
zich al neergelegd bij de situa
tie. Ze zal het moeten uitzingen
tot 1997 en er op moeten hopen
dat de bezoekers het openbaar
vervoer nemen. Archeon rekent
er namelijk wel op dat in 1994
de treinen tussen Leiden en
Alphen om het kwartier rijden
en de revolutionaire hangbaan
tussen station en park er dan is.
wim wegman
De Leidse en Alphense kanton
gerechten blijven misschien
voor een deel behouden. Behal
ve zittingen van de kantonrech
ter, zullen er dan ook andere
gerechtelijke zaken worden be
handeld. Het ministerie van ju-
sitie hoopt voor de zomer van
het volgend jaar een besluit te
nemen over het voortbestaan
van de kantongerechten in on
der meer deze plaatsen.
Het ministerie vindt dat de
rechtspraak in Nederland over
te veel verschillende plaatsen is
versnipperd. Om daaraan een
einde te maken wil het bij voor
beeld het Leidse kantongerecht
onderbrengen bij de arrondisse
mentsrechtbank in Den Haag.
Van dat plan lijkt justitie nu
weer een beetje te zijn terugge
komen. Het ministerie over
weegt een aantal kantongerech
ten om te vormen tot nevenves
tigingen van de arrondisse
mentsrechtbanken. Daar zou
den verschillende soorten zaken
behandeld moeten worden. Jus
titie denkt dat zo de afstand tus
sen burger en rechtspraak
wordt verkleind.
Of Leiden en Alphen 'in de
prijzen vallen', is nog niet be
kend. Volgens een woordvoer
der van justitie moet een keuze
nog worden gemaakt.
Tweede Kamerlid Arie de Jong: "D U.' A'
Rijstrook A4
eerder klaar
Arie de Jong: Acht miljoen? Daar moet een nulletje achter."
Dat Alphen een jaar later
wordt aangesloten op de rijks
weg 11-oost naar de A4 bij Zoe-
terwoude, vindt hij een stuk po
sitiever. Die weg is dan gelijk
klaar met de verbreding van de
maar wil wel weten
nister Maij met dit 'gemankeer
de verbeteringsprogramma'
komt. Kan het programma het
stijgend aanbod aan en hoe
vaak gaan er treinen rijden?
FOTO ARCHIEF
A4 tussen Leiden en het Prins
Clausviaduct. En dat voorkomt
volgens hem een hoop chaos.
Dat Alphen daar anders over
denkt, trekt hij zich niet aan:
„Alphen blijft uitstekend bereik
baar, al is het in het spits druk
op de Hoge Rijndijk. Maar dan
ga je niet naar Archeon, of rijd
je juist tegen de file in als je
daar toch naar toe gaat", rea
geert hij op kritiek van het ar
cheologische themapark.
De achterliggende wrevel be
grijpt hij best. „Ieder jaar wordt
wel ergens een streep doorge
haald. Zo hoorde men vorig jaar
dat van Alphen-Bodegraven
voorlopig geen sprake zal zijn.
En op een gegeven moment
denk je dan: zijn wij nog wel in
tel?"
De 4,7 miljoen voor een beter
openbaar vervoer tussen Den
Haag en Katwijk noemt De Jong
een 'heel klein' dingetje: „Maar
als je met iets kleins dit knel
punt kunt wegwerken is dat
In de begroting van het mi
nisterie van volkshuisvesting,
ruimtelijke ordening en milieu
bespeurde hij een voor de regio
belangrijk element: een betere
verdeling van de woningvoor
raad. „De woningmarkt staat
hier namelijk zwaar onder druk.
Lagere inkomens komen moei
lijk aan de bak, mede omdat de
rijkeren niet goed kunnen door
stromen. En je moet dus kijken
of je daar wat aan kunt doen,
ondanks het gebrek aan grond."
Het stukje A4 tussen Leiden
en het Prins Clausviaduct
heeft er al in 1997 een extra
rijstrook bij, een jaar eerder
dan verwacht. De verbreding
van de noord-zuidverbinding
staat al jaren bovenaan het
lijstje van het ministerie van
verkeer en waterstaat, maar
moest om technische en fi
nanciële redenen jarenlang
worden uitgesteld.
Op een mogelijke verbre
ding van de A4 tussen Leiden
en Burgerveen wordt nog ge
studeerd. De eerste resulta
ten van die studie komen
echter pas naar buiten als
wat meer duidelijk is over de
flitstrein. Een van de mogelij
ke tracés loopt namelijk
langs de A4 bij Leiderdorp.
Valt er over de flitstrein op
zijn vroegst het komende
voorjaar wat meer te zeggen,
van de verbredingsstudie is
duidelijk dat die drie varian
ten onder de loep neemt. De
nul-variant, een verbreding
naar twee maal drie stroken
en een verbreding naar twee
maal drie normale stroken
en twee maal een rijbaan
voor 'aparte doelgroepen' als
vrachtwagens.
leiden maria sitniakowsky
De universiteiten krijgen vanaf
1994 samen 23 miljoen minder
te besteden. De hogescholen
worden met 46 miljoen gekort.
Dat geld kunnen universiteiten
terughalen door studenten van
27 jaar en ouder een hoger cole-
gegeld op te leggen, zo staat in
de onderwijsbegroting.
Achtergrond van de maatre
gel is dat veel instellingen voor
hoger onderwijs zijn gestart met
studies en cursussen voor 'ou
dere' studenten, vaak vijftig
plussers. Dat gebeurde vooral
omdat het aantal gewone stu
denten afnam en daarmee de
werkgelegenheid voor de uni
versitaire docenten op de tocht
leiden/den haag
paul van der koou
„Acht miljoen voor het Leidse
Stationsplein? Daar moeten we
snel een nulletje achter zetten".
Dat was de eerste reactie van
het Leidse Kamerlid Arie de
Jong op de begroting van Ver
keer en Waterstaat. De PvdA'er
denkt dat dat bij de behande
ling van de begroting wel lukt,
omdat ook coalitiepartner het
CDA de Leidse tunnels wil.
„Als we het niet doen, krijg je
een volmaakte chaos bij het
vernieuwde NS-station", zegt
de politicus. „Het treingebruik
verdubbelt namelijk, er wordt
meer gebruik gemaakt van bus
sen en het wordt drukker met
auto. Welnu, dat kan niet alle
maal op die plek." De autotun
nels beschouwt hij als een be
langrijk 'voorbeeldproject': „El
ders in Nederland zitten ze na
melijk met hetzelfde pro
bleem."
Meest opmerkelijk aan de be
groting vindt de Leidse volks
vertegenwoordiger 'het verhaal
over de spoorverdubbeling' tus
sen Leiden en Woerden. Hij
noemt het 'merkwaardig' en
'niet zo best' om het zaakje
maar gedeeltelijk te verbreden
en daar bovendien later mee te
beginnen en te eindigen.
Harde eisen heeft hij nog niet,
kwam te staan. Onderwijsmi
nister Ritzen (PvdA) zei vrijdag
bij de presentatie voor de on
derwijsbegroting dat er geen
plafond komt in de collegegel
den voor ouderen. Dat zal een
kwestie zijn van vraag en aan
bod. „De instellingen zullen in
staat zijn maatwerk te leveren.
Aan dat maatwerk bestaat onte
genzeglijk behoefte. Veel van de
onderwijsdeelnemers in deze
groep zijn momenteel gedwon
gen een volledige opleiding te
volgen bij het ontbreken van
een aantrekkelijk alternatief'.
Als de instellingen voor hoger
onderwijs een eigen tariefbeleid
kunnen voeren, kunnen zij bij
voorbeeld kortere cursussen
aanbieden. „Zo ontstaat een be
tere marktwerking en wordt
verspilling van onderwijscapaci
teit tegengegaan."
Bezuinigd wordt ook op de
Universitaire Lerarenopleidin
gen (ULO). Die opleidingen zijn
bedoeld voor doctorandi die
een onderwijsbevoegdheid wil
len halen. Gebleken is dat de
animo voor de opleidingen zeer
gering is, terwijl de overheid er
wel een vast budget voor be
schikbaar stelf. Staatssecretaris
Wallage wil de subsidie halve
ren. „Ik had gehoopt dat de op
leidingen met een plan zouden
komen, maar dat is helaas niet
gebeurd", aldus de staatssecre
taris, die nog gaat overleggen
met de ULQ's.
Squadron minder
in Valkenburg
valkenburg
Het aantal squadrons Orions,
dat gestationeerd is op Mari
ne Vliegkamp Valkenburg,
gaat vanaf volgend jaar terug
van drie naar twee, zo meldt
de begroting van het minis
terie van defensie. Volgens
een woordvoerder van de
fensie heeft de samenvoe
ging van de squadrons geen
'operationele' gevolgen. „Het
aantal vliegtuigen en het
aantal vluchten blijven gelijk.
Het gaat hier om een effi
ciency-maatregel." Wel zou
den er formatieplaatsen ver
dwijnen. Hoeveel dat er zijn,
is nog niet bekend.
wassenaar
Het in Wassenaar gevestigde
Nederlands Instituut voor Inter
nationale Betrekkingen, Clin
gendael, moet het vanaf 1994
zonder de 700.000 gulden subsi
die van het ministerie van on
derwijs en wetenschappen
doen.
Volgens een woordvoerder
van Clingendael heeft het weg
vallen van een zevende deel van
het budget 'vergaande conse
quenties' voor de onderwijs- en
onderzoekstak. Wélke conse
quenties het heeft en welke ac
ties mogelijk zijn, bekijken de
medewerkers vandaag.
Clingendael vindt de bezuini
ging extra vreemd omdat de ta
ken sterk toenemen door de al
gehele internationalisering en
veranderingen in Oost-Europa.
Zo geeft Clingendael volop cur
sussen en helpt het voortgezet
onderwijs, hbo's en universitei
ten met lespakketten, stages en
de mogelijkheid gebruik te ma
ken van de bibliotheek.
Terwijl Onderwijs en Weten
schappen zich terugtrekt, blij
ven de twee andere oprichters
van Clingendael, Defensie en
Buitenlandse Zaken, de instel
ling subsidiëren. Ook put Clin
gendael geld uit projecten en de
opbrengsten van publicaties.
katwuk/den haag
willekeheukoop
Voor een betere verbinding tus
sen Katwijk en Den Haag trekt
het Rijk volgend jaar 4,7 miljoen
gulden uit. Dat blijkt uit de be
groting voor 1993 van het mi
nisterie van verkeer en water
staat. Het geld wordt onder an
dere gestoken in de aanleg van
een busstrook van Den Deijl in
Wassenaar naar Den Haag. Ook
komt er een doseerinstallatie
voor de verkeerslichten om het
verkeer op de drukke Rijks
straatweg rijdende te houden.
Vooral de bussen zullen van
deze doseerinstallatie voordeel
ondervinden. In totaal trekt het
Rijk 20 miljoen gulden uit voor
de bevordering van de door
stroom van het verkeer tussen
beide gemeenten. Dit geld
wordt uitgesmeerd over de ja
ren 1993 tot en met 1995.
hillegom/haarlemmermeer
De aansluiting van de S2/S20,
de weg die de Hillegomse Leids-
estraat en de Rijksweg A4 in de
Haarlemmermeer verbindt, zal
niet eerder dan in 1997 een feit
zijn. Het ministerie van verkeer
en waterstaat heeft namelijk
'om budgettaire redenen' het
leiden
De regionale brandweer moet
zich behelpen met aftandse
spullen. Zo werken de reddings
pelotons met verouderde red
dingsuitrustingen, zijn de uit
rustingen van de civiele genees
kundige pelotons 'niet aan de
huidige stand der techniek aan
gepast'. Bovendien is het mate
rieel van de rampenbestrijding
niet goed inzetbaar.
Aanpassingen, aanvullingen
en vervangingen moeten de
problemen de wereld uit hel
pen. Ook met de 150 millimeter
De Provincie Zuid-Holland is
momenteel bezig met een stu
die naar de mogelijkheden van
'hoogwaardige' railverbindin
gen tussen Katwijk/Noordwijk
met Leiden en Den Haag. Hier
bij moet dan niet worden ge
dacht aan een echte 'trein' maar
eerder aan een snelle tram zoals
die ook op sommige plaatsen in
Duitsland rijdt. Afhankelijk van
de kosten voor de aanleg van
een dergelijk traject, kan eerst
worden gekozen voor een snelle
busverbinding tussen de ge-
Om de bestaande openbaar
vervoerverbindingen tussen
Katwijk en Leiden zo snel mo
gelijk te laten verlopen, werkt
de NZH met subsidie van de
Rijksoverheid aan betere op- en
uitstapplaatsen bij de carpool
plaats op de kruising van A44 en
Ir. Tjalmaweg (SI).
begin van de klus doorgescho
ven naar 1994. Aanvankelijk was
het de bedoeling al volgend jaar
met de aansluiting te beginnen.
Over de precieze planning
van de klus wordt meer duide
lijk als het Meerjarenprogram
ma Infrastructuur en Transport
van de persen rolt over twee
weken.
slangen voor de grootschalige
brandbestrijding is het nodige
mis. Terwijl de korpsen behoef
te hebben aan 345 kilometer
slang, moeten ze zich behelpen
met 145 kilometer. De overige
200 kilometer komt er in een
periode van 17 jaar.
De 450 motorspuitaanhan-
gers dienen vervangen te wor
den door hydraulische dompel-
pompen, maar ook dat proces
verloopt langzaam. Van de 450
aanhangers zijn er dit jaar 200
vervangen door dompelpom-
pen.
