Damascus wil geen
compromis Golan
Spanningen en kans op incidenten nemen toe
Buitenland
Eerste veroordelingen
voor rellen in Rostock
ANC wil praten met
regering-De Klerk
Deense compromis voor
samenwerking met EG
Boutros Ghali vraagt 6000
extra troepen voor Bosnië
Nationalisten blij met uitstel Japan-reis Jeltsin
VRUDAG 11 SEPTEMBER 1992
Agence France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Press
Nieuw record: 440 miljoen graden Celsius
Tokyo» Onderzoekers van het Japanse instituut voor atoomon
derzoek hebben eind vorige maand bij proeven voor kernfusie
een nieuwe recordtemperatuur van 440 miljoen graden Celsius
weten te bereiken. De vorige recordtemperatuur (400 miljoen
graden Celsius) werd enkele jaren geleden in de VS bereikt.
Explosie Chinese mijn: 45 doden
pekinc Door een gasexplosie in een kolenmijn in Huagushan in
de Oostchinese provincie Jiangxi zijn 45 mensen omgekomen.
De explosie, die woensdag plaatsvond, werd waarschijnlijk ver
oorzaakt door een gaslek.
Ariane-raket met succes gelanceerd
kourquEen Ariane-raket, die afgelopen nacht werd gelan
ceerd vanaf het ruimtevaartcentrum Kourou in Frans Guyana,
heeft een Spaanse en een Amerikaanse satelliet in een baan om
de aarde gebracht. Het was de 53ste lancering van de Europese
raket.
Veel Italianen onder armoedegrens
rome» Meer dan 8,5 miljoen Italianen, dat wil zeggen ongeveer
15,4 procent van de bevolking, leven onder de armoedegrens.
Dat blijkt uit een onderzoek dat is uitgevoerd op verzoek van de
regering en dat gisteren werd gepubliceerd. De cijfers, die be
trekking hebben op het jaar 1988, geven een stijging van 2,4 pro
cent te zien in vergelijking met de vorige peiling uit 1984.
Rusland biedt Sojoez te koop aan
münchen» Rusland heeft een nieuw middel gevonden om de
broodnodige deviezen in het laatje te krijgen. Het biedt een van
de nieuwste ruimteschepen, de Sojoez-TM 13, te koop aan. De
Sojoez moet enkele miljoenen opbrengen. Het Duitse museum
in München heeft al belangstelling getoond, maar is nog op zoek
naar sponsors.
Minister betrapt op winkeldiefstal
erfurt De Thüringer minister Axthelm van sociale zaken is gis
teren ontslagen nadat hij in een supermarkt betrapt was op ste
len. Bij inspectie van zijn jaszakken ontdekte het winkelperso
neel een pornomagazine en hondeshampoo ter waarde van tien
gulden. Axthelm was in april al op non-actief gesteld wegens zijn
betrokkenheid bij een omkoopschandaal. Hij zou een staatsho-
tel ver beneden de prijs hebben verkocht.
Doden bij Tamil-aanslag veerboot
Tientallen doden bij aanslag op veerboot in Sri Lanka
Colombo Een bomaanslag door Tamil-rebellen op een veer
boot in de oostelijke kustwateren van Sri Lanka heeft gisteren
aan tientallen mensen het leven gekost. Volgens militaire func
tionarissen gaat het om zeker 21 slachtoffers, onder wie 19 sol
daten. Inwoners van de nabijgelegen stad Trincomalee spraken
echter over zeker 52 slachtoffers.
Spaarrekening voor Japanse huisdieren
Tokyo» Japanners die hun huisdier een onbezorgd leven willen
geven, kunnen bij een bank in Japan een speciale spaarrekening
openen. De rekening staat op naam van de eigenaar en van het
dier. De Sanwa Bank, één van de grootste banken van Japan,
komt met deze dienst tegemoet aan de wens van vele eigenaren
opzij wilden zetten voor hun hond of kat.
China dreigt VS met graanboycot
peking» China heeft gisteren te kennen gegeven dat het mogelijk
stopt met de aankoop van Amerikaans graan uit protest tegen de
aankondiging van president Bush F-16 gevechtstoestellen te le
veren aan Taiwan. De mededeling is gedaan door het officiële
Chinese persbureau Xinhua en toont aan dat Peking van plan
lijkt te zijn zijn verbale retoriek van de afgelopen dagen om te
zetten in daden.
Openbaar aanklager: Straffen te licht
Vooraanstaande Druzen keerden gisteren terug op de Golan na een ontmoeting met de Syrische president
Assad. Vijftienduizend Druzen wonen naast twaalfduizend joodse kolonisten op de door Israël bezette hoog
vlakte. FOTO EPA
Syrië is niet bereid met Israël een territoriaal compromis
te sluiten over de bezette Golan-hoogvlakte. Damascus
eist een volledige Israëlische terugtrekking, zo zei de Syri
sche minister Farouk a-Shara (buitenlandse zaken) giste-
Voorwaarden voor hervatting overleg
BERLIJN AFP-AP-DPA
Drie weken na het begin van de
gewelddadigheden tegen asiel
zoekers in Rostock, eind augus
tus, heeft de rechtbank in deze
Oostduitse havenstad gisteren
drie rechts-extremistische jon
geren veroordeeld.
Een 18-jarige inwoner van
Dresden kreeg negen maanden
gevangenisstraf voor verstoring
van de openbare orde. Hij was
met opzet uit het zuiden van de
voormalige DDR naar Rostock
getrokken om deel te nemen
aan de rellen. Een leerling-met
selaar werd veroordeeld tot drie
maanden cel en een leerling
kok tot twee maanden cel en
sociale dienstverlening.
Openbaar aanklager Martin
Slotty heeft al laten weten in be
roep te zullen gaan tegen de
straffen, die in zijn ogen te licht
zijn. De jongeren werden be
recht als minderjarigen.
Een groep van ongeveer 200
demonstranten die zich gister
avond beschermend voor het
asielzoekerscentrum in de Duit
se stad Qüdlinburg hadden op
gesteld is door een menigte van
zo'n 500 relschoppers met fles
sen en brandbommen beko
geld. Nadat het bij het asielzoe
kerscentrum bijna tot botsingen
tussen de groepen was geko
men, leidde de politie de voor
namelijk linkse demonstranten
die het gebouw hadden be
schermd, de binnenstad uit.
Daarbij gooiden extreem-recht
se jongeren en kijklustige inwo
ners van de stad flessen en mo-
lotov-cocktails naar de demon
stranten.
ren.
TEL AVIV AD BLOEMENDAAL
CORRESPONDENT
Volgens A-Shara is een compro
mis over de toekomst van de
hoogvlakte in strijd met de
geest van de vredesonderhan
delingen over het Midden-Oos
ten in Washington, die maan
dag worden hervat na een on
derbreking van tien dagen. De
Israëlische premier Rabin had
woensdag gezegd dat Israël, in
ruil voor een vredesverdrag met
Syrië, bereid is tot een gedeelte
lijke teruggave van de in 1967
bezette hoogvlakte.
In een radio-interview her
haalde Rabin gisteravond dat
ISLAMABAD Rtr-DPA-AFP
In Pakistan zijn zeker 150
mensen omgekomen als ge
volg van zware regenval. In
de noordelijke provincie
Kashmir werd een heel dorp
door modderstromen wegge
vaagd. Veel mensen kwamen
om doordat hun huizen in
stortten. Anderen werden
meegesleurd door de zware
monsoenregens en het snel
stijgende water van de rivie-
Het aantal slachtoffers kan
volgens de autoriteiten nog
verder oplopen, omdat uit de
afgelegen bergachtige gebie
den aan de voet van het Hi
malaya-gebergte nog geen
bijzonderheden bekend zijn.
In het gebied werd de nood
toestand uitgeroepen.
Ook in Punjab heeft het
dagen lang onophoudelijk
geregend. Het Pakistaanse
leger is ingezet voor red
dingswerkzaamheden.
hij bereid is te praten op basis
van een territoriaal compromis,
dat wil zeggen de ontruiming
van bepaalde delen van de Go
lan. Maar hij voegde daaraan
toe dat Syrië eerst duidelijk
moet maken dat het een com
plete vrede wil. Verder zou Da
mascus moeten verklaren dat
het bereid is een verdrag met Is
raël te ondertekenen zonder te
wachten op resultaat in het
overleg met Libanon, Jordanië
en de Palestijnen.
Het voorstel van Rabin heeft
de irritatie gewekt van de recht
se oppositie en van de kolonis
ten op de Golan. Kolonistenlei
ders hebben eerder deze week
SCHIPHOL LOUIS BURGERS
De hongersnood in Somalia
kost elke maand opnieuw dui
zenden mensen het leven. On
danks een grootscheeps inter
nationaal hulpprogramma
dreigt de situatie in dit door een
burgeroorlog verscheurde land
alleen maar te verslechteren.
Zelfs het voornemen van de VN
om nog eens 3000 militairen te
sturen die in Somalia de voed-
seltransporten moeten beveili
gen, dreigt een averechts effect
te krijgen. In plaats van meer
hulp zou het effect juist wel
eens het tegenovergestelde kun
nen zijn, vreest Jacques de Mil-
liano, directeur van Artsen zon
der Grenzen.
Drie duizend militairen zijn
er te weinig om op effectieve
wijze vredesoperaties uit te voe
ren. Tegelijkertijd neemt de
kans alleen maar toe dat de
eenheid bij incidenten zal wor
den betrokken. „Er dreigt in So-
een demonstratie aangekon
digd op het vliegveld van Tel
Aviv als zaterdagavond de Israë
lische delegatie naar Washing
ton terugkeert. Gisteren ont
stond spanning binnen de ki-
buts-beweging, toen de twee
grootste kibuts-organisaties
zich vierkant achter Rabin op
stelden. Tot zover onze corres
pondent.
Israël heeft er niet langer be
zwaar tegen dat de Palestijnse
afgevaardigden naar de vredes
besprekingen contact hebben
met PLO-leider Yasser Arafat.
„Ze hebben het recht om te
overleggen met wie ze maar
willen", zei minister Shimon
Peres (buitenlandse zaken). On
der de onlangs afgetreden rege-
ring-Shamir waren de Israëli's
niet bereid te praten met Pales
tijnen die contacten hadden
met de PLO.
malia een licht ontvlambare si
tuatie te ontstaan. De spannin
gen zullen toenemen, en daar
mee groeit de kans op inciden
ten", aldus De Milliano, die gis
teren terugkeerde van een be
zoek aan het door een burger
oorlog verscheurde land.
„De opdracht van de VN-
troepen is beperkt. Zij moeten
de voedseltransporten beveili
gen. Maar daarmee los je de
conflicten niet op. Zo'n Ideine
strijdmacht kan nauwelijks
zichzelf beschermen, kijk maar
johannesburg p-van nuusenburg
correspondent
Het ANC wil in principe praten
met de Zuidafrikaanse regering.
De secretaris-generaal van het
Afrikaans Nationaal Congres,
Cyril Ramaphosa, zei gisteren
dat de regering echter wel aan
een aantal voorwaarden moet
voldoen voordat het beraad tus
sen ANC-leider Mandela en de
Zuidafrikaanse president De
Klerk kan plaatsvinden.
De Klerk had Mandela
woensdagavond uitgenodigd
voor zo n topontmoeting om de
politiek crisis in het land te be
spreken. Die crisis werd afgelo
pen maandag verdiept toen vei
ligheidstroepen van het thuis
land Ciskei in koelen bloede 28
naar wat er in Sarajevo gebeurt.
De kans is groot dat de strijd na
de komst van de militairen al
leen nog maar feller doorgaat",
zegt De Milliano.
De VN hebben volgens De
Milliano gekozen voor een tus
senoplossing. Daarom moet de
wereldorganisatie uiterst be
hoedzaam opereren. Indien de
VN gedwongen wordt zich terug
te trekken, dan loopt de hele
hulpverlening gevaar. „De kans
bestaat dat dan alles wat we tot
nu toe hebben opgebouwd
ANC-aanhangers doodschoten.
Beide leiders hebben elkaar
sinds het mislukken van de on
derhandelingen over een nieuw
politiek bestel in mei niet meer
ontmoet.
De eisen waaraan de rege
ring-De Klerk zal moeten vol
doen zijn: effectieve maatrege
len tegen het geweld in de zwar
te woonoorden, de vrijlating
van de laatste, naar schatting
400, politieke gevangenen, de
vervanging van generaal Gqozo
van Ciskei door een overgangs
regering, de terugtrekking van
leden van de Zuidafrikaanse ge
heime dienst uit Ciskei en de
herroeping van wetgeving die
vrijheid van meningsuiting en
politieke activiteiten belem
mert.
weer wordt afgebroken."
De Milliano gelooft dat het
beter was geweest eerst goede
afspraken te maken met de be
langrijkste leiders van de strijd
groepen. Pas daarna had de
eenheid naar Somalia moeten
worden gezonden. Hij vreest
een herhaling van wat er in het
voormalige Joegoslavië gebeurt,
waar de VN ook niet effectief
kan opereren.
Artsen Zonder Grenzen verzet
zich overigens tegen de sugges
tie dat de organisatie tegen de
inzet van troepen zou zijn. Al
leen, zo benadrukt de directeur,
zijn de voorwaarden voor een
zinvolle inzet nog niet gescha
pen. „Als blijkt dat de VN vrede
stichtend moet gaan optreden,
dan moeten we nog maar af
wachten of daar ook de bereid
heid voor bestaat. Vergelijk
maar met Joegoslavië, daar is
ook geen bereiaheid."
De hulpverlening in een deel
van Somalia (langs de kust en
Amerikanen
onderscheppen
vliegtuig Irak
washington AP-Rtr
Twee Amerikaanse F-16's heb
ben gisteren een Iraaks ge
vechtsvliegtuig onderschept.
Het toestel schond het vliegver
bod boven Noord-Irak. zo heeft
het Amerikaanse ministerie van
defensie (Pentagon) meege
deeld.
Het toestel, een Mirage F-l
van Franse makelij, vloog vijf ki
lometer ten noorden van de
36ste breedtegraad. Die geldt
als de grens voor het gebied
waar Iraakse vliegtuigen niet
mogen komen. De Mirage vloog
terug toen hij werd onder
schept. De Amerikaanse piloten
deden geen poging het vliegtuig
neer te schieten. „We weten
niet of de overschrijding van de
grens per ongeluk of expres ge
beurde", zei Pentagon woord
voerder Pete Williams.
Het is de eerste keer dat een
Iraaks vliegtuig boven verboden
gebied wordt onderschept. De
Iraakse luchtmacht mag zich op
last van de geallieerden niet bo
ven de 36ste breedtegraad (Kur-
disch gebied) en onder de 32ste
breedtegraad (shi'itisch gebied)
begeven.
Verzet Liberia
gijzelt 500 man
vredesmacht
MONROVIA AP
Rebellen die onder leiding van
Charles Taylor staan, hebben in
Liberia 500 soldaten van de
Westafrikaanse vredesmacht
gegijzeld. Dat heeft de Liberi
aanse minister van informatie,
Lamini Waritay, gisteren ge
zegd.
Waritay zei dat de rebellen de
soldaten van hun uniformen,
horloges, brillen en andere
waardevolle zaken hebben be
roofd, nadat ze eerst ontwa
pend waren. „Het is verschrik
kelijk en verhoogt de spanning
hier", verklaarde Waritay, lid
van de Liberiaanse overgangs
regering.
De vredessoldaten zouden in
het zuiden) komt redelijk op
gang. Maar in het centrale deel
van het land, rond de plaatsen
Baidoba, Bardera, Wajir en
Hoddur, gaat het nog steeds
slecht. Daar wil Artsen Zonder
Grenzen haar hulp nu gaan
concentreren. Er moeten nieu
we distributiepunten komen en
de internationale coördinatie
moet verbeterd worden, vindt
De Milliano.
De particuliere hulporganisa
ties hebben in dat verband forse
kritiek op het optreden van de
Amerikaanse regering. Deze
had toegezegd 45.000 ton voed
sel extra naar Somalia te bren
gen. Daar is nog geen gramme
tje van binnengekomen. „Het
was een pr-stunt", zegt De Mil
liano. „De Amerikaanse vlieg
tuigen vliegen nu halfleeg heen
en weer met voedsel van het
World Food Program. Het lijkt
erop dat er meer vliegtuigen
zijn dan voedsel."
KOPENHAGEN/AALBORG Rtr-AFP
Met een speciale status voor hun land binnen de Europese Ge
meenschap hopen de Deense sociaal-democraten, de belangrijkste
oppositiepartij, een compromis te hebben gevonden om de sa
menwerking tussen Denemarken en de EG voort te kunnen zetten.
Het compromis moet de impasse doorbreken die is ontstaan nadat
de meerderheid van de Denen tijdens een referendum op 2 juni het
Verdrag van Maastricht over een intensievere economische en poli
tieke samenwerking binnen de EG had weggestemd.
Het voorstel voorziet in een bijzondere positie voor Denemarken,
dat buiten het gemeenschappelijke defensiebeleid, de monetaire
unie en de samenwerking op het gebied van politie en asiel kan
blijven. Ook kan het land een onafhankelijke sociale politiek blijven
De overige elf EG-lidstaten sloten na de Deense uitslag herope
ning van de onderhandelingen over de verdragstekst uit. Maar zo
wel de oppositie als de Deense centrumrechtse minderheidsrege
ring verklaarden deze week dat het verdrag niet in werking kan tre
den zonder de handtekeningen van alle twaalf lidstaten. Sommige
EG-landen, vooral Groot-Brittannië en Duitsland, hebben aangege
ven de Denen tegemoet te willen komen.
Zware regenval
in Pakistan:
150 doden
Buchanan, op 145 kilometer
achter de linies van Taylor wor
den vastgehouden. Een red
dingsoperatie is daarom bijzon
der gevaarlijk.
De manschappen van de
Westafrikaanse vredesmacht
waren naar het gebied van Tay
lor gestuurd na de totstandko
ming van het staakt-het-vuren
vorig jaar. Tijdens de tweejarige
burgeroorlog in Liberia zijn ze
ker 15.000 mensen om het leven
gekomen en miljoenen op de
vlucht geslagen.
Sinds het bestand zijn echter
opnieuw 1.500 mensen tijdens
gevechten gedood. Vluchtelin
gen in de hoofdstad Monrovia
spreken echter van zeker 3.000
doden en 100.000 mensen die
gedwongen werden hun huizen
te verlaten. Door de nieuwe ge
vechten hebben ook de hulpor
ganisaties hun medewerkers te
ruggetrokken.
Taylor weigert vooralsnog het
staakt-het-vuren na te leven
omdat hij meent dat het niet
veilig is voor zijn rebellen om
hun wapens in te leveren. Hij
beschuldigt de vredesmacht er
van, een rivaliserende rebellen
beweging te helpen. Deze be
weging, de Verenigde Bevrij
dingsbeweging voor Liberia
voor Democratie (Ulimo) voert
vanuit het aangrenzende Sierra
Leone aanvallen uit op het Na
tionaal Patriottische Front van
Taylor.
Directeur Artsen zonder Grenzen over meer VN-troepen Somalia:
Artsen Zonder Grenzen (AzG) heeft de Nederlandse regering
gevraagd een Fokker F-27 van de Koninklijke Luchtmacht be
schikbaar te stellen voor het vervoer van voedselhulp en me
dicijnen in Somalia. AzG-directeur Jacques de Milliano heeft
goede hoop dat defensie het verzoek zal inwilligen. Eerder ge
beurde dat ook al bij dé hulp aan Kurden in Zuidoost Turkije.
De F-27 is heel geschikt om eenvoudig uitgeruste vliegvelden
aan te vliegen. AzG wil het toestel gebruiken om voedsel en
medicijnen te transporteren tussen de meest getroffen steden
in het centrale deel van Somalia.
Vance en Owen bereiken wapenstilstand
DEN HAAG GPD
De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Boutros Ghali,
wil 6000 extra VN-militairen naar Bosnië-Hercegovina sturen.
Hij heeft dit gisteren aan de VN-Veiligheidsraad voorgesteld.
Het zou gaan om Europese troepen. Ze zouden alleen uit zelf
verdediging het vuur mogen openen. Maar volgens Boutros
Ghali houdt 'zelfverdediging' ook in dat er mag worden gescho
ten op gewapende groepen die de blauwhelmen verhinderen
hun doel te bereiken.
De VN-secretaris-generaal vraagt om vier of vijf infanterie-
bataljons, een bataljon aan- en afvoertroepen, twee pantser
compagnieën, twee gepantserde verkenningscompagnieën en
specialisten in het ruimen van landmijnen.
VN-afgezant Vance en EG-bemiddelaar Owen hebben gisteren
in de Bosnische hoofdstad Sarajevo een staakt-het-vuren be
reikt. Vance en Owen waren met een pantserwagen naar Saraje
vo gekomen omdat het vliegveld nog steeds gesloten is.
Vorige week vrijdag is op de luchthaven van Zagreb een grote
hoeveelheid wapens en munitie aangetroffen in een uit Iran af
komstig vliegtuig. De lading zou bestemd zijn voor de moslims
in Bosnië. De Iraanse president Rafsanjani reageerde op deze
schending van het VN-wapenembargo door te zeggen dat „als
de moslims wapens van Iran willen, we dat zullen overwegen".
Vladislav Jovanovic, de minister van buitenlandse zaken van
Tdein Joegoslavië' (Servië en Montenegro) is gisteren afgetreden.
Hij zei zich niet langer te kunnen verenigen met de door pre
mier Milan Panic gevoerde politiek.
Russische nationalisten heb
ben gisteren verheugd gerea
geerd op het besluit van presi
dent Jeltsin om zijn reis naar
Japan voor onbepaalde tijd uit
te stellen. De nationalisten
vreesden dat Jeltsin zou gaan
onderhandelen over de terug
gave van vier Koerillen-eilan-
den die aan het eind van de
Tweede Wereldoorlog door het
Sovjet-leger werden bezet.
De nationalistische partijen, die
niet willen dat Rusland conces
sies doet in ruil voor economi
sche steun, hielden gisteren een
demonstratie voor de Japanse
ambassade. Hoewel het protest
was georganiseerd voordat be
kend werd dat Jeltsins reis niet
door zou gaan, ging de demon
stratie gewoon door.
„De Amerikanen lieten een
atoombom op Hirosjima vallen.
Wij zullen 100 bommen gooien
op elk land dat een vierkante
meter van ons eist. Willen ze
oorlog? De Russen staan klaar!",
zei Vladimir Zjirinovsky, de lei
der van de Russische Liberaal-
Democratische Partij.
