'Rechtspositie vluchteling aangetast'
'Meteoriet' blijkt vliegtuig
Nederlanders willen maar niet gokken op paarden
Jeugdige drugskoeriers
smokkelden cocaïne
ZONDAG 30 AUGUSTUS
HISTORISCHE
GRAND PRIX F1
Binnenland
Opening Uitmarkt
Nederland adopteert
kamp bij Zagreb
Kosto: Problemen met
twee gevangenen in cel
Tapijt van begonia's
ZATERDAG 29 AUGUSTUS 1992
Filipijn vermoord in Rotterdam
Rotterdam Een 40-jarige Filipijn is gisteren in zijn woning in
Rotterdam om het leven gebracht. Zijn echtgenote trof het dode
lichaam omstreeks half zes aan toen zij het huis in de Moerker
kestraat betrad. Uit de omstandigheden leidt de politie af dat de
man is omgebracht. De man werkte in een opvanghuis voor Fili-
pijnse zeelieden. De politie formeert voor deze zaak een 13-kop-
pig recherche bijstandsteam, dat vandaag begint met een buurt
onderzoek.
Telefoonnummer voor 'Joegoslaven'
den haag De directie Vreemdelingenzaken van het ministerie
van justitie heeft een speciaal telefoonnummer (070-3703764)
geopend voor in Nederland verblijvende (ex-)Joegoslaven die
willen weten of familieleden in het voormalige Joegoslavië naar
ons land kunnen komen. Via dit nummer kan een formulier
worden aangevraagd waarmee een formeel verzoek aan Vreem
delingenzaken kan worden gedaan. Op korte termijn wordt dan
uitsluitsel gegeven. Als voorwaarde geldt wel dat het moet gaan
om familieleden van wie aannemelijk valt te maken dat ze in be
narde omstandigheden verkeren.
Ontucht met geestelijk gehandicapten
arnhem» Officier van justitie mr. j. Rijkers heeft gisteren voor de
Arnhemse rechtbank een jaar cel geëist tegen een inmiddels 41-
jarige ex-groepsleider van gezinsvervangend tehuis De Zeeg in
Arnhem wegens ontucht. Rijkers achtte bewezen dat de inwoner
van Brammen drie geestelijk gehandicapte vrouwen uit het te
huis seksueel heeft misbruikt. De beschuldigingen tegen de man
waren door vier bewoonsters van De Zeeg ingebracht. Volgens
de vier heeft de ontucht die de ex-groepsleider met hen zou
hebben gepleegd jarenlang geduurd. De man werd door z'n
werkgever op 7 maart 1990 op staande voet ontslagen, nadat de
slachtoffers met hun verhalen op de proppen kwamen. Volgens
de man klopt er helemaal niets van de beschuldigingen en is hij
het mikpunt van een wraakactie.
amsterdam gpd
Jeugdige drugskoeriers hebben
vanuit Suriname en de Neder
landse Antillen cocaïne naar
Nederland gesmokkeld. Recent
zijn in Amsterdam, Parijs en
Frans Gyana, alsmede op de
Nederlandse Antillen, rond de
vijftig verdachten aangehouden.
In totaal werd daarbij tot nu toe
269 kilo cocaïne in beslag geno
men.
De Amsterdamse politie star-
te een onderzoek toen eind vo
rig jaar in Parijs een Surinaamse
vrouw en vijf Nederlanders wer
den aangehouden. Ze waren in
het bezit van 46 kilo cocaïne die
was bestemd voor Nederland.
Uit onderzoek bleek dat hier
zou gaan om een cocaïnelijn
vanuit Suriname, via Frans
Guyana naar Nederland. Een
tweede lijn werd ontdekt die
vanuit de Nederlandse Antillen
rechtstreeks naar de luchthaven
circuit park zandvoort
8 RACES VAN ONDER MEER:
Grand Prix auto's 1920-1965
Formule 1 auto's 1970-1985
Le Mans auto's
GT's en toerwagens
Aanvang 13.00 uur
Entree volwassenen ƒ15,-
Kinderen tot 12 jr. 50% korting
Infolijn: 02507-16004
ANP Algemeen Nederlands Pen
GPD Gemeenschappelijke Persdienst
de bilt anp
De enige verklaring voor het raadselachtige ver
schijnsel dat zich op 19 augustus om half elf 's
avonds boven noord-Nederland voordeed, is het
passeren van een supersonisch militair vliegtuig.
Dat heeft woordvoerder Haak, hoofd van de seis
mische dienst van het KNMI in de Bilt, gisteren
gezegd. „Maar ik zeg er meteen bij dat die uitleg
weinig bevredigend, ja zelfs frustrerend is, omdat
het verschijnsel daarmee nog steeds nipt is opge
helderd."
Haak doelt op de doorgaans zwijgzame hou
ding van het Pentagon: het Amerikaanse ministe
rie van defensie zal immers tot in lengte van da
gen zijn mond dichthouden over een eventuele
testvlucht met een Mach 3-vliegtuig. De Neder
landse deskundigen lijken nu overtuigd van het
bestaan daarvan.
Gisteren heeft Haak gesproken met vertegen
woordigers van drie andere Nederlandse natuur
kundige instituten: het Meteorieten Documenta
tiecentrum, de Rijksuniversiteit Groningen en de
Dutch Meteor Society. Onderwerp van gesprek
waren de resultaten van de afzonderlijke navor
singen over de mysterieuze knal en vuurbal, die
woensdagavond 19 augustus omstreeks half elf 's
avonds zijn waargenomen, vooral boven het
zuidwesten van Friesland.
De deskundigen zijn het nu eens over het feit
dat het verschijnsel zich heeft voorgedaan in de
atmosfeer, ongeveer vijftig kilometer ten westen
van Texel. Maar na de evaluatie in De Bilt zijn
gisteren de theorieën over een meteoor of ruim
teschroot afgevallen. Daarvoor zijn onvoldoende
lichtverschijnselen waargenomen.
Het KNMI heeft contact opgenomen met de
militaire vliegbasis in Aurora in Schotland met de
vraag of daar op de bewuste woensdagavond
waarnemingen zijn gedaan die duiden op een su-
persoon vliegtuig. „Maar op die vraag werd ont
kennend geantwoord", aldus Haak. Daarop raad
pleegde de KNMI-seismoloog het Californian In
stitute of Technology in Passadena, dat al enkele
bewegingen van een Mach-3 luchtmachine heeft
waargenomen. De registraties van de seismoloog
]im Moiry versterkten voor Haak de veronderstel
ling dat de 'Friese knal' door een supersoon vlieg
tuig moet zijn veroorzaakt.
Amsterdam Duizenden volgden gisteravond op de Dam de opening van de jaarlijkse Amsterdamse Uit
markt: een concert door het Radio Philharmonisch Orkest onder leiding van Edo de Waart. Vandaag en mor
gen hebben in de Amsterdamse binnenstad tal van activiteiten plaats die de bezoekers een voorproefje geven
van het komende culturele seizoen. foto anp marcel antonisse
Vluchtelingenwerk tegen plannen Justitie
Schiphol liep. Daarnaast bleek
ook vanuit Curasao een lijn via
Brussel naar Amsterdam te lo
pen.
De organisatie ronselde in
Amsterdamse discotheken, cof
feeshops en cafés jeugdige koe
riers, variërend in leeftijd van 17
tot 23 jaar. De voorkeur ging
vooral uit naar blonde, Neder
landse jongeren. Ze werden op
het vliegtuig naar Suriname of
de Nederlandse Antillen gezet.
Aanvankelijk kregen zij zo'n
drie kilo te transporteren, later
werden het grotere hoeveelhe
den. Per kilo te vervoeren cocaï
ne ontvingen zij 5.000 gulden.
In Nederland zijn tot nu toe
26 verdachten gearresteerd: 12
op Schiphol en 14 in Amster
dam. Op de Antillen waren 12
arrestaties verricht en 6 in Pa
rijs. In Frans Gyany zitten 5 ver
dachten vast. Volgens de Am
sterdamse politie is de zaak nog
volop in onderzoek.
den haag gpd
Een duidelijke verslechtering ten opzichte van de huidige
regeling. „Het voorstel tast de rechtspositie aan van
vluchtelingen." Zo beoordeelt N. Vermolen, juridisch
medewerker van de Vereniging Vluchtelingenwerk Ne
derland de wijzigingen van de Vreemdelingenwet die de
bewindslieden van Justitie, minister Hirsch Ballin en
staatssecretaris Kosto, willen doorvoeren.
krijgt vier dependances bij de
rechtbanken in Amsterdam,
Den Bosch, Haarlem en Zwolle.
Nu kan de vreemdeling wiens
verzoek tot toelating wordt af
gewezen nog in beroep gaan bij
de burgerrechter en de Raad
van State. Die mogelijkheden
vervallen. .Afwijzing van een
verzoek om asiel betekent auto
matisch uitzetting", aldus Ver
molen.
Volgens het voorstel kan een
vreemdeling die de toegang tot
ons land wordt geweigerd, in de
toekomst alleen nog in beroep
bij een in te stellen Vreemdelin
genkamer van de rechtbank in
Den Haag. Als die Kamer het
eerdere besluit bekrachtigt, is er
geen beroep meer tegen moge
lijk. De Vreemdelingenkamer
Hirsch Ballin en Kosto den
ken dat het door de nieuwe op
zet veel sneller duidelijk zal zijn
of betrokkene hier mag blijven
of niet. Nu zijn gemiddeld vijf
tien maanden gemoeid met de
gang langs alle rechterlijke in
stanties. In de nieuwe opzet
wordt dat bekort tot gemiddeld
vier maanden.
Een vreemdeling die als
vluchteling kan worden aange
merkt op basis van het VN-
vluchtelingenverdrag of op hu
manitaire gronden zal ook in de
toekomst onherroepelijk wor
den toegelaten. Een vreemde
ling die niet aan die vereisten
voldoet, wordt afgewezen en
meteen uitgezet, eventueel na
een uitspraak van de Vreemde
lingenkamer.
De gedoogdenstatus wordt in
het wetsvoorstel ook geregeld.
Het gaat dan om mensen die op
grond van hun individuele situ
atie niet voor erkenning als
vluchteling in aanmerking ko
men, maar die, gelet op de vei
ligheidssituatie in hun land van
herkomst, op humanitaire gron
den niet kunnen worden terug
gestuurd. Zij krijgen een voor
waardelijke vergunning tot ver
blijf. Deze geldt tot het moment
dat zij wel kunnen worden uit
gezet.
De tijdelijke vergunning loopt
maximaal drie jaar. Daarna
wordt de gedoogde permanent
toegelaten. De gedoogdenstatus
den haag Kuifje, Bobby en Professor Zonne
bloem maken onderdeel uit van een groot
'begoniatapijt' dat sinds gistermiddag het
Plein in Den Haag siert Het tapijt is gemaakt
van tienduizenden begonia's en is 35 bij 35 ter van kleine en middelgrote bedrijven en
meter groot. In het kader van het Belgische landbouw aangeboden aan de gemeente Den
festival op de Floriade in Zoetermeer werd het Haag. foto»anp» toussaintkluiters
Kuifje-tapijt gisteren door de Belgische minis-
krijgen ook vreemdelingen over
wie, buiten hun eigen schuld,
binnen een jaar na aankomst
nog geen definitief besluit is ge
nomen.
Voor het wettelijk regelen van
de gedoogdenstatus vindt
Vluchtelingenwerk het „te
vroeg". Zeker omdat mensen
die niet worden erkend als
vluchteling, maar toch ook niet
terug kunnen naar het land van
herkomst, pas aanspraak kun
nen maken op bepaalde voor
zieningen wanneer zij ermee in
stemmen dat hun asielaanvraag
niet verder in behandeling
wordt genomen. Voor die pro
cedure is gekozen om te voor
komen dat de ombudsman de
overheid weer op de vingers
tikt, vermoedt Vluchtelingen-
Werk. Formeel mag een asiel
procedure niet worden stilgezet
zonder dat betrokkene daarom
heeft gevraagd. „Ze moeten die
voorzieningen gewoon voor ie
dere gedoogde open stellen",
vindt Vluchtelingenwerk.
„Ronduit schandalig", noemt
Vermolen het plan om vervoer
ders - doorgaans luchtvaart
maatschappijen - te beboeten
als ze mensen, die geen vluch
teling zijn, meenemen zonder
dat zij beschikken over geldige
reisdocumenten. Het kan voor
Vluchtelingenwerk niet door de
beugel dat „zij worden gedwon
gen het Vluchtelingenverdrag te
toetsen".
den haag gpd-anp
Gisteren is bekend geworden
dat het eerste vluchtelingkamp
dat Nederland in het voormali
ge Joegoslavië gaat adopteren
het kamp Dakovo bij Zagreb
(Kroatië) is. Daar zitten 2.500
mensen in tenten. De adoptie
kost enkele tientallen miljoenen
guldens. Het kabinet heeft gis
teren besloten dat Nederland
2.000 vluchtelingen uit Bosnië-
Herzegovina zal opnemen.
De besluiten zijn tot stand ge
komen op basis van de ervarin
gen van een ambtelijke missie
die deze week in Kroatië was.
De missie stond onder leiding
van de heer Nawijn, hoofd van
de directie vreemdelingenzaken
op Justitie.
In een toelichting liet staats
secretaris Kosto (justitie) giste
ren weten dat opvang in de re
gio nog steeds het uitgangspunt
is. Daarom concentreert het ka
binet zich op de adoptie van
kampen in het betrokken ge
bied. „De nood daar lenigen",
aldus de bewindsman. „Dat
spoort ook met de eigen verlan
gens van de mensen."
Kosto gaf aan dat van de 323
Bosnische vluchtelingen die be
gin augustus al naar ons land
(Den Bosch) kwamen er tot nu
toe ongeveer 50 asiel hebben
gevraagd. Deze verzoeken wor
den eenter niet in procedure ge
nomen maar 'bevroren'.
Pas als betrokkene zelf aan
geeft dat het asiel serieus geno
men moet worden, of als de be
trokkenen terug kunnen naar
het voormalige Joegoslavië
maar dat afwijzen, wordt gestart
met de beoordeling. Ook hier
handelt het kabinet in overeen
stemming met de VN-vluchte-
lingeorganisatie UNHCR, aldus
Kosto. „De meesten willen terug
zo gauw dat mogelijk is."
Een groep van ongeveer vijf
honderd vluchtelingen uit Bos-
nië-Hercegovina zal in de loop
van donderdagmiddag in
Utrecht arriveren. Zij worden
door het Nederlandse Rode
Kruis per trein opgehaald uit
Dubova, een plaatsje, zo'n der
tig kilometer ten noorden van
Zagreb. Het gaat om de meest
kwetsbare onder de honderd
duizenden vluchtelingen die
momenteel in Kroatië verblij-
den haag laurent heere
en rob hirdes
Nederlanders willen maar niet gokken
op hardlopende paarden. Zelfs de er
varen Britse bookmaker Ladbroke
heeft de Nederlander niet aan het in
Groot-Brittannië en Frankrijk zo popu
laire gokspel gekregen. Gevolg: de Ne
derlandse stichting Draf- en Rensport
is opnieuw in ernstige problemen ge
raakt. De draf- en renbanen in Drach
ten en Landgraaf zijn inmiddels geslo
ten. Andere vergaande maatregelen
worden niet uitgesloten.
„Ik sta in elk geval niet te trappelen
om nieuwe overheidssteun beschik
baar te stellen. Als de paardesport hier
niet aanslaat, moeten we er maar vanaf
zien", zegt PvdA-landbouwspecialist
Servaas Huys. Voorzitter Piet Blauw
(WD) van de vaste kamercommissie
voor landbouw: „Ik zit sinds '80 in de
Kamer en kan mij niet anders herinne
ren dan dat er steeds opnieuw proble
men met de stichting zijn. Het wordt
tijd, dat een afdoende oplossing wordt
bereikt."
Staatssecretaris Gabor van landbouw
is op het moment volop in gesprek met
de stichting Draf- en Rensport. Dat ge
sprek is aangevraagd door de in ernsti
ge problemen verkerende stichting, die
naar verluidy vreest de salarissen van
het personeel binnenkort niet meer te
kunnen betalen.
De stichting heeft dringend geld no
dig om een nieuwe reorganisatie op
poten te zetten. Maar Gabor staat niet
te trappelen om handenvol overheids
geld in een schier bodemloze put te
storten. Hij wil wel bijspringen, maar
alleen onaer de voorwaarde dat de
stichting ook andere geldschieters aan
spreekt en het mes diep in eigen vlees
zet.
Reorganisaties
De Nederlandse draf- en rensport
galoppeert al sinds jaar en dag van re
organisatie naar reorganisatie. Overi
gens niet in het minst, aldus een inge
wijde, door de bemoeienis van het mi
nisterie van landbouw zelf. Landbouw
is jaren geleden op het idee gekomen
dat met paarden geld valt te verdienen.
Nederlandse veehouders zijn uiterma
te succesvol als het gaat om het hou
den van varkens en pluimvee, maar de
paardenbranche is relatief klein.
Daar zou verandering in kunnen ko
men door de deskundigheid van de
paardenfokkers op te schroeven, ze
over te halen tot samenwerking en een
nieuw netwerk van draf- en renbanen
op te zetten. Het ministerie van land
bouw was dan ook de grote stimulator
van de draf- en renbaan in het Lim
burgse Landgraaf. Tientallen miljoenen
stopten de overheid en particuliere in
vesteerders in het prestige-project. Te
vergeefs: de draf- en renwereld zag
Landgraaf niet zitten.
Nederland, aldus een deskundige,
heeft te weinig goede renpaarden om
op veel banen te lopen. Dus Landgraaf
sloot de poorten. Drachten volgde on
langs.
Spiraal
Het einde lijkt nog niet in zicht. De
draf- en rensport is in een neerwaartse
spiraal terechtgekomen. Bookmaker
Ladbroke had een programma opgezet
om jaarlijks vierhonderd miljoen gul
den om te zetten in paardewedden-
schappen. Het was opnieuw het minis
terie van landbouw dat ervoor zorgde
dat Ladbroke naar Nederland kwam.
Maar de Engelse bookmaker kon de
prognoses niet waarmaken. Nog niet
eens de helft van het streefbedrag
kwam binnen. Ladbrok;e sloot zijn 75
kantoren en vertrok op 1 oktober 1991
met stille trom.
Sindsdien buigt een door het depar
tement aangezocht interim-bestuur
zich over de financiële en organisatori
sche noden om te redden wat er te red
den valt. Als het meevalt, wordt het lo
pende boekjaar afgesloten met een ga
pend gat van 1,5 miljoen in de begro
ting. Voor de komende jaren wordt nu
driftig gesleuteld aan een afslankings
plan, dat allerminst aan de tachtig vas
te en losse personeelsleden van de
stichting voorbij gaat.
Ondanks een verhoging van het prij
zengeld met tien procent slaagt het in
terim-bestuur er vooralsnog niet in om
Nederland massaal aan het gokken te
krijgen. Omzetprognoses moesten dit
jaar telkens worden bijgesteld. Van
aanvankelijk 130 miljoen via 121 naar
nu 115 miljoen gulden.
„Het spel blijft onder de verwach
ting", moet bestuurswoordvoerder P.
Nouwen, tevens directeur van de
ANWB, constateren.
Campagne
Een grote publiciteitscampagne moet
daar de komende jaren verandering in
brengen. Althans, dat wordt verwacht.
Maar voorlopig kampt de tot voor kort
op grote voet levende stichting Draf-
en Rensport met steeds weer tegenval
lende inkomsten. Daar komt nog bij
dat Ladbroke de getroffen afbetalings
regeling van zegge en schrijve vijf mil
joen gulden niet wil voldoen en nu via
een juridische procedure aan zijn ver
plichtingen moet worden herinnerd.
„We weten niet waar we in de toe
komst uitkomen. We hebben de staats
secretaris een aantal organisatiemodel
len voorgelegd dat nu in gemeen
schappelijk overleg moet worden inge
vuld om het voortbestaan van de stich
ting in één of andere vorm te garande
ren. Aan nodeloze paniek hebben we
in elk geval niets", aldus Nouwen.
PvdA-Kamerlid Huijs vindt dat dat
waas van geheimzinnigheid de stich
ting te lang in het schemerduister heeft
gehouden. „Staatssecretaris Gabor
moet snel de Kamer informeren." Hij
is inmiddels uiterst terughoudend om
opnieuw overheidssteun ter beschik
king te stellen. „Er is al heel wat ge
meenschapsgeld in gestopt. Langza
merhand moet je misschien tot de
conclusie komen dat het op deze ma
nier niet meer kan. Misschien is het
Duitse model aantrekkelijk voor Ne
derland. Daar is intussen een puur
commercieel circuit opgezet. Dat kan
zichzelf bedruipen. Als dat in Neder
land niet lukt, moet je erover gaan
denken de deuren te sluiten. Dat is dan
jammer voor die paardenfokkers die
erg goed werk doen. Maar als blijkt dat
het publiek wegblijft bij de races en de
gokkers niet willen, valt niet aan drasti
sche maatregelen te ontkomen",
meent hij.
hoorn anp
Staatssecretaris Kosto van justi
tie denkt samen met minister
Hirsch Ballin overtuigende ar
gumenten tegen het plaatsen
van twee gevangenen in één cel
te hebben verzameld. De be
windslieden zullen de bevindin
gen van hun onderzoek binnen
kort met de Tweede Kamer be
spreken. Dat zei Kosto gister
middag bij het in gebruik ne
men van het gerenoveerde huis
van bewaring Oostereiland in
Hoorn. De voormalige gevange
nis biedt na renovatie plaats
aan 69 'lichte' gedetineerden.
Kosto voorziet dat het plaat
sen van twee gevangenen in één
cel problemen gaat opleveren
voor de beheersbaarheid van de
inrichting, de veiligheid van het
personeel en voor redelijke ei
sen die aan celruimten worden
gesteld. De departemenstlei-
ding kiest daarom voorshands
voor uitbreiding van de celca
paciteit en tijdelijke noordvoor
zieningen, aldus Kosto.
Oostereiland werd gesloten
nadat enkele tientallen illegale
vreemdelingen die er waren ge
detineerd het complex in april
en mei 1989 onbruikbaar maak
ten. Zij staken de gevangenis
tweemaal in brand en verniel
den tot driemaal toe het interi
eur.
De renovatie van Oosterei
land is onderdeel van een pak
ket noodmaatregelen om snel
200 tijdelijke cellen te realise
ren. Daarmee hoopt Justitie het
steeds nijpender tekort aan cel
ruimte hangende een structure
le uitbreiding met 600 plaatsen
te kunnen overbruggen. Ooster
eiland gaat plaats bieden aan il
legale vreemdelingen die op uit
wijzing wachten en aan veroor
deelden die weigeren een boete
te betalen en daarom vervan
gende hechtenis moeten uitzit-
ion.
Kosto toonde zich verheugd
over het grote aantal sollicitan
ten dat belangstelling toonde
voor een tijdelijke functie in
Oostereiland. Justitie bood hen
uitzicht op een aansluitende
vaste baan in een nieuw te hou
wen gevangenis met 196 plaat
sen in of nabij Alkmaar.
