Benzeen in
Tilburgse
woonwijk
Heavy metal maghouse nog niet
Binnenland
Ziekte houdt minder
werknemers thuis
Gezondheidszorg moet
600 miljoen bezuinigen
Bij de Norbertijnen
'Minima hoeven er
niet op achteruit'
Campagne kindermishandeling werkt
PvdA praat weer over 'dingen die mensen aangaan'
MAANDAG 24 AUGUSTUS 1992
3
Nederland verpatst F-16's
den haag Nederland onderhandelt met Denemarken over de
verkoop van veertien F-16 jachtvliegtuigen. Denemarken wil er
een aantal aanschaffen en is met verschillende landen in onder
handeling, zo heeft minister Ter Beek van defensie zaterdag ge
zegd. De verkoopplannen zijn onderdeel van een verdere afslan
king van de krijgsmacht. Eind dit jaar wil Ter Beek zijn definitie
ve voorstellen in een zogenoemde Prioriteitennota aan de Ka
mer presenteren.
Abortus bang in Noord-Brabant
mariahout Op een boerderij in Mariahout is de uiterst besmet
telijke ziekte abortus bang vastgesteld. Alle 220 koeien van het
bedrijf zullen worden afgemaakt, zo heeft directeur Damen van
de gezondheidsdienst voor dieren gezegd. Twee weken geleden
werd dezelfde ziekte geconstateerd op een bedrijf in West-Bra
bant. Voorlopig geldt voor vijftien rundveebedrijven een blokka
de. Er mogen alleen dieren worden vervoerd naar het slachthuis.
Het is nog onduidelijk of het virus zich verder heeft verspreid. Is
dat het geval, dan staat de rundveenhouderij in Zuid-Nederland
een kleine ramp te wachten.
Toerist en peuter verdronken
alkmaar In Noord-Holland zijn gisteren een 41-jarige toerist
en een 3-jarige peuter verdronken. Een 41-jarige inwoner van
Ens (Flevoland) kwam in problemen bij het zwemmen voor het
strand van Bergen aan Zee. De in nood verkerende man werd
opgemerkt, maar de plaatselijke reddingsbrigade verloor hem
door hoge golven uit het oog. Bij de zoekactie werd de man le
venloos in zee gevonden. Een uit Dronten afkomstige peuter
verdronk tijdens een dagje uit op het oeverrecreatiepark De
Pauw in De Rijp. Toen de ouders het kind misten, werd een uit
gebreide zoekactie gehouden. Duikers van de brandweer von
den het stoffelijk overschot in een ondiepe sloot van het park.
Vallende auto verwondt Nederlanders
Marseille Drie Nederlandse jonge vrouwen zijn afgelopen nacht
gewond geraakt toen zij al slapende op een strand bij Sausset-
les-Pins in zuid-west Frankrijk werden geraakt door een wagen
die van een hoger gelegen weg op het strand neerkwam. Eén van
de vrouwen werd zwaar gewond naar een ziekenhuis gebracht,
twee anderen liepen lichtere verwondingen op. Volgens de poli
tie gaat het waarschijnlijk om een gestolen wagen die op de weg
was achtergelaten.
Groepsverkrachting snel opgelost
zaanstad Door een snelle actie van de politiekorpsen van
Landsmeer, Wormerland, Oostzaan, Purmerend, Zaanstad en
Amsterdam zijn gisteren vijf mannen uit Zaanstad aangehouden
die zaterdagnacht een 32-jarige vrouw hebben verkracht. De
vrouw stapte bij het Centraal Station van Amsterdam in de auto
van één van de verdachten. Later stapten nog vier mannen tus
sen 18 en 20 jaar in het voertuig. Een getuige die het gebeuren
niet vertrouwde, noteerde het kenteken van de auto en meldde
dit aan de politie. De mannen namen de vrouw mee naar het re
creatiegebied het Twiske en misbruikten haar daar. Dankzij het
kenteken konden de samenwerkende politiekorpsen snel tot
Jongetje te vondeling gelegd
nuenen Een voorbijganger heeft zaterdagnacht in Nuenen
(Noord-Brabant) een vondeling aangetroffen. Het gaat om een
jongetje van hooguit enkele dagen oud. De man vond het kind
in een kartonnen doos toen hij 's nachts om twee uur zijn hond
uitliet. Het kind, dat naar omstandigheden in een redelijke ge
zondheid verkeert, is opgenomen in een ziekenhuis.
f
Eerste Haagse luchtvaartdag
den haag Den Haag had zaterdag iets nieuws. Voor de eerste
keer werd in de Hofstad een luchtvaartdag gehouden. Mede
dankzij het goede weer namen velen de gelegenheid te baat om
op het Malieveld kennis te maken met de luchtvaart. Deze Star-
fighter was een van de grote trekpleisters. foto anp paul
vreeker
amsterdam gpd
Het ziekteverzuim blijft dalen.
Door de strengere maatregelen
van bedrijfsverenigingen lag het
aantal ziekmeldingen in het be
drijfsleven het afgelopen half
jaar zo'n 2,5 procent lager dan
in dezelfde periode vorig jaar.
Ook de duur van het ziektever
lof is bekort met zo'n 4 procent.
De daling van het ziekteverzuim
is vorig jaar al ingezet, zo blijkt
uit cijfers van het Gemeen
schappelijk Administratie Kan
toor (GAK).
Door de daling van het verzuim
hoeven bepaalde 'strafmaatre
gelen' zoals het inleveren van
een vrije dag bij ziekte, nog niet
te worden toegepast.
bedrijfstakken, zoals de bouw
en metaalnijverheid, hebben in
hun CAO's afspraken gemaakt
over hef toepassen van dergelij
ke maatregelen wanneer het
verzuim boven een bepaald
percentage uitkomt.
Het GAK verwacht dat het da
lende ziekteverzuim op termijn
ook een positieve uitwerking zal
hebben op de terugdringing van
het aantal mensen met een
AAW- en WAO-uitkering. Vorige
week constateerde de Gemeen
schappelijke Medische Dienst al
een daling van deze groep. Het
ministerie van sociale zaken
gaat echter nog uit van een stij
ging van het aantal arbeidson
geschikten.
den haag anp
De gezondheidszorg moet vol
gend jaar ongeveer 600 miljoen
bezuinigen. Dat geld wordt dit
jaar teveel uitgegeven aan de
zorg in ziekenhuizen (137 mil
joen), aan specialisten (248),
aan geneesmiddelen (112) en
aan tandartsen (69). De bespa
ringen hoeven niet per se ook
op deze terreinen plaats te vin
den, zo schrijft staatssecretaris
Simons van volksgezondheid in
een notitie aan het kabinet.
Behalve dat er moet worden
bezuinigd, zullen patiënten ook
meer eigen bijdragen moeten
gaan betalen, onder meer voor
psychotherapie en hulpmidde
len (hoortoestellen, incontinen
tieluiers, steunkousen). Simons
kondigde dat laatste overigens
vorige maand al aan
Paniek onder bewoners
Stank, pijnlijke ogen, duizeligheid en slaapproblemen.
Daarover klagen de buurtbewoners van de Tilburgse
nieuwbouwwijk Lichtstraat al tijdenlang. De oorzaak van
hun klachten is vermoedelijk de uiterst giftige en kanker
verwekkende stof benzeen in de bodem. De aanwezig
heid van het gif werd gisteravond bevestigd door wet
houder Van Hassel van milieuzaken.
tilburg anp
De bodemverontreiniging
kwam aan het licht na een bo
demonderzoek, aldus Van Has
sel. Lichtstraat is gebouwd op
het terrein van een vroegere
gasfabriek, dat voor de bouw
van de woningen al werd
schoongemaakt voor een be
drag van 20 miljoen gulden. De
aannemer die de klus uitvoerde
zei toen al dat het werk eigenlijk
maar half werd gedaan.
De verontreiniging is vastge
steld tot een diepte van meer
dan anderhalve meter onder de
tuinen van zes woningen. Uit
onderzoek blijkt verder dat het
grondwater is vervuild met
blauwzuur. Omdat deze vergif
tiging al eerder was geconsta
teerd, pompt de gemeente Til
burg de vervuiling via bronbe
maling weg.
De mededeling van Van Has
sel heeft de sluimerende onrust
onder de buurtbewoners tot uit
barsting doen komen. Zij zien
in de resultaten van het onder
zoek de reden van hun gezond
heidsklachten. Volgens de wet
houder is er echter geen enkele
relatie aangetoond. Pogingen
van Van Hassel de zaak te sus
sen door te verklaren dat er
geen direct gevaar bestaat voor
de gezondheid, vonden echter
geen gehoor.
Het is voor Van Hassel nog
onduidelijk hoe het komt dat de
nu gevonden verontreiniging
destijds niet bij de eerste bo
demsanering is verwijderd. „Op
sommige plaatsen is de grond
toen meer dan zes meter afge
graven", benadrukte de wet
houder.
De wethouder wil binnen
veertien dagen overleg voeren
met de provincie en met verte
genwoordigers van de bewoners
om de vervuiling aan te pakken.
heeswuk pinther» Een Norbertijner kanunnik was zaterdag in geani
meerd gesprek met twee meisjes uit Veldhoven die naar de open dag
waren gekomen van de Abdij van Beme. De monniken wilden zo de
mogelijkheid geven kennis te maken met het kloosterleven van de Nor
bertijnen anno 1992. De orde werd in 1121 door Norbert van Xanten in
Frankrijk gesticht. In Nederland zijn er nog kloosters van de Norbertij
nen in Heeswijk Dinther en Harderwijk, foto anp marcel antonisse
biddinghuizen
PvdA dringt aan op koopkrachtbehoud
den haag gpd
Het is niet nodig dat de minima
volgend jaar koopkracht inleve
ren. De economische vooruit
zichten zijn nu beter dan in
april, toen het kabinet besluiten
nam waardoor de uitkeringsge
rechtigden en minimumloners
in 1993 een procent koopkracht
inleveren. Bovendien ontwikkelt
de werkgelegenheid zich beter,
zodat de verhouding tussen ac
tieven en niet-actieven gunsti
ger wordt dan voorzien.
PvdA-fractieleider Wöltgens
heeft dat gezegd na afloop van
topberaad het afgelopen week
einde. Het kabinet hervat van
avond de discussies over de
koopkracht 1993. Volgens PvdA-
leider en minister van financiën
Kok staat het kabinet nog voor
een lastige afweging. Deson
danks noemde hij het probleem
'redelijk overzichtelijk'. Ik denk
wel dat wij er uit komen", liet
hij weten.
Wöltgens wilde niet aangeven
welke maatregelen het kabinet
zou moeten nemen. „Ik ga niet
mee-onderhandelen. Het resul
taat telt." De PvdA-fractieleider
wilde ook niet ingaan op vragen
of een heel geringe koopkracht
daling voor de minima wel ac
ceptabel is. „Ik ga niet millime
teren", was hier het commen
taar.
Volgens de PvdA is het niet
nodig dat de hogere inkomens
groepen hun voor 1993 voor
spelde koopkrachttoename van
ruim 1 procent zien afnemen
ten behoeve van de laagstbe
taalden. Het deels doorsnijden
van de koppeling tussen uitke
ringen, minimumloon en lonen
(de uitkeringen stijgen het ko
mend jaar 2 procent ongeacht
de loonstijging in de bedrijven)
is de voornaamste oorzaak van
de koopkrachtdaling. Het CDA
wil wel iets doen, maar vindt
het geen probleem als de kloof
tussen arm en rijk wat groter
wordt. Een geringe koopkracht
daling voor de minima van 0,2
of 0,3 procent is voor het CDA
acceptabel.
„Ik geloof niet dat God onze
oren hiervoor heeft geschapen",
zegt een jongen uit Dordrecht.
Hij staat bij te komen van de
oorverdovende heavy metal-
muziek van de groep Seventh
Angel. Youth for Christ, dat het
Flevo Totaal Festival in Bidding
huizen heeft georganiseerd,
denkt daar anders over. Want er
zijn onder jeugdige christenen
heel wat hard-rock fans en ook
die moeten ook aan hun trek
ken kunnen komen.
Dat vinden ook de hard-roc-
kers zelf. „Je houdt nou een
maal van een bepaalde soort
muziek, of je christen bent of
niet", zegt een fan van Seventh
Angel. Het verschil met vele an
dere heavy metal-bands zit hem
niet in de muziek, maar in de
tekst: „Een heleboel bands zin
gen voor de duivel", aldus de
fan. De artiesten en groepen op
het vijftiende Flevo Festival, dat
afgelopen weekeinde bijna tien
duizend jongeren trok, zingen
daarentegen voor Jezus.
Nagenoeg alle populaire mu
ziekstijlen zijn vertegenwoor
digd op het festival, zelfs house.
Toch zorgt dat voor opschud
ding. Er is geen band, de be
dwelmende stampmuziek
wordt alleen gedraaid in de
nachtelijke discotent van de
NCRV. Een van de bezoekers
verzamelt handtekeningen te
gen deze 'onchristelijke' mu
ziek. Een paar EO-jongeren
trekken demonstratief met anti-
NCRV leuzen op hun t-shirt
over het festival-terrein. Het
geen andere jongeren weer on
christelijk vinden, want er staat
immers geschreven: oordeelt
niet, opdat gij niet geoordeeld
wordt.
Organisator Dik de Jong
noemt de kritiek van de EO-jon-
geren „hypocrisie ten top: in de
NCRV-tent staan ze boe te roe
pen maar even verderop, voor
het grote podium, gaan ze zelf
ook uit hun dak". Christelijke
jongeren kunnen keihard tegen
elkaar zijn, weet hij inmiddels.
„Daar is niks christelijks aan."
Maar verder gaat het goed
met de gospelrock. In de VS
kunnen zelfs 'gewone' stations
en platenmaatschappijen niet
meer om de gospel-artiesten
heen, zegt Rik Bennik van GMI,
de belangrijkste importeur en
distributeur van gospelmuziek.
„De kwaliteit neemt toe. Met
name hard roek-gospel wordt
ook buiten het eigen circuit zeer
hoog gewaardeerd.
In Nederland zijn de gospel-
theken in opmars, disco's waar
louter gospel wordt gedraaid en
geen druppel alcohol wordt ge
schonken. Het zijn er inmiddels
ruim vijftig, zegt Bennik, en ze
zijn vooral in de Randstad te
vinden.
„Positief uitgaan", noemt een
jongen uit Gorcum zijn weke
lijkse bezoekjes aan de gospel-
theek. Hij leerde er de gospel
muziek kennen en draait sinds
dien ook thuis niks anders
meer. De 'wereldse' muziek
ging de deur uit. „Ik luister lie
ver naar muziek met een posi
tieve boodschap."
Maar niet iedere bezoeker ju
belt mee. „Zakelijk gezien gaat
het goed. Gospel wordt handel,
het evangelie wordt verkocht.
Maar gospel heeft vaak geen
diepgang, het verwordt een
beetje tot propaganda", zegt
hoofdredacteur Leo Blokhuis
van het Youth for Christ-blad
Aktie.
Temidden van het muzikale
geweld staat dit jaar voor het
eerst de tent genaamd Dorps
kerk. Even geen programma's,
even geen herrie, zegt 'koster'
Janet Noorloos. Er zijn vier kor
te vieringen per dag. „Laten we
stil worden voor God fluistert
een meisje, terwijl de muziek
uit andere tenten doorstampt.
den haag gpd
In de eerste helft van dit jaar is
het aantal meldingen van kin
dermishandeling gestegen met
17 procent ten opzichte van de
zelfde periode vorig jaar. Vooral
in de grote steden en Noord-
Brabant nam het aantal meldin
gen fors toe, aldus directeur
Samsom van de landelijke
stichting Buro's Vertrouwens
arts in Utrecht.
De stijging is waarschijnlijk
het resultaat van de campagne
'Over sommige geheimen moet
je praten', waarmee de stichting
in samenwerking met de Kin
dertelefoon actie voert om in
elk geval melding te maken van
kindermishandeling als eerste
stap naar een oplossing. De
laatste jaren kent het aantal
meldingen van kindermishan
deling een gestage groei met 5
tot 10 procent. Dat zegt overi
gens weinig over de vraag of
kindermishandeling toeneemt.
Dat in de grote steden meer
kindermishandeling wordt ge
meld, hoeft volgens Samsom
niet te betekenen dat daar ook
meer mishandeling plaats vindt.
„Als je kijkt hoeveel meldingen
er binnen komen per duizend
kinderen, is dat cijfer vrijwel ge
lijk aan dat uit andere regio's. Er
wonen daar natuurlijk veel
meer mensen." Wel speelt mo
gelijk een rol dat de grote ste
den meer gezinnen kennen met
meer ernstige problemen als
werkloosheid, ruzie tussen ou
ders, drugs- en alcoholproble
men. „Combinaties daarvan ko
men in de grote steden eerder
Een mogelijke verklaring voor
de grote stijging in Midden-Bra
bant is dat er nog niet zo lang
een meldpunt is in Breda. Het
blijkt dat nieuwe vestigingen
een enorme 'zuigkracht' heb
ben.
doorn carel goseling
Plaats van handeling: het oplei
dingscentrum van de Bonds
spaarbanken in de bossen bij
Doorn. Een graadje of 25, nau
welijks wind. Bijna een jaar ge
leden kwam de PvdA-top hier
ook al bijeen. De sfeer was toen
echter heel anders. De PvdA
had net het WAO-debacle ach
ter de kiezen en PvdA-leider
Kok verklaarde fel dat hij de
ontkoppeling voor 1992 niet
mee zou maken. Dit keer was er
echter geen vuiltje aan de lucht.
In het zonnetje, met opgerol
de hemdsmouwen, wilde Thijs
Wöltgens wel even uiteenzetten
wat er zoal was besproken. Niet
dat de verzamelde pers daar ho
ge verwachtingen van moest
hebben, maar als er belangstel
ling voor was wilde hij wel wat
vertellen. Er was uitgebreid ge
sproken over de criminaliteit en
de rechtshandhaving, onder lei
ding van deskundigen uit de
rechterlijke macht en van 'par
tijgenoot' Erik Nordholt, politie
chef te Amsterdam. Die riep aan
het einde van zijn 'indringende
betoog uit de praktijk' de PvdA
op hem te helpen bij zijn strijd
tegen de criminaliteit.
Natuurlijk, de politiek was
ook aan de orde geweest. Een
'verkenning' van onderwerpen
die Thijs zelf bij de algemene
beschouwingen naar voren zou
Doom 1991. Wöltgens en Kok overleggen met sombere, gespannen gezichten over de ingrepen in de WAO.
Een jaar later ging net er veel meer ontspannen aan toe. foto anp Raymond rutting
brengen. Internationale ontwik
kelingen, met Joegoslavië voor
op. Sociale economie een
beetje. De veiligheid. Het
milieu.
Even over Joegoslavië. Men
was het er unaniem over eens
dat er geen panklare oplossin-
fen waren. Het was wel gemak- zet. Als NAVO of WEU dat
elijk om bijvoorbeeld met mili- vanuit militaire overwegingen
tairen het land in te komen, of politieke onwil niet snel kun-
Maar of je er ooit weer uit nen regelen, dan moet dat maar
kwam was een tweede. onder VN-vlag met een redelij-
Aan humanitaire hulpacties ke groep andere landen. Het
wil de PvdA meedoen, ook als kan niet zo ziin dat we vanwege
daarbij militairen worden inge- de olie in Irak wel iets doen en
het bij massamoorden om de
hoek laten afweten, zo meent
de PvdA-fractieleider.
En dan de koopkracht. Was
die nog aan de orde geweest,
meneer Wöltgens? Ja. Partijge
noot Wim Kok had een over
zicht van de stand van zaken
gegeven. Het streven is gericht
op koopkrachtbehoud voor de
minima. Maar geen gemillime-
ter, geen olie op het vuur. „Het
resultaat telt", klinkt het bij de
zoveelste vraag naar tienden
van procenten koopkracht en te
nemen maatregelen.
En de PvdA zelf dan? „Sinds
maart van dit jaar praat de PvdA
niet' meer over zichzelf maar
over dingen die de mensen aan
gaan", lepelt Wöltgens feilloos
de afspraak van het PvdA-con
gres van die maand in Nijme
gen op.
Waarom het nu ineens zoveel
beter gaat? De fractieleider slikt.
Heeft er wel gedachten over,
maar spreekt ze liever niet uit.
Hij heeft alleen 'de stellige in
druk' dat het kabinet de rit uit
zit. Tot de verkiezingen van
1994. „En dat is een heel goede
ontwikkeling", meent Wöltgens.
De schrijvende pers moet ver
trekken. Radio en tv moeten
nog worden bediend door de
PvdA'er. In een inmiddels verla
ten oord. „Eindelijk weer eens
normaal", verzucht Wöltgens.
Diep tevreden.
Najaarsoverleg
komt toch later
den haag» gpd
Het Najaarsoverleg tussen
werkgevers, vakcentrales en
overheid, vindt pas laat dit jaar
plaats. Dat is vanmorgen be
kendgemaakt door de voorman
van de christelijke vakbeweging
CNV, Anton Westerlaken.
De vakbeweging is er op ge
brand zo snel mogelijk tot cen
traal overleg te komen, zodat de
gemaakte afspraken meteen
aan bod kunnen komen tijdens
de nieuwe ronde CAO-onder-
handelingen, die in december
begint.
De bonden hebben echter
moet buigen voor de werkge
vers. Zii willen op z'n vroegst in
november centraal overleg, na
dat de Sociaal-Economische
Raad (SER) zijn advies heeft uit
gebracht over de positie van
Nederland in het verenigde Eu
ropa van na 1992. In dat advies
komt de hele 'overleg-ecorto-
mie' van Nederland aan de Or
de. Westerlaken zegt van de da
tum echter geen halszaak te wil
len maken.
Twistpunten in het Najaars
overleg zijn in elk geval de loon
vorming en de arbeidstijd.
Werkgevers en kabinet willen
harde afspraken over loonmati
ging. terwijl de vakcentrales
FNV en CNV op hun beurt har
de eisen op tafel zullen leggen
voor hel bevorderen van de
werkgelegenheid.