Invitatie voor Kosovo
Shi'ieten staan niet te juichen om vliegverbod
rd
Sombere terugblik
op mislukte coup
Buitenland
Doorbraak bij gesprek
over toekomst Canada
Bahamas krijgen na 25
jaar nieuwe premier
Barbara Bush moet haar man redden
DONDERDAG 20 AUGUSTUS 1992
5
AFP Agence France Pres se ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Press
OPA Deutsche Presse Agentur GPD Gemeenschappe^c Persd*n^_
Ind The Independent IPS Inter Press Service RTR Reuter
UP1 United Press International^
V- roPf
Duitse homo's dagen wetgever uit
frankfurt Honderden homoseksuele paren hebben gisteren in
bijna 50 Duitse steden, waaronder Frankfurt (foto) geprobeerd
in ondertrouw te gaan. Ze dagen hiermee de wet uit die het
mensen van hetzelfde geslacht verbiedt met elkaar in het huwe
lijk te treden. Verwacht wordt dat veel homoseksuelen de afwij
zing van de burgerlijke stand zullen aankaarten tot bij het Hoog
gerechtshof. De Hamburgse senator voor vrouwenzaken Müller
eiste het recht op een huwelijk voor alle homoseksuele paren.
„Een huwelijk te weigeren aan homo's en lesbiennes is uit de
tijd. De rechtspraak moet zich aan de veranderende waardeoor
delen van de maatschappij aanpassen", aldus Müller.
FOTO REUTER'
Emoes ontvluchten droogte Australië
sydney» Duizenden hongerige emoes, grote Australische loop
vogels, wijken vanwege de droogte uit naar het zuiden van het
land. Een aantal van de anderhalve meter hoge dieren is zelfs de
belangrijkste Australische waterweg, de rivier de Murray, overge
stoken. Boeren klagen dat de vogels hun gewassen opeten. Ook
botsen veel auto's op emoes die de weg oversteken. De emoe
tooit net als de kangeroe het nationale wapenschild van Austra
lië.
Busongeluk Spanje: zeker 45 doden
torreblanca» Een busongeluk in het oosten van Spanje heeft
gisteravond aan zeker 45 mensen het leven gekost. Elf personen
raakten gewond. De slachtoffers, allen Catalanen, waren op weg
van Barcelona naar de Expo '92 in Sevilla. De bus raakte na een
scherpe bocht van de weg en stortte in een ravijn.
Wapenvondst in ziekenhuis Dublin
dubun» In een ziekenhuis in de Ierse hoofdstad Dublin is giste
ren een grote wapenopslag ontdekt. In de stookruimte van het
St. Vincent-ziekenhuis vond de politie geweren, pistolen en
20.000 stuks munitie. Een verdachte is gearresteerd. Volgens de
politie waren de wapens bestemd voor het verboden Ierse Repu
blikeinse Leger (IRA) in Noord-Ierland.
Frankrijk verbiedt import huisvuil
parus» De import van huishoudelijke afval is gisteren door de
Franse regering met onmiddellijke ingang verboden. Het verbod
volgt op de storm van kritiek die in Frankrijk is opgestoken over
de massale import van vooral Duits 'huisvuil'. De afgelopen da-
Ckwam aan het licht dat veel vrachtwagens met 'onschuldig
svuil' ook omvangrijke partijen chemisch ziekenhuisafval
vervoerden naar stortplaatsen in Frankrijk.
Sultan van Brunei nog altijd het rijkst
new york Met een vermogen van 59 miljard gulden is de Sul
tan van Brunei de rijkste'man van de wereld. Dit meldt het Ame
rikaanse tijdschrift Fortune in haar jaarlijkse overzicht van 's we
relds miljardairs. De rijkste vrouw is de Britse koningin Elizabeth
(18,7 miljard gulden). Twee miljardairs zijn jonger dan 10 jaar
oud: Anita Roussel (7), dochter van de overleden Christina On-
assis (2.4 miljard) en de 9-jarige Duitse prins Albert von Thum
und Taxis (1,6 miljard). Fortune komt ook met een 'alarmerend'
bericht voor de rijksten der rijken: in vergelijking met vorig jaar
is hun gemiddelde bikomen er geen cent op vooruit is gegaan.
Soldaten Cambodja met oogstverlof
phnom penh Meer dan 1.600 soldaten van het Cambodjaanse
regeringsleger zijn gisteren naar huis gestuurd om hun familie te
helpen bij het binnenhalen van de oogst. Zij verbleven in VN-
kampen aan de rand van Phnom Penh. In totaal 38.000 soldaten
mogen hun familie gaan helpen. Voordat ze naar huis gaan,
moeten ze hun wapens, munitie en uitrusting afgeven aan VN-
militairen, die in het land zijn om de vrede te handhaven.
Opstand Franse gevangenissen ten einde
parus» De Franse politie heeft afgelopen nacht met traangas
een einde gemaakt aan de opstand in de gevangenis van
Mulhouse. In zeven andere gevangenissen in Frankrijk zijn ook
opstanden van gedetineerden met geweld beëindigd. Het oproer
in Mulhouse heeft een gevangene het leven gekost. De opstan
delingen in Mulhouse eisten, naast betere leefomstandigheden,
het aftreden van de directrice van de gevangenis.
Door een verkiezingsnederlaag
van premier Lynden Pindling
krijgen de Bahamas voor het
eerst in 25 jaar een nieuwe re
gering. Pindling gaf gisteravond
toe verloren te hebben van de
Free National Movement
(FNM), onder leiding van Hu-
bert Ingraham. Volgens de eer
ste uitslagen heeft de FNM 31
van de 49 parlementszetels ge
wonnen.
„De mensen van deze grote
kleine democratie hebben op
een elegante en waardige ma
nier gesproken. En de stem van
het volk is de stem van God",
aldus Pindling. „Ik hoop alleen
dat Ingraham deze tijger in be
dwang kan houden zei Pind
ling, doelend op de roep om
verandering onder de bevol-
king.
Door de recessie en de hoge^
werkloosheid was de druk op ae
62-jarige Pindling. die zijn uit
700 eilanden bestaande land in
1973 onafhankelijk maakte vao_
Groot-Brittannië. dit keer zeer
groot. In de afgelopen jaren is S
net toerisme teruggelopen en
zijn hotels gesloten. Onder de
voornamelijk stedelijke bevol-
king de overgrote meerder
heid van de 255.000 inwoners
van de eilanden wonen in
Freeport en Nassau is de
misdaad toegenomen.
Speldje verdedigers Moskou 's Witte Huis
Uitnodiging aan Albanezen klap in gezicht Servische president
Lord Carrington, die namens de EG onderhandelt met de
strijdende partijen in het voormalige Joegoslavië heeft
voor de internationale conferentie, volgende week in
Londen, ook de clandestien gekozen president van Koso
vo uitgenodigd. Carrington neemt daarmee het risico dat
Servië van het overleg zal wegblijven en de conferentie al
bij voorbaat zal mislukken
Kosovo was tot enkele jaren ge
leden een autonome provincie
in het zuiden van Servië. Milo
sevic versterkte zijn greep op de
macht in Belgrado door de Al
banezen. die negentig procent
van de bevolking van Kosovo
uitmaken, met ijzeren hand te
onderdrukken en de provincie
al haar privileges te ontnemen.
Over het 'Servische' Kosovo kan
dan ook niet worden gepraat.
Volgens Milosevic zijn er geen
problemen, en als ze er wel zou
den zijn dan is het een puur
binnenlandse aangelegenheid.
Westerse waarnemers menen
echter dat de spanning in Koso
vo inmiddels zo hoog is opgelo
pen dat er elk moment een bur
geroorlog kan uitbreken. Die
mening wordt gedeeld door de
'Joegoslavische' premier Panic,
die aanvankelijk werd gezien als
een stroman van Milosevic. De
uit Amerika afkomstige pre
mier, een man met gematigde
ideeën, heeft vorige week voor
gesteld de noodtoestand in Kos
ovo op te heffen en Bosnië en
Kroatië met hun oude grenzen
te erkennen. Die voorstellen
staan lijnrecht op het tot nu toe
door Milosevic gevoerde beleid.
In Belgrado tekent zich daar
door een machtsstrijd af.
Voor Milosevic zou de aanwe
zigheid van Rugova wel eens
aanleiding kunnen zijn niet zelf
naar Londen te gaan. Rugova is
uitgenodigd om voorstellen
voor een oplossing van de Kos-
ovo-kwestie te doen.
De Britse regering verhoogde
gisteren de druk op Milosevic.
Minister Hurd (buitenlandse za
ken) zei dat Servië moet beslis
sen of het wil meewerken aan
een oplossing voor de burger
oorlog in het voormalige Joego
slavië of internationale paria wil
worden.
Intussen is in Lissabon een
Deens schip met aan boord
meer dan driehonderd Bosni
sche vluchtelingen gedwongen
voor anker te gaan. Het schip
met bestemming Duitsland
kreeg daartoe opdracht omdat
het onveilig zou zijn. Het schip
mag niet meer dan twaalf pas
sagiers mag vervoeren.
'Uitgehongerde Soinaliërs
eten hun eigen kleren op'
In het westen van Somalia zijn
de mensen zo uitgehongerd dat
zij uit wanhoop geitevellen en
zelfs hun eigen Ideren opeten.
Dat heeft een team van het
Franse Artsen zonder Grenzen
gisteren gezegd na een bezoek
aan het gebied rond de steden
Baidoba, Bardera, Dinsor en
Audine.
De situatie was er verschrik
kelijk, aldus een van de hulpver
leners. „Veel mensen eten hun
kleren of hun van geitevel ge
maakte tassen. Er is een hope
loos gebrek aan water en men
sen drinken uit poelen die iede
re dag verder opdrogen. De weg
ligt bezaaid met lijken. De
meeste dorpen zijn veriaten,
verwoest of platgebrand. Alleen
grotere dorpen worden be
woond en daar zitten nu dui
zenden ontheemden, boeren
die alles zijn kwijtgeraakt.''
Gisteren zijn opnieuw 30
vrachtwagens met hulpgoede
ren die van de haven van Kis-
mayl op weg waren naar het
binnenland overvallen door een
gewapende bende. De chauf
feurs werden gedwongen hun
goederen en voedsel te lossen in
het kamp van de bende. In de
haven van Kismayl werden en
kele dagen eerder 300 vaten
benzine gestolen nog voordat
het aan land was gebracht.
dent Jeltsin gisteren dat het
moeilijke begin van de
markthervormingen is gemaakt.
„Een jaar geleden hebben alle
Russen te zamen een einde ge
maakt aan zeventig jaar com
munistische dictatuur. Maar wij
hebben niet alleen een groots
verleden achter ons, maar ook
een grote toekomst voor de
boeg.
Jeltsin deelde mee dat op 1
oktober een begin wordt ge
maakt met het uitdelen van pri
vatiseringscheques van 10.000
roebel (110 gulden) aan iedere
Russische burger. Met de che
ques kunnen aandelen in
staatsbedrijven of beleggings
fondsen worden gekocht. De
cheque „is voor iedereen een
reisbiljet naar de vrije econo
mie. We hebben miljoenen ei
gendommen nodig en niet een
paar miljonairsaldus Jeltsin
Per 1 september worden de lo
nen van ambtenaren met 50
procent verhoogd en krijeen ge
pensioneerden en schoolkinde
ren extra subsidies. „Iedere dag
krijgen wij het steeds een klein
beetje beter", beloofde de Rus
sische president.
„Het communisme leek
goed", zegt Viktor. „De mensen
kregen elke dag net als een
poesje een schoteltje melk voor
gezet. Alleen werden de poesjes
ook de pootjes afgehakt, zodat
niemand een OngBIWHlttB
weging kon maken. Dal is nu
voorgoed voorbij."
Net als een jaar geleden regent
het bij het Witte Huis (het par
lementsgebouw van de Russi
sche Federatie). De betogers ko
men nu niet om het parlement
te verdedigen, maar om de mis
lukte staatsgreep te herdenken
en de oude strijdmakkers weer
te zien. „Er zijn er maar weinig
komen op komen dagen", zegt
de 35-jarige Viktor.
De verdedigers van het Witte
Huis kregen allemaal een speld
je uitgereikt. Voor de drie doden
werd een marmeren gedenk
steen opgericht: Voor de hel
den'. Een parlementslid lacht
schamper „Zelfs de communis
ten maakten vlak na de okto
berrevolutie niet zo'n ophef van
hun overwinning." Een ander
parlementslid wordt door enke
le vroegere betogers uitgemaakt
voor een mislukkeling. „Heb
ben wij soms het parlement
verdedigd om nu iedere dag ar
mer te worden?"
„Veel mensen begrijpen niet
wat vrijheid is", zegt Sasja, een
man van rond de veertig. „De
vrijheid is als een stok. Hij heeft
twee kanten, een positieve en
een negatieve. Veel mensen
zien alleen de negatieve kanten.'
zoals speculatie op straat, por
nografie en ongelijkheid in lo
nen. Ik heb hier niet gestaan om
meer worst te krijgen, maar om
de vrijheid."
Tijdens een toespraak op de
televisie zei de Russische presi-
President George Bush (2e van links) en vice-president Dan Quayle nemen, geflankeerd door hun echtgenotes, het gejuich van de Republikeinse
afgevaardigden in ontvangst foto afp
houston hans de bruun
correspondent
Afgaand op de opiniecijfers
doet straks de verkeerde Bush
mee aan de Amerikaanse presi
dentsverkiezingen. Barbara
Bush, de First Lady. scoort im
mers in de populariteitspolls
twee maal zo goed als haar
echtgenoot.
Gisteravond werd Barbara
Bush op de conventie van de
Republikeinen in Houston inge
zet als 'geheim wapen' om de
tanende populariteit van de
president op te krikken. Het was
'Ladies Night' op de conventie,
waar ook de 'Second Lady', Ma
rilyn Quayle, en andere Repu
blikeinse vrouwen hun zegje
konden doen.
Een daarvan was een vrouw
die aan AIDS lijdt en die een in
drukwekkend pleidooi hield
voor meer begrip voor AIDS-pa-
tiënten. Bij deze achterban, met
zijn conservatieve ideeën over
seksuele moraal en het gezinle
ven, en met zijn nauwelijks ver
hulde afwijzing van homo
seksualiteit, was dat geen gerin
ge prestatie.
Maar het was toch vooral de
avond van de 'gezinswaarden',
het thema waarmee de Republi
keinen de twijfelende conserva
tieve kiezers hopen aan te trek
ken. En wie kon die waarden
beter verdedigen dan Barbara
Bush, moeder en huisvrouw, die
haar leven wijdde aan haar ge
zin en geen eigen carrière na
streefde.
Barbara omschreef de presi
dent als een ouderwetse, lief
hebbende en meelevende vader
en grootvader. Zij zei dat haar
man beweert dat het belangrijk
ste dat hij in zijn leven heeft be
reikt het feit is dat zijn kinderen
nog altijd thuis komen. Presi
dent Bush kwam gisteren ook
zelf even op het podium. Hij
brak daarmee met een traditie
dat de kandidaat pas op de
laatste dag op de conventie
komt om zijn acceptatie-speech
te houden. Bush wilde blijkbaar
profiteren van het feit dat zijn
vrouw zo geliefd is.
Op de conventie volgde
Marylin Quayle met haar toe
spraak de koers die de Republi
keinen in Houston al twee da
gen varen: het bekritiseren van
de Democraten. Met name de
familiewaarden van Bill en Hil
lary Clinton werden door me
vrouw Quayle gehekeld.
Ook Marylin Quayle is popu
lairder dan haar man. De
nieuwste grap in Houston is
'Dan Quayle for President'.
Maar het is geen grap. Volgens
de welbekende 'goed-ingelichte
bronnen' wil de running-mate
van president Bush het in 1996
inderdaad voor zichzelf probe
ren. Hoewel, in 1996? Eerder
deze week was hij te gast bij
Bernard Shaw van CNN. De
vraag of hij over vier jaar een
gooi gaat doen naar het presi
dentschap werd door Quayle
ontweken. Hij gaf zo'n ant
woord van: we zien wel. laten
we eerst George Bush herkie
zen. En toen kwam het: „En
daarna praten we wel over
1994".
1994? Dan heeft hij wellicht
meer kans. zonder tegenstan
ders. Het is het soort blunders
en versprekingen van de vice-
president waar zijn opponen
ten. vooral in de media, op zit
ten te wachten. Kan Dan Quayle
wel één keer publiek optreden
zonder fouten te maken? En
moet die man straks president
van Amerika worden?
Sommigen in de Republikein
se Partij houden hier hun hart
vast voor Quayle's optreden
voor de Conventie, vanavond.
Maar Quayle zelf is vol vertrou
wen. Hij loopt stralend rond, is
het middelpunt van de ene par
ty na de andere spreekbeurt en,
het moet gezegd, slaat zich er
met flair doorheen.
Zijn ambities voor de opvol
ging van Bush in 1996 worden
niet echt serieus genomen.
Daarvoor staan teveel zwaarge
wichten klaar om in de Republi
keinse ring te stappen. Zoals Ja
mes Baker, die nu de Bush-
campagne gaat leiden, Patrick
Buchanan, de minister van
huisvesting lack Kemp of de
Texaan PhU Gramm.
OTTAWA Rtr-AFP-DPA
De leiders van de tien Canadese
provincies en de vertegenwoor
digers van de oorspronkelijke
bewoners van het tweede land
ter wereld hebben een door
braak bereikt in hun besprekin
gen over de politieke toekomst
van het land.
Premier Brian Mulroney
sprak vannacht van een voorlo
pig resultaat; er wordt vandaag
doorgepraat, met name over
een vorm van zelfbestuur voor
de half miljoen indianen en
Inuit, de oorspronkelijke bewo
ners van Canada.
Op basis van het voorlopige
resultaat na twee dagen praten
lijkt de kans groot dat Québec,
de enige provincie met een
Franstalige meerderheid, in de
federatie blijft. De bewoners
van deze provincie beslissen
over deze vraag in een referen
dum dat in oktober gehouden
wordt.
Men werd het erover eens dat
de leden van de Senaat in de
toekomst gekozen zullen wor
den; elke provincie krijgt er zes
afgevaardigden in, ongeacht
haar inwonertal. De noordelijke
gebieden krijgen elk één afge
vaardigde in de Senaat. Bij wijze
van compensatie mogen de
twee provincies met de meeste
inwoners (Québec en Ontario)
18 leden extra naar het Lager
huis sturen om recht te doen
aan hun politieke gewicht.
Verder krijgt Québec, dat met
een achteruitgang in inwonertal
te maken heeft, de garantie dat
ten minste 25 procent van het
totaal aantal leden van het par
lement uit deze provincie komt.
Met dit compromis lijken de
politieke leiders van Canada
erin geslaagd twee verschillende
concepties over het politieke
stelsel van het land met elkaar
te verzoenen de ene die de
nadruk legt op de gelijkheid van
de tien provincies onderling,
waarvoor met name de pre
miers uit de westelijke provin
cies zich sterk maakten, en de
andere die rekening houdt met
het feit dat Canada in 1867 ge
sticht is door twee volken: het
Britse en het Franse.
DEN haag-HOUSTON AP-ANP-Rtr
De Verenigde Staten, Groot-
Brittannië en Frankrijk heb
ben nog geen akkoord bereikt
over een plan Iraakse vliegtui
gen en helikopters neer te ha
len die boven het shi'itische
zuiden van Irak vliegen. Vol
gens het Witte Huls moeten
nog veel details van de opera
tie worden uitgewerkt. De ge
allieerden hebben het lucht
ruim ten zuiden van de 32ste
breedtegraad verboden gebied
verklaard voor de Iraakse
luchtmacht. De afgelopen da
gen kwamen opnieuw Iraakse
helikopters in actie tegen de
shi'ieten.
De shi'ieten weten niet of zij
een vliegverbod nu wel of niet
moet toejuichen. Shi'itische
ballingen in Londen zijn ener
zijds blij dat de schijnwerpers
nu eindelijk op hen gericht
staan. Maar anderzijds vrezen
ze dat een vliegverbod voor
Iraakse vliegtuigen een vrijbrief
wordt voor president Saddam
Hussein om ongestraft de strijd
tegen de shi'ieten op het land
op te voeren.
De shi'ieten, die meer dan 55
procent vormen van de 17,5
miljoen zielen tellende Iraakse
bevolking, leven voornamelijk
in het zuiden. Na de Golfoorlog
kwamen zii in opstand tegen
lï"t bewind van Hussein. De
Iraakse president sloeg de op
stand echter op meedogenloze
wijze neer.
Zo'n 200.000 shi'ieten zagen
zich gedwongen vanuit de ste
den te vluchten naar de moe
rassen. die ontoegankelijk zijn
voor tanks en grondtroepen. De
meesten leven in kleine groe
pen op de duizenden eilandjes,
waarvan de meesten worden
bedekt door riet. dat de vluchte
lingen bescherming moet bie
den tegen gevechtshelikopters.
Dag en nacht worden beschie
tingen op ze uitgevoerd.
Het plan vooreen vliegverbod
kwam drie weken geleden al ter
sprake, toen shi'itische opposi
tieleiders spraken met de Ame
rikaanse minister Baker (bui
tenlandse zaken). Het plan
bood Washington een concreet
militair doel om de Moeras-Ara
bieren te beschermen, waarmee
tevens de gelegenheid gescha
pen werd Saddam Hussein als
nog onderuit te halen, iets wat
tijdens de Golfoorlog niet gelukt
Een vliegverbod verhindert Sad
dam zijn vliegtuigen en helikop
ters tot ver boven het moeras
gebied te sturen. Maar leger-
troepen en tanks kunnen nog
altijd vrijelijk opereren in het
gebied, als niet ook een verbod
op militaire aanwezigheid
wordt ingesteld. Zolang dit niet
het geval is. vrezen de ballingen
dat nog meer mensen gearres
teerd en geëxecuteerd zullen
worden.zelfs als het Westen
Irak sommeert zijn troepen uit
het zuiden terug te trekken, dan
nog heeft de Revolutionaire
Garde met lange-afstandge-
schut vrij spel. Bovendien kan
Irak het gebied economisch af
grendelen, zoals dat ook in Kur
distan het geval is, alwaar de
voedselsituatie met de winter
voor de deur nijpend wordt.
Toch menen de shi'ieten wel
dat een vliegverbod hun positie
versterkt. De opstandelingen
zouden zich veel vrijer kunnen
bewegen. Bovendien wordt de
macht van Hussein ernstig ver
zwakt wordt als hij behalve het
noorden (een vliegverbod bo
ven Kurdistan) ook niet langer
de contróle over het zuiden
heeft. Baghdad regeert dan fei
telijk nog maar over een derde
deel van het land, terwijl het de
meeste olierijke gebieden dan
kwijt is.
Kurdische leiders reageren
huiverig op het VÜMVObod bi
het zuiaen. Ze zijn bang dat ac
tie in het zuiden Hussein er toe
zaJ bewegen Kurdistan binnen
te vallen De Iraakse president
zou kunnen denken dat presi
dent George Bush zonder de
aanwezigheid van honderddui
zenden grondtroepen en zon
der internationale steun zich
een totale confrontatie niet kan
permiteren. Daarin zouden de
Kurden wel eensgdi|k hamen
hebben.
F.en herhaling van Desert Storm
is in de Arabische wereld niet
populair en het ziet er voorals
nog niet naar uit dat Hush als
Arabische landen /al meelIIJ
gen. De sunnitische Saudiërs
(Saddam Hussein is sunniet)
staan niet te springen de shi'ie
ten in Irak te steunen. Saudi-
Arabië Is juist bang dat hiermee
zijn grote rivaal Iran (dat shi-
'itisch is) in de kaart wordt ge
speeld.
Ter bescherming van
de Kurden. geldt sinds
1991 een
vliegverbod voor Irak
noorden van de
36e breedtegraad
1*9™ Iran
ma
36e breedtegraad
Om de shi'iten in het
zuiden van Irak te
beschermen, wil het Westen
een vliegverbod voor Iraakse
vliegtuigen instellen, ten zuiden
van de 32e breedtegraad.
Turkije
w- -"x
