OHRte
'Duitsers? Niks op tegen hoor, beste mensjes'
Zuid-Holland rijdt slecht
Naar de zon
'We gaan voor de winst,
niet voor het uitzicht'
Het Gesprek van de Zomerdag
0F NAAR DE MAAN
Olivetti onderhoudt
computers landmacht
DONDERDAG 13 AUGUSTUS 1992
Wassenaarder met ballon over de Atlantische Oceaan
In 1985 eindigde zijn ballon
vaart midden op de Atlantische
Oceaan, nu probeert Wassen
aarder E. Louwman het op
nieuw. Samen met een co-pi
loot bindt de eigenaar van het
voormalige Dierenpark Wasse
naar de strijd aan met vier bui
tenlandse teams in de eerste
transatlantische ballon wed
strijd, de Chrysler Transatlantic
Challange.
je zou het een revanche kunnen
noemen, al heeft de auto-im
porteur het liever i
'afronden1
bereidingen'. Bang is hij niet:
„Hoewel niets gegarandeerd is
in het leven, doe ik mee omdat
ik aanneem dat het dit keer
goed gaat. Want het
lijk om acht i
van de vier meter hoge golven
te zijn, zonder daar tegenin te
kunnen varen."
Dagen
Ditmaal is zijn ballon driemaal
zo klein (25 meter), de capsule
driemaal zo klein (2,20 meter
lang, 1,40 diep en 1,50 meter
Wassenaarder E. Louwman wil
beslist winnen: „We doen het
heus niet alleen voor het uitzicht
op zo'n 7000 kilometer hoogte,
hoewel dat fantastisch is."
FOTO Pt
hoog) maar de voorbereidingen
waren vele malen beter. „Het
gaat er nu niet om öf we het ha
len, maar in hoeveel dagen.
Drie of vijf?"
De vijf ballonnen (tot nu toe
maakten er vier de opversteek)
gaan de lucht in in het Noor-
damerikaanse kustplaatsje
Bangor, 300 kilometer boven
Boston. Wie het eerst een ver
harde weg in Europa kruist,
wint. Op zijn vroegst valt het
startschot aanstaande zondag,
op zijn laatst begin oktober. En
als het even meezit, varen bal
lonnen door tot Rusland of Po
len. Ze hebben dan direct het
lange-afstandsrecord te pakken.
Natte vinger
Alles hangt af van het v
De
ballonvaarders moeten opstij
gen in een hogedrukgebied dat
achtervolgd wordt door een
slecht front. Dat slechte front
drukt ze de goede kant op, al
moeten ze er zelf voor zorgen
dat ze niet te snel gaan. Het zou
namelijk niet best zijn wanneer
ze het front inhalen dat voor het
hogedrukgebied uit gaat.
De ballonvaarder van vroeger
voer op kompas, instinct en een
natte vinger. De ballonvaarder
van nu zit achter een instumen-
tenpaneel, vanwaar hij niet eens
naar buiten kan kijken. Als hij
wat wil zien, moet hij opstaan.
In het midden van het plafond
zit een glazen koepel waar de
twee piloten doorheen kunnen
kijken. Ook openschuiven is
mogelijk, voor de verse lucht en
de omgeving.
Zelfde apparatuur
Om de race zo eerlijk mogelijk
te maken, hebben de duo's uit
Nederland, Groot-Brittannië,
België, Duitsland en de VS de
zelfde ballonnen (met hete
lucht èn helium) en dezelfde
apparatuur. Hetvluchtleidings-
centrum in Rotterdam verzorgt
ieder uur, gadeslagen door fa
milie en kennissen, weerkaar
ten. En drie satellieten vertellen
de piloten tot op 10 meter
nauwkeurig waar de ballon zich
bevindt en hoe de luchtstro
mingen zijn.
De verschillen in afstand moe
ten de ballonvaarders zelf ma
ken, bijvoorbeeld door minder
brandstof mee te nemen. Dat
maakt de ballon lichter en snel
ler, al kan dat vervelend uitpak
ken bij onvoorziene omstandig
heden.
Louwman laat zich niet uit over
zijn taktiek. Als hij maar wint,
want daar gaat het toch om:
„We doen het heus niet alleen
voor het uitzicht op zo'n 7000
kilometer hoogte, hoewel dat
fantastisch is".
PAUL VAN DER KOOU
VAKANTIEPERIKELEN
'Een taxiritje van 170 gulden'
Mevr. J van Driel-Dantuma uit
Koudekerk aan de Rijn, in maart
bij haar dochter op bezoek in
Califomië.
„Door omstandigheden, een
ticketverandering, kwam ik een
dag eerder aan dan mijn doch
ter dacht. Nou, dat was geen
punt, gewoon een taxi nemen
van het vliegveld. Ik naar buiten
met mijn karretje en bagage. De
eerste was vol en de tweede taxi
stopte. Ik moest naar het plaats
je Greenbae. De man had geen
idee waar dat lag. Hij had ook
geen kaart waar ik het op kon
aanwijzen.
'Weet u de Golden Gate Bridge?'
vroeg ik hem. Ja, die wist hij
wel. 'Nou, daarover en dan
maar rechtdoor'. Hij knikte en
ik kon instappen. Aardige vent.
Hij vertelde dat hij een gevluch-
Rus v
zijn v
jodin, mocht toen het land uit
terwijl hij daar moest blijven.
Uiteindelijk was het hem toch
ook gelukt om naar de Verenig
de Staten te komen. Hij had een
auto gekocht en reed sindsdien
als taxichauffeur. Met een grap
pig accent zat hij heel druk te
praten.
Door al die verhalen nam hij
over de brug toch de verkeerde
weg. Op een gegeven moment
zei ik dat hij weer terug naar
San Francisco terug moest. Dat
zag hij ook wel in en na veel
omrijden kwamen wij eindelijk
weer op de goede weg, tot hij bij
Greenbae wéér verkeerd ging.
Hij slingerde nogal om er weer
af te komen, en of iemand de
politie heeft gewaarschuwd
weet ik niet, maar die zat wel
achter ons aan. 'Oh, die zal ik
wel even de weg vragen zei
hij. Maar hij mocht daar hele
maal niet naar de kant van de
weg en dus kreeg hij een bon
van 50 dollar.
De politie zou vervolgens voor
ons uit rijden om de weg te wij
zen. Maar het ging allemaal vre
selijk moeizaam want mijn
chauffeur was vreselijk nerveus
geworden. En bij het huis van
mijn dochter aangekomen, reed
hij nog te ver ook. Ik had inmid
dels een stijve rug gekregen,
want ik ben ook niet meer de
jongste. Ik werd uit de auto ge
holpen door de politie en zo bij
mijn dochter afgeleverd.
Het was een behoorlijk dure rit
geworden, bijna 100 dollar, zo'n
170 gulden. Maar ik was dolblij
dat ik er was. En de chauffeur
was zo zenuwachtig dat ik me
delijden met hem had. Dus heb
ik maar betaald."
Vakantieleed
of
vakantiepret
De ene keer zit de
enige ster die het ho
tel heeft in de badka-
merspiegel, zoals de
Leidse band Rubbe
ren Robbie ooit
zong. De andere keer
kom je op een va
kantie in een uithoek
van Thailand je
buurman tegen. Óf
je wordt mee uit ge
vraagd door Julio
Iglesias. Gebeurte
nissen die een va
kantie onvergetelijk
maken, in vele op
zichten.
Wij willen weten
welke bizarre, vrolij
ke en nare avontu
ren onze lezers op
hun reizen deze zo
mer meemaken. Ook
zijn wij geïnteres
seerd in toepasselij
ke foto's. Schroom
niet te schrijven of te
bellen naar 'Het Ge
sprek van de Zomer
dag', Postbus 54,
2300 AB Leiden, tel:
071 - 161440.
'Op Duitsers kun je schieten met je linker- of je rechter
been. Of met je vinger om de trekker heen'. Zo luidde de
tekst op een spandoek dat ons tijdens de laatste Europe
se kampioenschappen voetbal onder ogen kwam. Niet
echt leuk. Maar het is waar: het woord 'mof ligt vele Ne
derlanders nog in de mond bestorven.
Heeft de Duitser hier op vakantie last van? Hoe wordt
hij eigenlijk door de Nederlander behandeld? En - wat
vindt de Nederlander op zijn beurt van de Duitse toerist?
Ein bisschen Friede oder....
Monique Goossens, WV Lei
den:
„Je hebt hier wel af en toe
Duitsers die binnenkomen en
dan meteen blaffen: 'Zimmerü!'
Poeh-poeh, denk ik dan. Maar
dat is dan toch meestal de ou
dere generatie. Je hebt soms de
indruk dat ze meteen in de
egelstelling gaan. Dat het een
soort verweer is tegen de moge
lijk slechte behandeling die hen
ten deel zou kunnen vallen om
dat ze Duitser zijn. Maar ik
moet eerlijk zeggen dat het niet
veel voorkomt. Met de jonge ge
neratie Duitsers loopt het echt
perfect."
„De meeste Duitse toeristen
die hier komen willen Priuat ge
huisvest worden, dus in een
pension of zo. Voor de Oost
duitsers moet het vooral 'billig'
zijn. Wat erg opvalt, is dat de
Duitsers niet zulke cultuurlief
hebbers zijn. Er zijn er maar
weinig die vragen naar de mu
sea hier. Ze komen vooral om te
recreëren."
Koos Hamaker (61) uit Lei
den, heeft 28 jaar gewerkt in
de restauratie van het NS-sta-
tion:
„Duitsers? Daar heb ik niks
op tegen, hoor. Het. zijn beste
mensjes. Het is nu natuurlijk
makkelijk om kwaad over ze te
spreken, maar het waren altijd
goede en nette klanten. Weet je
wat zeikerds zijn? De Engelsen.
Die zitten overal met hun ten
gels aan."
De familie Rosenbaum uit
Trier, op vakantie in Noord-
wijk:
„De Nèderlanders zijn over
het algemeen erg gastvrij.
Noordwijk is een leuke plaats
maar de restaurants zijn, vind
ik, te veel op het toerisme ge
richt. Voor de kinderen is het
hier niet zo leuk. Wij hebben
een dochter en die zocht op het
strand naar een vriendinnetje.
Ze moest net zo lang zoeken tot
ze een Duits meisje had gevon
den. De Nederlandse kinderen
wilden niet met haar spelen, ze
werd genegeerd. Dat ligt aan de
ouders van die kinderen. Toen
ze onze dochter zagen, begon
nen ze vlug hun schepjes en
vormpjes weg te halen. Ze wil
den niet dat onze dochter er
mee zou gaan spelen. Dat was
werkelijk belachelijk.
De heer Schmidt, ook uit
Trier, in gezelschap van de fa
milie Rosenbaum:
„We spenderen veel geld in
Nederland. We laten hier heel
wat liggen, als u begrijpt wat ik
bedoel. En dan zijn de Neder
landers altijd vriendelijk. Ja,
hoor, als je met je Marken aan-
den. De Hollanders zijn hulp
vaardig en vriendelijk. En geluk
kig zijn ook de toiletten hier
schoon. In Italië en Spanje is de
boel vaak 'dreckig'. Wij logeren
in jeugdhotels en daar heb je
echt snel contacten."
De familie Körber uit Bad Brückenau op de Leidse markt.
komt zijn de contacten uiterst
aangenaam. Maar het komt hier
winkels wel voor dat je nau
welijks wordt bediend als ze ho
en datje Duitser bent."
Winfried Mielke uit Nürn-
burgraum in Bayern, op va
kantie in Noordwijk:
„We zijn hier voor de eerste
keer en we hebben de Hollan
der leren kennen als een aange
naam mens. Een vrij mens ook,
en dat in de ruimste zin van het
woord. Nederlanders zijn zeer
'Welf-offen', zoals wij dat noe-
Claudia en Franz Körber uit
Bad Brückenau, met hun kin
deren reizend langs jeugdher
bergen in Nederland:
„Wat ons opvalt, is dat je hier
in winkels niet wordt bedon
derd. In Spanje hebben wij het
meerdere malen meegemaakt
FOTO WIM DIJKMAN
dat de cassière het wisselgeld
gewoon in haar zak stopte. Daar
kwamen we achter toen we
rekening natelden. Hier in F
land doen ze dat niet. We zijn
tot nu toe geweest op Texel,
Alkmaar en in Bergen. En r
zijn we een paar dagen in L<
Engel Langendijk (62), heeft
23 jaar bij de WV Katwijk ge
werkt, nu gepensioneerd:
„Ik heb natuurlijk prettige en
minder prettige Duitsers mee
gemaakt in mijn carrière. Als
het mooi weer is, hoor je ze niet
zo. Maar zo gauw het slechter
wordt, gaan ze lopen emmeren.
Dan willen ze af van de pen
sioncontracten die ze hebben
gesloten. Dan zijn er ineens on
telbaar veel schoonmoeders
naar de eeuwige jachtvelden
vertrokken. Bij slecht weer moet
je incasseringsvermogen enorm
groot zijn: dan gaan ze spijkers
op laag water zoeken. Ze willen
het goedkoopste van het goed
koopste, maar wel met alles er
op en eraan."
„Ik kreeg eens twee echtparen
voor de balie. Elk echtpaar had
twee kinderen. Ze zochten een
pension, wilden twee tweeper
soonskamers. 'Dat kan niet', zei
ik, 'dan moet u minstens twee
driepersoonskamers nemen'.
Later bleek dat er nog twee kin
deren waren. Hadden ze er in
een half uur tijd ineens twee
kinderen bij gekregen, terwijl
daar normaal toch negen
maanden voor staat. Ze kwa
men terug met de mededeling
dat ze de kamer niet kregen,
Nee, dank je de koekoek, die
pensionhouder had op acht
mensen gerekend en dan moet
je niet met 10 mensen komen
aanzetten. Dat soort dingen
hebben ze wel, ja."
AGENDA
Olivetti Nederland gaat het on-
derhoud van de automatise
ringsapparatuur en de software
van de Koninklijke landmacht
verzorgen. Voorheen waren ser
vice en onderhoud in handen
van zeventien verschillende be
drijven. Defensie hoopt dat het
service-contract met één bedrijf
tot lagere kosten en minder ad
ministratieve rompslomp leidt.
Het ministerie van defensie
heeft dat gisteren bekendge
maakt.
Het contract is afgesloten
voor vier en een half jaar met
een optie voor nog eens vijf
jaar. Met de overeenkomst is in
totaal 20 miljoen gulden ge
DONDERDAG 13 AUGUSTUS
Katwijk
4e DagVisserijdagen,
moeid. Het onderhoudscontract
heeft betrekking op de automa
tiseringsapparatuur van de
landmacht in heel Nederland,
verspreid over enkele honder
den plaatsen. Het gaat daarbij
onder meer om computernet
werken, desktop-systemen, mi
ni-computers en randappara-
Olivetti Systems Networks
Nederland BV is een van de ne
gen bedrijven die reageerden op
een uitnodiging van het minis
terie tot prijsopgave. Daarbij
waren volgens een woordvoer
der van Defensie „vier of vijf'
Nederlandse bedrijven. Welke
dat zijn, wil hij niet kwijt. De
andere, waaronder Olivetti,
hebben buitenlandse banden.
et/o Teun Hoek, tot 21.00
Noordwijk
Strandloop over 4 of 8 km, start bij
de pol itiepost aan het strand om
19.30 uur.
Wassenaar
Zomerfeesten Wassenaar: Kuipjesste-
ken en Paalwerpen aan de Hofcamp-
weg, vanaf 19.00 uur.
VRIJDAG 14 AUGUSTUS
Hillegom
Huttenbouw bij ingang Sportpark
Zanderij, vd Endelaan, van 9.30 tot
15.30 uur.
Katwijk
5e DagVisserijdagen.
Open huis aan boord van de tjalk 'Da-
niëlle', afgemeerd aan de Prins Hen
drikkade t/oTeun Hoek, van 10.00
tot 21.00 uur.
Volleybal bij Willy Noord, aanvang
14.00 uur.
Vlootshow mmv schippereigenaren
KWV Skuytevaert, aanvang 18.00
Ringrijden op de Boulevard tussen de
Voorstraat en het Andreasplein, van
19.30 tot 22.00 uur.
Vuurwerk op de Boulevard t/o de Wit
te Kerk, nabij Rest. De Zwaan en van
af de schepen, aanvang 22.00 uur.
Bloemenwandeltocht over 10,15 of
20 km, start vanaf WV, Stations
plein, tussen 9.00 en 17.00 uur.
Klaverjassen, jokeren en sjoelen bij
Speeltuinvereniging Stevenshof, C.
van Bruggepad 2, aanvang 20.15
Noordwijk
Swingavond, georg. door Homojonge
rendisco 'De Roze Bollen', Join Cen
trum, Weteringkade 2, bar open
9.30 u
9.30 uur, Kajak-race om 10.30 uur,
Jeu de Boules voor ouderen om
14.00 uur, Spelencircuit met water
ballon gooien, skilopen, doelschie-
ten, stamzagen, spijkerbroekhangen
19.30uur!16"'"8 race'aanvang
Minder kandidaten slagen voor rijbewijs
In Zuid-Holland zakken aanmerkelijk
meer kandidaten voor hun rijbewijs dan in
de rest van Nederland. Maar 39 procent
van de kandidaten die voor het rij-examen
opging, slaagde vorig jaar. Landelijk lag het
percentage rond de 41 procent.
Noord-Holland scoorde 41 procent.
Kandidaten uit Leiden en omgeving deden
het niet slecht. Van hen slaagde 45 pro
cent; vier procent boven het landelijk ge
middelde. Heel wat beter dan de Rotter
dammers van wie maar 35 procent het rij
bewijs haalde.
Nieuw is dit verschijnsel niet, zo licht
Jelle de Jong van het Centraal Bureau Rij
bewijzen toe. Al jaren ziet het CBR dit
beeld. Volgens De Jong ligt dit aan het feit
dat jongelui uit de Randstad zich minder
goed op het rij-examen voorbereiden. Ze
lessen korter, zijn overmoedig en denken
te gemakkelijk over het theorie-examen.
Om dit te verbeteren moet de mentaliteit
veranderen, meent De long.
De CBR-woordvoerder zegt dat veel jon
geren de opvatting huldigen dat ze wel
'even' hun rijbewijs zullen halen. En dat
mag niet te veel geld kosten. De Jong: „Zo
werkt dat niet. Je haalt niet je rijbewijs,
maar je leert autorijden en deelnemen aan
het verkeer. Als je tien lessen hebt gehad
kun ie niet autorijden. Het CBR gaat ervan
uit dat je na twintig tot dertig lessen exa
men kan doen. De bekroning daarvan is je
diploma, in dit geval je rijbewijs."
Dit beeld ombuigen is niet eenvoudig.
Jelle de Jong: „We zijn daar eigenlijk door
lopend mee bezig. Met andere organisaties
(ANWB en Bovag) probeert het CBR het ni-
ken. De onderlinge verschillen zijn nog te
groot. Ik ken rijscholen waarvan tachtig
procent van de leerlingen slaagt. Maar ik
ken er ook die maar tien procent scoren.
Daar moet wat aan worden gedaan. De
overheid moet de rijschoolhouders ver
plichten om met lesplannen te werken. Er
moet een opbouw in de lessen zitten. En
daar schort het nu nog wel eens aan.
De Jong zegt dat er in Nederland zo'n
6000 rijschoolhouders zijn terwijl er maar
plaats is voor 2500. „Dus is er sprake van
een geweldige concurrentie. De branche
komt als gevolg hiervan behoorlijk onder
druk te staan. Tenslotte wil elke rijschool
overleven. Dan krijg je een enorme con
currentiestrijd. Dat gaat ten koste van de
kwaliteit van de lessen."