corrupt
os
Limburg
is...
ZATERDAGS BIJVOEGSEL
J
eindredactie: willem schrama
ZATERDAG 8 AUGUSTUS 1992
vormgeving: fred van gelderen marco kroes ruud vogelesang
doet pijn." Stroeken maakt zich
boos op de Zuidlimburgse kran
ten. „Als er mensen over de
schreef zijn gegaan moeten ze
met een wijde boog uit de poli
tiek worden verwijderd. Maar de
kranten hier bevorderen de on
geloofwaardigheid van de poli
tiek door langslepende, onduide
lijke affaires zonder harde bewij
zen te beschrijven", meent de
Venlose wethouder.
Th. Kusters, fractievoorzitter
van D66 in de Limburgse staten:
„Na de rampzalige opkomst bij
de vorige statenverkiezingen
hebben we gezamenlijk besloten
allerhande maatregelen te ne
men om het contact tussen het
bestuur en de burger te verbete
ren. Te vrezen valt dat het effect
van al die maatregelen compleet
wegvalt door het negatieve beeld
van het bestuur dat r
Een graafmachine van de omstreden Limburgse wegenbouwer Baars aan het werk bij de gevangenis in Maastricht. Met 'de affaire-Baars' begon
een serie corruptieschandalen. foto's persbureau widdershoven
Zwijgen
Het beeld ontstaat deels door het
zwijgen. De Brunssumse burge
meester H. Riem zei naar aanlei
ding van publikaties over ver
dachte transacties: „Het interes
seert me niet of het verhaal waar
is of niet. Wij bevorderen geen
extern onderzoek." Het dagelijks
bestuur van de provincie houdt de kiezen
ook stevig op elkaar. Gouverneur Masten
broek en de gedeputeerden zijn volgens hun
woordvoerder niet beschikbaar voor een ge
sprek over de relatie burger-bestuur en het
geschonden imago van de provincie. Het
Maastrichtse college van B. en W., normaal
haantje de voorste om de Limburgse hoofd
stad te promoten, laat via woordvoerder Prik
weten dat „de zaken niet zijn uitgekristalli
seerd en dat we niet kunnen bepalen in hoe
verre het imago van Limburg en Maastricht
schade ondervindt."
Kamerlid Van Rey: „Met de deur dichthou
den voor journalisten schiet de provincie
niets op. Integendeel, dat deed de KVP vroe
ger ook al. Negatieve klanken druk je niet de
kop in door te zwijgen." Statenlid Kusters
herkent wel iets in de mediastilte in de Lim
burgse hoofdstad. „Men heeft het gevoel dat
de woorden zo wbrden verdraaid dat ze altijd
negatief uitpakken. Maar slim is het niet om
de dialoog uit de weg te gaan. We moeten
juist alles op alles zetten om de indruk weg te
nemen dat er zaken in de doofpot verdwij-
Maar ondertussen wordt het Limburgse
imago bevlekt. G. van Wijnbergen, oud-gede
puteerde van Utrecht, sinds twee jaar voor-
'Een verkeerd beeld
wordt bevestigd
i het Zuiveringschap
Limburg en vice-voorzitter van
de CDA-bestuurdersvereniging
in Limburg: „Het beeld dat i
in de rest van het land van Lim
burg had wordt door deze affai
res bevestigd. Ten onrechte. Men
gaat er dan aan voorbij dat hier
de laatste tien jaar ontzettend
veel gedaan is. De politieke cul
tuur in Limburg is wel iets anders
dan in de rest van het land. Het
is wat opener, de politici staan
hier nog wat dichter bij de bur
gers dan in de Randstad. Maar
dat betekent niet dat Limburg
door en door corrupt is. Tot dus
ver heb ik de indruk dat er heel
veel publiciteit is rond enkele in
cidenten en vooral onbewezen
geruchten."
Ook vakbondsbestuurder P.
Booij (CNV) in Heerlen maakt
zich zorgen over de beeldvor
ming. „Mijn collega's zeggen: het
zal Limburg weer niet wezen.
Het is triest. De indruk wordt ge
wekt dat het hier een grote rot
zooi is, dat er geen regels zijn.
Nou, dat klopt absoluut niet.
Maar ondertussen kan dit wel
negatief uitpakken. Het bedrijf
van wegenbouwer Baars is al in
moeilijkheden en heeft mensen
moeten ontslaan. Misschien ontstaan er ook
problemen bij het werven van nieuwe bedrij
ven", aldus de vakbondsman.
Statenlid Kusters: „Voor alle partijen was
werkgelegenheid de eerste prioriteit. Het
'Westen' heeft nooit begrepen wat voor enor
me ingreep de mijnsluiting was. Vele midde
len heiligden het doel om weer op het goede
spoor te komen. Lr werd bewust gekozen
voor het bevoordelen van Limburgse bedrij
ven. uit het oogpunt van het werkgelegen-
heidsbelang. Toen zijn er blijkbaar een paar
dingen minder vlekkeloos verlopen en een
aantal zwakke broeders heeft op een onei
genlijke manier geprofiteerd. Nu moeten we
orde op zaken stellen, maatregelen nemen
om de fraudegevoeligheid te beperken, de
contacten zuiverder te krijgen.
'Onzin'
Alle gesprekspartners zijn er van overtuigd
dat de corruptie-ellende niet beperkt blijft tot
Limburg. Van Wijnbergen, de oud-gedepu
teerde uit Utrecht: „In het Limburgse vinden
ontspannen ontmoetingen plaats tussen on
dernemers en politieke bestuurders. Dat ge
beurt misschien iets meer dan in het calvinis
tische Noorden Maar juist doordat die losse
re contacten hier tot de cultuur horen, gaat
men er van uit dat het netjes blijft. En
verreweg de meeste van mijn relaties durf ik
mijn hand in het vuur testeken.
„Onzin om te veronderstellen dat het et
Limburgs probleem is. Kijk naar Lubbers t
zijn relaties met Kuwayt. En ik ken ook wel
collega-kamerleden die met aannemers naar
het buitenland zijn geweest. Alleen zijn Lim
burgers wat losser. Ze praten wat makkelijker
over hun contacten. En dat betekent dat er
ook meer uitlekt dan in andere delen van het
land", meent Van Rey. Wethouder Stroeken
„Als het balletje in Oost-Groningen was gaan
rollen en de pers was er net zo op gedoken
als hier, zou u nu niet in Venlo maar in Gro
ningen zitten."
„De bouwnijverheid hier in Limburg zit
niet anders in elkaar dan in de rest van het
land. In elke bedrijfstak en in elke provincie
gebeurt wel eens iets. Tot dusver staan de
kranten vooral bol van geruchten en onbe
wezen verhalen", zegt J. Gerwen, secretaris
van het Algemeen Verbond van Bouwonder
nemingen in Limburg. Op 'persoonlijke titel
wil hij wel kwijt dat bestuurders en ambtena
ren zich zorgvuldig moeten afvragen of ze
goed handelen door bij voorbeeld met on
dernemers op reis te gaan. „Lr is hier in Lim
burg een groot incident in de publiciteit ge
komen. Dat smaakte naar meer en toen is
men allerhande onbewezen geruchten gaan
publiceren. Dat kan op elk moment in elke
provincie gebeuren", meent Gerwen.
Pijnlijk is dat het gerommel doorgaat, on
danks het vele rumoer rond wegenbouwer
Baars. „Wat me verbaast is dat wethouders
en aannemers nog steeds in de verleiding ko
men om met elkaar op reis te gaan", zegt
vakbondsman Booij naar aanleiding van dc
reizen van twee Landgraafse wethouders
„Ach, je ziet bij een schuttersfeest aannemer
met geweldige bladen bier rondlopen over di
eretribune. Ze zijn blijkbaar niet onder de in
druk van de drukte", stelt kamerlid Van Rey.
Statenlid Kusters voorziet straks nog mee
problemen: „We moeten niet al te hypocri
doen. Aan de
bedrijf echt n
rekenen als je
Wat d.
wachten als de Europese grenzen straks
opengi
van de Maas kun je als
en overheidsopdracht
Belgische senator in
hebt opgenome
nog heel wat
cht
Limburg gonst van de berichten over
omkoping, over burgemeesters die 'za
ken' doen met aannemers en wegenbou
wers, over wethouders die snoepreisjes
maken op kosten van zakenrelaties of
de gemeenschap. Vrijwel dagelijks staan
er nieuwe schandalen ofbijnaschanda-
len in de Zuidlimburgse kranten,
'Waar der volkeren schone taal
klinkt met held're kracht;
Waar men kloek en flink van aard
vreemde praal veracht;
Eigen zeden, eigen schoon
't hart des volks bekoort.
Aldus het derde couplet van het Lim
burgs volkslied. De Limburgse bevolking
is allerminst bekoord en keert zich mas
saal af van de politiek. De eigen zeden
van bestuurders en aannemers worden
niet gewaardeerd. En het jagen op
vreemde praal scherp veroordeeld.
Een provincie in crisis.
LAURENT HEERE
Het Limburgse bestuur is in op
spraak. Eind vorig jaar begon
het met de arrestatie en veroor
deling van een voormalig topambtenaar van
de provincie. Hij bekende steekpenningen te
hebben aangenomen van de Klimmense we
genbouwer Baars. Vervolgens ging een wet
houder uit Echt voor de bijl. Ook hij bleek op
de 'loonlijst' van de wegenbouwer te staan.
Baars verklaarde tijdens zijn verhoren door
de Fiscale Inlichtingen en Opsporingsdienst
(FIOD): „Het was voor ons een goede zaak in
het college van B. en W. mensen te hebben
itten die ons gunstig gestemd waren, die ons
tl ieder geval niet zouden tegenwerken."
Baars trok sinds het begin van de jaren ze
ventig jaarlijks tonnen af van de belasting
r het betalen van steekpenningen. De we
genbouwer geeft overigens achteraf aan dat
misverstand is: dat hij geen wethou
ders, burgemeesters of ambtenaren heeft
omgekocht.
Het Begin
De affaire-Baars was de ontsteking voor de
voetzoeker die sindsdien een grillige weg gaat
het glooiende Limburgse land. Aan het
licht kwam dat aannemers afspraken maak-
r de verdeling van opdrachten 1
gemeente Maastricht
talen dan nodig. De
groep
Meerssen ging het
lukte
lieten be-
werd over de
verdeeld. In
In Kerkrade mis-
soortgelijke opzet doordat
nemer zijn vergaderende colle
ga's vóór was. In Sittard leidde
het tot de veroordeling van één
van de zes betrokken aannemers.
In Brunssum riep de aanbeste
ding van werkzaamheden aan de
Emmaweg en de gemeentelijke
golfbaan vragen op.
In Landgraaf moesten twee
wethouders opstappen nadat be
kend was geworden dat ze naar
Malaga waren geweest om naar
een grondverzetmachine te kij
ken, waarvan de ambtenaren hadden aange
toond dat die veel te duur was. De wethou
ders hadden ook nog eens met een aanne
mer een vistrip naar Ierland gemaakt. De
Maastrichtse wethouder J. in de Braekt
mocht blijven ondanks het feit dat hij met
wegenbouwer Baars een vakantie in Egypte
doorbracht.
Voorlopig hoogtepunt is de inval van de
politie en FIOD bij burgemeester Vossen van
Gulpen. Vossen wordt verdacht van belas
tingfraude en het aannemen van steekpen
ningen. De Limburgse journalisten spitten
intussen dagelijks door. Aannemer Kuijpers
verklaarde naar aanleiding van de Maast
richtse affaire tegenover het Limburgs Dag-
Kamerlid Van Rey: „Met de deur dichthouden
voor journalisten schiet de provincie niets op."
blad: „Schiet met hagel op de kaart van Lim
burg en je hebt de gemeenten te pakken
waar op precies dezelfde manier zaken wor
den gedaan als in Maastricht. Er is maar één
nadeel aan: het is verboden."
'Resten'
Kamerlid (WD) J. van Rey uit Roermond:
„Vroeger zou ik ook gezegd hebben dat dit
soort affaires normaal zijn, dat ze helemaal
passen bij het beeld van Limburg. Toen de
KVP het hier nog voor het zeggen had, ge
beurden er immers allerlei dingen die niet
konden. Tien jaar geleden noemde ik het
CDA hier in Roermond nog Corrupt Demo
cratisch Appel. Maar sindsdien is er veel ver
anderd in Limburg. Er is door onder anderen
gedeputeerde Pleumekers en mijn collega,
kamerlid René van der Linden heel veel ge
daan om schoonmaak te houden in het CDA.
Met succes. Maar er blijken toch nog resten
te zijn uit het verleden. Die komen nu boven.
Er moet schoon schip worden gemaakt."
De Limburgse WD-topman stelt dat het
noodzakelijk is dat het bestel
wordt gezuiverd. Dat gebeurt in
zijn ogen onvoldoende. „Wet
houder J. in de Braekt van Maas
tricht zegt doodleuk dat hij na
twintig jaar vriendschap met we
genbouwer Baars met vakantie
ging en een kwitantie over kan
leggen om te bewijzen dat hij die
reis zelfheeft betaald. In de kroe
gen in Maastricht lachen ze zich
rot om zo'n verhaal. Vrienden die
elkaar zó lang kennen, zouden
onderling afrekenen en elkaar een kwitantie
geven...?!. Dat gelooft toch niemand! We zul
len zien wat de kiezer er straks mee doet als
er nieuwe gemeenteraadsverkiezingen zijn",
aldus Van Rey.
Angst voor verkiezingen is er niet alleen bij
Van Rey. Bij alle politieke partijen heeft men
goed in de gaten dat het vertrouwen een flin
ke knauw kreeg. CDA-wethouder Th. Stroe
ken uit Venlo (een stad die tot dusver gevrij
waard is van de ellende): „Bij de vorige ver
kiezingen was de opkomst al heel laag we
gens desinteresse bij de burgers. Dit soort za
ken versterkt het gevoel dat politici zakken
vullers zijn. Dat het niks uitmaakt of men
door de hond of de kat wordt gebeten. Dit
'Provincie'
houdt de
kiezen
op elkaar
