Fruitteelt zet
65-plussers
in voor pluk
De Chinezen krijgen te veel geld
Economie
'Kat VS beter af dan Midden-Amerikaan'
De ING denkt met u mee
Ook verliezers hebben baat
bij baggerorder van de eeuw
DONDERDAG 6 AUGUSTUS 1992
6
Werkloosheid Duitsland stijgt flink
Neurenberg» De werkloosheid in Duitsland is vorige maand zo
wel in het westen als in het oosten flink toegenomen. Het totale
aantal werklozen steeg met bijna 180.000 tot meer dan drie mil
joen, zo blijkt uit gisteren gepubliceerde cijfers van het Duitse
arbeidsbureau. In de 'oude' Bondsrepubliek nam het aantal
werklozen toe met 112.000 tot 1.828.000. Daardoor steeg het
werkloosheidspercentage van 5,6 tot 6. In de voormalige DDR
ging het aantal mensen zonder baan met 65.000 omhoog naar
1.188.000 en het werkloosheidspercentage van 13,8 naar 14,6.
Het arbeidsbureau wijt de stijging vooral aan seizoensomstan
digheden.
Forse winststijging voor Thomassen
rheden Thomassen International Holding in Rheden, leveran
cier van compressoren en gasturbines, heeft over de eerste zes
maanden van dit jaar een netto winst geboekt van 8,7 miljoen
gulden. Dat is 19 procent meer dan in dezelfde periode vorig
jaar. De omzet bedroeg het afgelopen halfjaar 171 miljoen gul
den, 8,2 procent meer dan de eerste zes maanden vorig jaar. In
totaal boekte Thomassen dit jaar tot nu toe voor 238 miljoen
gulden aan orders.
Winst Bank Bouwnijverheid omhoog
Amsterdam De Bank voor de Bouwnijverheid heeft in de eerste
helft van 1992 een brutoresultaat behaald van 15 miljoen gulden
tegen 133 miljoen gulden in dezelfde periode van 1991. Na een
toevoeging aan de stroppenpot van een kwart miljoen gulden en
een reservering van ruim 5 miljoen gulden voorde belastingen
resteert een 9 procent hogere geconsolideerde nettowinst van
9,6 miljoen gulden, aldus de bank. Vorig jaar was dat nog 8,8
miljoen gulden.
Economische barometer VS omlaag
Washington De 'index of leading indicators', een soort barome
ter voor de over enkele maanden te verwachten economische
bedrijvigheid in de Verenigde Staten, is in juni met 0,2 procent
gedaald. Dit heeft hetAmerikaanse ministerie van handel be
kendgemaakt. Het is de eerste daling sinds december vorig jaar.
In mei was er nog een stijging met 0,6 procent. De terugval in ju
ni was voor economen geen verrassing. Van de elf componenten
waaruit het indexcijfer is opgebouwd waren er zes negatief, vier
positief en één onveranderd.
Lagere winst voor Deutsche Bank
frankfurt» Deutsche Bank, de grootste bank van Duitsland,
heeft haar bedrijfsresultaat in de eerste helft van dit jaar met 3,1
procent zien dalen tot 3,1 miljard mark. Bij het Duitse moeder
bedrijf, Deutsche Bank AG, ging de winst met 8,2 procent om
laag naar ruim twee miljard mark, zo heeft de instelling gisteren
bekendgemaakt. De winst van concurrent Dresdner Bank, de op
één na grootste bank van Duitsland, is in de eerste helft van dit
jaar daarentegen met twintig procent gestegen tot 1,3 miljard
mark. Dresdner Bank verwacht voor geheel 1992 „een bevredi
gendresultaat".
Telers Flevoland hebben 800 mensen nodig
Fruittelers in Flevoland beginnen volgende week met een
personeelswervingsactie onder 65-plussers. De telers ho
pen zo de pluk van de fruitoogst veilig te stellen. Net als
in andere delen van het land, kampt de tuinbouw in
Flevoland met een structureel tekort aan arbeidskrach
ten. Voor het plukken van de appels en peren zijn onge
veer 800 plukkers nodig. Behalve 65-plussers hopen de
fruittelers ook huisvrouwen en studenten te werven.
dronten anp
De wervingscampagne wordt
georganiseerd door de afdeling
Flevoland van de Nederlandse
Fruittelersorganisatie (NFO). De
NFO wordt daarbij ondersteund
door de Gibo Groep, een cluster
van agrarische accountantskan
toren. De Gibo Groep zegt een
arbeidspool te willen opzetten
van mensen die kunnen worden
ingezet in drukke tijden. Hierbij
wordt met name gedacht aan
65-plussers. Volgens de groep
kunnen de 65-plussers ook in
andere agrarische sectoren van
pas komen.
Mensen van 65 jaar en ouder
vormen volgens de Gibo Groep
de ideale arbeidskrachten voor
de tuinbouw, waarbij geduren
de korte perioden veel werk
moet worden verzet. Ze hebben
niet alleen tijd genoeg om een
handje te helpen, maar zijn bo
vendien niet verzekeringsplich-
tig. Dat bespaart de werkgever
een heleboel administratieve
rompslomp.
Voor de accountantsdienst
vormt dat de aanleiding te pro
beren ouderen te werven voor
het seizoenswerk in de fruit
teelt. Volgens G. van Alteren van
de Gibo Groep is het ook niet
meer dan logisch, gezien de
toenemende vergrijzing van de
Nederlandse samenleving. „Het
wordt steeds moeilijker mensen
te vinden. Daarom proberen wij
de personeelsmarkt te vergro
ten."
De Voedingsbond FNV heeft
grote bezwaren tegen de wer
vingsactie. „Op zich hebben wij
er niets op tegen om 65-plus-
sers aan de slag te helpen. Maar
dan moeten wel de normale ar
beidsvoorwaarden gelden. Die
mensen moeten het gewone
CAO-loon krijgen. Van lagere
uurlonen of van stukloon, waar
bij de bejaarden per kistje wor
den betaald, kan geen sprake
zijn. Dan worden die plukkende
bejaarden zelf geplukt", aldus
de woordvoerster.
„Bovendien kun je je afvragen
of dit soort werk wel geschikt is
voor bejaarden. Het is zeer
zwaar, vies werk. Moet je daar
mee nou bejaarden opzadelen?
TEGUCIGALPA »1PS
Een gemiddelde kat in de Vere
nigde Staten eet jaarlijks meer
vlees dan de gemiddelde bewo
ner van Midden-Amerika. Tot
die conclusie komt de Chileense
politicoloog Enrique Neuhauser
in een recent onderzoek naar de
sociale omstandigheden waarin
de bevolking van Midden-Ame
rika leeft. Neuhauser verrichtte
het onderzoek in opdracht van
het Ontwikkelingsfonds van de
Verenigde Naties (UNDP).
De cijfers geven een navrant
beeld van de scherpe sociale
scheidslijnen tussen de Verenig
de Staten en Midden-Amerika.
Zo steldé Neuhauser ook vast
dat de jaarlijkse omzet van de
Amerikaanse wapenfabrikant
Du Pont groter is dan het geza
menlijke Bruto Nationaal Pro-
dukt (BNP) van de Middename-
rikaanse landen. Een ander feit
is dat een staat als Massachu
setts een gróter BNP heeft dan
dat van geheel Latijns Amerika.
Midden-Amerika telt bijna 30
miljoen inwoners van wie 70
procent in armoede leeft. Daar
van lijdt 20 procent volgens
Neuhauser bittere armoede.
Een derde deel van de Midden
amerikanen heeft geer. toegang
tot betrouwbaar drinkwater of
medische voorzieningen.
De verslechtering in de le
vensomstandigheden van de
Middenamerikaanse bevolking
wijt Neuhauser aan het al tien
tallen jaren ontbreken van een
politiek die economische groei
paart aan sociale ontwikkeling.
Ook onnodige publieke uitga
ven, zoals de enorme bedragen
die aan defensie worden be
steed noemde Neuhauser als
oorzaak van de verslechterde
sociale situatie.
De regeringen proberen wel
het sociale bouwwerk iets min
der kwetsbaar te maken. Sociale
programma's ter grootte van to
taal 500 miljoen dollar worden
bekostigd door herschikkingen
in de begroting, door de verla
ging van het aantal ambtenaren
en door een effectievere belas
tingheffing. Tegelijkertijd von
den privatiseringen plaats in het
kader van de structurele aan
passingspolitiek die de regerin
gen uitvoeren.
Economen en vertegenwoor
digers van de vakbonden heb
ben veel kritiek geuit op deze
politiek, met het argument dat
veel mensen hun banen kwijt
raken waardoor de sociale el
lende voor veel mensen wordt
verergerd. Ook Neuhauser er
kent dat deze politiek de kloof
tussen arm en rijk verder heeft
vergroot, maar, voegt hij eraan
toe „ook de regeringen zijn zeer
bezorgd over deze ontwikkelin-
Amsterdam Vanaf deze week landse Middenstandsbank gaat nieuwe naam is een gevolg van het kantoor op het Amsterdamse
verdwijnt langzaam maar zeker voortaan door het leven als ING- de fusie tussen de NMB/Post- Damrak zijn nieuwe naambord,
de vertrouwde naam van de bank, een afkorting voor Interna- bank-groep en verzekeraar Na- foto dijkstra ruud nopjes
'meedenkbank' NMB. De Neder- tionale Nederlanden Groep. De tionale Nederlanden. Hier krijgt
Economie Volksrepubliek stevent af op groei van 10 procent
hong kong yvonne v.d. heuden
China lijkt bezig een economisch wonder
werkelijkheid te maken. Stap voor stap
maakt het voortgang op de lange weg naar
welvaart voor zijn meer dan een miljard
inwoners. Enkele cijfers over de eerste
helft van dit jaar spreken boekdelen. De
economie groeide met 10 procent De pro-
duktie in de industrie steeg met bijna
twintig procenL Resultaten waar menig
land in ontwikkeling jaloers op zal zijn.
Het is echter niet alles goud wat er blinkt.
De Chinese economie die in de overgang
is van planning door de centrale overheid
naar een stelsel waarin de markt van vraag
en aanbod regeert is nog niet klaar voor
het opvangen van de gevolgen van de wel
vaartsexplosie. Het gevaar voor oververhit
ting van de economie ligt op de loer, wat de
overheid er voor de derde keer in tien jaar
tijd toe kan dwingen aan de noodrem te
trekken. Dat idee roept traumatische herin
neringen op.
In de jaren tachtig kende China immers
ook een forse economische groei van rond
de 9 procent per jaar. Dit was een direct ge
volg van het in 1979 door Deng Xiaoping
aangekondigde programma van economi
sche hervormingen en het openstellen van
de grenzen voor buitenlandse bedrijven. De
groei leidde in 1988 in de grote steden tot
een hyperinflatie van bijna 30 procent. De
enorme geldontwaarding zorgde voor een
bestorming van banken en winkels door pa
niekerige consumenten die alles opkochten
wat er was. De onvrede onder het volk re
sulteerde in de demonstraties voor politieke
hervormingen die in juni 1989 door het le
ger bloedig werden onderdrukt.
De Chinezen zitten gevangen in een eco
nomisch 'berg-en-dal-patroon' dat zich
sinds 1985 elke driejaar herhaalt. Probleem
is dat ze meer geld krijgen en dat willen uit
geven. De bedrijven worden daardoor ge
noodzaakt de produktie op te voeren. De
ondoelmatige staatsbedrijven kunnen die
grotere vraag echter niet aan, bijvoorbeeld
omdat de aanvoer van grondstoffen
stagneert door een gebrekkig transportnet.
Dat leidt er onder meer toe dat de prijzen
voor de schaarse produkten de pan uitrij
zen. De overheid moet dan noodmaatrege
len afkondigen om de bestedingen te be
perken en de economie te laten afkoelen. In
1989 deed ze dit door de invoer van goede
ren stop te zetten en het lenen van geld
duurder te maken.
De hamvraag is of een nieuw 'versobe
ringsprogramma' van de regering in Peking
moet worden gevreesd. „Ik denk niet dat nu
al sprake is van een oververhitting van de
Chinese economie. Bovendien is de situatie
niet hetzelfde als in de jaren tachtig", zegt
chef-econoom Kwok Kwok-Chuen van de
Standard Chartered Bank in Hong Kong. Hij
erkent dat de groei van de produktie in de
industrie weer op het hoge niveau van de
jaren tachtig zit, maar wijst erop dat de in
flatie, die weliswaar stijgt, slechts 5 procent
is en dat er geen sprake is van een buiten
sporige kooplust bij de consumenten.
„De inflatie aan het einde van de jaren
tachtig werd vooral veroorzaakt door een
enorme stijging van de voedselprijzen, met
name van meel en rijst. Dat is nu niet aan
de orde. De mensen rennen nu niet naar de
winkel om massaal goederen in te slaan
omdat het geld steeds minder waard
wordt", aldus Kwok.
Of de overheid uiteindelijk toch zal moe
ten gaan ingrijpen, hangt volgens Kwok af
van de vraag in hoeverre de leiders in Pe
king erin slagen de economische ontwikke
ling in goede banen te leiden. Op het ogen
blik acht hij de angst voor een 'noodrem'-
politiek voorbarig. „De algehele situatie is
nu beter dan voorheen. De overheid heeft
inmiddels instrumenten ontwikkeld om het
overtollige spaargeld af te tappen, zoals de
uitgifte van obligaties met een aantrekkelij
ke rente. Chinezen mogen sinds kort hui
zen kopen en dat is dus ook iets waar ze
hun geld in kunnen steken. Ze hebben nu
meer mogelijkheden om een eventuele
geldontwaarding te ontlopen", aldus de
econoom.
Een van de grote hindernissen die de Chi
nese leiders moeten nemen, is de hevig ge
subsidieerde staatsindustrie omvormen tot
doelmatige produktie-eenheden. „Er moe
ten maatregelen worden getroffen zodat de
fabrieken gaan reageren op signalen uit de
markt. Ze moeten hun produktie aanpassen
aan de wensen van het publiek. Als ze
slechts tweederangs produkten blijven ma-
kei), hebben de arbeiders geen kans hun
groeiende verdiensten uit te geven, want
Eén 'gewoon' beeld in het straatarme Guatemala. Een moeder met haar twee dochters bewoont een krotje in
de hoofdstad Guatemala-Stad. foto ap daniel hernandez
gen". Neuhauser wijst er echter den verruimd. „De program- wel ten goede komen aan de ge-
op dat deze politiek op langere ma's voor structurele aanpas- hele bevolking om de meest
termijn weer banen zal schep- singen moeten dienen als ver- kwetsbare groepen te ontzien
de sociale voorzie- trekpunt voor ontwikkeling, aldus Neuhauser.
Maar dan moeten de resultaten
pen. I
ningen die de staat biedt
Nederlanders
mogen handelen
op beurs China
hong kong yvonne v.d. heuden
PBI Securities in Hongkong, een
dochterbedrijf van Pacific In
vestments Holdings (PIH) in
Amsterdam, heeft deze week
een vergunning gekregen om in
China aandelen te verhandelen.
Dit heeft de directeur China van
PBI Securities, Eric Lee, dinsdag
in Hongkong bevestigd.
PBI Securities is de eerste Ne
derlandse effectenmakelaar in
China met een volledige ver
gunning voor de handel in de
zogenaamde B-aandelen, die
speciaal voor buitenlanders
zijn. De toestemming geldt voor
de effectenbeurs in Shenzhen,
de speciale economische zóne
die bij Hongkong ligt. Lee ver
wacht binnen twee weken het
groene licht te krijgen voor han
del op de andere beurs die in
China weer functioneert, die in
Shanghai.
Tot nu toe was ABN AMRO
overigens voor 25 procent eige
naar van het op de Amsterdam
se effectenbeurs genoteerde
PIH het enige Nederlandse
bedrijf dat in Shanghai nieuw te
plaatsen aandelen mag verko
pen. ABN AMRO kan echter
geen aandelen verhandelen. PBI
Securities zal later deze maand
een kantoor openen in China's
grootste industrie- en haven
stad, gevolgd door een kantoor
in Shenzhen in november.
den haag raymond peil
Hoewel de strijd om de 'bagger
order van de eeuw' is gestreden
het consortium met het Rot
terdamse bouw- en baggerbe
drijf Ballast Nedam sleepte de
hoofdprijs in de wacht hoeft
geen van de tegenstrevers daar
rouwig om te zijn. De aanleg
van het nieuwe vliegveld in
Hong Kong is immers zo'n om
vangrijke klus, dat het materieel
van de 'verliezers' voor het bag-
gerwerk in de Zuidchinese stad,
maar ook elders, niet kan wor
den gemist.
De prijs van het baggercon-
tract bedraagt 9,041 miljard
Hong Kongdollar, ofwel ruim
1,9 miljard gulden. Het aandeel
van Ballast Nedam daarin be
draagt ongeveer 400 miljoen
gulden, wat meer is dan het be
drijf (met een baggeromzet van
220 miljoen in 1991) kan be
happen. Zelfs als de vrije capa
citeit van de Belgische collega in
het consortium, Jan de Nul,
wordt meegerekend, moeten de
baggeraars waarschijnlijk bij
concurrenten schepen inhuren.
Bijvoorbeeld bij Boskalis of
HAM, die deel uitmaken van de
'verliezende' consortia.
Voor de mega-order hadden
zes internationale consortia in
geschreven. HAM, dochter van
de Hollandsche Beton Groep,
had de krachten gebundeld met
Kumagai Gumi (Hong Kong), de
Maeda Corporation (Japan) en
Ata Construction (Turkije). Bos
kalis deed samen met onder
meer Fransen, Italianen en Ja
panners, in baggerkringen gek
scherend 'de Verenigde Naties'
gedoopt.
Het eiland Chek Lap Kok, dat
nu 300 hectare groot is, moet
kunstmatig worden uitgebreid
tot ruim het viervoudige. Grote
hoeveelheden modder moeten
daartoe worden weggezogen
rond het eilandje. De zeebodem
wordt er opgehoogd met 182
miljoen kubieke meter zand en
rotspuin, tot een vlak terras van
1248 hectare. Op het aldus ge
creëerde eiland komt een lucht
haven: start- en landingsbanen,
stationsgebouwen, goederen
loodsen, hangars en een trein
station voor de verbinding met
het 30 kilometer verderop gele
gen Hong Kong.
Het baggerwerk voor het ruim
37 miljard gulden kostende
vliegveld zou in eerste instantie
al in mei worden aanbesteed.
Volgens Chinese kranten was
ook toen het consortium van
Ballast de laagste inschrijver
(met 2,8 miljard gulden), op de
voet gevolgd door de Boskalis
club. Andere consortia kwamen
flink hoger uit. Dit alles tot grote
schrik van de Hongkongse au
toriteiten, want die hadden
maximaal 2,5 miljard gulden
beschikbaar. De Provisional Air-
port Authority (PAA) verlengde
toen de inschrijftermijn en de
aanbiedingen in de nieuwe ron
de pakten inderdaad goedkoper
uit. Dat kwam onder meer
doordat de uitvoeringstermijn
van het werk werd verlengd van
30 tot 40 maanden. Een ruimere
termijn om tegenvallers op te
vangen betekent immers een la
ger (ook financieel) risico en
dus de mogelijkheid om lager in
te schrijven.
Ing. L. Verstoep, bestuurs
voorzitter van Boskalis West
minster, verwacht dat de helft
van alle, ongeveer twintig sleep
hopperzuigers ter wereld straks
in Hong Kong voor anker ligt.
„Wie dus niet meedoet aan dit
project, kan, door het beschik
baar hebben van voldoende ca
paciteit elders gemakkelijk werk
binnenhalen."
Sinds de koude sanering van
de industrie in de jaren tachtig
is er namelijk weer aardig wat
werk voor de Nederlandse bag
geraars, die samen met de Bel
gen naar schatting 70 procent
van de openbaar aanbestede
baggermarkt in handen hebben,
in totaal een jaaromzet van zo'n
twee miljard gulden. Vooral in
Azië liggen nogal wat klussen te
wachten.
