Roeiers spoelen teleurstelling weg W
Roemloos afscheid Jongejans
Olympische Spelen
Haldans race tegen
de klok is teneinde
Olympische reis eindigt in treinstation
Waterpoloteam staat op nul
MAANDAG 3 AUGUSTUS 1992
15
Levenslang voor boze gewichtheffer
Barcelona Gewichtheffer Ibragim Samadov uit het GOS is
zwaar gestraft voor zijn wangedrag op vrijdag bij het uitreiken
van de medailles. De 24-jarige krachtsporter werd zaterdag door
de wereldbond (IWF) levenslang geschorst. Het IOC ontnam
hem bovendien zijn bronzen plak. Samadov zorgde bij de prijs
uitreiking van de gewichtsklasse tot 82,5 voor grote beroering.
De 24-jarige inwoner van Tadzjikistan rukte de voor hem be
stemde bronzen medaille woedend uit de handen van de 10C-
gedelegeerde, smeet het eremetaal op de grond en beende vloe
kend weg van het erepodium. Samadov had zich enorm opge
wonden over de einduitslag. De emotionele gewichtheffer ein
digde op hetzelfde totaal als de winnaars van het goud en zilver,
maar werd op grond van zijn hogere lichaamsgewicht naar de
derde plaats
Freek de Jonge ziet Muns verliezen
Barcelona Als men wil dat duizend Duitsers zich de handen
dan Nicole Muns-Jagerman tegenover Anke
Freek de Jonge op de tribune. De
onopvallend plekje aan de zijkant
stuk klappen
Huber op de tennisbaan
conferencier leidde vanuit
met satanisch genoegen het ritmisch geklap, dat de oosterburen
aanheffen als hun favoriet het moeilijk heeft. Het wedstrijdver
loop gaf daartoe alle aanleiding: Muns leidde in beide sets met
4-1. Huber baalde, gooide bij het wisselen het mineraalwater
met flesjes tegelijk over de blonde haren, keek verongelijkt naar
de roffelende en klappende toeschouwers en perste er toch in
beide gevallen een eindsprint uit, die Muns-Jagerman kansloos
liet: 7-5,7-6 (7- 3).
Rood voor Italiaanse voetballer
Barcelona» Dankzij Spanje komt het olympische voetbaltoer
nooi toch nog enigszins in de belangstelling te staan. Het gast
land drong zaterdagavond door tot de laatste vier, door Italië in
de kwartfinale te verslaan, 1-0. Bij het duel tussen de Zuid-
europese landen was het opnieuw schoppen troef. Zes speler,
vier van Italië, twee van Spanje, kregen van de Braziliaanse
scheidsrechter Rezende Freitas de gele kaart. Bij het in Valencia
gespeelde duel werd de Italiaan Busio in de laatste minuut we
gens onsportief gedrag uit het veld gestuurd. Spanje werd ge
volgd door Polen. De voormalige olympische kampioenen'
(1972) wonnen in het Nou Camp van Barcelona van Quatar (2-
0).
barcelona gpd
Hoe vaak Paul Haldan gis
terochtend ook met zijn hand
over de blauwe tafel wreef, de
magie kwam niet. Het oranje
balletje bleef te snel en een
tweede stunt bleef uit. Op zater
dag mepte de tafeltennisser
drievoudig Europees kampioen
Mikael Appelgren van tafel in
een sensationeel duel, een dag
later nam hij tegen China's bes
te speler Ma Wenge afscheid
van het olympisch toernooi. „Ik
hoopte op meer", zei Haldan,
„maar heb het gezien mijn
voorbereiding toch
Paul Haldan leefde de afgelo-'
pen vier maanden in een
vicieuze cirkel. Onderging twee
knieoperaties en kwakkelde van
blessure naar blessure. „Ik heb
al die tijd geen partij zonder
pijn gespeeld", zo keek hij terug
op zijn race tegen de klok. „Het
moest, want ik wilde naar Bar
celona. Nu neem ik echter een
paar weken rust om helemaal te
genezen." Het was verrassend
en imponerend tegelijk hoe
Haldan zijn ritme hervond tij
dens dit toernooi. „Ik ben on
dertussen gehard", verklaarde
hij. „Heb leren knokken. Het
belangrijkste is voor mij dat ik
hier lekker heb gespeeld, ik was
vergeten hoe dat voelde."
Om de nummer zeven van de
wereld uit te schakelen is echter
meer nodig. De absolute top
vorm ontbrak, gezien de te ruim
uitgevallen 3-0 nederlaag (15,
16 en 13 punten). Haldan: „Ik
ben in staat om af en toe top-
spelers te verslaan. Maar wil ik
er echt bij horen, dan moet ik
alle toppers in een toernooi ver
slaan."
Nog geen twee uur nadat
IOC-president Juan Antoni
Samaranch het olympisch
roeitoernooi in Banyoles
heeft afgesloten, liggen de
meeste boten al op de trai
lers en gaan de Nederland
se 'tent' en parasols tegen
de grond. Inpakken en
wegwezen, luidt het pa
rool. Op naar Barcelona
om de laatste week ten
minste nog iets van het gi
gantisme van de Zomer
spelen van dichtbij mee te
maken en wat cultuur van
de stad op te snuiven.
„Want hier op zo'n 130 ki
lometer afstand ontstaat er
bepaald geen olympisch
gevoel", laat de Leidse
coach Jan Klerks zich ont
vallen.
BANYOLES AD HEESBEEN
GPD-VERSLAGGEVER
De snelheid
Oranje-minikamp' aan de rivier
wordt afgebroken, is symbolisch
voor de stemming. Minister
president Lubbers en zijn echt
genote krijgen nog even de ge
legenheid na te babbelen met
de finalisten, maar hun komst is
enkel en alleen een formele. Ze
drukken links en rechts wat
handen, maar geen enkele spor
ter kan worden gefeliciteerd.
Hoofdprijzen zijn er niet gepakt
en dat maakt de sfeer er be
paald niet vrolijker op.
Een dag eerder treft de rege
ringsleider evenmin een uit
bundige ambiance aan. Nico
Rienks en Henk Jan Zwolle heb
ben zojuist in de dubbeltwee
een bronzen plak behaald. Maar
niemand is echt tevreden met
de kleur die sterke overeenkom
sten vertoont met hun 'gebron-
ste' huid. „We spreken af',
roept trainerscoördinator René
Mijnders in een eerste opwel
ling iets te luid vanaf zijn klap
stoeltje, „dat dit de enige me
daille is waarover we teleurge
steld zijn."
Champagne
Terwijl op twee kilometer af
stand de sip ogende wereld
kampioenen op het erepodium
worden gehuldigd, giet team
manager Henk Hospers in de
vroege ochtenduren champag
ne in de koffïebekers. Het kost
bare vocht smaakt een stuk
minder dan destijds in Seoul,
toen er goud (Rienks en Florijn)
aan de Zuidkoreaanse horizon
gloorde. Nestor Frans Göbel
Nico Rienks (links) en Henk Jan Zwolle wachten op de uitreiking van hun bronzen medaille. Zwolle verbergt zijn gevoelens.
(32), zelf al vroegtijdig uitge
schakeld in de series van de
skiff, laat zijn goede humeur er
niet door bederven. „Ik heb al
heel wat weddenschappen ver
loren de afgelopen week", grin
nikt de IJmuidense skiffeur,
doelend op de tegenvallende
prestaties van de totale Neder
landse equipe op de Olympia
de.
Het gaat de roeifamilie ook
weer iets te ver al te nadrukke
lijk van grote teleurstelling blijk
te geven. „Laten we maar doen
alsof we blij zijn", houdt René
Mijnders zijn gevolg voor als hij
het duo aan de rivierkant ziet
aanleggen. Bij de botenloods
volgt een hartelijke ontvangst.
Maar iets te consequente bewa
kers laten van die spontaniteit
weinig heel door collega-roeiers
en coaches van het vlot te we
ren. De twee-eenheid wordt
vervolgens gescheiden omdat
Henk Jan Zwolle naar de do
pingcontrole moet. Een bereid
willige medewerker van de or
ganisatie staat de Nederlandse
televisie even toe wat leuke
plaatjes te maken,
Amsterdammer zelf voor lange
tijd uit het beeld in het piashok
je verdwijnt.
Teleurgesteld
„Er zat domweg niet meer in",
legt Nico Rienks geduldig uit
aan iedereen die het wil horen.
„We zijn voor goud gegaan. Ac-
teraf mogen we blij zijn dat we
brons hebben gepakt. Ik ben te
leurgesteld, maar dat zou ik ook
met een zilveren medaille zijn
geweest."
Als Ruud Lubbers zich met
zijn Ria en ambtelijke gevolg -
na een lange wandeling in de
brandende zon - hevig transpi
rerend in het Nederlandse cen
trum meldt, laat de routinier uit
de dubbeltwee zich niet ken
nen. Met enige trots toont de
roeier van Okeanos de gezag
drager zijn medaille. „Toch
mooi", fluistert hij hem toe. .Al
leen een gouden plakt weegt
een stuk zwaarder."
Een dag later blijkt de medail
le van Rienks en Zwolle de
waardevolste. Bij elke van de
drie finale-races, waarin Neder
landers betrokken zijn, toont hij
zich zichtbaar nerveus. Af en
toe een opmerking of een vloek
slakend siaat hij bij een van de
vele televisietoestellen, die langs
de baan zijn geplaatst, het ver
loop gaande. Bij roeien een sto
rend, maar noodzakelijk kwaad,
want aan de kant valt door
gaans weinig waar te nemen.
Zeker in Banyoles niet.
Met de vierde plek van de
vrouwen dubbel vier (Laurien
Vermulst, Marjan Pentenga,
Anita Meiland en Harriët van
Ettekoven) kan hij, gelet op het
blessureleed vooraf, nog vrede
hebben. Wanneer de mannen
vier-zonder-stuurman (Bart Pe
ters, Niels van der Zwan, Jaap
Krijtenburg, Sven Schwartz) na
een ongelukkige start en de
dubbel-vier (Hans Kelderman,
Koos Maasdijk, Ronald Florijn
en Rutger Arisz) in twee opeen
volgende races echter als vijfde
over de streep komen baalt hij
als een stekker. „Logisch", luidt
zijn conclusie. „Al deze ploegen
hadden uitzicht op een medail-
Bettine Vriesekoop in 25 mimiten van tafel gemept
BARCELONA PAUL BERKHOUT
BARCELONA CEES OLSTHOORN
GPD-VERSLAGGEVER
In de Polispotiu L'Estació del
Nord is de olympische sfeer ver
te zoeken. Het voormalige trein
station fungeert tijdens de Spe
len als strijdtoneel van de tafel-
tennisfamilie. In het midden
staan acht tafels opgesteld. Aan
de zijkanten zijn twee enorme
noodtribunes hoog opgetrok
ken. Op deze plaats, waar twin
tig jaar geleden de laatste trein
vertrok, eindigt zaterdagoch
tend de olympische reis van
Bettine Vriesekoop. In slechts
25 minuten wordt de Europese
kampioene op ontluisterende
wijze van de tafel gemept door
Hyun Jung, een soort levende
muur uit Zuid-Korea.
Drie kwartier eerder is Neer-
lands hoop nog vastberaden de
monumentale hal binnenge
wandeld. Uiterlijk relaxed, in
nerlijk gespannen als een veer.
Als de scheidsrechter voor het
begin van de partij in de achtste
finales nog even haar batje wil
controleren, reageert Vriese
koop als door een wesp gesto
ken. Afblijven, die is van mij.
Een handvol Hollandse fans is
naar Barcelona gekomen om
Bettine aan te moedigen. Zij
worden echter volledig over
stemd door een Koreaans gezel
schap aan de overkant, dat het
ene na het andere strijdlied
aanheft.
De in een blauw-witte outfit
gestoken Amsterdamse mag in
de eerste game beginnen met
serveren. Dat geeft de burger
moed. Maar Jung, de nummer
drie op de wereldranglijst,
wordt er niet warm of koud van.
Via 0-5 loopt ze vlot uit naar 0-
7. Op dat moment maakt Vries
ekoop al een aangeslagen in
druk. Ze huppelt een paar extra
rondjes om zichzelf weer op te
peppen. Tevergeefs. Ook de po
gingen van coach Jan Vlieg om
zijn pupil op het juiste spoor te
GPD-VERSLAGGEVER
Soms beult Ivo Trumbic zijn spelers af als slaven.
Soms koestert hij hen als zijn zonen. Na het uit
puttende en frustrerende openingsweekeinde
mochten de Oranje-waterpoloërs schuilen achter
zijn grote lijf. „De koning van Spanje zat hier zijn
ploeg aan te moedigen in hun run op goud. En
wie was er voor ons?" Hij bedoelde maar: wij zijn
Nederland, wij zijn niet de olympisch favoriet.
Bijna een jaar loiokken de waterpoloërs nu voor
een mooi olympisch optreden. Alles stond in de
schaduw bij het olympisch vuur. Het begon met
nederlagen tegen Spanje (12-6) en Italië (6-4) en
dat deed pijn. „We zijn binnengekomen als
twaalfde, maar wij zullen niet twaalfde eindigen",
voorspelde Trumbic echter strijdlustig. Alleen:
„Tussen scoren op beslissende momenten en niet
scoren, liggen nog jaren van arbeid. Ze schoten
als kinderen. En kinderen schieten niet goed ge
noeg voor de top."
Tot die top rekent Spanje zich wel, een behen
dig zevental dat een kostbare schat herbergt: Ma
nuel Estiarte. Hij was de ster en topscorer van de
Zomerspelen van '84 en '88 (totaal 61 treffers) en
er zullen weinig goalies zijn die hem hier van die
eretitel afkunnen houden. Bert Brinkman, verras
send ingevallen, kon dat in elk geval niet getuige
Estiartes vier doelpunten. Als de bal van hand ver
andert, ligt Estiarte al vrij voor het vijandelijk
doel. ,;Hij kan een wedstrijd beslissen", besefte
le. Als het lukt, zeg je: het kan
niet mooier. Op het moment
dat de missie niet slaagt, is dat
jammer. Heel jammer, ja."
Gelatenheid
Bij terugkeer in nationale kring
druipt de gelatenheid er in de
nabeschouwingen bij de ano
nieme finalisten vanaf. Nico
Rienks hoort het op afstand een
beetje aan. Op zijn gezicht zijn
de sporen zichtbaar van een
lange nacht, die werd voorafge
gaan door kort kolderiek optre
den van Freek de Jonge in de
tent van het NOC aan de haven
van Barcelona. „Ook al is de
kleur van de medaille ver
keerd", klinkt het schertsend,
„hebben we toch een feestje ge
bouwd. Tot in de vroege uur
tjes, ja. Maar dat tekort aan
slaap haal ik de komende week
wel weer in. Vanaf maandag
verblijven we in het Olympisch
Dorp. Ik vind het hier prachtig
hoor, maar in principe is het op
zo'n grote afstand toch een
beetje de ver-van-mijn-olympi-
sche bed-show."
Brinkman. Sterker: Estiarte kan alle wedstrijden
beslissen. Zo'n midvoor heeft Nederland niet. De
spitsen Jalo de Vries en Koos Issard liggen in het
water als een auto bij de sloop. Niet voor de doel
punten, maar om te worden geplet. Een mikpunt
voor onvriendelijke verdedigers, waar het water
polo rijk aan is. De camera's die onder water
staan opgesteld tijdens de wedstrijden, zouden
mooie plaatjes kunnen tonen van het beuken en
hakken. Maar veiligheidshalve worden die beel
den mondjesmaat geleverd. Zodat verborgen blijft
hoe de midvoors stukje bij beetje worden afge
broken, het meest gebeurt onder water. Gelukkig
hebben zij het postuur van woudreuzen.
Dat het een ondankbare taak is, weet Ivo Trum
bic. „Toch hebben de midvoors niet gedaan wat
zij moesten doen. Zij speelden onvoldoende in
het collectief. Daarnaast kost het creëren van kan
sen veel energie. Dan mag je niet te vaak missen.
Jalo en Koos hebben goede kansen gemist, maar
vooruit, het was hun eerste keer."
Medelijden heeft de Grote Chef echter niet met
zijn aanvallers. Grijnzend: „Fysiek zwaar? Dat valt
toch wel mee. Het is gewoon sport." Dat Neder
land tweemaal in actie kwam binnen veertien
uur, deed hij schouderophalend af. „Zo is het
toernooi en zo zullen wij spelen." Polo is nu een
maal een sport waar arbeid wordt verlangd, vindt
Trumbic. „En daar zijn wij op voorbereid." Door
de Spartaanse tucht van de Kroaat, een man die
wel de waterpolo-professor wordt genoemd. Een
professor die van een streng regime houdt.
ij noemden ze
altijd de kon in
de dins
dagavond',
kleine hoc keys port hadden wij
er velen, jongens en meisjes die
elke training weer lieten zien
wat ze allemaal konden, de
hoop van de trainer wekelijks
deden herleven en iedere zondag
weer teleurstelden. Ook in de
veel bekendere voetbalsport ken
nen wijze, die .koningen Van de
week'. Gelukkig laten de Olym
pische Spelen zien dat op het al
lerhoogste niveau dit fenomeen
net zo vaak tot uiting komt als
op het wat lagere.
Terwijl ik me momenteel per
auto van Amsterdam naar Bar
celona verplaats, met geplande
stops om niet al te veel atletiek-
geweld te hoeven missen, kwam
dit fenomeen plotseling weer bo
ven drijven. Achterin zittend,
een prachtig interview lezend
met Leroy Burrell. kon het niet
mooier tot uiting komen. Al twee
jaar de snelste man van de we
reld maar nog nooit een echte
belangrijke wedstrijd gewonnen
Hij wist waar het aan lag. Te
genwoordig onontkoombare vi
deobeelden hadden het hem la
ten zien. Te vroeg op snelheid
gekomen, te weinig ontspanning
in het niet actieve been.
Ik fronste mijn wenkbrauwen en
ging snel verder op zoek naar
nog meer van dit soort leerzame
teksten. Maar helaas, hier bleef
het bij. De interviewer durfde
ook niet verder te gaan. Niks
geen lastige vragen over faal
angst, Lewis-syndromen, ge
woon simpel te gespannen op de
belangrijke momenten, kortom
niet het killerstype. Nee, het ge
hele interview zweefde door op
een abstract niveau waar ik als
gewone sportliePiebber weinig
van begreep.
Z'n trainer durfde er ook niet op
in te gaan. Geen enkele trainer
trouwens. Het is ook wat om te
gen je pupil waar je nog jaren
lang mee verder moet te moeten
zegg?'1 'groot talent,- maar men
taal niet helemaal in orde'. Nee.
dan liever nog wat extra mo
torunits aan laten spannen en
wat vaker melkzuur laten prik
ken. Die dingen zijn veiliger,
eenvoudiger en wekken de sfeer
van de wetenschappelijke bege
leiding. Maar na zo 'n periode
van wederom ontdekt te hebben
waar het aan lagen hernieuwde
trainingsaanpak volgt altijd
weer het onontkoonibare mo
ment van die belangrijke wed
strijd.
Zaterdagavond acht uur zat ik
in een Luxemburgs hotel extra
gespannen te kijken. Het Lewis-
syndroom was weggevallen, alles
was perfect verlopen. Bij de pre
sentatie glimlachte hij zelfs even
om te tonen hoe ontspannen hij
was. Vanaf het startschot was
het echter al duidelijk. Verkram
ping had hem andermaal te
pakken. Terwijl Linford Christie
een lange loopbaan beloonde
met de race van zijn leven stond
het fenomeen Burrell een mi
nuut lateral mijn Franse zender
te woord. Fantastische sportman
die dat op kan brengen overi
gens. Maar z'n verklaring kwam
op dat moment logischerwijs
niet verder als 'het ging niet'. En
wat nu. Terug naar de Verenigde
Staten, andermaal videobeelden
bestuderen en wederom veran
deren van trainingsaanpak? Of
misschien eens echt in jezelf kij
ken en je samen met anderen aj
vragen wat er in dat hoofd ge
beurt op zo'n moment. Mis
schien moet hij nog eenmaal te
rug naar die vriend van hem die
alleen maar echt hard liep op
die allerbelangrijkste momen
ten. De man die ik zaterdag
avond toch wel een beetje miste
Carl Lewis.
TOM VAN 'T HEK
Bettine Vriesekoop, NOC-voorlichter Frits Suer e
zojuist is uitgeschakeld.
i coach Jan Vlieg treuren mee met Paul Haldan (zittend) die
krijgen, sorteren geen effect. In
razend tempo ramt Jung door
naar 12-21.
Welvaartsbuikje
In de pauze een slokje water en
koortsachtig overleg tussen
Vriesekoop en Vlieg, tegen
woordig voorzien van een heus
welvaartsbuikje. Het lijkt te hel
pen. Bettine scoort en staat voor
het eerst voor. Bij een 5-6 stand
volgt een fantastische ralley, die
wordt besloten met een netbal
van de Koreaanse. In een reflex
slaat de balende Vriesekoop het
balletje weg. Het komt haar op
een waarschuwing te staan.
Vlieg windt zich daar hevig over
op en gaat verhaal halen bij de
scheidsrechter. Zonder succes.
Als het spel is hervat blijft de
coach doorzeuren tegen de
hoofdarbiter. Het wanhopige
gespartel van Vriesekoop gaat
volledig voorbij aan de Gronin
ger: 10-21.
In de derde game van hetzelf
de laken een pak. Vriesekoop
krijgt absoluut geen vat op de
verschillende effecten die de
Aziatische speelster met de
penhoudergreep het balletje
meegeeft. In pure wanhoop heft
Bettine enkele keren haar ar
men ten hemel. Ze is radeloos,
redeloos, reddeloos. Je zou bij
na medelijden met haar krijgen.
Jung vertrekt geen spier en wint
simpel met 10-21.
Na amper 25 minuten is de
slachtpartij afgelopen. De ont
goocheling straalt van Vriese-
koops gezicht. Zelden zal ze in
haar rijke carrière zo zijn verne
derd ais zaterdag in het voor
malige treinstation.
Later is er berusting. Wat kan
ze anders. Vier jaar geleden, bij
de Spelen in Seoul, had ze
slecht gespeeld en gebaald als
een stekker na het teleurstellen
de verlies in de kwartfinales te
gen Hrachova. Nu heeft ze niet
eens de kans gehad om slecht te
spelen.
BARCELONA PAUL BERKHOUT
GPD-VERSLAGGEVER
In een alcoholvrij biertje had
Daphne Jongejans geen zin. „Is
er niet iets met alcohol?", vroeg
ze, quasi-serieus. De diva van
de springplank was toe aan een
opkikkertje. Haar laatste sprong
was een sprong in het duister.
Zij belandde naast de finale van
het schoonspringen, in de onze
kerheid of dit nu het slot van
een glorieuze loopbaan moest
zijn. „Misschien begin ik over
twee jaar wel opnieuw. Stel je
Op het terras met uitzicht
over heel Barcelona mijmerde
Daphne Jongejans echter niet al
te lang over de teleurstelling en
de toekomst. „Ik neem een hele
poos vrij, tot ik de kriebels weer
krijg. Maar een echte rentree,
nee, dan kun je wel heel moei
lijk afstand doen. Dan heb je
geen leven naast de sport. Ik
ben niet zo enorm door het
schoonspringen gegrepen." Het
enige wat haar nog wat lijkt is
het prof-circuit, waarin ze met
broer Edwin een team zou kun
nen vormen. „Maar eerst ga ik
een full-time baan zoeken."
Daphne Jongejans beleefde
drie Olympische Spelen. De
laatste waren bestemd tot een
hoogtepunt, maar werden een
dieptepunt. „Dat doet pijn. In
1984 had ik in dit geval gezegd:
ik ben jong, ik leer er van en
heb nog meer kansen. Nu zijn
er niet zo veel volgende keren
meer." Of het uitblijven van
succes haar maatschappelijke
carrière in de Verenigde Staten
voorlopig blijft Miami haar-
woonplaats mede zou bepa
len, wist ze niet. „Elk groot toer
nooi heeft invloed op je leven.
Ik zie wel."
Daphne Jongejans hoort bij
het dozijn beste schoonspring-
sters van de wereld. Ook in Bar
celona. „Ik was in topvormzei
ze. „Voelde me in staat een me
daille te winnen." Alleen hrrni
te ze op de Montjuich niet de
perfectie die nodig was om die
wetenschap te bevestigen. „Ik
sprong te voorzichtig, niet
agressief genoeg." De jury leek
extra hard voor haar. Waarna
het nieuwe plaatsingssysteem,
met slechts drie verplichte en
drie vrije sprongen, haar uit
schakelde. Vooraf vreesde ze al
dat de kwalificatie met zo'n be
perkt arsenaal opgaves een rou
lette zou worden.
