Acht plakjes op twee boterhammen
'Het hele assortiment ligt tegenwoordig in de wei'
Het Gesprek van de Zomerdag
Syndroom
van Othello
Verdwenen viskisten vormen AGENDA
grote kostenpost Zeehaven
H&M sluit vestigingen in Katwijk
Giftige stoffen in
vaten Coupépolder
DOOR DE OLYMPISCHE BRIL VAN...
Vakantieleed
of
vakantiepret
De ene keer zit de enige ster die het hotel heeft in
de badkamerspiegel, zoals de Leidse band Rubbe
ren Robbie ooit zong. De andere keer kom je op
een vakantie in een uithoek van Thailand je buur
man tegen. Of je wordt mee uit gevraagd door Ju
lio Iglesias. Gebeurtenissen die een vakantie on
vergetelijk maken, in vele opzichten.
Wij willen weten welke bizarre, vrolijke en nare
avonturen onze lezers op hun reizen deze zomer
meemaken.
Schroom niet te schrijven of te bellen naar 'Met
Gesprek van de Zomerdag', Postbus 54,2300 AB
Leiden, tel: 071 - 161440.
ZATERDAG 1 AUGUSTUS 1992
volleybalster Linda Gommans uit Voorschoten,
zus van volleybal-international Edwin Benne.
,,Dat de dames-volleyballers
zich geplaatst hebben voor de
Olympische Spelen is geweldig.
Toen ik in het Nederlands team
speelde, kwam dat nog niets
eens ter sprake, er was werkelijk
niemand die daar aan dacht. De
verwachtingen van het team
zijn niet zo hoog gespannen, al
les wat wordt gewonnen is mee
genomen. Ze zijn duidelijk de
underdog.
De prestaties van het Neder
lands herenteam vallen natuur-
lijk tegen. De nederlaag tegen
Brazilië was een vreselijke dom
per. Als ze tegen het GOS ook
verliezen, spelen ze tegen Italië;
dat kunnen ze schudden. Maar
ik denk eigenlijk dat ze zich er
weer bovenop werken, dat ze
van het GOS winnen. Avital Se-
linger praat de boel er wel weer
bovenop.
Ik praat met m'n broer wel over
volleybal, maar met mate. Een
volleyballer heeft ook andere in
teresses. Edwin vindt het bo
vendien vervelend wanneer
mensen meteen over volleybal
beginnen, wanneer hij bijvoor
beeld terugkomt van een reis.
We praten vooral over de emo
tionele kant van de sport, om
dat hij voelt dat ik dat begrijp.
Het was voor hem wel eens
moeilijk om stand te houden
als-ie zware kritiek te verduren
kreeg. Ik had het daar ook wel
eens moeilijk mee, vooral als de
kritiek niets met volleybal te
maken had, als hij door iemand
in de pers voor klootzak werd
uitgemaakt.
De slechte prestaties hebben
misschien te maken met het feit
dat er weer vier spelers in Italië
competitie gaan spelen. Die
jongens hebben onderbewust
het idee te zijn uitgewerkt bij
het Nederlands team. Ook m'n
broer gaat naar Italië. Hij werd
al jaren lang benaderd door Ita
liaanse clubs en is nu op een
van die aanbiedingen ingegaan.
Het kwam niet echt onver
wacht, zijn vriendin volgde al
een jaar een cursus Italiaans.
De aandacht in de Italiaanse
pers voor zo n transfer is
enorm. Ik heb al Italiaanse
kranteknipsels gezien. D'r wordt
daar een enorme ophef over ge-
maak; krantekoppen als 'Komst
Nederlandse sterspeler bijna
rond'.
Vooral m'n ouders zijn vreselijk
trots dat-ie naar Italië gaat, die
hebben echt moeite dat in toom
te houden. Ik ben ook trots, in
mindere mate. Ook op z'n pres
taties voor het Nederlands
team. Ik weet namelijk dat het
soms helemaal niet zo leuk is
om voor je land te spelen, dat
het mentaal gezien zo vreselijk
hard is."
Als hij langs de boer rijdt, draait hij
zijn hoofd om. Daar liggen zijn zorg
vuldig geteelde tomaten, platgetrapt
door koeien die ze niet eens lusten.
Die eten liever doorgedraaide bloem
kolen, komkommers, penen en sper
ziebonen. ,,Want in de wei ligt tegen
woordig het hele assortiment", zegt de
laatste Voorschotense tomatenkweker.
Ook op vuilnisbelten verdwijnen de
nodige vitamines. ,,Je denkt wel eens:
waarom brengen ze het niet naar Roe
menië? Maar ja, voor je een dubbele
oplegger hebt geregeld, zijn de ladin
gen van nu verrot. En de nieuwe
'doen' dan misschien weer ruim een
gulden."
Nu krijgt hij 49 cent per doorgedraaide
kilo, zo n twee kwartjes te weinig om
uit de kosten te komen. En dat tikt aan
als je per dag 1000 kistjes van zes kilo
naar de veiling brengt. Na een week
ellende zag hij gisteren een licht
puntje: sommige tomaten werden bo
ven de mininumprijs van 55 cent ver
kocht en hoefden dus niet naar boeren
en vuilnisbelten. Maar quitte draait hij
nog lang niet.
„En wat dan echt frustreert is dat je
hier alles keurig moet sorteren, in pa
piertjes in kistjes moet doen en er op
de veiling weer mensen zijn die uit
pakken voor ze bij de koeien worden
gestort. Maar ja, als je dat niet doet,
krijg je nog minder voor je tomaten."
Op de groenteveiling in Katwijk lachen
de kwekers, nippend aan een kelkje en
happend in een waspeen, om de to
maten tranen. „Ze piepen al als het
een weekje tegenzit, wij hebben al
vanaf september ellende en in de wit
lof is het al twee jaar mis." Neem gis
teren: van de 6500 aangevoerde kisten
peen werden er 1600 doorgedraaid
voor nog geen twee dubbeltjes per ki
lo. 32.000 kilo dus, rijp voor de veesta
pel. De rest ging weg tegen prijzen die
de kosten evenmin dekten.
„Ik ken een peenboer die dit jaar an
derhalf miljoen gulden heeft verlo
ren", zegt een collega. „Of-ie over de
kop gaat? Je weet het nooit. De afgelo
pen jaren heeft-ie miljoenen verdiend,
maar of-ie dat gespaard heeft?"
Veel aanbod, weinig vraag; dat veroor
zaakt de ellende. Bij een groente als
peen steeg het aanbod doordat het
areaal verdubbelde, tomatenkwekers
oogstten meer door een nieuwe gene
ratie planten die louter kanjers levert.
En het overvloedige zonnetje deed al
les groeien. De vraag is vooral ingezakt
doordat Oost-Europa afhaakte: oorlog
in Joegoslavië, minder geld bij andere
oostelijke partners.
De Nederlandse markt is voor produk-
ten als tomaten nooit zo belangrijk ge
weest. „Wij produceren vooral voorde
export", zegt de kweker. Toch zit het
hem dwars dat de thuismarkt niet wat
meer wordt gestimuleerd door lage
prijzen. „Bij AH zag mijn vrouw giste
ren een pontje tomaten voor 1,50 gul
den liggen. Niet te geloven toch? Vroe
ger gingen groenteboeren met onze
prijzen omlaag, maar nu bepalen
grootwinkelbedrijven de prijs."
Ook de tussenhandel zou flink verdie
nen. „We zijn knechten geworden van
die kooplui", zegt een bloemkolen
kweker op de Katwijkse veiling. Ook
de zaadhandel bekijkt hij met een
scheef oog: .Allemaal in handen geko
men van de grote jongens. Die hebben
een monopolie."
„Je denkt wel eens: zou ik mijn toma
ten gaan venten? Maar dan moet ik
eerst een ventvergunning hebben",
zegt de Voorschotenaar. En dan: „Als
mensen hier een tomaatje willen ko
pen, zijn ze natuurlijk welkom."
0MERZWEET
Wat ze nu weer hebben verzon
nen, die Britse psychiaters! Krij
gen de mannen van succesvolle
vrouwen ineens het Othello-
syndroom op hun bordje. Velen
van hen zouden ziekelijk jaloers
zijn op hun vrouwen, zouden
privé-detectives huren om ze te
laten schaduwen. Omdat ze
denken dat hun vrouwen de
glanzende carrière gebruiken
als dekmantel voor overspel.
Tja. Jaloezie is van alle tijden.
Leidenaar Willem van Hoorn,
hoogleraar in de psychologie,
heeft nog niet van het feno
meen gehoord, maar denkt dat
de leeftijd van de man in deze
kwestie een belangrijke rol
speelt. „Als je een jaar of 35
bent en je vrouw streeft je
glansrijk voorbij, is dat natuur
lijk niet zo leuk. En dan ga je
misschien gekke dingen den
ken."
Schrijfster Marjan Berk en co
lumniste Yvonne Kroonenberg
staan bekend als grote kenners
van de mannenziel. Spreekt u
eens uit, dames. Wat denkt u
van deze aantijging?
Kroonenberg reageert spottend.
„Jeetje, wat hebben ze weer een
mooie term voor die mannen
litgevonden. Het Othello-syn-
jroom! Bij ons is het altijd weer
het Assepoestercomplex. Bij ons
komt altijd die vleesgeworden
dweil weer om de hoek kijken.
Mijn man is timmerman. Hij is
niet jaloers op mij. Hij hoeft
geen koning van Nederland te
worden. Hij is blij dat hij het
zelf niet zo ver hoeft te schop
pen. U wilt mijn man zelf even
aan de telefoon? Nee, dat zou ik
niet doen: daar krijg je geen
woord uit."
De schrijfster Marjan Berk: „Ja,
dit is natuurlijk klassiek. Als ik
zoiets hoor, moet ik altijd»den-
ken aan mijn grootmoeder, die
altijd zei: 'Trouw nooit met een
man beneden je geestelijke
stand'. Mannen willen dat daar
entegen vaak wél in hun relatie.
De vrouw moet altijd wat min
der zijn. Als die vrouw in haar
relatie haar eigen kracht laat
zien, toont waartoe ze in staat
is, krijg je dit soort ziekelijke ja
loezie. Ik hoor het van kennis
sen om mij heen, van wie zowel
de vrouw als man aan de weg
timmert. Dan zeggen die man
nen: 'Poeh, poeh, ik ben blij dat
ik van dat streberige mens af
ben, ik krijg nu eindelijk weer
eens een kopje thee op bed'.
Nou ja! Dat ze dat glashard dur
ven zeggen. Maar mannen wil
len inderdaad vaak een dom
blondje. Dat houdt de machts
relatie voor hun gevoel in even
wicht. Als hun eigen vrouw car
rière maakt, zoeken ze daar heel
vaak wat achter en worden ze
jaloers op alles wat dat met zich
1 meebrengt."
Vier kommetjes hagelslag, vier
kommetjes aardbeienjam, vier
kommetjes abrikozenjam. Acht
tien glaasjes jus d'orange, zes
glaasjes appelsap, zes glaasjes
tomatensap.
Een rieten mand met bruin
brood, een rieten mand met wit
brood. Crackertjes, beschuiten,
snijkoek. Boter, honing, appel
stroop, pindakaas. Een schaal
met verschillende soorten vlees
waren, een schaal met diverse
soorten kaas. Gekookte eitjes,
melk, karnemelk, koffie en thee.
Het is vijf over acht en het ont
bijtbuffet staat klaar. Nog geen
seconde later stapt de eerste
gast de eetzaal van het Noord-
wijkse hotel Waikiki binnen. Ze
is tien minuten te vroeg, maar
dat is het personeel wel ge
wend. „Allemaal komen ze het
liefst om vijf over acht", zegt
Yvonne Hunink, medewerkster
in keuken en restaurant van het
hotel.
Van kwart over acht tot negen
uur hebben de gasten de tijd
om te ontbijten. Ze schuiven
vooral op mooie dagen zo vroeg
mogelijk aan om op tijd naar
het strand te kunnen gaan. Tus
sen twaalf en een worden ze
weer terugverwacht in de eet
zaal, om te lunchen. Om
klokslag zes uur wordt de
avondmaaltijd geserveerd. „En
om tien uur 's avonds is het hier
stil", verzekert Hunink.
De sfeer in het hotel wordt be
paald door de gasten. In het
voor- en naseizoen zijn het
vooral ouderen die er vakantie
vieren. „Sommigen komen hier
al dertig of veertig jaar. Die ken
nen elkaar allemaal en hebben
vaak een eigen kamer en eigen
tafel in de eetzaal." In de zo
mervakantie worden de 26 ho
telkamers voornamelijk bevolkt
door gezinnen met kinderen.
Hotel Waikiki heeft vooral Ne
derlandse gasten. Yvonne Hu
nink is er blij om. „Duitsers
doen altijd zo arrogant tegen
het bedienend personeel."
„Wil je geen boter?", is de vraag
die de Noordwijkse aan bjjna
iedere gast stelt. Ze staat achter
het buffet om de plakjes salami,
leverkaas, ham en kaas uit te
delen. De rest pakken de gasten
zelf, maar het mandje met bo-
tercupjes zien ze snel over het
hoofd.
„Acht plakken vleeswaren
neemt die man en hij heeft
maar twee snejen brood. En nu
pakt hij er nog een bakje abri
kozenjam bij ook." Soms kan
Yvonne Hunink het even niet
meer volgen. Maar het gebeurt
maar zelden dat de 29-jarige
Noordwijkse verbijsterd is over
de hoeveelheid voedsel die
mensen op hun bord laden. Het
is niet zo dat gasten extra veel
nemen, omdat het eten voor het
grijpen ligt. „Dat doet maar een
enkeling."
Ze racet zp nu en dan naar het
tafeltje achterin de keuken,
waar haar sigaret op een asbak
ligt te branden. „Af en toe moet
ik even een trekje nemen, hoor,
dat kan ik niet laten."
Om negen uur komt de afwas
ser. Yvonne Hunink haalt de
dienbladen van de tafels, stapelt
in razend tempo het servies
goed op, gooit het bestek in de
ene emmer en het afval in een
andere. De kok stapt later op de
ochtend binnen. Hij maakt het
extraatje bij de lunch, een kro
ket of een kaassouflé bijvoor
beeld en gaat dan aan de slag
voor het diner.
Met stoffer en blik veegt de
Noordwijkse de kruimels van de
tafels. Ze stofzuigt de zaal en zet
dan alles klaar voor de lunch.
Als het even meezit is ze nog
voor tweeën 's middags klaar.
„Ideaal, want dan kan ik nog
naar het strand." 's Avonds gaat
ze nog anderhalf uur terug, voor
het diner.
De oud-verpleegkundige is be
paald tevreden met haar baan.
„Ik werkte in de psychiatrie
maar daar ben ik begin dit jaar
mee gestopt. Deze zomer ben ik
aan het flierefluiten en dan is
dit een uitkomst. Het is gezellig
met de gasten en het aantal
uren dat ik moet werken is pri
ma. Het enige probleem is het
vroege opstaan, dat went nooit.
Als je niet gedronken hebt, gaat
het nog wel. Maar als je een en
ander hebt ingenomen de
avond ervoor, dan loopje om
tien uur op je enkels. Dan heb je
het echt helemaal gehad."
„Wilt u geen boter", is de vraag die Yvonne Hunink tientallen keren op een dag stelt.
Haast overal ter wereld kom je ze tegen. Bijna
geen visafslag op de aardbol of er ligt wel in een
of andere hoek een viskist van Zeehaven IJmui-
den. Kisten die niet worden terugbezorgd. Hetzij
per ongeluk, hetzij met opzet. Het omgekeerde is
ook het geval. In de IJmuidense visafslag zijn
tientallen buitenlandse viskisten in allerlei soor
ten en maten te vinden.
Kistjes uit Denemarken? Bij tientallen liggen ze,
verspreid over boten, opslagterreinen of gewoon
op de kade van IJmuiden. Hetzelfde geldt voor
kisten uit onder meer Zweden, Frankrijk of Schot
land. Maar wat gebeurt er met die kistjes? Blijven
die kratten gewoon achter op de kaden of gaan ze
op de een of andere manier weer naar het land
van herkomst? En dan de kisten van Zeehaven
IJmuiden, waarvan er ongeveer 40.000 in omloop
zijn. Blijven die voor eeuwig in den vreemde?
Zeehaven IJmuiden raakt op deze manier jaarlijks
zo n duizend kisten kwijt. En met een prijs van 25
gulden per lost is het verlies ai snel uitgerekend.
Theo Dekker, directeur Zeehaven IJmuiden, wil
iets aan de kistenproblematiek doen. In het bulle
tin van het havenbedrijf oppert hij de mogelijk
heid dat verschillende afslagen een gezamenlijke
'kistenpool' op poten zetten. Een andere oplos
sing, namelijk het invoeren van statiegeld op kis
ten, is niet mogelijk gebleken. Niet alle visafsla-
gen hielden zich aan de regels.
Ondanks alle tegenslagen probeert Zeehaven
het goede voorbeeld te geven. In hetzelfde artikel
legt Jan Stengs, opzichter van de haldienst, uit
hoe dat gebeurt. „Als we van bepaalde afslagen
een partijtje verzameld hebben, bellen we de be
wuste visafslag op en laten we ze ophalen." Ook
worden kisten van -buitenlandse vissers, die
IJmuiden aandoen, na aankomst gewassen en
weer aan de aanvoerder teruggegeven. Helaas
blijkt Zeehaven IJmuiden een uitzondering. „Be
halve door de afslag van Den Helder worden we
zelf vrijwel nooit gebeld", moppert Jan Stengs, die
toegeeft af en toe het gevoel te hebben bezig te
zijn met dweilen, terwijl een ander moedwillig de
kraan openhoudt.
ZATERDAG 1 AUGUSTUS
Katwijk
Duinwandelingen, org, Lionsclub,
start vanaf strandpav. Zee Zon,
starttijd 5, 10 en 15 km tussen 9.00
25 k
n 9.00 e
1 13.00 u
11.00 uur.
Static Show Visserijdagen, Boulevard
t/o de witte kerk, aanvang 9.45 uur.
Europese Kampioenschappen H
Cat 16, open c
voor de kust bij strandvak Skuyte-
vaert, aanvang 12.00 uur, prijsuitrei
king 18.00 uur.
Muziek iji het centrum mmv de Har
lem Streetparaders, van 14.00 tot
17.00 uur.
Reddingsdemonstratie op stranden
langs de kust ter hoogte van het Rijn
lands Zeehospitium, aanvang 14.15
Bloemencorso aanvang 16.30 uur.
Vuurwerk op de Boulevard t/o de witte
kerk, aanvang 22.30 uur.
Rommelmarkt in de IJshal aan de
Vondellaan, van 9.00 tot 16.00 uur.
Corso-wandeltocht over 10, 15 of 20
km. start vanaf het VW-kantoor. tus
sen 9.00 en 14.00 uur,
Countrydansavond met live muziek,
org. North Hill Country Dancers, in
Tapperij 'De Gewoonste Zaak',
Schoolstraat 11', aanvang 21.00 uur.
KATWUK/IEIDEN
Zodra het nieuwe distributiecentrum van het
Zweedse kledingconcern Hennes Mauritz in
Leiden wordt opgeleverd, worden de twee vesti
gingen in Katwijk gesloten. De verwachting is dat
dit in de loop van volgend jaar al het geval is.
H&M beschikt nu over twee bedrijfshallen van
800 en 1000 vierkante meter op het industrieter
rein 't Heen. „Die ruimten zijn veel te klein ge
worden, dus
catie uitkijken", aldus A. Keyzer, directeur van de
Nederlandse vestigingen.
Het distributiecentrum in Leiden wordt 5000
vierkante meter en telt drie verdiepingen. De tien
personeelsleden die nu nog in Katwijk werken,
wordt de mogelijkheid geboden mee te verhuizen
naar Leiden. In de vestiging op het l^eidse bedrij
venterrein Roomburg kunnen vijftig tot zestig
mensen aan de slag.
Benzeen, tolueen, xyleen, tri en
per. Dat is de inhoud van de va
ten die tijdens de proefboringen
naar de zeecontainers in de Alp-
hense Coupépolder naar boven
zijn gehaald. „Niets problema
tisch dus", aldus bureau voor
lichting van de provincie. „Het
was al bekend dat deze stoffen
in het algemeen in de voormali
ge stortplaats zitten."
Zuid-Holland groef vorige
maand naar de zeecontainers
die een getuige in de Coupépol
der heeft zien verdwijnen. Da
voormalige stortplaats werd een
dag afgesloten. Na negen uur
boren en het graven van zes ga
ten kwamen de hakken nog niet
bovengronds. Wel trof het inge
nieursbureau Iwaco, de uitvoer
der van de operatic, diverse sta
len vaten en stukken kabel aan.
Uit de analyse is nu gebleken
dat de tonnen een dikke, stro
perige substantie bevatten. „Het
zag er gedeeltelijk uit als vase
line en gedeeltelijk als teer",
vertelt de woordvoerder van de
provincie. „Uit de analyse is ge
bleken dat de inhoud uit vluch
tige koolwaterstoffen en gechlo
reerde koolwaterstoffen be
staat." Waar het spul vandaan
komt, viel niet te achterhalen.
De vaten plus inhoud gaan
naar een speciaal verwerkings
bedrijf. De resultaten van de
analyses komen terecht op het
bureau van het openbaar minis
terie. Deze instantie is nog
steeds bezig met een onderzoek
naar de handel en wandel van
transporteurs die indertijd vuil
hebben gelost in de Coupépol
der.
