Zuid-Afrika zet 5000 man
in om rust te herstellen
toord over toekomst Bosnië
Geen
Buitenland
"Lex,
er staat nog
een bonnetje
van je---"
'Eh, donderdag
Henk, echt,
donderdag".
Coupplegers
Madagaskar
gearresteerd
'Beginnen
met luchtbrug
naar Somalia'
Burgerwacht
Dode bij zware explosie
wapenfabriek bij Tel Aviv
'Irak bereidt offensief
voor tegen shi'ieten'
Vaticaan wil band met Israël
DONDERDAG 30 JUL11992
Luide autoradio is overtreding
aken» Een rechtbank in de Duitse stad Aken heeft gisteren te
harde muziek in de auto een overtreding genoemd van het we
genverkeersreglement. Volgens de rechtbank wordt het reactie
vermogen van een bestuurder die in zijn auto 'waanzinnig' har
de muziek beluistert, aangetast.
Oppositieleider Togo dood na aanslag
lome» Tavio Amorin, de Togolese oppositieleider die vorige
week bij een aanslag gewond raakte, is gisteren aan zijn verwon
dingen overleden. Amorin (34), die een uitgesproken tegenstan
der was van het militaire regime van president Eyadema, werd
afgelopen donderdag op straat met kogels doorzeefd.
Honderd Azerbajdzjanen gedood
moskou Armeense strijders in de omstreden enclave Nagorno-
Karabach in Azerbajdzjan hebben verscheidene dorpen her
overd en daarbij minstens honderd Azerbajdzjaanse soldaten
gedood. Aan Armeense zijde zouden zes doden en 16 gewonden
zijn gevallen.
Archeologische vondst bij bouw metro
MEXico-stadTijdens graafwerkzaamheden voor een nieuwe
metrotunnel in Mexico-Stad zijn tientallen meer dan 450 jaar
oude skeletten gevonden van Indianen, die bij de verovering van
Mexico door Hernando Cortez overleden zijn aan door de Span
jaarden meegebrachte ziektes. Archeologen hopen dat de vondst
zal leiden tot nieuwe wetenswaardigheden over het einde van
Tenochtitlan, de Azteekse voorloper van Mexico-Stad.
'Grotere VN-macht in Kroatië'
new york De secretaris-generaal van de Verenigde Naties,
Boutros Boutros Ghali, heeft gisteren opgeroepen tot een uit
breiding van de 14.000 man sterke VN-macht in Kroatië met ze
ker 850 man. Daarmee moet de „etnische zuivering" in door
Serviërs gedomineerde gebieden worden voorkomen. Ook moet
zo worden worden verhinderd dat de strijd in Bosnië-Hercegovi-
na zich over de grens uitbreidt.
Minister Italië liever parlementariër
rome» De Italiaanse minister Vicenzo Scotti (buitenlandse za
ken) geeft de voorkeur aan een zetel in het parlement boven de
functie van minister. Scotti diende gisteren zijn ontslag in na
een besluit van de christen-democratische partijleiding dat de
functie van minister niet meer verenigbaar is met die van parle
mentslid.
BCCI-aanklacht tegen ex-minister VS
new york Clark Clifford, oud-minister van defensie van de Ver
enigde Staten, (1968-1969) is aangeklaagd vanwege zijn rol in de
overneming van de Amerikaanse bank First American door de
inmiddels gesloten Bank of Credit and Commerce International
(BCCI). In de aanklacht staat dat Clifford opzettelijk informatie
heeft achtergehouden ervzichzelf dank zij BCCI heeft verrijkt.
Terugsturen Haïtianen onrechtmatig
new vork» Het beleid van de Amerikaanse regering om Haïti
aanse vluchtelingen die op zee zijn opgepikt terug te sturen zi
it is nacepaan nf 7.ii in hnn land zullen wnrdpn vprvnlpd.
aanse vluchtelingen die op zee zijn opgepikt terug te sturen zon
der dat is nagegaan of zij in hun land zullen worden vervolgd, is
onrechtmatig. Dit heeft een federaal Hof van Appèl in New York
gisteren bepaald. Daarmee is de uitspraak van een lagere recht
bank, waarin het beleid wel wettig werd bevonden, nietig ver-
Donderdag 6 augustus vallen de eerste prijzen weer.
MEER KANS, MEER GELD, IN DE STAATSLOTERIJ.
Vredesactie' voor woonoorden Johannesburg
De Zuidafrikaanse regering is een grootscheepse operatie
begonnen om de rust te herstellen in zestien door geweld
geteisterde zwarte woonoorden rond Johannesburg. Poli-
tie-minister Hernus Kriel zei gisteren op een persconfe
rentie in Soweto, dat ongeveer 5000 politiemannen en
militairen voor onbepaalde tijd voor deze 'vredesactie'
zullen worden ingezet.
johannesburg p. van nusenberg
correspondent
de 1
her-
De operatie
stellen, zodat elementaire dien
sten zoals vuilnisophaal, water-
rioleringswerkzaam-
nairobi-anatananarivo gpd-afp
De groep zwaar bewapende
mannen die gistermorgen enige
tijd het nationale radiostation
op in Malagasië (de republiek
op het eiland Madagaskar in de
Indische Oceaan) bezet hielden
en verklaarden de macht te
hebben overgenomen, zijn in
de loop van de dag gearres
teerd. De overgangsregering
van premier Guy Razanamasy
liet weten de toestand volledig
onder controle te hebben.
De arrestatie van de samen
zweerders geschiedde evenals
de korte radiobezetting zonder
geweld. Er werd alleen een paar
keer in de lucht geschoten om
een nieuwsgierige menigte op
afstand te houden.
In de hoofdstad Antananarivo
'viel weinig te merken van de
coup-poging. Bussen en auto's
verschenen normaal in de stra
ten en iedereen ging naar zijn
werk. President Didier Ratsiraka
bleef ongedeerd in zijn zwaar
beveiligde paleis in de hoofd
stad.
Mohamed Sahnoun, de speciale
VN-vertegenwoordiger voor So
malia, heeft gisteren gezegd te
hopen dat binnen enkele dagen
de luchtbrug naar Somalia kan
worden geopend om voedsel te
brengen naar ten minste ander
half miljoen mensen die drei
gen van honger te sterven. Sah
noun zei dat er geen tijd is om
een verslag af te wachten dat
een speciale VN-onderzoeks-
commissie voorbereidt. „Kinde
ren sterven nu," zei hij. Sah
noun hoopt dat er voedsel kan
worden gevlogen naar de
hoofdstad Muqdisho en een
tiental gemeenschappen in het
binnenland, waaronder enkele
gebieden die in geen maanden
hulp hebben ontvangen.
heden weer hervat kunnen wor
den", aldus Kriel. In diverse
woonoorden is de situatie door
de ontwrichting van deze voor
zieningen zo verslechterd, dat
wordt gevreesd voor het uitbre
ken van ernstige ziekten.
Kriel ontkende ten stelligste
dat de operatie wordt uitge
voerd met het oog op de grote
algemene staking, waartoe het
Afrikaans Nationaal Congres
(ANC) voor volgende week
maandag en dinsdag heeft op
geroepen. Het is volgens Kriel
niet alleen de bedoeling om de
dienstverlening te hervatten,
maar ook te verbeteren. Hij zei
dat de politie, die de laatste
week zwaar bekritiseerd is voor
haar optreden in de townships,
„goed geïnstrueerd" is.
Kritiek op de politie kwam
onder andere van de door de
Zuidafrikaanse regering inge
stelde Goldstone Commissie. Zij
verwijt de politie dat zij er niet
in slaagt de daders op te sporen
van aanslagen op zwarte trein
reizigers. Eerder deze week
werd de politie scherp gehekeld
nadat de vooraanstaande pa
tholoog Jonathan Gluckman
had onthuld dat politiemensen
zich routinematig schuldig ma
ken aan schendingen van de
mensenrechten en dat vele
tientallen arrestanten in politie
cellen zijn omgebracht.
lima» Onder het toeziend oog van een soldaat staan gewapende Peruaanse vrouwen in de hoofdstad Lima
gereed voor het begin van een militaire parade ter gelegenheid van Onafhankelijkheidsdag. De vrouwen ma
ken deel uit van burgerwachten, die afgelegen Indiaanse dorpen moeten beschermen tegen aanvallen van de
maoïstische guerillabeweging Lichtend Pad. Lichtend Pad is al maanden bezig met een zwaar offensief tegen
het regeringsleger en beheerst al een groot gedeelte van het land. foto apmichael stravato
d bloemendaal
correspondent
Bij een zware ondergrondse ex
plosie in een Israëlische wapen
fabriek,in Herzliya (ten noorden
van Tel Aviv), is vanmorgen ten
minste één dode gevallen. On
geveer vijftig mensen raakten
gewond.
De politie heeft de kustweg
van Tel Aviv naar Haifa geslo
ten. Er ontstond grote chaos op
de weg, waar verschillende au
to's door de kracht van de ex
plosie vanaf werden geblazen.
Alle ziekenhuizen in de omge
ving van Tel Aviv zijn in staat
van paraatheid gebracht. Vele
reddingswerkers en brandweer
lieden hebben zich naar de
plaats van het ongeluk begeven
en er zijn tientallen ambulances
ingezet.
Enkele buurtbewoners belden
naar radio-stations om de ex
plosie te beschrijven: „Ongeveer
om zeven uur stond ik op mijn
balkon. Plotseling was er een
zwarte rookwolk van honderden
meters hoog en na drie of vier
seconden een enorme explo
sie", zo zei Ephraim Cohen uit
de stad Ra'anana tegen de le-
gerradio. „Het leek wel iets bui
tenaards".
„Er was een enorme padde
stoel van rook", zei een oogge
tuige voor de radio. Een ander
sprak van een „klein Hiroshi
ma". De legerrradio zei dat er
rekening wordt gehouden met
„talloze slachtoffers" en hon
derden beschadigde huizen. De
drukgolf van de explosie was tot
in Tel Aviv te voelen.
Het was het tweede ongeluk
in een Israëlische wapenfabriek
binnen twee maanden. Volgens
de politie deed de ontploffing
zich voor in een ondergrondse
munitie-opslagplaats. Andere
berichten spraken over een on
geluk tijdens een proefneming
met explosieven.
Een paar maanden geleden
heeft de Israëlische regering het
besluit genomen militaire in
dustrieën in het centrum van
het land te verplaatsen naar
dunbevolkte gebieden in de Ne-
gev-woestijn. Maar met die ver
huizing zal nog zeker een jaar of
vijf gemoeid zijn.
washington afp-r
De Verenigde Staten hebben
Irak er gisteren van beschuldigd
een offensief tegen het shi'iti-
sche verzet voor te bereiden.
Volgens een woordvoerder van
het ministerie van buitenlandse
zaken heeft Irak in strijd met de
VN-resoluties de vluchten met
vliegtuigen hervat. Hij noemde
dat een nieuwe vorm van mili
taire druk op het zuiden met
het doel de bevolking te intimi
deren. Uit een andere, anonie
me bron op het ministerie van
buitenlandse zaken is echter
vernomen dat Irak sinds enkele
dagen deze vluchten zou heb
ben gestaakt.
Washington sprak gisteren te
vens zijn steun uit aan leiders
van het Iraakse verzet die mo
menteel in de Amerikaanse
hoofdstad zijn voor overleg met
de Amerikaanse regering en
senatoren. „Het is van essen
tieel belang om die moedige
Iraki's te steunen die zich tegen
Saddam Husseins tirannie ver
zetten", aldus president Bush in
een brief aan de senaatscom
missie voor buitenlandse zaken.
De verzetsleiders, waaronder de
Kurdische leiders Barzani en
Talabani, hadden gisteren ook
een ontmoetingt met minister
Baker (buitenlandse zaken).
De ontmoetingen zijn een
uitvloeisel van de groeiende on
vrede binnen de Amerikaanse
regering over de weigering van
Saddam om zich te houden aan
de resoluties van de Verenigde
Naties.
Het VN-inspectieteam heeft
in het Iraakse ministerie van
landbouw geen bewijs gevon
den voor een geheim wapen
programma. Achim Biermann,
de Duitser die aan het hoofd
staat van het team, zei tegen
over verslaggevers dat na syste
matische doorzoeking geen ma
teriaal is aangetroffen waarop
het in de Golfoorlog bereikte
staakt-het-vuren betrekking
heeft. Volgens de bestandsreso
lutie moet Irak al zijn massaver
nietigingswapens onder toe
zicht van de Verenigde Naties
plaatsen. „De mogelijkheid dat
een hoeveelheid belangrijk ma
teriaal is weggehaald blijft ech
ter open," zei Biermann op
CBS-radio.
'Quayle moet opstappen
lakeland applaatste.
Binnen de Republikeinse par
tij begint de voorsprong van Bill
Clinton op George Bush 62
tegen 28 punten in een recente
peiling in de staat California
voor zenuwachtigheid te zorgen
en diens vice-president moet
het daarbij bijzonder ontgelden.
„Ik ben ervan overtuigd dat
Dan Quayle ervoor zou kunnen
zorgen dat president Bush de
verkiezingen zal verliezen. Dat
is slecht voor het land en voor
de hele wereld want dan zitten
we vier jaar met Bill Clinton op
gescheept", aldus Thomas.
Lokale Republikeinen hebben
de Amerikaanse vice-president
Dan Quayle vandaag in een pa
ginagrote advertentie in de
krant Washington Post opge
roepen zijn post op te geven om
de kansen op herverkiezing van
George Bush niet in gevaar te
brengen.
„Dan Quayle is een albatross
rond de nek van de president
zo verklaarde de voormalige
voorzitter van de republikeinse
partij in de staat Florida, Tom
my Thomas, die de advertentie
Een Bosnische vrouw wist de tranen van haar gezicht na aankomst in een vluchtelingenkamp in Kroatië. Sa
men met 4000 anderen ondernam ze de tocht onder bescherming van VN-militairen. foto reuter george
hammer
LONDEN-SARAJEVO GPD-Rtr-DPA
Leiders en vertegenwoordigers
van de strijdende partijen in
Bosnië-Hercegovina hebben in
gestemd met het opzetten van
een comité dat onder meer een
staakt-het-vuren en een gevan-
genenruil moet uitwerken en
moet helpen bij het binnen
loodsen van internationale
hulpzendingen.
Een politieke oplossing van
de problemen van Bosnië-Her
cegovina is echter niet bereikt.
De Portugese onderhandelaar
Jose Cutileiro heeft dat gisteren
bekendgemaakt aan het slot
van de driedaagse vredesconfe
rentie die onder EG-auspiciën
in Londen is gehouden.
De EG had voorgesteld Bos
nië op te delen in 'constitutio
nele eenheden' of kantons, naar
Zwitsers voorbeeld. Cutileiro
verklaarde tegenstander te zijn
van een „constitutionele oplos
sing die het gebruik van geweld
beloont en de verplaatsing van
bevolkingsgroepen aanvaardt".
Maar de vertegenwoordiger van
de moslims in Londen, Silaidjic,
concludeerde waarschijnlijk te
recht dat Cutileiro precies het
tegendeel beoogde van wat hij
zei. De Kroaten en Serviërs had
den deze oplossing wel als uit
gangspunt aanvaard.
In de Bosnischehoofdstad
Sarajevo kwam woensdag voor
het eerst een konvooi met hulp
goederen over land aan. Het be
stond uit 21 vrachtwagens met
170 ton voedsel, die dinsdag
morgen vanuit de Kroatische
havenstad Split waren vertrok
ken. De VN hoopt nu dagelijks
voedselzendingen via deze 250
kilometer lange route te kunnen
gaan verzorgen. Zij moeten in
de plaats van de dure en on
praktische luchtbrug komen,
waarmee de naar schatting
360.000 a 420.000 mensen in de
stad nu van voedsel worden
Japanse premier
geeft met vakantie
'goed voorbeeld'
TOKYO AFP
De Japanse premier Kiichi
Miyazawa geeft zijn landgeno
ten deze zomer het goede
voorbeeld: hij gaat maar liefst
twintig dagen op vakantie.
Miyazawa zal zijn vakantie
dagen in drie periodes opne
men en doorbrengen in zijn
buitenhuis in Karuizawa, een
vermaarde badplaats ten noor
den van Tokyo. In het verleden
nam de premier genoegen met
tien dagen zomervakantie.
Sinds hij in november aan
trad heeft Miyazawa gehamerd
op de verbetering van de le
venskwaliteit van de Japan
ners. Door deze kwestie hoog
op de politieke agenda te zet
ten, kwam hij tegemoet aan de
kritiek dat de Japanners teveel
werken en zich te weinig ont
spannen. Vakantie nemen
geldt in Japan vaak als oncolle
giaal omdat de collega's dan
harder moeten werken.
Overigens zal het nog wel
even duren voordat de Japan
ners zijn voorbeeld volgen. Dit
jaar nemen ze in elk geval ge
middeld niet meer dan zeven
dag vakantie.
jeruzalem-rome ad bloemendaal
correspondent
Het Vaticaan heeft de eerste
stap gezet op de weg naar be
trekkingen met Israël. Een geza
menlijke Israëlisch-pauselijke
commissie gaat bekijken hoe de
relaties tussen de twee staten
kunnen worden genormali
seerd. Maar woordvoerder Na-
varro-Valls van het Vaticaan, die
dat gisteren bekendmaakte, wil
de niet antwoorden op de vraag
hoe lang het werk van de com
missie zal gaan duren.
De stap van het Vaticaan
komt niet helemaal onverwacht.
In januari van dit jaar vertelde
de Newyorkse kardinaal John
O'Connor aan Amerikaanse
joodse leiders dat hel Vaticaan
meer belangstelling heeft voor
het aangaan van betrekkingen
met Israël dan in het recente
verleden. De laatste paar jaar
hebben zoveel landen relaties
aangeknoopt, of betrekkingen
hersteld, dat er buiten de isla
mitische wereld bijna geen staat
meer is te vinden zonder diplo
matieke banden met Israël.
Volgens O'Connor wachtte de
paus alleen nog maar op „enke
le tekenen van goede wil" van
de kant van Israël voor de eerste
stappen in de richting van nor
male relaties konden worden
gezet. Die tekenen zijn kenne
lijk gegeven door het aantreden
van de regering Rabin, die het
vredesproces nieuw leven wil
inblazen en de bouw in bezet
gebied wil afremmen.
Het Vaticaan heeft Israël
sinds de stichting van de joodse
staat in 1948 nooit officieel wil
len erkennen. Daar zijn ver
schillende redenen voor gege
ven.
Om te beginnen is er de be
zorgdheid over het lot van ka
tholieke minderheden in Arabi
sche en andere islamitische lan
den en, niet in de laatste plaats,
in de sinds 1967 door Israël be
stuurde Westelijke Jordaanover.
Vooral in de beginjaren van
van de staat Israël was het ont
breken van relaties ook een ge
volg van theologische disputen,
met name de anti-joodse hou
ding van de kerk. Pas in 1965
bepaalde het Tweede Vaticaans
Concilie dat de joden niet col
lectief schuldig zijn aan de dood.
van Christus. Na het concilie
stelde Rome zich open voor een
dialoog met andere kerkgenoot
schappen en godsdiensten,
waarbij in de gesprekken met
het jodendom melkbaar voor
uitgang is geboekL
In zijn gesprek met joodse lei
ders, eerder dit jaar, zei kardi
naal O'Connor de indruk te
hebben dat Rome niet langer
wil vasthouden aan een van zijn
traditionele eisen voor het aan
gaan van betrekkingen met Is
raël. namelijk de intemationali
sering van de stad Jeruzalem.
Rome beschouwt die maatre
gel als een garantie voor een
vrije toegang tot de plaatsen die
heilig zijn voor de drie mo-
notheïstische godsdiensten. Het
is een eis die meer te maken
heeft met het paaien van de
Arabische wereld dan met wer
kelijke bezorgdheid over de
godsdienstige situatie in Jeruza
lem. Wat men ook van de Israë
lische bezetting mag denken, de
vrije toegang tot de heilige
plaatsen van christendom, jo
den en islam is pas sinds 1967
echt verzekerd.
Diplomatieke betrekkingen
met Israël zouden voor het Vati
caan de weg vrijmaken voor een
pauselijk bezoek. De paus heeft
meer dan eens te kennen gege
ven dat hij graag naar Jeruzalem
wil komen als alle voorwaar
den voor zo'n reis zijn vervuld
om samen met joden en isla
mieten te bidden voor vrede in
het Midden-Oosten.
