'En toen was er licht',
doolhof in De Lakenhal
•99
Cultuur&Kunst
j^e
«j/(9ewonder.i ng
Openluchtfilmfestival
op Vrouwenkerkplein
DONDERDAG 30 JUL11992
Expositie in gemeente Noordwijk
NOORDWUK De gemeente Noordwijk houdt vanaf zaterdag 1 au
gustus een expositie in gebouw De Wieken aan de Wassenaarse-
straat 5. Er zijn beelden te zien van Vera de Haas en pastels van
Ted Licht. De expositie duurt tot en met 16 augustus en is dage
lijks te zien, maandag tot en met vrijdag van 14.00 tot 17.00 uur
en van 19.00 tot 21.00 uur, en op zaterdag en zondag van 13.00
tot 16.00 uur.
Filmseries in Filmmuseum
Amsterdam Het Nederlands Filmmuseum in Amsterdam gaat in
het nieuwe seizoen drie series presenteren. Op 5 oktober wordt
gestart met 'De keus van...'. Een bekende Nederlander, dit jaar
Kees van Kooten, stelt deze serie samen. Van Kooten verkent de
toestand in het filmische land van de humor en licht vooraf aan
de eerste voorstelling zijn keuze toe. De tweede serie heet 'Weer
zien met nitraat' en biedt de toeschouwer een kijkje achter de
schermen van het Filmmuseum. De serie vertoont zes recent ge
conserveerde films uit het archief van het museum. De laatste
serie, 'klassieke meesterwerken', is een wandeling door de film
geschiedenis. De toeschouwer wordt aan de hand van tien
meesterwerken langs verschillende periodes, landen en genres
gevoerd.
Eenpersoons musea in Den Bosch
den bosch Tijdens het theaterfestival 'De Boulevard', dat van 7
tot en met 16 augustus in Den Bosch plaatsvindt, gaat de 'Muse
umketen' in première. Het beeldende-kunstproject bestaat uit
twaalf kleine cabines, die door evenveel Brabantse kunstenaars
aan de binnenkant tot kunstwerk zijn gemaakt. Het is de bedoe
ling dat bezoekers van het festival één voor één zo'n cabine bin
nen gaan en op die manier worden omsloten door het kunst
werk. Door alle twaalf cabines af te gaan ontstaat als het ware
een keten van eenpersoons musea, aldus initiatiefnemer Miesjel
van Gerwen.
Glaskunstenaar exposeert
leerdam Het Nationaal Glasmuseum in Leerdam toont van 15
augustus tot en met 19 oktober het nieuwste werk van de in
vloedrijke glaskunstenaar Dale Chihuly. De Amerikaan, bekend
van onder meer 'Seaforms' en 'Soft Cylinders', ontwerpt sinds
vier jaar 'Venetians'. Hij laat zich hierbij onder meer inspireren
door het Italiaanse glas uit de art-decotijd. Chihuly exposeerde
eerder op de manifestatie Glas '86 in Asperen en in 1989 in het
museum Boymans-Van Beuningen in Rotterdam.
beeldende kunst
Orgelconcours eert Andriessen
utrecht »gpd
Ter gelegenheid van het hon
derdste geboortejaar van de Ne
derlandse componist, organist,
pianist en dirigent Hendrik An
driessen (1892-1981) wordt ko
mende week in Haarlem en in
Utrecht een eenmalig interna
tionaal orgelconcours gehou
den. Andriessens werken voor
orgel vormen wel het meest ka
rakteristieke onderdeel van zijn
veelzijdige oeuvre.
De voorronde van het An-
driessenconcours vindt plaats
op maandag 3 augustus op het
Ademaorgel van de rooms-ka-
tholieke Sint Jozefkerk in Haar
lem (15.30 en 19.30 uur).
De halve finale op donderdag 6
augustus (14.00 en 20.30 uur)
en de finale op vrijdag 7 augus
tus (20.00 uur) worden gehou
den in de hervormde Domkerk
in Utrecht. Naast orgelwerken
van Hendrik Andriessen staan
ook composities van zijn be
kendste leerlingen op het pro
gramma.
recensie nancy stoop
Gezien: 'En toen was er licht'. Moderne
kunst uit de collectie van stedelijk museum
De Lakenhal. Te zien t/m 23/8, stedelijk
museum De Lakenhal, Oude Singel 28-
32, Leiden; di t/m za van 10.00-17.00
uur, zo 13.00-17.00 uur.
'Stella Maris', een installatie van
Joris Wille met een vuurtoren
op Madurodam-formaat, vormt
de veelbelovende introductie op
de zomertentoonstelling van De
Lakenhal. De opstelling in de
hal van het museum is exem
plarisch te noemen voor 'En
toen was er licht'. Gedurende de
vakantiemaanden zet deze ex
positie de eigen collectie mo
derne kunst in de schijnwerpers
- vooral het deel dat noodge
dwongen in het duister van het
depot verbleef. De aandacht is
speciaal gericht op werk van
beeldhouwers en daar omheen
gegroepeerd tweedimensionaal
werk, met nadruk op de jaren
tachtig en af en toe uitstapjes
naar de twee decennia daar
voor.
Labyrint
De transparante glazen kist ter
ondersteuning van Wille's vuur
toren op een roze plaat marmer
is gecombineerd met een dui
delijk aanwezig materiewerk
van Bram Bogart en een inge
houden, onbeschilderd paneel
tje van Paul Lammertink met
aan de randen uitstulpende la
gen olieverf. Zoals gezegd
schept de ruime opzet en span
nende confrontatie direct ver
wachtingen, maar deze belofte
wordt helaas niet geheel inge
lost. De wandeling over de ten
toonstelling krijgt in de toelich
ting de vergelijking met een
tocht door een labyrint te door
staan - en terecht, want temid
den van dicht op elkaar ge
plaatste kunstwerken en zigzag
staande panelen, wanen we ons
losgelaten in een doolhof.
De gekozen presentatie biedt
dan wel niet in een enkele oog-
Een beeld van acryl en aluminium van Bob van Holten (1987), te zien in
het stedelijk museum De Lakenhal. foto pr
opslag overzicht, hiermee is wel houwwerk op deze zomerexpo-
bereikt dat in kleinere groepen sitie, is de opstelling van Adam
thematische eenheden ont- Coltons 'Austere Sculpture' in
staan. Illustratief hiervoor en goed gezelschap van abstracte
voor de sleutelrol van het beeld- schilders als Toon Verhoef en
Dit reukflaconnetje
is mij erg dierbaar.
Het stamt uit 1850.
Het gouden beslag
dat er omheen zit, kan worden
open geklapt. Daaronder zit nog
een klein kristallen dopje dat er
ook weer af kan. Mijn moeder
en overgrootmoeder heb ik het
nog zien gebruiken.
Op een geborduurd zakdoek
je werden wat druppels ge
sprenkeld om de neus, de hals
of de binnenkant van de polsen
een verfrissing te geven. Een
mooie handeling. Tegenwoor
dig wordt er aan dit soort flesjes
geen aandacht meer geschon
ken. Vrouwen gebruiken het he
laas niet meer.
Bij mij staat dit reukflesje in
deze glazen kast. Ik zie het elke
dag wel even staan. Het is op
een merkwaardige manier hier
terecht gekomen. Het komt dus
uit de familie van mijp over
grootmoeder, die in Tegelen
woonde. Mijn overgrootmoeder
schonk het aan haar schoon
dochter in Nederlands-Indië. Zij
gaf het aan mijn moeder, een
Javaanse vrouw. Mijn vader,
puur Leidenaar, was KNIL-offi-
cier in Nederlands-Indië.
Toilettafel
Mijn moeder, die nog leeft, zet
te het flaconnetje gevuld en wel
op haar toilettafel neer. Toen
tertijd trok het op die plaats al
mijn aandacht. Dat kleine, dat
glimmende bewonderde ik,
denk ik. Het lag ook lekker in de
hand. Heel vaak hield ik het zo
maar even vast. In 1950 moes
ten wij terugkeren naar Neder
land. Ik was acht jaar. Wij kon
den maar heel weinig op de
boot meenemen. De bok, waar
ik erg veel van hield en die ik
met alle geweld aan een touw
wilde meevoeren, moest achter
blijven. Kon onmogelijk mee,
volgens mijn vader.
Aandenken
Kwaad en verdrietig heb ik toen
een laatste ronde door het bijna
verlaten huis gemaakt. Tot mijn
verbazing zag ik het reukflesje
tussen allerlei waardeloze troep
staan. Ik kon niet begrijpen dat
mijn moeder dat had laten
staan. Ik heb het gepakt en in
mijn broekzak gestopt. Ik weet
niet meer of het gevuld was.
Tijdens de bootreis heb ik het
haar teruggeven. Ze was ver
rukt. Ik zie nog steeds dat ge
zicht voor me. Ze zei niet veel
In deze rubriek komen al of niet bekende streekgenoten aan het woord die, hetzij
direct, hetzij zijdelings met kunst of cultuur te maken hebben. Zij praten over een
kunstvoorwerp waaraan zij bijzondere waarde hechten. Van de snuifdoos van oma
tot het grijsgedraaide muziekstuk en alles wat daar tussen zit. Vandaag spreekt Hans
Kagie zijn bewondering uit. Hij was adjunct-directeur van de Leidse schouwburg.
Op dit moment zwaait hij de scepter over twee Indonesische restaurants. Een in
Rotterdam, de ander in België.
en stopte het bij zich. Ik denk
dat ze het in alle drukte gewoon
was vergeten.
In 1971toen ik in het huwelijk
trad, kwam ze met het reukfles
je op de proppen. Als aanden
ken. Ik was dolgelukkig en wil
het nu nooit meer kwijt. Ja, later
aan mijn dochter.
Hier op deze tafel heb ik ook
allerlei reukflesjes staan. Maar
geen flesje kan in de schaduw
staan bij dit exemplaar. Deze
zijn allemaal met zilveren dop
jes. Flesjes met goudbeslag
kwamen weinig voor.
Voel eens, het is zulk mooi
kristal. Er zit werkelijk nog geen
krasje op. Het is nog zo gaaf. Ja
dat is heel bijzonder, want het i
tenslotte in veel handen ge
weest en het heeft wat afge
reisd. Nu heb ik me laten vertel
len dat dit Boheems kristal is
Een mooi degelijke soort en dat
het waarschijnlijk in Luik is ver
vaardigd. Kan wel kloppen. Te
gelen-Luik ligt niet zover van el
t
kaar. De waarde ervan, weet ik
niet. Hoef ik ook niet
te weten. Alleen de i
emotionele waarde
telt.
Foto Loek Zuyderduin
Wedstrijd
in lichte
koormuziek
den haag gpd
Koren en vocale ensembles
uit Nederland die lichte mu
ziek in hun repertoire willen
opnemen, zijn - bij gebrek
aan muziek van eigen bodem
- tot nu toe altijd aangewe
zen geweest op Engelse en
Amerikaanse muziek. Daar
gaat snel verandering in ko
men. Tenminste, als het aan
muziekuitgeverij Harmonia
ligt.
Harmonia organiseert in
samenwerking met Cona-
mus, de Nederlandse promo
tor van de lichte muziek, hun
Belgische evenknie BAP en
het landelijk ondersteunings
instituut voor koorzang
(SNKJ, een compositiewed
strijd voor koorzang. Com
ponisten en tekstdichters uit
Nederland en België worden
uitgenodigd lichte, Neder
lands- of Engelstalige com
posities te maken voor ge
mengd koor of klein ge
mengd vokaal ensemble, in
close harmony, vocal jazz of
andere 'populaire' stijlen.
„We hopen dat mensen
door deze wedstrijd inzien
dat lichte muziek van eigen
bodem niet 'minder' is. Er is
ontstellend veel vraag naar
Engelse of Amerikaanse po
pulaire muziek omdat het
aanbod ook groot is. Muzi
kanten zijn daar tevreden
mee, en vragen niet naar
muziek uit eigen land. Jam
mer, want in Nederlands en
België lopen zoveel goede
schrijvers en componisten
rond."
De wedstrijdjury zal be
staan uit gerenomeerde
componisten en tekstdich
ters als componist Ruud Bos,
Hans van den Brand van de
SNK, zangeres/docente Mar
griet Eshuijs, leider van de
vocal group Pink Passion
Carl van Eyndhoven, compo
nist/dirigent Gaston Nuyts
en zanger/componist Hans
Vermeulen. „Het zijn alle
maal echte propagandisten
van de betere Nederlandse
muziek, en ze waren dus ook
heel enthousiast over onze
plannen", zegt van Ham.
EXPOSITIES
Joris Geurts. De sculptuur van
Colton in witte kalksteen heeft
de strenge vorm van een klas
sieke Griekse tempel, waarvan
de geometrische elementen in
de bijbehorende grote projec
tietekening de zuiver architec
tonische kwaliteiten nog meer
benadrukt.
Van de zestig werken is een
derde deel voor het eerst geëx
poseerd, maar opvallender
vond ik de aanwezigheid van
veel stukken die in de zomer
van 1990 de verrijking van mo
derne collectie, vooral dankzij
subsidie van het ministerie van
wvc, toonde. Natuurlijk is het
altijd aardig om goede stukken,
zoals de uit delen opgebouwde
s-curve van Leo Vroegindeweij,
of 'Bene' van Marijke Warmer
dam en de rode boog van Rudi
van de Wint, terug te zien. The
matisch kan de combinatie van
dit objectachtige schilderij van
Van de Wint met werk van
Jeroen Snijders en Peter Ver
haar de keus rechtvaardigen,
maar de vraag is of in andere
gevallen herhaling noodzakelijk
Weerzien
'En toen was er licht' belooft
verder voor de trouwe Laken
halbezoeker een weerzien met
schilders van figuratie, onder
wie Westerik, Lucassen en Hak
kaart. Naast andere coryfeeën
zoals Lucebert en Ger van Elk
zijn in dit stedelijk museum ook
Leidse kunstenaars vertegen
woordigd, onder anderen Frans
de Wit, Peter Kattenberg, Mar-
tijn Wegman en Frans van
Nieuwenborg.
Formeel en inhoudelijk zijn
duidelijke lijnen uitgezet en
overeenkomsten gezocht, dat
laatste door bijvoorbeeld de
bloementhematiek in het werk
van Bert Kienjet, Pieter Laurens
Mol en Guido Lippens te be
lichten. Het zoeken van elke lijn
is als een draad van Ariadne,
een redmiddel om de weg uit
het labyrinth te vinden.
LEIDEN
DE WAAG
Aalmarkt 21. Ruimtelijk werk van
Mariene Staals; 1/8 t/m 30/8, wo t/m
vr 12-17 uur. za en zo 11-17 uur.
GALERIEZÖNE
Nieuwstraat 17/b. Schilderijen van
Nicole Carvajal, t/m 20/8; di t/m vr
11-18 uur. za 10-17 uur. zo 13-16
uur. do 19-21 uur. Zöne is t/m 31 juli
gesloten.
TIME IS ART
Nieuwstraat 10. 'Zomeravond-exposi
tie' met werk van Rob Schouten. Re-
né van Dam. Astrid Beumer. Rob Re
geer, Louis Stuijfzand, Frans de Wit
en Rob van 't Zelfde, t/m 31/8; ma
t/m vr 19-22.30 uur.
FOTOGALERIE KLEINE KLUP
Nieuwe Rijn 1Foto's van Teun Voe
ten, ma t/m za 10-22 uur, zo 12-22
HOOGLANDSE KERK
Nieuwstraat. 'De wisselwerking tus
sen kunst en projectie'; Guus Herm-
sen en Ger Oudshoorn, gemengde
technieken; t/m 30/8; ma 13-15 uur,
di t/m vr 11-15.30 uur, za 11-16
GALERIE AMBER
Hooglandse Kerkgracht8. Houten
vaatwerk uit Nepal, Japanse schilde
ringen. keramiek uit China en Japan,
tekeningen uit Frederick Francks
'Echoes from the Bottomless Well',
t/m 30/8.
GALERIE AZL
Academisch Ziekenhuis, Gebouw 1.
Presentatie Kunst Tweede Fase
Nieuwbouw; t/m 30/8, dagelijks 10-
ALPHEN AAN DEN RIJN
STAA GALERIE
Prinses Irenelaan 88. 'Staa-Start',
expositie van vier jonge kunstenaars:
Marie-Louse Braamhorst. Peggy Is
rael, Antonet Moerland en Gert Oude
nes, t/m 13 augustus, wo t/m za 12-
17 uur. vr ook 19-21 uur.
HAZERSWOUDE
GALERIE LAERKEN
Bent 2. Zomerexpositie met werk van
Geri Graveland en Erik Chatenier (ra-
ku keramiek), Fraukje Isardi (siera
den). Willemien van Ineveld, John
Hansen en Bodil Brems (acryl op
doek), 01e Pultz en Hans Tyrrestrup
(olie op doek), Jan Snoek (grafiek) en
Theo Germann (beelden in brons en
steen); t/m 5 september, za en zo 11-
17 uur, ma t/m vr na tel. afspraak
(01728-9837).
WASSENAAR
DE PAAUW
Raadhuisiaan 22. Schilderijen van
Geldoph Stuylingde Lange, t/m 16/8;
di t/m vr 10-16 uur. zazo 13-17 uur.
GALERIE VERHAAR
Schoolstraat 9. Etsen en aquarellen
van Ronnie Meerts, t/m 27/8; do t/m
zo 13-18 uur.
CONCERTEN
LEIDEN
HOOGLANDSE KERK
1 augustus
Orgelconcert door Aart Bergwerff,
org. Lutherse Kerk Den Haag, 13.30
KATWIJK
TRIUMFATORKERK
31 juli
Continental Singers met internationa
le jubileumtour 'Yes! Let's go', 20.00
VREDESKERK
4 augustus
Orgelconcert door Margreeth C. de
Jong met werken van o.a. Dietrich
Buxtehude, J.S. Bach en Felix Men
delssohn, 20.15 uur.
NOORDWIJK
GROTE KERK
6 augustus
Orgelconcert door Vincent de Vries;
werken van o.a. Bach, Stanley, Guil-
mant, Purcell en Andriessen, 20.15
AMSTERDAM
CONCERTGEBOUW
31 juli
Elly Ameling, sopraan, Rudolf Jan
sen, piano; werken van o.a. Schubert.
Brahms, Ravel, Rodrigo en De Falla,
20.15 uur.
1 augustus
Nationaal Jeugd Orkest olv Roberto
Benzi mmv Jürgen Kussmaul. alt
viool; werken van Berlioz en Bartók,
20.15 uur.
3 augustus
Moscow Chamber Orchestra olv Con-
stantine Orbellan mmv Pieter Wispel-
wey, cello; werken van Rossini.
Haydn, Bach en Sjostakowitsj, 20.15
6 augustus
Australian Chamber Orchestra olv Ri
chard Tognetti mmv Barry Tuckwell,
hoorn; werken van Mozart, Janécek,
Rosettien Haydn, 20.15 uur.
MUSEA
LEIDEN
MUSEUM BOERHAAVE
Lange Agnietenstraat 10. Expositie
'Oog in oog', diagnostische ontwikke
lingen in de oogheelkunde', t/m
29/11, do t/m za 10-17 uur. zo 12-
17 uur. elke zondag om 14 en 15 uur
gratis rondleidingen.
MOLENMUSEUM DE VALK
2de Binnenvestgracht 1. Di t/m za
10-17 uur.zo 13-17 uur
RIJKSMUSEUM VAN OUDHEDEN
Rapenburg 28. Taffehzaal: 'Brons uit
de Oudheid', t/m 4/10; di t/m za 10-
17 uur, zon-en feestdagen 12-17
uur. Elke eerste zondag van de
maand archeologisch spreekuur
RIJKSMUSEUM VOOR VOLKEN
KUNDE
Steenstraat 1. Tentoonstellingen: 'In-
sulinde in Leiden, voorbij de Javazee'
en 'Boeddha en Shiva op Java', t/m
31/10; di t/m za 10-17 uur. zo 13-17
uur; rondleidingen elke di om 14 uur
(Voorbij de Javazee) en zo om 14 uur
(Voorbij de javazee en Boeddha op
Shiva). Dagelijks filmvoorstellingen
(15 uur).
ACADEMISCH HISTORISCH MUSE
UM
Rapenburg 73. woe t/m vr 13-17 uur.
HORTUS BOTANICUS
Rapenburg 73 Ma t/m za 9-17 uur,
zo 10-17 uur. Kassen geopend ma
t/m za 9-17 uur; Clusiustuin geopend
ma t/m vr 10-12.30 uur en 13.30-16
uur. Zomertentoonstelling: Van 's
lands Plantentuin de Buitenzorg tot
Kebun Raya Bogor, t/m 30/8.
DE LAKENHAL
Oude Singel 28-32. 'Uit tijd geplukt',
bloemen in beeldende kunst en poë
zie, t/m 11/10; di t/m za 10-17 uur,
zo 13-17 uur.
'En toen was er licht', zestig werken
uit de verzameling moderne kunst,
t/m 23 augustus.
PRENTENKABINET
Rapenburg 65; di t/m vr 14-17 uur.
PIJPENKABINET
Oude Vest 159a, zo 13-17 uur.
KONINKLIJK PENNINGKABINET
Rapenburg 28. 'Nederlandse Pen-
mngkunst 1890-1990'. t/m 25/10;
di t/mza 10-17 uur, zo 12-17 uur.
WAGENMAKERS MUSEUM
Oude Varkenmarkt 13; zo 13-17 uur.
REMBRANDT EN ZIJN ATELIER
Kort Galgewater 24a. Reconstructie
van het Leidse atelier van rembrandt,
geïnspireerd op het schilderij 'De
schilder en zijn atelier'; di t/m za 10-
17 uur. zo 12-17 uur.
KATWIJK
KATWIJKS MUSEUM
Voorstraat 46. 'Strandleven', aquas-
rellen van Albert Jan Cool, t/m 26/9,
di t/mza 10-12 uur.
THEATERS
DEN HAAG
CIRCUSTHEATER
vr31,za 1,20.15 uur: Paul van
Vliet.
Het Kijkhuis heeft samen met het Praethuys een openluchtfilm
festival op touw gezet dat van maandag 1augustus tot en met
zaterdag 15 augustus wordt gehouden op het Vrouwenkerkplein
in Leiden. Er staat een zestal films op het programma.
Maandag 10 augustus draait 'Yojimbo' van Akira Kurosawa,
dinsdag 11 augustus 'Nostalghia' van Andrej Tarkovski, woens
dag 12 augustus Cry Baby' van John Waters, donderdag 13 au
gustus 'Bagdad Cafe' van Percy Adlon, vrijdag 14 augustus 'Ja
cob's Ladder' van Adrian Lyne en, tenslotte, op zaterdag 15 au
gustus 'The Big Store' met The Marx Brothers. De voorstellingen
beginnen om 22.00 uur en de toegang is gratis.
Margreeth C. de Jong geeft een orgelconcert in de Katwijkse Vredes-
kerk. foto pr
