'Je kunt vier meter naar beneden kijken'
'Zee is goedkoop, maar je krijgt er dure ziekten'
Vuurtorenplein Noordwijk mogelijk naar Harry Mens
Het Gesprek van de Zomerdag
'Liever met vliegtuig naar Griekenland'
De kaasverkoopster heeft
zelf ook geen trek meer
DONDERDAG 30 JUL11992
DOOR DE OLYMPISCHE BRIL...
Wie zwemt er nog in een zwembad als
de zee gratis en superschoon is? Men
sen die geld te veel hebben, mensen
die die verhalen niet geloven of men
sen die de krant niet lezen?
We namen de proef op de som in een
zonnig zwembad De Vliet. „De Zee? Je
kunt er wel goedkoop zwemmen,
maar krijgt er dure ziekten", zegt een
Leidse terraszitster, hardop gruwend
van olie lozende schepen en lekkende
boortorens.
En dat er schoon water uit de 'smeer
pijpen' komt, daar gelooft haar man
niks van: ,,lk zou daar wel eens een
luchtfoto van willen maken". Nee,
neem dan het zwembad. Daar ziet hij
het personeel elke dag in het water 'le
pelen'. En dat geeft een fijn gevoel:
„Want anders kan ik net zo goed thuis
in bad gaan zitten."
Bedrijfsleider P. Kantebeen is zeker
van zijn zaak. Het zwemwater wordt
drie keer per dag gecontroleerd en is
gegarandeerd schoon: „En dat kun je
van het zeewater niet zeggen". Mocht
er wat loos zijn, kan zijn staf direct in
grijpen. En ook dat kan je van zee niet
zeggen-
Sterker nog, zeezwemmers komen 's
middags altijd gif, zand, kwallen
plakkerigheid afspoelen in de zw
baden in de buurt. Zegt chef;
derwijzer H. Haverkort van het Rijns-
burgse zwembad Het Waterbos, bena
drukkend dat al het zwemwater drie
maal per dag een filter passeert en
tweemaal per week wordt ververst.
Haar zwembad ligt nog geen drie kilo
meter van het strand, maar ze ver
wacht geen overlopers door het
nieuws over schoon zeewater. Want,
naar het strand ga je heus niet alleen
omdat het zeewater zo schoon is. Daar
ga je naartoe voor het lekkere briesje,
het zand en een stukje pootjebaden.
„Zwémmen in zout water vinden
mensen niet prettig", zegt ook de be
drijfsleider van De Vliet. „Waarom
niet? Wel eens een flinke slok binnen
gekregen?"
Zijn zwemmers vullen hem gretig aan.
Het zeewater is altijd te koud, zit vaak
vol kwallen en oogt vies. In het Rijns-
burgse bad is een dissidente, de Leidse
mevrouw G. van Erkel. Ze zit het liefst
aan het strand, maar is voor haar
kleinzoon naar de golfslagbad afge
reisd. Een beetje tegen wil en dank.
Want waarom zou ze veel betalen, als
ze gratis aan het strand kan zittén?
Dat het zeewater schoon is, verbaast
haar niets. Dat het vroeger zo vies was,
wel: „Heeft u dat ooit gehoord? Ik niet.
Maar u ziet het, ik heb er niets aan
over gehouden. Geloof ik tenminste."
„Je ziet wel eens haren en grond op de
bodem van het zwembad liggen",
schiet een zwemmer in 'De Vliet' op
eens te binnen. „Maar dat is toch niet
zo ernstig?"
Resultaat zuiveringsinstallaties op Noordzee goed te merken
'dl -
De Katwijkse 'milieu-politieman' Arjan van der Niet steekt de zestienjarige zeemeermin Senta Hoek de hand
toe om haar te feliciteren met de o zo schone Noordzee.
TNO, Rijkswaterstaat en de
ANWB hebben het gezegd: de
zee is dit jaar zeer schoon, scho
ner dan in de meeste zwemba
den. Maar is dat ook werkelijk
zo?
De lucht boven het Katwijkse
strand trilt van de hitte. Er zijn
vandaag opvallend veel lieve
heersbeestjes aan de kust. De
zoele wind strooit ze als ronde
dobbelsteentjes uit over de bad
gasten. Bij de strandpost van de
Katwijkse politie is het een volle
bak. Agenten J. Klinkenbergen
R. Jansen gaan er op uit voor
een patrouille op zee. Arjan van
der Niet, hun collega, doet dat
ook vaak. Hij is als agent niet al
leen belast met de dagelijkse
gang van zaken aan het strand,
maar houdt ook het milieu aan
de Katwijkse kust in de gaten.
Van der Niet bevestigt dat het
water in de zee inderdaad erg
helder en schoon is. „Maar dat
is niet echt iets van de laatste
tijd. Dat is al zo'n twee jaar aan
de gang. Als je een eindje de zee
opvaart, kun je wel vier meter
naar beneden kijken, zo door
zichtig is het water daar al. Als
wij hier rotsen hadden en geen
zandkust, zou de zee hier blau
wer zijn dan de Middellandse
zee. Dan kon-ie zo in een tropi
sche folder. Maar door de bran
ding wordt veel zand opge
woeld en dat geeft het water die
bruinige kleur. Maar een vettige
smeerboel, zoals vroeger, zie je
niet meer. Ik denk dat die zuive
ringsinstallaties echt werken. En
wij hebben er zelf natuurlijk ook
het nodige aan gedaan. Ik heb
afgelopen jaar toch nog wel
overtredingen gezien. Dan zag
je bijvoorbeeld dat ze vlak voor
de kust, bij het schoonmaken
i schip, tegelijk met de
holvast putsen water r<
a dieselolie
overboord mikten. Je kon dat
op afstand al ruiken. En die olie
verspreidt zich verschrikkelijk
snel. Op dat soort dingen zijn
we fel. We waarschuwen
meteen de kustwacht."
Het is voor een journalist altijd
weer een precaire aangelegen
heid om half ontklede badgas
ten zomaar aan te spreken. Op
vallend vaak flitst argwaan op
onder de zonnekJep. Maar wat
moet, dat moet. Wat denkt me
vrouw Van der Horst uit Wasse
naar van het zwemwater?
„Nou, dat zal ik u vertellen: het
is momenteel zeer goed. Ik had
al angstvisioenen. Ik zag mijn
kinderen al in een zee gaan die
één grote oliepoel was en zo dik
als stroop. Dat is toch iets uit
een griezelfilm, of niet soms?
Een jaar of tien geleden heb ik
een keer in zee gezwommen en
toen ik eruit kwam zei mijn
man: 'Is je mascara doorgelo
pen, schat?' 'Welnee', zei ik, 'op
het strand doe ik die rommel
toch nooit op'. Niet te geloven:
toen kwamen er gewoon straal
tjes olie uit mijn haar lopen.
Maar dat is gelukkig verleden
tijd."
Marry de Vreugd en Mijnie Ver
does uit Katwijk, twee bedauw
de schonen die net uit de gol
ven zijn opgerezen, vinden de
zee heerlijk. De Vreugd: „Zee
water is gezond. Als je pukkel
tjes hebt, bulten of steen
puisten, zijn ze als je één keer
hebt gezwommen weg. Niet dat
ik pukkels héb hoor, maar ze
zijn wel zo weg."
De familie Van der Plas is langs
de vloedlijn bezig met het zoe
ken naar de 'rozer', een bepaald
soort geribbeld schelpje. Het
zijn echte strandgangers. Me
vrouw Van der Plas is dik tevre
den over de kwaliteit van het
Vakantieleed
of
vakantiepret
De ene keer zit de eni
ge §ter die het hotel
neeft in de badkamer-
spiegel, zoals de Leidse
band Rubberen Robbie
ooit zong. De andere
keer kom je op een va
kantie in een uithoek
van Thailand je buur
man tegen. Of je wordt
mee uit gevraagd door
Julio Iglesias. Gebeurte
nissen die een vakantie
onvergetelijk maken, in
vele opzichten.
Wij willen weten welke
bizarre, vrolijke en nare
avonturen onze lezers
op hun reizen deze zo
mer meemaken.
Schroom niet te schrij
ven of te bellen naar
'Het Gesprek van de
Zomerdag', Postbus 54,
2300 AB Leiden, tel: 071
- 161440.
Interrailpas mogelijk niet meer geldig in Zuid-Europa
Op een terrasje in de Leidse binnenstad zit
ten ze stapels foto's te bekijken. Spierwitte
Griekse gebouwtjes en blauwe luchten vlie
gen voorbij. „Die is leuk, die bestel ik zeker
bij", klinkt het. Ze zijn nog maar net terug,
de vier 18-jarige meisjes uit Leiden, Leider
dorp en Oegstgeest. 'Op Interrail' zijn ze ge
weest. Bijna vier weken toerden ze per trein
door Zwitserland, Italië, Griekenland en
Frankrijk.
Dat kon nog, dit jaar. Volgend jaar mis
schien niet meer. Vier zuidelijke landen,
Frankrijk, Spanje, Portugal en Italië, over
wegen namelijk niet langer mee te doen
aan het treinproject voor jongeren tot 26
jaar. De treinen in deze landen zitten te vol
met Interrailers. De lasten zijn groter dan
de lusten.
En daarom is de kans groot dat de vier
Zuideuropese landen afhaken, meldt een
woordvoerder van de Nederlandse Spoor-
wegen% In het najaar valt de beslissing. Is
die negatief, dan willen de NS de mogelijk
heden voor Interrailers in Oost-Europa ver
beteren.
De vier vriendinnen zouden het jammer
vinden als de vier zonnige landen niet meer
met een Interrail-kaart te bereiken zijn.
Hoewel het ze aan de andere kant ook weer
niet zo veel kan schelen. De kans is toch al
klein dat ze nog een keer een treinvakantie
houden.
Het was wel heel leuk, daar niet van. Maar
één keer vinden ze wel genoeg. „Het was
verschrikkelijk vermoeiend", zegt de Leidse
Murielle Heybroek. „Eigenlijk zijn we er
geen types voor. Alle spullen moeten in één
rugzak", gruwt Kathelijn Kuijpers uit Oegst
geest nog wat na. De volgende keer gaan ze
waarschijnlijk gewoon met het vliegtuig
naar Griekenland.
Dat het op sommige trajecten erg druk is, is
waar, zeggen de vier vriendinnen. Vooral in
Italië was het erg. Het stuk van Bologna
naar Brindisi was 'écht vervelend'. Ze zaten
de hele nacht apart van elkaar, tussen 'heel
vieze Italianen'. „We hadden mazzel dat we
nog konden zitten. Het hele gangpad zat
vol."
Voor Iselore Schmidts uit Voorschoten ver
andert er in een minuutje heel veel. Het ene
moment is ze best van plan een keer een
Interrailkaart te kopen om door Europa te
kunnen treinen. De kans dat ze ooit op deze
manier vakantie gaat vieren wordt een stuk
kleiner als ze hoort dat de vier zuidelijke
landen waarschijnlijk afvallen. „Joh... zon
de!", is haar reactie. „Ik zou het jammer
vinden, heel jammer. Want ik zou juist naar
die landen gaan."
Per jaar kopen bijna 300.000 Europese jon
geren een treinkaart, die geldig is in 26 lan
den. Jaarlijks tellen een kleine 30.000 Ne
derlanders 570 gulden neer voor de Inter
railpas, die een maand geldig is. Een van
hen is Frederik Starreveld uit Hazerswoude-
Rijndijk. Zijn plan is om naar Griekenland
en Turkije te treinen. Heen reist hij via Ita
lië, terug via Oost-Europa. Als de treinpas
niet geldig zou zijn in Italië, had hij er toch
nog een gekocht. „Dan zou ik naar Scan
dinavië zijn gegaan."
De Leidenaars Hendrik-Jan IJsinga en Fran
cois Silva vinden het alternatief van de NS
aantrekkelijk. Het lijkt het duo wel wat om
volgend jaar richting Oost-Europa te trek
ken met een Interrail-kaart. Die Oost-Eu-
ropese landen zijn tenminste niet zo duur.
Een klassieke cd kost in Praag maar 12 gul
den, en een cd-tje met popmuziek maar 18
gulden. „Dat is echt leven als God in Frank
rijk, maar dan ergens anders."
zeewater. Mevrouw Van Voorst
uit Leiden kan nu haar voeten
weer zien als ze in zee loopt. En
meneer Bervoets, die uit Fries
land komt en van de badcabine
van de Van Voorsts gebruik
maakt, gelooft alles pas als de
consumentenbond er iets over
heeft gezegd.
De reactie van Jan van Egmond
uit Rijnsburg is kort maar
krachtig. „Dat zeewater hier is
goud.". Adri Verloo (49) uit Kat
wijk kwam „als kind soms al uit
het water met een bruine
mond". Maar S. Ouwehand lijkt
de vervuiling, en nu dus het
langzaam verdwijnen daarvan,
toch vooral iets van de laatste
jaren. „Vorig jaar was het water
ook al goed. Maar voor die tijd
kwamen soms de drollen van
Scheveningen voorbijdrijven."
Na ons met milieu-politieman
Arjan van der Niet en badgaste
Senta Hoek (16) in de branding
te hebben gestort, gaan wij zelf
rustig de proef op de som ne
men. Wij verwisselen de Ber
muda voor een snelle zwem
broek. Wij doen dat kennelijk
nogal onhandig want een me
vrouw met een pet op, roept
ons toe: „Schaam je maar niks,
jong, d'r benne maar twee soor
ten!"
„Tjonge, wat is dat lekker", ho
ren wij een meisje zeggen, als
wij driest door een aanstormen
de roller heen duiken. En het is
inderdaad lekker. Ten eerste is
de temperatuur goed, zo'n 19
graden. En ten tweede: de vetti
ge aanslag op de huid ont
breekt. Rustig gaan wij op onze
rug liggen. Zachtkens klotst ons
grote waterbed. Heerlijk, heer
lijk. Komt het misschien toch
nog eens goed met de wereld.
In de krabbeklem
'Komen jullie vlug. Het gaat om
een jongetje. Zijn vinger is
bekneld geraakt!'. Die melding
horen wij over de mobilofoon in
de strandpost van de Katwijkse
politie. Volgens de agenten daar
heeft een houten strandstoel
weer eens een gemene streek
uitgehaald. Zou kunnen. Je
moet het inzicht hebben van
een tekenaar als Esscher om die
dingen in één keer goed op te
zetten, en dat heeft zo'n jonge
tje net zo min als wij. Maar de
zaak ligt even anders. Als de
agenten terugkomen van het
'ongeval', blijkt het te gaan om
een jongetje dat bij de Katwijkse
afwateringssluis naar krabbetjes
aan het zoeken was. Hij had zijn
hand tussen de basaltkeien daar
gestoken en voelde plotseling
dat hij die hand niet meer terug
kon trekken. Telkens wanneer
hij dat probeerde, deed dat vre
selijke pijn. Wat er aan de hand
was? Hou u vast! In de spleet
tussen de keien huisde een gro
te krab. Die had de vinger van
het jongetje met zijn scharen
klemvast. Toen het de agenten
eindelijk lukte de krab met een
ijzeren staafje achteruit te drij
ven, kreeg de jongen zijn hand
pas v
r vrij.
„Ik heb gisteravond de hele tijd
zitten zappen om het herentur
nen te zien. Wat ik zag was bij
zonder goed. Er is echt een ver
schil met de vorige Olympische
Spelen. Vier jaar geleden was
het bijvoorbeeld een uitzonde
ring als iemand een dubbele
salto met dubbele schroef
sprong op de vloer. Gisteravond
heb ik dat een paar keer gezien.
Bij het paard voltige wordt in
een hoger tempo gedraaid. En
bij de sprong op het paard zit
meer rotatie. Twee Russen
sprongen een overslag met
tweeëneenhalve salto. Dat is
een heel risicovolle sprong, van
de allerhoogste moeilijkheids
graad. Je ziet de vloer namelijk
niet als je landt.
De turners van het GOS spron
gen er echt bovenuit. De moei
lijkheidsgraad van hun oefenin
gen is heel hoog. Je hebt vier
verschillende soorten onderde
len, van A tot en met D. D is het
moeilijkste. En dan zie je dat die
Russen niet één.D-onderdeel
hebben in een oefening, maar
twee of drie D-onderdelen. Wat
de Duitsers en Japanners ge
hurkt doen, doen de Russen ge
hoekt. Hun oefeningen zijn ook
origineler, gewaagder. Vooral
aan de rekstok doen ze heel
moeilijke oefeningen. Alles gaat
met gestrekte armen en benen.
Hun lichaamsopbouw is ook
anders dan die van de turners
uit andere landen. Ik denk niet
dat het komt door dopingge-
bruik. Er wordt misschien wel
iets geslikt, maar iedereen is er
van overtuigd dat je door do
ping niet technischer wordt. Je
kunt nog zo sterk zijn, als je niet
vaardig genoeg bent, houdt het
gewoon op. Die effectieve li
chaamsopbouw van de mannen
van het GOS komt volgens mij
door de trainingsintensiteit.
Ik heb weieens gelezen dat tur
nen een van de meest bekeken
sporten is tijdens de Olympi
sche Spelen. Mensen beseffen
gewoon dat het verschrikkelijk
goed is wat ze zien. Hardlopen
kan ik ook, denken sommigen.
Maar alles wat die turners laten
ijkers zelf niet.
;..lk lom nu
22 jaar, maar ïk zag alleen maar
een paar kleine dingetjes die ik
zelf ook kan. Meer niet. Het is
echt de crème de la crème."
Het meisje dat kaas verkoopt in
het Oegstgeester filiaal van Al-
bert Heijn heeft er zelf ook geen
trek meer in. Sinds ze de verha
len over voedselvergiftiging in
Frankrijk heeft gelezen eet ze
geen onverpakte Brie en Came
mbert meer. De ziekte, listerio-
se, zou worden veroorzaakt
door zachte kazen, paté en on
gekookt vlees. De Franse ge
neeskundige inspectie raadt
zwangere vrouwen, oude men
sen en andere risicogroepen
aan deze gerechten niet te ver
orberen.
Ook in Nederland zijn er men
sen die deze boodschap goed in
hun oren hebben geknoopt. Ze
ker in Oegstgeest. De verkoop
ster van Albert Heijn merkt dui
delijk dat de verkoop van zachte
Franse kazen terugloopt, zegt
Mevrouw A. van der Arend uit
Leiden, die net de winkel aan de
Lange Voort wil verlaten, heeft
geen Brie of Camembert in haar
volle boodschappentas. Na alle
verhalen koopt ze zeker geen
Franse kaas. Ze heeft haar kin
deren ook op de hoogte gesteld
van de ziekte die in Frankrijk
heerst. Ze gaan er namelijk naar
toe op vakantie. „Ik dacht: dit
tike
elder
Fromagerie du Patron, naast Al-
bert Heijn, trekt kennelijk een
ander soort klanten. De eige
naar zegt dat de verkoop hele
maal niet is gedaald sinds ver
moed wordt dat Brie en Came
mbert voedselvergiftiging ver
oorzaken. Hij vindt het ook
maar indianenverhalen, in de
krant. „Bij de leverancier wordt
alles gecontroleerd, dus dit is
gewoon goed", zegt hij, wijzend
op een stapel verpakte Camcm-
bertjes. „Ik heb nog helemaal
geen signalen gekregen van de
importeur of van het Neder
lands Zuivelbureau. Het is alle
maal bla, bla, bla."
„Met deze Franse kaas is niets
aan de hand", beweert ook R.
Edel van De Kaashoek in het
Leidse winkelcentrum aan het
Diamantplein. „Deze zending is
van voor de tijd dat er wat is ge
beurd. Die is dus goed."
AGENDA
NOORDWUK PAUL DE VLIEGER
Het Vuurtorenplein in Noordwijk
wordt mogelijk binnenkort eigendom
van de Lissese makelaar Harry Mens.
Onderhandelingen over koop van het
plein tussen Mens en de huidige eige
naar, collega-projectontwikkelaar
Menno Smitsloo, zijn in een vergevor
derd stadium. Smitsloo overweegt
sterk zijn bezit van de hand te doen
omdat B en W van Noordwijk ook zijn
tweede renovatieplan hebben afgewe-
Vorig jaar presenteerde Smitsloo
een plan om het Vuurtorenplein om
te bouwen tot een, zoals hij dat zelf
noemde, 'shop- en funtheater'. De
Leidse projectontwikkelaar wilde het
plein overdekken en er omheen zo'n
veertig kleine winkeltjes vestigen. Met
demontabele wanden en stoelen
moest het plein kunnen worden om
gebouwd tot theater. Burgemeester
en wethouders van Noordwijk wezen
de plannen echter af.
Een teleurgestelde Smitsloo ont
wierp daarop een tweede renovatie
plan. Het theater kwam daarin geheel
te vervallen en ook de uitbreiding van
het aantal winkeltjes was kleiner dan
in de eerste versie. B en W hebben nu
Smitsloo laten weten ook met dit plan
niet akkoord te kunnen gaan.
De projectontwikkelaar overweegt
nu sterk de handdoek in de ring te
gooien en het Vuurtorenplein aan
Mens te verkopen. „Het nieuwe plan
hield in dat er een miniscule uitbrei
ding, uit mijn hoofd 300 vierkante
meter, van het aantal winkeltjes aan
de zuidzijde zou komen. Verder wil
den we naast de vuurtoren een pavil
joen tje zodat de entree vanaf de bou
levard naar het plein wat beter zou
worden. En ten slotte hadden we ge
dacht appartementen 'op de noorde
lijke strook neer te zetten. En nu
wordt ook dit afgewezen", aldus een
getergde Smitsloo.
Wethouder V. Salman noemt het
daarentegen volstrekt logisch dat het
college Smitsloo's plan andermaal
heeft afgewezen. „Van de drie onder
delen in het plan zien we er één zit
ten: de nieuwe entree. Aan apparte
menten hebben we geen behoefte op
die plek en uitbreiding van het aantal
winkels mag alleen in Hoofd- en
Kerkstraat." De wethouder wijst er
verder op dat de gemeente een 'inte
grale visie' aan het ontwikkelen is
over het gebied Palaceplein, Wilhel-
minaboulevard, Vuurtorenplein. In
september worden de eerste resulta
ten verwacht.
Smitsloo: „Dat noem ik dus politiek
geraaskal. Mijn plan leidt tot een opti
male integratie van het Vuurtoren-
plein in het hele gebied. In wéér
wachten heb ik echt geen zin. En hoe
wel het een moeilijke beslissing is
omdat ik echt een beetje verliefd op
dat stukje Noordwijk ben geworden,
verkoop ik het dan maar aan Harry
Mens. Er ligt een goed bod, ik maak
nog een aardige winst ook. En Mens
heeft inmiddels half Noordwijk al,
daar kan dit ook nog wel bij. Op korte
termijn hak ik de knoop door."
Flarry Mens bevestigt zijn serieuze
interesse voor het Vuurtorenplein.
„Nu we toch zo groots in Noordwijk
bezig zijn, is het maar beter dat alles
in één hand komt. Dan kunnen zich
ook geen tegenstrijdige belangen
meer voordoen. Onder ons PaJace-
project op het Gat van Palace komen
winkeltjes. Als die er nu ook op het
Vuurtorenplein zouden komen, wor
den het er misschien te veel. En op 20
ijscokarren en 68 souvenirwinkcltjes
zit echt niemand te wachten."
Daarnaast noemt Mens het feit dat
hij sinds vorige week eigenaar van het
Zingerhotel is een reden om het
Vuurtorenplein te kopen. „Van het
hotel loopt nog een onderdoorgang
naar het plein. Als we beide zaken in
bezit hebben kan de omgeving daar
om in harmonie worden ontwikkeld",
aldus Mens.
Strandioop over 4 of 8 km. start bi'
de politiepost aan het strand om
19.30 uur
Warmond
Open Warmondse Snooker Kam
pioenschappen in Jumbo Snooker
Centre. Veerpolder. aanvang 19.00
Europese Kampioenschappen Hobie
Cat 16, open catamaranwedstrijden,
voor de kust bi| strandvak Skuyte
vaert. aanvang 12 00 uur
Schatgraven op het strand bij stranrl-
pav Eb 4 Vloed, aanvanR 14 00 uur
Lelden
Klaverjassen, jokeren en sjoelen bi)
