'Zo gretig als een
opkomende ster'
Spanjes vocale 'droomteam' scoort lustig mee
AZL-galerie presenteert
nieuwe kunstontwerpen
Overname uitgeverij
Polak Van Gennep
Hollandse landschapskunst
tentoongesteld in Tokyo
Cultuur Kunst
Levende schilderijen
Motown-zangeres Mary
Wells (49) overleden
DINSDAG 28 JUL11992
Extra concert van Toto
Rotterdam Omdat de concerten van Toto in Ahoy Rotterdam
en de Rijnhal in Arnhem al zijn uitverkocht, is er een extra con
cert ingelast. Dat concert wordt gehouden op 19 oktober, even
eens in Ahoy.
Rapper schrapt omstreden nummer
Sydney De Amerikaanse rapper Ice-T zal zijn controversiële an
ti politie nummer 'Killer Cop' tijdens zijn Australische en
Nieuwzeelandse toumee in augustus niet ten gehore brengen,
aldus de organisator van de tournee. Het nummer deed in ver
schillende landen, met name de Verenigde Staten, stof opwaaien
vanwege de opruiende tekst, waarin zou worden opgeroepen de
politie te vermoorden. Politie en verscheidene politici riepen op
tot actie tegen Ice-T.
De politie in Nieuw-Zeeland deed een oproep om de tournee en
de plaat waarop het nummer verscheen te verbieden. De woord
voerster van de Australische organisator van de toumee ver
klaarde dat het nummer niet kan worden gespeeld omdat de be
geleidingsband van Ice-T niet mee zal komen.
Uitgeverij Polak Van Gennep
in Amsterdam wordt overgeno
men door de Uitgeversgroep
Singel 262. Pieter de Jong, alge
meen directeur van Singel 262,
denkt dat de overname over een
paar weken zal zijn afgerond.
Het bedrag dat met de acquisi
tie is gemoeid, wilde De Jong
niet kwijt.
De toetreding van Polak
Van Gennep tot de Singelgroep,
heeft volgens De Jong geen per
sonele gevolgen. De twee vaste
personeelsleden gaan mee naar
e eigenaar.
Tot de Singelgroep behoren
de uitgeverijen Agon, De Arbei
derspers, Querido, Nijgh Van
Ditmar, Leopold en Dedalus in
Antwerpen. De uitgeverij Polak
Van Gennep werd in 1962 op
gericht door de onlangs overle
den Johan Polak en Rob Van
Gennep. In 1983 trok Polak zich
uit de uitgeverij terug.
Het fonds van het 'pareltje',
zoals De Jong de uitgeverij
noemt, bestaat uit zo'n 200 ti
tels van voornamelijk klassieke
uitgaven. De 'kleinschalige'
overname bestempelt De Jong
dan ook als "een mooie verbre
ding van de kwaliteit."
den haag/tokyo
Nederlandse landschappen,
geschilderd in de 17de eeuw,
zijn dit najaar het onderwerp
van een tentoonstelling in de
Japanse hoofdstad Tokyo.
Rembrandt, Van Ruysdael en
Cuyp zijn onder de tentoonge
stelde kunstenaars.
'Tussen fantasie en werke
lijkheid' is van 1 augustus tot
27 september te zien in de
Tokyo Station Gallery. De Hol
landse landschappen uit de
17de eeuw tonen meestal een
combinatie van fantasie en
werkelijkheid: de schilders ko
zen op zich bestaande ele
menten, maar combineerden
die tot een soort fictief geheel
waarin bij voorbeeld Italiaanse
ruïnes voorkwamen.
De geëxposeerde werken
komen niet alleen uit de col
lectie van de Rijksdienst, maar
ook uit andere museale
particuliere collecties,
der Japanse.
De tentoonstelling gaat ook
nog naar de Japanse plaatsen
Kasama en Kumamoto. Intus
sen gaat de Rijksdienst Beel
dende Kunst, die de expositie
organiseert, nog twee '17de
eeuwse' tentoonstellingen
voor Japan organiseren, één
over portretschilderkunst en
één over genreschilderkunst.
De laatste, die zal bestaan uit
tafereeltjes en anekdotische
werken zoals schilderijen van
Jan Steen, is overigens nog
niet geheel zeker.
Japan heeft veel belangstel
ling voor Nederlandse kunst.
Vorig jaar liep het storm bij de
tentoonstelling 'Imitatie en In
spiratie', georganiseerd van
wege het staatsbezoek van ko
ningin Beatrix, en bij een
Rembrandt-tentoonstelling.
redactie cees van hoore
Lionel Richie na vijf jaar 'vakantieterug
Aanvankelijk heeft Lionel Richie het steeds maar over
"een uit de hand gelopen vakantie van zo'n vijf jaar."
Alsof zijn langdurige afwezigheid bovenal een zelf geën
sceneerd lolletje is geweest. Niets is echter minder waar,
leert zijn eigen terugblik op de inmiddels afgesloten
blanco periode.
hij eind mei plotseling weer van
zich liet horen, in Nederland
nog wel: het Utrechtse Vreden-
burg werd uitverkoren tot meest
geschikte lokatie voor een klein
schalige, maar o zo belangrijke
test, die in alle opzichten naar
wens uitpakte.
amsterdam louis du moulin
Vandaar dat de Amerikaanse
mega-ster zich later in het ge
sprek meent te moeten corrige
ren. „Vreemd eigenlijk, dat ik zo
luchtig kan doen over de moei
lijkste fase in mijn leven tot nog
toe. De enige reden kan zijn dat
ik er zonder al te veel schade
doorheen ben gerold, dat ik het
idee heb er wijzer van te zijn ge
worden."
Een - in elk geval voor de bui
tenwacht - verrassende echt
scheiding, het overlijden van
Lyonel B. Richie sr., zijn in
vloedrijke vader, en ernstige
stemproblemen hielden de
voormalige frontman van The
Commodores buitengewoon
lang uit de hitparade en weg
van zijn miljoenen fans. Totdat
„Als je wist hoe gelukkig ik
me na afloop van dat optreden
voelde. Sindsdien weet ik weer
waar ik sta en ook dat ik kan
blijven rekenen op mijn pu
bliek. Ik werd echt als een verlo
ren zoon binnen gehaald. Op
een gegeven moment stond ik
me zelfs af te vragen wie er voor
wie optrad, want ik hoefde zelf
niet eens meer te zingen. Geloof
me, als je zoiets meemaakt, dan
heb je meteen weer energie
voor tien. Schrijf maar gerust
saskiastoelinga
Lionel Richie: „Vreemd eigenlijk, dat ik zo luchtig kan doen over de
moeilijkste fase die ik tot nóg toe in mijn leven heb gehad."
archieffoto anp
dat deze jongen zich de komen
de jaren zal roeren", bekent de
inmiddels 43-jarige Richie.
Verzamelalbum
Hij heeft zijn behoedzame ren
tree opgeluisterd met het uit
brengen van een verzamelal
bum ('Back To Front') waarop
ook drie nieuwe songs staan:
'Do It To Me', dat reeds uit
groeide tot een flinke hit, 'My
Destiny', de actuele single en
'Love Oh Love', waarin zijn pla
tenfirma Motown al lang een al
ternatieve Kersttroef heeft ge
hoord.
De specialist in zowel roman
tische ballads als opzwepende
dansnummers verwacht in de
loop van volgend jaar af te ko
men met zijn muzikale state
ment voor de eerste helft van de
jaren negentig. Vervolgens zal
Lionel Richie ook weer gaan
toeren, het liefst met de zeven
koppige band die hem in de
Domstad zo perfect assisteerde,
als het even kan ook op ietwat
kleiner formaat dan voorheen
gebruikelijk.
Het ene 'ideaal' zal alleen ge
makkelijker te realiseren zijn
dan het andere. „Ik heb goede
hoop dat ik deze sublieme be
geleidingsgroep, die me voor
wat de ontspannen onderlinge
sfeer betreft echt helemaal heeft
teruggebracht naar de dolle be
ginjaren met The Commodores,
bij elkaar kan houden", aldus
Richie over het selecte clubje
met onder anderen Greg Phill-
inganes (toetsen), Carlos Rios
(gitaar) en Omar Hakim
(drums). Maar wat betreft con
certen in kleinere zalen, zal ik
gewoon toch rekening moeten
houden met de publieke vraag,
die neerkomt op de grootste
arena's en de stadions."
Met dat 'ouderwetse' plichts
besef wekt hij de indruk dat hij
straks weer net zo intensief zijn
rondjes zal meedraaien als voor
zijn retraite. Alsof alle overwon
nen tegenslagen hem geen
steek hebben veranderd. Om
die snelle conclusie moet Lionel
Richie weliswaar hartelijk la
chen, maar tot een duidelijke
weerlegging komt hij vervolgens
niet. „Waarom? Omdat ik voel
dat ik weer net zo gretig ben als
toen ik een opkomende ster
was. Dat terwijl ik inmiddels
veel meer rust in m'n donder
heb, waardoor ik met meer
overleg te werk zal gaan."
parus» Een vrouw bekijkt aandachtig een van de werken van de Britse kunstenaar Stephen Taylor
Woodrow. Zijn 'levende schilderijen' vormen een onderdeel van een tentoonstelling van ongewone kunst
werken in het Théatre National de Chaillot in Parijs. foto epa
recensie nicole roepers
Expositie 'Kunst in de tweede fase nieuwbouw', Galene AZL,
Rijnsburgerweg 10, Leiden. Tot 1 september. Open: ma. t/m vnj.
In april 1993 verhuist de AZL-galerie naar een
nieuwe ruimte in de tweede fase van de nieuw
bouw van het Academisch Ziekenhuis. De huidi
ge galerie in gebouw IC presenteert nu de ont
werpen voor de kunstopdrachten en de eerste
aankopen die in het kader van de 1-procentsrege
ling mogelijk gemaakt worden. Daarnaast krijgt
het nieuwe gebouw een overdekte beeldentuin,
waarvoor ook een budget voor de aankoop van
beelden is gereserveerd.
De opdrachten voor de monumentale kunst
toepassingen in het Stiltecentrum en de ont
vangsthal van de nieuwbouw zijn verworven door
twee vrouwelijke kunstenaars: Titia Ex en Anna
Thalia Benus. Ex maakte een ontwerp voor het
Stiltecentrum, een driehoekvormige ruimte waar
patiënten, alleen of met familieleden, kunnen
verpozen. Ze koos voor een installatie aan het
plafond, bestaande uit een halve bol met blauw
glas, die de windrichtingen aangeeft, en metalen
takken met bladeren die slechts schaduw en
kleurnuances in de ruimte verspreiden.
Het is altijd moeilijk om een klein ontwerp op
zijn waarde te schatten en dikwijls is de presenta
tie van de maquettes niet zo interessant voor bui
tenstaanders. De presentaties van Anna Thalia
Benus en Henk Visch zijn evenwel zo helder en in
hun eenvoud bijzonder, dat je zou wensen dat
het al april 1993 was.
Benus kreeg de centrale entreehal, die voor een
deel uit een grote lichtschacht bestaat, als in te
vullen ruimte ter beschikking. Haar ontwerp be
staat uit twee fotografische afbeeldingen die ge
combineerd worden met verschillende stalen
lichtbakken, waar ook weer fotografische repro-
dukties in verwerkt zijn.
Als grootste blikvanger geldt de foto van een
meisjesportret van de 15de eeuwse Vlaamse
meester Petrus Christus. Daarnaast komt een af
beelding van een zogenaamde 'genetische vin
gerafdruk', die evenals het portret naar een the
ma als individualiteit verwijst. In de lichtbakken
komen röntgenfoto's van fossielen en onderwer
pen uit de medische wereld. De nog tamelijk on
bekende Anna Thalia Benus heeft een wonder
schone, intrigerende en tegelijkertijd binnen de
context van een academisch ziekenhuis goed in
gepaste installatie ontworpen. Ik ben benieuwd
naar de definitieve uitvoering.
Henk Visch maakte een ontwerp voor de vide
die toegang tot de medische bibliotheek verleent.
Een veertigtal lantaamtjes van zink, messing en
glas, elk op een andere wijze gedecoreerd, zullen
vanaf het plafond als een mobile heen en weer
wiegen en het licht reflecteren. Verbluffend een
voudig en sprookjesachtig mooi.
Naast de ontwerpen zijn ook schilderijen en te
keningen te zien, die de nieuwe muren van het
AZL zullen bekleden. Van C.A. Wertheim werden
vier nieuwe portretten aangeschaft. Wertheim be
perkt zich evenals Philip Akkerman tot één on
derwerp: zichzelf. Deze strenge keuze wordt ech
ter gecompenseerd door een grenzeloze variatie
in materialen, waarbij ze het lotsch-element niet
altijd schuwt. Verder is er nog werk te zien van
Carel Blotkamp, Pjotr Müller, Tiong Ang en Mi
chael Jacklin. Marc Ruygrok is dit keer niet met
een beeld, maar met een schilderij vertegenwoor
digd.
Mary Wells, zondag op 49-jarige leeftijd in Los Angeles aan kanker ge
storven. foto ap
new york »dpa
Mary Wells, die in de jaren zestig met singles als 'My Guy' en 'You
Beat Me to the Punch' doordrong in de Amerikaanse hitparade, is
zondag in het kankercentrum van de Universiteit van Zuid-Califor-
nië overleden. De 49-jarige zangeres bezweek aan de gevolgen van
keelkanker. Zij werd daarvoor al in 1990 geopereerd, zonder echter
volledig te herstellen.
De zwarte zangeres zorgde er met sterren als Smokey Robinson,
The Supremes, The Temptations en The Four Tops voor dat het
Motown-label een ongekend grote bekendheid kreeg. Motown ont
wikkelde zich in enkele jaren tot een muziekimperium in de Vere
nigde Staten.
Mary Wells trok zich in het begin van de jaren zeventig terug uit
de artiestenwereld om meer aandacht te besteden aan haar gezin.
Zij maakte enkele jaren later een come-back en trad vervolgens ja
renlang op in diverse clubs. Haar zangprestaties hebben Mary
Wells geen fortuin bezorgd. Op het moment dat bij de zangeres
keelkanker werd geconstateerd, had ze geen ziektekostenverzeke
ring en was ze gedwongen haar huis te verkopen. Collega's uit de
show business (Diana Ross. Rod Stewart en Bruce Springsteen)
sprongen bij om de ziekenhuisrekeningen te betalen.
Miljoenenverkoop verwacht van olympische cd met o.a. Domingo
cale droomteam' nog een tik
keltje sterker had kunnen zijn.
Als collega-tenor Alfredo Kraus
niet was geweerd. José Carreras
werd hiervoor vanuit de zaal als
hoofdschuldige aangewezen,
maar deze beriep zich op de
voorkeur van de hoge platenhe-
ren en ook op Kraus' afkeer van
medleys van klassieke stukken.
„Hem daarvoor uitnodigen is
hetzelfde als varkensvlees pre
senteren op een feestje voor de
koning van Saudi-Arabië." On
danks deze tegenwerking was
Alfredo Kraus na veel jank-
partijen en flink wat gelobby
van de cultuurbonzen in Bar
celona en Madrid bij de ope
ning wel gewoon van de partij,
maar bleef hij ver uit de buurt
van Carreras en Cie.
De kans dat de 'Super Zes'
nog eens de stemmen bundelen
moet niet al te groot worden ge
acht. De drie (internationaal)
minder vermaarde vedetten Te
resa Berganza, Jaime Aragall en
Juan Pons zitten voorlopig met
een lichte kater over de verban
ning van hun portretten naar de
achterkant van de cd-hoes en
hun naamsvermelding onder
het hoofdje 'With' op de voor
kant. Kortom, de schijn is dus
gewekt alsof ze naast het trio
Domingo, Carreras en Caballé
slechts bijrollen vervullen, het
geen in dit geval niet waar is.
Eén troost voor hen, die zoals
in het Teatro Licea wel snel dui
delijk werd zichzelf allesbehalve
minder achten, is dat dirigent
Garcia Navarro en zijn Barcelo
na Symphony Orchestra er nog
bekaaider afkomen. Zonder foto
en zonder enige opvallende
naamsvermelding. „Triest, als je
weet hoe hard mijn orkest en ik
aan deze opnamen hebben ge
werkt moest Garcia Navarro
dan ook van het hart.
geen aardbewoner zal kunnen
ontgaan.
De hele operatie kan worden
beschouwd als een commercië
ler vervolg op het historische
stuntoptreden van The Three
Tenors (Pavarotti, Domingo en
Carreras) twee jaar geleden in
Rome, dat wereldwijd recht
streeks op televisie werd uitge
zonden. Sport (WK voetbal)
bleek toen voor de mannelijke
elite van het klassieke lied een
aardige sluiproute naar een veel
breder publiek. Voeg daarbij
een toch al groeiend marktaan
deel van het 'zware' genre ten
opzichte van de (van oudsher)
populairdere stijlen en de door
dachte zakelijke onderbouw van
het 'Barcelona Games Ceremo-
ny-album' is verklaard.
Artistiek gezien moet dit bij
zondere project, waarvan een
deel van de opbrengst naar het
IOC gaat, het meer hebben van
de verzamelde vertolkers dan
van het repertoire. Bij de druk
bezochte perspresentatie in het
fameuze Teatro Liceo (afgelo
pen donderdag) was er onmid
dellijk kritiek op de wel zeer
voor de hand liggende inhoud.
Waarom was er voor de samen
zang van het eigen 'droomteam'
geen nieuw werk geschreven en
was er slechts een veertien mi
nuten durende medley uit de
bus gerold?
José Carreras, musical-direc
tor, had meteen een afdoend
antwoord klaar: „Omdat er op
dit moment geen componist
rondloopt die in staat is zulke
mooie, pakkende muziek te le
veren als die we nu hebben ge
selecteerd. We hebben samen
een fraai mozaïek samengesteld
dat de paar miljard televisie
kijkers direct zal boeien."
De olympische CD bracht
verder aan het licht dat het 'vo-
barcelona louis du moulin
Zouden Montserrat Caballé,
Placido Domingo en José Carre
ras nou echt nog jagen op nog
meer roem en rijkdom? Met
hun deelname aan de olympi
sche openingsceremonie heb
ben de drie klassieke we
reldsterren wel die verdenking
op zich geladen, zij het indirect:
door het uitbrengen van een
speciaal album met onder meer
'Barcelona Games Medley', die
ze zaterdagavond als sluitstuk
van de feestelijke ouverture in
het Estadi Olimpico samen met
hun collega's Teresa Berganza,
Jaime Aragall en Juan Pons ver
tolkten.
Als het goed is ligt de 'olympi
sche cd' vandaag al in de win
kel, waar ook ter wereld. Want
met name de komende twee
weken lijken de commerciële
scoringskansen het hoogst. Dat
de bijzondere 'verzamelaar' tij
dens de slotrituelen in Barcelo
na op zondag 9 augustus in mil
joenen huiskamers zal liggen
staat voor platenfirma RCA wel
vast. Vooral om drie redenen:
allereerst is gekozen voor de
meest lichte klassieke kost (uit
onder meer de opera's 'Car
men', 'II Barbiere di Siviglia' en
'Aïda'). Daarnaast is het samen
gaan van zes van de allergroot
ste Spaanse opera-vedetten zo
goed als zeker eenmalig en
voorts is rond de release een re
clamecampagne op touw gezet
die - bij wijze van spreken -
Het Spaanse 'droomteam', bovenste rij (vlnr): Jaime Aragall, Placido Domingo en Juan Pons. Onderste rij: Teresa Berganza, dirigent Garcia Navar
ro. Montserrat CabaUt m Jott Cameras. foto cpd rob verhorst