'Lol maken doe ik
wel in het hotel'
Drie ezels niet genoeg voor voettocht naar Sevilla
'Vertel in hemelsnaam waar Lisette is'
Het Gesprek van de Zomerdag
W. van Leeuwen uit Leiden
Tiplijn
DE ERGERNIS VAN...
VRIJDAG 17 JUL11992 13
„Ik stoor mij aan de houding
van de Haagwegbewoners in
Leiden. Zij protesteren tegen de
openstelling van de toegangs
weg naar de Stevenshof, want
dat geeft te veel verkeersover
last. Dat zij dat niet leuk vinden
kan ik wel begrijpen, maar zij
moeten toch ook wat verder kij
ken dan hun neus lang is.
De Haagweg is ook altijd rede
lijk druk geweest. Door de werk
zaamheden aan de spoorweg
overgang bij de Vink is het ver
keer daar enorm teruggelopen.
De bewoners van de Haagweg,
zeker ook die van de woonbo
ten, zijn dus altijd een beetje
verwend geweest. Ik vergelijk
het met mensen die naast een
basisschool gaan wonen en tij
dens de vakantieperiode genie
ten van een beetje rust. Na de
vakantie komen de kinderen
weer terug en dan gaan zij kla
gen over geluidsoverlast.
Ik geef toe dat auto's voor over
last kunnen zorgen vooral door
het rijgedrag van sommigen.
Maar dan zeg ik: geef zelf het
goede voorbeeld. Ik woon in de
Stevenshof en maak gebruik
van de Haagweg. Dan valt het
mij op dat juist op de Haagweg
enorm veel auto's verkeerd ge
parkeerd staan. Bij het benzine
station staat bij voorbeeld altijd
een lesauto heel gevaarlijk ge
parkeerd. Oké, ook al zijn er zijn
daar dan weinig parkeermoge-
lijkheden, dan nog mag je niet
je auto zo gevaarlijk neerzetten.
Laten de Haagwegbewoners
kortom maar eens het goede
voorbeeld geven wat betreft rij-
gedrag.
Wethouder Walenkamp heeft
nu maatregelen aangekondigd
om de verkeersoverlast te ver
minderen. Dan moeten die ar
moedige protestborden ook
maar eens verdwijnen. Dat is
ook een vorm van milieuvervui-
ling."
Iedereen ergert zich wel eens aan een bericht in
de krant. Maar een ingezonden brief is weer te
veel van het goede. Laat ons weten wat u irri
teert, wat uw boosheid of teleurstelling is. Of
heeft u misschien gewoon een tip over iets op
merkelijks en niet alledaags wat zich in uw buurt
afspeelt? U kunt daarvoor terecht bij onze tiplijn
of fax. Wellicht komt uw reactie op de pagina
'Het Gesprek van de Zomerdag'. U kunt ons op
werkdagen bellen van 8.30 tot 16.00 uur. Ons te
lefoonnummer is 071-161440, het faxnummer is
071-161488.
Het is wat je noemt een cultuur
schok. Binnen 2,5 uur vliegen
wat je daarvoor in 122 dagen
moeizaam hebt gelopen. De te
genstelling tussen de moderne
techniek en middeleeuwse ver
voersmiddelen, vormt wel de
kern van de ervaring die Noord-
wijker Wilbert Luksenburg de
laatste vier maanden heeft op
gedaan. Hij keerde afgelopen
weekeinde terug uit Sevilla na
een voettocht van drieduizend
kilometer naar die stad. „Ik had
het niet willen missen, maar het
beeld van een romantische reis
ligt wel aan diggelen," zegt
Luksenburg (28).
De voettocht naar het zuiden
van Spanje had een aantal op
merkelijkheden. Zo werd de trip
ondernomen met een ezel. De
achterliggende gedachte was
dat met de tocht vijf eeuwen ge
schiedenis van Europa in beeld
kon worden gebracht. Wat lag
er meer voor hand dan een
middeleeuws vervoermiddel te
gebruiken. Het beest kon bo
vendien wat bagage torsen. Dat
was nodig omdat Wilbert met
zijn reisgenoot Oscar Steenstra
tevens voor de VARA-radio op
zaterdag hun belevenissen op
namen en vandaar wat radioap
paratuur bij zich hadden.
De route, zo had het tweetal uit
gedacht, zou precies via de ba
kens moeten gaan die het mo
dernste vervoermiddel naar Se
villa aanhouden: het vliegtuig.
En met het oog op de ezel werd
ook gedacht aan landweggetjes
en karresporen. „Dat was een
beetje naïef van ons. Ik denk dat
wij uiteindelijk zo'n 95 procent
over asfalt hebben gelopen en
maar 5 procent op landwegen",
zegt radiojoumalist Luksen
burg.
Dat ezels niet echt te combine
ren zijn met asfalt bleek al toen
een waarderen. In Heemstede
werd zelfs een heuse actiegroep
in het leven geroepen om de
Spanjegangers zonder ezel te la
ten gaan. „In principe zijn ezels
heel geschikt voor dit soort on
dernemingen. Het is de vraag of
dat in de moderne maatschap
pij zo goed is," meent Luksen
burg. Zo waren er problemen
met het voedsel. De ezels kon
den niet altijd in de berm gra
zen, omdat daar vaak land
bouwgif van het daarnaast gele
gen akkerbouwterrein terecht
komt.
Een ander wat onvoorzien pro
bleem vormde de hoeven van
de dieren. De ijzers sleten door
het asfalt steeds harder weg. En
waar is tegenwoordig nog een
hoefijzersmid te vinden? In
Frankrijk zijn zij in tegenstelling
met vroeger in elk geval dun ge
zaaid. „We hebben onze ezel
wel eens 80 kilometer verderop
moeten brengen in een bestel
busje". Daarnaast zat Luksen
burg toch vooral in over de ge
zondheid van het beest. „Bij elk
kuchje werd ik al zenuachtig.
Maar ook moesten we in de
berm goed opletten waar we lie
pen. Het barst van de kui
len,glas en staal, zaken waar
ezels niet zo goed tegenkun-
nen".
Het was volgens Luksenburg
toch een unieke tocht, die
steeds moeilijker is te maken. Ik
vraag me af of dit ooit nog door
iemand wordt herhaald," aldus
Luksenburg die binnenkort met
een uitgever om de tafel gaat
zitten om zijn avonturen op
schrift te stellen. „De romantiek
is nu verdwenen. De struikro
vers en wilde dieren hebben
plaats gemaakt voor auto's en
gif. Een treurige conclusie".
MEINDERT VAN DER KAAL)
Luksenburg nog niet eens de
Nederlandse grens was gepas
seerd. Op een smalle dijk moes
ten zij plotseling uitwijken voor
een voorbijscheurende auto en
daarbij verstapte de ezel zich.
„Dat was pech, want wij had
den goed getraind met Clint.
Herstel zou volgens de dieren
arts twee weken kosten en dan
kwamen wij te veel achter op
ons schema".
Vervolgens werd de ezel Moos
genomen van een kinderboer
derij uit Heemskerk. Die hield
het vol tot Zuid-Frankrijk. Een
derde ezel voldeed ook niet en
ten slotte besloot het tweetal op
een andere originele manier
verder te gaan: met de tractor.
Ook die vertoonde de nodige
mankementen. Vastgelopen
remmen, opgeblazen accu, ka
potte uitlaat. Zelfs vlak voor Se
villa kreeg het oude geval nog
een lekke band.
Het idee om een ezel mee te ne
men kon overigens niet ieder
Wilbert Luksenburg (links) en Oscar Steenstra: Vijf procent over landwegen, vijfennegentig procent over asfalt.
Qomerwaan
Een boek vol pijnlijke sappigheid
Van het boek 'Diana, haar eigen verhaal' zijn in Nederland 50.000
exemplaren verkocht foto Patrick demarchelier
Leidenaar Van der Linden neemt Drentse rijwielvierdaagse serieus
Temidden van het gerinkel van
•borden en bestek onthulde mijn
contactpersoon dat Diana seri
eus had overwogen het huwelijk
niet te laten doorgaan, tivee da
gen voordat ze door het midden
pad van St. Paul's Cathedral zou
lopen. Haar vermoedens over de
verhouding van Charles met Ca
milla Parker-Bowles werden be
vestigd toen ze erachter kwam
dat hij van plan was Camilla
een armband te geven met daar
in gegraveerd hun bijnamen
'Fred'en Gladys'.
Diana Spencer is waarschijnlijk
de meest besproken vrouw deze
zomer. Het boek over de êcht-
genote van Prins Charles maak
te veel tongen los. Inmiddels
hebben bijna anderhalf miljoen
mensen het in huis. In Neder
land zijn 50.000 exemplaren
verkocht. Nog deze week ver
schijnt de vijfde druk van de
Nederlandse versie van het
boek, dat nog geen maand gele
den uitkwam. Een filmmaat
schappij in Hollywood gaat een
miniserie maken over 'het' le
ven van de Engelse prinses.
„Hij zou natuurlijk nooit zijd
getrouwd, omdat hij tevreden
was met zijn vrijgezellenbe
staan. Hij was dik tevreden als
zijn hengel klaarstond, zijn po-
lopaarden gezadeld stonden en
hij vijf pond opzak had voorde
kerkcollecte.
Het zijn vooral vrouwen en ou
deren die bij Veenerinck in
Roelofarendsveen 39,50 gulden
neertellen voor het boek. Maar
we moeten echt niet denken dat
het alleen maar 'Privé-publiek'
is dat het boek koopt, zegt een
medewerker van de boekhan-
del.
„Hoewel een stemmetje in haar
hoofd fluisterde dat ze nooit ko
ningin zou worden, maar wel
een moeilijk leven tegemoet
ging nam ze zijn aanzoek aan
en vertelde hem herhaaldelijk
hoeveel ze van hem hield. „Wat
liefde dan ook mag zijn", ant
woordde hij, een zinsnede die hij
opnieuw zou gebruiken tijdens
de vraaggesprekken met de me
dia tijdens hun verlovingstijd.
Leidenaar Cor Elzenga heeft
nog niet nagedacht over de
vraag of alles waar is wat in het
boek staat. Hij, bestuurslid van
de stichting die de stedenband
tussen Leiden en Oxford onder
houdt, zegt niet echt geïnteres
seerd te zijn in de besognes van
'Lady Di'..
„Haar gewicht schoot omlaag,
en haar taille slonk van 72 cen
timeter toen de verloving werd
bekend gemaakt, tot 57 centime
ter op haar trouwdag.
Aantallen krijgen we niet van de
Rijnlandse boekhandel in
Oegstgeest. Het gaat ons niets
aan hoeveel exemplaren daar
over de toonbank zijn gegaan.
Zelfheeft de verkoopster het
boek niet gelezen, want 'me
vrouw, ik ben net terug van va
kantie. En bent u nu klaar? Er
staan allemaal klanten te wach
ten'.
„Bij een bepaalde gelegenheid
wierp ze zich tegen een glazen
vitrinekast in Kensington Pala
ce, een andere keer sneed ze zich
meteen scheermes in haar pol
sen. Ze sneed zich een keer met
de kartelrand van een citroen
snijder, en bij weereen andere
gelegenheid, tijdens een verhitte
ruzie met prins Charles, pakte ze
een pennemes dat op zijn dres
soir lagen sneed zich in borsten
bovenbenen. Hoewel ze bloedde,
behandelde hij haar met bestu
deerde minachting.
Mevrouw Van Wengen uit
Oegstgeest, een Engelse die is
verbonden aan een hoge Britse
opleiding in Den Haag, heeft
het boek niet gekocht. Ze heeft
er niet zo'n behoefte aan om
zich te verdiepen in de diepste,
innerlijke emoties van een an
der. Dat vindt ze altijd pijnlijk
om te horen of te lezen, 'behal
ve als een heel goede vriendin
bij me uithuilt'.
'Ach, het is een jongenzei hij,
en het heeft ook nog roestbruin
haar'. (Een typisch Spencer-trek
je.) Na deze ontmoedigende op
merkingen ging hij weg om polo
te spelen. Diana vertelde aan
vrienden: 'Op dat moment stierf
er iets in me'.
Het loopt goed, zegt de jongen
achter de kassa bij het Leidse fi
liaal van V&D. Hij heeft het
boek zelf niet gelezen. Het ver
haal interesseert hem namelijk
niet. Gelukkig weet hij wel te
vertellen dat het 'natuurlijk wel
sappig is opgeschreven'.
JANET VAN PUK»
Een trage dikke brij van fietsers,
in kleur variërend van mint-
groen tot donkerpaars, beweegt
zich over een smal bospad er
gens in de bossen bij het Drent
se Odoom. Waar het pad wat
breder wordt, schiet af en toe
iemand als losgelaten uit een
kooi een eindje naar voren om
bij de volgende versmalling
weer braaf in het gareel terug te
keren. Voor een T-splitsing
stokt de massa. Dan 'blobt' het
dikste gedeelte rechtsaf en
draait slechts een iel stroompje
het linkerpad op.
Blob
Het dunne stroompje verwijdert
zich aanmerkelijk sneller van de
splitsing dan de brede blob. De
kleine groep bestaat uit fietsers
die vandaag de zestig kilome
terroute vanaf Emmen aan de
wielen lappen. Deze fietsers ne
men je niet kwalijk dat je niet
bij elke boerderij afstapt en niet
bij elk ingecaculeerd kijkpunt in
de remmen gaat hangen om
collectief 'ooooh' te roepen. Ze
hebben niet de drang om met
elke passant de alweer
foutieve voorspellingen van Jan
Pelleboer uit Paterswolde te be
spreken. Over Joegoslavië, de
onderwijssalarissen of zelfs
maar de Tour de France hoor je
niemand. Over de koffie, de
krentewegge en een nog mooie
re stempel iedereen.
Anders dan de 40-kilometervre-
ters, komen de 60-rijders in eer
ste instantie voor het fietsen en
de natuur en pas in tweede in
stantie voor het gegein en ge-
grap onderling. Ze fietsen na de
stempel in Odoom lekker door
en laten het 'Hollahi-joebiejoe-
biejee-hahahahaaa' van Jan en
Zwaan al snel voor wat het is.
Daar is niks mis mee, maar ze
komen er gewoon niet voor.
Lol
„Lol maken doe ik wel in het
hotel", zegt Henk van der Lin
den uit Leiden. Hij rijdt in zijn
eentje op wat hij zelf zijn 'lang-
zaamfiets' noemt ergens achter
aan in de 60-kilometerroute.
Henk is een late starter. Hij is
pas om half elf uit Emmen ver
trokken en komt daar vanmid
dag pas tegen 'sluitingstijd'
weer terug. „Zo mis ik de file",
merkt hij terecht op. Files zijn
voor de auto en de Randstad en
niet voor de fiets in Drenthe. „Ik
doe wel mee aan de Vierdaagse
hoor, maar ik wil ook wat van
het Drentse leven meepikken.
Daarom kom ik al op de zondag
ervoor en vertrek ik pas weer na
het weekeinde."
Henk logeert al vijftien jaar lang
in hetzelfde hotel in Weerdinge.
„Ik zeg altijd dat ik bij mijn oom
in Drenthe ga logeren. Zo noem
ik hem ook. Toen ik voor de
tiende keer mee deed. kwam hij
me met een riksha van de trein
halen en mocht ik gratis in het
hotel verblijven."
De Leidenaar fietst, in complete
tegenstelling tot de rest van de
rijders, op 'zijn' afstand zo lang
zaam mogelijk. Hij wordt daar
door vaker ingehaald dan dat
hij zelf mensen passeert. Dat
doet hij bewust, zegt hij. „Ik kijk
lekker rond en heb helemaal
geen zin om tegen iedereen aan
te praten, dan zie je nog niks
van de omgeving. Soms rijd ik
toch een stukje in het peloton
mee en dan zie je mensen zulke
domme dingen doen. Ze stap
pen af zonder te kijken of ze rij
den aan de verkeerde kant van
de weg. In je eentje doe je dat
soort dingen niet."
Helder, Henk wordt liever met
rust gelaten tijdens het fietsen.
Hij kent de omgeving als zijn
broekzak, thuiskomen doet hij
wel. Het pad wordt breder, dus
inhalen kan weer.
WILLEKE HEUKOOP
Familie Vroege blijft hopen op spoor van verdwenen dochter
HAARLEM JOHN SCHOORL
De onzekerheid, of 'het niet-weten', zoals de vader van
Lisette Vroege het omschrijft, is vreselijk. De recher
cheurs van de Haarlemse politie zien dat hun onder
zoek naar de verdwijning van de 27-jarige Haarlemse is
vastgelopen. Tips kwamen wel binnen, maar bleken
niet bruikbaar te zijn. De onzekerheid, het niet-weten,
deed G. Vroege besluiten om een oproep te doen aan
degene die 'mogelijk' de dader is van een misdrijf tegen
zijn dochter. „Iaat hij in hemelsnaam, om humanitaire
reden, vertellen waar Lisette is."
De familie Vroege heeft dagelijks contact met de twee
rechercheurs die onderzoek doen naar de verdwijning
van Lisette. G. Vroege vertelt dat hij inmiddels op de
hoogte is van het vastlopen van het onderzoek. Ook
weet hij van de twintig reacties na de televisie-oproep
van vorige week en dat het natrekken van deze tips
niets heeft opgeleverd.
Teleurstelling
Er is nog steeds geen enkel aanknopingspunt in de ver
dwijning van Lisette Vroege. Nadat zij woensdagavond
3 juni rond half tien terugkwam van een partijtje tennis
op het tennispark van WOC in Overveen en haar auto
voor de deur van haar woning aan de Kleverparkweg
parkeerde, heeft niemand haar meer gezien.
G. Vroege, vader van Lisette: „We hadden goede
hoop dat er bruikbare tips zouden binnenkomen na die
oproep op televisie. Maar er zitten tips tussen van men
sen die haar hebben zien zitten in een auto in Limburg
of op ergens op het strand. Daar kunnen de recher
cheurs niks mee doen omdat er in sommige gevallen
geen telefoonnummers zijn van de tipgevers. En ten
tweede zijn die tips te vaag. Een grote teleurstelling."
„Ik houd er persoonlijk rekening mee dat Lisette ge
ruisloos is verdwenen zonder dat iemand het gezien
heeft. De kans is heel groot dat je nooit zeker zal weten
wat er is gebeurd en waar ze is. De verwachtingen bij
mij persoonlijk zijn niet zo groot."
„Wij gaan ervan uit dat ze niet uit vrije wil verdwenen
is. Dus niet depressief het huis heeft verlaten. Dat
houdt in dat ze onder dwang verdwenen is. Alhoewel
de recherche natuurlijk met alle mogelijkheden reke
ning moet houden, weet ik zeker dat de politie er ook
van uit gaat dat Lisette niet uit zichzelf is weggegaan."
Ritme
„We hebben wel hulp van een traumatoloog, eigenlijk
al vanaf het begin af aan. Die geeft wat aanwijzingen.
Het helpt natuurlijk niet echt. We leven van dag tot dag.
Je hebt niet in staat om plannen voor de langere ter
mijn te maken. We hebben goede vrienden om ons
heen. Je kan zelf niets doen, rriaar proberen toch het
ritme van leven weer op te pakken. Maar we zijn er
geen minuut los van.
„We hebben ook veel contact met de vriendenkring
van Lisette. Ze had een hele grote vriendenclub van de
diverse stadia in haar leven die ze heeft meegemaakt. Ik
zie de verslagenheid bij die jongelui. Sommige zijn er
slecht aan toe en zijn niet in staat om te werken."
„De tijd werkt niet in ons voordeel. Tijd geneest de
wonden. Maar in dit geval denk ik dat de tijd in ons na
deel werkt. Omdat je niet zeker weet of ze wel of niet
leeft. Ik vind het heel erg dat je deze vraag niet beant
woord kan krijgen. Over het algemeen is het zo dat als
iemand dood is er geen grijs gebied meer is. Dat is
zwart of wit. Maar in ons geval is het zo dat je het niet
weet, of niet mag weten, het is ons niet gegund dat we
het mogen weten. Dat is heel erg." „We houden er wel
rekening mee dat ze niet meer leeft. Maar je weet het
niet zeker. En daarom zeg ik: als dat zou blijft dan werkt
de tijd in je nadeel. Als iemand overlijdt dan kan je een
rouwproces hebben en werkt de tijd enigszins in je
voordeel. Nu is er alleen maar het niet weten."
Lisette Vroege verdween op 3 juni van dit jaar. Sindsdien is niets meer van
FOTO APCHItf
