We slijmen de truckers en we schamen ons
Feiten Meningen
V rachtwagenchauffeurs
kiezen verkeerde vijand
DINSDAG 7 JUL11992
2
^IK H66 PAT A
je oe SCH/AD6 At? G,evou^ U
VfAM PE fclolCMPeS' MM
bgvoopbg&P mmovu-
VWCHT MISSCHIM VÉR.'
7 IAUMT
/o, PAT ZOÜ
7 MOOI Z/JN'"
2'M Hü/VIÊU^ IS
WMlÖ-lJIC G^OMUCj,
gepo^i/ÊW-"
Voor massa's toeristen is de
vakantierit naar het zuiden
of vanuit Frankrijk terug
naar huis dit jaar een diepe
droefenis. Moeizaam moe
ten ze zich een weg zien te
banen van de ene blokkade
naar de andere en vervol
gens tussen de vrachtwar
gens door. Een van hen is
Frans Nypels. Net terug uit
het land van Marianne be
schrijft hij hoe woede en
sympathie bij hem onder
weg om voorrang streden.
Vlak voor Montpellier gebeurt
er iets eigenaardigs. Rijden er
op de driebaansweg plotseling
drie vrachtwagencombinaties
naast elkaar. Mijn vrouw grapt:
wat een gekken toch die chauf
feurs. gaan ze elkaar passeren
terwijl ze niet harder kunnen.
Onze kennismaking met de
operatie l'Escargot (slakken
gang). Een half uurtje later zit
ten we vast in een roerloze File,
in de brandende zon die we de
afgelopen weken zo node heb
ben gemist.
Langs de autoroutes in Frank
rijk wordt om de twintig kilo
meter gemeld op welke zender
je moet afstemmen om ver
keersinformatie te krijgen. De
zender gezocht. Informatie nul.
Muziek, dat wel. En de medede
ling dat het verkeer van Mont
pellier tot aan Lille door blokka-
des van boze vrachtwagen
chauffeurs volledig in ongerede
is geraakt. Een protest tegen het
zespuntensysteem, dat woens
dag 1 juli van kracht wordt. Kan
men dan niet melden welke al
ternatieve mogelijkheden er
zijn? En waar is de politie om
ons uit die blokkade te redden?
Ze rijden met hun motoren drif
tig op de vluchtstrook, maar
hun gezichten staan strak en
aanwijzingen geven ze niet.
Een vriendelijke Nederlandse
vrachtwarenchauffeur met wie
mijn vrouw bij een benzine
pomp praat, helpt ons uit de el
lende. Hij meldt droog dat er
geen uitzicht is op een spoedig
einde van de blokkade. Infor
matie die hij van een Franse
collega heeft gekregen. Over
twee kilometer kun je van dé
autoroute af en dan moet je
maar zien. Hier blijven is zin-
lops. Hij loodst onze combinatie
langs de schots en scheef staan
de vrachtwagens heen met hier
en daar een vriendelijk woord
en we voelen ons bevrijd en be
vinden ons op weg naar een be
stemming die we niet hebben
gekozen: Alès. Die maandag
hebben we in acht uur zo'n 130
kilometer afgelegd en komen
we terecht op een camping 6 ki
lometer boven Pont St. Esprit
aan de N86. Gegidst door infor
matie van France Inter, die deze
maandag nog aangeeft hoe men
aan de blokkades kan ontsnap
pen.
Kranten gekocht. Fransen aan
gesproken die totaal ontredderd
onze camping ook als uitwijk
plaats hebben gekozen. Aller-
wege is er sympathie met de ac
ties. Dat puntensysteem, moe
ten wij toch begrijpen, is veel te
streng. Bij elke verkeersovertre
ding raakt men in Frankrijk
punten kwijt, en heb je ze niet
meer dan krijg je pas nieuwe
punten, plus het daarbij beho
rende rijbewijs, na twee maan
den heropvoeding via een cur
sus die je, met gunstig resultaat,
moet doorlopen. Wie rijdt er
niet eens te hard, klinkt het fa
talistisch. Vele Fransen, zo blijkt
uit de plaatselijk krant, die bol
staat van de berichten over on-
Op onze heuvel in de Minervois, een prachtige streek
tussen Béziers en Narbonne, hoorde je alleen over de ac
ties van de boeren. Blokkades op de wegen, dat wel,
maar het ging er toch vriendelijk aan toe. Men reikte per
ziken uit, tomaten en meloenen en men liep er wat ver
traging op. Toen we maandag 30 juni, na een min of
meer verregende vakantie, bij Béziers de auto plus cara
van de autoroute op stuurden, waren we ons van geen
kwaad bewust. Op naar de Provence, hopelijk nog een
paar dagen ononderbroken echte zon, en dan donderdag
in twee klappen naar huis.
gelukken waarbij de bestuurder
wegens te hoge snelheid een
bocht heeft gemist (il manque
un uiragë). In geen land ter we
reld is de verkeersonveiligheid
zo groot als juist in Frankrijk.
Vrachtwagens rijden er met het
grootste gemak 110 120 kilo
meter per uur, terwijl op de
achterbumper valt te lezen dat
ze, geladen, een maximumsnel
heid moeten aanhouden van 80
of 85 kilometer. Ik mag mij er
dan aan ergeren en voortdu
rend met angstige spanning in
mijn spiegels kijken, Fransen
zien het gevaar niet. Het zijn
acrobaten op de weg en het
flesje wijn bij de lunch is een
onvermijdelijk gegeven. Weg
Wat rijden
ze daar toch
vreemd met drie
vrachtwagens
naast elkaar
met het zespuntensysteem is
een algemeen geaccepteerde
opvatting.
Dinsdag is een rustdag. Bood
schappen gedaan in Pont St.
Esprit. Op een terras hoofd
schuddend zitten kijken naar de
dan nog langzaam rijdende file
van vrachtauto's, caravans en
personenauto's, die de smalle
wegen overbelasten en de rege
lende agenten met schel getoe
ter tot enige inschikkelijkheid
bewegen. De radio meldt nieu
we blokkades. Ook dat er on
derhandeld wordt met de
chauffeurs. De politiek zwijgt.
France Inter meldt geen vlucht
routes meer. De reden is duide
lijk: het advies om de N9 te ne
men van Alès via Aubenas naar
Clermont Ferrand wordt afge
straft met een een tweetal blok
kades iets onder de laatste stad.
Een chauffeur legt me uit dat
een boodschap van een vracht
wagenchauffeur in rond vijfen
twintig minuten via de 'bakkies'
van Lille (Belgische grens) tot
Perpignan (Spaanse grens) rijdt.
De moderne tamtam van de
vrachtwagenchauffeurblijkt
buitengewoon effectief.
Op de radio lange discussies
over wat te doen. De regering
houdt voet bij stuk en voelt zich
gechanteerd. Wie niet op de
camping. Waar Nederlanders
en Duitsers zich afvragen waar
om premier Bérégovoy de blok
kade dan niet breekt, wordt dat
omstandig uit de doeken ge
daan door deskundigen. Als een
blokkade met geweld zou wor
den opgeruimd, staat er vijf ki
lometer verder een nieuwe. Ge
weld lost niets op. Voorzichtig
wordt geopperd dat uitstel van
de regeling nog het beste is.
Morgen, op 1 juli, als het zes
puntensysteem van kracht
wordt, gaan er 4 miljoen 'juillet-
tisten' (Fransen die in juli op
vakantie gaan) op reis. Het me
rendeel met de auto, plus cara
van of aanhanger voor de tent.
De Franse chauffeurs hebben
op het oog gelijk met hun verzet
tegen het puntenrijbewijs. Om
dat ze veel kilometers maken,
raken ze veel eerder punten
kwijt dan 'gewone' automobilis
ten. En punten kwijt is rijbewijs
kwijt is baan kwijt. Dat het van
nacht gesloten akJcoord die
dreiging afzwakt, wisten de
chauffeurs niet toen ze aan hun
acties begonnen. Hun eisen zijn
dus begrijpelijk. Toch zitten ze
fout.
Parijs wil met het puntenrijbe
wijs het aantal verkeersdoden
terugdringen. Dat streven ver
dient steun. Maar dat de rege
ring van het begin af aan gelijk
had, betekent nog niet dat de
chauffeurs ongelijk hadden. Ze
kozen alleen de verkeerde vij-
Wij raadplegen de kaarten.
Woensdag zullen we een alter
natieve route uitstippelen, be
sluiten wij. We laten ons niet
gek maken.
Dat worden we dinsdagavond
wel. Op tien meter van de N86
maken we vanaf onze camping
urenlang een waar panopticum
mee. Het staat vast. De cam
pingbaas vertelt dat de chauf
feurs Pont St. Esprit langs vier
kanten hebben geblokkeerd.
I Jrenlang staren we verbijsterd
naar huilende kinderen, joelen
de tieners, in 'bakkies' pratende
chauffeurs en naar stinkende
auto's. We horen verhalen van
gestrande Nederlanders die
uren hebben vastgezeten. Op de
smalle N86 (tweebaans) wordt
gekeerd en gedraaid. Vrachtwa
gens hangen bij het keren half
over de camping. Als een tank
wagen het probeert, vluchten
we weg. Als dat kreng naar be
neden keldert kan de camping
in een seconde in vuur en vlam
staan. Ontzet stellen we vast dat
de politie deze chaos niet be
heerst. De camping druppelt vol
met gestrande vakantiegangers.
Nu zijn er zelfs Fransen dié
woedend zijn. Woedend op de
chauffeurs, maar ook woedend
op de regering die schijnbaar
niets onderneemt. C' est un
pagaille (het is een zooitje),
nietwaar. De berm langs de
camping toont het afval van de
moderne mens.
Woensdag, 3 uur 's ochtends.
De N86 is leeg. We kunnen sla
pen. Maar de zenuwen gieren
ons door de keel. Toch maar tot
donderdag wachten of zullen
we vandaag proberen weg te
komen? De radio brengt uit
komst. Pont St. Esprit is niet de
enige geblokkeerde stad; er zijn
inmiddels 150 blokkades door
heel Frankrijk. Fransen en bui
tenlanders wordt geadviseerd
niet te rijden. Ook de boeren
beginnen weer. Agressiever dan
voorheen. Ons routeschema
van de vorige avond maar weer
eens aangepast. Boodschappen
doen in Pont St. Esprit. Te laat.
De N86 vult zich alweer met
een file die, net als dinsdag, pas
rond drie uur 's nachts ver
dampt. Dan maar geen pre
sentjes voor kinderen en klein
kind. Het zwembad in, als de
zon er even door heen komt.
Praten met anderen, het route
schema in het hoofd prentend.
Eten aan de wondermooie Ar-
dèche. Op het laatste nieuws
wordt een nieuwe ramp aange
kondigd. De benzine raakt op.
Talloze stations hebben niets
meer. Onze halflege tank is een
nieuwe zorg. Elke pomp is raak,
beloven we elkaar.
Donderdag, nauwelijks gesla
pen door het lawaai buiten,
vroeg op en rond half zeven de
dan weer lege N86 opgescho
ven. Het plan is door te rijden
tot voorbij Valence en dan een
alternatieve route te kiezen bui
ten Lyon om. Hebben we wel
eens eerder met de caravan ge
reden; dat is, weten we, te doen.
Drie benzinestations tonen een
bord: plus carburant. De vierde
and: de regering in plaats van
hun bazen.
Franse chauffeurs worden per
kilometer betaald. Voor een
normaal loon moeten ze dus
jakkeren. Verstandiger dan hun
medeburgers pesten, was het
geweest als ze hadden getracht
van hun bazen een betere CAO
af te dwingen. Via een omweg
bereiken ze dat nu toch, maar
het had met minder schade ge
paard kunnen gaan.
En dan te bedenken dat die el
lende misschien niet eens nodig
was geweest als de EG-leiders in
het Verdrag van Maastricht een
goede sociale paragraaf hadden
opgenomen. Dan had 'Brussel'
een bodem kunnen leggen in de
arbeidsvoorwaarden voor alle
vrachtrijders in de EG. En dan
had niet half Europa hoeven
worden ontwricht.
Blokkades van Montpellier tot aan Lille.
is raak. Na elf liter stopt de
pomp. Leeg, zegt de nering
doende met berusting. Het ge
voel van paniek wordt groter als
de politie onze tocht op een
rustige N86 onderbreekt. Nors
heet het: de N7. Op de radio ho
ren we evenwel dat die verstopt
is. De N7 klinkt het streng. Na
dere uitleg wordt niet gegeven.
Langs sluippaden, waarbij de
caravan soms gevaarlijk over de
berm helt, onze weg gezocht.
We denken te verdwalen. De N7
wordt soms wel en soms niet bij
een kruising aangegeven. Ik
moet verschrikkelijk m'n best
doen om mijn
wat naar vrachtwagen r
onderdrukken. Op de N7 rijdt
het twintig kilometer goed. Dan
doemen weer de langzaam rij
dende vrachtauto's op en in
combinatie met de afwezigheid
van tegenverkeer weten we al
hbe laat het is. Toch hebben we,
zeggen we achteraf, mazzel. We
bereiken Crest en kunnen zoals
dat heet 'alternatief, de kleine
provinciale wegen op. Lastig rij
den, dat wel. Hellingen, veel
bochten, hobbelig. Gevaarlijk
ook. Maar het rijdt. En we vin
den zowaar nog benzine ook. Ik
voel ineens waarom gegijzelden
jathie koesteren voor hun
/vijl je inwendig
kookt van woede. Een raar soort
lijk op toe. Aan de andere kant,
het kan toch niet zo zijn dat die
beroepsmensen een heel land,
zeg maar half Europa, plat leg
gen op een manier waar geen
kruid tegen is gewassen. Je zult
maar bestuurder zijn in Frank
rijk en moeten proberen een
dergelijke fascistoïde actie te
beëindigen zonder je goede
doelstelling, een veiliger ver
keerssituatie, te realiseren. Je
staat met een dolk in je rug te
gen de muur.
derhandeld wordt. Bérégovoy
houdt de poot stijf en zelfs Mit
terrand, terug van een onver
wachte expeditie naar Sarajevo,
verklaart ferm dat er niet ge
tornd mag worden aan het zes
puntensysteem. Dêskundigen
daarentegen suggereren met
grote stelligheid dat de Franse
regering er het beste aan doet
de omstreden regeling enige
maanden uit te stellen. Op de
camping heeft ieder zijn eigen
verhaal over de belevenissen die
opvallend stil. We aarzelen. de politiewagen met hoge poli-
Zoeken naar personeel. Qa roule tiefunctionarissen en vervol-
horen we. Opgetogen rijden gens de serviceauto v
we op een vrijwel verlaten snel
weg richting Nancy. Opvallend
veel politie te zien. De wet
maakt rijden veiliger, merken
we vervolgens opgelucht. Waar
andere vrachtwagens rond de
vanuit de verte heel langzaam
naderen. Ze passeren be
schaafd, met rond 90 kilometer
r, waardoor de zuigende
Onderweg van Frankrijk naar Nederland
begrijpt de toerist hoe gegijzelden zich moeten voelen
maken velen gezamen- caravan blijft stabiel aan de
lijlTplannen voor een nieuw 'al- trekhaak. Wat een weelde, roep
sympi
Als we in een onooglijke klein
dorp tegen de eerste blokkade
opbotsen, gaan we op de slijm- térriatief avontuur'richting ik uit.
toer. Duim omhoog. Water aan- Luxemburg. Wij niet. De Franse De opgewekte stemming
biedend, olijven, wijn. De stem- radio meldt namelijk niets over ^gjfijr* - u:: kt
ming is niet kribbig. Wij mogen blokkades in het oosten van
door, zij het dat het gevaarlijk Frankrijk. Die langdurige tussen
Metz en Thionville is opgehe
ven. De prefects (een soort
commissarissen van de konin
gin van de departementen) krij
gen opdracht de n'
al zijn onderdelen
ambivalentie, v
standelijk gruwt en waartegen
je toch niets kunt doen.
Het is te beredeneren. Een zes
puntensysteem voor iedereen,
gewone automobilisten en
mensen die er hun beroep van
maken, zoals taxichauffeurs en
vrachtwagenpiloten, dat kan ei
genlijk niet. De beroeps zullen
meer kans lopen strafpunten te
krijgen dan de Fransman die,
net als wij, niet meer dan 20.000
kilometer per jaar rijdt. Daar
zigzaggen betekent. Omstandig
wordt ons desgevraagd uitge
legd dat deze blokkades er staan
omdat vele, voornamelijk bui
tenlandse, vrachtwagenchauf
feurs niet solidair zijn met de
actievoerders en, net als vakan-
5, ook 'alternatief
Vrijdag r
tosnel wegmaatschappijwaar
mannen tegen betaling van 2,5
franc anderhalve liter water te
koop aanbieden.
Een Duitse motorrijder die de
chauffeurs te glad af wil zijn,
wordt met geweld van de mp-
torfiets geplukt. Aan het andere
eind van de file zien we plots
beweging. Boze automobilisten
hebben de vangrails uit het as-
werking bij het passeren tot een fait gerukt en honderden auto's
wordt beperkt. De (met en zonder aanhanger)
tankauto's en vrachtwagens
maken rechtsomkeert. Op de
andere rijbaan, waar het verkeer
nog vrij baan heeft, leidt dit tot
onaanvaardbaar gevaarlijke si
tuaties. De politie maakt daar
na een half uur een einde aan.
Drieëneenhalf uur later mogen
de toeristen langs de blokkade
glippen. De hoge heren hebben
hun werk gedaan. Wij steken
weer de duim omhoog als we,
gevaarlijk boven een afgrond
balancerend, door vrachtwa
genchauffeurs de vrije ruimte
worden ingestuurd. De kloot
zakken, fluister ik onhoorbaar.
Als we Luxemburg bereiken, ge
ven we elkaar een kus. Nog
nooit ben ik blij geweest dat ik
Frankrijk uitreed. Ik beschouw
het als mijn tweede vaderland.
Te gek toch.
dwijnt even voorbij Nancy. We
zitten weer vast. En het is net
gebeurd. Hooguit een paar hon
derd meter voor ons uit blokke
ren zes combinaties de weg,
plus vluchtstrook. Wat volgt, is
een ons overbekend ritueel.
Eerst verschijnen er twee mo
te laten le- toragenten, die de vluchtstrook
vrijmaken. Dan komt de li-
i wij de gok. Op mousine met deftige heren
langs, vervolgens een glimmen-
van als je op pure willekeur van
anderen afhankelijk bent.
Het herhaalt zich een paar keer.
Toch bereiken we die donder
dag bijna ons doel. We hebben,
om de honderd kilometer ben
zine ladend waar dat mogelijk
was, 580 kilometer afgelegd als
we om half zeven een camping
bij Longeau (iets ten zuiden van
Langres) landen. We zijn er bij
na uit, maar nog niet helemaal,
WIM STEVENHAGEN
Via de vluchtstrook kunnen personenauto's ontsnappen. „Als we tegen de eerste blokkade opbotsen, gaan
we op de slijmtoer." roro.ap