Kroatisch staatje in Bosnië
Buitenland
Nazi-historicus uitgejouwd
Italië gaat 45 miljard
gulden bezuinigen
Mandela wil niet
met De Klerk praten
Columbus nagespeeld
Brullende muis Estland kan tweede Moldova worden
MAANDAG 6 JUL11992
Aarde beeft opnieuw bij Los Angeles
los Angeles'» Een week na de twee aardschokken in het zuiden
van Califomië beefde de aarde gisteren opnieuw in de buurt van
Los Angeles. De schok, met een kracht van 5,5 op de schaal van
Richter, bracht hoge gebouwen in LA aan het zwaaien en werd
zelfs gevoeld in Las Vegas, 350 kilometer naar het noordoosten.
Persoonlijke ongevallen zijn niet gemeld.
Commissie: Collor niet corrupt
Rio de Janeiro Er is geen direct bewijs voorhanden dat presi
dent Collor de Mello van Brazilië betrokken is bij een of meerde
re corruptieschandalen. Dat heeft de voorzitter van een Brazi
liaanse parlementaire onderzoekscommissie gisteren gezegd.
Het onderzoek is gericht op Collor's voormalige campagnelei
der, Paulo Cesar Farias, die is beschuldigd van grootschalige
corruptie.
Terrein Semipalatinsk nu rampgebied
londen» Kazachstan heeft gebieden rond een voormalig Sovjet-
testterrein voor kernproeven uitgeroepen tot ecologisch ramp
gebied. Landbouw is er verboden en de regering heeft buiten
landse deskundigen gevraagd de effecten van dé kernproeven te
helpen verwijderen. De aangetaste gebieden liggen in het zuiden
van de republiek tussen Semipalatinsk en de steden Pavlodar en
Karaganda.
Chaos door grote brand in Sidney
Sydney Door een grote brand in een verlaten wolopslagplaats is
vanmorgen in het centrum van de Australische stad Sydney een
verkeerschaos ontstaan en moest een toeristisch stadsgedeelte
worden ontruimd. De brand was een van de grootste die ooit in
Sydney heeft gewoed.
Armeniërs verlaten overleg Karabach
rome» De Armeense delegatie heeft zich gisteren teruggetrok
ken uit het vredesoverleg over de oorlog in de Armeense enclave
Nagorno Karabach in Azerbajdzjan. De Armeniërs protesteren
daarmee tegen een Azerbajdzjaans offensief in het gebied. Aze-
ri's veroverden gisteren de stad Mardakert. De vredesbesprekin
gen staan onder leiding van de Conferentie voor Veiligheid en
Samenwerking in Europa (CVSE).
Bewaarder gedood bij gijzeling
luik» Een bewaarder van de gevangenis van Luik is zaterdag
middag bij een gijzeling door twee gedetineerden om het leven
gekomen. De gevangenen hadden twee bewakers gegijzeld en
gedwongen hen buiten de gevangenismuren te brengen. Vervol
gens werd een van de giftelaars vrijgelaten en de ander meege
nomen in een gestolen auto. Tijdens de achtervolging door de
rijkswacht, werd er geschoten waarbij de bewaker dodelijk werd
getroffen. De auto werd even later klemgereden waarna de ge
vluchte gevangenen konden worden overmeesterd.
Sixto Duran nieuwe president Ecuador
quito Sixto Duran (71) van de rechtse Republikeinse Een
heidspartij (PUR) wordt de nieuwe president van Ecuador. Hij
won gisteren de tweede ronde van de presidentsverkiezingen.
Duran kreeg 51,3 procent van de stemmen. Hij won in 19 van de
21 provincies.
londen Ongeveer 200 mensen
hebben zaterdag betoogd voor het
huis van de Britse historicus David
Irving, die door de Britse krant
Sunday Times is gevraagd de in
Moskou gevonden dagboeken
van Joseph Goebbels te bewer
ken. De betogers, voor het meren
deel familieleden van overleven
den van de Holocaust, beschul
digden Irving van sympathieën
Belangrijkste rente procent verhoogd
ROME EELCO VAN DER LINDEN
CORRESPONDENT
De Italiaanse regering gaat 45
miljard gulden bezuinigen.
Daarnaast heeft president
Ciampi van de centrale bank
besloten het belangrijkste ren
tetarief, het disconto, te verho
gen van 12 naar 13 procent. Op
die manier hopen de autoritei
ten het vertrouwen van inves
teerders in de economie te her
stellen. Dat was de afgelopen
tijd danig geschonden en er
dreigde als gevolg daarvan zelfs
een waardevermindering (deva
luatie) van de lire.
Tot de bezuinigingen is giste
ren besloten in een spoedzitting
van het kabinet, vlak voordat
premier Amato naar München
reisde voor de top van de lei
ders van de zeven belangrijkste
industrielanden.
Er is Amato veel aan gelegen
het vertrouwen in de Italiaanse
economie te herstellen en de
druk op de lire weg te nemen.
Na het Deense nee tegen het
Verdrag van Maastricht heerst
er grote onrust op de internatio
nale kapitaalmarkten, waarvan
vooral de lire het slachtoffer is.
De afgelopen weken heeft
bankpresident Ciampi keer op
keer moeten ingrijpen om te
voorkomen dat de lire buiten de
grenzen van het stelsel van Eu
ropese wisselkoersen zou val
len. Door de aankoop van lires
en de verkoop van buitenlandse
valuta (vooral Duitse marken)
heeft Ciampi dit weten te voor
komen, maar dat kostte wel
enorme hoeveelheden geld.
Met de discontoverhoging
hoopt Ciampi de speculatiedrift
te verminderen-en buitenlands
kapitaal aan te trekken. De
maatregel heeft echter ook een
nadeel: Italiaanse bedrijven die
willen investeren, moeten meer
betalen voor het geld dat ze
daarvoor lenen.
Beschietingen verhinderen luchtbrug Sarajevo (nog) niet
met de nazi's. Irving heeft her
haaldelijk verklaard dat de joden-
vernietiging in de Tweede We
reldoorlog buiten medevyeten van
Adolf Hitler is uitgevoerd. Vol
gens hem lag het aantal slachtof
fers van de Holocaust ook lager
dan de algemeen aanvaarde zes
miljoen.
foto epa
'Herceg Bosna' heet de onafhankelijke staat die de
Kroaten afgelopen weekeinde in het zuid-westen van
Bosnië-Hercegovina hebben uitgeroepen. Het zuidwes
ten van Bosnië stond al geruime tijd onder sterke invloed
van Kroatië.
ZAGREB/BELGRADO DPA-Rtr-AFP
Volgens Radio Sarajevo, die de
afscheiding gisteren bekend
maakte, werd de stichting van
Herceg Bosna officieel uitgeroe
pen op een vergadering van de
Democratische Kroatische Ge
meenschap in Gruda, èen
dorpje dichtbij de Kroatische
havenstad Dubrovnik. Leider
van de 13 gemeenten omvat
tende 'ministaat' met 740.000
bewoners is Mate Boban, voor
man van de Kroaten in Bosnië.
Hoofdstad van het nieuwe
staatje is Mostar.
De luchtbrug op Sarajevo
ging vanmorgen en het afgelo
pen weekeinde gewoon door, al
bleef het onduidelijk hoeveel
vliegtuigen de Bosnische hoofd
stad exact bereikten. Servische
artillerie in de heuvels rond het
vliegveld van Sarajevo vormen
de voornaamste bedreiging
voor de arriverende transport
vliegtuigen. Desondanks slaag
de een F27 van de Nederlandse
Luchtmacht er zaterdagmiddag
in veilig op het vliegveld van Sa
rajevo te landen. Aan boord wa
ren hulpgoederen van Artsen
zonder Grenzen. Het was de
tweede Nederlandse hulp-
vlucht, de eerste vertrok vrijdag
van Schiphol.
VN-woordvoerder Eckhard
zei gisteren dat het risico hulp
goederen Sarajevo binnen te
vliegen „onacceptabel hoog" is,
maar „zolang de bereidheid er
is om te vliegen, gaat de lucht
brug gewoon door". Sinds vrij
dag zou ruim 300 ton voedsel
en medicijnen Sarajevo hebben
bereikt.
Vanochtend en gisteren leek
het weer rustig in Sarajevo, na
dat de beschietingen vrijdag
nacht in alle hevigheid weer wa
ren opgelaaid na het mislukken
van de vredesbesprekingen tus
sen Serviërs, Kroaten en mos
lims onder leiding van de Britse
LordCarrington.
Elders in Bosnië werd er gis
teren nog wel fel gevochten,
zoals bijvoorbeeld in het noor
den van de republiek, waar Ser
viërs al dagenlang met een
groot offensief bezig zijn. De
Zuidkroatische kuststad Du
brovnik kwam gisterochtend
opnieuw onder Servisch artille
rievuur te liggen.
In de Servische hoofdstad
Belgrado eisten zaterdagavond
naar schatting 100.000 mensen
het aftreden van president
Milosevic. Het was de zevende
opeenvolgende dag dat beto
gers massaal de straat opgingen
tegen hem.
P. VAN NUUSENBURG
correspondent
ANC-leider Mandela heeft de
uitnodiging van president De
Klerk om de politieke crisis in
Zuid-Afrika te bespreken, afge
wezen. „Ik zie geen reden om
het publiek en de internationale
gemeenschap te misleiden over
de ernst van de crisis. Het heeft
op dit moment geen enkele zin
om met hem te praten", aldus
Mandela gisteren op een pérs-
conferentie in Johannesburg.
Daarmee is de hoop op een
snelle oplossing van de crisis,
die ontstond nadat het ANC de
onderhandelingen over een
nieuw politiek bestel had afge
broken wegens het bloedbad in
het zwarte woonoord Boipa-
tong, de bodem ingeslagen. In
een reactie op de afwijzing zei
minister Meyer (grondwetsza
ken), dat het ANC tegen onder
handelingen en vóór de con
frontatie heeft gekozen.
De Klerk had Mandela don
derdag per brief uitgenodigd
voor de ontmoeting, maar 's
avonds in een tv-toespraak het
ANC fel aangevallen. Hij ver
weet het ANC dat het de onder-
Israël laat weer
vier Palestijnen
vrij uit cel
JERUZALEM/TYRUS AP
Israël heeft gisteren nog eens
Palestijnen uit de gevange
nis vrijgelaten. Volgens een ver
klaring van het leger gaat het
om mannen die in december
1990 op een veerboot voor de
Libanese kust gevangen werden
genomen door de Israëlische
marine.
Tijdens een verhoor zouden
zij hebben bekend in Libië te
zijn getraind om een aanslag te
gen de Israëlische staat te ple
gen. Na het uitzitten van hun
straf werden zij gisteren naar Li
banon gedeporteerd en daar ge
boeid en geblinddoekt overge
dragen aan het Rode Kruis.
Vrijdag droeg Israël op dezelf
de manier al tien Palestijnen
over aan het Rode Kruis in Liba
non. De tien waren in 1985 in
Libanon gevangen genomen.
Jeruzalem heeft steeds gewei
gerd te onderhandelen over een
ruil van gedetineerde Palestij
nen tegen de westerse gijzelaars
in Libanon, waarvan de laatste
twee vorige maand zijn vrijgela
ten.
handelingen saboteert en er op
uit is de regering via stakingen
en demontraties omver te wer
pen. De president, die verder
zei dat de radicale vakcentrale
Cosatu en de Communistische
Partij (SACP) het ANC de wet
voorschreven, verklaarde niet te
zullen zwichten voor 'ondemo
cratische en revolutionaire
druk'.
De Klerk had ook een uitvoe
rig memorandum naar de ANC-
leider gestuurd waarin hij in
ging op de eisen waaraan moet
worden voldaan, alvorens het
ANC de onderhandelingen wil
hervatten. Maar concrete toe
zeggingen, onder andere over
het sluiten van de logementen
van trekarbeiders en een alge
meen wapenverbod, deed hij
niet. Deze zaken wilde hij met
Mandela en de leider van de
Zulu-beweging Inkatha, Buthe-
lezi, bespreken. Ook deze ont
moeting heeft Mandela afgewe
zen.
Intussen blijft het politieke
geweld slachtoffers eisen. Vol
gens de politie kwamen afgelo
pen weekeinde in Zuid-Afrika
weer ten minste 20 mensen
door geweld om het leven
Honderd doden
bij raketaanval
op Kabul
KABUL »AP-Rtr-AFP
Bij raketaanvallen op de Af
ghaanse hoofdstad Kabul zijn
zaterdag zeker 100 mensen om
het leven gekomen en 300 ge
wond geraakt. Het Afghaanse
ministerie van defensie be
schuldigde gisteren de radicale
rebellengroep Hezb-e-Islami
van Gulbuddin Hekmatyar van
het uitvoeren van de aanval.
Een vertegenwoordiger van
Hekmatyar ontkende echter
verantwoordelijk te zijn voor
het geweld.
De gevechten begonnen na
dat president Rabbani donder
dag alle guerillagroepen gelastte
Kabul te verlaten om zo een
einde te maken aan de geweld
dadigheden tussen rivaliseren
de rebellengroepen. Volgens
Hekmatyar is de militie van ge-
neraal Abdul Rashid Dostum
schuldig aan het geweld.
Dostam liep eerder over uit het
leger van de toenmalige presi
dent Najibullah naar de rebel- newyork» Het Colombiaanse
len, voordat de mujaheddin de schip Gloria zeilt over de Hudson
communistische president ten Rivier langs het Standbeeld van de
val brachten. Vrijheid tijdens de manifestatie
Sail '92. De Gloria was een van de Amerika door Columbus naspeel-
dertig historische schepen van een de.
vloot die zaterdag, op Onafhanke- foto afp
lijkheidsdag, de ontdekking van
MOSKOU HANS GELEUNSE
CORRESPONDENT
De muis brult. Het onafhanke
lijke Estland, de kleinste van de
drie Baltische republieken,
daagt de reus Rusland uit En de
eerste harde reacties uit Mos
kou zijn al binnen. Inzet van de
strijd zijn de 130.000 militairen
van de voormalige Sovjet-strijd
krachten die nog zijn gestatio
neerd in Estland, Letland en Li
touwen. Een tweede conflict-
punt is de positie van de grote
Russische minderheid in Est
land, ruim 30 procent van de
1,5 miljoen inwoners.
Vorige week hield Estland een
referendum over een nieuwe
Grondwet en over de vraag of
niet-Esten ook politieke rechten
kunnen krijgen. Een kleine
meerderheid van de 66 procent
kiesgerechtigden zei 'nee' op de
laatste vraag.
Dat houdt in dat de Russen in
Estland zich niet politiek mogen
organiseren en dus straks geen
vertegenwoordigers krijgen in
de nieuw te Idezen Staatsas-
semblée, het parlement. Het
gaat om de grote groep die na
1940 in Estland is komen wo
nen, de 'Stalin-Russen' die Est
land moesten 'russificeren'.
De aparte referendumvraag
was nodig, omdat het door Est
se nationalisten gedomineerde
parlement eerder had besloten
dat de Estse nationaliteit alleen
zou worden toegekend aan (ui
teraard) etnische Esten en aan
inwoners van de republiek die
kunnen aantonen dat zij of hun
voorouders al vóór 1940 in Est
land woonden. Dat betreft maar
ruim 450.000 Russen in Estland.
De Estse kiezers hebben dat be
sluit nu bekrachtigd.
Het Russische ministerie van
buitenlandse zaken reageerde
donderdag met een gepeperde
verklaring. „De politiek van de
Estse regering en de provocatie
ve acties tegen Russische troe
pen brengen schade toe aan on
ze verhoudingen. Als Estland de
discriminerende praktijken te
gen de Russische bevolking niet
opgeeft, dreigt een Moldovaan-
se situatie", aldus de verklaring.
In Moldova (de voormalige
Sovjet-republiek Moldavië)
strijdt de Russische en Oekraïn-
se minderheid voor een onaf
hankelijke Dnjestr-republiek,
uit angst dat de Roemeense
meerderheid zal kiezen voor
aansluiting bij Roemenië.
De harde opstelling van Mos
kou is begrijpelijk. De sterke na-
tionalistisch-communistische
oppositie in Rusland heeft het
lot van de 25 miljoen Russen
buiten de eigen republiek im
mers aangegrepen als politiek
wapen tegen president Boris
Jeltsin. Dus moeten de leiders
in de Estse hoofdstad Tallinn
inbinden. Voorlopig gebeurt dat
niet. Russen die op 1 juli per
trein of auto naar Estland reis
den, mochten de grens alleen
passeren als zij een visum koch
ten. Tegen harde valuta. De
Russische kranten schreeuwden
moord en brand over deze 'dis
criminerende maatregel
Maar president Ruutel houdt
voet bij stuk. Hij meent, en niet
zonder grond, dat Rusland niet
alleen in theorie, maar ook in
de praktijk rpoet erkennen dat
zijn republiek een onafhankelij
ke staat is. De Moskouse kritiek
dat bases van het Russische le
ger door Estse nationalisten
worden aangevallen, wordt
door Tallinn gepareerd met
nieuwe oproepen om deze
'bron van spanning' zo snel mo
gelijk uit Estland en de Baltische
buurstaten terug te trekken.
Rusland zegt dat het daartoe
niet in staat is, omdat het al
problemen genoeg heeft met de
opvang van de honderdduizen
den militairen die uit Oost-Eu
ropa en andere delen van de
voormalige Sovjetunie worden
gerepatrieerd. De druk op Mos
kou om toe te geven aan de Bal
tische eis, is deze week echter
verhoogd door de Amerikaanse
Senaat. Die bepaalde, tegen de
zin van president Bush in, dat
miljoenen dollars aan humani
taire hulp pas worden vrijgege
ven als Rusland zich militair uit
de Baltische republieken terug
trekt.
De conflictstof ligt hoog opge
stapeld. In het noordoosten van
Estland, met het industriële
centrum Narva als middelpunt,
is al een beweging groeiende
die, naar het voorbeeld van de
Dnjestr-republiek in Moldova,
afscheiding van Estland voor
staat. Uiteraard moet die wor
den gevolgd door samenvoe
gingmet Rusland.
Olifanten in
Kenya moeten
aan de pil
NAIROBIIPS
Het wereldwijde verbod op
ivoorhandel dreigt in Kenya
uit te lopen op een ware olifan-
tenplaag. Daarom hebben na
tuurbeschermers in dit
Oostafrikaanse land geopperd
de olifanten aan geboortenbe-
perking te laten doen. Deskun
digen voorspellen dat de oli
fantenpopulaties in Afrika en
Zuidoost-Azië tot het jaar 2000
een enorme groei zullen door
maken. Dat betekent dat oli
fanten steeds vaker om land
zullen concurreren met boe-
Natuurbeschermers in Ke
nya zijn inmiddels een onder
zoek begonnen naar toepas
singsmogelijkheden van ge-
boortenbeperking bij olifan
ten. Tot nog toe zijn drie plaat
sen in Kenya uitgekozen waar
de onderzoekers met honderd
wijfjes-olifanten aan het werk
gaan. De Franse firma Roussel-
Uclaf, producent van een abor
tuspil voor vrouwen, heeft al
interesse getoond voor deelna
me aan het onderzoek.
Aanslag mislukt
op echtgenote
Mitterrand
Daniëlle Mitterrand, de echtge
note van de Franse president, is
vanmorgen in Irak aan een aan
slag ontsnapt. Ook de Franse
minister van volksgezondheid,
Kouchner, kwam met de schrik
vrij. Vier mensen werden ge
dood en 19 raakten zwaar ge
wond, door de ontploffing van
een autobom in de stad Hawa-
na in het Kurdische deel van
Irak. Mitterrand en Kouchner,
die een bezoek brengen aan
Irak, waren de plaats van de
ontploffing juist gepasseerd.
Irak heeft gisteren inspecteurs
van de Verenigde Naties de toe
gang tot het ministerie van
landbouw en irrigatie gewei
gerd. Volgens de leider van de
VN-delegatie schendt Baghdad
daarmee de resoluties van de
VN -Veiligheidsraad.
Machinisten
leggen spoor
Italië lam
ROME EELCO VAN DER LINDEN
In heel Italië lag vanmorgen het
treinverkeer stil door een sta
king van machinisten. Die zijn
het niet eens met de komende
privatisering van de Italiaanse
spoorwegen en de daaruit
voortvloeiende ontslagen. De
protestacties zullen waarschijn
lijk op 24 en 25 juli worden her
haald.
Luchtverkeersleiders, die on
tevreden zijn over het uitblijven
van een vernieuwing van hun
contract, staakten vanochtend
in Rome. Alitalia liet echter we
ten dat, net als gisteren, geen
vluchten zullen worden afgelast
en dat de passagiers moeten re
kenen op een vertraging van ten
hoogste 20 minuten.
Tot 16 juli zullen 'estafettesta
kingen' plaatsvinden van lucht
verkeersleiders op de diverse
Italiaanse vliegvelden. Ernstige
gevolgen lijken die niet te heb
ben, zeker niet voor het interna
tionale luchtverkeer.
Rabin: Kiezers
beslissen over
'land voor vrede'
JERUZALEM. Rtr
Yitzhak Rabin, de aanstaande
premier van Israël, wil de kie
zers het laatste woord geven
over elk vredesverdrag waarin
Israël wordt gevraagd land af te
staan in ruil voor vrede. Rabin,
wiens partij Arbeid, bij de parle-
menstverkiezingen op 23 juni
de Likudpartij van Yitzhak Sha
mir een gevoelige nederlaag
toebracht, doet verwoede po
gingen kleinere partijen ertoe te
brengen aan een coalitierege
ring deel te nemen.
Zijn aanbod de kiezers te
raadplegen middels een refe
rendum, zou de rechtse Tso-
met-partij tevreden kunnen
stellen. Tsomet verzet zich te
gen het ruilen van land voor
vrede. Rabin heeft echter ook de
steun nodig van het linkse Me-
retz dat voorstander is van de
vorming van een Palestijnse
staat in de bezette gebieden.
