'Het is nog nooit zo
erg geweest in Haïti'
Groei christelijke studentenclubs
Religie
Kerkelijke lobby in Brussel
heeft het drukker dan ooit
3igH
ZATERDAG 4 JUL11992
29
Afscheid van
mgr. E. Beel
De vroegere hulpbisschop en
toenmalige bisschop van Roer
mond, mgr. E. Beel (81), heeft
afscheid genomen als presi
dent-curator van de Universiteit
voor Theologie en Pastoraat
(UTP) in Heerlen. Dit gebeurde
tijdens een herdenkingsbijeen
komst aan het begin waarvan
prof. dr. A. Blijlevens, rector van
de UTP, een schrijven voorlas
van kardinaal Simonis, aartsbis
schop van Utrecht.
De kardinaal roemde de
trouw van mgr. Beel aan de kerk
en sprak er zijn waardering over
uit dat dankzij de inzet van de
scheidende president-curator
de UTP vele priesters en pasto
rale werkers heeft afgeleverd.
Kardinaal Simonis zei verder te
hopen dat het goede van de
UTP ook na de fusie met de
Theologische Faculteit van de
Katholieke Universiteit in
Nijmegen bewaard zal blijven
tot heil van de kerk.
Lezing over
duizendjarig
vrederijk
In de kapel van de kerk van Je
zus Christus van de Heiligen der
Laatste Dagen houdt de Haagse
patriarch J. Jongkees zondag 5
juli een lezing over het onder
werp ,Het duizendjarig vrede
rijk'. De kapel is aan de Brahm-
slaan 2 in Leiden. De lezing, die
om half acht begint, is gratis
toegankelijk.
Zendingswerker Smoorenburg probeert kinderdotp draaiende te houden
„Door de burgeroorlog op de Balkan en de aanhoudende
stroom van vluchtelingen uit allerlei hoeken van het
voormalig Joegoslavië, is het nieuws over de situatie in
Haïti nauwelijks meer in de media terug te vinden. Maar
op dit ogenblik worden honderdduizenden Haïtianen
met de hongerdood bedreigd, als er niet heel snel van
buitenaf hulp wordt geboden".
Johan Smoorenburg: „Misschien is buitenlandse militaire interventie de enige oplossing'
HILVERSUM BERT POL
Zendingswerker Johan
Smoorenburg noemt zelfs het
aantal van 800.000 mensen in
dit Caribische land. „Het wil ge
woon niet met dit land, dat zich
aan het begin van de vorige
eeuw al aan de slavernij ont
worstelde. Ik denk dat het op
een verkeerde basis is begon
nen", aldus Smoorenburg.
„Lees het Amerikaanse boek
'Written in blood'. Daaruit blijkt
dat Haïti één historie van bloed
en gruweldaden is geweest
sinds het land werd ontdekt".
Ook de bootvluchtelingen uit
Haïti vormen een groot pro
bleem. Honderden mensen die
per dag naar Florida proberen
te ontkomen, worden direct op
zee teruggestuurd. .Amerika
laat ze absoluut niet meer bin
nen." Het is voor Smoorenburg
dan ook een groot raadsel waar
het naar toe moet met Haïti,
een van de armste landen ter
wereld.
„De toestand is nog nooit zo
erg geweest. Je mag het niet
hardop zeggen, maar misschien
is buitenlandse militaire inter
ventie de enige oplossing. Deze
militairen zouden enkele jaren
in het land moeten blijven, tot
dat er een democratie is die dan
kans heeft gehad om wortel te
schieten. De Haïtiaanse militai
ren zijn heer en meester in het
land. Dat wil niet zeggen dat ze
tevreden zijn. De soldaten heb
ben al twee maanden lang geen
salaris ontvangen. En er zijn wel
degelijk spanningen tussen
manschappen en officieren.
Door het embargo wordt uit
sluitend de arme bevolking ge
troffen. Het handjevol rijken
wordt steeds rijker, want in
troebel water is het goed vis
sen," aldus de uit Utrecht af
komstige zendingswerker
Smoorenburg, die al meer dan
twaalf jaar in Haïti verblijft. Hij
heeft er de leiding heeft van een
kinderdorp, op korte afstand
van de hoofdstad Port-au-Prin-
Het embargo dat Haïti treft, is
ingesteld door de Organisatie
van Amerikaanse Staten (OAS)
waarvan ook de VS deel uit
maakt. De boycot die de steun
heeft van de EG-landen, werd
van kracht toen de democra
tisch gekozen president Aristide
door het leger werd verjaagd.
Aristide, voormalig priester,
wacht nu de toestand in zijn
land af, in de hoop nog eens
naar Haïti terug te kunnen ke
ren. Als staatshoofd wel te ver
staan.
Door het embargo wil de OAS
de terugkeer afdwingen van
Aristide, maar tot nu toe heeft
het weinig uitgehaald, in die zin
dat de Haïtiaanse machtheb
bers gewoon doorgaan met hun
praktijken. „Het embargo is
zelfs door de VS aangescherpt.
Bush mag dan wel zeggen dat
de maatregelen niet tegen het
Haïtiaanse volk zijn gericht,
maar in de praktijk komt het er
wel op neer dat het juist de ar
me mensen zijn, die er onder
lijden. Want er komen nauwe
lijks nog goederen het land bin
nen, of het moet smokkelwaar
zijn."
Het kinderdorp kan draaien
de worden gehouden dank zij
giften die binnenkomen bij de
interkerkelijk stichting 'Hart
voor Haïti' in Zoetermeer.
Maandelijks is ruim 45.000 gul
den nodig om het dorp draaien
de te houden, waar 175 kinde
ren, van wie velen wees zijn,
een goede verzorging krijgen.
Door het embargo heeft
Smoorenburg aangepaste maat
regelen moeten nemen voor het
kinderdorp. Er werd maanden
lang op houtskool gekookt om
dat er geen gas meer was. Ge
lukkig zijn er een eigen visvijver
en varkensfokkerij. Smooren
burg en zijn medewerkers moe
ten desalniettemin ook naar de
plaatselijke markten om aan
etenswaren te komen.
„Door het embargo komen
containers met Europese hulp
goederen Haïti niet meer bin
nen. We zijn nu aangewezen op
rijst en bonen die hier en daar
nog wel te koop zijn, zij het
honderd procent duurder. En
we kunnen nog wat ritselen via
de smokkelwaar die het land
binnenkomt. Dit redt ons eigen
lijk nog het meest. Anders zou
den we bijvoorbeeld al maan
den geen toiletpapier hebben
gehad."
Voor het 'ritselen' moet
Smoorenburg heel wat uren
buiten het kinderdorp vertoe
ven, hetgeen zeker niet zonder
gevaar is. Het geld moet van de
bank worden gehaald, voor
Smoorenburg steeds weer een
hachelijk avontuur. Want het
komt regelmatig voor dat cliën
ten van de bank door onbeken
den worden doodgeschoten. „Je
moet altijd op je hoede zijn.
want er kunnen lieden zijn die
je al enkele dagen in de gaten
houden. Eenmaal in de auto zit
je constant in je spiegeltje te
loeren en om je heen te kijken
of je niet gevolgd wordt. Dat
maakt het leven in Haïti wel ze
nuwslopend."
De kerkelijke lobby in Brussel
en Straatsburg heeft het, een
half jaar voordat de Europese
binnengrenzen verdwijnen,
drukker dan ooit. De oecume
nische commissie die hiervoor
in 1973 in het leven werd ge
roepen, heeft aan haar vijf staf
medewerkers veel te weinig.
Dat zegt Ploni Robbers-Van
Berkel, werkzaam bij het
diakonaat van de Hervormde
Kerk, die vorige week in Straat
sburg werd gekozen tot voor
zitter van de Europese Oecu
menische Commissie voor
Kerk en Samenleving (EECCS).
Maar het is niet realistisch om
van de protestantse lidkerken
uit de twaalf EG-landen grote
re financiële inspanningen te
verwachten.
De commissie volgt de Eu
ropese Commissie en de Raad
van Europa op de voet en pro
beert een dialoog tussen de
kerken en de Europese institu
ties tot stand te brengen. Zij
informeert Delors en de zijnen
over de standpunten van de
kerken en wijst de lidkerken
erop dat het belangrijk is om
Europa kritisch te volgen.
Het belang van de commis
sie wordt met het naderen van
1 januari 1993 alleen maar gro
ter, zegt Robbers. De kerken
vrezen dat de economische sa
menwerking in Europa ten
koste zal gaan van het welzijn
van de mensen, vooral de
zwakkeren in de samenleving.
Zij vragen onder meer aan
dacht voor 'de arme kant van
Europa' en voor het milieu.
„Wij lobbyen niet voor de
kerk, maar voor de zaken
waarvoor de kerk staat", zegt
Robbers: gerechtigheid, vrede
en behoud van de schepping.
Het dringt steeds meer tot de
lidkerken door dat de kerk in
het nieuwe Europa deze taak
heeft. Zij geeft toe dat dat eer
der de synodes zijn dan de
plaatselijke kerken, die door
gaans andere problemen aan
het hoofd hebben.
De oecumenische
sie belegt talrijke bijeenkom
sten met Europese ambtena
ren. „Die geven ons wel het ge
voel dat tiet gesprek zinvol is.
Het is niet alleen een kwestie
van beleefdheid", zegt Rob
bers. „Maar het is moeilijk om
te bewijzen waar deze gesprek
ken ook werkelijk invloed heb
ben gehad op het beleid."
Soms sprake van stijging met vijjtig procent
Christelijke studentenverenigingen ma
ken, ondanks de verkorting van de stu
dieduur, een opmerkelijke groei door.
Dat constateert IFES-Nederland, het
overkoepelend orgaan van christelijke
studentenverenigingen.
„Het merendeel van de landelijke ver
enigingen die bij het IFES zijn aangeslo
ten, zijn de laatste drie jaar sterk ge
groeid", zegt René van Loon. Zo steeg
het ledental van de reformatorische stu
dentenvereniging CSFR de afgelopen
drie jaar van 400 naar 600 en groeide de
evangelische vereniging Ichthus van 400
naar ruim 700 leden.
Alfa, dat zich speciaal op hbo-studen-
ten richt, groeide vooral omdat nieuwe
groepen zich bij deze landelijke vereni
ging aansloten. Het aantal leden van de
reformatorische studentenvereniging
CSR in Delft steeg de laatste jaren zo
hard (van 100 naar 160 leden) dat het
huidige pand ervoor verbouwd moest
worden. Alleen de organisatie voor theo
logiestudenten TSG deelde niet in de
groei.
Volgens Van Loon wordt, naarmate de
maatschappij minder christelijk wordt,
„de noodzaak groter elkaar als christen
studenten op te zoeken om met elkaar te
praten over wat dat christen-zijn in
houdt." Een andere mogelijke verklaring
voor de groei is de grotere bekendheid
onder studenten die de verenigingen
door publiciteitscampagnes hebben ge
kregen.
Ook bestuurslid Joost-Anne Veerman
van Ichthus gelooft dat de verenigingen
zich de laatste jaren „meer bewust zijn
geworden van een goede uitstraling naar
buiten toe." Bovendien gelooft hij dat de
„sterke gemeenschapszin" van de chris
telijke verenigingen in deze tijd van indi
vidualisering een grote aantrekkings
kracht uitoefent op de studenten.
De studentenvereniging van de Navi
gators (NSV), een van de christelijke ver
enigingen die niet zijn aangesloten bij
IFES, „groeit gestaag, maar niet opmer
kelijk", aldus coördinator Rob Kamstra.
Het aantal leden is de afgelopen jaren
met 5 a 10 procent gestegen. Kamstra
verklaart de lichte groei, in vergelijking
tot de „enorme terugloop" in de jaren
tachtig, uit de grotere diversiteit van de
deelnemende studenten.
„In de jaren tachtig heeft onze vereni
ging naar nieuwe formules gezocht", al
dus Kamstra. Tegenwoordig maken,
naast studenten met een „gedegen tradi
tionele achtergrond", ook rand- en niet-
kerkelijke studenten deel uit van de Na
vigators. De interesse in het geloof is vol
gens Kamstra weer teruggekeerd, maar
„men wil geen traditioneel kerkelijke
antwoorden." Daar probeert de vereni
ging, die momenteel zo'n 300 a 350 le
den kent, op in te spelen.
„De christelijke studentenverenigin
gen zijn relatief klein, dus een stijging
met enkele tientallen wordt al gauw als
een sterke groei gezien", relativeert Rid
derbos van het Amsterdamse studenten
pastoraat de cijfers van IFES-Nederland.
Volgens coördinator Jan Jaap van Oos
terzee van het Landelijk Overleg Studen
tengemeenten zijn deze cijfers moeilijk
af te zetten tegen de aantrekkingskracht
van het studentenwerk in vrijzinnig ker
kelijke hoek, „aangezien je van een stu
dentenpastoraat geen lid kunt worden".
Het aantal participanten is daarom
moeilijk te meten.
Hij constateert in sommige steden
stagnatie, terwijl vooral in HBO-steden
sprake is van groei. „Stagnatie kan te
maken hebben met een geringer aanbod
van activiteiten omdat door bezuinigin
gen van de kerken minder pastores voor
een studentengemeente beschikbaar
zijn", aldus Ridderbos, die erop wijst dat
het lidmaatschap van een christelijke
studentenvereniging over het algemeen
heel bindend is, in tegenstelling tot het
vrijblijvend karakter van het studenten
pastoraat.
KERKDIENSTEN
vïhe Brevard Chorale (USA),
11.45 0ecum. studentendienst; Mare-
k 10 ds Wisse, Rijnsburg, 17dsv
Ribs;'Stevenshof'(rk kerk F
Schouw) 10 dienst in'Maranathakerk.
Acad. Ziekenhuis 10 Euch. viering, pa-
Geref. Kerk (Vredeskerk - Maranathak. -
Bevrijdingsk. en Merenwijk zie herv. ge
meente). Geref. K. Vrijg. (Herengr.)
geen opgave. Chr. Geref. K. (Stèen-
schuur) 9.30 en 17 prof dr Boertien,
Epen. Geref. Gem. (zie Leiderdorp). Ge
ref. Gem. in Ned. (Bethlehemkerk Drift-
str.) 11.30 en 17.30. Evang.-Luth.
Gem. (Hoogl. Kerkgr.) 10.15dsMos-
tert. Doopsgez. Remonstr. Gem. (Lok-
horstk. Pieterskerkstr.) 10dsVos-Wie-
gand. Baptistengem. (aula 'Nieuwer-
oord', Rijnsburgerweg 124) geen opga
ve. Evang. Gemeenschap (Middelstegr.
3) 9 en 10.30 ev Piet. Evangeliecen-
trum-Pinksterbew. (Bethlehemskerk
Lammermarkt) 10 ev Zijlstra, 19
Gospelcelebration mmvo.a. Gospelchoir
Exaltation en EGrupo Alabansa. Pink-
stergem. (0. Vest 13) 10 H.A., hr
Oostra. Volle Evangelie Gem. (Haarlem
merweg 36) 11 ev Daniël. Christenge
meenschap (Vestestr. 49) geen dienst.
Leger des H. (hoek Ves-
testr./Groenesteeg) 10. Nieuw-Apost.
Kerk (H. Rijnd. 24): 9.30 en 17, wo.
20. Zevendedag-adventisten ('De Ont
moeting', Noordhofland V.schoten) elke
za 11. Chr. Wetenschap (Steensch. 6)
10.30. Kerk van J.Chr. v
L. Dagen (Brahmsl,
Kath. K. (Zoeterw.s
2e weekeinde vd maand: za 19, Rooms-
Kath. K. Haagweg za 19 Mis, zo 10.30
Gezongen Euch. viering; Herensingel za
19, zo 11; Rijndijk (Stevenshof) za 19,
zo 9.30 (le zondag vd maand 11 uur);
Steenschuurza 10 en 19, zo 8.30, 10
(hoogmis), 11.30, 18 en 19 (lof); Bos-
huizerkadeza 19 Dienst van Woor'd en
Gebed, zo 10 Euch. viering mmv Anto-
niuskoor; Lammenschansweg za 19.
12.15; Merenwijkzi
gem.
Ge-
(U1 en 1? C
AARLANDERVEEN
Herv. Gem. 9.30 en 18.30 di
ref. kerk. Geref. Kerk 9.30 ds Meyer,
Rotterdam, 18.30 ds Rang, Nieuw Ven
nep. Chr. Geref. Kerk 9.30 ds vd Boom
gaard, 16 ds Westerink. Rk Kerk za 19,
zo 10.30.
inebröèk.
ALPHEN AAN DEN RIJN
Herv. Gem. Adventskerk 9.30 H.A., ds
Jonkman, 18.30 H.A., ds 't Hooft;
Kruiskerk 9.30 H.A., ds 't Hooft; Op-
standingskerk 9.30 ds Ommering; G.
Herderkerk 9 ds Nieuwenhuis, 18.30
dienst in De Bron; De Bron 10.30 ds
Nieuwenhuis, 18.30 ds Bakker; Ashram
(Marsdiep) geen dienst; Oudshoornse
kerk lOdsThieme, Boskoop; Sionskerk
(Meteoorlaan) 9.30 ds Ouwendijk,
18.30 ds Geuze, Noorden. Geref. Kerk
Maranathakerk 9.30 drs Wilschut,
18.30 H.A., ds Santing; Salvatorikerk
9.30 drs Santing, 18.30 H.A., ds Wil
schut; Kerk en Zanen 9.30 ds Veenstra,
Leiden. Rijnoord 9.30 ds de Reuver,
Boskoop. Geref. K. Vrijg. (school
Beatrixl, 4) 9.30 ds Gratz, 14.30 ds de
Bruine. Ned. Geref. Kerk (school Wil-
lemstr.) 9.30 H.A., 18.30 ds vd Brink,
Veenendaal. Chr. Geref. Kerk (Grijpen-
steinstr.) 9.30 en 16.30dsvd Meij.
-Ramaker, 18.30dsvd Zeeuw. Bapt-
.gem. Noord (school Kalkovenw. 62) 10
hr vd Steen. Bapt.gem. Ichthus (mavo
H. Dunantweg 1) 10 hr Verkerk, 18.30
hr Faber. Volle evang. gem. ('De Ark',
Pr. Hendrikstr. 54) 10 hr v Putten.
Pinkstergem. 'Het Licht' (A. v. Buren-
laan 15) 10. Christengem. 'De Hoek
steen' (geb. 'Bethel', hoek Emmalaan)
10 hr Brands, Rijsenhout. Leger des H.
(Zonneweg 3) 10 en 19 (laatste zondag
vd maand 17 uur). Remonstr. Gem.
(Van Mandersloostr, 36) 10 dr Meye-
ring. Rk Kerk: Bonifaciusk. za 19, zo
10.45; Piusk. za 19', zo 9 en 10.30; De
Bron za 19 Woord- en Communievie
ring, zo 9.30 Euch. viering.
BENTHUIZEN
Herv. Gem. 9.30 en 18 ds Boer. S.O.W.
Gem. 'De Hoeksteen' geen opgave. Ge
ref. Gem. 9.30 en 18 ds v Aalst.
BODEGRAVEN
Herv. Gem. Dorpskerk 9.30 ds Wieman,
Zwijndrecht, 18.30 kand. de Lange,
Linschoten; Salvatorkerk 9.30 ds v It-
terzon, Gouda, 18.30dsvd Scheur;
Bethlehemkerk (Nieuwerbrug) 9.30 ds
de Rijke, Stad a/h Haringvliet, 18.30 ds
Hoogendijk, Alphen ad Rijn. Geref. Kerk'
9.30 ds Zoutman, 18.30 ds Kersten,
Den Haag. Geref. K. Vrijg. (Ichthusk.)
9.30 ds Blijdorp, 16.30 ds Simpelaar.
Geref. Gem. (Stationsweg 17) 10 en
18.30.
BOSKOOP
Herv. Gem. Dorpskerk 9.30 ds Jansen,
18.30 Gez. dienst, ds v Hooijdonk; De
Stek 9.30 ds v Hooijdonk. Geref. Kerk
9.30 ds Langelaar, 18.30, gez. dienst
HAZERSWOUDE
Herv. Gem. 9.30 ds Meyers, Zeist,
18.30 ds v Dis, Wassenaar. Geref. Kerk
9.30 hrde Ridder, Sassenheim, 17
Open Deur-dienst, mwde Peuter, Voor
hout. Rk Kerk: dorp za 19 Woord- en
Communiedienst mmv gem. koor, zo 10
H. Mis met latijnse gezangen, mmv
gem. koor, 11.30 Doopviering mmv jdn-
gerenkoor; Anker za 19, zo 10.30; Ber-
v Bernarduskoor.
KATWIJK AAN ZEE
Herv. Gem. Nieuwe Kerk 10 ds Drieber
gen, 18 ds Vroegindeweij; Oude Kerk 10
Pniëlkerk 9.30 ds ten Voorde, 18 ds Ho-
vius; Maranathakerk (Rijnsoever) 10 ds
Volk, 18 ds Bogaard. Overduin 14.15 hr
Bergman. Herv. Gem. 'De Rank' (Helm
bergweg 10) 10 ds Rog-Pronk. Geref.
Kerk Vredeskerk 9.30 ds Bos, Wijk-bij
Duurstede, 17 ds Mink (VLOK); Trium-
fatorkerk 9.30 mr Vreugdenhil, Koude
kerk ad Rijn. Gebouw De Hoeksteen (do-
vendienst) 10.30 hr Voogt. Geref. K.
Vrijg. 9 en 16 ds Breen. Ned. Geref. K.
(Pieter Groen-college, ingang Rijnsoever
293) 9.30 H.A., ds Janse, 19 H.A., ds
Zwarts. Chr. Geref. K. 10 en 17 ds Vee
nendaal. Geref. Gem. in Ned. (Lou-
westr.) 10 en 17. Baptisten Gem. (Am-
bachtsweg 2) 10 H.A., hr Lok. Soefi
(Zuidduinweg) elke le en 3e zondag,
16. Marinevliegkamp Valkenburg 10.30
pater v Horssen, vlootaalmoezenier en
ds v Selms, vlootpredikant.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN
Herv. Gem. lOdsTielkemeijer, 19
SoW-dienst, dsTielkemeijer. Geref.
Kerk IQ ds vd Lugt, 19 SoW-dienst in
LEIDERDORP
Herv. Gem. en Geref. Kerk Dorpskerk 10
ds Luttikhuis, 18.30 mw ds Karreman; 10.30.
Scheppingskerk 9.30 mw ds Kaï
Leythenrode 10.30 ds
HOOGMADE
Herv. Gem. 10 ds Visser, Leiderdorp. Rk
Kerkza 19, zo 9.15.
DE KAAG
Herv. Gem. 9.30 ds Kattenberg, Leiden.
Rk Kerk za 19, zo 9.30.
KATWIJK AAN DEN RIJN
Herv. Gem. Dorpsk. 10 ds de Graaf, 18
ds v Roon, Zeist; Ontmoetingskerk 10
ds Schuurman, 18.30 ds de Graaf
(VLOK). Geref. Kerk (Open Hofkerk)
geen opgave. Rk Kerk za 19, zo 9.30.
de Vries. Rk Kerk za 19, zo 10.
LEIMUIDEN
Herv. Gem. 9.30 kand. Dierx, Leiden.
Geref. Kerk 9.30 ds Aalders, Amstel
veen, 19 Oecumenische dienst in RK
kerk. Rk Kerk za 19, zo 10.
LISSE
Herv. Gem. Grote Kerk 10 ds Verdijk,
19 ds de Gelder< Pauluskerk 10 H.A., ds
de Gelder. Geref. Kerk 10 en 19H.A.,
drs v Midden. Geref. K. Vrijg. (Prinses-
sestr. 1) 9 ds Geersing, 16.30 lees-
dienst. Ned. Geref. Kerk (Salvatori) 11
ds Brink, 19 ds Arnold. Chr. Geref. Kerk
10 en 19 ds v Dijken. Geref. Gem. 10
en 16 ds Tams. Evangeliegem. (Heere-
weg 52a) 10 hr Schuurman. Rk Kerk:
Agathakerk za 19 en zo 10 Euch. vie
ring; Poelpolder za 19 en zo 10.30
Euch. viering; Mariakerk za 19 Hoog
mis, pater Stefan, zo 9 Stille Mis, pater
Stefan, 10.15 Mis, Pater Stefan, 12 Ge
zamenlijke doopviering; Engelbew. za
19 H. Mis, zo 10 Hoogmis, di 19 H.
NIEUWKOOP
Herv. Gem. 9.30 ds v Mourik, 18.30 ds
Wegerif, Nijverdal. Geref. Kerk 9.30 dr
Wigmans, Alphen ad Rijn, Chr. Geref.
Kerk 9.30 leesdienst, 19 ds Beekhuis,
Rotterdam. Remonstr. Gem. 10 ds v
Gelder, Den Haag. Evang. gem. (gebouw
'De Rank', Regthuysplein) 12. Rk Kerk
NIEUWVEEN
Herv. Gem. 9.30 ds Eijsenga,
Dordrecht, 18.30 ds de Graaff, Ophe-
mert. Geref. Kerk geen opgave. Rk Kerk
NIEUW-VENNEP
Herv. Gem. 9.30 en 19 H.A., ds Neele-
I. Geref. Kerk geen opgave. Chr. Ge-
NOORDEN
Herv, Gem. 9.30 prof. Baart, Libanon,
19 ds Geuze. Geref. Kerk (W. Verlaat)
geen opgave. Rk kerk za 19, zo 9 en
NOORDWIJK
Herv. Gem. Grote of St. Jeroensk. (Bin
nen) lOdsKeunmg, 17 dsvd Bergh, 19
hrde Ridder, Noordwijkerhout; Hoofd-
str, (Zee) 10 dr Maarsingh, Amersfoort;
De Rank (Golfbaan) 10 ds Vroeginde
weij, Katwijk. Geref. Kerk Buurtkerk
(Hoofdstr.) lOhrvd Bos, Katwijk, 19dr
Maarsingh. Amersfoort; Vinkenl. (Bin
nen) 10 ds v Sluijs. W. vd Bergh-stich-
tmg 11 drs Blok, Amsterdam. 'Sole Mio'
9 ds v Sluys. Gem. van Christenen 'De
Ark' (Picképl. 1) 10 samenkomst,
19.30 Openluchtsamenkomst, hr
Brands. Ned. Prot. Bond (aula O.Zeew.)
10.30 ds Glastra, Den Haag. Rk Kerk
NOORDWIJKERHOUT
Herv. Gem. Dorpskerk 10 Gezinsdienst,
ds Rinzema; De Zilk zie Dorpskerk. Rk
Kerk Victork. za 19 pastoor Hooymans
mmv dameskoor, zo 9.30 pastoor Hooy-
jr, 11 Woord- en
Communiedienst; Jozefk. za 19 Woord
en Communiedienst mmv Gem. Koor, zo
9 en 10.30 pastoor vd Plas; De Zilk za
19 Jongerenviering, pastoor Nederstigt
mmv Jevoa, zo 10.30 pastoor Neder
stigt.
OEGSTGEEST
Herv. Gem. Groene of Will.kerk 10 SoW-
dienst, ds Plomp; Pauluskerk 10 ds
Hortensius; Gemeentecentrum (Lijtw.)
10.30 prof dr de Jonge, Leiden. Geref.
Schilderschool) 9.30 leesdienst, 16.30
ds Bijl, Rijnsburg. Ned. Geref. Kerk
(Gem.centrum) 8.45 hr Mast, 16 geen
dienst. Van Wijckerslooth 16 ds Rijksen.
Endegeest 10 ds Friederich. Volle-evan-
geliegem. (Gem.centrum) 16. Rk Kerk
Will.kerkza 19, zo 10.
OUDE EN NIEUWE WETERING
Herv. Gem. 9.30 ds Lalleman, Vlaardin-
gen. Geref. K. 9.30 ds Kraan. Nieuw
Vennep, 19dsden Heeten, Hoofddorp.
Remonstr. Gem. 10 ds Bloemendaal,
Delft. Rk Kerk za 19, zo 10.30.
Mus-
ROELOFARENDSVEEN
Rk Kerk Mar. Pres. za 19 Em.
sert, mmv Gem. Koor, zo 11 Em. past
Mussert, mmv cantor; Petrus-B. za 19,
zo 9.30 (doopdienst iedere 3e zondag
vd maand. 12.30).
RIJNSBURG
Herv. Gem. Grote Kerk 9.30 ds Veld
man, Houten, 17 hr Visser; Sethelkerk
9.30 ds Verboom, mmv Herv. Kerkkoor.
Geref. Kerk Petrakerk 9.30 dsCziria, 17
dsSnel; Immanuelkerk9.30dsSnel,
Maranathakerk 9.30
19dsCztria. Geref. Kerk
Vrijg. 10 en 17.15 ds Klapwijk. Chr. Ge
ref K. 9 30 en 17 ds Hofman. Evang.
Christengem. (aula mavo) ZA 20
Gospel-muziekgroep Vinesong, ZO 10
Noordwijkerhout, Rk
RIJPWETERING
Rk Kerk za 19 avondmis in Oud Ade, zo
10.30.
SASSENHEIM
Herv. Gem. 9.30 ds Germans, 19 SoW-
dienst, ds vd Woude, Wassenaar. Geref.
Kerk 8.45 dienst in RK Kerk, ds Biewin-
ga, 19 SoW-dienst in Herv, kerk. Chr
Geref, K. 10 en 19 ds Hogenbirk. Ned.
9.30 en 11.
TER AAR
Herv. Gem. geen opgave. Geref. Kerk
9.30 kand. Wallinga, Leiderdorp, 18.30
ds Wattel, Hoofddorp. Rk Kerk Aardam
za 19. zo 9 en 12; kerk Langeraar za
19. zo 9.30 en 11.30.
VALKENBURG
Herv. Gem. 10 dr Vermeulen, 18.30
gez. dienst in Geref. kerk. Geref. Kerk
18.30 gez. dienst, ds Germans, Sassen
heim. Geref. K. Vrijg. geen opgave.
Rk Kerkza 19. zo9 30en 11.
VOORSCHOTEN
Herv Gem'Dorpskerk 10 ds Vlijm, 19
SoW-dienst, ds de Zwart; De Ontmoe
ting (Noordhofland) 10 ds Schaap; 'Re-
hoboth' (Van Leeuwenhoekkade) 9.30
drs Buitelaar, Rotterdam. 16.30 kand.
Molenaar Hulpen Heil kerk ('Schaken-
bos', Leidschendam) 10 zangdienst. ds
Honig. Geref. Kerk (Het Kruispunt) 10
dsde Zwart Geref. K. Vr.jg. (Bachlaan)
10.45 en 16.30 ds Geersing Rk Kerk
Laur.kerk za 19 Woorddienst; pastor
Vroom, mmv Dameskoor, zo 11 Euch.
viering, pastor Paardekooper, pastor
Vroom, mmv Heren Laurentiuskoor (Gre
goriaans), M Godskerk. za 19 geen vie
ring, zo 9.30 Euch. viering, pastor Paar
dekooper, pastor Vroom, mmv Moeder
Godskoor. Anglican Church (British
School, J. v. Hooflaan 3) 10.30. Aula-
basisgem. (in 'De Groene Kikker', Frans
Halsplnts) 10.30 Woorddienst.
WADDINXVEEN
Herv Gem Brugkerk 9 ds Gro
Everdingen, 17 kand Noordam, Zoeter
meer; Hoeksteen 9 ds Willemse, Som-
melsdijk, 17 ds Graafland, Aalsmeer;
Bethelkerk 10.30 dsGroeneboom,
Everdingen, 18.30 ds den Toom, Som-
melsdijk; Rehoboth-school 10.30 ds
Willemse, Sommelsdijk; Immanuelkerk
9.30dsde Moor. Geref Kerk Ontmoe
tingskerk 9.30 ds v Houwelingen, 17 ds
Veldhuizen, Schoonhoven. Geref K
Vrijg. (Kruiskerk) geen opgave Chr. Af-
gesch. Gem 9.30 en 17 dsvd Want
Oud-Geref. Gem. (Mercunusweg29)
10.30'en 18.30 leesdienst. Remonstr.
Gem, 10 ds Laforet, Rotterdam RK
Kerk St. Victork. 9.30, Ontmoetmgsk.
WARMOND
Herv. Gem. 10dsde Klerk. Rk Kerkza
19. zo 9 en 10.30.
WASSENAAR
Herv. Gem. Dorpskerk 10 ds Steenstra,
16 30 ds Zoutendijk. Utrecht, Kieviet-
kerk ('Samen op weg') 10 ds Visser,
Dorpscentrum 9 30 drs Exalto, Benthui
zen,. Geref. Kerk Zijllaan 10 SoW dienst
1 Woude. 19 drs Biewmga, Sassen-
3 10.30; GH za 18. zo 10.30.
WOUBRUGGE
Herv. Gem 9 30 ds Kempenaar, Wer
kendam. 18.30 ds Driebergen, Katwi|k
Geref Kerk 9 30dsv0udenallen, Wou
brugge, 18.30dsvd Kooi, Leimuiden.
Ned Prot. Bond (De Wijk, Schoolstr
20) geen opgave. RK Kerk zo 10.30.
ZEVENHOVEN
Herv. Gem geen opgave. Geref. Kerk
9 30 dr Haitsma. 19 hr Schreuder. RK
Kerkza 19, zo9en 10 45.
ZOETERWOUDE
Herv. Gem lOdsWolthaus. Rk Kerk
Janza 19 30 Mis, zo 9.30 Woord er
Communieviering; Emmauskapei zo
9.30, Chr. Dienaark. zo 10 Hoogmis
Meerburgkerk H. Rijndijk za 19, zo
10.30.
ZWAMMERDAM
Herv. Gem. 9 30 en 18 30 ds Dub
beldam. Geref. Kerk 9.30 ds de Mei],
Uithoorn, 18.30dsvd Heijden, Bnei
Hoogi Burch geen opgave.
