'Ze moeten volhouden, die Fransen'
P
'Nederlands is net
zoiets als Koerdisch'
Een 'Tourdirecteur' die
niet van wielrennen houdt
De
Stemming
Het Gesprek van de Zomerdag
Ze vechten bijna om mee te doen
Qomerzweet
Waar is de zee en wat is een Boulevard
ZATERDAG 4 JUL11992
Martin Kramer uit Woubrugge
?n soort Nederlandse Felix
Levitan. Hij houdt weliswaar
helemaal niet van wielrennen,
vindt de Tour de France 'ver
schrikkelijk' en ergert zich
blauw aan 'dat geschreeuw op
de radio'. Toch heeft hij ervoor
gezorgd dat het Franse wieler
spektakel in deze regio een ex-
a glans heeft gekregen.
Bij verschillende bedrijven be
gint vandaag namelijk de 'Tour-
voor personeelsleden,
waarvoor Kramer ruim drie jaar
geleden het computerprogram -
a ontwikkelde. Hij mag zich
dus best een beetje een Tourdi-
teur noemen, net als de le
gendarische Levitan.
begon allemaal toen hij
n drie jaar geleden stage
ging lopen in het kader van de
opleiding bedrijfskundige infor
matica aan de heao. Hij kwam
terecht bij het Zoeterwoudse
3M, waar een aantal tourfana
ten werkte. Een van hen, Tjeerd
Scheffer, organiseerde al een
paar jaar een tourspel. Er gin
gen echter steeds meer mensen
aan meedoen en het werd een
'crime' om de tussen- en eind
standen 'met de hand' bij te
houden.
Samen met Scheffer maakte
Kramer een computerprogram
ma. Hoe lang hij er mee bezig is
geweest, weet hij niet meer pre
cies. Hij was er in elk geval da
gen zoet mee. En later heeft hij
nog avonden achter de compu
ter gezeten om het systeem te
perfectioneren.
De regels van het spel zijn een
voudig. Iedere deelnemer stelt
een ploeg samen van 25 ren
ners. Elke dag zijn punten te
verdienen. Zit een renner bij de
eerste tien, dan krijgt hij pun
ten. Behalve een dagklasse
ment, wordt ook een eindklas
sement samengesteld.
Door het systeem van Kramer
hoeft de organisatie alleen aan
het begin van de Tour de ploe
gen van de deelneme
ken. Elke dag wordt de uitslag
van de etappe ingebracht en u
tik-
de printer rolt vanzelf het klas
sement.
Het computersysteem van Kra
mer is al lang niet meer uniek
voor 3M. Verschillende andere
bedrijven in Leiden en omge
ving maken er dankbaar ge
bruik van: het Leidsch Dagblad,
de Leidse Courant, PTT Post. de
belastingdienst, de sociale
dienst 'en verder weet ik het
niet', zegt Kramer.
Het computerprogramma mag
door iedereen woren gekopi
eerd. Voorwaarde is alleen dat
de gebruiker steeds weer een
fles wijn bij Kramer bezorgt. En
dat gaat goed want de Wou-
brugse programmeur ontvangst
elk jaar steevast een stuk of ne
gen flessen. De kwaliteit van de
giften gaat overigens wel ach
teruit, merkt hij op. „In het be
gin kreeg ik echt wijnen die prij
zen hadden gekregen, maar het
werd steeds wat eenvoudiger.
Vorig jaar zat er wel een fles
whisky' bij. Ook lekker."
De 'tourkoorts' is in de regio
niet zo groot dat vrijwel alle be
drijven een spel organiseren.
Soms gebeurt het niet omdat
'hier alleen maar voetballers
werken'. Soms omdat er kort
geleden een voetbaltoto is ge
houden in verband met de EK
in Zweden.
Maar als het gebeurt, dan lopen
de temperaturen hoog op. Bij
3M bijvoorbeeld, analyseren
mensen soms in het vroege
voorjaar al uitslagen van andere
wielerkoersen om de juiste
tourploeg te kunnen samenstel
len.
De werknemers van verzeke
ringsmaatschappij Zilveren
Kruis in Noord wijk vechten bij
na om een plekje op de lijst van
deelnemers. Het aantal mensen
dat bij dit bedrijf kan meespe
len is beperkt. Terwijl je hele
maal geen verstand van de
sport hoeft te hebben. Een spe
ler krijgt namelijk van de com
puter een rugnummer aange
wezen en daar moet-ie het de
hele Tour mee doen. „Sinds
1984 doen we het al zo", vertelt
organisator K. Kortekaas.
Naast het bedrijfsrestaurant in
het gebouw van het Gak aan de
Verbeeklaan in Leiden hangt de
Nederlandse vlag op zijn kop bij
een groot vel papier. Daarop
wordt elke dag de uitslag bijge
houden van het Tourspel. dat
de personeelsvereniging organi
seert. Er doen zo n honderd
mensen aan mee. die ieder een
ploeg van acht coureurs samen
stellen.
Chauffeurs steunen collega 's in blokkades
Over wat lekker is bij de koffie
zijn ze het wel eens. Ze nemen
bijna allemaal een bal gehakt
met een flinke klodder mayo
naise. Maar over de acties van
hun Franse collega's lopen de
meningen zeer uiteen. Het re
laas van vrachtwagenchauffeurs
die vrijdagochtend pauzeren in
koffiehuis De Rijnstreek, Hoge
Rijndijk, Hazerswoude.
„Het is een verkeerd idee, dat
puntensysteem voor verkeers
overtredingen. Ik vind dat het
hier ook helemaal niet hoeft te
komen. Het probleem is dat het
te druk wordt op de weg, ze
moeten het aantal luxe auto's
terugdringen", zegt John van
Winsen uit Ingen, bij Tiel.
Zijn vader: „Ze moeten volhou
den, die Fransen."
„Met staken los je niets op, het
kost alleen maar geld. Er staan
wel duizend Nederlandse
chauffeurs tussen die er geen
fluit mee te maken hebben",
zegt Kees Habermehl uit Capel-
le aan de IJssel. „Ik vind het wel
goed, zo'n puntensysteem.
Maar in Frankrijk gaan wel heel
strenge regels gelden. Bij zes
punten raak je je rijbewijs kwijt
en ik heb gehoord dat je al twee
strafpunten krijgt als je door
rood rijdt. Ze moeten het soe
peler doen, zoals in Duitsland.
En hier kan dat ook, want het
wordt steeds erger op de weg
omdat het steeds drukker
wordt. Daardoor ontstaan files
1 en vertragingen, waardoor
mensen geïrriteerd raken. Voor
al tijdens de spitsuren worden
de verkeersregels massaal over
treden. Vooral door personen
auto's overigens. En dat zeg ik
niet omdat ik zelf vrachtwagen-
I chauffeurben."
I „Ik stop er meteen mee als ze
het hier gaan invoeren", zegt
Hans Moerman uit Den Hoom.
Vaderen zoon Van Winsen eten een gehaktbal in koffiehuis De Rijnstreek: „Ze moeten volhouden, die Fransen."
„Als iemand op kantoor een
foutje maakt, dat een miljoen
kost, dan wordt er niets van ge
zegd. En wij zouden na een
paar overtredingen meteen bro
deloos worden", zegt Piet
Broekhuysen uit Kockengen.
„Die Fransen moeten volhou
den tot het bittere eind, ook al is
dat jammer voor de vakantie
gangers."
Leidenaar Arnold Verbeten: „Ik
zou ook gaan staken want ik
vind het een raar systeem.
„Ik vind het wel ver gezocht dat
je je rijbewijs kunt kwijtraken
door kleine overtredingen. Ik zit
dertig jaar op de weg en ik weet
niet hoeveel bekeuringen ik heb
gekregen. Misschien tien of
twintig. Het is nu veel drukker
op de weg dan vroeger, maar
die jonge jongens i
ook veel voor doen om alle rij
bewijzen te halen. Ze moeten
allerlei opleidingen volgen, die
kosten veel zweet en veel geld",
aldus een vrachtwagenchauf
feur uit Sassenheim. „Als zo'n
puntensysteem hier wordt inge
voerd, ga ik niet staken. Ik ben
niet zo'n staker, ben ook geen
lid van de bond. De stakende
foto wim dijkman
chauffeurs in Frankrijk duperen
een hoop mensen. Wat vinden
zij ervan, aan die tafel? Willen
zij wel staken? Zie je, dat komt
door de verschillende karak
ters."
Vraag: „Kunt u een hotel voor mij boe
ken?". Antwoord: „Jazeker, hier in
Noordwijk meneer?" Wederwoord: „Nou
nee, in Rome graag." Zomaar een greep
uit het 'rariteitenboek' van het VW in
Noordwijk laat direct zien welke vreem
de vragen de baliemedewerksters bij tijd
en wijlen krijgen voorgeschoteld. Carola
de Ridder is marketing en promotieme
dewerkster van het VW. Uren kan ze,
bladerend door het boek en puttend uit
haar eigen geheugen vertellen. Zeker in
de zomerperiode valt menig rariteit op te
tekenen uit de monden van de talloze
Duitse, Franse, Italiaanse en Nederland
se toeristen die zich melden bij het kan
toor aan De Grent. Vermoeiend soms,
om steeds maar weer een antwoord op
elke vraag te bedenken. Maar tegelijker
tijd ook erg leuk.
„Je kunt de zee hier vandaan, nou, net
niet zien. Dan komt een vraag als 'Waar
is de zee?' wel erg lachwekkend over. En
hoe leg je nou uit wat een Boulevard is of
hoe je in Noordwijk aan Zee komt? Het
valt soms niet mee om er alleen al achter
te komen wat iemand precies wil weten.
Laatst vroeg een toeriste naar het adres
van de Groene Lantaarn. Ze bleek het
restaurant de Blauwe Gans te bedoelen.
Tja, je moet er maar achter zien te ko
men. En pas geleden kwam hier een
Duitse mevrouw om even naar huis te
bellen. Ze begreep niet waarom ze niet
met Duits geld kon betalen. Echt hoor,
ze vertikte het gewoon om in guldens af
te rekenen."
„Maar het komt niet vaak voor dat men
sen in een slechte stemming zijn als ze
hier komen. De meesten zijn vrolijk, ze
hebben vakantie. Dat sfeertje neem je
vanzelf een beetje over als je hier werkt.
Dat maakt het ondanks de drukte juist in
de zomer zo gezellig. Flet gebeurt regel
matig dat we achteraf hele leuke reacties
krijgen van toeristen. Hier is bijvoor
beeld een brief van een mevrouw die bij
een familie Ooms kamers had gehuurd.
Ze wilde die mensen graag via ons be
danken maar wist het adres niet meer.
Moet je kijken, heeft ze een hele platte
grond gemaakt van hoe je bij het logeer
adres kwam en of wij de brief daar kon
den bezorgen. Dat zijn natuurlijk grappi
ge dingen."
„We zijn al heel lang geleden begonnen
met het opschrijven van al die voorvallen
en het bewaren van gekke of opvallende
brieven en kaarten. Op de dag dat zoiets
gebeurt lach je erom, maar een paar da
gen later ben je het vergeten en dat is
jammer. Een tijdje terug kregen we een
brief van een Duitse jongen die hier was
voor een hotelboeking. Hij schreef een
heel verhaal over postkaarten die hij
graag opgestuurd wilde krijgen en dat hij
daar nog wel tien Duitse Mark voor zou
opsturen. Aan het einde van de brief
doet hij de groeten aan 'Jannie, dat leuke
meisje achter de balie'. Of hij ooit die
tien Mark nog heeft opgestuurd? Ik heb
er niks van gehoord
„Ja, soms is het hier een gekkenhuis
hoor. Bijvoorbeeld als het hele kantoor
vol staat en tegelijkertijd rinkelen er drie
telefoons. Dan neem je de telefoon op en
je vraagt even een momentje geduld.
Soms ben je dan juist met een ingewik
kelde boeking bezig en dan kan dat mo
mentje wel eens lang duren. Dan reage
ren mensen wel eens een beetje geïrri
teerd."
WILLEKE HEUKOOP
foto dick hocewoninc
I POLITIEKE RUBRIEK
De Krant op Zondag redde het niet, twee
gerenommeerde, maar verlies lijdende weekbladen zijn
samengevoegd tot één weekblad, en veel kranten
draaien moeilijk. De schrijvende media maken
sombere tijden door. En toch krijgen we er in Leiden
een krantje bij.
-w- rote man achter dit
I tweewekelijks te
verschijnen
periodiek is Tjeerd van Rij. Hij is
al wethouder ruimtelijke
ordening en volkshuisvesting en
wordt er nog
hoofdredacteur/directeur bij.
Als onderknuppels worden
vermoedelijk leidinggevenden
bij de woningcorporaties
aangezocht. Zij leveren het
leeuwedeel van de kopij. Meer
redacteuren heeft Van Rij niet
nodig.
Van Rij noemt zijn blad De
Woonkrant. Gevraagd naar zijn
doelgroep antwoordt hij bijna
achteloos: „Heel Leiden en niet-
Leidenaren die in onze stad
zouden willen wonen." De
hoofdredacteur verdeelt zijn
lezerspubliek in starters,
doorstromers en vestigers.
Denkt de
hoofdredacteur/directeurnu
werkelijk dat de belangstelling
voor zijn Woonkrant zo groot is
dat hij huis-aan-huis kan gaan?
Ja, dat denkt hij. De duizenden
woningzoekenden in en buiten
de stad zullen bijna niet kunnen
Wachten tot de volgende
woonkrant er is. Falende
bezorgers krijgen van het
publiek slaag met de
zaterdagexemplaren van alle in
Nederland verschijnende
kranten. De Woonkrant zelf zal
vermoedelijk niet dik genoeg
zijn voor dergelijke lijfstraffen.
Die laatste opmerking is het
enige bescheiden statement van
Van Rij over zijn krant. De
wethouder weet als geen ander
dat hij veel meer lezers zal
trekken dan hij pagina's met
huizen kan vullen. Bij de Van
Rij-koerier is het het hele jaar
komkommertijd.
Toch is volgens de
hoofdredacteur/directeurhet
lezen van zijn blad een waar
avontuur. Laat je door deze gids
meevoeren, de Leidse
huizenmarkt op. Vul de bon in.
Nee, niet die voor een
abonnement, maar die voor het
huis dat je wilt hebben. Wel
even met je zakjapannertje wat
Hoofdredacteur Tjeerd van Rij staat de toekomstige abonnees van zijn nieuwe krant te woord. Dat gebeurde
begin dit jaar tijdens een bijeenkomst in de kantine van het Stadsbouwhuis. Hij lichtte toen in de functie van
wethouder volkshuisvesting woningzoekenden voor over het nieuwe woonruimte-verdelingssysteem, foto
loek zuyderduin
kansberekeningen maken.
Beslis ook niet te snel. Straks
woon je wellicht in dat wat
grotere huis maar qua
bewoningsduur begin je dan
weer bij nul en kun je alleen
maar toezien hoe allerlei lekkers
in volgende woonkranten aan je
voorbijtrekt.
Of je kunt toch een gokje
wagen. Misschien ben je wel de
enige die de bon voor dat ene
huis invult. Het helpt een
handje als je je bezorger
omkoopt en deze de vis in de
krant doet vóórdat je
concurrent op de woningmarkt
haar leest.
Van Rij crëeert een heel nieuwe
wereld. En dat allemaal met een
krant zonder ook maar één foto.
Hij volstaat met overzichtjes
van het actuele aanbod van
sociale huurwoningen. Een
opmaker heeft hij ook niet
nodig. De wethouder klaart die
klus zelf wel met zijn lineaaltje.
Abonneewerving? Ook niet
nodig. Hij moet de lezers eerder
van zich afschudden. Daartoe
dient het rubriekje 'Geslaagden
via de woonkrant'. Zij die achter
het net visten, ontdekken dat
300 anderen dat ook deden. Dat
Van Rij ziet in zijn krant een
prima middel om iedereen
gelijke kansen te geven op een
schaars goed. In dat element
van de redactionele formule,
zegt hij, zouden wij de PvdA'er
in hem moeten kunnen
herkennen.
De vrees bestaat echter dat de
woonkrant voor de
woningzoekenden een soort
Avenue wordt. Daar staan ook
heel veel dingen in waarva
water je in de mond loopt
die je toch nooit kunt krijgen.
het
De redactie van De Stemming
zoekt, net als de politici, de
zon op. Wanneer de
raadsleden, bruinverbrand en
vol frisse ideeën, weer op het
pluche plaatsnemen, keert De
I Stemming ook terug.
Vluchtelingen vestigen zich na stoomcursus in Leiden
LEIDEN ERNA STRAATSMA
Hun huis is veel te klein. Acht
personen in een vierkamerwo-
ninkje in de Haarlemmer-
straat« Krap, heel krap. -Maar
de 20-jarige Koerdische is al
lang blij dat ze veilig en wel in
Nederland is. Over een tijdje
krijgt haar familie vast wel een
groter huis.
De vrouw maakt deel uit van
een groep van 45 Irakese
vluchtelingen die op 'uitnodi
ging' naar Leiden is gekomen.
Na een verblijf van zes weken
in een Apeldoorns opvangcen
trum heeft de groep zich defi
nitief in Leiden gevestigd. Hier
hebben ze net een stoomcur
sus 'Nederlands' en 'maat
schappelijke oriëntatie' afge
rond. Een introductieprograi
ma dat gisteren werd afgerond
met een boottochtje door de
Leidse grachten.
Gemakkelijk
De eerste zinnetjes Nederlands
kunnen ze al spreken. „Een ge
makkelijke taal", zegt de Koer
dische vrouw. „Net zoiets als
Koerdisch. Over een jaar hoop
ik goed Nederlands te spreken.
Dan ga ik studeren aan de uni
versiteit".
De Irakezen verkeren in ze
kere zin in een bevoorrechte
positie vergeleken met andere
buitenlanders die zich in Ne
derland willen vestigen. Ze zijn
uigenodigd, hoeven zich niet
druk te maken over een ver
blijfsvergunning en krijgen de
komende maanden een uitge
breid cursusprogramma voor
geschoteld. In tegenstelling tot
asielzoekers, die gemiddeld
zo'n twee jaar moeten wachten
op de beslissing over hun ver-
blijfsvergunningaanvraag. Een
periode waarin ze aan handen
en voeten geboden ziin door
de beperkingen die de rijks
overheid hun oplegt.
Gevarieerd
Het Leidse Boerhaave College
verzorgt in samenwerking met
het Studiehuis de lessen Ne
derlands voor de Irakezen.
„Van iedereen werd verwacht
dat ze mee zouden doen aan
het programma en dat doen ze
ook", zegt coördinatrice C.
Wassenaar. „De mensen weten
waar ze aan toe zijn. willen zo
snel mogelijk Nederlands leren
en dan aan de slag. De groep is
gevarieerd van herkomst.
Sommige mensen zijn analfa
beet, anderen hebben een re
delijke tot zeer hoge oplei-
ding".
De komende zes weken heb
ben de Irakezen vakantie,
daarna wordt het cursuspro
gramma hervat. „Ik denk wel
dat je voor de acclimatisatie
een jaar nodig hebt", zegt
Wassenaar. „De mensen heb
ben 400 uur studie tot hun be
schikking".
Heimwee
De Stichting Vluchtelingen
werk Leiden verzorgt de alge
mene begeleiding van de Irak
ezen. Vrijwilligers staan de fa
milies onder meer bij in het
ontcijferen van ambtelijke pa
pieren. het vinden van een
huisarts en een geschikte wo
ning. Een van de begeleiders:
„Veel mensen hebben
heimwee. Ze hebben alles ach
tergelaten en maken zich zor
gen over familieleden in Irak
Zo heeft een van de mannen
geld gegeven aan een vreemde,
om zijn moeder te helpen. Hij
vreselijk over in. Hij heeft te
gen mij gezegd: lichamelijlT I
ben ik hier, maar geestelijk nog
daar".