Pronk: 70 miljoen
extra voor Afrika
Jeugd blijft toch niet van heroïne af
Binnenland
Even doorbijten
Gelderland: Betuwelijn alleen
onder bepaalde voorwaarden
Inwendige kunstlong
redt vrouw het leven
Huis anno 1995 op Lubbers' stoep
CDA geeft politici interviewles
'Niet eens politicus, altijd politicus'
r
I
RIL
I
Ma
eczm duinrell
DONDERDAG 2 JULI 1992
3
ANP Algemeen Nederlands Persbureau CPD Gemeenschappelijke Persdienst
Belastingdienst pakt horeca aan
den haag Onder de naam 'Actie Dienblad' is de Belastingdienst
een groot onderzoek naar zwarte betalingen in de horeca begon
nen. In menig horecabedrijf worden vooral over lonen voor het
personeel geen premies en belastingen afgedragen. Het ministe
rie van financiën denkt dat met de actie alsnog zo'n 150 miljoen
gulden kan worden binnengehaald.
Enorme delegatie naar Indonesië
den haag Een zestig man sterke delegatie onder leiding van
burgemeester Van Thijn van Amsterdam brengt dit najaar een
bezoek aan Indonesië. „Het wordt de grootste Nederlandse de
legatie die Indonesië ooit heeft ontvangen", aldus de Indonesi
sche ambassade. Het initiatief ligt bij de gemeente Amsterdam.
Tientallen bedrijven en instellingen gaan mee, zoals de KLM,
Ballast Nedam, de NMB/Postbank groep, Moret, Ernst Young
en de Nederlandse Crediet Maatschappij (NCM). Ook het Aca
demisch Medisch Centrum, het VU-ziekenhuis en de Amster
damse universiteiten zijn op hoog niveau vertegenwoordigd.
Het doel van de reis is de betrekkingen tussen Nederland en
Indonesië te versterken.
Meerderheid voor sloop Bijlmerflats
amsterdam Tot groot verdriet van de bewoners staat een meer
derheid van de Amsterdamse gemeenteraadsleden achter het
voorstel om de flats Gerenstein en Geinwijk in de Bijlmer te slo
pen. Alleen het CDA, Groen Links en één D66-raadslid zijn te
gen. Dat bleek gisteren tijdens een vergadering van de raads
commissie stadsvernieuwing. De flats staan in Ganzenhoef
west, het eerste gebied in de Bijlmer dat grootscheeps wordt
aangepakt. De gemeenteraad velt het definitieve oordeel volgen
de week woensdag of donderdag.
Welschen burgemeester Eindhoven
den haag De Brabantse PvdA-gedeputeerde R. Welschen (50)
wordt de nieuwe burgemeester van Eindhoven. Hij volgt J. van
Kemenade op, die in mei commissaris van de koningin in
Noord-Holland is geworden. Welschen was van 1974 tot 1978
raadslid en van 1978 tot 1987 wethouder in Breda. Sindsdien is
hij lid van Gedeputeerde Staten in Noord-Brabant. Welschen
heeft ook een aantal nevenfuncties op het gebied van milieu
zorg.
Actie tegen gasboring Waddenzee
Groningen» De Landelijke Vereniging tot Behoud van de Wad
denzee start een campagne tegen gasboring in de Waddenzee.
Onder het motto 'Tégen gas uit de Waddenzee' wil de Wadden
vereniging de burgers bewust maken van de gevaren van gas
winning voor dit natuurgebied. Het publiek wordt opgeroepen
zijn 'nee' te laten horen door middel van kaarten, die aan de
Tweede Kamer aangeboden zullen worden. Het herenakkoord
tussen overheid en gasmaatschappijen over een stop op de gas
winning eindigt in 1994. De Waddenclub is er allerminst gerust
op dat de politiek zich volledig zal inzetten dit akkoord te verlen
gen.
Mi?iisterie gaf niet eerder zoveel noodhulp ineens
Minister Pronk van ontwikkelingssamenwerking stelt 70
miljoen gulden extra beschikbaar voor noodhulp aan de
door droogte getroffen gebieden in zuidelijk en oostelijk
Afrika. Nog niet eerder gaf het departement zo'n groot
bedrag aan noodhulp ineens uit.
arnhem anpsluit nemen over de aanleg van de lijn. Het stand
punt houdt in dat er acht tunnels moeten komen.
Verder mag de geluidsgrens van 50 decibel in
principe nergens worden overschreden. De Ne
derlandse Spoorwegen hanteren 60 decibel als
bovengrens. Het kabinet gaat in zijn voor
keurstracé uit van viaducten op plaatsen waar de
Betuwespoorlijn andere wegen kruist. Voor de ge
meenten is dat onacceptabel met het oog op de
geluidsoverlast en de landschapsvervuiling. De
tunnelvariant zal echter veel duurder zijn dan de
vijf miljard die het voorkeurstracé gaat kosten, en
wordt door de regering daarom afgewezen.
De komst van Betuwelijn, de spoorverbinding
tussen Rotterdam en Duitsland, is voor de aan
grenzende Gelderse gemeenten en de provincie
Gelderland slechts acceptabel als de lijn geheel
op maaiveldhoogte komt te liggen en er bij elke
kruising tunnels komen. Dat zijn de zestien be
trokken gemeenten en de provincie gisteren over
een gekomen.
Door met één standpunt naar buiten te treden,
hopen zij sterker te staan tegenover de regering
en de Tweede Kamer. Deze moeten nog een be-
amsterdam In Nederland loop je het bijna nooit meer op, maar in lan
den als Marokko heersen hepatitis-A en tyfus nog volop. Omdat veel
buitenlandse kinderen elk jaar met hun ouders naar het land van her
komst terug gaan, heeft de Amsterdamse GGD elke woensdagmiddag
gereserveerd voor een inentingsprogramma tegen deze ziekten. En zo'n
prik doet duidelijk altijd weer pijn. foto anp marcel antonisse
Rotterdam Inwoners van Rotterdam en vertegenwoordigers van huurders- en belangenorganisaties bouwden gistermiddag uit protest tegen de
huurverhoging met 5,5 procent een 'huis anno 1995' voor de Rotterdamse woning van premier Lubbers. De huurverhoging ging gisteren in. De de
monstranten noemen het een groot onrecht dat de huren in de afgelopen tien jaar met zeventig procent zijn gestegen. foto anp»paul stolk
den haag carel goseling
Politiek en de media, het is bijna een tweeëen-
heid. Alleen bij het CDA hebben ze daar een
merkwaardige kijk op. „Een lastige vraag beant
woordt u met: wat bedoelt u?", staat er in een
CDA-handleiding voor interviews.
Vragen die niet in het straatje passen moeten
kort worden beantwoord, om hierna de eigen
mening te geven. Provocerende vragen moeten
niet worden beantwoord. En gaat de vraag over
een ander onderwerp, dan luidt de reactie: „Wij
dwalen af'.
De tekst van een geschreven interview moet
altijd worden gekeurd. Als de CDA'er het niet
eens is met citaten, moet dat niet bot met „dat
heb ik niet gezegd" worden afgedaan. „Ik heb
mij waarschijnlijk niet goed uitgedrukt" is be
ter.
Gaat het om radio- of tv-interviews, dan moet
de CDA'er proberen negatieve meningen in po
sitieve om te vormen. Van te voren moet wor
den getracht zoveel mogelijk informatie te ach
terhalen over de interviewer en de situatie
waarin het gesprek plaatsvindt.
O ja, als het interview in het eigen kantoor
plaatsvindt, dan moet het bureau worden opge
ruimd. Tenslotte moet elke CDA'er bij conflic
ten met de media op het volgende letten: „Mor
gen kunt u ze weer nodig hebben."
Directeur Jellinekkliniek: We hebben ons erop verkeken
CDA: maximaal 12 jaar achtereen in Tweede Kamer
Criminaliteit
van jongeren
stabiliseert
den haag anp
De jeugdcriminaliteit stabili
seert. Het aantal minderjarige
verdachten daalde tussen 1980
en 1990 met 12 procent. In to
taal komt 3,3 procent van de
jeugd met de politie in aanra
king, tegen 3,2 procent tien jaar
geleden.
Dat concluderen onderzoe
kers van het Wetenschappelijk
Onderzoeks- en Documentatie-
centrum (WODC) van het mi
nisterie van justitie in een rap
port, dat gisteren werd aange
boden aan directeur M. Brand
van de directie jeugdbescher
ming en reclassering.
De stabilisatie wordt vooral
veroorzaakt door de daling van
het aantal jongeren van 1,4 naar
1,2 miljoen. Ook de grote hoe
veelheid preventieprojecten
dragen aan de daling bij. Bo
vendien 'pikt' de maatschappij
criminaliteit steeds minder. Dat
uit zich in de oprichting van
Halt-bureaus en het lik-op-
stuk-beleid van Justitie.
Uit het onderzoek bleek tege
lijkertijd ook dat het aantal jon
geren dat onder toezicht werd
gesteld in tien jaar met 38 pro
cent was gestegen. Volgens di
recteur Brand hebben de jeugd-
beschermers zich de afgelopen
jaren te 'soft' opgesteld en te
veel hulp gegeven. „Zij hebben
kinderen wel bijgebracht hoe zij
relaties moeten onderhouden
en zich moeten binden aan fa
milie, vrienden en werkkring,
maar hebben verzuimd grenzen
aan te geven", aldus Brand.
Volgens hoogleraar jeugd- en
familierecht prof. J. Doek echter
is de stijging juist te wijten aan
de bezuinigingen bij de kinder
bescherming. De stijging is de
prijs voor mislukte verwijzingen
van gezinnen en jeugdigen naar
hulpverleningsinstanties en af
gebroken contacten tugsen
jeugdbescherming en gezinnen.
Directeur Brand wees erop
dat het aantal zwaardere crimi
nele gedragingen is toegeno
men. Geweldscriminaliteit steeg
sterk in de vorm van mishande
lingen en diefstal met geweld.
Zij noemt die stijging zorgelijk,
mede vanwege het cellentekort
in justitiële jeugdinrichtingen.
Ten aanzien van het aandeel
van allochtone jongeren wees
Brand op de sterke vertegen
woordiging van Surinaamse en
Marokkaanse jongeren in de
opvanginrichtingen. Zij bepleit
een onderzoek naar de leefom
standigheden van Turkse jonge
ren aangezien zij in verhouding
weinig in het justitiële circuit te
recht komen.
den haag wilfred scholten
Het partijbestuur van het CDA
vindt dat volksvertegenwoordi
gers niet meer dan drie termij
nen, oftewel twaalf jaar, achter
elkaar gekozen mogen worden.
De aanbeveling, die afkomstig is
van een commissie onder lei
ding van oud-minister De Ko
ning, heeft grote beroering te
weeg gebracht onder de in to
taal vierduizend CDA-politici.
„Het moet maar eens uit zijn
met de gedachte: eens politicus,
altijd politicus. Dat is hartstikke
den haag margreet vermeulen
„De huidige voedselcrisis is dan
ook groter dan de Sahelcrises in
de jaren zeventig en de hon
gersnoden van Ethiopië in de
jaren tachtig", zo lichtte Pronk
zijn besluit gisteravond op een
persconferentie toe. In totaal
stelt Pronk dit jaar 130 miljoen
gulden extra beschikbaar voor
noodhulp aan Afrika. Eerder dit
jaar kwam al een bedrag van 60
miljoen gulden los.
Van de 70 miljoen die Pronk
gisteravond ter beschikking
stelde, gaat 7,5 miljoen naar het
noodhulpbureau van de Vere
nigde Naties, dat vorig jaar
werd opgericht. Er gaat 35 mil-
fout", zo verdedigt De Koning
zijn advies. „De zekerheid dat je
op je 30-ste als begaafd politi
cus wéét dat je dat tot je 65-ste
kunt blijven, moet verdwijnen".
Het CDA dat zoals De Ko
ning het uitdrukt al honderd
jaar het lot moet dragen aan de
macht te zijn, maakte nooit een
probleem van de baantjes.
Raadsleden, statenleden en ka
merleden waren altijd wel te
vinden. En over hun functione
ren maakte, afgezien van een
gefrustreerde carrièrejager,
nooit iemand zich druk.
joen naar het Wereldvoedsel
programma en 27,5 miljoen
gulden naar de particuliere
hulporganisaties in ons land.
Aan deze laatste twee schenkin
gen worden nauwelijks voor
waarden omtrent de wijze van
besteden verbonden, waardoor
de organisaties snel kunnen
handelen.
„Maar of dit allemaal vol
doende is weet ik niet. U zult
zich wel afvragen hoelang we
nog door moeten gaan met dit
soort hulp. Dat zal nog veel ja
ren het geval zijn", voorspelde
de PvdA-minister.
Pronk noemde de droogte als
één van de oorzaken van de
huidige hongersnood in landen
Dat gaat dus veranderen.
Dankzij de oud-bewindsman,
die zelf twaalf jaar minister was,
wordt er scherper gelet op in
stroming, doorstroming en uit-
stroming van volksvertegen
woordigers. Voor twintig ka
merleden dreigt aan het einde
van deze kabinetsperiode het
arbeidsbureau en de vergetel
heid. Onder hen 'kanjers' als
Lansink, Aarts, Van der Linden,
Frinking en vice-fractievoorzit-
ter Wolters. De burgemeesters-
vacatures zullen de komende
tijd zorgvuldig worden bekeken.
als Somalië, Eritrea, Soedan,
Zimbabwe, Zuid-Afrika, Angola
en Zambia. „Maar de crisis is
voor een deel door toedoen van
de mensen zelf ontstaan", aldus
Pronk, met een verwijzing naar
de politieke onrust. „Maar daar
kun je kinderen, vrouwen en
getroffen boeren niet het slacht
offer van laten worden."
De bewindsman verwacht dat
politieke stabiliteit in Afrika
voor een zekere voedselproduk-
tie in de regio zal zorgen. „Dan
moet u denken aan rust in
Zuid-Afrika en Mozambique en
de uitstraling daarvan op de
omliggende landen. De trend
gaat de goede kant op. Maar
voordat het allemaal zover is
zitten we aan het eind van de
jaren negentig."
De particuliere organisaties
en de kerken samen hebben
met hun eigen acties inmiddels
27,5 miljoen gulden ingeza
meld.
amsterdam fred van essen-anp
Lang koesterde de drugshulp
verlening zich in de waan dat de
Nederlandse heroïneverslaafde
tot een uitstervende soort hoor
de. Die droom is uit. Gisteren
bleek uit het jaarverslag van de
Amsterdamse Jellinekkliniek dat
het drugsgebruik onder jonge
ren tegen de verwachting in
toeneemt. „We hebben ons er
op verkeken", stelt dr. J. Wal
burg, directeur van de Jellinek
kliniek, vast.
De gemiddelde leeftijd van de
Amsterdamse heroïnejunkie
was de afgelopen jaren alleen
maar gestegen en stond vorig
jaar op 33 jaar. Omdat er bij de
intake van de drugsklinieken
nauwelijks nieuwe instroom
was, is het beeld ontstaan van
de verouderende junk, die bin
nen afzienbare tijd vanzelf als
'soort' de geest zou geven. „We
hebben daardoor de aandacht
laten verslappen", zegt Wal-
burS.
De Amsterdamse politie komt
de laatste tijd onder de aange
houden criminelen steeds vaker
zeer jonge verslaafden tegen.
Vorig jaar waren er onder de ar
restanten negentig heroïnejun-
kies jonger dan 18 jaar. Bij de
utrecht anp-gpd
Een 23-jarige vrouw die net een
baby had gekregen, heeft haar
leven te danken aan een inwen
dige 'kunstlong'. Zij was de eer
ste patiënt in Nederland bij wie
zo'n kunstlong werd geplaatst.
Dat gebeurde op 20 juni in het
Academisch Ziekenhuis Utrecht
(AZU).
De vrouw kreeg na de verlos
sing door een keizersnede een
ernstige longcomplicatie. Ze
werd naar het AZU verwezen
omdat ze gespecialiseerde be
ademing nodig had. Toen die
ontoereikend bleek, besloten de
artsen tot toepassing van de
kunstlong, de eerste in de ge
schiedenis die inrhet lichaam
zijn werk doet. Het apparaat
heet Ivox (Intravasculaire Oxy
genator).
De kunstlong wordt inge
bracht in de grote holle li
chaamsader, vlak vóór de lon
gen. Ze omvat een zeer fijn vert
akt netwerk van holle draadjes
waarlangs zuurstofuitwisseling
kan plaatsvinden. „Dat is het
geniale. Zieke longen worden
minder belast. Het bloed is al
'voorbewerkt', heeft al wat
zuurstof opgenomen door de
aanwezigheid van de hulplong",
aldus hart-longchirurg E. Jansen
van het AZU.
De patiënte heeft de kunst
long vijf dagen gebruikt. Zonder
Jellinekkliniek meldden zich in
dezelfde periode 304 heroïne-
verslaafden tussen 18 en 24 jaar.
Een nieuwe lichting waarop
niet was gerekend. Walburg:
„We gingen er stilaan van uit
dat jongeren tegenwoordig al
leen nog dachten aan XTC, co
caïne en alcohol. Een gebruik
dat zou zijn gekoppeld aan een
leeftijdsfase en dat vanzelf weer
over zou gaan, omdat die mid
delen lang niet zo verslavend
zijn als heroïne. Dat blijkt dus
anders. Dat heeft ons overval
len."
Een oorzaak zoekt Walburg in
de 'coffeeshops', waarvan er
steeds meer zijn gekomen, en
de ingezakte heroïneprijs. Kost
te een gram 'horse' of 'bruin'
ooit tegen de 200 gulden, vorig
jaar was dat al gedaald tot 100
gulden en nu wordt er 75 gul
den voor betaald. Het prijsme
chanisme werkt in de drugs
handel net zo als in een super
markt, zegt Walburg: van een
goedkope aanbieding nemen de
klanten sneller iets mee.
Het profiel van de jonge ge
bruiker: Soms pas dertien jaar
oud, jongens die wegblijven van
school, meestal een lagere op
leiding „met weinig uitzicht op
interessant werk." Uit verveling
de Ivox zou volgens het AZU
een agressieve vorm van beade
ming nodig zijn geweest met
toepassing van een hoge druk
en een hoge zuurstofconcentra
tie. Met zo'n behandeling be
staat er een grote kans op een
onomkeerbare beschadiging
van de longen en is er een groot
risico op overlijden.
Volgens Jansen is 'kunstlong'
eigenlijk geen goed woord voor
de Ivox. „Hij zou beter 'hulp
long' kunnen heten, omdat je
met het apparaat alléén niet
kunt leven. In die zin moet ik
CARA-patiënten en mensen bij
wie een deel van de longen is
weggehaald, teleurstellen. Het is
een middel bij plotselinge lon
gaandoeningen die wèl te gene
zen zijn."
Ejjjj
1
het 3-D theater
Attraktiepark
2242 JP Wassenaar. Heb 01751-40260
gaan ze in coffeeshops op de
Wallen en West rondhangen en
raken daar in het criminele cir
cuit verzeild. Via hasj raken ze
ten slotte aan de heroïne en dan
is er geen weg terug meer.
Opmerkelijk is volgens Wal
burg dat zich onder de vaste ge
bruikersgroepen Surinamers,
Antillianen en Noordafrikanen
veel Nederlandse jongens
hebben gemengd. „Het is be
slist geen allochtonenprobleem
meer." De honderden hulpzoe
kenden zijn volgens Walburg al
leen maar „het topje van de ijs
berg." „Hulpverleners zijn niet
populair onder dat soort jonge
ren. Ze willen helemaal niet ho
ren bij die oudere junkies die
hun methadon bij de me-
thadonbusophalen."
Volgens Walburg moet het
aantal coffeeshops sterk worden
beperkt en onder overheidscon
trole gesteld. Inmiddels is al een
begin gemaakt met een „drasti
sche reorganisatie" van de
drugshulpverlening. Walburg:
„Als hulpverleners zullen we,
denk ik. ook onze gebruikelijke
terughoudendheid ten opzichte
van justitie en politie moeten
loslaten. Voor wij met dit soort
jongeren te maken krijgen, is er
gemiddeld vier jaar overheen
Turfwinning
in Nederland
komt ten einde
klazinaveen anp
De turfwinning in Nederland
behoort tot het verleden. Tij
dens een bescheiden ceremonie
in aanwezigheid van commissa
ris van de koningin in Drenthe.
W. Meijer, is gisteren officieel
afscheid genomen van het veen
in het zogenoemde 'Amster
damse Veld', gelegen tussen
Klazinaveen en Weiteveen. Het
was het laatste veengebied in
Nederland waar nog industrie-
turf werd gestoken.
Daarmee is een eind geko
men aan een typisch Drentse
activiteit, die eeuwenlang de
economie van noordoost-Ne
derland in belangrijke mate
heeft bepaald. Ooit was het
'Amsterdamse veld' een onder
deel van het 160.000 hectare
metende Bourtanger Moor, een
moeras dat zich uitstrekte over
het grensgebied tussen Duits
land, Groningen en Drenthe.
Het huidige 'Amsterdamse veld'
beslaat nog 2.000 hectare.
In vroeger tijden werd de turf
gestoken om de grond voor
landbouw geschikt te maken.
Sinds het midden van de 19de
eeuw werd in het gebied op gro
te schaal turf gestoken om als
brandstof te dienen. De laatste
jaren werd er alleen nog gesto
ken voor de produktie van ac
tieve kool.
Het gebied wordt overgedra
gen aan Staatsbosbeheer, die
het zoveel mogelijk zal terug
brengen in zijn oorspronkelijke
staat. Door het grondwaterpeil
te verhogen zullen flora en fau
na zich weer kunnen ontwikke
len.
CAO-akkoord
in kruiswerk
en gezinszorg
utrecht anp
Werkgevers en bonden hebben
de afgelopen nacht een princi-
pe-aJ&oord bereikt over een
nieuwe CAO voor de 20.000
werknemers in het kruiswerk.
Gisteravond bereikten de bon
den ook al een akkoord met de
Landelijke Vereniging voor
Thuiszorg voor een CAO voor
de gezinsverzorging.
Met het principe-akkoord
komt een eind aan de acties in
het kruiswerk, die bijna ander
halve maand hebben geduurd.
In de tweejarige CAO is een blij
vende loonsverhoging overeen
gekomen van twee maal 4 pro
cent. Verder zijn afspraken ge
maakt over betere secundaire
arbeidsvoorwaarden, terugdrin
ging van het ziekteverzuim, de
positie van oudere werknemers
en kinderopvang.
Ondertussen stemden de
werkgevers in de bejaardenoor
den gisteren morrend in met
het op 19 juni bereikte principe
akkoord over een nieuwe CAO.
Het tweejarige contract voorziet
in een loonstijging van 8.1 pro
cent. De bejaardenoorden gin
gen niet zonder slag of stoot ak
koord. Veel bejaardenoorden
vrezen dat de CAO leidt tot gro
te druk op de eigen budgetten.
De CAO kost aanzienlijk meer
dan de 6 procent die door het
kabinet beschikbaar is gesteld.
gegaan en zijn ze in feite al zo
ontworteld dat terugkeer in de
maatschappij onmogelijk is ge
worden. De politie loopt veel
eerder tegen ze aan. We zullen
moeten samenwerken en van
preventie tot en met klinische
behandeling één aaneensluiten
de reeks moeten maken. Moge
lijk dat via een directe aanpak
van justitie, met alternatieve
straffen of iets dergelijks, iets
kan worden bijgebogen."
Walburg verwacht overigens
dat de andere grote steden over
twee tot drie jaar met hetzelfde
probleem te maken krijgen.
„Dat is de voorsprong van de
Amsterdamsedrugsscene."
Nederland heeft de afgelopen
jaren veel succes geboekt met
zijn vooruitstrevende drugs
hulpprogramma's. Tot in de
Verenigde Staten en Duitsland
is het Nederlandse systeem be
jubeld. Maar volgens Walburg is
het nu de hoogste tijd dat de
Nederlanders hun zelfingeno
men houding laten varen. „Er
zijn heel wat mensen die de af
gelopen tijd de successen heb
ben geclaimd. Ik ben benieuwd
wrie straks de schuld op zich
neemt als het toch blijkt tegen
te vallen."
