Vliegveld Bosnië
is weer gesloten
Buitenland
Britten boos om Duits
'nee' tegen straaljager
Barones Thatcher van Kevesten
Chuck richt schade aan in Vietnam
Vaste koers voor roebel
Aanwijzingen dat moord
op Boudiaf complot was
'Berlijn bespioneerde
Olympisch Comité'
Toeristen blijven kalm
Japan houdt vast aan walvisvangst
WOENSDAG 1 JUL11992
Hezbollah gaat in de politiek
bayrut De pro-Iraanse terroristische organisatie Hezbollah
(Partij van God) wil meedoen aan de eerstvolgende parlements
verkiezingen in Libanon. Dat heeft de secretaris-generaal van de
shi'itische beweging, sjeik Hassan Nasrallah, gisteren bekendge
maakt. Hij beklemtoonde dat de politieke aspiraties van Hezbol
lah niet ten koste zullen gaan van de strijd tegen Israël. De Hez
bollah was verantwoordelijk voor de meeste ontvoeringen van
westerlingen in Libanon.
Tienduizenden Amerikanen geëvacueerd
superior Nadat een gaswolk was ontsnapt uit een ontspoorde
treinwagon met benzeen, hebben gisteren ruim 80.000 mensen
langs de grens tussen de Amerikaanse staten Wisconsin en Min
nesota hun huizen en kantoren moeten verlaten. De wagon was
vanaf een spoorbrug 23 meter omlaag gevallen en opengebar
sten. Pas na twaalf uur mochten de bewoners weer terugkeren
naar huis nadat de gifwolk door regen
Unesco-prijs voor Aung San Suu Kyi
den haag De Nobelprijswinnares en oppositieleidster Aung San
Suu Kyi, die in haar geboorteland Myanmar (Burma) onder
huisarrest staat, is winnaar van de Simon-Bolivarprijs van Unes
co. Ook de voormalige Tanzaniaanse president Julius Nyerere
heeft deze tweejaarlijkse prijs toegekend gekregen, aldus de cul
turele organisatie van de Verenigde Naties. De Simon-Bolivar
prijs is vernoemd naar een Latijnsamerikaanse vrijheidsstrijder
uit de vorige eeuw.
Rusland voorziet miljoenen immigranten
moskou Rusland verwacht de komende jaren miljoenen immi
granten. De meesten zijn etnische Russen die vluchten voor ver
volging en discriminatie in gebiedsdelen van de voormalige Sov
jetunie waar zij in de minderheid zijn. Het kunnen er wel zeven
miljoen worden, aldus een hoge regeringsfunctionaris gisteren.
Havel wil toch president blijven
praac» Vaclav Havel en de extreemrechtse politicus Juraj Cop
zijn de twee kandidaten waaruit het parlement van Tsjecho-Slo-
wakije vrijdag een nieuwe presicfent moet kiezen. De functie is
niet populair, aangezien de Tsjechische en Slowaakse leiders het
eens zijn geworden over de spoedige ontbinding van de federa
tie. Zittend president Havel dreigde aanvankelijk zich niet her
kiesbaar te stellen, maar inmiddels heeft hij laten weten ook in
te zijn voor het presidentschap van de Tsjechische republiek.
Antisemitisme stijgt in hele wereld
new york Het antisemitisme stijgt.over de gehele wereld, maar
vooral in de voormalige Sovjetunie. Dit staat in een rapport dat
het Joods Wereld Congres heeft opgesteld ter voorbereiding van
een internationale conferentie over antisemitisme op 5 en 6 juli
in Brussel.
Rebellen Salvador leveren wapenstin
san salvador Rebellen van het FMNL in El Salvador zijn giste
ren begonnen hun wapens in te leveren onder toezicht van de
Verenigde Naties. De demobilisatie is onderdeel van een in ja
nuari bereikt vredesakkoord met de regering.
Superphoenix voorlopig buiten bedrijf
parijs» Franse milieuactivisten hebben gisteren een belangrijke
overwinning geboekt doordat de regering heeft besloten het op
starten van de omstreden snelle-kweekreactor Superphoenix in
Creys-Malville bij Lyon op te schorten. Het uitstel maakt een uit
gebreid onderzoek naar de veiligheidsaspecten en de rendabili
teit van het project mogelijk.
Thai's in september naar stembus
Bangkok» De Thaise premier Anand Panyarachun heeft voor 13
september nieuwe algemene verkiezingen uitgeschreven. Giste
ren werd al het parlement ontbonden. Anand trad eerder deze
maand aan als interim-premier na weken van politieke onrust in
Thailand. Hij volgde generaal Suchinda Kraprayoon op, die in
mei als gevolg van ongeregeldheden moest aftreden. In maart
hadden algemene verkiezingen nog een overwinning voor de
pro-militaire partijen opgeleverd.
Esten keuren nieuwe grondwet goed
talinn Met een duidelijke meerderheid hebben de bewoners
van Estland per referendum de nieuwe grondwet voor de Balti-
sche republiek goedgekeurd. Ruim 92 procent van de stemge
rechtigden heeft voor de nieuwe grondwet gestemd. Stemge
rechtigd waren alleen die burgers van Estland, wier staatsbur
gerschap werd erkend op grond van een opnieuw geldende wet
uit 1938. Ruim eenderde deel van de bevolking, voor een groot
deel Russen en hun nakomelingen die na de Tweede Wereldoor
log in Estland kwamen wonen, werden daardoor uitgesloten van
deelname aan het referendum. In Estland wonen 1,7 miljoen
Bonn ziet af van Europees gevechtsvliegtuig
LONDEN CEES VAN ZWEEDEN
CORRESPONDENT
Het Verenigd Koninkrijk heeft
met een mengeling van onge
loof en woede gereageerd op
het Duitse besluit zich terug te
trekken uit het project voor een
Europees gevechtsvliegtuig. De
Duitsers maakten gisteren be
kend uit het European Fighter
Aircraft-project te stappen. Het
project is Bonn te duur.
Minister Rifkind van defensie
verklaarde dat hij met de twee
overgebleven partners, Italië en
Spanje, nu wil onderzoeken of
het nieuwe vliegtuig, in Duits
land bekend als 'Jager 90', toch
kan worden gebouwd. Het
Duitse plan om een goedkopere
versie te ontwikkelen, om
schreef hij als „extravagante on
zin".
Ook Labour verklaarde met
„bittere gevoelens van spijt"
van het Duitse besluit te heb
ben kennisgenomen. De Libe
raal-Democraten meenden dat
de Duitse eenmansactie „een
ernstige klap" is voor toekom
stige samenwerkingsprojecten
in Europa.
„De wereld is veranderd", zei
de Duitse minister van defensie
Volker Rühe voor de BBC-ca-
Zesde Vloot VS naar Sarajevo
De commandant van de VN-troepen in Sarajevo, gene
raal Mackenzie, heeft het vliegveld van de Bosnische
hoofdstad vanochtend opnieuw gesloten in verband met
gevechten in de omgeving. Tegen de afspraken in heb
ben Servische milities zich bij de luchthaven hergroe-
peerd.
Sarajevo/Washington gpd-ap met hulpgoederen uit Frankrijk.
Hoewel in Sarajevo werd ge
schoten, zijn de eerste levens
middelen onder de bewoners
verdeeld. Dat verliep
Intussen zijn duizend Canadese
militairen vanuit Kroatië op weg
naar het vliegveld, maar hun
komst wordt vertraagd door der incidenten. Een Bosnische
Servische milities. De Canade
zen moeten de luchthaven be
veiligen. In het Canadese kon
vooi reizen 11 Nederlandse mi
litairen mee, die zorgen voor de
verbindingen. Voorts zijn 120
Franse soldaten onderweg.
Voor de sluiting van het vlieg
veld konden gisteren en eergis
teren vijf vliegtuigen landen
hulpverlener kwam
tweede raakte gewond toen ze
met enkele gewapende mannen
ruzie kregen over de hulpgoe
deren. Voor de bevolking van
Sarajevo was de verdeling niet
zonder gevaar, omdat her en
der sluipschutters op de loer la
gen. De distributie moest na en
kele uren worden gestaakt, om
dat de gevechten weer fel op
laaiden. Maar vanochtend was
het weer rustig in de stad en
een VN-woordvoerder had de
hoop dat er vandaag weer goe
deren verdeeld konden worden.
De Verenigde Staten zijn in
tussen bereid vliegtuigen van
hun luchtmacht en marine in te
zetten boven Bosnië-Hercegovi-
na om internationale hulpkon
vooien te beschermen. Om de
waarschuwing kracht bij te zet
ten heeft het Pentagon een deel
van de Amerikaanse Zesde
Vloot met 2.200 mariniers sa
mengetrokken in de Adriatische
Zee. Het gaat om een kruiser,
een onderzeebootjager en vier
grote landingsvaartuigen. Deze
laatste zijn uitgerust met 20 ge
vechtshelikopters. Het vliegdek-
schip USS Saratoga ligt op de
rede van het Franse Cannes.
Margaret Thatcher heeft gisteren mag nu door het leven gaan als
de eed afgelegd in het Britse Ho- barones Thatcher van Kevesten,
gerhuis, de Britse Eerste Kamer, de naam van het gebied rond
die uitsluitend wordt bevolkt haar geboorteplaats. Om te
door adellijken. De IJzeren Dame voorkomen dat Thatchers zoon
Mark met de titel aan de haal
gaat, is speciaal voor de ex-pre-
mier de 'niet overdraagbare
adellijke titel' in het leven geroe
pen.
Inwoners van de Vietnamese hoofdstad Hanoi passeren een door de tyfoon Chuck ontwortelde boom. Chuck raasde maandagnacht over Vietnam
en richtte daar aanzienlijke schade aan. foto afp
moskou DPA-ANP-Rtr
De roebel heeft vanaf vandaag
een vaste wisselkoers. De cen
trale bank van Rusland heeft in
eerste instantie een marktkoers
van 125,26 roebel per dollar
J vastgesteld, wat betekent dat de
Russische munt fors in waarde
daalt.
De wisselkoers van de roebel
is decennia lang vastgesteld
door Sovjet-regeringen. Ze han
teerden een marktkoers voor
toeristen, maar bijvoorbeeld
ook een speciale zakenkoers
voor buitenlandse bedrijven en
een voor buitenlandse overhe
den.
De vaste wisselkoers moet de
Russische economie meer sta
biliteit en buitenlands kapitaal
opleveren. Overigens betekent
Levenslang voor
Oosttimorees
Een Indonesische rechtbank in
Oost-Timor heeft vandaag een
Oosttimorees tot levenslange
gevangenisstraf veroordeeld
wegens het organiseren van de
anti-Indonesische demonstratie
in Dili die in november vorig
jaar door militairen met geweld
werd neergeslagen.
De 29-jarige Gregorio da
Cunha Saldanha werd door de
rechtbank schuldig bevonden
aan staatsondermijning. Bij het
politiegeweld tegen de betoging
in Dili vielen naar schatting bij
na 200 doden.
mera. „Hoe kun je een revolu
tionaire verandering in Europa
hebben en gewoon doorgaan
met dit vliegtuig? En wij zijn
niet het enige arme land in Eu
ropa. Als jullie naar je eigen fi
nanciën kijken, zullen jullie het
moeilijk vinden dit dure vlieg
tuig te rechtvaardigen."
De Britse regering begrijpt
echter niets van deze redene
ring. Het gevechtsvliegtuig moet
het Europese antwoord zijn op
de Russische MiG-29 en Suk-
hoi-27, zo betoogde zij. En hoe
wel van Rusland niet meer de
zelfde dreiging uitgaat als vroe
ger, worden de MiG's en Suk-
hois naar alle uithoeken van de
wereld uitgevoerd.
Het consortium dat het Eu
ropese gevechtsvliegtuig moet
bouwen, is eigendom van Bri
tish Aerospace (33 procent),
Daimler-Benz (33 procent), het
Italiaanse Alenia (21 procent)
en CASA uit Spanje (13 pro
cent). Het besluit van de Duitse
regering betekent een verlies
van 20.000 arbeidsplaatsen in
de Beierse vliegtuigindustrie.
Mocht het hele project worden
afgeblazen, dan gaan in Enge
land 40.000 arbeidsplaatsen
verloren.
Behalve de moordenaar heeft
nog een tweede man maandag
op de Algerijnse president Bou
diaf geschoten. Ooggetuigen
hebben dat gisteren gezegd.
Hun verklaring verleent geloof
waardigheid aan de theorie dat
de aanslag het resultaat was van
een samenzwering.
Nacer Boudiaf, de zoon van
de gedode president, zei dat de
moord „van tevoren is opgedra
gen en beraamd". Hij riep de
autoriteiten op „het Algerijnse
volk te verklaren waarom hij is
vermoord en wie daartoe op
dracht heeft gegeven". „De
waarheid moet aan het licht ko
men", aldus Boudiaf junior.
De zoon van de gevangen zit
tende fundamentalistische FIS-
leider Madani heeft ontkend dat
het verboden FIS iets met de
moord te maken zou hebben.
Volgens.het Iraanse persbureau
IRNA, dat Madani junior opbel
de in Duitsland, zei deze dat de
partij „een vreedzame weg
zoekt om het land te redden".
In Algerije wordt gespecu
leerd dat de aanslag mogelijk is
beraamd in kringen van het FIS,
in het leger of door de „politiek-
financiële mafia". Met die
laatste groep bedoelt men in
vloedrijke figuren bij de over
heid die er alom van worden
verdacht zich een deel van de
inkomsten uit olie toe te eige
nen. Volgens de Franse tv-zen
der TF1 is Boudiaf mogelijk
zelfs door zijn eigen lijfwacht
omgebracht.
Boudiaf wordt vandaag be
graven. Vanmiddag werd ver
wacht dat de Hoge Staatsraad
pas over enkele dagen een nieu
we president aanwijst, mogelijk
minister van defensie Nezzar.
de maatregel niet dat de roebel
meteen ook vrij inwisselbaar
wordt. Dat zal niet voor de
herfst gebeuren.
Polen is intussen van plan
binnen twaalf maanden een
nieuwe zloty te introduceren,
nu de inflatie (geldontwaarding)
zich heeft gestabiliseerd rond
de 40 procent. Volgens de presi
dent van de Poolse centrale
bank wordt de grootste bankbil
jet er een van 100 zloty. De
woekerende inflatie die het land
de laatste vier jaar teisterde,
heeft ertoe geleid dat de Polen
nu (nog) beschikken over biljet
ten van 1 miljoen zloty. Liefst
13.600 zloty is momenteel gelijk
aan één dollar, ongeveer 1,70
gulden.
Waarschijnlijk
geen gevangenen
VS in Rusland
WASHINGTON DPA-Rtr
Het is niet erg waarschijnlijk dat
er in Rusland nog Amerikaanse
krijgsgevangenen in leven zijn
die daar werden vastgehouden
sinds de oorlog in Vietnam, Ko
rea of sinds het begin van de
Koude Oorlog. Dit verklaarde de
voormalige Amerikaanse am
bassadeur in Moskou, Malcolm
Toon, gisteren. Toon bezocht
vorige week Rusland, nadat de
Russische president Jeltsin eer
der deze maand tijdens een be
zoek aan Washington had ge
zegd dat er misschien nog Ame
rikaanse krijgsgevangenen in
werkkampen zaten.
BERLUN» ADRIAN BRIDGE
THE INDEPENDENT
De poging van Berlijn in het
jaar 2000 de Olympische Spelen
te huisvesten, lijkt gisteren op
de klippen te zijn gelopen. De
stad is er van beschuldigd in het
geheim dossiers te hebben ver
zameld over leden van het In
ternationaal Olympisch Comité
(IOC), dat volgend jaar septem
ber een beslissing zal nemen
over de plaats waar de Spelen
zullen worden gehouden. In de
dossiers stonden ook bijzonder
heden over de seksuele voor
keur van de leden van het comi
té.
De beschuldigingen zijn ge
daan in een televisiedocumen
taire en zijn slechts voor een
deel ontkend door woordvoer
ders van de Berlijnse Senaat en
het bedrijf dat de gooi naar de
Spelen voor de stad coördi-
Volgens het tv-verslag heeft
het bedrijf dat de Spelen naar
Berlijn moet halen, gebruik ge
maakt van een onderzoeksbu
reau om 'intieme' en 'indiscre
te' gegevens te verkrijgen over
alle 94 IOC-leden, met de be
doeling hun stem voor Berlijn te
kopen. In documenten die in
het programma werden ge
toond, worden veel van de IOC-
vertegenwoordigers uit Oost-
Europa, Zuid-Amerika, Azië en
Afrika beschreven als 'te koop'.
Slechts zeven leden van het
IOC, onder wie de Britse prinses
Anne, prins Albert van Monaco
en prins Faysal van Saudi-Ara -
bië worden als 'onomkoopbaar'
beoordeeld.
TOKYO ELBRICH FENNEMA
CORRESPONDENT
„Als jullie voortaan geen koeievlees meer
mochten eten omdat de koe in India een
heilig beest is, dan zouden jullie toch ook
protesteren?" De meeste Japanners vinden
dit een afdoende argument om de walvis
vangst te rechtvaardigen. Gemakshalve
wordt eraan voorbij gegaan dat de koe geen
bedreigde diersoort is.
Ook dit jaar zal Japan weer het moratori
um op de commerciële walvisvaart bevech
ten tijdens de bijeenkomst van de Interna
tionale Walvisvaart Commissie in Glasgow.
Met name het Franse voorstel om het An-
tarctictisch gebied geheel tot walvisreser
vaat te bestempelen, stuit in Japan op heftig
Toch zal Japan haar dreigement om uit
de IWC te stappen ook dit jaar waarschijn
lijk niet uitvoeren. Japan is namelijk vol
gend jaar gastheer en wil die gelegenheid
aangrijpen om meer begrip te kweken bij
de deelnemers. Tegenstanders kunnen dan
met eigen ogen de voormalige Japanse wal
viscentra aanschouwen.
Het wonderlijke is dat er bijna geen Ja
panner is die graag het vettige, smakeloze
walvisvlees eet. Bij de meesten wekt het
herinneringen op aan de naoorlogse perio
de van armoe. Tegelijkertijd zijn Japanners
vrijwel unaniem voorstanders van het voor
zetten van de walvisvangst. „Walvisvangst is
in Japan een te beladen onderwerp gewor
den om het nog objectief te kunnen bespre
ken", zegt zoölogie-professor Hideo Obara.
Hij is één van de weinige tegenstanders van
Japans omstreden 'wetenschappelijke wal
visvangst'.
Een kleine vloot vangt jaarlijks zo'n 300
walvissen met als doel te bewijzen dat er
voldoende walvissen in de Antarctische
zeeën zijn om de commerciële walvisvangst
te rechtvaardigen. Obara wordt steevast ge
vraagd voor elke Japanse documentaire
over walvisvangst.
De lobby die er belang bij heeft de walvis
vangst te behouden, heeft de publieke opi
nie voor zich weten te winnen door de wal
visvangst als 'traditioneel Japanse cultuur'
te presenteren die door ongevoelige, domi
nante westerlingen in gevaar wordt ge
bracht. Dit sentiment heeft in een paar jaar
tijd zo hardnekkig wortel geschoten, dat het
ronduit onpatriotistisch is om een voor
stander te zijn voor het afschaffen van de
walvisvangst.
Deze sentimentele houding maakt even
tuele beëindiging van de walvisvangst on
bespreekbaar. De Japanse vertegenwoordi
gers in Glasgow kunnen daarom niet met
goed fatsoen terugkeren met de boodschap
dat het Antarctisch gebied een reservaat
wordt waarin geen plaats is voor walvis
vangst. De Japanse Walvisvangst Associatie
wil graag de voormalige walviscentra Miya-
gi en Wakayama tot walvisvaardersreserva
ten bestempelen. Of ze de internationale
publieke opinie voor hun karretje kan span
nen, zal volgend jaar blijken.
Twee lifters gaan over het verlaten
PARUS HANS GERTSEN
CORRESPONDENT
Ellendig is het wel voor de vele
Nederlandse toeristen die op de
Franse wegen vastlopen, maar
van paniek is onder de vakan
tiegangers (nog) geen sprake.
Dat blijkt uit de woorden van
Frans Kamphues, chef van het
ANWB-steunpunt in Lyon. „We
hebben gisteren zo'n 170 tele
foontjes van gestrande vakan
tiegangers gehad. Mensen wil
len vooral informatie over hoe
ze de ergste files kunnen ver
mijden. De meesten nemen het
gelukkig allemaal kalm op."
Volgens Kamphues valt de
overlast eigenlijk nog mee. Veel
vakantiegangers hebben de af
gelopen dagen de nodige uren
in de file gezeten, maar vrijwel
niemand zit totaal vast. „De
Franse politie probeert het ver
keer om te leiden. We hebben
gisteren één telefoontje gehad
van een vrachtwagenchauffeur
die ruim 24 uur vast heeft geze
ten, maar dat is echt een uit-
asfalt op zoek naar verkeer.
foto afp
zondering", aldus het hoofd van
het ANWB-steunpunt.
De ANWB zelf ondervindt ta
melijk veel overlast van de ac
ties van de Franse beroeps
chauffeurs. In de regio Lyon de
den zich gisteren de grootste
problemen voor. „Een aantal
van onze eigen auto's zit vast.
Dat is vooral vervelend voor
mensen die pech of een ongeval
hebben gehad en die wachten
op een vervangende auto. Maar
over het algemeen toont ieder
een gelukkig veel begrip", zegt
Kamphues.
Ook als de Franse beroeps
chauffeurs tot maandag door
gaan met hun acties, verwacht
hij geen gigantische problemen.
„De meeste Nederlanders gaan
pas volgende week op vakantie
en tegen die tijd is alles hopelijk
weer normaal." Wie voor die
tijd naar Zuid-Frankrijk gaat.
doet er volgens Kamphues goed
aan het nieuws op de voet te
volgen en zoveel mogelijk de
partement&ie wegen te nemen.
