Metropersoneel gewaarschuwd
Binnenland
NU'91 akkoord met
excuses Westerlaken
CNV bereid loon te
ruilen voor meer werk
Behandeling verzet
Luitjens uitgesteld
Waslij ntje fietsen
Woedende boeren blokkeren Den Bosch
Gorbatsjov is populairder dan Lubbers
Mannelijke asielzoeker
ook seksueel misbruikt
WOENSDAG 1 JUL11992
3
Algemeen Nederland? Pt
GPD Gemeenschappe»t|ke Per?d*n?t
Ruding ontkent EMI-kandidatuur
new Vork» De Nederlandse oud-minister van financiën, dr. On-
no Ruding nu vice-president van de grootste Amerikaanse
bank Citicorp ontkent berichten in de Amerikaanse pers dat
hij mogelijk kandidaat is voor het voorzitterschap van het in
1994 op te richten Europees Monetaire Instituut (EMI), de voor
ganger van de Europese Centrale Bank. De Europese Centrale
Bank en het EMI zouden in Bonn komen. Nederland, die ook
kandidaat voor de vestigingsplaats was, zou de eerste president
leveren.
Nederlander in Iran vrijgelaten
den haag In Teheran is gisteren de Nederlander j. van der Duim
(46) na een gevangenschap van ruim een jaar vrijgelaten. Hij
werd in mei vorig jaar door de Iraanse kustwacht opgepakt toen
hij tijdens een zeiltocht in noodweer was aangespoeld. Van der
Duim werd gearresteerd op verdenking van spionage. Hij zou
geavanceerde communicatieapparatuur aan boord hebben ge
had. De Iraanse rechtbank veroordeelde hem tot drie jaar gevan
genisstraf. De man is inmiddels vertrokken naar zijn woonplaats
Dubai.
Stormachtige groei aantal huishoudens
den haag In het jaar 2010 zal het aantal huishoudens in Neder
land met 1,2 miljoen zijn gegroeid tot een totaal van 7,2 miljoen.
Het aantal niet-gehuwde paren neemt toe van 400 tot 600.000.
Ook het aantal éénpersoonshuishoudens groeit sterk: van 1,7
naar 2,6 miljoen. Terwijl nu één op de vier huishoudens uit één
persoon bestaat, zal dat over twintig jaar één op de drie zijn. Het
gemiddelde huishouden zal in 2010 uit 2,27 personen bestaan,
tegen 2,45 in 1990. Dat heeft het Centraal Bureau voor de Statis
tiek gisteren bekend gemaakt.
Ambtenaren krijgen alternatief vlees
den haag Ambtenaren van het ministerie van Landbouw, Na
tuurbeheer en Visserij krijgen sinds gisteren in de bedrijfskanti
ne biologisch-dynamisch vlees voorgeschoteld. Als het experi
ment bevalt, kunnen ook ambtenaren op andere departementen
het biologisch-dynamische vlees eten. De werknemers op het
VROM mochten dat genoegen al eerder smaken.
Vluchten uit 'Joegoslavië' mogen toch
den haag De chartervluchten van Joegoslavische en Bulgaarse
maatschappijen op vliegveld Beek mogen doorgaan. De vergun
ning van de vier maatschappijen die op 1 juli afliep, is verlengd.
Volgens een woordvoerder van het ministerie van verkeer en
waterstaat zal de invoering van een visumplicht per 1 juli voor
de inwoners van de voormalige Joegoslavische republieken au
tomatisch leiden tot een teruggang in de vluchtelingenstroom.
Begin vorige week werden de vluchten tijdelijk verboden omdat
er zoveel mensen uit het door oorlog geteisterde land kwamen.
Paspoort misschien teruggegeven
den haag Minister Dales van binnenlandse zaken overweegt
oude paspoorten ongeldig te maken en desgewenst terug te ge
ven aan de bezitters. Veel mensen blijken dat graag te willen.
Vroeger kon dat, maar sinds de invoering van de nieuwe pas-
poortwet, die dit jaar van kracht werd, was dat niet meer moge
lijk.
Vrouw sticht brand: 3 kinderen dood
breda» Een 33-jarige vrouw uit Breda heeft gistermiddag haar
slaapkamer in brand gestoken. Daarbij kwamen haar drie kinde
ren om het leven. De vrouw is zelf ernstig gewond opgenomen
in een ziekenhuis. De kinderen waren zeven, zes en een half jaar
oud. De vader van de kinderen was niet thuis.
UTRECHT ANP
CNV-voorzitter A. Westerlaken
trekt zijn negatieve uitlatingen
over de verplegersvakbond
NU'91 niet in. In een korte ver
klaring zei hij gisteren slechts
„niet de bedoeling te hebben
gehad NU'91 en haar leden te
kwetsen en te beledigen".
NU'91 neemt daarmee genoe
gen.
Westerlaken kwalificeerde
kleine vakbonden voor een be
paalde beroepsgroep eerder als
„bloedzuigers met een vam
piersmentaliteit", omdat zij
slechts oog zouden hebben
voor het belang van de eigen
UTRECHT GPD-ANP
Westerlaken wil weer centraal overleg
CNV zal daarbij niet inzetten op
collectieve arbeidstijdverkor
ting, maar op het creëren van
meer vrije tijd voor oudere
werknemers, bevordering van
deeltijdarbeid, uitbreiding van
scholingsmogelijkheden en
handhaving en uitbreiding van
VUT-regelingen.
Om succesvol afspraken te
maken over loonmatiging en
bevordering van de werkgele
genheid is nieuw centraal over
leg tussen overheid, werkgevers
en vakbeweging noodzakelijk,
aldus Westerlaken. Hij pleitte in
dat kader voor de totstandko
ming van zogenoemde 'super-
CAO's': centrale afspraken tus
sen werkgeversorganisaties en
vakbeweging die een basis vor
men voor CAO's in bedrijven en
bedrijfstakken.
Van de politiek eist de chris
telijke vakcentrale het vertrou
wen dat werkgevers en werkne
mers in staat zijn sluitende af
spraken met elkaar te maken.
Een „kostenopjagend beleid"
van het kabinet, bijvoorbeeld
door belasting- of premieverho
gingen, is uit den boze, aldus
Westerlaken.
Als de werkgevers bereid zijn af
spraken te maken over bevorde
ring van de werkgelegenheid en
betere arbeidsomstandigheden,
dan zal het CNV tijdens de
CAO-onderhandelingen voor
volgend jaar genoegen nemen
met koopkrachtbehoud.
Dat heeft de nieuwe voorzit
ter van de vakcentrale CNV, A.
Westerlaken, gisteren gezegd bij
de presentatie van de discussie
nota arbeidsvoorwaardenbeleid
1993 van de vakcentrale. Eerder
liet FNV-voorzitter Stekelen
burg al weten dat loonmatiging
'bespreekbaar' is.
Westerlaken waarschuwde
echter: „Blokkades van werkge
vers, uitvluchten van het kabi
net: de CNV-bonden zullen de
rekening presenteren. Als niets
wordt afgesproken over partici
patie en kwaliteit van de arbeid,
dan kost dat geld. Een opdrij
vende, opgejaagde loonontwik
keling is het resultaat."
Het bevorderen van de werk
gelegenheid is voor de vakcen
trale „één van de belangrijkste
speerpunten voor 1993Het
De behandeling van het verzet
van oorlogsmisdadiger Jacob
Luitjens (73) tegen zijn veroor
deling op 1 september 1948 is
uitgesteld tot 22 september. Dat
heeft de Assense rechtbank gis
teren beslist. De zaak werd uit
gesteld, omdat niet duidelijk
was of de in Canada wonende
oorlogsmisdadiger officieel op
de hoogte was van de datum
van de behandeling.
Luitjens werd in 1948 wegens
collaboratie met de Duitsers bij
verstek tot levenslang veroor
deeld. Nadat Nederland begin
dit jaar om de uitlevering van
'de Schrik van Roden' vroeg, te
kende Luitjens verzet aan tegen
het ruim veertig jaar oude von
nis.
Luitjens moet op 6 juli ook in
Canada voor de rechter ver
schijnen. Dan wordt gesproken
over zijn uitzetting. Luitjens is
statenloos sinds een federale
rechter in Canada vorig jaar be
paalde dat hij door te liegen het
Canadese staatsburgerschap
had verworven.
Volgens Luitjens' raadsman
mr. A. Orie is die zitting één van
de redenen dat de man niet in
Nederland kan zijn. Maar offi
cier van justitie mr. A. Marquart
Scholtz denkt dat Luitjens giste
ren niet verscheen uit angst om
te worden gearresteerd. „Ik kan
u verzekeren dat hij wordt gear
resteerd zodra hij een voet op
Nederlandse bodem zet", zei de
officier.
Volgens Marquart Scholtz is
de veroordeling onherroepelijk.
Het openbaar ministerie heeft
aanwijzingen dat Luitjens al in
1983 wist van zijn veroordeling.
Luitjens had toen binnen twee
weken nadat hij het vonnis van
de speciale officier voor de ver
volging van oorlogsmisdadigers
P. Brilman kreeg, in verzet moe
ten gaan.
Amsterdam Een geintje van een woonbootbewoner of alternatieve kunst boven de grachten van Amsterdam?
foto dijkstra
Directie wil geen 'razzia-achtige praktijken' tegen junks meer
De ongeveer dertig personeelsleden van het Amsterdam
se Gemeente Vervoerbedrijf (GVB) die maandag in een
wilde actie junks uit de hoofdstedelijke metrostations
verdreven, kunnen bij herhaling op disciplinaire maatre
gelen rekenen. Dat heeft de GVB-directie de groep te ver
staan gegeven.
AMSTERDAM GPD-ANP
den getolereerd", aldus een
GVB-woordvoerder. Volgens
Hoewel de directie begrip heeft hem is het personeel bevoegd
voor de ergernis onder het per- mensen die overlast veroorza-
soneel, „zullen aan razzia's ken weg te sturen, „maar het is
grenzende praktijken niet wor- geen beleid om dat met z'n der
tigen te doen". Als de contro
leurs de problemen niet aan
kunnen, moeten ze de groep
Ondersteunende Taken inscha
kelen. Die heeft veel verder
gaande bevoegdheden dan de
gewone controleurs.
De GVB'ers verjoegen maan
dagavond in een 'spontane' ac
tie iedereen uit de ondergrond
se stations die er volgens hen
niet thuis hoorde. Daarbij werd
geen geweld gebruikt, zoals
door de mariniers die vorige
week in Rotterdam Perron Nul
schoon wilden vegen. De actie
was echter wel geïnspireerd
door de actie in Rotterdam, al
dus de GVB'ers. Bovendien vin
den ze dat de directie te traag
reageert op een rapport over de
overlast van verslaafden.
Een GVB-woordvoerder wijst
die beschuldiging van de hand.
Drie jaar geleden hield het GVB
al eens de actie 'Paashaas'.
Toen werd er extra gecontro
leerd bij de toegangen van de
stations, werden bloembakken
geplaatst en werden delen van
achterban. Hij noemde NU'91
met name. „Inmiddels is mij
duidelijk geworden dat door de
ze woordkeuze bij NU'91 aan
gesloten leden zich gekwestst
en beledigd voelen", zei de
CNV-voorzitter gisteren. „Dat is
niet mijn bedoeling geweest."
Aan de verklaring van Wester
laken is de nodige juridische
touwtrekkerij vooraf gegaan.
NU'91 had al een kort geding
aangespannen, dat gisteren ge
diend zou hebben. Afgelopen
vrijdag ging de bond evenwel al
akkoord met de inhoud van
Westerlakens verklaring van gis
teren. Aan een kort geding had
NU'91 geen behoefte meer.
De demonstrerende boeren en hun trekkers zorgden voor een complete chaos rond het provinciehuis. foto nieuw anefo rob bogaertz
Meer dan 2.000 Brabantse boeren hebben
gisteren met hun trekkers in Den Bosch
luidruchtig geprotesteerd tegen het ont-
werp-streekplan van de provincie. De ma
nifestatie voor het Provinciehuis leidde tot
fikse verkeersopstoppingen in de stad en op
de snelweg Utrecht-Den Bosch.
In het streekplan is onder meer vastge
legd welke gebieden zijn bedoeld voor agra
risch gebruik. De boeren vinden dat in het
plan de nadruk te veel ligt op het milieu en
de natuur. Ze zijn bang dat daardoor hun
bedrijfsvoering in gevaar komt. Daarnaast
menen ze dat het plan voorbij gaat aan de
milieumaatregelen die de boeren al hebben
getroffen.
De boosheid van de boeren is vooral ge
richt op de CDA-gedeputeerde Jacobs. Zij is
verantwoordelijk voor het plan. In het verle
den trad het CDA steeds op belangenbehar
tiger van de Brabantse boeren, zo stellen ze.
Nu is duidelijk dat de CDA-fractie instemt
met het ontwerp-streekplan.
Tijdens de manifestatie werd Jacobs be-
De voormalige Sovjet-president
Gorbatsjov is -onder Nederlan
ders de meest populaire politi
cus. Op de tweede plaats komt
premier Lubbers en op de derde
ANC-leider Mandela. Dit blijkt
uit een enquête die het bureau
lagendijk gisteren heeft gepu
bliceerd.
De enquête werd in juni ge
houden onder ruim 1.000 Ne
derlanders van achttien jaar en
ouder. Gorbatsjov scoorde in
1990 ook het hoogst. Toenter
tijd kwam de Amerikaanse pre
sident Bush op de tweede
plaats. Die is inmiddels van die
plaats verdrongen door Lubbers
en gezakt naar vier. Daarmee
geniet hij nog altijd het vertrou
wen van tweederde van de Ne
derlandse bevolking.
Van de leiders van drie grote
Westeuropese landen scoort de
Britse premier Major het hoogst
(61 procent oordeeh gunstig).
Daarna komen de Duitse
bondskanselier Kohl (56 pro
cent) en de Franse president
Mitterrand (52 procent).
De Poolse president Walesa is
op de vijfde plaats geëindigd, op
de voet gevolgd door de
Tsjechoslowaakse president Ha-
vel. De Russische president Jelt-
sin heeft minder aanhang in
Nederland: 47 procent oordeelt
gunstig over hem. De Zuidafri-
kaanse president De Klerk doet
het beter bij de Nederlanders:
54 procent is enthousiast over
hem.
ar veel verslaafden
zaten met hekken afgesloten.
Burgemeester Van Thijn ziet
geen aanleiding zich met de
kwestie te bemoeien, omdat het
„een intem probleem van het
GVB" zou betreffen. „Er is geen
sprake van geweld geweest. Er
is bovendien niets gebeurd wat
niet dagelijks op de metroper
rons gebeurt, zij het dan op
kleinere schaal aldus Van
Thijns woordvoerster.
kogeld met eieren en tomaten. Ze brak haar
toespraak tot de boze agrariërs daarop af en
vluchtte het Provinciehuis in. Eén van de
boerenleiders haastte zich te stellen dat het
nooit de bedoeling was geweest om de ma
nifestatie zo te beëindigen.
Later zegde Jacobs toe opnieuw overleg te
zullen voeren met de boeren. Die hebben
de provincie tot 14 juli de tijd gegeven con
cessies te doen. Komen die er niet, dan
staan hardere acties op het programma.
Het ontwerp-streekplan wordü op 17 juli
door Provinciale Staten besproken.
'Consument
profiteert niet
van lage BTW'
DEN HAAG ANP
De verlaging van het hoge
BTW-tarief van 18,5 tot 17,5
procent per 1 oktober, zal niet
in alle bedrijfstakken worden
doorberekend aan de consu
ment in de vorm van lagere
prijzen. Dat vreest Konsumen-
tenKontakt (KK).
Een woordvoerder verwijst
desgevraagd naar „bittere erva
ringen" eind 1988 toen het hoge
tarief van 20 naar 18,5 procent
werd verlaagd. Begin 1989 re
gende het volgens hem telefo
nische klachten bij KK van con
sumenten die geen enkel voor
deel boekten van de verlaging.
De nood bleek zelfs zo hoog
dat besloten werd tot het ope
nen van een speciale klachten
lijn. Het klachtendossier werd
vervolgens bij de fracties in de
Tweede Kamer gedeponeerd.
„Het effect daarvan was mi
niem", aldus de woordvoerder.
Volgens Economische Zaken
kan de overheid ook niet ingrij
pen als een winkelier of fabri
kant op eigen houtje besluit de
consument niet te laten delen
in de BTW-verlaging. Pas als
een hele bedrijfstak besluit de
verlaging niet of nauwelijks in
de prijzen te vertalen, kan het
ministerie aan de bel trekken.
Vanaf 1 januari volgend jaar zijn
dergelijke 'horizontale' afspra
ken namelijk verboden.
De detailhandelsorganisatie
KNOV wijst er op dat in sommi
ge branches een btw-verlaging
wel direct wordt doorberekend.
De rekening van de garagehou
der bijvoorbeeld bevat al een
aparte specificatie van de btw,
omdat zakelijke rijders die weer
met de fiscus kunnen verreke-
Ronnie Tober
krijgt zes weken
voorwaardelijk
ZUTPHEN GPD-ANP
Zanger Ronnie Tober heeft van
de Zutphense politierechter een
voorwaardelijke gevangenisstraf
van zes weken met een proeftijd
van twee jaar gekregen, omdat
hij begin dit jaar agenten met
AIDS heeft bedreigd.
Tober en zijn partner, tevens
manager, kwamen terug van
een optreden toen agenten ze
bij Twello wilden aanhouden
voor een blaastest. Dat lukte
niet. Pas een eind verder hield
Tobers vriend stil. Hij weigerde
een blaasproef en verzette zich
hevig toen hij mee moest naar
het bureau.
Op het hulpgeroep van zijn
partner stapte Tober uit, waar
na hij volgens de agenten zeer
agressief werd. Hij deelde een
klap uit, wilde nogmaals slaan,
maar miste en raakt een muur.
Met zijn bloedende vuist zwaai
de hij naar de agenten en
schreeuwde: „Ik heb AIDS en
nu krijgen jullie het ook." De
dienders kregen bloedspetters
in het gezicht.
Tober zei tijdens de zitting
dat hij zich niet kon voorstellen
dat hij dat had gedaan, mede
omdat hij veel vrienden aan de
ziekte heeft verloren en AIDS-
patiënten helpt. De volgende
dag meldde de artiest zich bij
de politie en liet zich op AJDS
testen. Hij bleek niet besmet
Nederland gokt
massaal op
sportuitslagen
LEIDEN LOMAN LEEFMANS
Nederland is een nieuw, suc
cesvol gokspel rijker. Na lot
to, toto en de staatsloterij
blijkt ook 'winners-tip' een
schot in de roos. Binnen een
maand na de introductie van
het spel door de Stichting
Nationale Sporttotalisator
(SNS) bedraagt de weekom-
zet meer dan 160.000 gulden.
Wie winners-tip speelt,
gokt op uitslagen van sport
evenementen. Niet alleen op
voetbaluitslagen, zoals in de
toto, maar ook op wie Wim
bledon of de Tour de France
wint. Voor de verwerking van
de wedbriefjes, zijn bij onge
veer 2.000 sigarenzaken
computers geïnstalleerd.
Deze week introduceert de
SNS nog een nieuw spel, 'lot
to 4/5'. Het is een vereen
voudiging van het bestaande
lottospel met lagere prijzen
maar hogere winstkansen.
mannelijke vluchtelingen die
tijdens verhoren in het land van
herkomst werden geconfron
teerd met seksueel geweld. De
arts vindt dat een hoog aantal.
Van Tienhoven onderscheidt
lichamelijk seksueel geweld
zoals anale verkrachtingen, fy
siek seksueel geweld, zoals het
toedienen van elektrische
stroom op de geslachtsdelen en
psychologisch seksueel geweld,
waarbij vluchtelingen bij voor
beeld moeten toezien hoe hun
vrouw wordt verkracht.
Niet alleen vrouwelijke maar
ook mannelijke asielzoekers
hebben tijdens martelingen in
het land van herkomst „vrij
vaak" te maken gehad met
seksueel geweld. Dat schrijft A.
van Tienhoven van de Dim tie
Gezondheidszorg Vluchtelingen
van het ministerie van WVC de
ze week in Medisch Contact.
Uit zijn onderzoek blijkt dat
in anderhalf jaar tijd (van janu
ari 1990 tot juli 1991) zo n 130
meldingen binnen kwamen van
