'Tekenen van verval blijven'
Tweede woontoren
in Stevenshof
Leiden
Stevenshof krijgt 'gouden randje'
WBL verbaasd over commotie rond 'riooldaalder'
h
DONDERDAG 25 JUNI 1992
Begraafplaats Groenesteeg wordt in drie jaar gerestaureerd
De hoge populieren langs het water gaan weg, verzakte
grafstenen krijgen een steuntje en de aula wordt in ere
hersteld. Groen bemoste zerken die een hoekje missen
blijven gewoon staan. Want de restauratie van de be-
jj graafplaats aan de Groenesteeg houdt niet in dat alle 'te-
J kenen van verval' verdwijnen. „Na afloop zul je nauwe-
lijks zien dat er iets is veranderd", zegt É.J. Veldhuyzen,
gemeentelijk ambtenaar monumentenzorg.
leiden erna 5traatsma
Het kerkhof tussen de Oranjeg-
racht en Zijlsingel geldt als een
van de mooiste plekjes van Lei-
den. De weelderig begroeide
rustplaatsen van voornamelijk
l leden van gegoede Leidse fami-
t lies vormen een oase van rust in
de oostelijke binnenstad. Veel
j familiegraven met smeedijzeren
hekjes er omheen. Begin vorige
eeuw kostte een graf op deze
plek 60 gulden. Sinds 1975
wordt er niet meer 'ter aarde
besteld'.
Restauratie is hard nodig om
dat 250 tot 300 van de in totaal
750 zerken los liggen en een ge
vaar voor spelende kinderen
zijn. Bovendien is de begraaf
plaats een onderdeel van de
'groene gordel' rondom de sin
gels. De gemeente wil het wan
delen in dit gebied aantrekkelij
ker maken maar dat betekent
niet dat het kerkhof een heus
'recreatiegebied' wordt. ,,Je ziet
nu soms al vrijende paartjes
tussen de grafstenen in liggen",
zegt buurtbewoonster M.
Schaap.
Veel afdekplaten van graven
liggen los. Spelende kinderen
willen er nog wel eens op klau
teren en zouden gemakkelijk in
een diep gat kunnen vallen.
„Onder die losliggende stenen
is vaak een holle ruimte", legt
architect Y. Braaksma, van het
Haagse bureau Braaksma
Roos, uit. Om ongelukken te
voorkomen krijgen deze rust
plaatsen volgend jaar een be
tonnen onderlaag.
De architect heeft ervaring
opgedaan met het restaureren
van een joodse begraafplaats in
Den Haag. „Daar hadden we
het probleem dat de opdracht
gever het veel mooier wilde ma
ken dan het was. In Leiden is
dat gelukkig niet zo."
„De tekenen van verval zullen
blijven, we maken ze alleen be
heersbaar. Naderhand kan je
niet zien dat wij er zijn geweest.
Het is dus niet zo dat we allerlei
dingen gaan oppoetsen. Een in
gezakt graf tillen we met zuig
nappen iets omhoog, maar zet
ten we daarna in dezelfde
scheefstand terug. Namen van
overledenen worden niet op
nieuw ingehakt, begroeide ste
nen worden niet schoonge-
poetst. Je zou je nog wel kun
nen voorstellen dat er een paar
bijzondere graven zijn, van bij
voorbeeld bekende Leidenaars,
die een speciale behandeling
krijgen om ze herkenbaarder te
maken."
De hoge populieren aan de
rand van het terrein, bij de Zijl-
singel en de Nieuwe Rijn, wor
den in oktober allemaal gekapt.
Ze zijn zo hoog dat ze kunnen
omwaaien. Een treurwilg, mid
den op de begraafplaats, moet
er ook aan geloven. Hij staat in
de weg van de daarnaast groei
ende rode beuk, een heel zeld
zame soort waarvan er maar
een stuk of tien van in Neder
land zijn. Het is net zo'n soort
boom als bij de ingang van de
Leidse hortus heeft gestaan.
Buurtbewoners dringen er bij
de gemeente op aan om het
kerldiof de komende maanden
te sluiten. Een beheerder is er al
jaren niet meer en dus is er
nauwelijks toezicht op kinderen
die na schooltijd ravotten tus
sen de wankele zerken. Er wordt
volgend jaar.
Oorspronkelijk zou de rand van de wijk t
recreatiegebiedje worden. Omdat iets minder
huizen in de wijk zijn gebouwd dan eerder de
bedoeling was, wil de gemeente dit gebied ook
bestemmen voor woningbouw. Eerder is een
plan gemaakt om er 72 woningen neer te zetten.
Omdat de grond erg duur is. zouden deze hui
zen erg prijzig worden in verhouding tot de
kwaliteit van de woningen.
Aan de zuidkant van de Stevenshof worden 36
dure woningen gebouwd. Het dure buurtje is
gepland langs de spoorbaar! bij de Gerda Brau-
tigamsingel. Daar moeten 12 vrijstaande wonin
gen verrijzen die rond de vijf ton kosten. Verder
worden er 24 woningen van het type 'twee on
der één kap' gebouwd. Die zullen 3 a 4 ton gaan
kosten. De bouw begint waarschijnlijk begin
Bewoners vrezen nieuwbouw naast de deur
De namen op de grafstenen op de begraafplaats worden niet opnieuw ingehakt. De tekenen des tijds worden
bij de restauratie zoveel mogelijk gerespecteerd.
veel vernield en gestolen. men dat ze daar tot oktober
Veldhuyzen: „Het is inder- mogen blijven wonen." Is de
daad zorgelijk dat er zoveel v
nield wordt. Met allerlei kruisen
en losse stenen gaat men de
hort op. Maar omdat die krakers
er zitten is het terrein moeilijk
af te sluiten. De gemeente is
met de krakers overeengeko-
aula gerestaueerd dan zal er
volgens plan een nieuwe be
heerder worden aangezocht.
Ook de financiering van het
project is nog niet geheel rond.
De provincie heeft in 1990
65.000 gulden beschikbaar ge
steld en verder hoopt de ge
meente op een bijdrage van het
rijk. Leiden zelfheeft nauwelijks
geld beschikbaar. De hoop is
dan ook gevestigd op een on
langs opgerichte stichting van
nabestaanden die geld zou kun
nen inzamelen. De restauratie
neemt zo'n drie jaar in beslag.
Directeur Boggia van de Woningbouw
vereniging Leiden zegt 'enigszins verrast'
te zijn door de actie van de bewoners
commissie tegen de nieuwe rioolheffing
van de WBL. „Een meerderheid van de
leden is tijdens de algemene ledenverga
dering akkoord gegaan met onder meer
deze maatregel. Na de nodige discussie,
dat wel. Maar deze heffing is goedge
keurd, daar waar andere voorstellen des
tijds zijn afgewezen", aldus Boggia. Hij
houdt het er maar op dat een aantal le
den zich tijdens de vergadering heeft la
ten leiden door het verenigingsbelang,
maar nu hun persoonlijke belangen weer
voorrang geven.
WBL wil uit de heffing1,50 gulden per
maand de kosten betalen voor het
ontstoppen van riolen. Die slibben gere
geld dicht doordat sommige bewoners
zaken als maandverband en kattebak-
vullingen door de wc spoelen.
De bewonerscommissie, de motor
achter de actie, vindt het terecht dat de
woningbouwvereniging huurders hier
voor op hun kop geeft, maar vindt het te
ver gaan om een speciale heffing in te
voeren. De commissie verwijt de WBL
vooral dat ze de huurcontracten eenzij
dig wijzigt en roept de 8500 huurders op
de heffing niet te betalen.
Boggia herhaalt dat de heffing door de
leden (lees: huurders) is goedgekeurd tij
dens een ledenvergadering. De directeur
wil de zaak echter niet op de spits drij
ven. Huurders die de 1,50 gulden inhou
den krijgen geen 'dreigende brief van de
WBL, maar worden doorverwezen naar
de huurcommissie. „We beschouwen de
inhoudingen als bezwaren tegen een
huurverhoging. Die zullen we volgens de
normale procedure afhandelen.
Bij de bewonerscommissie zijn, enkele
dagen na het begin van de actie, inmid
dels zo'n 60 reacties binnengekomen.
Mevrouw M. Schaap van de commissie
toont zich zeer tevreden over dit aantal.
Ze verwacht dat er nog minstens enkele
tientallen bezwaarschriften bij zullen ko-
Bij treinstation De Vink wordt
een woontoren met acht verdie
pingen gebouwd. Naast dit ho
ge gebouw verrijzen twee klei
nere flats van vijf en vier hoog.
In de nieuwbouwwijk staat al
een hoge woontoren, bij de
Dobbedreef.
De appartementen worden
gebouwd aan de kant van het
Alexandrine Tinneplein. Totaal
worden in het gebiedje 21 een
gezinswoningen gebouwd.
Langs de spoorbaan verrijzen
maisonnettewoningen en hui
zen voorouderen.
Alle 135 woningen in het ge
bied worden verhuurd. Oor
spronkelijk was het de bedoe
ling om op het terrein slechts 90
woningen te bouwen. Er was
meer ruimte gereserveerd voor
bedrijven. Het plan wordt dan
echter te duur en het risico is te
groot dat de bedrijfsruimte niet
wordt verhuurd, vindt Woning-
Halve ton voor
feest Ons Doel
Het bestuur van de woning
bouwvereniging Ons Doel heeft
de leden voorgesteld om een
bedrag van 50.000 gulden uit te
trekken om het 75-jarig bestaan
in september van de vere
niging te vieren.
De ledenvergadering beslist
maandag waaraan het geld
wordt uitgegeven. Zij is voor de
keuze gesteld het geld aan een
goed doel te geven of te verde
len over de wijken waarin Ons
Doel woningen bezit. De bewo
nerscommissies kunnen bepa
len waar het geld naar toe gaat:
een attentie voor de bewoners,
een wijkfeest of bijvoorbeeld
straatmeubilair.
Het is een groeiende minderheid.
Volwassen kerels die met
speelgoedtreinen spelen, kastelen van
lego bouwen of dinkie-toys verzamelen.
Eeuwige kinderen. De Leiderdorper
Gerrit Anker, zelf oud-brandweerman,
spédrt niet alleen bluswagens, hij is er
bezeten van.
|J| De tijdelijke
B exposities van
verzamelingen, in
de vitrines van de
bibliotheek aan de
Nieuwstraat, zijn altijd wat
bijzonders. 'Steeds' schreef al
eerder over een Leidse student
die er een deel van zijn grote
collectie tandenborstels
tentoonstelde. De rijdende
etalages in de 'bieb' zitten nu
vol met rode brandweerauto's.
Met name jongentjes tussen de
vijf en twaalf jaar, zwermen
rond de vitrines en drukken
meermalen hun neus op het
glas om zo goed mogelijk naar
de wagentjes te kunnen kijken.
Brandweergaloos
.Ik ben geen pyromaan maar
i pyroloog", vertelt Anker
Nederland tot Amerika. En na
tuurlijk zijn de wagentjes bijna
allemaal rood: „Ja, het moet een
kleur zijn die opvalt en rood
wordt natuurlijk in verband ge
bracht met vuur. Maar de
brandweerwagens zijn niet al
tijd rood hoor. Er is een periode
geweest dat je in Nederland ook
gele had en in Engeland heb je
ze nog steeds in alle kleuren van
de regenboog. Dat zal met de
eenwording van Europa afgelo
pen zijn. Verder is er zelf een
verfsoort die brandweerrood
heet", weet Anker.
Brandweerkunde
Anker zit vol van dit soort
'weetjes' over de brandweer en
de verschillende wagens. Waar
om ze in Amerika groter zijn
(„hele slagschepen"), bij lucht-
zijn standaardgrap. De 53-jarige havens sneller, die van blik
Leiderdorper is 23 jaar brand
weerman geweest. Eerst 18 jaar
bij de vrijwillige brandweer en
daarna nog eens vijf jaar als be
roeps. Hij startte zijn vefzame-
ling in 1985 toen hij bij een zo
veelste jubileum een brand-
weerautootje kreeg: „Die vond
ik leuk. Vanaf dat moment als
mensen vroegen wat ik wilde
hebben, bij een verjaardag of
i, dan zei ik 'geef n
duurder en welke met schuim
en met water spuiten. Het liefst
had hij niet alleen de schaalmo
dellen maar ook echte wagens
verzamelt. Die zijn echter een
beetje te groot voor de stoep
van de Koningstraat.
Maar foto's, blussers, bordjes,
straalpijpen en kranteknipsel
spaart hij naast de autootjes
ook, als het maar met de brand
weer te maken heeft. Het
'Pyroloog' Gerrit Anker bij een deel van zijn verzameling.
brandweerauto', en zo is het be- pronkstuk van zij verzameling is
gonnen aldus Anker, nog
steeds op vrolijke toon.
Inmiddels heeft hij er meer dan
vierhonderd, uit alle windstre
ken. Van I long Kong tot het
Iberisch schiereiland en van
t Amerika afkomstige
bouwdoos van een brandweer
wagen uit het einde van de vori:
ge eeuw: „Die is ingezet tijdens
de eerste grote aardbeving in
San Francisco er zij er maar zes
van gemaakt. Die is niet in de
bibliotheek te zien maar zit
thuis, stofvrij achter glas. Ik kon
er jaren geleden al enkele hon
derden guldens voor krijgen",
aldus Anker.
Brandweerloos
Dan wijst hij op een kleine auto:
„Dat is de nieuwste trent. Wa
gentjes die snel bij een brand
aanwezig kunnen zijn en de
aanval op het vuur openen tot
dat het grote materieel er is. In
Alphen en Delft doen ze dat al
zo. In Leiden zijn ze er nog over
bezig."
Met zijn verzameling treedt hij
wel vaker naar buiten. Bij open
dagen van brandweerkorpsen
en themadagen op basisscho
len. Maar het opperste geluk
voor Anker wordt bereikt als hij
zijn zolderkamer, die hij als een
soort museum heeft ingericht,
kan genieten: ,,'t Is niet zo dat ik
helemaal niet zonder kan, hoor.
In de zomer geniet ik het liefst
van de buitenlucht", verdoezelt
de ex-brandweerman zijn fana-
Hij is niet de enige die het op
brandweerauto's heeft gemunt.
Er zijn er meer:..Fabrikanten
weten dat ze die auto's al lang
bouwvereniging Leiden die het
plan samen met de gemeente
opzet.
Er is ook ruimte gereserveerd
voor kantoren en winkels. De
gemeente wil
stemming geven
ningen als een restaurant,
snookercentrum of sportschool.
Tussen de woningen worden
een groenstrook, een speeltuin -
tje en parkeerplaatsen aange
legd. En omdat op het Alexan
drine Tinneplein twee buslijnen
eindigen wil de gemeente daar
een toilet voor buschauffeurs
plaatsen.
Het bouwplan wijkt af van het
bestemmingsplan, waarin meer
ruimte is gereserveerd voor be
drijven. Bovendien mogen vol
gens dat plan appartementsge
bouwen niet meer dan zes ver
diepingen tellen. De raadscom
missie voor volkshuisvesting
spreekt zich vanavond uit over
een procedure voor wijziging
van het bestemmingsplan.
Tijdens een informatieavond
van de gemeente lieten sommi
ge bewoners van de Dobbedreef
weten dat ze vinden dat de
nieuwbouw te dicht bij de be
staande huizen komt te staan.
Ze zouden bovendien liever
zien dat er koophuizen naast
hun woningen worden ge
bouwd. Om 'inkijk' te voorko
men worden aan de zijkant van
de woningen geen ramen ge
maakt, zo beloofde een ambte-
„Er is nergens enig contact
met ons over geweest. We zou
den voor de informatie-avond
een schriftelijke uitnodiging
krijgen maar de info-avond
stond alleen aangegeven in dat
zondagskrantje. En behalve dat,
willen we sowieso meer overleg
met de gemeente. Inspraak was
op die zogeheten inspraak
avond niet mogelijk", aldus een
van de bewoners. Vanavond
zullen de bewoners hun bezwa
ren kenbaar maken.
Vorkheftruck ramt werknemer
alphen aan den run»man is met een gebroken been
opgenomen in ziekenhuis
Een vorkheftruck heeft gister- Rijnoord. Het ongeval gebeurde
avond bij een transportbedrijf tijden het lossen van een
aan de A. van Leeuwenhoekweg vrachtwagen. De politie stelt
een werknemer aangereden. De een nader onderzoek in.
AGENDA
VRIJDAG 26 JUNI
Leiden
Klaverjassen, jokeren en sjoelen
bij Speeltuinvereniging Stevens
hof, C. van Bruggepad 2, aan
vangt 20.15 uur.
Warmond
Officiële opening van de Kaag-
week in het Gemeentehuis met
uitreiking van 't Sloepie en de
Warmondse Sportprijs, aanvang
19.00 uur.
Klaverjassen met 'verplicht
gaan' in 't Meerpunt, aanvang
20.00 uur.
Noord wijk
Bonsai show met demonstratie
snoeien, Far East Bonsai Centre,
Kraaierslaan 30, van 9.00 tot
12.00 uur.
Tentennacht, org. Bollenbad en
Zwem ver. NZ&PC, voor alle kin
deren van 6 t/m 11 jaar uit
Noordwijk, Bollenbad, Nieuwe
Zeeweg, aanvang 18.00 uur.
Swingavond georganiseerd door
Homojongerendisco 'De Roze
Bollen', Join Centrum, Wete
ringkade 2, bar open 21.00 uur,
disco van 22.00 tot 01.00 uur.
BURGERLIJKE STAND
LEIDEN
Geboren Bryan,
kooi Judi
tering en C.E. Jar
Haasnoot en S.E
Maria
-. N Gülen M. Be
dv. A.G. van de We-
Plas Hendri-
cus Cornells, zv. H M. van Beek en
M.C.B. van Beek Nazife, dv. E. özyü-
rek en G. Ozyürek Bas Adrianus Nan-
ne. zv. B.N.J. van der Veer en P. Mole
naar Buse, dv. 0. Erdur en H Erdur
Rutger Daniël, zv. J.C. Bartelsman en
C.H. Postma Melissa Sherida, dv. RJ
van Putten en D.M. Reveco Gómez
Eleonora José Willemijn, dv. J.H
Goosens en I.N. van der Boog Lucinda,
dv. P.J. Stikkelorum en W C.J Slierings
Jermaine, dv. P A Post en A. Haitsma
Ricky Hendnka Theodora, dv. W M G
Steenvoorden en K Bodrtj Dave, zv.
J.H. Kleijn en W.J.V. de Vries Eva
Roos, dv. S.E de Bie en C.J M Lange-
veld Gilles Paul, zv P van Nieuwkoop
en P. Meijer Linda Elize Barbara, dv.
G. Koning en E. Zuiderduin Leroy Ke
vin, zv. R.C Meeuwissenen I.H. Vos*
Elisabeth, dv. J. van Kan en A. Hoorn
weg Jippe Gjalt, zv. R.G Dalstra en
D.J. Lebens Dennis Johannes, zv. PJ
de Ruijteren W.L.S. Pouw* Shera, dv.
L.P.H HogenesenM Kershof Adrtaan
t.Q.A. Sluijs
n ML
ïr* Bart, zv P van
n E.A.M. Noordover Renske. dv
niet meer voor kinderen maar
voor de verzamelaars maken.
Daarom brengen ze er telkens
maar een paar van uit waardoor
de prijs stijgt. En hoewel alles
hier goed verzekerd is, heb ik de
Faico Rolf, zv R.S. van Mierloen I.J.S
Groot Joost, zv. G.A.W. de Munk en
F F. Wery Loubna, dv. A. Nassiri en h
Sbaai Suzanne Arendje Anna. dv. N
van Duijn en A,C. van Duijn Alan Jo
hannes Gerardus, zv. J.J. Hopman en
M M.C.M Lakeman Lotte Anne, dv
J.J. Verhoeve en R.E.J M. Jansen Pri:
cilia, dv. J. Vermeer en B. He.neman
Sabine, dv E Buitenwerf en T. Kleene
Susanne Brigitte Janneke, dv. M G
Gijsbersen J van Kernebeek» Hugo
Rutger Willem Eugène. zv. R.G.C.m.m
van Basten Batenburgen B S.E L M
van Bouwdijk Sophia Frédérique Fran
cine, dv. F.J. Meijer en M C E Verlaan
Daniél, zv. D.J. van Vliet en L.P de
Mooij Shoedelmcely Dayenise, dv
E.Y.C. Seint|e Stephanie Caroline, dv
D.H. Naylor en A. van Bemmel
Overleden M.E.W. Jeursen, geb. 1 mei
1948, echtg. van P A T M. Brand F
Huetmg, geb. 19 juli 1906, geh gew
met D.A. van den Buuse B de Ruiter,
geb 29 nov. 1896, geh. gew. met A.C
Meester B.J van der Poel, geb 1
maart 1918. man A E Nanning. geb
12 mei 1944, echtg. van B. van Di|k
G.T. Scholte, geb 30 dec 1918. man*
N. Werk. geb. 22 mei 1942, man P.J
Neuteboom, geb. 3 okt 1929, man P
Boon, geb 1 mei 1923. man P Rij
fers, geb 16 april 1896. man H F V
Monquil, geb. 9 mei 1936, geh gew
met C. van Zoomeren G.C. Waasdorp,
geb 27okt 1914, man* J A Ammer
laan, geb. 18 maart 1930. geh gew
met C.W. van Velzen P A. Ruymgaart.
geb 6 juli 1925, man P E Verbeek,
geb. 1 aug. 1896. geh gew met C S.
Weijermans* H.J van Brake!, geb 16
dec. 1937, vrouw*A.M M Smit,geb
14 sept. 1905, vrouw G.H Komst,
geb. 21 mei 1914, man
Gehuwd J.N. van der Klaauw enC. van
lngen*A.M Spi|ker en J.C.E van Vel
zen E W S Rademaker en M H Hel
versteijn J. Breugem en M van Voort
huijzen S.T Gibbard en N Cummins
C. Zweistra en T l. Vaillant *G.J. Schut
en M H. van Soest J.A A M. Vasenen
A A A. Damhuis* J Rosbergen en J.J
Bavelaar P. den Hartog en L.P van
Velzen P van Kammen en F.L. Roelofs
R.A.C.M. den Hollander en M M.J Dón
gelmans M.J Beekwilder en J.H F Tals
ma M.J. van Oudenallen en B C M
Omtzrgt F Bouwman en J.J. Schuur
C.J. Laterveer en H A van Kesteren
