'Wij kunnen het zelf
niet eens bevatten'
Kamer: meer subsidie
Architectuurinstituut
Cultuur&Kunst
HEEFT UAL EEN ABONNEMENT
MEER DAN 100 VOORSTELLINGEN
071-131941
Expositie
magisch
realisten
in Arnhem
Museumvereniging vraagt hulp
De Graas Domcantor
Carl Orff-uitvoering in stadion
DINSDAG 23 JUN11992
9
redactie: cees v
D'Ancona vóór
deltaplan
monumentenzorg
den haag anp
Minister d'Ancona van cul
tuur is voorstander van een
deltaplan monumentenzorg
waarop CDA en PvdA giste
ren hebben aangedrongen
tijdens de behandeling van
de Cultuurnota in de Tweede
Kamer. De bewindsvrouwe
wil zich er voor inzetten dat
geld uit de aardgasbaten
wordt benut voor de monu
mentenzorg. Monumenten
dragen volgens haar bij aan
een gunstig investeringskli
maat.
d'Ancona was een beetje
boos dat er voortdurend
werd gewezen op de bezuini
gingen in de monumenten
zorg sinds 1980. Daar is ze
immers niet in haar eentje
verantwoordelijk voor, zo
bleek uit haar woorden, maar
ook de Kamer die het altijd
had laten gebeuren. Verder
moet er volgens haar ook
eens naar de vele lichtpunten
in de monumentenzorg wor
den gekeken.
De dreiging van marktver
storing door het uitdelen van
BKR-kunst is volgens de mi
nister niet zo zorgwekkend
als de WD en de Federatie
van Kunstenaarsverenigin
gen vrezen. Het gaat inmid
dels niet meer om het oor
spronkelijke aantal van
213.000 werken. Daarvan is
een groot aantal in bruikluin
gegeven, de resterende
113.000 werken staan nog in
de depots. Daarvan zijn er
een kleine 7000 te slecht om
nog te restaureren.
Op verzoek van de PvdA-er
Valk zal de minister met haar
collega van vrom gaan over
leggen over een interdepar
tementale werkgroep die de
depotbehoefte in ons land
moet gaan inventariseren.
Rockformatie Guns N' Roses vanavond in de Rotterdamse Kuip
Moeders, sluit uw dochters op, Guns N' Roses is ih aan
tocht. Voorafgegaan door allerlei schandalen en wilde ge
ruchten zijn de nieuwe bad boys van de Rock Roll uit
Los Angeles op weg naar de uitverkochte Rotterdamse
Kuip, waar ze vanavond samen met de nauwelijks min
der interessante support acts Soundgarden en Faith No
More worden verwacht. Hoogste tijd dus voor een (com
pact) portret van de meest spraakmakende rockband die
de jaren negentig tot nog toe hebben opgeleverd. Aan de
hand van een exlusief interview met gitarist Slash, die
met zanger Axl Rose a la Jagger Richards bij The Stones
tekent voor geluiden en uitstraling van de onstuitbare
'Gunners'.
Komen de 'Gunners' eigenlijk
wel, vraagt menigeen zich deze
dagen af, nadat zanger Axl Rose
onlangs in Manchester plotse
ling instortte. Lichamelijk vol
komen uitgeput, luidde de eer
ste diagnose. In daaropvolgen
de berichten is steeds melding
gemaakt van een spoedig her
stel, zodat mag worden aange
nomen dat het met 'Rotterdam'
wel in orde komt.
Axl Rose, die onlangs in Manchester plotseling instortte. Lichamelijk volkomen uitgeput, luidde de eerste dia
gnose van de toegesnelde arts die de Midas Wolf van de Amerikaanse rock om te beginnen 36 uur volstrekte
rust voorschreef. In daaropvolgende berichten is steeds melding gemaakt van een spoedig herstel, zodat mag
worden aangenomen dat het met de voortzetting van de wereldtoernee wel in orde komt. foto cpd
rotterdam louis du moulin
Een jaar of vijf geleden deden
twee jonge, wilde Amerikaanse
bands een promotierondje Eu
ropa, met inbegrip van het Am
sterdamse Paradiso. Alle opge
trommelde platenbonzen kwa
men voor Faster Pussycat, want
die glamrockformatie was vol
gens de heren van Warner in
Los Angeles de absolute belofte
voor de jaren negentig. Het an
dere groepje werd niet meer
dan voor lief genomen, omdat
het net even te eigenwijs, te on
gedisciplineerd en te middel
matig werd geacht.
Vanavond staat juist dat club
je ongeregeld genaamd Guns N'
Roses bij zijn tweede bezoek
aan Nederland in een uitver
kochte Kuip, een gebeurtenis
die in deze drukke popzomer de
gemoederen veel meer bezig
houdt dan de even massale
concertvisites van andere groot
heden als Dire Straits, Elton
John, Eric Clapton, Michael
Jackson en Genesis.
Nieuwe directeur 'Volkenkunde'
LEIDEN Het Rijksmuseum voor Volkenkunde, aan de Steen
straat in Leiden, krijgt een nieuwe directeur: dr. S.B. Engelsman.
Hij treedt per 1 juli in dienst van het museum, waarna hij per 1
september de directeur ad-interim, ir. E.M. Storm, opvolgt. En
gelsman (42) is momenteel hoofd van de afdeling wetenschap,
presentatie en bibliotheek bij het Rijksmuseum voor de Geschie
denis der Natuurwetenschappen en van de geneeskunde 'Muse
um Boerhaave' te Leiden. Hij is tevens adjunct-directeur van dit
Schrijver Gheorghiu (75) overleden
parus De van oorsprong Roemeense schrijver Virgil Gheorghiu
is gisteren in een ziekenhuis in Parijs overleden. Gheorghiu is 75
jaar geworden. Hij verwierf vooral bekendheid met zijn roman
'Het 25ste uur' (1949), die een bestseller werd en in de jaren '60
wérd verfilmd. De roman beschrijft de verwarring die heerste in
Midden- en Oost-Europa na de Tweede Wereldoorlog. Gheorg
hiu verliet zijn land in 1944 toen de Sovjettroepen arriveerden.
Sinds 1948 woonde hij in Frankrijk, waar hij patriarch van de or
thodox-Roemeense kerk was.
Metropolis: vernieuwende pop
Rotterdam Er zijn al twaalf bands gestrikt voor de vijfde editie
van Metropolis, het jaarlijkse gratis festival voor vernieuwende
pop in het Rotterdamse Zuiderpark op zondag 6 september. Het
zijn: Hallo Venray (in bijzondere samenstelling), Burma Shave,
Beatcream, The Young Gods (Zwitserland), Live, Mercury Rev,
Smashing Pumpkins, Monster Magnet (alle vier USA), Les VRP,
Les Wampas (beide Frankrijk), Ride (UK) en The Cropdusters
(Ierland). Metropolis wordt geopend door het zeventigkoppige
mannenkoor van het Rotterdamse openbaar vervoerbedrijf RET.
PolyGram haalt INXS binnen
Hilversum PolyGram heeft een belangrijk contract gesloten met
de succesvolle formatie INXS. Door deze overeenkomst verwerft
PolyGram de auteursrechten op de songs van de twee volgende
albums en op veel goed verkopend bestaand werk. PolyGram is
de op twee na grootste muziekuitgever ter wereld. Het bedrijf
telt 27 vestigingen in 21 landen. In een toelichting verklaarde
David Hoekman, bestuursvoorzitter van de muziekuitgeverij,
zeer ingenomen te zijn met de samenwerking. Met het contract
voegt INXS zich bij een lange rij bekende artiesten, die door Po
lyGram worden vertegenwoordigd, onder wie Elton John, Van
Morrison, Bob Marley, Robert Palmer, Joan Armatrading en The
Scorpions.
voor het komend seizoen
in de Leidse Schouwburg?
Voor een aantal avonden zijn de
abonnementsplaatsen uitverkocht maar voor
kunt u nog een abonnement aanvragen.
Hoe sneller - hoe meer kans.
Bel voor informatie en/of gratis
toezending nieuw seizoenprogramma
LEIDSE SCHOUWBURG, oudeves,43
telefonisch plaatsbespreken 071-131943/131944
arnhem «anp
De magisch realistische schil
derkunst staat tot en met 23 au
gustus centraal in een grote
overzichtstentoonstelling in het
Arnhemse Gemeentemuseum.
Het magisch realisme, dat zijn
bloeitijd beleefde in de jaren
dertig en veertig, wordt geken
merkt door de nauwkeurige
weergave van objecten en per
sonen, die zich door de speciale
belichting en soms ook door de
vreemde combinaties in een
raadselachtige sfeer bevinden.
Het Arnhemse museum bezit
de belangrijkste collectie van
werken in deze stijl, verworven
in vooral de na-oorlogse jaren.
Tussen 1950 en 1970 werden
zeker 50 magisch realistische
werken aangekocht. Het ging
om stukken van Dick Ket, Wim
Schuhmacher, Raoul Hynckes,
Charley Toorop, Edgar Fern-
hout, Pyke Koch en, de bekend
ste van allen, Carel Willink.
Het Arnhemse Gemeentemu
seum roeide in die twintig jaar
eigenlijk een beetje tegen de
stroom in. Het (magisch) realis
me had, grotendeels ten on
rechte, immers een bijsmaak
gekregen doordat de nazi's het
werk nogal hadden gewaar
deerd.
Daarbij was Pyke Koch in het
vooroorlogse Italië in de ban ge
raakt van het fascisme daar en
zou hij aan het begin van de
oorlog kort lid van de NSB zijn
geweest. Zijn 'Zelfportret met
zwarte doek' uit 1937 deed al
het een en ander vermoeden, al
heeft Koch altijd ontkend dat de
zwarte band om zijn hoofd een
fascistisch symbool was.
De laatste tien jaar is er nader
onderzoek gedaan naar het
werk van de magisch realisten
en mede hierdoor is de belang
stelling ervoor gegroeid. Dat
was voor het Gemeentemuse
um de aanleiding om een over
zichtstentoonstelling te houden.
De tentoonstelling is bovendien
gecombineerd met de uitgave
van het boek 'Magisch realisten
en tijdgenoten' onder redactie
van Jan Brand en Kees Broos.
Dit eerste echte werk over het
magisch realisme
op de Arnhemse collectie.
Niet alleen het volledige eigen
bezit is in het Gemeentemuse
um uitgestald, er zijn voc
volledigheid ook bruiklenen.
Behalve de magisch realisten
hangen er verder ook tijdgeno
ten. Artikelen, boeken, foto';
brieven en kritieken complete
ren het tijdsbeeld. Dat tijd}
beeld is heel belangrijk bij deze
expositie, want het museum wil
een inzicht geven in de omstan
digheden waaronder de ma
gisch realisten werkten.
In het Philips-stadion in Eindhoven vinden op za
terdag 4 en zondag 5 juli uitvoeringen plaats van
de Carmina Burana van Carl Orff. Daarbij zal vol
gens de organisatoren volop gebruik worden ge
maakt van de hedendaagse lichttechniek. „Maar
het wordt geen lichtshow: er is alleen sprake van
belichting die de sfeer van de show tot uitdruk
king brengt." In totaal zal voor de belichting
950.000 watt worden gebruikt.
Het werk van Orff zal worden uitgevoerd door
het 96-koppige Moravisch Filharmonisch Orkest
uit het Tsjechoslowaakse Olomouc, een koor van
550 zangers en drie solisten. Het geheel staat on-
De tijdelijke onderbreking
van de in totaal twee jaar du
rende intercontinentale trip
heeft weer nieuwe glans gege
ven aan het inmiddels alom be
kende groepsimago dat is ge
grondvest op onvoorspelbaar
heid en rebellie, twee pijlers
waar men in de moderne mu
ziekindustrie doorgaans zo
huiverig voor is. Zo bekeken
komt het instorten van Axl Rose
Guns N' Roses niet helemaal
ongelegen, net zomin als de
aanhoudende stroom berichten
over de arrestatie die hem
wacht zodra hij een voet zal zet
ten in de staat Missouri. Uit
komst van een aanldacht we
gens het aanzetten tot rellen tij
dens een concert in St.Louis vo
rig jaar juli.
Uitstraling
The new bad boys of rock 'n
roll, het uitdragen en versterken
van dat beeld heeft de algehele
uitstraling van de voormalige
punkrockers annex junkies al
leen maar bevorderd. Guns N'
Roses staat vanaf het prille be
gin (1985) bij de fans vooral
voor protest tegen de gevestigde
orde en de band zelf wil dat als
hel even kan graag zo houden.
De vraag is alleen hoe lang zo'n
recalcitrante houding nog mo
gelijk is bij een steeds grotere
druk van buitenaf als gevolg van
een aldoor toenemende belang
stelling.
De interne spanningen die
voortvloeiden uit de populari-
teitsexplosie leidden al tot het
vertrek van drummer Steve Ad-
Ier en tweede gitarist Izzy Strad-
lin. En niet voor niets laat Slash,
het muzikale brein, zich ontval
len: „Ik hoop dat we in elk geval
deze toemee tot een goed einde
zullen brengen. Daarna moeten
we elkaar maar eens even met
rust laten om er achter te kun
nen komen of we nog met el
kaar verder kunnen. De kern
van de band, Axl, Duff (McK-
agen, de bassist) heeft zich door
die krankzinnige ontwikkeling
van een simpel clubbandje tot 's
werelds meest geliefde rock
groep moeten heenbijten. De
emotionele schade daarvan valt
nog niet te overzien."
„We zijn op eigen kracht zo
ver gekomen, met de steun van
onze fans die ons veel beter be
grijpen dan vrijwel alle critici.
Om een voorbeeld te geven: de
kids zullen nooit mekkeren als
we te laat op het podiupi ver
schijnen. Omdat zij, anders dan
al dre journalisten, wel begrij
pen dat als je opgaat voor zo'n
drie uur je eerst even moet op
laden en dat zoiets de ene
avond gemakkelijker gaat dan
de andere. Zij hebben er ook
begrip voor dat er soms flinke
stiltes vallen tijdens het optre
den, omdat we gewoon eerst
even moeten overleggen hoe we
verder zullen gaan. Dat zijn nu
eenmaal de consequenties als je
niet met een heilige setlist
werkt, als je ruimte wilt laten
voor je spontaniteit."
Van al die 'deskundologen',
die trachten het fenomeen
Guns N' Roses tot in de finesses
te analyseren, heeft Slash geen
hoge pet op. „Kennelijk wil men
er niet aan dat amusement on
ze handel is, dat we in de eerste
plaats van stad naar stad trek
ken om met onze fans een fan
tastische avond te beleven.
Daarover moet je verder niet te
ingewikkeld doen. Ga je de on
zichtbare drijfveren van dit ge
zelschap wel zitten ontleden
dan raak je alleen maar ver
dwaald. Hoe dieper je erin
duikt, des te verder je verwij
derd zult raken van de kem.
Wijzelf kunnen het niet eens al
lemaal bevatten wat er is ge
beurd en gaande is. Denk je dan
dat een buitenstaander dat wel
kan?" J
d'Ancona. De vereniging wil verder graag de toe
zegging dat het Deltaplan voor cultuurbehoud
langer wordt gegarandeerd dan tot 1996 en dat er
een blijvende soepele opstelling komt als het gaat
om Deltaplan-subsidies voor niet-rijksmusea.
De vereniging hoopt verder op een ruimer aan
koopbudget. Gevraagd wordt ten slotte ook om te
waken voor een „sluipende en blijvende grote be
moeienis" van de overheid met de zelfstandig
wordende rijksmusea.
De Nederlandse Museumvereniging heeft de
Tweede Kamer gisterochtend om hulp gevraagd.
De vereniging vraagt de Kamer aan te dringen op
invoering van het lage btw-tarief van 6 procent
voor musea. Ook moet de Kamer iets doen aan de
successierechten die moeten worden betaald bij
het erven van kunststukken. De Tweede Kamer
behandelde gisteravond het onderdeel cultuurbe
houd en -beheer van de cultuurnota van minister
'Ariadne van Bolivie', een olieverf van Willink. Te zien tussen ander
werk van magisch realisten op de Arnhemse expositie. foto anp
den haag «anp
Een zeer grote meerderheid van
de Tweede Kamer vindt dat het
Nederlands Architectuurinsti
tuut, dat binnenkort in Rotter
dam zijn nieuwe behuizing be
trekt, voor meer overheidssub
sidie in aanmerking moet ko
men dan de toegezegde 5 mil
joen gulden per jaar.
Tijdens een Kamerdebat gis
teren met de ministers d'Anco
na (wvc) en Alders (vrom) over
het architectuurbeleid spraken
Kamerleden van CDA, PvdA,
WD en D66 zich uit voor ver
hoging van de subsidie.
De Raad voor de Kunst heeft
een subsidie van 6 miljoen gul
den geadviseerd. Uit berekenin
gen van een accountantsbureau
is gebleken dat inkrimping van
de activiteiten van het Architec
tuurinstituut onontkoombaar is
als de subsidie op 5 miljoen gul
den gehandhaafd blijft. De Ka
mer vindt dat de extra subsidie
moet worden opgebracht door
minister Alders, omdat men al
gemeen van mening is dat de fi
nanciële bijdrage van het de
partement van vrom aan het ar
chitectuurbeleid aan de magere
kant is.
Kritiek
Hoewel d'Ancona en Alders
werden geprezen voor het uit
brengen van de nota 'Ruimte
voor architectuur' was er wel
veel kritiek op de inhoud van de
nota. WD-woordvoerster Van
Heemskerck: „Het is de grote
verdienste van beide ministers
eindelijk eens een discussie op
gang te krijgen over architec
tuur. De nota zelf stelt ech
ter niet veel voor."
Mooie woorden, maar geen
enkele beleidsmatige uitwer
king, zo luidde de kritiek van
CDA-Kamerlid Van der Heijden.
PvdA-woordvoerder Niessen
uitte kritiek op het beperkte ka
rakter en het geringe ambitieni
veau van de nota.
Van der Heijden en Niessen
zetten vraagtekens bij het nieuw
op te richten Stimuleringsfonds
voor de architectuur. Beiden
vinden dat het bedrag van 7
miljoen gulden dat jaarlijks be
schikbaar is veel te veel versnip
perd dreigt te worden over tal
van kleine projectjes. „Absoluut
zonde" en „idioot" noemde
Van der Heijden dit.
Niessen signaleerde „een
baaierd van activiteiten" van
het stimuleringsfonds, waarin
voorlopig nog de zwaartepun
ten ontbreken. Ter voorkoming
van dubbel werk en ter stimule
ring van een goede coördinatie
pleitte Niessen er voor het Sti
muleringsfonds onder dak te
brengen bij het Architectuurin-
stituut.
utrecht cpd
eindhoven der leiding van dirigent Jan Verborgt. De kosten
van het project bedragen 8,5 ton, waarvan de
helft uit recettes moet komen; het overige deel uit
sponsoring. Beide avonden worden er 12.000 toe
schouwers verwacht.
Begin dit jaar ontstond er een rel rond de hou-
se-versies van de Carmina Burana van O Fortuna.
De weduwe van Carl Orff kreeg het via de rechter
gedaan dat de house-versies verboden werden.
Tegen de uitvoering in het Philips-stadion heeft
zij geen enkel bezwaar. Een uitnodiging moest zij
wegens vakantie afslaan. Volgens de organisato
ren is het, als de uitvoeringen een succes zijn, de
bedoeling de Carmina Burana ook in Duitsland
en België op te voeren.
De kerkmusicus Remco de
Graas (30) is benoemd tot can
tor van de Utrechtse Domkerk.
Deze week nam de centrale ker
kraad van de hervormde ge
meente, het hoogste gezagsor
gaan van dat protestantse kerk
genootschap, het besluit om De
Graas voor de periode van een
jaar in deze (in nationaal op
zicht) belangrijke functie te be
noemen.
Remco de Graas is opvolger
van Maarten Kooy, de voorma
lige Domcantor (lees: leider van
de kerkmuziek) die vorig jaar na
grote onenigheid met de kerk
raad van de Dom over de geko
zen procedure voor zijn opvol
ging in eerste instantie werd ge
schorst en later met pensioen
ging. Kooy pakte na een 'onder
breking' van circa vier eeuwen
de draad van een bloeiende
muziekpraktijk in de middel
eeuwse Domkerk op. Hij maak
te de Utrechtse Dom tot een be
langrijke broedplaats van (kerk-
Jmuzikale vernieuwingen.
De tijdelijke benoeming van
Remco de Graas vloeit voort uit
de omstandigheid dat hij pas in
het komende najaar zijn studie
tot kerkmusicus officieel hoopt
te voltooien. Pas dan kan de
nieuwbaJcken Domcantor een
officiële hervomde bevoegd-
heidsverklaring als kerkmusicus
worden uitgereikt. Dan ook zal
zijn tijdelijke dienstverband met
de Utrechtse hervormde ge
meente in een definitieve wor
den omgezet.
Jeugd Orkest
speelt bij
opening OS
amsterdam gpd
Het Nationaal Jeugd Orkest
geeft op 25 juli in Barcelona
in het 'Holland House' een
bijzonder concert ter gele
genheid van de opening van
de Olympische Spelen. Aan
wezig zullen daarbij zijn mi
nister d'Ancona en de Neder
landse ambassadeur in
Spanje, mr. Mooij. Op het
programma staan 'Harold in
Italië' van Berlioz en 'Con
cert voor Orkest' van Bartók.
De dirigent is Roberto Benzi
en de solist Jürgen Kussmaul.
