Picknicken met een
goed gevulde mand
Het smakenspel van kaas en wijn
Gouden Carolus toeristische trekpleister
Smaak
ZATERDAG 20 JUN11992
6
REDACTIE: HENRIÊTTE VAN DER HOEVEN
MENU VAN
voorlichtingsbureau
DE DAG voor de voeding
KIPPELEVERSPIEZEN
zie onderstaand recept)
BLOEMKOOLSALADE
(OVEN)PATATES FRITES
VANILLEUS MET AARDBEIEN
Maak 200 gram kippelevers schoon. Snijd
een kleine ui in grove stukken. Maak een
kleine groene paprika schoon en snijd hem
in grove stukken. Rijg de kippelevers, de
stukken ui en de stukken paprika om en om
aan de spiezen. Bestrijk ze met wat olie en
rooster ze op de barbecue of onder de grill
bruin.
Per persoon: kilojoules, kilocalorieën, g
eiwit, g vet g koolhydraten.
SNUBONENSCHOTEL
(zie onderstaand recept)
YOGURT MET KERSEN
Maak 500 gram snijbonen schoon en snijd
de groente in grove snippers. Schil 500
gram aardappelen. Kook de groente met de
aardappelen in weinig water in 25 minuten
gaar. Bak 150 gram shoarmavlees in 15
gram (dieet) margarine of boter gaar. Laat
een klein potje witte bonen uitlekken.
Schep de bonen en het vlees door de aard
appelen en maak op smaak met papri
kapoeder; peper en zout.
Per persoon: 1800 kilojoules, 430 kilocalo
rieën, 28 g eiwit, g vet 10 g 61 g koolhydra
ten.
BLINDE VINK
GESTOOFDE COURGETTE MET PAPRIKA
(zie onderstaand recept)
VANILLEVLA MET CHOCOLADEVLOKKEN
Maak een courgette (ongeveer 500 gram)
schoon en snijd hem met een schaaf over
langs in plakken. Snijd een halve paprika in
blokjes. Verwarm 5 gram (dieet)margarine
of boter, voegde groente; basilicum; peper
en zout toe en stoof dit 5 minuten op een
zacht vuur. Strooi voor het serveren wat ge
raspte kaas over de groente.
Per persoon: 330 kilojoules, 80 kilocalo
rieën, 4 g eiyvitten, 2 g vet, 11 g koolhydra
ten.
Alle recepten zijn bedoeld voor twee perso-
LIEVELINGSRECEPT
„Dit is ons lievelingsrecept voor de vrijdag
met zelfgemaakte soep erbij. Vooral voor
kinderen lekker en voedzaam," schrijft
GERR1E DOLLE UIT HAARLEM.
Nodip voor vier Der- iuimun-aakuap-
F.'li- PELSALADE
sonen: 2 blikjes tonijn
naturel; 1 blikje ande-
re vis. bijvoorbeeld Aardappelen met
ansjovis! 2 of 3 zoute
haringen: bekertje koelen en de creme
fraicheofzure
room met de krui-
crème fraTche of zure
room; tube tomaten-
ketchup; tube mayo- f J™" oevoegen.
naise; flesje slasaus; Scheu slasaus of
1 zure appel, 2 of 3 halfvo"e ™yona>-
gekookte aardappels se er erdra door-
(datmogenerook b w", n a gC'
meer zijn, zeker als lekte tonijn erdrmr
de salade voor 4 per- werken en eventu-
sonen is bedoeld* ™a' Mpkmp e
bieslook; zakje tuin- bieslook'De aPPel
kruiden; 2 eieren. raspen en samen
met wat stukjes au
gurk eveneens toe
voegen. Op een schaal wat slabladeren
neerleggen. Hierop de tonijn/aardappelsa
lade leggen. De mayonaise er over strijken.
Gameren met in stukjes gesneden zoute
haring, de ansjovisjes, wat plakjes ei en to
maat. Dan nog wat mayonaise en ketchup
uit de tube er op en dan smullen maar.
Zomers recept
Hebt u ook een lievelingsrecept, een leuk
drankje (met of zonder alcohol); een aardige
barbecue-tip; een idee vooreen snel vakan
tie-maaltijd of een fantastisch toetje, stuur
dit dan aan Damiate Dagbladen, Postbus
507,2003 PA Haarlem, t.a.v. redactie
'Smaak'.
De inzender van het geplaatste recept krijgt
een VW-cadeaubon van f25,- toegezonden.
Friese nagelkaas met rode Port
Nederlands kazen combineren uitstekend met wijnen.
Jaap Klosse en Hubrecht Duijker, experts in de keuken
en de wijnkelder, noemen dat zelfs „een der best be
waarde geheimen van de gastronomie". Die uitspraak
doen ze in het boekje 'Kaas Wijn-feest' van Het Ne
derlands Zuivelbureau. Om het 'smakenspel' van kaas
en wijn goed tot zijn recht te laten komen, zijn enige re
gels van belang.
De eerste regel heeft met het smaakgehalte te maken.
Een jonge Edammer geeft een lichtere smaakindruk
dan een overjarige Goudse; een roomkaas is zachter
van smaak dan een oude boeren-Leidse. Die verschillen
bestaan ook bij wijnen. De witte Loirewijn heeft een be
trekkelijk neutrale, lichte smaak terwijl een Gewürztra-
ïer uit de Elzas of een rode Barolo uit Italië veel
meer uitgesproken van smaak zijn.
Dan is er de smaakcomplexiteit: bij een kaas met een
enkelvoudige, recht-op-en-neer smaak past een dito
wijn. Naarmate de kaassmaak wint aan schakeringen
kan er een mooiere wijn bij worden geschonken.
De derde belangrijke factor is het smaakkarakter: de
vriendelijkheid of de stugheid van het produkt. Jongere
kazen met een hoog vetgehalte (Goudse, Kemhem,
roomkaas) smaken soepel en smedig en combineren
goed met vriendelijke (zoete) wijn. Een drogere kaas
met minder vet (oude Edammer) komt stugger over en
past meer bij een jonge Médoc. Als we deze regels han
teren komen we tot de volgende combinaties:
Jonge en jong-belegen Goudse en Cötes du Rhone
(alternatieven zijn bijvoorbeeld Beaujolais, jonge Rioja);
Goudse met minder zout (Maaslander, IJsselkaas)
met Duitse Moezelwijnen;
belegen Goudse met Chianti (of Saint-Emilion);
oude en overjarige Goudse met Rioja reserva (Baro
lo, Port);
belegen boeren Goudse met rode Bordeaux (Chian
ti);
jonge Edammer met Muscadet (witte Bordeaux);
belegen Edammer met Crozes Hermitages (Corbiè-
res, Minervois);
oude Edammer met Fronsac (Cötes de Bourg, Bu-
zet);
Leidse kaas met Gewürztraminer (Gigondas);
Goudse met komijn met een Cru uit de Beaujolais
(Cötes du Roussillon Villages);
Friese Nagelkaas met rode Port (Chateauneuf du
Pape, Barolo);
roomkaas met jonge Beaujolais (of andere primeur
wijnen);
Kemhem met Dao, rode wijnen uit Portugal of een
Rioja reserva;
Maasdammer (Hollandse gatenkaas) met rode
Bourgogne (witte Bourgogne of witte Graves);
30+-kaas (lightkaas) met Valdepenas uit Spanje (Co-
teaux du Languedoc, rode Franse tafelwijnen);
geitekaas (halfharde) met Soave, witte wijn uit Italië
(of Sylvaner, Pino Blanc).
Presentatie
Enkele voorzorgsmaatregelen en een aantrekkelijke
presentatie verhogen het plezier van het proeven.
Haal de kaas minimaal een half uur voor het serveren
uit de koelkast en laat ze op kamertemperatuur komen.
Witte wijnen moeten niet te koud zijn (8 tot 12 gra
den Celsius), rode niet te warm (18 a 19 graden).
Zorg voor vers stokbrood en eventueel rogge- en no
tenbrood, of toasts. Smeer er boter op, vooral bij droge,
pittige kazen.
Lekker als garnituur zijn radijsjes, mini-tomaatjes,
schijfjes komkommer, selderijstengels, druiven en no-
Fougerond is een halfharde Nederlandse 45+ kaas, die
goed smaakt bij de borrel maar die ook In kaasfondue kan
worden verwerkt foto»pr
In de tuin, op het balkon, buiten onderweg. Eten op een
zoele zomerse dag, dat doe je niet in huis maar buiten.
Eten wordt dan een feestje, gewoon omdat het zo anders
is. Buiten ruikt het heerlijk, het geluid is anders dan bin
nen en de wind waait door je haren. Wie een hele dag
weg wil, neemt alle spulletjes mee. In een picknickmand
bijvoorbeeld, om zo met elkaar op het strand of aan de
rand van weiland of bos te genieten van de maaltijd.
tuurlijk het succes van het eet
festijn in de natuur. De keuze
zal vooral afhangen van de
wensen van de deelnemers.
Soms worden de plannen op
zo'n korte termijn gesmeed dat
de picknickmand vooral zal zijn
gevuld met boterhammen.
Komkommer, tomaat, blaadje
sla maken van elke 'gewone'
snee brood met kaas of vlees
waren toch iets bijzonders. Een
hardgekookt ei of een afgekoel
de omelet in puntjes gesneden
(en verpakt in aluminiumfolie)
weet iedereen nog wel even te
regelen voor vertrek.
Wie wat meer voorberei
dingstijd heeft kan bijvoorbeeld
één of meer salades (ook kant
en-klaar in allerlei varianten te
koop) meenemen. Een frisse
aardappelsalade, een groente-
of een kipsalade bijvoorbeeld.
Een hartige taart bakken, is ook
eenmaal afgekoeld (in punten
gesneden) heerlijk van smaak.
Gaar bereid vlees zoals bijvoor
beeld kalkoen- en kippepoten
of -bouten, kipkarbonades le
nen zich heel goed voor zo'n
dagje uit. Ook drumsticks (ge
marineerd verkrijgbaar) zijn ge
schikt voor de picknickmand.
In de betere huishoudzaken en
warenhuizen zijn - speciaal
r zo'n dag - picknickman
den te koop. De mand met dek
sel is gevuld met onder andere
bordjes, bestek, mokken, gede
coreerde kommen, voorraaddo-
zen, sniiplankje, een peper- en
zoutmolentje en een isoleerkan.
Er zijn manden bedoeld voor
e en voor vier personen. En
r wie een (duur) cadeau
mag verzinnen: in ons land ziin
ook de prachtige Engelse pick
nickmanden te koop. Manden
die er om vragen om regelmatig
op pad te gaan.
Maar het hoeft natuurlijk niet
zo'n speciale uitvoering te zijn.
Picknicken gaat ook uitstekend
door alles zelf bij elkaar te zoe-
en in een mand of kunststof
doos te doen. Er is allerlei dis
posabel materiaal te koop dat
voor zo'n dag heel geschikt is.
Bordjes, bekers, bestek, servet
ten, tafelkleden, alles bij elkaar
passend. Kunststof (kampeer-
)bordjes, mokken en per per-
n een 'kampeer'bestekset
zijn in veel huishoudens al aan
wezig en natuurlijk voor veel
vuldig gebruik geschikt.
Aluminumfolie
De plannenmakerij of het be
sluit op stap te gaan met een
goed gevulde picknickmand is
al een deel van net plezier. Maar
de eetbare inhoud bepaalt na-
Rauwe groenten
Wie geen gelegenheid heeft
vlees van tevoren te bereiden en
te laten afkoelen, kan gebruik
maken van vleeswaren. Gare,
dungesneden kip- of kalkoen
rollade bijvoorbeeld, kalkoen
vleeswaar, gerookte kip of kip-
peborst, opgerold of in waaier
vorm gepresenteerd met knap
perige rauwe groenten. Want
volop (gewassen) rauwe groen
ten in stukjes gesneden en vers
fruit mogen niet ontbreken in
een picknickmand.
Serveer er bijvoorbeeld - vers
van de warme bakker - broodjes
of stokbrood bij. Zure zuivel-
produkten zoals karnemelk,
drinkyoghurt of biodrank gel
den op warme dagen als prima
dorstlessers. Net zoals vruchte-
sap (eventueel in kleinverpak-
king), mineraalwater of alcohol
vrij bier. Koude thee bereid met
blokjes ijs, schijfjes citroen of li
moen en een takje verse munt,
koel gehouden in een isoleer
kan, zullen het zeker goed doen.
Hoge temperaturen
Vlees, ei, kaas, maar ook melk
en melkprodukten gelden als
hygiënisch kwetsbare produk-
ten omdat ze zo eiwitrijk zijn.
Bacteriën vinden eiwitrijke voe
dingsmiddelen een uitstekende
voedingsbodem om zich te ver
meerderen. Zeker als de tempe
raturen zomers zijn. Daarom
moeten die produkten op een
picknickdag met zorg worden
behandeld. Haal ze zo laat mo
gelijk voor vertrek uit de koel
kast. Bewaar ze ook op een zo
koel mogelijke plaats, in ieder
geval niet in de zon. Maak bij
voorkeur gebruik van diepvries
elementen in een koelbox of
aluminiumfolie-isoleertas.
Fruit kan zo ook heerlijk koel
worden bewaard. Bijvoorbeeld
een mango, papaya, kiwi of me
loen als verrassende afsluiting
van de picknick. Natgemaakte,
goed verpakte tissues (te koop
bij de drogist) komen dan goed
van pas!
Buiten smaak ook
een gewone boter
ham heel anders.
fotoarchief
Picknickmanden zijn
fraai om te zien en
roepen gewoon om
een etentje 'buiten'.
Maar als het heel
warm is zal er toch
ook een koelbox aan
te pas moeten ko
men.
fotoarchief
Waar Yvan de Splenter in Ou
denaarde mee bezig is, verwe
zenlijkte hij in Brugge en in
Mechelen. Hij maakte van een
oude brouwerij 'met een
fameus bier, maar te weinig
middelen om in deze harde tij
den te overleven, een toeristi
sche trekpleister.
EN VAN REEMS
Brouwerij De Brave Hendrik-
De Halve Maan in Brugge was
een paar jaar geleden op ster
ven na dood. Yvan de Splenter,
eigenaar van Brouwerij Riva in
Dentergem, greep in. Het brou
wen gaat er gewoon door, maar
het bier wordt in Dentergem
gebotteld. Leunend tegen het
Brugse Begijnhof is de brouwe
rij nu een drukbezochte attrac
tie. Met Brouwerij Liefmans in
Oudenaarde gaat het dezelfde
kant op. De bezienswaardige
houten vaten waarin duizen
den liters roodbruin bier rijpen,
blijven als toeristentrekker ge
handhaafd, maar de produktie-
methoden worden eigentijdser.
In Mechelen opende burge
meester Van Roy met zijn sche
penen op 31 mei de Brouwerij annex
brouwerijmuseum Gouden Carolus.
Bierliefhebbers weten dat Gouden
Carolus een van de mooiste bieren is
(was, volgens sommigen) van België.
Bekend ook om de term 'onbeperkt
houdbaar' op het etiket.
Brouwer De Splenter en Charles
Leclef zijn de nieuwe zaakvoerders.
De naam Brouwerij Het Anker gaat
de archieven in en Brouwerij Gou
den Carolus (zo genoemd naar het
bekendste bier van de brouwerij die
ook Mechelschen Bruynen en Triple
Toison d'Or maakt) wordt een mo
dem bedrijf, gekoppeld aan een ze-
•ven dagen per week geopend hore
cabedrijf.
Begijnhof
Brouwerij Het Anker zou wel eens
de oudste brouwerij van België kun
nen zijn. Het kasboek van net Sint
Romboutskapittel vermeldt dat
Dit oude
toogje is een
van de pronk
stukken in het
bouwerijmu
seum Gouden
Carolus in
Mechelen.
brouwer Jan in den Anker in 1369
zijn penning betaalde. In 1433 koopt
Matthljs, 'Jan's Zone' de onrendabe
le stadsbrouwerij van Mechelen op,
die geen succes had met haar 'Haar-
lemsbier'. In 1421 gelast Karei de
Stoute, Graaf van Vlaanderen en
Heer van Mechelen, dat het bier ge-
WETEN WAARD
•;Y Voor dropliefhebbers ont
wikkelde Scholier/Mövenpick
'Dropie' een waterijsje met
dropsmaak en fans van de
Simpsons kunnen zich tegoed
doen aan een twee smaken
vruchtenijs in de vorm van
Homer of Bart.
-Y Vis moet niet later dan 24
uur na de vangst worden inge
vroren. Krab, kreeft en garnalen
moeten voor het invriezen altijd
worden gekookt.
Y Wie voedsel gaat invriezen,
moet het goed verpakken en af
sluiten om de smaak te behou
den.
Y In 1511 openden in Mekka
de eerste koffiehuizen. Europe
se ontdekkingsreizigers, die aan
het eind van de 16de eeuw het
Midden-Oosten bezochten,
kwamen terug met wilde verha
len over koffiehuizen eri de
wonderdrank, die vermoeidheid
en slaperigheid verdrijft. Onder
nemende kooplieden zagen
daar wel handel in en zo ver
overde koffie ook Europa.
Y Runderlapjes worden snel
ler zacht als je aan het stoof
vocht een scheutje azijn toe
voegt. Het zuur breekt tijdens
het stoven het bindweefsel in
het vlees af. Citroensap, sinaas
appelsap, wijn, bier en mosterd
hebben hetzelfde effect.
brouwen in Het Anker voor de be
gijntjes zelfende hunne officieren zal
worden vrijgesteld van stadstaksen of
accijnzen. Het begijnhof besloeg
toen een derde deel van het opper
vlak van de stad Mechelen en de
brouwerij was verbonden met het
hospitaal van het Begijnhof. De
brouwersfamilie woont nog altijd in
het oude Cranckenhuys, het enige
deel van de brouwerij dat niet voor
het publiek is opengesteld.
Keizer Karei de Vijfde werd in
Mechelen opgevoed en liet later in
zijn leven Mechelschen Bruyne
overbrengen naar het Spaanse San
Yusteklooster omdat „het bloed van
de druiventros hem minder goed be
kwam dan de dochter van de koren-
In 1873 kwam de familie Van
Breedam in bezit van de brouwerij.
Charles Leclef is via moederszijde de
vierde generatie Van Breedam in de
brouwerij. In de jaren vijftig gaf de
familie Van Breedam het pilsbrou-
wen op en legde zij zich toe op de
Mechelschen Bruyne van vroeger en
werd als hulde aan keizer Karei de
Gouden Carolus geïntroduceerd.
Rondleiding
Elke dag van april tot september is
er om elf uur 's ochtends een rond
leiding. Bijzonder is dat deze oude
brouwerij ook een stokerij herbergt
waar volgens 'familiale' receptuur
jenever en likeuren worden ge
maakt.
IJsthee-in-blik
Shimmer Ice Tea is een nieuw
produkt van Pickwick, dat door
duizend winkels als test in het
assortiment zal worden opoge-
nomen. De licht koolzuurhou
dende ijsthee, verpakt in een
opvallend felgekleurd, lang smal
25 cl-blikje, is gemaakt op basis
van thee, maar heeft verder
niets met de traditionele thee
drank te maken. Aan de frisse
drank zijn vruchtensmaken toe
gevoegd, waaronder citroen, si
naasappel, mango en passie
vrucht. Samen met het thee-ex
tract krijgt de drank hierdoor
volgens de makers 'een bijzon
dere tropische smaak'. Shim
mer - wat glinstering betekent -
moet koel worden gedronken,
bij voorkeur uit een longdrink
glas, gevuld met ijsblokjes.
Steelpan
Calphalon gaat er prat op 'de
ideale steelpan' te hebben uit
gebracht. De pan (inhoud 1,5 li
ter) is gemaakt van hard geano-
diseerd aluminium, dat de
warmte zeer goed geleidt en is
voorzien van een steel van
vertind, gesmeed ijzer. Door de
uitlopende vorm is de pan
149) ook zeer geschikt voor
het inkoken van sauzen. Bij cfe
pan worden standaard een
chuimklopper, een suède steel-
want, een schoonmaakspons en
een gebruiksaanwijzing met
tips geleverd. Te koop in o.m.
kookwinkels en speciaal zaken
voor huishoudelijke artikelen.
