Jeltsin: moeilijkste
periode achter rug
Buitenland
Israëlische
steun voor
Palestijnen
Alexander kan het wel vergeten
Gaddafi lijkt kritiek op
zichzelf te regisseren
Panamezen verdeeld over effect Amerikaanse invasie
VRIJDAG 12 JUNM 992
7
P tUAgencv France ANP k-Algemeen
DPA t DeuWchc Prrise A,
Lady Di barst
in tranen uit
Prinses Diana is gisteren in tra
nen uitgebarsten tijdens haar
eerste publieke optreden sinds
de publikatie van verhalen over
haar vijf vermeende pogingen
tot zelfmoord. Nadat ze was
gaan huilen verborg de Britse
prinses haar gezicht in haar
handen en stapte ze in een ge
reedstaande auto.
Lady Di bracht een bezoek
aan een ziekenhuis voor kan
kerpatiënten in Southport, een
stadje in het noorden van Enge
land. Volgens enkele ooggetui
gen raakte Diana ontroerd toen
ze bij het verlaten van het zie
kenhuis een hartelijke ont
vangst kreeg van een wachten
de menigte.
De tranen kwamen pas nadat
de prinses een kleine wandeling
maakte, te midden van applaus
en vreugdekreten, en een bord
zag met de tekst „Diana, we
houden van je". In het zieken
huis had Diana een plaquette
onthuld en met patiënten ge
sproken.
Persfotografen volgden de
prinses op de voet sinds sensa
tiekranten voor de zesde achter
eenvolgende dag verhalen pu
bliceren over haar huwelijk met
de Britse troonopvolger prins
Charles. De prinses zou gefrus
treerd zijn door haar slechte hu
welijk met de Britse troonopvol
ger.
Rusland heeft de moeilijkste periode achter de rug. Dat
beweert althans president leltsin. „April en mei waren
voor de hervormingen het moeilijkst. Tegen het einde
van dit jaar zal de economie zich stabiliseren en gaan de
prijzen omlaag", aldus Jeltsin in een interview met de
Russische tv en het dagblad Izvestia.
mm
i
Sarajevo In de Bosnische hoofdstad Saraje
vo is het de afgelopen nacht redelijk rustig
geweest. Er waren wel enkele schietpartijen
in de stad maar artilleriebeschietingen vanuit
de heuvels rondom de stad bleven uit. De
Portugese minister De Deus Pinheiro (buiten
landse zaken) probeert zondag een oplossing
te vinden voor de kwestie Macedonië, de
Joegoslavische republiek die nog steeds niet
door de EG wordt erkend omdat Griekenland
dwars ligt. Politieke waarnemers ven/vachten
dat Macedonië de volgende oorlogshaard
wordt. Op de foto een Bosnische vrouw die
tijdens het boodschappen doen is doodge
schoten door een Servische sluipschutter De
auto op de achtergrond scheurt weg om aan
de kogelregen te ontkomen.
FOTO AP I.SANTIAGO L YON
MOSKOU HANS GELEUNSE
CORRESPONDENT
Waarop Jeltsin die voorspelling
baseert, blijft voor iedere Rus
een open vraag. Met een pro-
duktiedaling van 15 procent,
voorthollende inflatie en ver
paupering voor miljoenen Rus
sen kan leltsin de bevolking
weinig meer bieden dan pep
talk, zoals gisteravond.
De Russische president be-
streedt opnieuw dat de recente
wijzigingen in zijn kabinet de
economische hervormingen te
rugdraaien. Westerse financiële
instellingen, zoals het IMF en
de Wereldbank, zijn het niet
met hem eens. Zij maken zich
zorgen over maatregelen zoals
het uitstellen van de vrije ener
gieprijzen.
Rusland heeft overeenstem
ming over de hervormingsplan
nen met het IMF hard nodig,
wil het in aanmerking komen
voor een door de westerse lan-
Drie blinden bereiken top Himalaya
new delhi Drie blinde bergbeklimmers hebben de top bereikt
van de 5.218 meter hoge Himalayapiek Shitidhar, zo heeft Sri-
kanth Lagoo van het team Young Zingaroo Trekkers gisteren ge
zegd. De telefonisten Srikrishna Ghadigaonkar, Padmakumar
Wadiyar en Ratnaprabha Naik behoorden tot de eerste groep
van tien bergbeklimmers die de piek maandag haalden. De an
dere leden van het team, dat in totaal uit*54 klimmers bestaat,
waren nog op weg naar de piek in de westelijke Himalaya. In het
team zitten in totaal tien blinden, een slechthorende en een
stomme.
Adviseur Jimmy Carter koopt UPI
heeft toch nog een koper gevonden. UPI deelde vanochtend
mee dat het een principe-overeenkomst had gesloten met de i
levisieproducer, schrijver en advocaat Leon Charney. De nieui
UPl-eigenaar was ook adviseur van de Amerikaanse president
Jimmy Carter. De principe-overeenkomst stelt het persbureau in
staat zijn werkzaamheden voort te zetten.
Saba getroffen door aardschokken
Willemstad r- Op het Antilliaanse eiland Saba zijn woensdag
aardtrillingen waargenomen miet een kracht van 3.5 tot 4.2 op de
schaal van Richter. De dagen ervoor deed zich een aantal lichte
re trillingen voor. Normaal worden in het gebied trillingen ook
waargenomen op eilanden in de buurt. Dat was nu niet het ge
val. Daarom wordt niet uitgesloten dat de trillingen niet van
seismische maar vulkanische oorsprong zijn.
Londense metro plat na bomalarm
londen In Londen is gisteravond het metro-verkeer vrijwel ge
heel tot stilstand gekomen nadat bij vier stations een veilig
heidsalarm was gegeven, zo heeft de politie meegedeeld. Door
het alarm ontstond een chaotische situatie tijdens de avondspits
in de Britse hoofdstad. Meer dan 500.000 forensen kwamen op
weg naar huis op straat te staan.
Staakt-het-vuren in Trans-Dnjestrië
chisinau v Het parlement van Moldova heeft gisteren een plan
goedgekeurd dat een eind moet maken aan het etnische conflict
in de naar afscheiding strevende regio Trans-Dnjestrië. Onder
deel van het plan is een staakt-het-vuren, dat inmiddels is inge
gaan. In april kwam onder bemiddeling van Rusland, Oekraïne
en Roemenie ook al een staakt-het-vuren tot stand, dat echter
veelvuldig is geschonden.
Overleg Tsjecho-Slowakije muurvast
praag v Het overleg over de toekomst van Tsjecho-Slowakije zit
muurvast. De tweede gespreksronde tussen formateur Klaus en
de Slowaakse leider Meciar draaide gisteren andermaal uit op
een mislukking. „Onze uitgangspunten zijn in het geheel niet
veranderd", aldus Klaus gisteren.
jeruzalem a ad bloemendaal
correspondent
Israëlische 'kolonisten' op de
Westelijke Jordaanoever heb
ben de Israëlische staat opge
licht voor honderden miljoen
guldens. Een deel van dat geld
is verdwenen in de kas van Pa
lestijnse nationalistische orga
nisaties die de Palestijnse op
stand, de intifada, steunen.
Volgens de krant Chadashot is
bij een inspectie door de belas
tingdienst gebleken dat op de
Jordaanoever met zware over
heidssubsidie vele honderden
broeikassen zijn gebouwd,
waarvoor opgeblazen rekenin
gen zijn ingediend bij het mi
nisterie van landbouw. De Is
raëli's eisten van Palestijnse
aannemers dat deze rekeningen
uitschreven die tweemaal zo
hoog waren als het bedrag
waarvoor de kassen werden ge
bouwd, zodat ook de veertig
procent subsidie tweemaal zo
hoog uitviel. Ook ontving het
ministerie rekeningen voor kas
sen die nooit zijn opgeleverd.
De Palestijnse aannemers,
door hun volksgenoten be
schuldigd van collaboratie met
de Israëli's, moesten hun ge
drag 'afkopen' bij Palestijnse or
ganisaties die de intifada leiden.
Zo is een groot bedrag aan Is
raëlisch belastinggeld terecht
gekomen bij groepen die Israël
beschouwt als terreurorganisa
ties.
^Gisteravond zijn twee Palestij
nen geliquideerd voor het huis
van een Palestijnse journalist in
de Gazastrook. Volgens de
groep die de 'executies' voltrok,
was de actie een 'cadeau' voor
journalist Abu Hussa, die zich
krachtig heeft uitgesproken te
gen de moord op vermeende
collaborateurs.
washington-den haag gpd
De kans dat de Nederlandse Amerikaan Alexan
der wordt benoemd tot VS-ambassadeur in Den
Haag wordt in Washington, nadat gisteren be
kend werd dat de man ook nog het Nederlands
staatsburgerschap heeft, nagenoeg uitgesloten
geacht. De Amerikaanse senaatscommissie voor
lange baan geschoven.
Een woordvoerder van het Nederlandse minis
terie van buitenlandse zaken bevestigde gisteren
dat Alexander nog steeds de Nederlandse natio-
caracaS' De Venezolaanse president Andres Pe
rez zal niet deelnemen aan de milieutop in Rlo, nu
gisteren de op een na grootste partij uit de rege
ring is gestapt, waardoor een politieke crisis is
ontstaan. In zeker vier steden vochten demonstre
rende studenten (foto) gisteren met veiligheids
troepen en de druk op Perez om af te treden leek
te worden opgevoerd. Perez heeft gezworen dat
hij niet zal aftreden.
Onder de bevolking heerst onvrede over het drie
jaar geleden door de regering ingezette hervor
mingsbeleid, dat is gericht op de invoering van
een markteconomie. De hervormingen omvatten
onder andere de afschaffing van alle voedsel- en
importsubsidies en een omvangrijk privatiserings
programma. Perez, wiens ambtsermijn in 1994 af
loopt, kondigde aan het volk later vandaag te zul
len toespreken. foto *.afp
den toegezegd hulpkrediet van
24 miljard dollar. Jeltsin zei gis
teren er zeker van te zijn dat dit
krediet er komt. Hij meent dat
het IMF niet voorbij kan gaan
aan het gevaar voor sociale ex
plosies als gevolg van alsmaar
stijgende prijzen en toenemen
de werkloosheid.
De kaart die de 'beer uit de
Oeral' speelt is duidelijk. De ei
gen bevolking moet niet het
idee krijgen dat buitenlanders
de voormalige supermacht de
wet kunnen voorschrijven. En
het Westen zal met hulp over de
brug moeten komen, wil het
voorkomen dat in de kern wa
penmacht Rusland de zaken
volledig uit de hand lopen.
Maar volgens leltsins vroege
re vertrouweling Sergej Sjachrai
koestert de president een slang
aan zijn borst. Sjachrai, die als
'PretT
r het veld r
gers, waarschuwde gisteren dat
de conservatieven nog voor het
einde van het jaar zullen probe
rm It'll Mil .ll Ir /flirt)
tripoli gpd-Rtr-*
naliteit heeft. Alexander heeft zich laten naturali
seren tot Amerikaan maar formeel heeft hij een
dubbele nationaliteit
De dubbele nationaliteit roept de vraag op
waar Alexanders voornaamste loyaliteit in een
twijfelgeval zou liggen: bij Nederland of bij de
Verenigde Staten. De in Amsterdam geboren
buitenlandse zaken heeft de benoeming op de Alexander was jarenlang honorair consul
Nederland in Kansas City. Andere bezwaren te
gen Alexander zijn het NSB-lidmaatschap van
zijn vader en zijn bijdrage van 100.000 dollar aan
de verkiezingskas van president Bush.
Felle aanvallen in staatsbladen
op politieke leiders zijn in dicta
turen zeer ongebruikelijk. En als
het gebeurt, dan wordt daarmee
vaak het politieke einde van de
heerser ingeluid. De Libische
leider Gaddafi kreeg er de afge
lopen dagen onder meer in het
weekblad van het revolutionaire
comité, Al-Jumahiriyah. flink
van langs. „U jaagt een droom
na, droomt u gerust alleen ver
der. maar wij zullen u niet meer
volgenzo liet het weekblad
Gaddafi weten.
Het lijkt er op dat de Libische
pers Gaddafi verantwoordelijk
houdt voor het internationale
isolement als gevolg van de
aanslagen op een PanAm-toe-
stel boven het Schotse Locker
bie (1988) en een Frans vlieg
tuig boven Niger (1989). De Vei
ligheidsraad legde Libië in april
sancties op, omdat het blijft
weigeren twee geheim agenten
uit te leveren die van de aansla
gen worden verdacht. Volgens
de Libische media moet Gadda
fi zijn streven naar Arabische
eenheid laten varen en meer
nadruk leggen op eigenbelang.
„Uw Arabieren lachen ons uit,
hebben ons gechanteerd en
steunen degenen die een blok
kade legen ons hebben inge
steld. Zij werken mee aan onze
dood op afbetaling."
De verklaringen tegen het be
leid van Gaddafi worden echter
door enkele Europese diploma
ten met een korreltje zout geno
men. .Alles is voor 1000 procent
door Gaddafi zelf op touw ge
zet", aldus een van nen. Ande
ren interpreteerden de media-
operaties van de afgelopen da
gen als een coup van Gaddafi
legen zichzelf.
MB ri-.K lu s zi|n begrijpelijk
omdat de Libische leider als
geen ander weet hoe ver de
macht van de veiligheidsdien
sten reikt. Morgen komt het Li
bische parlement op verzoek
van Gaddafi bi|een om te In
sluiten of de twee geheim agen
ten moeten worden uitgeleverd.
De Libische leider zou voor
stander van uillevering zijn. de
veiligheidsdiensten absoluut te
gen.
Als Gaddafi zelf de media
heeft gemanipuleerd, kan hij
twee k.mu n int Ms M Hmt
verdachten uitlevert, heeft hij
het volk via de media al min of
meer voorbereid op een radica
Ie koerswijziging en als hij de
verdachten niet uitlevert, kan
hij tegen het Westen zeggen dat
lui /i|n ben beeft gedaan man
dat het volk anders heeft beslo
ten.
Maar er kan natuurli|k ook
echt iets aan de hand zijn. Uit
„zeer betrouwbare Arabische
diplomatieke bron" heeft een
correspondente van het Franse
persbureau AFP in de Egypti
sche hoofdstad Cairo
dat c
ichter de scher
Li-
bic een „politieke crisis gaande
is. Daarin staan de twee mach
tigste mannen in Libië tegen
over elkaar: Muammer Gaddafi,
met steun van mensen die hem
niet willen afzetten maar wel
een radicale politieke omme
zwaai willen, en Alnlcssalam
Jallud, de belangrijkste lt-ger
commandant, die zijn buik vol
zou hebben van de pressie die
de Arabische Uga via Egypte op
Gaddafi uitoefent om de twee
Libische verdachten uit te leve
ren. De oppositie die Gaddafi
blijft steunen op voorwaarde
van ingrijpende v«*randenngen
in de buitenlandse politiek van
Ubié, zou «-en „derde stroming"
zijn in de Libische politiek.
Baker en Kozyrev praten opnieuw
washington henk dam
correspondent
De Amerikaanse Baker (buiten
landse zaken) is gisteravond
naar loonden gevlogen voor
ijlings ingelaste gesprekken met
zijn Russische collega Kozyrrv
over verdere vermindering van
kernwapens voor de lange af
stand.
De Amerikanen hopen het dit
weekeinde met de Russen eens
te kunnen worden over deze re
ducties. *nog vóór de Russische
president leltsin aan zi|n be
zoek aan Amcnka begint leltsin
spréékt dinsdag en woensdag
met president Bush.
De twee landen zijn het er
over eens dat hun aantallen
strategische (lange afstands)
kernwapens minder moeten
worden dan het vorig jaar gete
kende S I Mi I .«k k' .ril w»or
schrijft Dat akkoord staat Ame
rika 8500 kernkoppen toe. en
Rusland 7000
President Bush heeft last van het traangas dat de Panamese politie gebruikt tegen
anti-Amerikaanse demonstranten. Een veiligheidsagent houdt een kogelvrijvest
klaar voor de president
panama-den haag
Een toespraak van de Amerikaanse president
George Bush is gisteren in Panama-stad ver
hinderd door protesten. Net voordat Bush
zijn toespraak zou houden, waren op afstand
knallen te horen en verspreidde zich een
traangaswolk. Leden van de veiligheidsdienst
kwamen daarop onmiddellijk op de presi
dent af. Bush werd van het podium wegge
leid. Voorafgaand aan zijn bezoek vonden
grootscheepse anti-Amerikaanse demonstra
ties plaats en een moord op
militair.
van president Guillen
respect en gezag.
3 Endara ontbeert elk
Veel Panamezen zijn verbitterd over de vernie
lingen en het verlies aan mensenlevens tijdens
de Amerikaanse invasie van 1989. De actie, be
doeld om de van drugshandel verdachte Ma
nuel Antonio Noriega gevangen te nemen,
kostte 345 Panamezen en 23 Amerikaanse sol
daten het leven en veroorzaakte voor honder
den miljoenen dollars schade.
De drugshandel in Panama bloeit als nooit te
voren, de criminaliteit is groot, de werkloos
heid is na de invasie gestegen tot over de 20
fotoireuter procent van de beroepsbevolking, de corruptie
overheidskringen weelt tierig en de regering
Daartegenover staat dat de economische groei
vorig jaar zo'n 9 procent bedroeg en dat de in
ternationale financiële gemeenschap Panama
sinds enige tijd weer kredieten verstrekt. Maar
op korte termijn zullen zeker de gewone Pana
mezen de revenuen van de economische groei
niet opstrijken. Voor hen blijft de toekomst uit
zichtloos.
De Verenigde Staten zijn hun beloften om Pa
nama voor de invasie schadeloos te stellen en
Amerikaanse economisch bij te staan onvoldoende nageko
men. al wijzen de Amerikanen dat verwijt zelf
van de hand. Van de rond één miljard dollar
•ver de vernie- die Washington toezegde, zijn nog maar 450
miljoen Panama binnengesluisd. Een schamel
bedrag als in aanmerking wordt genomen dat
de invasie twee miljard dollar schade aanricht-
Het maakt de woede begrijpelijk die onder de
bewoners van de sloppenwijk El Chonllo in Pa
nama Stad heerst. Zij betaalden met de com
plete verwoesting van hun wijk een zware prijs
voor de VS-invasie. De VS lijken zich om dit
soort gevoelens niet veel te bekommeren. Vol
gens Bernard Amnson. onderminister van In-
leramenkaanse Taken, steunde zeker 80 lot 90
procent van de Panamezen de invasie en staat
het overgrote deel van de bevolking achter de
aanwezigheid van de Amerikaanse militairen.
Maar de Panamezen hebben te hoge verwach
tingen gehad van ons. zei hij gisteren. „Ze
dachten dat de Verenigde Staten al hun pro
blemen konden oplossen. Maar we hebben
nooit gesteld dat met de landing van de VS
troepen Panama in Zwitserland zou verande-
Aronson heeft gelijk dat de onvrede over de
Amerikanen in Panama zeker geen algemeen
gevoelen is. Uit opiniepielingen blijkt regelma
tig dat een meerderheid van de Panamezen de
Amerikaanse militaire aanwezigheid ook na
het jaar 2000 op prijs stelt, hoewel de verdra-
r het Panamakanaal, in 1977 gesloten
kaanse „stroman". Endara was in mei 1989 de
winnaar van de toen gehouden presidentsver
kiezingen, maar Noriega annuleerde de uitslag.
Nadat Washington Noriega verjoeg. kon En
dara alsnog als president geïnstalleerd worden.
Zijn aanvankelijk grote populariteit daalde al
snel tot het absolute dieptepunt en om zijn ei
gen onvermogen te verbloemen verspreidde de
zwakke president de afgelopen twee jaar regel
matig geruchten over op handen zijnde staats
grepen en pogingen hem te vermoorden
Endara wordt al geruime tijd in verband ge
bracht met allerlei comjptie- en drugssrh.in
dalen. Zo heeft hij jarenlang in de raad van be
stuur van Interbanco gezeten, een bank die
Noriega van financ ieel advies diende en innige
relaties onderhield met Latijnsamerikaanse
door president jimmy Carter en generaal Omar cainehandelaars >ok zou de advocatcnfirma
Tornjos. dat uitsluiten.
Veel Panamezen weten maar al te goed dat als
de Amerikanen vertrekken meer dan 6 000
landgenoten die op de miltaire bases werken
brodeloos worden En ze menen ook dat het
beheer van het Panamakanaal beter in handen
is bij de Yankees dan bij henzelf.
Maar aan de andere kant zien veel Panamezen
zichzelf als een kolonie van de VS en beschou
wen ze hun president Lndara als een Ameri
i Fndara nauw betrokken zijn geweest met
het witwassen van drugsgelden
De drugshandel heeft sinds de Amerikaanse
invasie haar positie in Panama Crrsterkt Het
land is een van de belangrijkste doorvoerha
vens voor cocaïne uit Colombia Zb lang de
Amerikaanse verslaafden het witte goud blij
ven consumeren, /al ook de drugssmokkelhan
del in Panama blijven floreren, zn is de alge
mene verwachting.