'Puinruimen om vrij te zijn'
Opening Holland Festival
voorproefje hoofdthema's
Cultuur&Kunst
Raad voor de Kunst:
twaalf miljoen extra
Acties rond optreden
van Michael Jackson
Veel steun
voor
Witteman
boerhaave college
DINSDAG 2 JUN11992
9
fiU>CRO«.
ASKlASTOtUNGA
Nederlanders genomineerd
Rotterdam Drie Nederlandse werken over architectuur zijn ge
nomineerd voor de International Architecture Book Awards die
op 18 juni in Boston worden uitgereikt. Het zijn 'Lessons for stu
dents in Architecture' van Hertzberger, 'Margaret Staal-Krophol
ler, Architect' van Van Kessel en monografieën over Spanjaard,
Buijs, De Klerk en Nieuwenhuis van respectievelijk Van der
Burgh, Reehorst, Van Burkom en Olyslager. In de jury voor de
prijs zitten onder anderen de beroemde architect Stern en archi
tectuurcriticus Andersen van Time Magazine.
Amerikaanse essayprijs voor scholiere
den haag Simone Eindhoven, leerlinge van de vijfde klas van
het vwo van de Rijksscholengemeenschap Noord-Kennemer-
land in Alkmaar, heeft de jaarlijke essay-wedstrijd van de Ameri
kaanse ambassade in Den Haag gewonnen. De scholiere krijgt
voor 'As Good As Bread', een essay over de roman 'Washington
Square' van Henry James, een weekje Washinton aangeboden.
De vrouw als
lustobject en
feministe; de
man als een
bronstige stier
beeldende kunst
recensie irene van beveren
Expositie: tekeningen en fotocollages v
Astrid Beumer. Te zien: t
'.O. 14.00-18 00 uur, ga
^ieuwstraat 10, Leiden.
Popster Madonna belichaamt
imago's die op het eerste ge
zicht tegenstrijdig lijken: van
lustobject en feministe. Eenzelf
de uitstraling hebben de vrou
wen die te zien zijn op Astrid
Beumers fotocollages en graffi-
ty-achtige tekeningen in galerie
Time is Art. Ze zijn naakt. Of ge
stoken in lingerie. Hun poses
zijn gemaakt verleidelijk. Maar
op het hoofd dragen ze een vor
stelijke kroon, een symbool van
macht, waardoor ze lijken te
staan voor het krachtige type
vrouw. Koninginnen die wel
spelletjes willen spelen, maar
zelf de spelregels bepalen. Net
als Madonna.
Wat ze verder met deze me-
ga-ster gemeen hebben, is een
ketting met crucifix. Wat ook
weer een verwijzing zou kun
nen zijn naar vrome en heilige
vrouwen. En waar sommige van
de gekroonde vrouwenportret
ten een kind naast of op zich
geplakt hebben gekregen, lijkt
de verwijzing naar de bijbelse
Madonna onmiskenbaar. Overi
gens ook een sterke vrouw.
Want daar lijkt deze expositie
onder de titel „...een uitnodi
ging om te kunnen voelen wat
betekenis is..." toch om te
draaien. Om machtige, krachti
ge, zelfbewuste vrouwen. Zoals
de legendarische Garbo. Onbe
reikbaar voor mannen. En daar
om waarschijnlijk heeft Beumer
haar foto tussen kruisbeelden
geplaatst. Als een ikoon om te
Koningin Beatrix past even
eens in het rijtje van eigenzinni
ge vrouwen. Tussen Beumers
vele soft-pomografische arche
typen van de vrouw hangt haar
Mixed Media van Astrid Beumer,
te zien bij galerie Time is Art
FOTO PR
portretje. Geplakt op een fors li
chaam. Een kouseband rond de
dikke dij.
Mannelijke portretten laat
Beumer ook zien. Maar die vor
men de minderheid. En het lijkt
of Beumer de mannen minder
positief heeft neergezet dan
haar vrouwen. Over het alge
meen zijn ze ook naakt gefoto
grafeerd of getekend, maar
meestal zonder toevoeging van
kroon of kruis. Soms als mooie
jonge god. Soms als eenzame fi
guur. Maar vaker zichtbaar op
gewonden. Als bronstige stie
ren, vervuld van slechts één ge
dachte: seks. Het staat met gou
den letters op het fotootje van
de Engelse prins Andrew ge
schreven. Op z'n voorhoofd.
Een enkele maal zijn mannen
en vrouwen op één vel bijeen
gebracht. Maar de afstand tus
sen hen is groot. Symbolische
verbeeldt door vervaarlijke
beesten tussen de paren. Dus
geen harmonie tussen man en
vrouw bij Beumer. En waarom
blijft gissen. Misschien omdat
ze zo verschillend zijn de
vrouw zelfbewust en koninklijk,
de man sexbelust zoals Beu
mer ons lijkt te willen doen ge
loven.
minister van mening verschil
len. De bewindsvrouw wijkt vol
gens de Raad op dit gebied zelfs
belangrijk af van de uitgangs
punten die ze zelf in de advies
aanvraag van oktober vorig jaar
heeft geformuleerd. Als de
'twintig-procents-eis' eerder be
kend was geweest, was de Raad
volgens eigen zeggen ook met
een heel ander Advies Kunsten
plan gekomen.
De Raad is ook boos over het
feit dat de minister grote na
druk legt op internationalise
ring, maar daaruit de financiële
consequenties niet trekt. Instel
lingen als het Nationale Ballet
en de Nederlandse Opera, zou
den bij invoering van de twin
tig-procents-maatregel immers
ook ernstig worden gekort.
De door de Raad voorgestelde
verschuiving van symfonische
muziek naar gespecialiseerde
ensembles en instellingen,
wordt in het Kunstenplan
slechts gedeeltelijk gevolgd. Het
beleid zou daardoor steeds ver
der achterlopen op de ontwik
kelingen in de muzieksector. De
Raad voor de Kunst heeft verder
grote bezwaren tegen het nege
ren van zijn advies om drie mil
joen gulden extra te bestemmen
voor speciale projecten op het
gebied van de podiumkunsten.
Bijna al het geld voor dit soort
produkties gaat volgens het
plan van de minister op aan
film en bouwkunst.
Het Kunstenplan wordt op 15
juni door de Tweede Kamer be
handeld. Deze week zijn er
hoorzittingen in de Kamer.
Minister d'Ancona van welzijn,
volksgezondheid en cultuur
moet het budget voor de kun
sten met zeker twaalf miljoen
gulden verhogen. Dit bedrag is
minimaal noodzakelijk om de
ergste nood in de kunstwereld
te lenigen en om niet in een
(beleids)impasse te geraken.
Dat schrijft de Raad voor de
Kunst in het vervolg op het Ad
vies Kunstenplan. Het vervolg
advies is een reactie op het
Kunstenplan van de minister.
Van de daarin opgenomen eis
dat podiuminstellingen 20 pro
cent van hun geld zelf moeten
gaan verdienen, zal volgens de
Raad weinig terecht komen.
„De geringe uitvoerbaarheid er
van en de nadelige gevolgen
voor het organisatieniveau van
instellingen vormen de grootste
bezwaren. Vooralsnog is de in
komstenmaatregel nauwelijks
anders te beschouwen dan als
een ingrijpende kaasschaafbe
zuiniging op alle podiumsubsi
dies."
Onmiddellijke en niet op
maat gesneden invoering zou
zelfs averechtse effecten heb
ben op de toegankelijkheid van
de kunst en kunstdeelname. De
Raad bevee'* daarom aan in de
komende k .stenplan-periode
eerst nader onderzoek te laten
verrichten.
Steve Forbert terug op het goede spoor
Twee concerten gaf hij tot nu toe in Nederland en een
groter verschil in kwaliteit dan tussen die twee optredens
van Steve Forbert bestaat er niet. In 1978 stond hij voor
een overdonderd publiek in de koepelkerk van het So-
nesta-hotel in Amsterdam. Een avond om in te lijsten.
Een jong broekie in spijkerpak. Zo van de straathoek ge
plukt. Met zelfgepende nummers van een onfatsoenlijke
schoonheid en zeggingskracht.
Begin maart stond hij voor een kwebbelend publiek in
Paradiso. Een ouder broekie met een kink in de kabel.
Technische problemen, maar ook persoonlijke desinte
resse resulteerden in een concert dat de annalen niet zal
halen.
amsterdam theo hakkert
Niet zeuren, laten we blij zijn
dat Steve Forbert (36) er nog is.
Hij maakt nog platen ook. Begin
dit jaar verscheen zijn zesde,
getiteld 'The American In Me'.
Een cd waarop weer iets van de
glans van vroeger valt te her
kennen.
Het begon allemaal zo voort
varend met zijn debuutplaat
'Alive on Arrival' (1978) die in
het singer-songwriter-genre nog
altijd een standaardwerk is. Vier
elpees en een hitsingle als
'Schoolgirl' later, midden jaren
tachtig, werd het angstwekkend
stil rond de folkie uit Meridian,
Mississippi. Steve Forbert: „Ik
maakte een vijfde plaat voor
CBS, maar er ontstonden aller
lei misverstanden. De maat
schappij wilde de plaat niet
meer uitbrengen, maar wilde
me ook weer niet laten gaan.
Dat was de belangrijkste reden
dat ik een tijdlang uit beeld was.
Ik weet nog steeds niet wat de
reden was van die handelswijze.
Dit soort dingen gebeurt ge
woon. Ik mocht niet eens de
markt op om te kijken of een
andere maatschappij in mij ge
ïnteresseerd was. Maar ik wist
wel dacalles goed zou komen.
Ik schreef veel songs, ik trad
veel op. Er zat wel degelijk voor
uitgang in. Ik moest gewoon
even puinruimen om vrij man
te zijn."
„Ik was tevreden met de songs
die ik in die tijd schreef. Ik ben
getrouwd. Er gebeurde genoeg.
Voor mij ging het j^erk gewoon
door, al heb je er hier in Europa
weinig van gemerkt. Het ver
trouwen in mezelf heb ik dan
ook nooit verloren. Ik trad veel
op en bereidde me voor op een
nieuw platencontract, dat er in
1988 kwam en dat jaar resul
teerde in 'Street Of This Town'
en nu in 'The American In
Me'."
Levenservaring
Er zijn betere praters dan Steve
Forbert. Het kleine mannetje in
de lege hotelbar last lange pau
zes in in zijn antwoorden. Soms
komt hij drie vragen later met
het tweede deel van het ant
woord op een eerdere vraag.
Alsof hij niet al vijftien jaar in
het vak zit en over bergen en
door dalen is gegaan. Alsof hij
de onschuld van 'Alive On Arri
val' nooit heeft verloren. „Dat
waren inderdaad 'songs of in
nocence'. De nieuwe hebben
meer levenservaring in zich.
„The American in me is het
centrale nummer op de plaat.
Als ik je één song moest laten
horen die staat voor de rest van
de plaat, is het deze. De tien
songs gaan over wat mensen in
de Verenigde Staten momenteel
doormaken. Deze collectie is
gebaseerd op wat. ik de laatste
drie jaar op tournee door de VS
allemaal heb gezien."
„The American in me is een
simpele titel, maar de plaat zegt
veel over mijn gevoelens ten
opzichte van mijn land. Het zijn
persoonlijke observaties. Je pro
beert ook voor een ander te
spreken, je hoopt dat mensen er
zich in herkennen. Ik ben blij
dat ik deze plaat nu gemaakt
heb."
„Over wat er nog komt, kan ik
niets zeggen. Ik hou er niet van
vastgelegd te worden op een
stijl en zodoende voorspelbaar
Steve Forbert: „Soms hou ik
te worden. Ik raak altijd geïrri
teerd als iemand weer begint
over the new Bob Dylan'. Zo ie
mand kijkt niet naar me en luis-
speel ik liever solo."
tert niet naar waar ik nu mee een band te spelen; soms speel
bezig ben. Ik wil niet dat men ik liever solo. Ik wil niet gety-
zegt: 'ik weet wat Steve gaat peerd worden als een rondtrek-
doen'. Soms hou ik er van met kende solo-minstreel.
Koningin Beatrix in geanimeerd gesprek met Jan van Vlijmen (m) en de Russische dirigent Andrey Boreyko
van Nieuw Sinfonietta, tijdens de opening van het Holland Festival in het Amsterdamse Concertgebouw.
FOTO ANP
amsterdam
Podiumkunsten
In Amsterdam is gisteravond
het 45ste Holland Festival ge
opend. De openingsavond in
het Concertgebouw werd bijge
woond door koningin Beatrix en
prins Claus. Naast het konink
lijk paar waren burgemeester
Van Thijn van Amsterdam en de
commissaris van de koningin
van Noord-Holland J. van Ke-
menade aanwezig. Ook de mi
nisters D' Ancona van welzijn,
volksgezondheid en cultuur en
Pronk van ontwikkelingssamen
werking waren present.
Het Holland Festival dat de
gehele maand juni duurt, biedt
in totaal bijna 90 voorstellingen,
verdeeld over de categorieën
opera, theater, dans en film.
Centraal staat o.a. de choreo
graaf en fotograaf Hans van Ma
nen. Van hem worden tijdens
de festivalmaand vijftien cho
reografieën opgevoerd. In de
Meervaart in de hoofdstad is
daarnaast een tentoonstelling
ingericht van foto's van Van
Manen, die voor het merendeel
nog nooit zijn gepubliceerd of
aan het publiek zijn getoond.
Tijdens de openingsavond
werden twee stukken van Van
Manen gedanst, de Trois Gnos-
siennes op muziek van Satie,
uitgevoerd door Het Nationale
Ballet, en Theme uit True Co
lour op muziek van Harry de
Wit, uitgevoerd door het Natio
nal Fonds.
De openingsavond in het
Concertgebouw wias qua opzet
nieuw. Festivaldirecteur Jan van
Vlijmen omschreef het als een
kaleidoscopische avond, omdat
er een voorproefje werd gege
ven van de drie hoofdthema's
Van het festival. Van de Italiaan
se componist Luigi Nono (over
leden in 1990) werd het stuk
'Con Luigi Dallapiccola' uitge
voerd door Circle Percussion. In
het Holland Festival wordt No
no's werk uit het begin van de
jaren tachtig, de Prometeo, op
gevoerd. Festivaldirecteur Van
Vlijmen beschouwt het Prome-
teo-project als één van de be
langrijkste onderdelen van de
45-ste editie, zo zei hij enige tijd
geleden bij de presentatie van
het festivalprogramma.
Tijdens de opening kwamen
verder de Russische componis
ten Stravinksky, door het Nieuw
Sinfonietta Amsterdam en Oest-
volskaja door het Schönberg
Ensemble onder leiding van
Reinbert de Leeuw aan bod. Het
Nieuw Sinfonietta Amsterdam
zal tijdens het gehele festival
onder leiding van dirigent An-
drej Boreiko staan. Deze Rus
vervangt de zieke dirigent Lev
Markiz. De opening bood in to
taal acht produkties.
Speciaal nummer in première
alkmaar cpd
Pepsi-Cola, de sponsor van de
Dangerous-wereldtoumee
van Michael Jackson die op
27 juni in Duitsland begint,
gaat op diverse manieren
aandacht besteden aan de
optredens. In Nederland wor
den onder meer via acties
toegangsbewijzen voor de
concerten op dinsdag 30 juni
en woensdag 1 juli in De Kuip
weggegeven en cassette-sing
les verspreid. De sponsor
maakte dat gistermiddag op
een persconferentie bekend.
van Jackson in het Rotter
damse Feyenoordstadion
300.000 cassettes klaar.
op de casset
te-single, Someone put your
hand out', is speciaal door
Jackson voor de actie ge
schreven en is gisteravond in
het Radio-3-programma De
Avondspits in première ge
gaan. De singles zijn vanaf 8
juni alleen bij de filialen van
Albert Heijn verkrijgbaar. Het
is voor het eerst dH MD EÉM
kant en een supermarktketen
een dergelijke samenwerking
aangaan. In totaal liggen voor
de actie rond de optredens
Pepsi kondigde bovendien
aan dat het bedrijf in het ka
der van de door Michael Jack
son opgerichte 'Heal the
World Foundation', een stich
ting met het doel vóór Kerst
mis 1993 een bedrag van 1 Of)
miljoen dollar op te halen
voor hulp aan kinderen in de
hele wereld, een bedrag aan
het Sofia Kinderziekenhuis in
Rotterdam zal schenken. Hoe
hoog dat bedrag is wilde de
fabrikant nirt mccrirl. n I In
Sofia Kinderziekenhuis zal het
gedoneerde bedrag gebruiken
voor de geplande nieuwbouw.
Jackson zelf is uitgenodigd tij
dens zijn verblijf in Nederland
een bezoek aan het zieken
huis te brengen.
De frisdrankfabrikant kon
digde nog verschillende ande
re acties aan. TROS presenta
tor Martijn Krabbé liet weten
dat de omroep op donderdag
25 juni op Radio 3 een Dan
gerous Day houdt.
Unieke aanwinst
Utrechts Museum
utrecht gto
Een belangrijk middeleeuws
handschrift van een Haarlemse
meester is in het bezit gekomen
van het Utrechtse Rijksmuseum
Het Catharijneconvent. Het be
treft een zeer fraai verlucht vijf-
tiende-eeuws getijdenboek, het
zogeheten Van Adrichem-hand
schrift. De illustraties zijn af
komstig van een anonieme mi
niaturist (ca. 1445 - 1475) die ja
ren in Haarlem werkzaam is ge-
Het Catharijneconvent
spreekt van een 'unieke aan
winst', die uit particulier bezit
afkomstig is en waarvan de prijs
in de tonnen loopt. Het getij
denboek beval ui lold.tl /es,
zeer gaaf bewaard gebleven, mi
niaturen. Dm kunstig grsibil
derde afbeeldingen illustreren
de verschillende getijden, zoals
de gebeden heetten die op ver
schillende uren van de dag wer
den gelezen door vrome chris
tenen.
ARNHEM «GPO
Agaath Witteman, de artistiek
leider van het Theater van het
Oosten die van het bestuur
heeft gehoord dat haar contract
bij het oostelijk theater na vier
jaar niet wordt verlengd, krijgt
steeds meer steun in haar ver
ontwaardiging over dit ontslag.
Sinds het bestuursbesluit naar
buiten kwam. de dag voor He
melvaart, heeft de artistiek lei
der sympathiebetuigingen van
onder anderen Marga Minco,
Gerrit Komri). biet \.m DllBc
men en Eric Vos grkregen. Ook
wordt steeds duidelijker dat het
bestuur van het Theater van het
Oosten de beslissing over het
contract te overhaast heeft ge-
Witteman kreeg haar ontslag
omdat ze haar artistiek leider
schap intern niet goed zou heb
ben vormgegeven, JB0 drilde
bestuursvoorzitter L Hermans
vorigs week me RAM In deM
tijden van subsiedieperikelen
zou er behoefte bestaan aan
rust in de gelederen, een rust
die er niet zou zijn zolang
Agaath Witteman aan het roer
staat Het beleid dat de artistiek
leider de afgelopen iaren heeft
gevoerd was uitdrukkelijk niet
de aanleiding, aldus Hermans.
Gisteren heeft een deel van de
medewerkenden van het Thea
ter vu bas i toeten en tutti an
het bestuur verstuurd, waann
brt stelt il.it bet /h li jvpMM «I
voelt en op een gesprek aan
dringt. Het personeel is nog niet
gehoord door het bestuur. Ook
lijkt het er op dat het bestuur
van de toneelvoorziening de be
slissing heeft genomen na
klachten van slechts enkele me
dewerkers, onder andere van de
publiciteitsafdeling. Het woord
complot' wordt steeds meer
door direct betrokkenen in de
mond genomen. De positie van
het bestuur zou zelfs op het spel
staan.
Een aantal regisseurs en ac
teurs dat werkte, of in het ko
mend seizoen gaat werken bij
het Theater van het Oosten,
heeft inmiddels in brieven aan
het bestuur opheldering ge
vraagd over het niet-verlengen
van het contrakt van Witteman
Tevens dreigen enkelen geen
medewerking te verlenen aan
de produkties in het nieuwe sei
zoen. Hierdoor zouden drie
projecten geen doorgang kun
nen vinden
Ook Carl Ridders, die het af
gelopen seizoen bij de toneel
voorziening werkte en er het
komende seizoen speelt en re
gisseert. heeft een brief geschre
ven waarin hij stelt dat hij het
grootste vertrouwen in Witte
man heeft.
"Boerhaave: daar word je wijzer van"
'Ik krtHfhet idee om mw ff goan leren Ioen ml/n dochter
naar de middelbare schoolging Aangezien ik in mi/n werk alt
optometnslr nogaleens moei merschakeieo np Engels. besloot
ik in eerste instantie die tool 'op te halenDaarbij groeide
mijn enthousiasme zodanig dal ik ook andere vakken wilde
gaan volgen. Dot mu gord te doen omdat /e bii Boerhome
zowel overdag ols in de avonduren terecht kunt Behalve
Engels doe ik nu ook Nederlands en geschiedenis Mijn doel
is via deelcertificaten het hele VWO-diplomo Ie holen Het
lijkt mij heel leuk dan te goan werken in de toeristische sector
of als gastvrouw in een ziekenhuis
Binnenkort go Ik eens pro
De studiemogelijkheden: VWO. HAVO. MEAO.
MAVO. (volledig pakket of allo 29 vakken af
zonderlijk), Nederlands voor anderstaligen. Ook
intensieve cursussen (kortere studieduur).
Meer inlichtingen: bel overdag 071 - 14 00 43.
Een informatiemap ligt voor u klaar.
Inschrijven: elke maandag en donderdag van
12.00 tot 15.00 uur en van 19.00-21.00 uur.
Wacht niet te lang.
