FNV pleit voor meer
laagbetaalde banen
Binnenland
Als hij Oranje wil
en zij niet.
Salarissen stijgen nog
steeds in automatisering
'Luie' werkgever duur
uit met ziek personeel
Geluk bij een ongeluk
Zelfs iemand in een auto is potentiële bankovervaller
DINSDAG 2 JUNI 1992
5
ANP <Hp—iNciJeWxJt Prn£K^r*o GPO
Helft haakt af in leerlingwezen
zoetermeer De helft van de jongeren in het leerlingwezen ver
laat de opleiding zonder diploma. Sommigen haken af als ze een
baan hebben gevonden, anderen nadat ze zijn gezakt voor het
examen. Het leerlingwezen bestaat uit een praktijkopleiding in
een bedrijf en een dag per week onderwijs op school. Het aantal
deelnemers aan het leerlingwezen is toegenomen, zo blijkt uit
de rapportage die minister Ritzen (onderwijs) gisteren aan de
Tweede Kamer heeft gezonden.
Nu al verzekering tegen 'wao-gat'
Amersfoort Nog voordat de wao-plannen van het kabinet in
werking treden, biedt de Amersfoortse Verzekeringen cliënten al
de mogelijkheid zich te verzekeren tegen het 'wao-gat': als een
jonge werknemer met een hoog inkomen arbeidsongeschikt
raakt loopt hij of zij het risico terug te vallen naar het niveau van
het wettelijk minimumloon. Daarom wordt nu een polis op de
markt gebracht die voorziet in een aanvulling op de wao. Daar
voor hoeft men geen nieuwe medische keuring te ondergaan.
Studentenstops voor tien studies
zoetermeer» Voor tien universitaire studies, variërend van ge
neeskunde tot lucht- en ruimtevaarttechniek, heeft minister Rit
zen (onderwijs) een studentenstop ingesteld. De vereniging van
universiteiten had voor twaalf studies om zo'n numerus fixus
gevraagd, maar Ritzen heeft voor twee technische studies het
verzoek afgewezen. De studierichtingen civiele technologie en
management en technische bestuurskunde moeten alle belang
stellende studenten gewoon opnemen, vindt Ritzen.
Weer kwallen in Borssele
borssele De kernenergie- en kolencentrale in Borssele worden
nog steeds geteisterd door kwallen. Afgelopen weekeinde moest
de kernenergie-eenheid voor de tweede keer worden stilgezet
omdat de zeedieren in de koelwaterinlaat werden aangetroffen.
De kolengestookte eenheid is sinds eind vorige week om dezelf
de reden nog steeds niet in gebruik. De EPZ heeft besloten beide
centrales pas weer in bedrijf te stellen als de weeromstandighe
den zich wijzigen. Het gaat daarbij met name om een verande
ring van windrichting.
Giromaat als klantenkaart
houten Klanten van de winkelketens Super en Spar kunnen dit
najaar de giromaatpas van de Postbank ook gebruiken als klan
tenkaart, die aan geregelde klanten voordeel kan bieden. Het le
vensmiddelenconcern Unigro heeft hiervoor een contract geslo
ten met de NMB Postbankgroep en met Beanet, de organisatie
die landelijk het elektronisch betalingsverkeer regelt. De pin-co-
de wordt uitsluitend gebruikt bij het betalen, het pasnummer
van de giromaatpas wordt gekoppeld aan de functie van klan
tenkaart. Wie de giromaatpas niet wil gebruiken als klanten
kaart. kan een gewone Super- of Spar klantenkaart aanvragen.
den haag gpd
Werkgevers zijn verantwoorde
lijk voor de begeleiding van zie
ke werknemers in de Ziektewet.
Wordt verzuimd de zieke werk
nemer te begeleiden of te her
plaatsen, dan moet de werkge
ver opdraaien voor de kosten
van de uitkering. Dat staat in
het kabinetsstandpunt over de
sociaal-medische begeleiding
van zieke werknemers dat giste
ren naar de Tweede Kamer is
gestuurd.
Het is volgens het kabinet aan
de bedrijfsvereniging om te be
palen of een werkgever wel of
niet genoeg moeite voor de zie
ke werknemer heeft gedaan.
Het kabinetsstandpunt wordt
opgenomen in twee voorstellen
voor wijziging van de Arbeids
omstandighedenwet en het
wetsvoorstel Terugdringing
Ziekteverzuim. De twee wets
voorstellen worden binnenkort
voor advies naar de Raad van
State gestuurd.
In het wetsvoorstel Terug
dringing Ziekteverzuim komen
de eerste zes weken (bij kleine
bedrijven drie) ziekte voor reke
ning van de werkgever. In die
tijd moet het bedrijf in samen
werking met een deskundige
dienst (niet een bedrijfsgezond-
Portable kleurentelevisie, 37 cm beeldbuis, infrarood afstandbe
diening, 32 voorkeuzezenders, on-screen display ^QQ
en sleeptimer, 1 jaar Hema-garantie499T- jyy.~
_HEMA De normaalste zaak van de wereld..
Om groeiende problemen op arbeidsmarkt aan te pakken
Ondanks malaise in branche
AMSTERDAM GPO
Werkgevers moeten laagbetaalde banen creëren om de
krapte op de arbeidsmarkt te verminderen. Dat stelt de
vakcentrale FNV in een gisteren gepresenteerde nota. Op
die manier krijgen vooral laagopgeleide langdurig werk
lozen een kans aan de slag te raken.
utrecht gpd
Volgens de FNV komen er te
weinig vacatures bij vergeleken
met het groeiend aantal men
sen dat een baan zoekt. Boven
dien kunnen laag opgeleide
werkzoekenden steeds moeilij
ker aan betaald werk komen
omdat hoger opgeleiden steeds
vaker een baan aanvaarden be
neden hun opleidingsniveau.
De vakcentrale bepleit in haar
nota een aantal maatregelen
om de arbeidsmarkt 'meer in
evenwicht' te krijgen, zoals ver
dere arbeidstijdverkorting, deel
tijdbanen, scholingsverlof en
vut. Banenpools, waar momen
teel 20.000 werknemers in zit
ten, moeten volgens de vakcen
trale op het huidige niveau wor
den 'bevroren' om de kansen
van langdurig werklozen op de
arbeidsmarkt te vergroten. Het
voorstel om meer laagbetaalde
banen te creëren is een opmer
kelijk geluid uit de mond van de
vakbeweging, beaamt FNV-
vice-voorzitter K. Adelmund. De
FNV gelooft dat zo banen ont
staan in de onderste regionen
van de arbeidsmarkt die nu nog
onbezet blijven of worden inge
nomen door goedkope krachten
uit het zogeheten additonele
circuit (bijvoorbeeld gesubsidi
eerde banenpools). De grote
groep ongeschoold langdurig
werkzoekenden krijgt daardoor
meer kans op werk. De „ver
stopte" arbeidsmarkt kan dan
weer „doorstromen", redeneert
de FNV.
De vakcentrale realiseert zich
dat deze methode in enkele be
drijfstakken nauwelijks zoden
aan de dijk zet omdat daar de
laagste loonschalen al volop
worden benut en de arbeids
voorwaarden dringend verbete
ring behoeven. Maar waar mo
gelijk moeten werkgevers en
vakbonden er bij het komend
cao-overleg eens naar kijken, al
dus de FNV in de nota die in
middels door de aangesloten
bonden is onderschreven.
De FNV vindt verder dat er
meer moet worden gedaan om
de positie van vrouwen en etni
sche minderheden op de ar
beidsmarkt te verbeteren.
De malaise in de automatise
ringsbranche heeft er niet toe
geleid dat computerdeskundi
gen minder verdienen. Integen
deel. met een salarisverhoging
van 4,3 procent zit de automati
seringssector dit jaar zelfs bo
ven het landelijke cao-gemid
delde. Ook de werkgelegenheid
heeft niet te lijden van de koude
sanering in de computerbran
che. Vorig jaar nam de werkge
legenheid in deze sector met
bijna 4 procent toe.
Dat blijkt uit de jaarlijkse sa-
larisenquéte onder
door adviesbureau Bet
is bekendgemaakt. Dat de auto
matiseringsbranche een paar
forse klappen heeft opgelopen,
blijkt uit het feit dat het perso
neelsverloop binnen de sector
vorig jaar slechts 5,7 procent
bedroeg.
In 1986 vemiilde nog 10,5
Kabinetsstandpunt vermindering ziekteverzuim
heidsdienst) bepalen hoe de
controle en begeleiding van de
zieke werknemer plaatsvindt.
Aan de bedrijfsvereniging moet
de werkgever een controle- en
begeleidingsplan op te sturen.
Die bepaalt vervolgens of de
werknemer na zes (of drie) we
ken recht heeft op een vervolg
uitkering krachtens de Ziekte-
Als de bedrijfsvereniging
vindt dat de werkgever onvol
doende maatregelen heeft ge
nomen om zijn werknemer
weer aan het werk te krijgen,
kan de werkgever worden ver
plicht ook de vervolguitkering te
betalen. De bedrijfsvereniging
kan ook een terugkeerplan voor
de werknemer van de werkge
ver eisen.
De dienst die de werkgever de
eerste zes weken ondersteunt,
moet volgens het kabinet een
andere zijn dan de bedrijfsvere
niging omdat er anders een 'on
gewenste vermenging' van be
langen plaatsvindt.
Het kabinet wil verplichte on
dersteuning voor bedrijven
door een deskundige dienst ge
leidelijk aan vanaf volgend jaar
invoeren. Bedrijven met de
hoogste verzuimcijfers zijn
daarbij het eerst aan de beurt.
Rotterdam Een geluk bij een ongeluk voor twee schilders die gisteren met een steiger bezig waren aan de Rotterdamse Bergweg. De steiger viel om. maar de schilders stonden er
niet op en er liepen toevallig net geen mensen langs. De enige ongelukkige was de eigenaar van een auto die zijn voertuig aantrof met het ijzeren gevaarte er bovenop.
FOTO ANA PAUL STOUC
Leidse juriste fel tegenstander voortijdig ingrijpen politie
leiden meindert van der kaal)
Moeten mensen die op het punt
staan een bank te beroven, wor
den aangehouden en gestraft?
Minister van justitie Hirsch Bal-
lin vindt van wel. Hij wil een
einde maken aan de toename
van bankovervallen met een
wetsontwerp dat voortijdig in
grijpen door de politie mogelijk
maakt. De Leidse juriste mr. M.
Rutgers is een uitgesproken te
genstandster van zo'n wet. „Dat
leidt zeker tot fouten, willekeur
en ongezonde bemoeizucht van
de politie. Het is een aanslag op
de rechtsbescherming van de
burger zo stelt zij.
Rutgers promoveert vandaag
aan de Leidse Universiteit op
een proefschrift over het wets
ontwerp strafbaarstelling van
voorbereidingshandelingen.
Wanneer criminelen voortijdig
in de kraag kunnen worden ge
vat, dan scheelt dat veel leed bij
bankemplové's en toevallige
klanten. ..Dat is natuurlijk
juist", stelt Rutgers. „Maar de
overval kan ook worden voorko
men wanneer de politie duide
lijk maakt dat zij de plannen in
de gaten heeft. Of de politie
plaatst domweg een surveilance
auto voor de deur van de bank.
Desnoods worden de man
nen aangehouden vanwege de -
meestal - gestolen auto of voor
verbodenvuurwapenbez.it."
Haar principiële bezwaar te
gen het wetsontwerp is dat de
rechten van de burger worden
opgeofferd voor een slagvaardi
ger optreden van de politie. De
wet brengt met zich mee dat
justitie veel eerder en makkelij
ker kan overgaan tot aftappen
van telefoon, en schaduwen van
verdachte personen dan tot nu
toe. Voor het leveren van bewijs
dat iemand iets van plan is, is
een aanzienlijke uitbreiding van
informatievergaring nodig. En
dus moeten ook de controlemo
gelijkheden voor de politie na
venant groeien.
Grote twijfels heeft Rutgers
over de toepasbaarheid van de
wet. Een voorbeeld is volgens
haar het kopen van gif voor het
bestrijden van muizen of ratten.
„Wie weet nu of de koper daar
mee inderdaad ongedierte on
schadelijk maakt of dat hij zijn
lastige vrouw vermoordt? Zelfs
iemand die in een auto rijdt is
een potentiële bankovervaller.
Juist omdat het gaat om zeer al
ledaagse handelingen die straf
baar zouden kunnen zijn. is de
kring van verdachten en de
kans op fouten zeer groot. Het
hebben van een strafblad is dan
alleen al voldoende reden om te
worden gevolgd."
Met de strafbaarstelling van
voorbereidingshandelingen is in
Nederland overigens al enige
ervaring die volgens Rutgers
niet positief uitvalt. In 1985
werd een dergelijke wet op ge
bied van de opiumhandel van
kracht. „Het voorkomen van
handel in hard drugs is niet van
de groqd gekomen Lr zijn voor
beelden waarbij toch wordt ge
wacht met arrestatie tot de han
deling achter de rug is. want dat
leverde een hogere straf op.
Maar ook kon dan pas het har
de bewijs worden geleverd. Een
concreet voorbeeld is een zaak
die bijna twee jaar duurde en
1.5 miljoen gulden kostte en
uiteindelijk toch schipbreuk
leed De cocaïne-handelaren
kochten een boot. maar ja. dat
dl Ml HI wed MM I »-!i
wijst dus niets.
Het blijft volgens de juriste.
sinds 1986 docent aan de Leidse
Universiteit, niet bij zware mis
daad. Nu is ook een wetsont
werp in behandeling dat bij
voorbeeld voorbereiding van
fraude strafbaar stelt. „Iemand
die een belastingformulier
waarmee is geknoeid of waarop
onjuiste gegevens staan ver
meld. voor handen heeft, is
fout. la. dat is de criminalisering
van de schoenendoos." Iemand
die in een vreedzame demon
stratie voorwerpen heeft waar
van 'redelijkerwijs kan worden
aangenomen' dat die als wapen
is te gebruiken, kan worden
aangehouden. „Daaronder valt
dan een blikje frisdrank, stok
ken van een spandoek, zelfs een
sinaasappel Justitie wil kortom
niet meer afwachten tot er iets
gebeurt, maar preventief han
delen."
Het is de vraag of politie en
justitie de toekomstige be
voegdheden echt gaan misbrui
ken zoals Rutgers dat voorspie
gelt. „Ja, in Nederland kunnen
wc ons dat moeilijk voorstellen.
Het gaat er ook niet om dat ik
de politie niet vertrouw. Ik wil
absolute zekerheid dat dit niet
kan gebeuren."
Hoop dat het wetsontwerp in
het parlement strandt, heeft
Rutgers niet. Daarvoor ligt het
onderwerp criminaliteit politiek
te gevoelig. „De huidige staats
secretaris van justitie Kosto
heeft al toegegeven dat aan de
wet vele bezwaren kleven, maar
dat hij het zich politiek gezien
niet kan permitteren tegen te
zijn. Dat zouden velen verwar
ren met steun aan de criminali
teit en zou stemmen kosten.
Dat geeft wrl een beetje aan
hoe nu de discussie gaat We
willerr misdaad bestnjderi. maar
hebben er nauwelijks meer geld
voor over. Dan geven justitie
maar zeer vergaande bevoegd
heden."
procent zijn baan voor een an
dere.
Het automatiseringspersoneel
heeft nauwelijks last van de te
ruglopende omzetten waar
sommige aanbieders in de au
tomatiseringsbranche mee
kampen „De salarissen staan
niet onder druk. zoals vaak
wordt gedacht. Maar de sterke
stijgingen die in de jaren tachtig
voorkwamen, zijn definitief
voorbij", aldus drs. W. Peiger,
hoofd van Berenschot Informa
tica.
Opmerkelijk genoeg gingen
dit jaar vooral de salarissen van
werknemers bij non - profit-or -
ganisaties fors omhoog, gemid
deld met 8.5 procent. Volgens
Berenschot is daarmee de ach
terstand dat dit personeel had
op werknemers in het bedrijfs
leven. goeddeels ingelopen.
Uit het onderzoek blijkt ver
der dat bedrijven nog steeds
evenveel geld steken in automa
tisering als voorheen. Weliswaar
investeren ze minder in appara
tuur. maar ze doen meer moeite
om het gebruik van bestaande
systemen te verbeteren. Hier
door neemt het belang van au
tomatiseringspersoneel toe.
FNV vreest
verlies banen
streekvervoer
uthtcht» ANP
De Vervoersbond FNV vreest
dat er in het streekvervoer zo n
1.700 banen moeten verdwij
nen. Dit als gevolg van door de
overheid opgelegde extra bezui
nigingen van ruim 100 miljoen
gulden.
Bestuurder D van der Heem
van de Vervoersbond FNV kon
digde aan dat de vakbonden
zich fel tegen de voorgenomen
bezuinigingen zullen verzetten.
„In een tijd dat iedereen de
mond vol heeft over het belang
van het openbaar vervoer zijn
deze bezuinigingen volstrekt
onaanvaardbaar.
VSN, de werkgeversorganisa
tie in het streekvervoer, is ook
fel tegen de voorgenomen be
zuinigingen. De streekvervoer-
bedrijven vrezen eveneens voor
forse gevolgen voor de werkge
legenheid. Maar een V5N-
woordvoerder kon gisteravond
nog niet bevestigen dat er in
derdaad 1.700 banen op de
tocht staan.
Papierindustrie
fel tegen
waterheffing
hu. vbtsum gpo
Het besluit van het kabinet om
volgend jaar een heffing op
grondwater in te voeren gaat de
papierindustrie miljoenen gul
dens kosten Dat betoogde top
man F. de Wit van de koninkij-
ke Nederlandse Papierfabrieken
(KNP) gisteren in Hilversum bij
de opening van het nieuwe
hoofdkantoor.
Minister Andriessen van eco
nomische zaken, aanwezig bij
de opening, pareerde De Wits
aanval door er fijntjes op te wij
zen dat KNP in de jaren tachtig
tientallen miljoenen gulden
steun van het Rijk heeft gekre
gen om de noodlijdende kar
tonsector nieuw leven in te bla
zen. „Nu heeft het milieu 't
moeilijk. Nederland dreigt op te
drogen Een offer van de papier
sector lijkt me daarom alleszins
tr<lrll|k
Vorige week besloot het kabi
net om de heffing op brandstof
fen (wabm) volgend jaar niet te
verhogen, maar in plaats daar
van een nieuwe heffing in te
voeren op grondwater en afval.
De opbrengst van de grondwa
terheffing wordt geschat op 245
miljoen gulden per jaar
Volgens De Wit dreigt nu een
lastenverzwaring voor zijn sec
tor van dertig miljoen gulden
per jaar. KNP zal als beiangnjk
ste producent het grootste deel
van dat bedrag vooi dn teke
ning moeten nemen Voor een
onderneming die 80 procent
van haar produkten export eert
is dat «-en „uitent gevaarlijke si
tuatie". aldus De Wit Hij deed
dan ook een dringend beroep
op de overheid om af te zien
van deze maatregrl
Het is nvrrigrns niet de eerste
keer dat KNP van leer trekt tr
gen het mihruhrffmgstx-lrid
van het kabinet De fabriek was
vrvng jaar een van de bedrijven
die grzamenhjk een brandbrief
schreven aan de overheid over
de hoogte van de brandstofhef-
fin».