Cao's nog niet rijp voor museum
Financien
Antroposofische bank
gaat naar buitenland
Strijd om de spaarder
wordt steeds harder
tq afdeling.
Vertrouwen
beleggers in
Italië nihil
ZATERDAG 30 MEI 1992
Ondernemingsraad neemt steeds vaker het heft in eigen hand
DEN HAAG SASKIA VAN WESTRHEENEN
Een trend is het niet, eerder een incident.
Een directie van een bedrijf die niet met de
vakbond, maar met de ondernemingsraad
(OR) onderhandelt over de arbeidsvoor
waarden. De rechter bepaalde vorige week
weliswaar dat een OR mag onderhandelen
over de arbeidsvoorwaarden, maar de des
kundigen zijn het erover eens dat het cao
akkoord en daarmee de rol van de vak
beweging nog niet rijp is voor het muse-
De principiële discussie werd onlangs op
de spits gedreven tijdens onderhandelingen
bij het ingenieursbureau Grabowsky
Poort, toen de vakbond in het geweer kwam
en*beide partijen het conflict voor de rech
ter moesten uitvechten. FNV en CNV eisten
van de rechter dat de OR een verbod kreeg
opgelegd om met de directie te onderhan
delen over de primaire arbeidsvoorwaarden
(loon, vakantie, werktijden, vut-regeling).
Tevergeefs: de OR kreeg van de rechter
groen licht. Volgens de Wet op de Onderne
mingsraden (WOR) heeft een vakbond niet
het exclusieve recht om over dit soort zaken
te onderhandelen. Als de OR het zelf wil,
dan mag de werkgever hem meer bevoegd
heden geven dan in de WOR vastgelegd. De
vakbonden zijn het hier uiteraard niet mee
eens. „Deze uitspraak verzwakt onze onder
handelingspositie", verzuchten ze. „Als je
kijkt naar de letter van de wet heeft de rech
ter gelijk, maar de uitspraak past niet in de
geest van onze tijd", aldus M. Spanjers van
de Dienstenbond FNV.
Er is wel een duidelijke trend te zien dat
de OR steeds meer verantwoordelijkheden
krijgt. „Cao's worden meer richtinggevend.
De OR houdt zich al steeds meer bezig met
het uitwerken van cao-beleid. Bedrijven ne
men de medezeggenschap serieus," aldus
G. Bruinsma van het Gemeenschappelijk
Begeleidings Instituut Ondernemingsraden
(GBIO). Het GBIO organiseert per jaar dui
zenden cursussen voor leden van de OR.
Veel vraag naar cursussen over het onder
handelen met de directie over een arbeids
overeenkomst is er nog niet. „De meeste le
den hebben geen zin in een ingewikkelde
uitleg van een salarisprocedure. De materie
is vaak vrij technisch. Het moet wel gang
baar blijven, anders is de lol er gauw af."
Vakbondstraditie
Toch zijn er voorbeelden genoeg te beden
ken van bedrijven waar niet de vakbond,
maar de OR een cao afsluit. Het komt vaak
voor bij dochters van Amerikaanse en Ja
panse bedrijven, waar de bonden vaak heel
weinig leden hebben. Dat is ook geval in
bedrijven met relatief veel hoog-gekwalifi-
ceerd personeel. Flet personeel Iaat zich
dan liever vertegenwoordigen door de
democratisch gekozen OR dan door een
onbekend vakbondslid.
Maar Nederland is een-land met een ster
ke vakbondstraditie en die zal niet
worden opgegeven. Althans, dat denken de
deskundigen. „Vier of vijf jaar geleden heb
ben vakbonden en werkgevers geconclu
deerd dat het niet verstandig zou zijn als de
OR de rol van de vakbeweging overneemt.
En ik denk dat die conclusie nog steeds
staat als een huis," aldus prof. dr. W. van
Voorden, hoogleraar arbeidsverhoudingen
in Tilburg.
Onze vakbonden zijn immers niet voor
niets in het leven geroepen, stelt hij. „Een
vakbondslid heeft geen emotionele band
met het bedrijf. Een werknemer die in de
OR zit wèl. Hij zal het eerder slikken als de
directie de lonen gelijk wil houden, om zo
de omzet te verhogen. Jongeren zouden
makkelijk bang kunnen zijn dat hun carriè
re door hun OR-activiteiten in gevaar
komt."
„Daar komt bij: als het sluiten van een
cao tot een conflict met de vakbond leidt,
heeft de directie geen direct conflict met de
eigen medewerkers. En dat is natuurlijk be
ter voor de sfeer binnen het bedrijf." Een
laatste voordeel van de vakbeweging is haar
'maatschappelijke betrokkenheid'. Een
bond zal zich eerder sterk willen maken
voor zaken die niet puur met werk hebben
te maken, zoals kinderopvang, allochtonen
of het milieu. Ze wil hiermee een trend zet
ten voor het hele land, en die drang heeft
een OR ook niet zo gauw.
Emissie moet groei mogelijk maken
openen. Het besluit om de
grens over te gaan gedacht
wordt aan een bijkantoor in
Bristol en een kantoor in Gent
hangt ook af van het succes
van de aandelenemissie die de
Triodosbank uitgeeft. Het wordt
de derde aandelenuitgifte van
de bank sedert de oprichting.
De emissie moet zo'n vijf mil
joen gulden opbrengen. Dan
zou ook de Triodosbank vol
doen aan de EG-norm: per 1 ja
nuari 1993 een minimum eigen
vermogen van vijf miljoen ECU.
Een andere reden voor de
emissie is de sterk gestegen kre
dietverlening. Een verdere groei
is alleen mogelijk als daar vol
doende eigen vermogen tegen
over staat. De stukken, met een
nominale waarde van 100
gaan ƒ110 kosten. De intrinsie
ke waarde ligt rond de 112,50.
.Volgens Mackay is het de be
doeling vooral beleggers te inte
resseren. De Triodosbank heeft
in Delta Lloyd en een niet bij
name genoemd pensioenfonds
al twee institutionele beleggers
in huis. De meest aandelen zijn
echter in handen van particulie-
De Triodosbank in Zeist gaat de
grens over. De bank werd in
1980 op antroposofische grond
slag opgericht. Doel was vooral
beginnende, alternatieve en
vernieuwende ondememenin-
gen en projecten te financieren,
die elders niet aan de bak kwa
men. Sedert de oprichting heeft
de bank een snelle groei door
gemaakt, „hoewel", aldus direc
tielid P. Mackay, „de gevestigde
bankwereld ons indertijd nog
geen twee jaar gaf'.
Inmiddels is vanuit zowel Bel
gië als vanuit Engeland aan de
bank gevraagd om daar een fili
aal te vestigen. Daarover zal
eind september een besluit val
len. Volgens directielid P. Blom
wordt het door nieuwe EG-re-
gels voor het bankwezen vrijwel
onmogelijk om nieuwe banken
zoals de Triodosbank te begin
nen. Volgens die richtlijnen
moeten nieuwe banken be
schikken over een minimaal
vermogen van vijf miljoen ECU,
ongeveer 12,3 miljoen gulden.
Voor bestaande banken geldt
die eis niet, ook niet als zij el
ders in Europa nieuwe filialen
PARALLELMARKT
MEEST ACTIEVE FONDSEN
Can.O
Columbia Securltie;
Commerz Obligatie Fonds
Commerz Obligatie Fonds IV
Commerz Obligatie Fonds V
Commerz Obligatie Fonds VI
De Drie Electronics Beheer
Delta Lloyd Dollar Fonds
Delta Lloyd Ecu Fonds
Delta Lloyd Mix Fonds
Dutch Take Over Targets
EHCO-KLM Kleding
Equity Law Aand Ned (1)
E &L.Akt. Beheer Ned (2)
E.& L. Gulden Rente Fonds
E.& L. Kapitaalmarkt Rente
E.& L Portfolio Ned (3)
Europ.Dev.Cap.Corp
Free Record Shop Holding
at Western Resources
Groenendijk Beheer
Grontmy
Groothandelsgebouwen
LCI Computer Group
Melle, van
Nedcon Groep
Ned. Elevator Bel Mi|
Nedschroef Holding
Nevas, Bel mi|
ïvas, Cert. 1 7% Cum pret
Neways Electronics Int.
Phoenix Beheer 'B'
Pie Medical
Public Storage Int.
Rood Testhouse
Sligro Beheer
2139
13073
4667
3082
96,20
96.40
95,10
95,20
109.20
69.00
46,50
77,00
0,18
46,10
39,90
4780,00
89,70
58.20
48,50
6,30
16,50b
11,00
74,20
990,00
51,40
l,10f
135,00
98,60d
98,60d
97,30d
96,90d
64.80
60,00
61,10
74,40
14,10
31,30
100,80
70,00
34,70
71,50
0,20
46,00
54,20
39,00
0,65e
3,70
5720.00
81,00
59,10
10.80
77,60
565.00
294,00
4.00
46.80
49,50
10,90
30,50
130,00
52,30
86,20
6,70
45,50
74,70
14,50e
31,50
101,10
69,80
59,50
5810,00
87,00
59,50
50,80
7,00
17,50a
2,10
21,40
10.80
6,60
15,20
55,30
53,50
1,00
143,00
30.70
295,00
DEN HAAG YVONNE ZONDEROP
De strijd- om de gunst van de
spaarder verhardt zich. Steeds
meer kleinere banken slaan de
consument om de oren met
aanbiedingen van spaarreke
ningen met al maar hogere ren
tes. Ook verzekeringsmaat
schappijen als Ohra en Centraal
Beheer hebben zich inmiddels
in het strijdgewoel gemengd,
naar eigen zeggen met veel suc
ces.
Deze week vervoegde Crédit
Lyonnais zich in de arena. De
bank geeft 8,4 procent rente op
een relatief 'normale' spaarre
kening en beweert daarmee de
allervoordeligste spaarrekening
in Nederland te hebben.
„Als nieuwkomer op de markt
moet je nu eenmaal de hoogste
rente bieden. Dat is niet meer
dan logisch", reageert L. Beun
der van Roparco op het initiatief
van Crédit Lyonnais. Nieuwe
aanbieders van spaarrekenin
gen hebben het op dit moment
gemakkelijk vanwege de zoge
heten 'omgekeerde rentestruc
tuur'. Daardoor levert kort uit
gezet geld een hogere rente op
dan geld dat voor langere tijd
vast staat.
Volgens woordvoerder A.
Groothof van De Nederlandsche
Bank, de toezichthoudende in
stantie, vormen de geboden ho
ge rentes dan ook geen enkel
gevaar voor de financiële span
kracht van de banken. De geld
marktrente en de rente op de
posito's liggen nog ruim boven
de rente die bijvoorbeeld Crédit
STAATSLENINGEN
MEEST ACTIEVE FONDSEN
Nederland
Nederland
Nederland
1982-88/92
1987 93/97
1982-88/92
1985-89/92
1980-86/95
1986-90/93
1990 p.2000
19791-11 85-94
1983-89/93
19901/11 p.2000
19901II p.2000
1990IVp 2000
1984-90/94
19901 p.2000
199011 p 2000
1989-95/99
1983-84/93
1984-90/94
1985-91/95
1983-89/93
1985-91/95
1977-78/92
1982-89/93
1989 p. 1999
1987p 1993
19891 lip 1999
1989IV p. 1999
19851 II 91/95
19861 II -92/96
1988 p. 1998
196811 79/93
1987p 1994
1988p 1998
1988 p 1996
1989 p 1999
1987 p. 1997
1986 92/96
Nederland
Nederland
1988 94/98
1967 78/92
1987p 1994
1988 p 1995
100,15
100,20
101.30
99,55
102,14
102,13
102,27
99,30
100,72
100,72
98,80
99,10
99,60
98,83
92.25
96,58
91,15
90.85
95.05
95.45
90.53
97.30
94.13
90.07
93.75
90,93
93.08
90,53
92.45
91,10
98,50
93.39
106.35
100,20
103.70
100,03
100.07
102,40
99,97
105,10
99.95
103,47
103,53
99,50
102.00
102,20
99,30
99,30
98,75
99,15
98,35
98,45
95,31
95,10
94,01
92,62
96,22
95,70
92,25
98,30
95,06
94,25
92.27
93,77
94,57
93,30
97,15e
97,35
106,40
100.20
103,70
100,03
100,05
102,40
99,97
105,10
99,90
99,60
103,50
103,47
103,55
99,45
102,15
99,55
99,15
100,15
98,80
99,00
98,70
99,10
98,30
99,35
98,90
97.15
96,35
97,61
98.40
95.41
95.22
92,72
96.27
95,70
92.28
98,30
95,10
94,27
92,25
93,85
93,28
97.15b
97,35
Onze beursmedewerker
Brigitte Slot is op vakantie.
Daarom is er deze week
geen 'Beurseffecten'.
VERKLARING DER TEKENS
BELEGGINGSFONDSEN
MEEST ACTIEVE FONDSEN
iro Europe Fund
o Far East Fund
nro Liquid. Groeifnds
Asia Pacific Growth Fund
Asian Selection Fund
Asian Tigers Fund
Austro Hungary Fund US/
Beleggingsfonds Nederland
Lyonnais zijn klanten biedt.
Het zijn vooral kleinere, on
bekende banken die klanten
een hoge rente vergoeden voor
het spaargeld. „Daarmee hopen
ze hun naamsbekendheid te
vergroten", zegt Groothof. Dit
soort banken heeft doorgaans
geen groot kantorennet dat geld
kost. Daardoor kunnen ze wel
licht hoge rentes bieden, maar
een nadeel voor de klant is weer
dat hij of zij niet snel om de
hoek het spaargeld even kan ko-
Verreweg de grootste spaar
bank in Nederland, de Rabo
bank, zegt desgevraagd abso
luut geen last te hebben van het
strijdgewoel. Veertig procent
van al het spaargeld in Neder
land, dat in totaal zo'n negen
tien miljard gulden omvat, staat
vast op Rabo-rekeningen. De
bank staat niet bekend om zijn
hoge vergoedingen op spaar
geld. Volgens een woordvoer
ster is de Rabo te zijner tijd wel
van plan met een eigen hoog-
rente-produkt op de markt te
komen.
Ook De Nederlandsche Bank
bespeurt niets van een massale
overstap van spaarders van de
ene naar de andere bank. Wel is
er een duidelijk opleving te be
speuren bij deposito's. Daarbij
zet de klant het geld voor een
bepaalde tijd vast, bijvoorbeeld
voor een maand of een halfjaar.
Deposito's bieden al gauw een
vol procent meer rente dan de
spaarrekeningen die de bankjes
nu met zoveel verve aan de man
brengen.
P Energy Resourc Gro
Engelsch-Holl Belegg "F
Euro(The)Spain Fnd.Ltd US/
Holland Fund
Holland Europe Fund
Holland Obligatie Fonds
Intereffekt Warrants
IS Himalayan Fund US/
Jade Fonds
Japan Index Alpha F. (Yen)
Japan Sector Rotation Fund
Korea Pacific Trust US/
Leveraged Capital Holding
Malaysia Capital Fund US/
Natural Resources Fund 1
NMB Geldmarkt Fonc
NMB Global Fun
NMB Obligatie Fonc
NMB Rentegroei Fonc
New Asia Fund
Nomura Warrant Fund
Obam, Beleggingsmii
0AMF Rentefonds
Orange Fund
Pacific Dimension
Pacific Property Sec. Fund
Pierson Rente Groeifonds
Postbank Aandelenfonds
Postbank Beleggingsfonds
Postbank Vermogensgr. fonds
Prosp. Int. High Income US/
Rentalent, Beleggingsmij.
Rentotaal NV
RG America Fund
RG Divirente Fund
RG Europe Fund
RG Florente Fund
RG Pacific Fund
RG Strat. Portefeuille groen
RG Strat. Portefeuille blauw
RG Strat. Portefeuille geel
Rodin Prop. Shore Mall US/
Schr
Rolmco(pref)
Sci/Tech SA
Suez Liq. Groeifonds
Technology Fund
VSB Mix Fund
VSB Rente Fonds
»rn. Beleggingsmij
8153
3740
36672
160,50
80,00
31,80
107,20
111,80
27,50
34,50
39,00
65,80
101,10
33,40
5,60
121,00
296,00
1502
235000
1945
927 81,80
538,00
50 31,00
540 107,80
67,20
7,40
142,50
2194
3542
21645
3600
9954
234,00
10,30
70,00
79.40
2,90
6,70
92,00
10,00
190,50
50,50
34.40
56,40
65,00
72,00
60,00
97,00
52,00
75,80
51,70
125,90
21,50
9,50
74,50
225,00
234,50
13,05
19,70
82,00
30,70
48,20
90,50
112,30
50,20
46,90
95,00
70,80b
29,50
14,00
19,20
160,00
218,00
77.70
55,11
46,70
37,00
119,60
104,05
35,80
5,15
22,80
91,00
28,40
114,60
51,20
152,70
35,80
106,50
95,20
54,80
51,80
19,40
135,00
185,00
85,50
64,00
99,90
54,00
HOOFDFONDSEN
MEEST ACTIEVE FONOSEN
ABN AMR0 Holding
AEG0N
Ahold. Kon
Alrenta
AMEV
Bols, Kon.Distill. Lucas
Buhrmann-Tetterode
CSM
DAF
DordtschePetr.Ind Mi|
DSM
Elsevier
Fokker Vliegtuigenfabriek
Gist-Brocades
i. Nederlanden Groep
i Nederl Papierfabr
hilips'Gloeil Gem Bez.
VOC, Van Ommeren Ceteco
350408
22495
28462
83104
101647
81267
8309
182397
59385
250134
4606
203053
23682
86873
65953
45689
326549
68610
102563
8412
6727
191010
323655
332752
444536
41839
24920
78393
589908
106739
50040
168929
14569
24949
124275
126644
82600
138280
24660
91345
42,00
78,20
172,10
119,10
77,80
133,40
189,30
51,60
42,90
29,60
32,30
156,50
43.70
57,40
55,50
45,70
40,30
47,50
69,70
40.70
175.70
43,90
80,50
178,50
122,80
86,90
160,10
196,20
52.40
46,60
52,50
141,10
115,00
113,40
35,10
39,00
165,90
59,60
73,00
68,50
49,70
40,30
7,20
43.80
38,20f
52,20
185,90
91,20
42,40
93,90
82,50
69,70
49,10
5,20
26,60
235,00
10.30
70,40
79,50
27,00
65,40
69.20
4,60
31,90
33,00
41,00
72,10
106,50
107,10
10,00
126,80
99,10
87,00
1250,00
109,00
108,40
96,50
54,90
52,00
29,20
12,20
183,30
19,40
138,00
187,00
86,30
51,90
105,10
68,30
96,60
22,80
145,80
115.50
112,90
35,00
40,50
167,50
59,10
.72150
68,00
49,20
40.60
48.20
157.60
60,30
73.50
45,00
38,60f
53.30
99,00
48,30
98,00
73,70
45,90
LOKALE MARKT
MEEST ACTIEVE FONDSEN
Berkel's Patent
Blydenstein-Wi
Boer, Kon. Druk. en Uitg. De
Calvé-Delft
Calvé-Delft Pref.
Calvé-Delft Cert.
Centrale Suiker My.
Delft Instrument'
Desseaux.Tapijtfabriel
Dorp Groep (v
Draka HoldinL
Econosto
Getrom
Geveke
>n-De Noord. Van de
Goudsmi
Hoop Effectenbank, vand
le'sSuikerwerkfabru
Kon. Bijenkorf Beh KBB
Koppelpoort Holding
Krasnapolsky Grand Hotel
Moeara Enim Petr.Mi
Multihouse
Naeff
NAGRON Nat.Grondbez.
Nationale Investeringsbanl
NutriciaGem.Bez.
Nutricia Ver.Bedr
Nijverdal-tenCate
Randstad Holding
Ravast
Reesink
Samas-Groep
Sarakreek Holding
Schuitema
Schuttersveld Holding
Telegraaf
Textie
Staal Bankiers
Stad Rotterdam
ngmijde
3000
139658
20499
10664
37277
1976
15393
Uw doel-
groep is geïn-
teresseerd in
uwadverten-
tie op deze
plaats. Reser
veer via onze
k advertentie-
112,50
0.80
10,40
1112,00
800,00
1117,00
86,70
130,00
331,00
140,00
19,00
24,30
38,40
38,30
24,00
25,50
217,00
79,80
53,30
98,50
37,90
182,00
196,00
124,00
12,60
12,80
0,90
137,00
228,00e
798,00
29,80
70,90
58,12
20,00
114,00f
93,00
151,00
132,50
2700,00
X 207,00
800,00
1217,00
83,60
61,50
38,00
34,40
98,50
38,50
207,80
237,00
144,80
14,40
14,30
0,65
148,00
204,00
6,90
2,10
1020,00
31,60
77,00
300,00
281,00
50,80
86,00
38.20d
120,00
16000,00
16450,00
34,40
60,00
185,00
50,00
7200,00
22,20
147,20
157,00
108,70
8,05
73,40
351,00
26,00
74,20
40,30
163o!oO
55,00
36,80
53,80
90,00
22,30
130,40
83,50
51,10
82,00
65,50
16,00
108,00
Het vertrouwen van beleggers
in de Italiaanse politiek is tot
het nulpunt gedaald. Zij bren
gen massaal hun geld onder i
het buitenland. Daardoor is het
tekort op de betalingsbalans
omhoog geschoten van 869 mil
jard lire (1,3 miljard gulden) i
maart tot 4,51 biljoen lire (6,75
miljard gulden) in april. Volgen
economen is de komst van ee
stabiele regering de enige reme
die tegien een kapitaalvlucht.