HL aW
Asbest in gebouw
van universiteit
EUUt
'Tijd van ludieke
acties is voorbij'
Met alleen lts krijg je geen goede baan
Klachtenlijn NS oververhit
Regio
Opnieuw conflict over
baggerstort Braassem
Meer reizigerskilometers
bij Centraal Nederland
DINSDAG 26 ME11992
Ziekenhuispersoneel wil harder optreden
De ludieke actie r
petjes, spandoeken en handte
keningen is een gepasseerd sta
tion. Het protest in de gezond
heidszorg kan alleen succes
hebben als de consequenties
ook voor de regering voelbaar
zijn, zo menen sommigen in de
gezondheidszorg. ,,In het eerste
jaar wekten de ludieke actie nog
sympathie, maar daarmee word
je nu uitgelachen," zegt Wilma
Schlüter, medisch nucleair wer
ker bij het Elisabeth Ziekenhuis,
aan de vooravond van de acties
in de gezondheidszorg in de
Leidse regio.
Het gesprek heeft veel weg
van een estafette. Voortdurend
piept de semafoon een van de
actievoerders van het zieken
huis in Leiderdorp weg. De zon
dagsdienst die het personeel
van het EZL morgen draait, zien
Schlüter en haar twee mede
standers Albert Brinksma (fi
nanciële administratie) en Ina
Huizinga (laboratorium) als een
eerste stap op weg naar hardere
actie.
Afgelopen woensdag trokken
Zuidhollandse werknemers in
de gezondheidszorg nog in een
demonstratieve optocht langs
het huis van staatssecretaris Si
mons, die in hun ogen de grote
boosdoener is. „De regering
wordt daar niet koud of warm
van", aldus Brinksma. „Die
denkt: dat waait wel weer over,
dat loopt zó n vaart niet. Juist
daarom vind ik dat we maar
eens een stapje verder moeten
gaan."
In de gezondheidszorg is het
echter niet eenvoudig om eisen
kracht bij te zetten met bikkel
harde acties. „We kunnen de
patiënten onmogelijk aan hun
lot overlaten, dat staat vast",
zegt Huizinga. „Vandaar dat het
draaien van zondagsdiensten
wel het maximale is. Het gevolg
daarvan is dat bij voorbeeld
operaties van morgen zijn ver
zet naar een later tijdstip. Dat
geldt tevens voor de afspraken
voor de polikliniek. Als je din
gen daarvoor hebt geregeld is
dat toch knap vervelend", zegt
Huizinga. Een volgende stap is
het slechts beperkt aankondi
gen van zondagsdiensten en
werkonderbrekingen. Mensen
komen dan voor niets naar het
ziekenhuis.
Een andere mogelijkheid is
dat de zogeheten ondersteu
nende diensten zoals de admi
nistratie, schoonmaakdienst,
technische dienst en de keuken,
plat gaan. Maar ook daar kleven
beperkingen aan. Wanneer een
technische dienst een noodop
roep zou negeren, worden daar
door zeker de belangen van pa
tiënten onaanvaardbaar ge
schaad en dus wordt in zo'n ge
val gewoon gewerkt.
Een ander probleem is de ge
ringe actiebereidheid op som
mige afdelingen van ondersteu
nend personeel. Brinksma er
kent dat het de eerste keer is dat
hij in actie komt. Wel is hij van
af het begin, nu zo'n achttien
jaar geleden, lid van de Abva
Kabo. „Dat Simons de loonsver
hoging uit onze eigen pensioen
gelden wil betalen, dat gaat mij
DiNH
•kken over de baggerstort in de Braassemermeer tus
sen milieubewegingen en provincie Zuid-Holland is opnieuw
begonnen. De Zuidhollandse Milieufederatie en Stichting tot Be
houd van de Braassemermeer eisen van de provincie een
milieu-effectrapport (MER) voor de stort van bagger in de Braas
semermeer. Zuid-Holland houdt echter vol dal voor de stort
geen MER nodig is.
Volgens de federatie ontduikt de provincie de afvalstoffenwet
door bij de vergunningaanvraag voor de stort geen MER op te
stellen Wanneer het provinciebestuur niet alsnog de effecten
van de baggerstort op de Braassemermeer laat meten, stappen
de twee instellingen naar de Raad van State.
Het conflict draait om de wettelijk vastgestelde grens van
500.000 kubieke meter. Wanneer de hoeveelheid bagger deze
grens overschrijdt, is voor de afvalstoffenvergunning een MER
verplicht. De provincie stelt dat de te storten bagger onder in het
komend seizoen onder deze grens blijft en de MER onnodig is.
De twee milieubewegingen beweren echter dat er grote hoeveel
heden bagger illegaal in de Braassem worden gedumpt en dat de
provincie meer dan 500.000 kubieke meter stort.
UTRECHT
„In het eerste jaar wekten de ludieke actie nog sympathie, i
staan Albert Brinksma en Ina Huizinga.
r daarmee word je
toch echt te ver. Een sigaar uit
eigen doos." Een beetje trots is
Brinksma wel op zijn afdeling,
financiële administratie, waar
nu zes van de twintig perso
neelsleden bereid zijn om aan
de actie mee te doen. Dat was
bij vorige gelegenheden veel
minder.
Op de afdelingen fysiothera
pie en laboratorium is de actie
bereidheid maximaal. „Natuur
lijk, doen wij het voor het geld,"
zegt laborante Ina Huizinga.
„Waarom moet ik wel een ho
gere huur betalen eh krijg ik er
niet meer geld bij? Doen wij niet
genoeg ons best? Daarnaast zijn
wij ook bezorgd over de toe
komst van de zorgsector. Er zijn
nu al nauwelijks meer stagiares
te krijgen. Je ziet aankomen dat
er straks echt grote tekorten
zijn. Moet het weer eens echt te
laat zijn voordat de overheid in
grijpt?"
Wilrrta Schlüter zou nu nooit
meer voor de medische kant
kiezen. „Als ik het zou mogen
overdoen, zou ik voor de heao
kiezen. Nu moet ik heel hard
werken voor relatief weinig
geld. Het is logisch dat het ver
loop zo groot is. Ik kan het nie
mand aanraden een verzorgend
beroep te nemen. Ik hoop trou-
i dat i
nog mensen in ae
gezondheidszorg werken wan
neer ik er een beroep op moet
doen", zegt Wilma Schlüter cy
nisch.
Hoe hard de actie straks ook
wordt, volgens Schlüter staat er
voor belangrijke politici altijd
hulp klaar. „Voor een Lubbers
gaat altijd de rode loper uit.
Voor mijn part zeggen wij dan:
die lui helpen wij niet meer.
Het aantal reizigerskilometers
van vervoermaatschappij Cen
traal Nederland is in het eerste
kwartaal van 1992 gestegen met
ruim 6 procent. Dat blijkt uit
cijfers in de Info. het huisorgaan
van Centraal Nederland.
De vervoermaatschappij
vindt de groei verheugend, om
dat die niet meer volledig aan
de OV-studentenkaart kan wor
den toegeschreven. Die kaart is
in 1991 ingevoerd en leidde in
dat jaar tot een recordgroei v^n
het aantal reizigerskilometers.
De grootste groeiers bij de
busmaatschappij zijn de lijnen
tussen Hoofddorp en Mijdrecht.
Uithoorn en Amstelveen en in
het Gooi en Eemland. Centraal
Nederland heeft buslijnen van
Leiden naar Alphen aan den
Rijn en Utrecht.
Het ziekteverzuim bij de
maatschappij lag het afgelopen
kwartaal op 10 procent. Volgens
Centraal Nederland geeft dat
cijfer goede hoop om in 1992
uit te komen op gemiddeld 8
procent ziekteverzuim onder de
chauffeurs. In 1991 lag het per
centage nog op 13 procent.
Roy Harnan uit Voorschoten wil na examen graag naar mts
LEIDEN NANJA RUITER
Maar liefst vier uur achtereen
heeft Roy Hamam uit Voor
schoten gisteren gezwoegd op
zijn examen installatietekenen.
„En je hebt er echt vier uur voor
nodig", vertelt Roy. Hij zit op de
samenwerkingsschool De Nieu
we Vaart in Leiden en volgt als
een van de zes eindexamenkan
didaten de richting electrotech-
niek van het lager technisch on
derwijs.
Hamam heeft het naar zijn
zin gehad op school. „Ja, zeker
weten. Ik heb een leuke tijd ge
had. Vooral in de derde hebben
we leuke dingen gedaan. Excur
sies enzo. We hadden een toffe
leraar. Maar hij zat wel achter je
aan als je niet je best deed." Hij
is het leren voorlopig nog niet
beu. Gaan werken na de lts
'daar denk je niet aan'. „Je hebt
niks aan de lts om een goede
baan te krijgen. Dan kun je niet
hogerop komen."
Eerst wilde Roy naar de mavo.
„Maar met de lts kun je gemak
kelijker naar de mts. Dan heb je
al technisch inzicht, daj zei m'n
vader." Hij koos voor electro-
techniek, 'omdat je daarmee
overal terecht kunt'. „Bij alle
richtingen kun je het gebrui
ken."
Wanneer hij zijn lts-diploma
op zak heeft, begint Roy aan de
mts en daarna probeert hij in
genieur te worden via de hts.
„De pneumatische en hydrauli
sche richting wil ik doen. Bij
werktuigbouwkunde. Dat lijkt
me heel leuk", vertelt hij en
thousiast. „Wat voor vak je er
mee kan doen? Daar vraag je
me wat. Dat weet ik nog niet,
eerlijk gezegd. Het is in ieder
geval met luchtdruk werken."
Van de ruim vijftien derde
klassers zijn er slechts zes over
gebleven, die momenteel exa
men doen. „De meeste mensen
hebben moeite met wiskunde.
Je moet minstens een zeven of
een acht hebben in de derde.
Een fikse financiële strop dreigt voor de Leidse universi
teit. In het gebouw van de faculteit van sociale weten
schappen aan de Wassenaarseweg is asbest aangetroffen.
De kankerverwekkende asbest zit boven de plafonds, in
leidingskokers achter de wanden en onder de vloeren. Er
zweven geen asbestvezels in de lucht en daardoor is er
volgens de beheerders van het gebouw geen gevaar voor
de gezondheid van de 900 werknemers en de 4700 stu
denten.
breid lucht- en veegmonsters
genomen. Asbest is alleen ge
vaarlijk als het in vezelvorm in
de lucht komt. De vezels drin
gen door it» de longen en kun
nen beschadigingen veroorza
ken. Het asbest bedrijf beveelt
aan de ruimten te reinigen, los
se brokken asbest weg te halen
en de asbest die dan nog in het
gebouw achterblijft 'in te kapsc-
LEIDEN MONICA WESSEUNC
Bij de beheerders van het pand
was al geruime tijd bekend dat
er bij de bouw van het zogehe
ten Pieter de la Courtgebouw
gebruik was gemaakt van as
best. Voorheen was het gebouw
een polikliniek. Een gespeciali
seerd bedrijf. Asbest Consult,
heeft na onderzoek aangeraden
een grootscheepse onruimactie
uit te voeren. Wat de operatie
gaat kosten is nog niet bekend,
maar gezien de ervaringen met
andere asbestvervuilingen moet
met een fikse kostenpost reke
ning worden gehouden.
Asbest Consult heeft uitge-
ren'.
De arbeidsinspectie is nog
niet van de kwestie op de hoog
te gebracht „Dat is ook niet no
dig zolang de norm voor vezels
niet wordt overschreden. Zodra
de
schakelen. t)è arbeidsinspectie
moet het schoonmaaknlan
goedkeuren", aldus hoofdin
specteur volksgezondheid P.
Koster.
De beheerders van het pand
hebben de zaak inmiddels bij
het college van bestuur van de
universiteit aangekaart. Het col
lege is bereid geld hiervóór vrij
te maken. „We weten niet wat
het kost, maar dat asbest wordt
zeker opgeruimd," aldus een
woordvoerder van de universi
teit
Medewerkers en studenten
zijn op de hoogte gebracht van
de vervuiling.
Het is de tweede keer binnen
korte tijd dat in leiden een
grootschalige asbestopruim-
operatie rnoet worden uitge
voerd. Sinds enkele weken
wordt door een grote groep
mensen in het gangenstelsel
onder het academisch zieken
huis asbest opgeruimd. Dat
werk duurt dertig weken en kost
naar schatting zes miljoen gul
den.
Na chaos op haanvak Leiden-Mariahoeve
Roy Haman: „Met het diploma lts kun je gemakkelijker naar de mts. Dan heb je al technisch inzicht, dat zei
FOTO HENK BOUWMAN LEIDEN/UTRECHT.
Voorlopige uitslagen
Biologie (mavo/lbo C):
(alleen gesloten vragen)
1 A; 3 B; 4 D; 6 B; 7 C; 8 C; 9
F; 10 F; 13 B; 14 A; 15 C; 16 B.
17 F; 18 A; 19 D; 21 A; 22 B;
24 C; 25 B; 26 A; 28 B; 30 B;
31 B; 32 A; 33 C; 34 C; 35 C;
36 B; 37 B; 39 B; 40 C; 44 D;
45 E.
Biologie (mavo/lbo D):
(alleen gesloten vragen)
I A: 2 D; 6 C; 7 A; 8 D; 10 A;
II F; 12 A; 15 D: 16 F; 17 C;
18 B: 19 A; 21 F: 23 B; 25 C:
26 A; 27 A; 29 A; 31 B. 32 C;
34 C; 35 E; 37 C; 38 B: 39 A;
42 B; 44 C; 46 D; 47 D; 48 C.
Anders ga je finaal het schip in.
Ik stond er toen met een negen
goed voor, maar nu is het wel
pittig."
Naast installatietekenen
een van de onderdelen van vak
tekenen doet hij examen in
wiskunde, natuurkunde, Neder
lands en Engels. „Alleen voor
Engels sta ik wat zwakjes." In
stallatietekenen is volgens Roy
'meer berekenen dan tekenen.'
„Eerst teken je een leidingsche
ma voor een huis. Daarop moet
je aangeven waar onder meer
de wandcontactdozen zitten en
de lampen. Je moet er bijvoor
beeld aan denken dat er niet
meer dan twaalf aansluitingen
op een groep4ainnen enzo."
„Alle examens doe ik op B-ni-
veau. Ik heb wel C geprobeerd.
Maar ik haalde slechte cijfers,
nadat mijn oma was overleden.
Die cijfers kon ik niet meer op
halen." Volgens Roy willen ze
op de mts het liefst minstens
drie examenvakken op C-ni-
veau zien. „Toch denk ik wel
dat ik aangenomen word, want
die richting doen maar Geinig
Ik ben voor een ge-
sprek uitgenodigd, daarin hoor
ik het officieel.'
En dan is het vakantie. „Als ik
geslaagd ben, geef ik een barbe
cue-party thuis. Dan nodig ik al
mijn vrienden uit. Daarna ga ik
een bijbaantje zoeken en ga ik
mijn eigen kamer een nieuw
verfje geven en opknappen. We
gaan dit jaar niet op vakantie.
Alleen dagtoertjes gaan we ma
ken naar België en Luxemburg
Na de vakantie gaat hij niet
op kamers wonen in Leiden. „Ik
blijf lekker bij mijn ouders. Zij
zeggen ook: als je hier woont,
betalen wij alles voor school.
Dus ik heb niets te klagen hier."
Zijn vader is volgens hem 'on
wijs blij' als hij straks het diplo
ma heeft. „Maar hij geeft me
wel de vrijheid, of ik nu doorga
of niet. Mijn ouders staan altijd
Vooraf
„Meestal ben je toch wel zenuwachtig. Maar ik neem een zakje
snoep mee. Dat is voor mij een middel om rustig te worden.
Lekker eten. Het examen is wel pittig, maar we hebben het zo
vaak geoefend. Dat ging altijd wel goed, dus ik heb niet te kla
gen. Het is wel eventjes volhouden he? Vier uur. Ik moest twee
boeken uit mijn hoofd leren. Onwijs veel symbolen en schema's.
Maar ik slaag wel, want ik kan gerust overal vijven voor halen
Achteraf
„Het was zwaar. Wel zoiets als ik had verwacht, maar tekenen is
nooit mijn sterkste kant geweest. Ik heb wel een voldoende.
Rond een zes denk ik op B-niveau. Nee, C-niveau haal ik niet
De pepermuntjes, de Nuts en zo hebben wel geholpen. Eten
helpt altijd. De volle vier uur was ik bezig. Ik was dan ook wel
even uitgeput. Ie moest echt constant werken. Hierna moet ik
alleen nog twee onderdelen van vaklekencn doen. Drie uur ach
ter elkaar Maar al met al: ik slaag gemakkelijk."
voor me klaar.' geïnvesteerd, wil ik terug /.ien.
Als een paal boven water staat Maar het moet wel leuk blijven,
dat hij later een goede baan wil. Anders ga je met een rothu-
„Wat mijn ouders erin hebben meur naar je werk."
De klachtenlijnen van de Ne
derlandse Spoorwegen in
Utrecht en Den Haag hebben
gisteren roodgloeiend gestaan.
De centrales kregen in totaal ze
venduizend telefoontjes te ver
werken, het maximale aantal
dat kan worden verwerkt. De
centrales registreerden dat nog
eens negenduizend passagiers
een tevergeefse poging deden
de speciale lijn te bereiken om
te klagen over de chaos in het
treinverkeer op maandag. Die
ontstond omdat het ingebruik
nemen van het nieuwe baanvak
Leiden Mariahoeve (Den Haag)
anderhalf uur vertraging ople
verde.
Het werkplan klopte van mi
nuut tot minuut. Er was geen
speld tussen te krijgen. I>o trei
nen tussen Leiden en station
Mariahoeve in Den Haag zou
den. na een weekeinde rust,
maandagochtend half zes over
het nieuwe baanvak rijden.
Maar er kwam een kink in de
kabel. Gevolg was dat de eerste
trein vertrok met een grote ver
traging.
Peter van de Camp. centrale
verkeersinformant bij de spoor
wegen. zegt: „Meestal klopt het.
maar maandag niet. Wat er nou
precies aan de hand was weten
we nog niet Het wordt wel tot
op de bodem uitgezocht. We
willen weten wat er fout is ge
gaan. Dan kunnen we in de toe
komst dit soort calamiteiten
voorkomen."
De feiten liegen er niet om.
Vele duizenden treinreizigers
kwamen gisteren uren te laat op
hun werk. Passagiers met be
stemming Schiphol misten hun
vliegtuig, eindexamen kandida
ten kwamen te laat. De extra
bussen boden geen uitkomst ze
kwamen vast te zitten in de fi
les. Van de Camp: „Op het
baanvak Leiden Mariahoeve
rijdt elke drie minuten een
trein Dat zijn er twintig in een
uur. Als die allemaal uitvallen,
dan zijn duizenden reizigers ge
dupeerd."
Verhaal
Kunnen passagiers die schade
lijden de NS aansprakelijk stel
len7 Voorbeeld; iemand mist het
vliegtuig en mist als gevolg
daarvan een opdracht. Van de
C jimp: „De spoorwegen kunnen
daarop niet worden aangespro
ken. De reizigers kunnen te al
len tijde een klacht indienen.
Bekeken wordt dan of die klacht
terecht is en of de klager het
geld terug krijgt dat hij voor zi|n
kaartje heeft betaald Op het
moment dat er iets fout gaat
met de trein en een passagier
maakt bekend dat hij een vlieg
tuig moet halen, dan regelen de
NS een taxi en seinen Schiphol
in dat er vertraging is."
Van de Camp denkt niet dat
de Nederlandse Spoorwegen
klanten kwijt raken als gevolg
van het incident dat zich giste
ren heeft voorgedaan. „Mis
schien lopen er wat reizigers
weg, maar niet in grote aantal
len Ik kan me best voorstellen
dat mensen gepikeerd zijn en
de trein voortaan links laten lig
gen. Maar wat moeten ze dan?
Een auto kopen of met de bus
reizen? Nee. we hoeven geen
actie te ondernemen om ze le
nig te winnen. Toen er werd ge
staakt hebben we dat wel ge
daan. Hebben wc de passagiers
ook ons excuus aangeboden
voor het ongemak, la, de NS
hebben een monopoliepositie.
Ze maken daar absoluut geen
misbniik van. Wanneer ze dat
doen zijn ze niet meer met de
reizigers bezig. De passagiers
knjgen altijd voorrang"
