Acties zorg
met de dag
grimmiger
2!
Kamer: Gabor mag weg
Binnenland
Papa krijgt zijn petje
Milieuheffingen op vuilnis en
gebruik grondwater op komst
Onvolkomenheden bij opvang Zaïrese
te M
ZATERDAG 23 MEI 1992
3
Algemeen NedeiUnds Rnxbc 'f 'u CPO
schaarsbergen Papa hoort eigenlijk stram in het gelid te staan, maar een aai over de bol een een lachje
kunnen er wel af. Papa was één van de eerste 112 militairen die gisteren de 'rode baret' van de nieuwe
luchtmobiele brigade kregen uitgereikt foto anp herman pieterse
Strippenkaart wordt elektronisch
GROENLONedap' in Groenlo en Westinghouse-Cubic in Londen
gaan samen een elektronische 'strippenkaart' voor het openbaar
voer ontwikkelen. Nog dit jaar worden er in Engeland proe-
i mee genomen. In de kaart zit een chip die bijhoudt hoeveel
ritten de reiziger nog tegoed heeft. Zonder de kaart uit de jaszak
te halen, loopt de reiziger door een elektronisch poortje, waar hij
meteen te zien krijgt hoeveel ritten er nog op het pasje staan. Als
de kaart leeg is, kan deze tegen betaling worden 'opgeladen'.
Ministers mijden afscheid Ploeger
utrecht De ministers Maij-Weggen (verkeer) en Alders (ruimte
lijke ordening) zijn gisteren zonder bericht niet komen opdagen
bij de afscheidsreceptie van NS-president-directeur Ploeger. Bei
den hadden aangekondigd de NS-topman te zullen uitluiden,
ar tegen half negen 's avonds hielden Ploeger en zijn opvol
ger Den Besten het voor gezien. Een NS-woordvoerder noemde
het wegblijven van de bewindslieden „vreemd, de verhouding
sen de staat en de NS kennende". De staat is voor bijna 100
procent eigenaar van de spoorwegen.
Bank-Giro Centrale: 250 banen weg.
echt» De Bank-Giro Centrale (BCG) wil de komende vier jaar
250 arbeidsplaatsen (voor ongeveer 330 medewerkers) schrap
pen. De BCG telt nu zo'n 930 medewerkers. De inkrimping van
het personeelsbestand is een gevolg van verdergaande interne
automatisering, ontwikkelingen bij de Nederlandse banken en
verschuivingen in het 'betaalgedrag'. Door de groei van het aan
tal geldautomaten neemt bij voorbeeld het cheque-verkeer (en
daardoor de verwerking bij de BCG) af.
Alsnog akkoord cao rij-examinatoren
utrecht Het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (1100
werknemers) heeft gisteren alsnog een principe-akkoord bereikt
t de bonden over een nieuwe cao. De acties die voor de ko
mende week op stapel stonden, zijn opgeschort totdat de rij-
minatoren hebben ingestemd met het onderhandelingsre
sultaat, aldus bestuurder J. Verbaan van de Unie BLHP. In het
principe-akkoord zijn afspraken gemaakt over een loonsverho
ging van 5,5 procent. De bonden hadden 5,75 procent geëist.
Waleson voorzitter Vervoersbond
utrecht» De bondsraadvan de Vervoersbond FNV heeft gisteren
Utrecht W. Waleson gekozen tot voorzitter van de bond.
Waleson won met ruime meerderheid van stemmen van zijn te
genkandidaat J. Marks. De 41-jarige Waleson volgt R. Vreeman
op, die vanaf 1 april is gaan werken als vice-voorzitter van de
PvdA. Waleson gold als de favoriet van het bondsbestuur, waarin
hij sinds 1988 zitting heeft. De laatste jaren was Waleson cao-co-
ordinator van de bond. Die taak zal hij ook als voorzitter blijven
uitoefenen.
Twintig miljoen voor Suriname
den haag Het kabinet is bereid 20 miljoen gulden uit te trekken
m de betalingsbalans van Suriname te verbeteren. Dit blijkt uit
?n brief van de ministers Van den Broek (buitenlandse zaken)
i Pronk (ontwikkelingssamenwerking) aan de Kamer. Als voor
waarde wordt onder meer gestald dat Surinamers en bedrijven
het land mogen beschikken over buitenlandse valuta en dat
het hen ook wordt toegestaan valutarekeningen bij banken te
hebben waarover vrijelijk kan worden beschikt.
AbvaKabo bekritiseert 'lakse PvdA
De sfeer rond de acties in de zorgsector lijkt met de dag
harder te worden. De FNV-bond AbvaKabo liet gisteren
bij monde van voorzitter Vrins weten geen goed woord
over te hebben voor de houding van de PvdA in het con
flict. „Het verbaast mij mateloos dat de Partij van de Ar
beid op kamerlid Van Otterlo na niets van zich laat
horen", zo zei Vrins op een manifestatie in Haarlem.
Vrins wees er op dat het PvdA-
voorzittersduo Rottenberg en
Vreeman onlangs nog verklaar
de de banden met de vakbewe
ging te willen aanhalen en het
vertrouwen te willen
terugwinnen. „Waar
blijft die toenade
ring. Ik heb nog
steeds niets gehoord
van mijn grote
vriend Vreeman",
aldus Vrins.
De AbvaKabo-
voorzitter ziet in het
zorgconflict een prima gelegen
heid voor de PvdA om te laten
zien dat ze het conflict
vakbeweging serieus
goede c
'Ik heb niets
gehoord van
mijn vriend
Vreeman
.,of
de PvdA, inclusief Rottenberg
en Vreeman, het met het kabi
net eens dat wij goede zorg
moeten verlenen zonder daar
voor geld beschikbaar te stellen?
Dat is de ogen sluiten voor de
realiteit."
In Rotterdam deed AbvaKa-
bo-onderhandelaar A. Wirtz er
gistermiddag nog een schepje
bovenop. Als het kabinet de
werknemers in de zorgsector
niet snel tegemoet komt, dan
zal de AbvaKabo de werkgevers
dwingen om cao's af te sluiten.
„Als het kabinet niets beters te
bieden heeft dan ons eigen pen
sioen, dan is het aan de werkge-
ervoor te zorgen dat er
o's komen, aldus Wirtz
gehoor van ruim twee
duizend actievoerders in de
Doelen.
Volgende week gaan de acties
in de gezondheids- en zorgsec-
tor onverminderd
door. Het aantal in
stellingen waar actie
wordt gevoerd, zal
verder toenemen.
Alleen al in Limburg
en oostelijk Noord -
Brabant verwachten
de bonden woens
dag 90 actievoeren
de instellingen. De acties om
vatten stakingen, werkonder
brekingen, opnamestops, het
niet uitvoeren van medisch-
technische handelingen en het
draaien van zondagsdiensten in
het hele land. Ook het Kruis
werk (20.000 werknemers) sluit
zich vanaf maandag aan bij het
legioen actievoerders.
Zo zal de wijkverpleging in
Amsterdam maandag, dinsdag
en woensdag 'onbereikbaar'
zijn. Iedereen die dan het
hoofdkantoor van de Stichting
Amsterdams Kruiswerk belt,
krijgt een antwoordapparaat.
De zes regiokantoren waar
mee overigens patiënten en be
handelaars normaal altijd zaken
mee doen, niet met het hoofd
kantoor zijn wél te bereiken.
Ziekteverzuim
in bouw lager
dan verwacht
Het ziekteverzuim in de bouw
zal sterker dalen dan waarop
werkgevers- en werknemers tij
dens de cao-onderhandelingen
hebben gemikt. Eind volgend
jaar moet het verzuim zijn ge
zakt van ruim 11 procent naar
10 procent. Wordt dat niet ge
haald, dan moeten bouwvak
kers bij een tweede ziektemel-
ding in één jaar een vakantie
dag inleveren.
Uit cijfers over het eerste
kwartaal van 1992 wordt al afge
leid dat het ziekteverzuim ster
ker zal dalen. Ook het aantal
mensen dat als arbeidsonge
schikt in de wao 'verdwijnt,
neemt af. De werkgevers ver
wachten dat het verzuim eind
volgend jaar niet tot 10 maar al
tot 9 procent zal zijn gedaald.
Ook de bonden verwachten dal
het verzuim met meer dan één
procent zal dalen.
Voor de bestrijding van het
ziekteverzuim hebben werkge
vers- en werknemers een reeks
afspraken gemaakt. Daarvan
wordt een zodanig effect ver
wacht, dat zowel werkgev ers als
werknemers het een slechte
zaak zouden vinden als minister
De Vries van sociale zaken de
bouw-cao niet algemeen ver
bindend zou verklaren.
Kabinet streeft
naar 'informeel"
centraal overleg
DEN HAAG GPD
Het kabinet wil door informeel
overleg met werkgevers en vak
bonden proberen overeenstem
ming te bereiken over een be
leid gericht op lastenverlichting,
loonmatiging en werkgelegen
heid. Een echt centraal overleg
wordt nog niet nodig gevonden.
Vice-premier Kok zei dal gis
teren na afloop van het kabi
netsberaad. Om tot het infor
mele overleg te komen zal mi
nister De Vries (sociale zaken)
de sociale partners benaderen
Hij wordt daarin bijgestaan
door minister Andriessen (eco
nomische zaken), premier Lub
bers en Kok zelf.
De vice-premier meende dat
het signaal van het kabinet
btw-verlagine met 1 procent op
1 oktober olijkt te werken. De
reacties van de sociale parters
zijn positief, zei Kok. Volgens
hem neeft het kabinet aangege
ven de btw-verlaging echt te
willen en de zaak serieus aan te
pakken.
Bukman wil staatssecretaris Landbouw vooralsnog houden
Een kamermeerderheid van CDA. WD en D66
volgt de conclusie van de commissie-Kroes dat
een staatssecretaris bij het ministerie van land
bouw, Natuurbeheer en Visserij (LNV) niet langer
nodig is. Van de WD mag staatssecretaris Gabor
(CDA) nu al opstappen. CDA en D66 vinden de
volgende kabinetsformatie een geschikt moment.
CDA, WD en D66 zullen volgende week verzoe
ken het rapport van de commissie nog voor het
zomerreces te bespreken. De onderzoekscom
missie onder leiding van oud-minister Kroes le
verde gisteren harde kritiek op het reilen en zei
len van LNV, vooral op de ambtelijke cultuur en
op het eigengereide functioneren van de Algeme
ne Inspectiedienst (AID).
Landbouwminister Bukman (CDA) blijft er ech
ter bij dat een staatssecretaris, gezien „de aard,
omvang en complexiteit van de problematiek" op
zijn ministerie vooralsnog noodzakelijk is. Buk
man zei gisteren dat de bevindingen van de com
missie-Kroes, die zijn departement doorlichtte,
hem stimuleren op de „ingeslagen weg van ver
andering voort te gaan."
Volgens Bukman zijn er sinds zijn aantreden in
1990 „flinke sprongen voorwaarts gemaakt", in
de door de commissie aangegeven richting. Ver
vanging van topambtenaren is volgens hem niet
nodig. De minister heeft er alle vertrouwen in met
de bestaande ambtelijke top een meer open
managementstructuur op poten te kunnen zet-
Voor ambtenaren met klachten wordt een ver
trouwenspersoon van buitenaf aangesteld Om
achterdocht en wantrouwen te voorkomen is het
de AID niet meer toegestaan onderzoek te doen
naar de eigen ambtonaren wegens vermoede ille
gale praktijken of plichtsverzuim. Daarvoor zal
een externe justitiële dienst worden ingeschakeld.
Bukman wijst de aanbeveling van oc commis
sie af om de minister te belasten met alle drie de
beleidsterreinen (landbouw, visserij en natuurbe
heer). Volgens de commissie is éénhoofdige lei
ding mogelijk en noodzakelijk voor een goede on
derlinge afstemming van het beleid Bukman
meent dat eerst de integratie van de drie beleids
terreinen rond moet zijn, alvorens staatssecretaris
Gabor heen te zenden. LNV kent sinds 1990 een
Nieuwe belastingen moeten 475 miljoen gulden opleveren
Het kabinet wil volgend jaar een
milieubelasting invoeren op het
gebruik van grondwater en het
aanbieden van afval. De belas
ting moet 475 miljoen gulden
opbrengen. Grootverbruikers
van grondwater zullen bij de
vaststelling van de tarieven
enigszins worden ontzien. Hier
toe heeft het kabinet gisteren
besloten.
Door de invoering van deze
nieuwe belastingen hoeft de
brandstofbelasting, die dit jaar
1,5 miljard moet opbrengen,
niet verder omhoog Het kabi
net had vorig jaar al 1.9 miljard
aan opbrengsten uit deze belas
ting voor 1993 ingeboekt. Het
CDA vond echter dat dan het
brandstofgebruik te eenzijdig
zou worden belast, en eiste een
verbreding van de milieubelas
ting naar andere stoffen.
Een tevens geopperde belas
ting op veevoer en bestrijdings
middelen wordt wegens prakti
sche problemen nog niet vol
gend jaar ingevoerd, maar mo
gelijk wd tn 1991 Vooi dM Inr
heeft het kabinet al een verdere
verhoging van de opbrengst (2,2
miljard) van de milieubelastin
gen ingeboekt.
Minister Kok (Financiën) be
aamde gisteren na afloop van
de ministerraad dat tijdige in
voering van de belastingen op
grondwater en afval tot snelle
afhandeling noopt. Het wets
voorstel gaat nu naar de Raad
van State, waarna nog voor het
eind van dit iaar de behandeling
in de Tweede en Eerste Kamer
moet zijn afgerond.
De Tweede Kamerfractie van
de PvdA heeft reeds laten weten
dat zij liever de brandstofbelas
ting verder verhoogt, dan mee
te perken aan een overhaaste
invoering van nieuwr belastin
gen. Volgens de PvdA is het
technisch ondoendlijk om de
nieuwe belastingen op een ver
antwoorde wijze al volgend jaar
Kosto: Vier dagen in transitruimte Schiphol was te lang
Bij de opvang van de in april
overleden Zaïrese asielzoekster
is geen sprake geweest van zeer
ernstige fouten, maar wel van
„een reeks onvolkomenheden".
De doodsoorzaak beitst op een
extreme vorm van al langer be
staande bloedarmoede. Onder
zoek van de geneeskundige in
spectie heeft dit uitgewezen.
Staatssecretaris Kosto (justi
tie) heeft naar aanleiding van de
zaak besloten dat asielzoekende
gezinnen met kleine kinderen
voortaan hoogstens één dag in
de transitruimte van Schiphol
zullen verblijven. De Zaïrese
heeft daar vier dagen gezeten.
Kosto vindt dat te lang, alhoe
wel hij geen verband wil leggen
tussen het langdurige verblijf en
het overlijden van de vrouw.
De vereniging Vluchtelingen-
Werk vindt de toezeggingen van
Kosto positief, maar ze gaan
lang niet ver genoeg. Volgens
Vluchtelingenwerk moet de op
vang van asielzoekers in de
transitruimte helemaal worden
beëindigd.
Minister d'Ancona van WVC
heeft het rapport van de inspec
tie gisteren vertrouwelijk aan de
Tweede Kamer aangeboden. De
inspectie vindt nader onderzoek
nodig naar de tegenstrijdige
verklaringen van de echtgenoot
van de vrouw en de marechaus
see over het vragen van medi
sche hulp. De rijksrecherche
heeft daarnaar inmiddels een
onderzoek ingesteld.
In het Amsterdamse Grens
hospitium is de Zaïrese later
eerst door een verpleegkundige
en later door een arts onder
zocht: Er leek geen aanleiding
tot een uitgebreider onderzoek.
Een test op bloedarmoede is
niet gedaan. De inspectie vindt
zwangerschap wel een indicatie
voor een dergelijke test.
Het Grenshospitium heeft de
medische gegevens van de
vrouw telefonisch doorgegeven
aan het opvangcentrum in Nije-
veen, waar de vrouw later heen
ging. Volgens de inspectie had
dit schriftelijk moeten gebeu
ren. Meteen bij aankomst in
Nijeveen is een eerste medische
controle bij de huisarts gere
geld. De huisarts verwees de
vrouw direct naar het zieken
huis, waar ze nog dezelfde dag
overleed.
Kosto wil overigens dat wordt
bekeken of met geld van het mi
nisterie van ontwikkelingssa
menwerking de stroom asiel
zoekers naar ons land al in de
landen van herkomst kan wor
den ingedamd. Hij zei dat giste
ren in Amsterdam tijdens een
bijeenkomst van gewestelijke
PvdA-kaderleden.
KANTOORUNITS
VERKOOP/VERHUUR
Persoonskaart
VNG mogelijk
reisdocument
den haag gpd
Het kabinet wil de identiteits
kaart die de Vereniging van Ne
derlandse Gemeenten (VNG)
laat ontwikkelen in principe de
status geven van nationale
identiteitskaart en reisdocu
ment voor Europa. Het kabinet
neemt dit najaar een beslissing,
nadat is nagegaan of de kaart
fraudebestendig genoeg en niet
te duur is.
Ook zit het kabinet nog met
het probleem dat invoering van
de VNG-kaart als nationaal
identiteitsdocument zal leiden
tot een daling van de verkoop
van paspoorten. Dit scheelt het
rijk legesinkomsten. Vice-pre
mier Kok sluit daarom niet uit
dat over de VNG-kaart ook rijks
leges geheven zal worden.
Invoering van de VNG-kaart
zou betekenen dat het project
van het ministerie van binnen
landse zaken om een nieuw
fraudebeslbndig paspoort te
ontwikkelen, onder druk komt
te staan en mogelijk wordt afge
blazen. Volgens Kok moet wor
den voorkomen dat rijk en ge-
identiteitskaart op de markt ^o-
Het kabinet wil wel met de
VNG in zee. omdat die de kaart
al volgend jaar op de markt kan
brengen. Snelheid is geboden,
omdat het kabinet snel een legi
timatieplicht wil invoeren.
WD-leider Bolkestein zal bij de volgende
kabinetsformatie „Spijkerharde afspraken"
van het CDA eisen. Voor Bolkestein is het
graag of niet. „Als het CDA weer een kabi
net van halve maatregelen wil, dan mag het
van ons met een ander in zee. Een kabinet
dat niet kan kiezen, zullen wij met groot
plezier bestrijden." De WD-leider zei dat
gisteren op de algemene vergadering van de
partij in Amersfoort.
Bolkestein vindt dat een volgend kabinet
„definitief orde op zaken moet stellen", wil
Nederland niet te gronde gaan aan de ver
zorgingsstaat en de naweeën daarvan.
Daarvoor in de plaats moet een „inspan
ningsmaatschappij" komen. „We gaan er in
Nederland nog steeds prat op dat we zo'n
rijk land zijn. Dat is erger dan zelfgenoeg
zaamheid. Dat is decadentie."
Bolkestein hamerde op duidelijkheid. „Al
dat gepraat over de hervorming van ons po
litieke stelsel lijkt een alibi. Een alibi voor
politici die kritiek krijgen, omdat ze onhel
der zijn en zich niet met de echte proble
men van de burger bezighouden. De poli
tiek móet ophouden zichzelf te wentelen in
vaag electoraal onbehagen. Dat hoort alleen
bij partijen die het geloof in eigen ideeën
hebben verloren of nooit ideeën hebben ge
had.", aldus de WD-leider.
De kamerfractie van de liberalen wil ove
rigens met een initiatief-wetsvoorstel men
sen die in de gevangenis zitten hun wao-
uitkering afnemen. Bolkestein zei gister
avond dat aan deze 'uitwas' snel een eind
moet worden gemaakt. „Nederland moet
niet de dorpsgek van Europa worden. Wij
vinden dat deze groep het recht op een uit
kering heeft verspeeld", aldus Bolkestein.
Hij sprak van een „bajes-bonus", waarmee
gedetineerden in de gevangenis alvast een
potje voor na hun straftijd kunnen opbou-
Bolkestein krijgt een schouderklopje van fractiegenoot Dijkstal tijdens een onderonsje buiten,
vóór de algemene vergadering van de WD gisteravond begon. foto anp arthur bastiaanse