Kamer steunt loonbod zorg
De begerige blik op de blinkende pot met miljarden
Binnenland
'Mens is te belangrijk
om bij handje te nemen'
Met een witte Fokker naar Cambodja
'Bezuinigingen
zijn ramp voor
stadsvervoer'
'Streekvervoer maakt
over tien jaar winst'
Voedselactie
voor Russen
groot succes
- [DONDERDAG 21 MEI 1992
ANR Algrtrwi Nrtcrtindi fMbMM CPB Onrmit» HM 1^1 Nm>lH
Leerling-hond vindt 25 kilo cocaïne
schiphol Speurhond-in-opleiding Brando heeft op Schiphol tij
dens een oefenprogramma 25 kilo cocaïne onderschept. Brando
moet zijn diploma nog halen, maar ging tijdens een oefentochtje
door een vrachtloods razendsnel af op een partij handelswaar
uit Venezuela. Een gediplomeerde 'collega' van Brando contro
leerde de vondst op juistheid, waarna de douane de verpakking
opende en 25 kilo cocaïne aantrof, met een straatwaarde van 2,5
miljoen gulden. Brando doet zijn examen in juni. Volgens een
woordvoerder van de rijkspolitie heeft hij een goede kans van
slagen.
Postbode houdt 2.000 brieven achter
purmerend» Een Purmerendse postbode heeft in twee jaar circa
2.000 poststukken achtergehouden. Hij is gisteren op staande
voet ontslagen. Vandaag en morgen zullen PTT-medewerkers in
een persoonlijk gesprek excuses aanbieden aan een aantal gedu
peerden. E>e overige post zal worden bezorgd met een excuus
brief. De man liep als reserve-postbode alle wijken. Daardoor
leidden klachten over zoekgeraakte post niet naar hem. De zaak
kwam aan het licht toen de politie in verband met een inbraak
onderzoek deed in een aantal garageboxen. Bij toeval troffen
agenten in de box van de reserve-postbode de stapels onbezorg
de en ongeopende post aan. Het motief van de man is nog on
duidelijk.
'Leasefiets' mogelijk niet meer belast
den haag Staatssecretaris Van Amelsvoort (financiën) zou over
wegen om een fiets die door de werkgever beschikbaar wordt
gesteld aan zijn personeel niet langer in de inkomstenbelasting
te betrekken. Nu moet over zon fiets nog gedurende vijfjaar
tien procent van de nieuwwaarde bij het inkomen worden opge
teld. Van Amelsvoort reageert met zijn voornemen op een klacht
van de Eerste Nederlandse Fietsersbond over de fiscale bijtel
ling. Die bijtelling houdt verband met het 'privégenot' van de
fiets, als de werknemer er bijvoorbeeld in het weekeinde gebruik
van maakt.
Schietverbod raketsysteem opgeheven
DEN HAAG De Koninklijke Luchtmacht heeft het laad- en schiet
verbod voor het meervoudig raketlanceersysteem (MLRS) opge
heven. Het verbod was in maart ingesteld, nadat een storing was
ontdekt in de elektronica van de vuurleidingseenheid. Het MLRS
zou daardoor in principe uit zichzelf kunnen afgaan. Door een
aanpassing is dat gevaar nu geweken. Het MLRS is gemonteerd
op een rupsonderstel en kan twaalf raketten achter elkaar afvu
ren over een afstand van maximaal 30 kilometer. De landmacht
schafte eind jaren tachtig 22 van deze systemen aan. Ook de
Verenigde Staten,.Groot-Brittannië, Frankrijk, Italië, Duitsland
en Turkije beschikken over het MLRS.
Plan kost pensioenkas volgens PGGM in vijf jaar 3.7 miljard
De Tweede Kamer heeft het aan
zichzelf te wijten dat de Senaat
een sterkere politieke rol is gaan
spelen. ,,De Tweede Kamer ver
eenzelvigt zich te veel met het veranderen dat
kabinet. Daardoor komt de Eer- ke prikkel overblijft om zelf wat
ander
ste Kamer vanzelf ii
daglicht te staan. Het
is niet zo dat wij be
tere democraten
I zijn, maar zo is nu
eenmaal het systeem
geworden."
Dat heeft CDA-
fractievoorzitter in
de Eerste Kamer Ka-
land gisteren gezegd
in NRC Handelsblad.
In de Senaat vertolkt
hij na zijn leidende
rol in het verzet te-
gen het plan-Simons
nu de weerstand tegen de basis
vorming zoals die minister Rit-
zen en staatssecretaris Wallage
van onderwijs voor ogen staat.
De 70-jarige senator, die vol
gend jaar afscheid neemt van
de politiek, breekt in het vraag
gesprek opnieuw een lans voor
een beperking van de verzor
gingsstaat. „Ik vind dat mensen
te belangrijk zijn om aan het
handje te worden meegeno
men. De gezonde burger kan en
moet in veel meer gevallen dan
nu gewoon voor zichzelf zor
gen. De vele goede bedoelingen
om de zwakkeren te helpen zijn
vastgelopen."
„De Nederlanders leunen te
veel op de overheid. Waarom
'We leunen
in Nederland
veel te veel
op overheid
en op massa
Een kamermeerderheid van CDA en PvdA steunt de
plannen van het kabinet om de loonsverhoging voor de
zorgsector (3,56 procent) grotendeels te financieren uit
een verlaging van de premies van het pensioenfonds
PGGM. WD en D66 willen wachten met hun oordeel tot
dat de vastgelopen cao-onderhandelingen weer op gang
zijn gekomen.
den haag GPD-ANPeen verlaging van de premies
met 5 procent tot 2,3 procent.
Het kabinet stuurde dinsdag Vanaf 1993 zou de premie in vijf
een brief aan de Kamer, waarin jaarlijkse stappen weer omhoog
werd vastgehouden aan het ou- moeten tot het huidige niveau,
de voorstel om 3 procent van de Daarnaast is het kabinet be-
loonsverhoging te betalen uit reid zelf nog 0,56 procent aan
een loonsverhoging bij te dra
gen en 'enkele tientallen miljoe
nen' vrij te maken voor vermin
dering van de werkdruk.
Meteen nadat het voorstel dins
dag bekend werd, dreigden de
actievoerende bonden in de ge
zondheidszorg met 'opvoering'
van de acties.
Het PGGM verzette zich giste
ren meteen tegen het voorstel
en beschuldigde het kabinet
van foute berekeningen. Door
de verlaging van de premies
loopt het pensioenfonds vol
gens eigen becijferingen de ko
mende vijf jaar ruim 3,7 miljard
gulden mis, 1.8 miljard meer
dan het kabinet heeft berekend.
Volgens het fonds klopt er dan
ook 'weinig' van de berekenin
gen van het kabinet. In 1992 al
leen al denkt het fonds zo'n 1,5
miljard mis te lopen.
De regering dreigt het PGGM
met een belastingheffing over
zijn reserves als het fonds niet
meewerkt. Die treedt in werking
als de reserves na vijf jaar niet
zijn teruggebracht tot een ni
veau van 15 a 18 procent van de
totale fondsen. Bij het PGGM
zou dat erop neerkomen dat de
reserves met zo'n 9 miljard gul
den moeten worden ingekrom
pen.
Ook de cao-onderhandelin
gen voor de 100.000 werkne
mers in de gezinsv erzorging zijn
vastgelopen. Dat hebben werk
gevers en vakbonden gisteren
meegedeeld. Net als in de ge
zondheidszorg houdt het kabi
net de hand op de knip waar
door de werkgevers geen kans
zien hun plan uit te voeren om
de werknemers een loonsverho
ging van 4 procent te bieden.
De bonden gaan zich met hun
leden beraden op acties.
Kaland bepleit hardere verzorgingsstaat
zou iemand met een gewoon
inkomen in Nederland niet in
een ongesubsidieerd huis kun
nen wonen? En je zou voor
mensen die kunnen werken het
uitkeringssysteem zo moeten
hele ster
gaan doen. Dat kan
verlaging of in be-
paalde gevallen
zelfs stopzetting
van de uitkering.
Als je nergens te
genaan kunt leu
nen, zul je wel
moeten gaan
staan."
Kaland ('Ik ben een
kind van de presta
tiemaatschappij')
ontkent dat hij
daarmee sterk te
gen de WD aan
leunt: „Het is juist een christen
democratische gedachte dat de
mens is geroepen tot verant
woordelijkheid. Meer persoon
lijke verantwoordelijkheid sterkt
een mens. En dan moeten ze bij
mij niet aankomen dat Jan Mo
daal die niet kan dragen."
Eerder dit jaar waarschuwde
hij dat het kabinet beter kan
vertrekken als het blijft 'door
modderen' zonder duidelijke
keuzes te maken. Hij blijft daar
bij: „Ik constateer dat er te wei
nig beweging zit in het beleid
om echt in een richting te gaan
van eigen verantwoordelijkheid.
Men is te voorzichtig, hoewel ik
denk dat de samenleving het
wel aan zou kunnen."
soesterberg Een jongetje
kijkt op de vliegbasis Soester
berg op afstand naar in het
gelid staande VN-militairen.
Met drie witgespoten Fokker
F-27's vertrokken 35 Neder
landse soldaten gisteren naar
Cambodja, waar ze deel gaan
uitmaken van de VN-vredes-
macht Unced. Minister Ter
Beek van defensie heeft er
overigens geen problemen
mee als de veertien Neder
landse mijneninstnicteurs in
Cambodja zelf mijnen en ex
plosieven gaan ruimen en on
schadelijk maken. Hij vindt
het echter aan de Verenigde
Naties om te bepalen of dat
moet, zo zei hij gisteren. De
opdracht van de Nederlandse
groep instructeurs beperkt
zich tot het instrueren van
Cambodjaanse militairen in
het onschadelijk maken van
mijnen. De cursus is vorige
week echter stopgezet nadat
een Cambodjaanse generaal
een salarisverhoging had ge-
eist van de huidige 70 dollar
tot 1050 dollar per maand.
Daarmee kwamen ook de Ne
derlandse instructeurs zonder
werk te zitten.
FOTO NIEUW ANEFO ROB CROE5
ENSCHEOE GPD
De voortdurende bezuinigingen zijn de
sastreus voor de dienstverlening van het
openbaar vervoer, vooral in de steden. Be
rekeningen wijzen uit dat in een stad als
Eindhoven door alle bezuinigingen die het
rijk wil doorvoeren op maandag tot en met
vrijdag na acht uur 's avonds geen bussen
meer kunnen rijden. Op zondag zouden ze
de hele dag in de garage blijven.
„Het stedelijk openbaar vervoer lijkt vo
gelvrij", aldus een sombere voorzitter R.
Pans van het Beleidsorgaan Openbaar Ver
voer Subsidiërende Gemeenten (BOS), van
daag in zijn jaarrede in Enschede.
Het BOS behartigt de belangen van de 48
gemeenten die het openbaar vervoer in hun
stad subsidiëren. Ondanks de donkere wol
ken die zich boven het stedelijke vervoer sa
menpakken, ging het toch best goed het af
gelopen jaar, betoogde de voorzitter. In
1991 steeg het aantal reizigers met tien pro
cent, nam de opbrengst uit de kaartverkoop
met 11 procent toe en daalden de exploita
tiekosten met dertig miljoen gulden.
De bezuinigingsmaatregelen die het kabi
net het openbaar vervoer oplegde, dreigen
de opgaande lijn te verstoren. Forse tarief
stijgingen waren de afgelopen tijd aan de
orde van de dag. Als klap op de vuurpijl
werd eind april bekendgemaakt, dat net
vervoer nog eens 25 miljoen extra moet op
hoesten. „Dat bedrag moeten we realiseren
door efficiënter te werken en het voorzie
ningenniveau te beperken. De bediening
van nieuwe woonwijken moet dan worden
bekostigd uit het schrappen van bestaande
lijnen", verwacht Pans.
Verder staat het voorzieningenniveau on
der druk. „Het gevaar bestaat dat gemeen
ten hun openbaar vervoer zo moeten in
krimpen. dat er een voor alle partijen on
aanvaardbaar niveau ontstaat Zeker als
Verkeer en Waterstaat de bezettingsgraad
wil aanscherpen tot twintig procent."
Kamer bezorgd
over ratificatie
'Maastricht'
De Tweede Kamer is bezorgd
over de traagheid waarmee het
kabinet de EG-verdragen die in
Maastricht zijn gesloten ter
goedkeuring bij het parlement
indient. De Kamer vreest dat
Nederland zo ongeveer het
laatste land zal zijn dat de ver
dragen ondertekent, terwijl het
it an de win wn da owt
eenkomsten heeft gestaan.
CDA fcanwilM Van der Lin
den. vice-voorzitter van de ka
mercommissie voor EG-zaken.
vroeg kamervoorzitter Deetman
gisteren de bezorgdheid van de
commissie over te brengen aan
hef kabinet \N er geen druk
wordt uitgeoefend, zullen de
verdragen niet voor de zomer
bij het parlement zijn, vreest
Van der Linden.
De regering heeft de Kamer
volgens Van der Linden eerder
beloofd het wetsvoorstel tot ra
tificatie van 'Maastricht' rond
15 mei aan het parlement toe te
sturen. Van der Linden drong er
namens de commissie bij net
kabinet op aan vóór dinsdag
uitsluitsel te geven over de re
den van de vertraging.
'Groei en inflatie
tot 1996 lager
dan in rest EG'
rotterdam ANP
De economische groei in de ja
ren tot 1996 zal in Nederland
met gemiddeld 2,4 procent iets
onder het EG-gemiddelde van
2.6 procent liggen. De inflatie in
Nederland beloopt in die jaren
gemiddeld 2.3 procent, tegen
3.7 procent als EG-gemiddelde.
Dat voorspelt het Nederlands
Economisch Instituut in zijn
studie 'Europa in 1996'. die de
ze week is gepubliceerd.
Het NEI voorspelt dat de we-
reMeconomte ach g< i< kirhjk
herstelt. De Amerikaanse eco
nomie klimt uit het dal. maar
komt tot 1996 uit op een gema
tigde groei van 2 procent, lapan
en andere Aziatische landen
blijven sterk groeien, en de Eu
ropese economie plukt daar de
vruchten van.
De trekkers van de Europese
economie zullen Spanje en
Duitsland zijn met gemiddeld
3,3 en 3,1 procent groei per jaar.
De inflatie voor die landen
komt uit op 5,3 en 3,5 procent
per jaar (gemiddeld) De landen
ui het voormalige >ostblok zul
len pas vanaf 1994 economische
groei kennen, en dan nog in
zeer bescheiden vorm.
UTRECHT ANP
liet
•ek\ c
.nlledig geprivatiseerd en winstge
vend. Dat zegt drs. Ral. lid van tic
raad van bestuur van tie streek
vervoer Nederland (SM in het vak
blad Openbaar Vervoer. SN is het sa
menwerkingsorgaan van I I grote
streekvervoerbedrijven met in totaal
15.000 werknemers.
Het concern zou financieel op drie
pijlers moeten komen te staan puur
commerciële activiteiten, openbaar
vervoer en grootverbruikerscontrac
ten Rat denkt aan privatisering, om
dat de rijksoverheid steeds minder ex
tra geld over heeft voor het streekver
R.it wil dal de vervoerders met be
hulp van overheidsvergoedingen en
commerciële activiteiten geheel zelf
standig gaan draaien Bcdnjfsccono-
misch is het in»k heler om naast hel
o|H'nhaar vervoer commerciële activ i
teilen te ontplooien, omdat hel mate
rieel dan beier wordt benut. Nu slaan
buiten de spits veel bussen werkeloos
in de garages
Rat verwacht niet dat de streekver
voerders op de lange duur het «|»cn
baar vervoer zullen afstoten en alleen
nog maar commercieel vervoer gaan
verzorgen. In de statuten van SN is
vastgelegd dat het concern een maat
schappeli|ke functie heeft Bovendien
denkt hi) dat openbaar vervoer nor
maal rendement kan opleveren.
Alle hulpgoederen die via de
Stichting Voedselhulp aan Rus
sen naar de voormalige Sovjetu
nie (GOS) zijn gestuurd, zijn op
hun plaats van bestemming
aangekomen. In totaal is er voor
ongeveer 51 miljoen gulden aan
voedsel en medische hulpmid
delen naar het GOS verzonden.
Dat meldde de stichting giste
ren bij de afsluiting van de
hulpactie, die op 15 december
1990 begon met de televisieuit
zending 'Help de Russen de
winter door'.
De totale opbrengst van de
actie bedroeg 25,7 miljoen gul
den. Dat bedrag werd volgens
belofte door de overheid ver
hoogd met 25 cent per geschon
ken gulden en met ontvangen
rente. Het totaal komt daarmee
op 51 miljoen gulden. Een groot
succes, aldus de stichting.
den haag carel goseling
Begeerte. Niets is menselijker. De auto
bij de buurman is altijd mooier en gro
ter. Net als de kleuren-tv, de video, de
cd-speler, de kleding, de vakantiebe
stemming, de tuin, het huis, enzo
voorts, enzovoorts. Meestal is het on
mogelijk om het eigen verlangen te be
vredigen. De één verdient nu eenmaal
meer dan de ander. En aangezien alles
geld kost, is dat meteen de rem. Wees
maar tevreden met wat je hebt, luidt
dan ook een oude volkswijsheid.
Het kabinet worstelt al tijden met dit
probleem. Het wil heel veel. maar
komt steeds geld te kort. Niet alleen
deze ministersploeg maar ook alle
voorgaande. Elke jaar weer moeten tal
loze discussies worden gevoerd over de
financiële dekking van allerlei mooie
plannen, over bezuinigingen om te
genvallers op te vangen, over het aan
elkaar knopen van de eindjes. Een ver
velend gedoe, zeker als je door mooie
daden je eigen voortoestaan moet
waarborgen.
"et wordt des te klemmender als je
weet dat er elders een grote pot met
geld staat die je ineens uit de proble
men kan helpen. Reserves van pen
sioenfondsen en levensverzekerings
maatschappijen. Vijfhonderd miljard
gulden in omvang. Geld dat jij nodig
hebt, maar waar je niet aan kunt ko
men. Tenminste niet direct. Maar ja,
die begeerte. Die werkt op je zenuwen.
Knaagt. En ministers en ambtenaren
zijn ook maar mensen.
Geen wonder dus dat opeenvolgen
de kabinetten plannetjes hebben ont
wikkeld om tenminste een deel van die
pot geld in handen te krijgen. Semi-le-
gaal als het ware, maar in feite stille
diefstal. Een voorbeeld: De overheid
betaalt als werkgever van de ambtena
ren pensioenpremie. Nu kun je die
premie bewust te laag vaststellen.
Daarmee houd je op papier financiële
ruimte over. Dat geld gebruik je dan
om de lonen van je ambtenaren op te»
krikken. Dat er zo bij het betrokken
pensioenfonds ABP een tekort ontstaat
is jammer. Een zorg voor later. Er zit
toch genoeg geld, dus er kan best wat
Elf.
Tweede voorbeeld. Je tomt aan de
belastingregels voor de opbouw van
pensioenen. Nu zijn betaalde pen
sioenpremies aftrekbaar voor de belas
ting. De uitgekeerde pensioengelden
worden daarentegen wel belast. Je zou
nu de belastingaftrek voor pensioen
premies kunnen beperken. Zo haal je
geld binnen. Dat vervolgens de belas
ting op uitgekeerde pensioengelden
omlaag moet, als je tenminst de pen
sioengerechtigde niet wilt treffen, is
een zorg van later.
Derde voorbeeld. Het aanpakken van
de reserves van de pensioenfondsen en
levensverzekeraars. Via een belasting
heffing vooraf van tien procent. Plus
nog eens een jaarlijkse heffing op de
inkomsten. Een alternatief kan een be
lastingheffing op 'overreserves' (in het
jargon: de brede herwaardering) zijn.
Gelden die de pensioenfondsen en ver
zekeraars in jouw ogen niet nodig heb
ben om de aanspraken van 'de klant' te
waarborgen.
Vierde voorbeeld. Je zegt dat werk
nemers in de door jouw gesubsidieerde
en gepremieerde sector (g-en-g sector,
bijvoorbeeld gezondheidszorg, bejaar
denzorg, welzijn) er op vooruit mogen
gaan. Drie procent meer loon kunnen
ze krijgen. Maar daar trek je zelf geen
geld voor uit. Nee, men moet dat zelf
financieren door de pensioenpremie
met 5 procent te verlagen. Daardoor
komt geld uit de reserves van het pen
sioenfonds vrij dat je dan gebruikt om
de loonsverhoging te betalen. Er zit im
mers toch genoeg in de kas.
Als je zelf maar blijft roepen dat je
geen geld hebt om de loonsverhoging
te betalen en acties voor lief neemt,
dao kun je betrokkenen zelf prima
chanteren. Ook al kun je niet direct
aan het geld van het pensioenfonds
komen, omdat dat onder beheer staat
van werkgevers en werknemers in de
betrokken sector. En ligt men echt
dwars, dan dreig je met de belasting
heffing over de overreserves. Met an
dere woorden: u bent het geld toch
kwijt.
Nog een idee. De bevolking wordt
gemiddeld steeds ouder. De pensioen
uitkeringen voor al die oudere mensen
belopen dus een steeds groter bedrag.
De premies moeten omhoog. Dat kun
je op twéé manieren voorkomen. Ten
eerste door ouderen langer te laten
werken. Niet op hun 65-ste te laten
stoppen met de noeste arbeid, maar
een paar jaar later.
Ten tweede kun je afstappen van het
systeem waarbij de pensioenhoogte
bepaald wordt door het laatstverdien
de, en meestal hoogste, loon. Nee, in
plaats daarvan kies je voor het loon dat
gemiddeld werd verdiend tijdens het
hele Eirbeidzame leven. Dat is lager. En
dus is de pensioenhoogte minder. En
kunnen premies lager uitvallen
Allemaal onzin? Toch niet. Zoals ge
zegd: alle genoemde voorbeelden zijn
de laatste jaren in politiek Den Haag
serieus besproken of in beleid omge
zet. Geen wonder dat het ABP niet ver
zelfstandigd mag worden Dan kun je
immers geen greep in de kas meer
doen. En dat was net zo leuk.
Dat ie als MÉM intussen formeel
de stelling hanteert dat pensioen en
pensioenophouw een zaalc van werk
gevers en werknemers ia waar je niet in
wilt treden, is alleen voor de show naar
buiten 1 brined Hlistni.i.u iMllrtwl
treedt je die stelling als het maar even
kan met voeten. Die pot met geld
blinkt immers zo mooi.
Verdachte moord
dag voor zitting
weer vrijgelaten
DCN HAAG ANP
De officier van justitie in Den
Haag heeft gisteren een ver
dachte van moord, die vanmid
dag terecht zou staan, op vrije
voeten gesteld en de dagvaar
ding ingetrokken. Het gaat om
een 37-jarige Hagenaar die er
van wordt verdacht in januari
een 64 jarige garam* eigrnaar te
hebben neergrschoten in de
Knt/in gerst raat in Den Haag
\olgrns |VTsnff|< 1CT Url
schcn is het besluit tot vrijlating
genomen omdat „het onder
zoek nog niet b afgerond Een
verdachte moet binnen drie
maan don nadat hij in voorlopi
ge hechtenis is genomen, wor
den voorgeleid. Iïic datum b
niet gehaald De advocaat van
de verdachte, mr. A. Moszko-
wicz, geeft ren andere lezing
van de zaak. Volgens hem blijkt
uit de processtukken dat de po
litie met richtmicrofoons heeft
