Superstar Jagger tussen
exploderende vehikels
Cultuur Kunst Films
Mongoolse schaapherder neemt
plaats in een kermisattractie
Filmhuis Lisse sluit seizoen
op feestelijke wijze af
De Nieuwe Mens wordt één met zijn machines
DONDERDAG 14 MEI 1992
23
Vriendschap tussen Mongoolse schaapherder Gombo en Russische vrachtwagenchauffeur Sergei.
Wanneer een Mongoolse herder en zijn vrouw
tussen de wuivende grashalmen op de steppe de
liefde willen bedrijven, plant de man eerst zijn
'urga', een lange stok met een lasso aan het uit
einde, in de grond. De andere nomaden herken
nen dat signaal: Niet storen.
Urga is ook de titel van een portret van een
Mongools gezin, gemaakt door de Russische cine
ast Nikita Mikhalkov (die enkele jaren geleden
veel succes oogstte met Oei Ciornié). De titel is
een duidelijke boodschap; Mikhalkov betoogt in
Urga dat de eeuwenoude cultuur van de Mongo
len op sterven na dood is, het verzoek om 'niet te
storen' is genegeerd door de geschiedenis.
Hoofdpersonen zijn schaapherder Gombo, zijn
vrouw Pagma, en Sergei, een Russische vrachtwa
genchauffeur. De komst van Sergei betekent een
eerste breuk in de vanzelfsprekendheid van het
dagelijks bestaan van de Mongoolse familie.
Sergei is op weg naar z'n werk in het afgelegen ge
bied in slaap gevallen en heeft Gombo's hulp no
dig om z'n vrachtwagen uit een meertje te trek
ken. De mannen verstaan elkaar niet, maar er
ontstaat toch een wederzijdse genegenheid. Later
in de film ontmoeten de twee elkaar opnieuw, nu
in de stad, waar Gombo door z'n vrouw heen is
gestuurd met de opdracht om condooms te ko
pen. Ze hebben immers al drie kinderen, een
meer dan de autoriteiten toestaan.
Gombo's bezoek aan de stad is het sterkste deel
van de film, ook al omdat hij te verlegen is om
aan een van de meisjes in de apotheek te zeggen
wat hij komt halen. Mikhalkov toont zich heel
even van zijn beste, wat weemoedige zijde, wan
neer we Gombo zien plaatsnemen in een kermis
attractie waarna hij volstrekt hulpeloos is overge
leverd aan de snelle wereld om hem heen. Het
zijn dit soort schaarse scènes die herinneren aan
de grote kracht van de Russische film, aan regis
seurs als Esadze en Moeratova, die met hele een
voudige middelen ontroering wisten op te roe
pen.
Maar voor het merendeel is Urga toch een wat
voorspelbare en eendimensionale film geworden.
Tegen het eind probeert Mikhalkov dat nog te
doorbreken met een plotse hallucinatie van Gom
bo, die in het scherm van een pas aangeschaft te
levisietoestel ziet hoe een groep Mongoolse rui
ters in strijdkleding korte metten maken met de
moderne verworvenheden. De bedoeling van de
scène is duidelijk, maar het gebrek aan subtiliteit
toont aan dat Mikhalkov zich er ditmaal wel erg
gemakkelijk van af maakt.
Freejack: Stevige actie-film over angstaanjagende toekomst
Dat ie kon zingen wisten
we al. Maar nu blijkt hij
opeens ook redelijk te kun
nen acteren. We hebben
het over Mick Jagger, 48 in
middels, en een van de
grootste popsterren van
deze eeuw. Vanaf deze
week te zien als premieja
ger in de film Freejack. Niet
zijn eerste optreden op het
witte doek, maar het is wel
ruim twintig jaar geleden
dat hij in een film te zien
was.
In 1970 speelde hij ooit mee in
een tweetal films en in 1980
trok hij met Werner Herzog de
Peruviaanse rimboe in om Fitz-
carraldo te verfilmen. Maar
Herzog had zoveel tijd nodig
voor zijn jungle-avontuur dat
Jagger uiteindelijk moest afha
ken omdat hij ook nog andere
verplichtingen had. In Freejack
speelt hij een van de drie
hoofrollen als de 'bone-jacker'
Victor Vacendak die op jacht is
naar de 'freejack' Alex Furlong,
gespeeld door Emilio Estevez.
Alex is een autocoureur die
tijdens een race in 1990 op
spectaculaire wijze verongelukt.
In plaats van in een kist, komt
hij op een operatietafel terecht
in het jaar 2009. Hij is voorbe
stemd om zijn lichaam af te
staan aan ene MacCandless (ge
speeld door Oscarwinnaar
Anthony Hopkins), een indus
triële machthebber die zijn
brein elektronisch wil laten
transplanteren in Alex' gezonde
lichaam. Nog net op tijd weet
Alex van de operatietafel te ont-
Mick Jagger als premiejager.
snappen, maar op dat moment Hij is terechtgekomen in een
beginnen de moeilijkheden pas ongezonde wereld (zonder
echt. Zijn lichaam is veel geld ozonlaag) waarin de meeste
waard en dus wordt er verwoed mensen sterven van armoede
jacht op hem gemaakt. en ellende. Alleen de rijken kun
nen er in hun speciale, zwaar
bewaakte woonwijk, nog goed
van leven en als hun lichaam is
uitgeblust, zoeken ze gewoon
een nieuw gezond lichaam van
iemand uit een eerder tijdperk.
Een krankzinnig gegeven na
tuurlijk. Pure sciencefiction.
Maar tegelijk staat de film veel
dichter bij onze tijd dan we
misschien wel willen toegeven.
Orgaantransplantaties zijn im
mers allang geen toekomst
droom meer en er wordt soms
grof geld mee verdiend. Nog
angstaanjagender is de toe
komstvisie die regisseur Geoff
Murphy geeft over de verhou
ding tussen rijk en arm. Een vi
sie van een extreem geweldda
dige samenleving waarin men
sen elkaar de kop inslaan voor
een hap eten. Maar wat is het
verschil met mensen die win
kels plunderen en elkaar over
hoop schieten zoals onlangs in
Los Angeles.
Om misverstanden te voorko
men. Freejack is zeker niet ge
maakt als een sociologisch tijds
beeld van de 21ste eeuw. Het is
in de eerste plaats een stevige
actiefilm rond een klassiek
Hollywood-gegeven: de jacht op
een onschuldige die door om
standigheden in een vijandige
omgeving terecht is gekomen
en moet zien te overleven.
Meer dan de helft van de film
bestaat uit achtervolgingen,
soms met de meest vreemd
soortige, futuristische vehikels
Tussen de kantelende en ont
ploffende voertuigen zien we
gelukkig af en toe de vertrouw
de, doorleefde kop van Mick
Jagger opduiken. Echt acteren
hoeft hij niet. maar hij heeft vol
doende charisma om het beeld
te vullen en de aandacht gevan
gen te houden, zodat hij zich als
zanger absoluut niet bezorgd
hoert te maken voor zijn oude
dag. Hollywood heeft er weer
een superstar bij.
FILMS IN LEIDEN
My Own Private Idaho: Surrealistische film over narcolepsie
&0. Oude Vest 45, Leiden V
20 15 uur My Own Pnvate Ic
zien vrij 15 t/m ma 18 mei. 20
uur Kijkhuis. Leiden
Red lantern en Roger and Me.
Tijdens de najaarsfeesten van
de Harddraverij-vereniging Lis
se vertoont het Filmhuis de fa
miliefilm Fienel in hel Wilde
Westen en The Prince of Tides.
Met dit programma wil de or
ganisatie een aantrekkelijke mix
Het Filmhuis Lisse heeft eind
april haar seizoen afgesloten
met de uitkomsten van een en
quête. die zij na iedere film
voorstelling onder de toe
schouwers houdt. De winnaar
van het afgelopen seizoen was,
niet geheel onverwacht, de
oogstrelende film Greencard,
tervyjjl Thelma and Ixruise de
meeste bezoekers trok. Gemid
deld trokken de films in het
Filmhuis tachtig bezoekers per
voorstelling, wat de organisato
ren goede hoop geeft voor het
volgende seizoen.
Het Filmhuis, dat om de an
dere week in 't Poelhuys aan de
Vivaldistraat een film vertoont,
heeft op de slotavond ook al het
programma voor het komende
najaar bekefid gemaakt. Vanaf
half september zijn onder meer
te zien: JFK, Europa. Raise the
De winnaar van liet
afgelopen seizoen
in Filmhuis Lisse
hos 'Greencard'
presenteren van actuele,
sprookjesachtige, komische en
ontroerende films. Het Filmhuis
mikt op een doorsnee van de
Lissese cinefielen, wat betekent
dat al te bloedige, schokkende
oi obat ure films nut worden
vertoond.
De uit Leiden afkomstige
filmproducent Nico Crama
FILMTIPS VOOR VOLGENDE WEEK
DE NOORDERLINGEN LIDO 4 OOOOO
Tweede, opnieuw geheel originele speelfilm van Alex van Warmerdam. De hoo'dper
soon, het |ongefie Thomas (Raymond Lucieer), siaat het leven gade m een onalge
bouwd en winderig nieuwbouwbuurtje anno 1960 Hei leven s er verstikkend ke-
rig. maar viakbii ligt een bos met een vennetie waar erotiek, vriendschap, chaos en
nilen ontsnaopen aan hun treurige leven ,n de on
derklasse Ti|dens zogeheten 'drag balts' verdeden zi| zich ais de me-isen die 1
graag zouden willen zuo succesvoile zakenlieden, sj-eke poiospeiers of vlotte ie<"
imgen aan een high schooi
ALL THAT JAZZ KIJKHUIS OOOO
Semi-klassieker van regisseur Bob Fosse In deze film schept reg <.v>ur<horeog'aaf
Fosse een genotzuchtig en voornameii|k negatief beeld van zi|n e gen levrr. Pracht,
ge showbusmessmomenten en spectaculaire dansen tonen de lege pretenties van de
filmwereld genadeloos aan De fmaie van de film tijkt eeuwig te duren en geeft de
BASIC INSTINCT JDO 1. EURO 1 OOO
Adembenemende thriller van Paul Verboeven Inspecteur NickCurran (M rTaei
Douglas) 'edt het onderzoek naar de moord op eer voormalige rocn/ange' Hoofd
verdachte is de koe'e. b'seksuce Catherine Tramei" (Sharon Stone) die Curran lang
zaam maar zeker om haar vinger ndt Door Trameiis seksuele rtim.oat.e vcandert
Currar m een iicha^eiifk en geeste"i|k wa«
SEX. LIES AND VIDEOTAPE «KIJK HU"S OOO
mtrigemnde en goede ee*ste Mm van de Amerikaanse reg sv>u' Steven Soderbe'gh
die m Cannes terecht de Gouden Pa'm *reeg A^n (Andie MacDowe 'S gesc a s
ze hoort dat een vriend van haar man (James Spader), vrouwen over seks ondervraagt
en die gesprekken op videotape vastlegt. Deze gewoonte compliceert Anns relatie
houdt op woensdag 20 mei om
2o.oo uur ui de Kapelzaal van k
&tO een lezing over de geschie
denis van de animatiefilm.
Daarbii vertoont hij een aantal
klassieke teken-, poppen- en
andersoortige films. Crama In
spreekt onder meer de beroemd
geworden experimenten van
fflmptonfer w mm Mi iy1
al in 1909 (-erne de DÉMMMM
schiep en hij besteedt aandacht
aan de eerste experimenten
van Walt Disney. Ook toont hij
voorbeelden van de grote Dis
ney-concurrent John Hublëy
en van het politiek geladen
werk van de Tsjech iiri Tmk.i
Nederlandse animatiefilmers
als Grrril VBO I >i|k BB l'.iul
Driessen worden terecht
niet overgeslagen Na afloop
van de lezing en de films zal
Crama gelegenheid geven tot
het stellen van vragen en ook de
discussie niet uit de weg gaan.
Dat in Hollywood ook nog
wel eens een experimentele film
gemaakt wordt, bewijst de film
My Own Prwatc Idaho van Gus
van Sant. Deze film is volgende
week in het Kijkhuis te zien.
Van Sant was tot nu toe een on
afhankelijke filmmaker, die met
Mala \'ochc en Drugstore Cote
boy bekendheid verwierf. Met
een ruim Hoflywood-budget
kon hij eindelijk zijn helangstrl-
ling voor surrealistische dirors
en geheimenissen eens levens
echt weergeven Het onderwerp
leent zich ook daar goed voor.
My Own Private Idaho gaat na
melijk over narcolepsie. een
ziekte die acute aanvallen van
diepe slaap veroorzaakt
Van Sant maakt van dit gege
ven gebruik nn> <l< in. M fa
tastische dromen levensecht
weer te geven. Zo valt een hou
ten schuur zomaar uit de hemel
en raken jongensfoto's uit ho
mo erotische blaadjes in de
kiosk met elkaar aan de praat
In dc film wordt goed geacteerd
door onder meer Keanu Reeves
en River Phoenix. Het verhaal is
niet erg sterk, maar door de ac
leerprestaties en de prachtig
vormgegeven droombeelden is
My Own Private Idaho toch zeer
Baanbrekende Akira van Japanner Otomo
De kunstzinnige Japanse film
mag in een diepe crisis verke
ren, ondergronds doen zich wel
degelijk spannende onwikkelin-
gen voor. Low-budget exploita
tiefilms zijn in Japan razend po
pulair, en wie recente horror-
produkties als Tetsuo 1 en 2 ziet,
zal beamen dat zich daarin het
begin van een nieuwe cinema
aftekent. Inspiratiebron voor
deze jongste generatie Japanse
filmmakers is Katsushiro Oto
mo. wiens verbazingwekkende
animatiefilm Akira deze week in
de Filmschuur zijn Nederlandse
première beleeft.
Katsuhiro Otomo (1954) geldt
in Japan als een van de belang
rijke makers van manga's, strip
verhalen die zich van westerse
voorbeelden onderscheiden
door hun gewelddadige aard en
seksuele expliciteit. Terwijl in
Europa de strip vooral populair
is onder jongeren, leest in Japan
elke leeftijdsgroep en elk milieu
manga's. Deels door de volwas
sen onderwerpen, deels door de
sterke band met de Japanse cul
tuur en religie die uit de verha
len spreekt. Otomo begon in
1982 te werken aan zijn manga
Akira, en verwierf er nationale
bekendheid mee. In 1987 ver
scheen zijn filmversie in de Ja
panse bioscopen.
Akira is een toekomstvisie, en
speelt zich af in Neo-Tokyo an
no 2019, dertig jaar nadat WO
III de oorspronkelijke stad ver
woestte. De gemeenschap wodt
geplaagd door werkloosheid,
jeugdcriminaliteit en terroris
me. Twee weesjongens, Kaneda
en Tetsuo, brengen hun tijd
door met drugsgebruik en het
bevechten van een rivaliserende
motorbende, tot Tetsuo na een
ongeluk in handen valt van de
staatspolitie. Deze onderwerpen
hem aan allerhande tests, waar
aan hij weet te ontsnappen. De
proefnemingen hebben hem
echter voorzien van psychische
krachten, die hem in staat stel
len enorme fysieke verwoestin
gen aan te richten. Wanneer
een militaire coup de macht
overneemt, stelt Tetsuo zich in
dienst van de rebellen en pro
beert hij Akira, een mythische
leidersfiguur uit het verleden,
weer tot leven te wekken.
Zelfs doorgewinterde striple
zers zullen verbaasd opkijken
van de visuele kracht en de
complexiteit waarmee Otomo
zijn kijkers overrompelt. Akira
begint als een post-apocalypti-
sche bikerüim. maar krijgt een
steeds sterkere politieke lading,
en eindigt met een ambiteuze
toekomstvisie la Kubricks
2001. waarin gewag wordt ge
maakt van de geboorte van de
Nieuwe Mens. Deze zal in staat
zijn zichzelf te vernieuwen door
een moleculaire verbinding aan
te gaan met machines.
Hoewel raakvlakken met de
Mad Mru-films en het oeuvre
van David Cronenberg voor de
hand liggen, is Otqmo'B toe
komstblik beslist origineel, en
gaat ze verpakt in een van de
fraaiste staaltjes animatiekunst
van recente datum. De sfeervol
le en en uiterst gedetailleerde
decors lijken zo weggeplukt uit
Bladerunner en dienen als ach
tergrond voor soepel bewegen
de figuren in prachtige kleuren.
Zelfs al is het verhaal bij vlagen
cryptisch, visueel biedt Akira
voldoende kijkspel voor een
heel hiiznoHwew vrvwefwilfna
BIOSCOPEN
AMSTERDAM
ALFA 1 te" 6278806
De Noorderlingen 7 ra ro 13 30.
16. 19 30 22. dog 14. 19 30.22
ALFA 2
Urga 16J .dag 14 18 45 21 30.
rato 13. 16 30. 18 45.21 30
ALFA 3
My own private idaho 16 j v 14
19.30.22, rato 13 30. 16. 19 30.
22
ALFA 4
Raise the red lantern 161dag
18 45 21 30 vr Tiac> cooo- 14
Sneeuwwitje en de «even dwergen
ai zaro 13. 15 30. wo 14
ALHAMMA 1 te' 6233192
J.F.K. 12) .dag 14.20
ALHAMBRA 2
People of the forest a Idag. 13 45
The prince of tides i 2 lag 18.45
21 30
BELLEVUE CINERAMA tei 6234876
Basic instinct 16 i dag 14.19 15,
22. 20 13 30. 16 15. 19 15.22
CINERAMA
Thelma A Louise 12 jdag 14.
19 15. 22.ro 13 30. 16 15. 19 15.
22. maalleen 14
CALYPSO 1 tel. 6234876
Cape fear 16J dag 13 45. 18 45.
21 30.ro 13 15 16. 18 45 21 30
CALYPSO 2
Bugsy 12 dag 13 45. 18 45
21 30.ro 13 15. 16. 18 45.21 30
CINECENTER-CINEMA COR ALINE
Liintjaa^sgracht 236 te 6236615
Urga It dag 14 30. 17. 19.30.
22 15
CINECENTER-CINEMA PEPPE NAPPA
Trust 16j .dag 14 30 17. 19 30.
CINECENTER PIERROT
Mississippi Masala -dag 14 30.
17. 19 30.22 15
CINECENTER-CINEMA JEAN VIGO
Delicatessen a Jag 14 30. 17.15
1945. 22
CINEMA 1 INTER tel 615124 3
Basic instinct 16 'ag 18 45.
21 30. zarooo* 14
CINEMA 2 INTERNATIONAL
Hook a i dag 20. zaro ook 14 30
CINEMA OSCAR
Guilty try suspicion a i /a wo 20
Babar. /a zo wo 14 30
CITY 1 tel 6234579
FreeJack 16 j dag 14, 18 46,
21 30. ro 13. 1545. 1845.21 30
CITY 2
Beethoven a I dag 3 3 45, 19.
21 30.ro 13 15. 1545 19.21 30
CITY 3
The people under the stairs 161
dag 14 15. 19 21.30 ro 13 15
15.45. 19.21 30
CITY 4
Deceived .2 dag 19. 21 30 vr
ma d' do OOk 14 16
Babar za wo 14 15. ro 1316.
15 45
CITY 5
Freddy's dead 16, 'ag 14 16 19
21 30.ro 13 15. 15 45. 19.21 30
CITY 6
The last boy scout 16 dag 13 45.
19 21.30.ro 13 15. 15 46 19
21 30
CITY 7
Silence of the lambs 16 j lag
14 15. 18 45,21 30 ro 13.15 45.
1846 21 30
DESMETtel 6273434
A Idadc Maior daj 1r >,415
Trust dag 19
La belle noiseuse dag .9 45
Late night movie, dag 23 15. ro 14
KRITERION 1 te' 62 370F
La grande bouffc dag 1 7.30
Ak.ra ag 19 46 22
De ontkenning dag 18.21
Cheb dag 19 15
Barton Fink dag 22 15
RIALTO 1 to 66.' <488
Oer blaue Engel dag 18
Jacquot de Nantes .dag 20.
15.15
Taxi Driver dag 22 15.ro ook 13
RIALTO 2
Les quatre «ventures de reinette et
mirabelie dag H
Films Wim Wenders dag 2 0 v
THE MOVIES 1 tei 6245790
Raise the red lantern dag 17.
19 30. 22. roooh 14 45
THE MOVIES 2
Shadows A Fog nag 17 m 45
The commitments dag 19 15.ro 00k
15. vr za 00k 00 15
THE MOVIES 3
Maima dag 1 7. 22
Les amants du pont neuf v: 19 3Q
rooon 15
TUSCHINSKI 1 f 6262633
Basic Instinct 161 dag 14. 18 45
21 30.ro 13 15. 16. 1845.21 30
TUSCHINSKI 2
De Noorderlingen
18 45.21.30.ro 13 26 1b. 1845.
21 30. d- aiieen 14
TUSCHINSKI 3
Hooka dag 14. 20
TUSCHINSKI 4
For the boys a Mg 14. 20 d
teen 14
TUSCHINSKI 5
The lover ,6j «18 45.21 90
Sneeuwwitje en de zeven dwergen
TUSCHINSKI 6
Father of the bode a ag
1845.21.30 ro 13 15. 16
18 45.21 30
TUSCHINSKI CINEAC
Beethoven *ag 14 18 45
21 30 ro 13 15 16 1845.21 30
DE UITKIJK 62374K'
Edward II 16 ag 18 4S 22 15
Shadows and fog :ag 20 30
Pippi zet de boel op stelten ra z
15 15. wo 15
De gebroeders leeuwenhart rat
13
Het programma van Lcidse en
Haagse bioscopen staat op dc
pagina 'Info'.