Uitgestorven steur steekt kop weer op
Vrije tijd
Oudhollandse
streekkleuren
in beits
Klemmen
Oplossing
paaspuzzel
VRIJDAG 8 MEI 1992
y
REDACTIE HfNRltTTt V
DINGEN
NIEUWE CD'S
Cure - "Wish' (Polydor)
Twee jaar geleden maakte de
formatie van Roberth Smith
met 'Desintegration' de totale
Cure-cd. Alle elementen en va
rianten op de muziek van de ge
neesheer-directeur en zijn on
dergeschikten werden nog eens
samengebald in één album. Dat
leverde een meesterwerk op,
maar het luidde tegelijkertijd
het einde van de ontwikkeling
van Cure in: de vijf konden tot
daar en niet verder. De twee
herhalingsoefeningen nadien
(een loze live-cd en een weer
zinwekkende compilatie van
geremixte Cure-hits) onder
streepten dat. 'Wish' is tegen
deze achtergrond een geweldige
verrassing. De Britten hebben
door een intelligente verwer
king van modernismen in de
pop zoals 'gitaarnoise' en
dansritmes hun horizon ver
legd. Natuurlijk is er leentjebuur
gespeeld (Nirvana, Charlatans),
maar zonder verlies van de ei
gen identiteit. Om die reden is
'Wish' wat mij betreft een ac
ceptabeler metamorfose dan
'Achtung Baby' van U2, een an
dere grote groep die op dood
spoor zat. (WK)
XTC - 'Nonsuch' (Virgin)
Ook op Nonsuch' bereikt XTC,
opgericht in het tijdperk van
new wave en punk, het hoge ni
veau dat eerder werd bereikt op
'English Settlement' uit 1982. In
dik een uur trekken er zeventien
korte, prachtige luisterliedjes
aan de luisteraar voorbij met
zowel poëzie als wat bedaagde
maatschappijkritiek in de tek
sten. Alleen Books are burning'
(over de Rushdie-affaire) en het
zeer cynische 'The Smartest
Monkeys' (daklozenproblema-
tiek) zijn wat te vinnig voor bij
de thee. Waarmee gezegd wil
zijn dat XTC nog altijd zo (Trits
klinkt als de pest. Andy Partrid
ge en Colin Moulding, de com
ponisten van de groep, lijken al
jaren niet van hun eiland weg te
zijn geweest. Na punk zijn er
wat dit tweetal Betreft geen ter
zake doende muzikale revolu
ties geweest. Voor dit album
was dan ook geen betere titel
denkbaar geweest, want muziek
zoals XTC die maakt hoor je an
no 1992 nergens anders. (WK)
Tom Verlaine - 'Warm and Cool*
(Rough Trade)
Tom Verlaine heeft het New-
yorkse gitaarbandje Television
heropgericht. Het plan is om dit
tweede bestaan binnenkort met
een cd in te luiden, maar Verlai
ne piept solo even voor met
veertien sfeervolle instrumen
taaltjes. Nu al staat vast dat het
er met de nieuwe Television
heftiger aan toe zal gaan dan op
déze, naar easy listening nei
gende behangmuziekjes. De vir
tuoos en neuroot Verlaine komt
dit keer niet aan bod, wel de
sombere minimalist Verlaine.
Vooral de drie 'Depot' getitelde
tracks kunnen dienst doen als
soundtracks bij rolprenten met
natte, slecht verlichte straten,
vage kroegen en eenzame men
sen. Alleen op The Deep Dark
Clouds' en op 'Saucer Crash'
gaat Verlaine snel over de
fretjes. Voor het overige is de
functie van het jazzy drumspel
van Billy Ficca en van de onder
aardse bastonen van Patrick
Derivaz niet ondergeschikt aan
die van Verlaines gitaar. (WK)
JAZZ
is het wel bijzonder slecht ge
steld met New York City anno
nu. Sharp had al een voorkeur
voor het duistere en het enge,
maar dit is het meest pessimis
tische wat ik sinds lange tijd van
hem gehoord heb. Hoewel de
beelden van de koude, grote
stad die in stukken met titels als
'Good for Business', Tox', 'My
Blood Is Boiling' en 'Big Lie'
worden opgeroepen verre van
aangenaam zijn, is vooral het
gitaarwerk alleszins het aanho
ren waard. Sharp weet hoe je in
korte tijd (geen van de 13 stuk
ken haalt de zes minuten) een
sfeerbeeld kunt neerzetten. De
rest van Carbon speelt bijna
conventionele rockmuziek die
qua geluid aan het vroegere
Material doet denken. Niets
voor depressieven dus, deze
fraaie gitaar-cd. (KV)
Jimmy Giuffre 3 - 'Jimmy Giuffre
3,1961' (ECM)
Een muzikaal belangrijke, maar
commercieel nauwelijks opge
merkte rol in het overgangsge
bied tussen de cool en de avant-
gardejazz speelden meer dan
dertig jaar geleden de trio's van
klarinettist/saxofonist Jimmy
Giuffre. Aan de wellicht interes
santste bezetting van dit trio
namen pianist Paul Bley en bas
sist Steve Swallow deel. Twee
Ip's werden voor Verve ge
maakt, getiteld 'Fusion' en
'Thesis'. ECM kon voor deze
dubbel-cd nog (wee stukken
van de Thesis-sessie uit de ar
chieven opduikelen. De zuiver
en voorzichtig fraserende Giuf
fre schept met de bijna mini
malistisch spelende Swallow en
de bij vlagen als een Jarrett
avant-Ia-lettre klinkende Bley
uitgekiende miniaturen. Deze
hebben nu eens iets weg van
moderne kamermuziek en dan
weer lijkt het drietal vrij norma
le, maar onderkoelde bop te
spelen. Niet spectaculair, wel
mooi. (KV)
KLASSIEK
F Stutzmann
Elliott Sharp/Carbon - 'Tocsin'
(Enemy)
Als we gitarist Sharp en zijn
groep Carbon mogen geloven
Debussy: Ariettes oubliées, Cinq
poèmes de Baudelaire, Chansons
de Bilitis. Ravel: Histoires naturel
les - Nathalie Stutzmann, alt; Ca
therine Collard, piano (RCA)
Lang niet gehoord: een mooie
Franse alt, dus een zangeres
met een echte altstem, maar
ook met de souplesse, de kern
en zelfs de speelsheid van een
lichte mezzo-sopraan. Zo'n
zangeres is de 27-jarige Natha
lie Stutzmann, die hier een cd
met Franse liederen van een ex
ceptioneel karakter neerzet. Zij
beschikt namelijk niet alleen
over een prachtstem, maar be
heerst ook uitmuntend de echte
Franse zangstijl, die niet alleen
anders 'kleurt' dan de Italiaanse
of Duitse, maar die ook te allen
tijde het woord voorrang zal ge
ven zonder de muziek te ver
waarlozen. Mede door de aan
trekkelijke samenstelling, de
mooie begeleiding en de fraaie
opname een pracht van een 'cd
van de maand'. (PK)
Beethoven: Vioolconcert in D;
Bruch: Vioolconcert nr. 1 in g -
Kyung-Wha Chung (viool), Ko
ninklijk Concertgebouworkest en
The London Philharmonic o.l.v.
Klaus Tennstedt (EMI)
Nog een 'cd van de maand' die
z'n weg wel zal vinden. Onder
de huidige violisten behoort de
Koreaanse Kyung-Wha Chung
tot de generatie die al lang en
breed een wereldfaam heeft op
gebouwd, maar suggestie of
niet haar spel blijft toch altijd
een opvallend jeugdig élan be
houden. Dat viel op tijdens de
concerten in Amsterdam in
1989, toen de live-opname van
het Beethoven-concert tot stand
kwam en het dringt zich nu
weer op. Ook in het Bruch-con
cert, dat zij een jaar later in een
Londense studio vastlegde,
toont de soliste haar grote klas
se, maar de uitvoering en
vooral de begeleiding van Tenn
stedt heeft minder sfeer, al
kan dat ook liggen aan de vlak
kere opname van het orkest.
(PK)
Geen tijd te verliezen
No time to waste, is een spel dat het princi
pe van Greenpeace duidelijk maakt: met z'n
allen vechten voor het behoud van de na
tuur en een schoner milieu voor het te laat
is. Twee tot zes spelers komen in een uur
tijd veel leerzame en soms onthutsende
vragen en antwoorden tegen. Het spel be
staat uit een speelbord, een klok en een set
met meer dan 1000 vragen. Het spel, dat
79.90 kost een deel daarvan komt ten
goede aan Greenpeace kan worden ge
speeld door kinderen vanaf 12 jaar. Meer
informatie: Ravensburger, telefoon 033-
61 14 45.
Oyendo
Dit is Oyendo, een balspel voor twee of
spelers. Het is gebaseerd op een in
1615 ontwikkelde Oosterse bewegingsleer,
waarbij het bovenlichaam, benen en armen
tijdens de inspanning de juiste balans her
vinden om op deze manier de geest te ont
spannen. Het spel is geschikt voor iedereen
en kost 29,95. Meer informatie: Gebro,
Dronten, telefoon 03210-1 49 84.
Een ode aan de tulp is het bestek Tulip dat
Frans de Lange ontwierp voor Inspiration.
I let is HU—M VU R—fiaml en kan ook
in de vaatwasmachine. Hej bestek bestaat
uit 45 ddün en ieveipeki m een fraaie hou
ten wijnrode of bruine kist. Alle onderdelen
van dit besti k zijn los te koop. Het totale
bestek kost 695,-. Meer informatie: tel.
01718-2 33 34.
Hopper
Tuinmeubels waren altijd vrij
traditioneel van vorm. Daar
maakt Jardin met de collectie
Fleury een einde aan. De stoel
Hopper is een vertegenwoordi
ger uit deze lijn. De rugleuning
van de stoel kun je verstellen
met elastische banden. Deze
banden hebben een schokdem-
pend effect. De Hopper met een
lage rug kost 179 gulden, met
een hoge rugleuning is de stoel
2 tientjes duurder. Meer infor
matie Jardin, Rijen, telefoon
01612-2 83 00.
De was ligt in een deuk
Curver, fabrikant van talloze huishoudpro-
dukten van kunststof, kwam op een handig
idee: een wasmand die met één hand te
dragen is doordat er aan de zijkant een
'deuk' in aangebracht is. Die golvende zij
kant maakt de mand tegen de heup draag
baar. en je hebt dus, als je trap op trap af
gaat of door een deur moet. een nana vrii
voor de leuning of de deurkruk. De mand
met die eigenlijk niet alleen in de heup
maar ook voor de hand liggende deuk is
'Ergo' genoemd, is in diverse kleuren met
in zwart contrasterende handgrepen voor
26,95 te koop. De 'raampjes' in de mand-
wanden geven het wasgoed volop ventila-
VISSPORT
Bram van Leeuwen
In het boekje 'De Nederlandse Zoet
watervissen' staat het er zwart op wit:
de steur leeft in zout en zoet water,
maar is uit onze binnenwateren ver
dwenen. In de Noordzee wordt nog
sporadisch een steur gevangen. Ook
de Elsevier Zoetwatervissengids van
Muus en Dahlström laat er geen twij
fel over bestaan. Waar de steur aan
bod komt staat vermeld: Voorkomen
in Nederland: geheel uit de Neder
landse rivieren verdwenen.
En omdat driemaal scheepsrecht is
pakte ik ook Spectrums sportvissers
handboek 'Aan de haak' nog even
van de plank. En ja hoor: onder het
kopje steur staat duidelijk vermeld:
wordt in onze rivieren niet meer aan
getroffen en is ook op de Noordzee
zeldzaam.
Groot was dan ook mijn verbazing
toen ik de afgelopen dagen op twee
verschillende plaatsen las dat de
steur toch nog in onze wateren rond
zwemt. Zo meldt het zojuist versche
nen OVB-bericht, het kwartaalvoor
lichtingsblad van de Organisatie ter
Verbetering van de Binnenvisserij,
dat twee jongens, Walter de Ruiter en
Michel Breur de eerste zaterdag van
dit jaar een dood exemplaar van deze
reuzenvis aantroffen tussen de ba
saltkeien van de Merwedehaven in
Boven - Hardinxveld
Zij vermoedden dat de vis om het
leven was gekomen nadat hij/zij met
een scheepsschroef in aanraking was
gekomen want het staartstuk ont
brak. Het restant werd door de jeug-'
dige vinders afgestaan aan het Rijkin
stituut voor Visserijonderzoek en het
Instituut voor Taxonomische Zoölo
gie in Amsterdam.
Na bestudering aldaar luidde de
Een opgezet exemplaar van de steur met op de flanken de karakteristieke ruitvormi
ge benige schilden. foto archiff
conclusie: de steur moet een lengte
van 70 centimeter hebben gehad en
was vijf jaar oud. Een leeftijd waarbij
het nog niet mogelijk is het geslacht
vast te stellen omdat de vis pas na
ongeveer zes jaar paairijp is. Wel kon
worden geconcludeerd dat het om
een 'gewone steur' ging met de we
tenschappelijke naam Acipenser stu-
rio (Atlantische steur), die vroeger in
groten getale rondzwom in onze ri-
De herkomst van de vis blijft een
raadsel en is om meer dan één reden
merkwaardig. Immers de vis had niet
de leeftijd waarop de steur gewoon
lijk vanuit zee de rivieren optrekt
voor de paai en had evenmin een
lengte die steuren hebben wanneer
ze na hun jeugd naar zee trekken.
Een mogelijkheid die het Rivo opper
de was dat het mogelijk een /wer
vend exemplaar was, afkomstig van
een project voor de herintroductie
van deze visoort in de Franse rivier de
Gironde.
Rivo-deskundige dr. S. J. de Groot
noemt de vondst in het OVB-blad
uitzonderlijk maar voegt er direct aan
toe dat 'één zwaluw nog geen zomer
maakt' De steur heeft volgens hem
geen schijn van kans om zijn verloren
terrein terug te winnen omdat rivie
ren dan ondiepe grintplekken en
plantenrijke oevers zouden moeten
nebben in plaats van stenen gloonn
gen. Bovendien is volgens hem de
huidige scheepvaart veel te intensief.
De drukinkt van het artikel zal nog
niet droog zijn geweest of vanuit het
Noordhollandse kwam een tweede
opmerkelijk bericht. In het kanaal
van Stolpen naar Kolhom werd door
beroepsvisser Frans Boerdijk uit Kal-
verdijk een steur in een van zijn vis
netten ontdekt. Het was een 56 centi
meter lang en 690 gram zwaar exem
plaar en van dezelfde soort als de eer
ste ontdekking Ditmaal ging het om
een drie tot vier jaar oud exemplaar.
En Rivo-bioloog W. Cazemier kon na
onderzoek tot zijn vreugde vaststellen
dat de vis, die inmiddels in een parti
culiere vijver in Lutjewinkel rond
zwemt. in uitstekende conditie ver-
U-.M
Twee meldingen dus binnen enkele
maanden terwijl volgens een officiële
registratie in 1952. precies 40 jaar ge
leden, het laatste levende exemplaar
in ons land werd gesignaleerd. We
moeten heel ver in de historie terug
gaan om tijden te bereiken waarin de
steur nog een algemeen voorkomen
de vis was in onze rivieren. Want
voorzitter van de hengelclub Gronin
gen H. Aalderink schrijft in zijn in
1911 uitgegeven boek over 'De zoet-
watervisschen in Nederland en de
kunst om ze te vangen' al .het volgen
de
'lammer dat deze monsterviscK in
de laatste jaren bij lange na niet meer
zoo veel in onze mieren wordt aan
getroffen dan wel vroeger. Het is
daarom te hopen, dat de pogingen
om hierin weer verbetering aan te
brengen met goeien uitslag mogen
bekroond worden'. Zijn wens is niet
in vervulling gegaan en of de steur in
ons land ooit nog een sportvis zal
worden valt sterk te betwijfelen Maar
dat er nu in korte tijd toch weer
exemplaren zijn ontd«At bewijst in
elk geval dat de leverancier van ka
viaar. die een 6 meter lang kan wor
den. nog niet helemaal behoeft te
worden afgeschreven.
DOE HET ZELF
Beits voor buitenwerk is al sinds men
senheugenis vrijwel alleen maar groen of
bruin geweest. Om je heen kijkend zie je.
vooral nu er in het voorjaar overal weer
druk aan dhz-binten schilderwerk wordt
gedaan, dat vrolijke, soms zelfs gewaag
de kleurcombinaties de boventoon voe-
Op deze trend heeft beitsfabrikant Ram-
bo ingespeeld door een reeks van veer
tien authentieke regionale kleuren te
lanceren. Daarmee kan dus ook naar ei
gen idee of volgens de .urm i|/mgrn \an
de fabrikant, gecombineerd worden met
een hoofdkleur en een accentkleur Dit
nieuwe beitsen programma is geheel op
basis van acry l samengesteld De droging
verloopt daardoor ook snel na een uur
of vier kan al een tweede laag aange
bracht worden. De beitslaag is vochtrc-
gulerend en vormt een elastische film die
bestand is tegen ultravioletstraling
De kleurcombinaties zijn rechtstreeks
ontleend aan wat vroeger in Nederlandse
gewesten gebruikelijk was in Zeeland.
Friesland. Drenthe, Noord-Holland Gel
derland en Brabant werden verschillende
Ideurstijlen en motie\en KMpBpM He
maal naar wat toen 'boerenfatsoen werd
genoemd Maar ook Amsterdam had zijn
eigen (diepgroene) kleur Ze zijn alle
maal in een moderne, dekkende en in
hoge mate weerbestendigr lÉWlng IB
koop.
Voor de dhz-schilder is de makkelijke
verwerkbaarheid van beits op basis van
acrylaatdispersie (wel met een speciaal
daarvoor geschikte kwast) een extra
voordeel. Voor kleine klussen zijn blik
ken van driekwart liter te koop Wiedt
hele buitenboel (deuren, ramen, kozij
nen) een nieuw uiterlijk wil geven is
voordeliger uit met de 2,5-litcrverpak-
king.
Een heel handig ding voor de dhz ver is
de lijmkJem. I)c nieuwste heeft Solo 100.
Je maakt er niet alleen lijmverbindingen
mee maar je kunt er ook itii houti mi-
structie even mee voormonteren om na
te gaan of alles klopt.
De vaste en de verstelbare bek zijn voor
zien van ronde aandrukplaatjes. gemaakt
van een redelijk zachte IIIHtlIM I >at
geeft een uitstekende 'grip', zonder het
ingeklemde materiaal te bes. J
De spindelverstelling wordt bediend met
een knijphandgreep. Om de klemverbin-
ding te 'lossen is een lichte druk op die
handgreep \ol.joi-n.Ir
ongeveer 20 gulden) heeft een befcope-
ning van Klim Meer informatie Spijker
Kwasten. Beverwijk. 02510-2 62 41
De oplossing van de paaspuzzel luidt
ALLES WAT LEEFT. LEEKT NIET AL-
LEEN,NON HVOORZK 11
De VW-cadeaubonnen gaan naar Me
vrouw i Bene rynlimf 15 2172 HH
Sassenheim; LA de Bruijn Voet. Bloo-
mendaalseweg to. 2OM ut HIim men-
daal. I van Hurk. Kloosterwei
2TM XI Warmond I I »ijtI'ojx-lings
traat IA. 2011 Zl. Haarlem, Mevrouw E.
de Graaf, Gloxiniadal 27.2317 HB lei
den; Adrianne den Heller. Prof v.d
Waalslaan 19.2251 GH Voorschoten;
I.S.E de Hondt Willemsen. Westbroeker
weg 64. 1991 LR Velserbroek. I l> v an
der Klugt. Prof Donderslaan 412.20325
EF. Haarlem. I Lischer. Graan voor Visch
16421,2132XE Hoofddorp fVM
Manneken, Schiplaan 466. I'i74 LD
llmuiden; mevrouw Van der Mey.
Noordeinde 44. 223) II Rt|nshutg M
Moolenaar, Molenstraat 2.2161 HP I is
se i Oortaiwfjk, Sm onstraat
VK Vijfhulzen, fam. Nieuwendijk. Gen
De la Reystra.it 44 2021 EN llaarl. ro
Ouwehand. lac. Urlusplantsoen 251.
2 t.'t k\ 1 i-iden. I S van d«i Si|s. G Kor
gesiusstraat 16,2405 GK Alphen aan den
Ri|n. Mm wn I irnhovm. Ian van (hi
lenstraat 63. 2014 All Haarlem.
Vreeburg. Mgr Bakkerstraat 11.2223 AP
Katwijk. G. van der Werf. Bosboom
Toussaintstraat 13,2394 V5 Hazerswou-
de Rijndijk, mevrouw van Zijp. Pelmolen
43.2317 PR leiden
De cadeaubonnen worden de winnaars
zo spoedig mogelijk toegezonden.
