'Ik zie wel wat
ik hierna doe'
Rtv show
Meeleven met leed van echte patiënten
Met de Cosby Show verdwijnt ook de
American dream voor zwart Amerika
T
Humphrey Campbell in Malmö
WOENSDAG 6 MEI 1992
9
TROS start met reality-serie over ziekenhuis
De belevenissen van dokter )an, zuster In-
grid en sociaal-verpleegkundige Nel in Me
disch Centrum West worden al jarenlang op
de voet gevolgd door een paar miljoen kij
kers. Tussen de medische ingrepen door
hebben de hoofdrolspelers het vooral druk
met elkaar. Liefdes bloeien op, verwelken
ook vaak weer even snel en dingen die het
daglicht niet kunnen verdragen, zijn aan de
orde van de dag.
Ziekenhuispersoneel kijkt vaak met ge
mengde gevoelens naar de populaire TROS-
serie. Het heeft niets met de werkelijkheid
te maken, wordt gezegd. Ook de argeloze
kijker vraagt zich vaak af of MCW de werke
lijkheid is.
De TROS komt vanavond met een ant
woord. De komende acht weken staat de
dagelijkse realiteit op de afdeling Eerste
Hulp van het Academisch Ziekenhuis
Utrecht centraal. 'Ingang Oost' is de titel
van de nieuwe serie die onder de noemer
reality-televisie valt.
Volgens Bob Bremer, hoofd Programma
Ontwikkeling van de TROS, is reality-tv een
trend die vanuit Amerika is overgewaaid
naar Europa. „Dit soort programma's be
stgat in verschillende vormen. Zo valt het
home-videoprogramma De Leukste Thuis
ook onder reality-tv", aldus Bremer.
Vervolgverhaal
Ingang Oost is een combinatie van pure in
formatie en human interest verpakt in een
vervolgverhaal. Het programma is ontwik
keld en geproduceerd door René Stokvis die
zich inmiddels met programma's zoals Chi
rurgen werk en Op de drempel van het leven
specialist in medische programma's mag
noemen. \ier weken lang filmde hij in sa
menwerking met onder anderen Mick de
Boer op de EHBO-afdeling van het AZU. De
patiënten worden vanaf het moment van
binnenkomst gevolgd op hun verdere weg
door het ziekenhuis. I Iet zijn allemaal echte
patiënten, echte doktoren, echte familiele
den en vooral veel echte verwondingen.
De kijker moet meteen in de eerste afle
vering al over stalen zenuwen beschikken
om niet het hoofd af te wenden als de knie
van Frank open wordt gelegd. Frank wordt
binnengebracht met een verbrijzelde knie
schijf. Hij is met een brommer van een
vriend tegen een boom gereden en ligt
krom van de pijn op een bed.
Terwijl hij naar de röntgen afdeling wordt
gebracht, komt Vincent met zijn moeder en
opa en oma binnen. De peuter is gevallen
en heeft een dikke onderarm die verdacht
krom staat. Zijn gebroken arm moet direct
onder volledige narcose gezet worden. Een
hartverscheurend tafereel ontstaat als hij in
de armen van zijn moeder snikkend in
slaap wordt gebracht.
Ondertussen brengt de ambulance een
oudere vrouw binnen die thuis een hersen
bloeding heeft gehad. In één van de behan-
delkamertjes ligt een man die met een eick
trische zaag zijn vingers heeft geraakt. De
camera zoemt helemaal in op het moment
dat de chirurg de wond dichtnaait.
Producent René Stokvis heeft oog voor
detail. „Dit is nu eenmaal het dagelijks le
ven op een EHBO-afdeling. We willen een
reëel beeld geven van het werk en daar ho
ren ook bloed en wonden bi). In een latere
aflevering komt ook iemand binnen die niet
meer dan een flinke splinter in zijn vinger
httfl
G. Cerfontainc. voorzitter van de Raad
van Bestuur van het AZU. is heel tevreden
met het eindresultaat. „Wij krijgen regelma
tig verzoeken van de pers om mee te lopen
en meestal gaan we daar niet op in. René
Stokvis ken ik van Chirurgenwerk en ik heb
onder strikte voorwaarden ingestemd met
de opnames". Zo moesten alle patiënten
uitdrukkelijk en in heldere toestand toe
stemming geven om gefilmd te worden.
Ook het personeel kon op ieder moment
aangeven dat ze geen draaiende camera op
hun vingers wilde hebben.
De kracht van Ingang Oost zit vooral in
het menselijk aspect v an de serie en het on
verwachte. De kijker leeft mee met de pa
tiënt als de diagnose wordt gesteld. Wie de
eerste aflevering van Ingang Oost ziet. zal
ongetwijfeld volgende week weer ki|ken.
Want, hoe loopt het af met de verbrijzelde
knie van Frank? Moet Vincent geopereerd
worden aan zijn arm? En zal het verkeers
slachtoffer blijvend letsel overhouden7 Het
is inderdaad Medisch Cenmim West. Maar
dan echt.
(Uitzending: vanavond om 19.15 uur, Ne
derland 2)
Ellemijn in De Mankementenshow
Als klein meisje keek
ik al naar iedere af
levering van de
Stratemaker-op-Zee-show. Ik
was smoorverliefd op de Strate-
maker. Ik zou later met hem
trouwen. En ik zou zelf ook to
neelspeelster worden, dat wist
ik zeker", zegt de Rotterdamse
actrice Ellemijn Veldhuijzen van
Zanten (24).
Met de Stratemaker-op-Zee is
Ellemijn niet getrouwd. Maar
wel speelt ze 13 afleveringen
lang in De Mankementenshow
samen met Aart Staartjes en
Wieteke van Dort en al die an
dere idolen, die ze als klein
meisje op tv aan het werk zag.
Niet alleen in de Stratemaker-
shows, maar bijvoorbeeld ook
in de serie J.J. de Bom: Voor
heen De Kindervriend.
Ellemijn: „Een kinderdroom
ging in vervulling toen de eerste
repetities voor de Mankemen
tenshow begonnen. Toen ik al
mijn idolen uit mijn kinderjaren
voor de eerste keer in levende
lijve zag, ging ik bijna door de
grond. Daar stond ik dan naast
Aart Staartjes en Wieteke van
Dort en al die anderen. Ik was
öp van de zenuwen."
Ellemijn was jaren geleden
voor het eerst op tv te zien in de
KRO-serie In Therapie als een
17-jarig meisje met een zenuw
tic. Vervolgens kwam Berend
Boudewijn in Rotterdam kijken
bij het Improvisatie Theater,
waar zij toen speelde. Ellemijn:
„Hij wilde voor de KRO-tv acht
programma's maken, waarin
onbekende acteurs en actrices
improviseerden. Uit onze groep
werden er zeven gekozen, onder
wie ik. De serie kwam op tv als
Glad Ijs. En dat leidde weer tot
een gastrolletje in de serie Laat
„Toen ontmoette ik Frans
Boelen, de regisseur en beden
ker van de Mankementenshow
en vroeger de regisseur van De
Stratemaker-op-Zeeshows en
J.J. de Bom. Frans kende mij
van de Therapie-shows. En voor
de Mankementenshow had hij
een meisje met een tic nodig.
De cirkel was rond."
Ballet
Op straat wordt Ellemijn niet
herkend. „Ik draag op mijn ei
gen verzoek in de Mankemen
tenshows een zwarte pruik. Na
de eerste aflevering belde een
kennis op die vroeg wat m'n
echte kleur haar was. Ik wilde
niet dat de mensen mij zouden
gaan identificeren als 'dat jonge
meisje met-de-tic'. Maar 't is
ontzettend leuk om die rol te
spelen. Ik was al heel gauw ge
wend. En ik leer nog elke repeti
tie heel veel."
Ellemijn Veldhuijzen van
Zanten, dochter van een archi
tect, was vijf jaar toen ze ballet
lessen kreeg. „Ik dreigde nogal
lang te Worden. Mijn ouders
vonden dat ik moest leren tiots
op mijn lijf te zijn. Zelf was ik
helemaal weg van die tutu's en
ik wilde zeker uitgroeien tot pri
ma ballerina bij het Nationale
Ballet. Maar op mijn dertiende
werd ik afgekeurd."
Op het gymnasium bleef ze
zitten omdat het schooltoneel
haar te veel in beslag nam. Ze
ZOGEZEGD
,,Het is gewoon de onbevangen
heid van de slechte journalist. Ik
praat altijd zoveel over mezelf,
dat de ander op een gegeven mo
ment denkt: ja, nu wil ik wat zeg
gen. Driekwart van de opnamen
die we bij Glamourland maken,
kan niet worden gebruikt omdat
ik overal doorheen lui." (Gert ian
Droge in VARA TV-Magazine)
,,lk kijk eerlijk gezegd nooit ver
der dan de dag van morgen. Er is
een gezegde dat luidt: als je één
voet in het verleden zet, en de
andere in de toekomst, dan schijt
je op het heden." (Kim Basinger
in Humo)
,,Als ik me eenmaal in een nieu
we compositie heb vastgebeten,
ga ik net zo lang door tot het af
is. Ik werk dan in een soort roes.
Maar is het ei eenmaal gelegd
dan gebeurt er weer iets
vreemds. Het lijkt dan net alsof
ik in een postnatale depressie te
rechtkom." (Laurens van Rooijen
in Story)
Klaus Maria Brandauer vind ik
een vreselijk acteur. Zo'n om
hooggevallen ijdeltuit. Een rol
naast hem zou ik weigeren, al
zou het nog zo'n goede stap zijn
voor mijn carrière. Ik ga mijn tijd
toch niet opofferen om met zo'n
idioot te werken." (Jeroen Krabbé
in Privé)
,,Het lijkt me absoluut een grap
om een keer bij 'Berg' te zingen.
Dat verwacht niemand van me en
daarmee schop je toch weer wat
huisjes omver. Ik blijf nu een
maal af en toe een rebelse
meid (Viola Holt in VARATV-Ma-
gazine)
„Incest gaat nooit over. Maar het
beeld dat sex alleen macht, ver
nedering en pijn is. heb ik weten
te keren. (Karin Bloemen in Hu
mo)
,,lk ben nu 80 jaar en oud ge
noeg om verschrikkelijk veel van
een jonge vrouw te houden."
(Adriaan Morriën in Humo)
„Werkelijk, André van Duin is
vreselijk om mee te werken in
'Wie ben ik'. Het is echt een
straf. Elke keer probeer ik goed
leiding te geven in het program
ma, maar zodra ik André al zie
moet ik lachen. Die blikken van
hem. Ik lig zo m een deuk, dat
mijn hele make-up doorloopt en
ik weer moet worden bijge
werkt (Caroline Tensen in Privé)
„Het leukste van alleen zijn is
dat je lekker veel ruimte hebt in
bed." (William McNamara in Ve
ronica)
Ik kwam terecht bij de groep Af
fair, waarin de Amerikaanse zan
ger Forrest zong. Maar de groep
werd opgeheven We wilden het
te snel maken. Achteraf weet ik
dat je de tijd moet nemen om van
een klein twijgje langzaamaan
een eik te maken. Dat probeer ik
nu." (Kid Safari in Story)
„Mijn werk betekent erg veel
voor mij Het is belangrijker dan
een huiselijk leven en een rela
tie Ik heb het veel te druk om
een gezin te hebben. Ik heb een
heel lieve vriendin, die mijn ge
heim moet blijven, maar ik trouw
niet met haar Maar als zij per se
een baby wil hebben, tja Ze
moet er dan niet op rekenen dat
ik iets aan de dagelijkse opevoe-
ding doe." (Hans Böhm in Privé)
Ellemijn Veldhuijzen van Zanten tijdens de opnamen van De Manke
mentenshow. FOTO TON KASTERMANS
deed "te jong" toelatings
examen voor de Amsterdamse
Toneelschool. Ellemijn week uit
haar de toneelschool van Maas
tricht. Na een jaar naar de nieu
we toneelschool in Eindhoven.
Ellemijn: .Allemaal niet afge
maakt, maar ik leerde er toch
veel. Via een vriendje kwam ik
in Den Haag terecht als in
valster in een dans-zangrol. Een
advertentie bracht me bij een
theatersport-experiment in Rot
terdam. Optredens in De Melk
weg in Amsterdam, Sneltheater
in Heemskerk. En nu dus die
Mankementenshow."
En dan?
„Geen idee. Mijn vader is
zelfstandig architect. De ene
maand heeft hij vier opdrach
ten, de volgende geen enkele.
Dan moet hij ook maar weer af
wachten wat er op zijn weg
komt. Ik ben dat dus van jong-
safaan gewend. Ik zie wel."
washington rupert cornwell
the independent
emidden van het ru
moer de afgelopen
tijd rond Hollywood
en omgeving is het wellicht wei
nig mensen opgevallen. Maar
vorige week is de zwarte stu
dent Theo Huxtable afgestu
deerd. Toegegeven, het was in
scène gezet. Maar het onver*
wachte universitaire succes van
de eigenzinnige Theo vormde
het slot van de meest populaire
tv-show uit de geschiedenis.
Kortom, de Cosby Show is niet
Natuurlijk zal de serie de ko
mende jaren overal worden her
haald. Maar vorige week ging
bij NBC de allerlaatste 'nieuwe'
aflevering van de serie rond het
zwarte gezin de lucht in. Net op
het moment dat de rellen in Los
Angeles een tragische mijlpaal
vormden in de geschiedenis van
zwart Amerika.
Het mag in het niet vallen bij
deze tragedie, maar het vertrek
van Bill Cosby alias Cliff Huxta
ble, zijn vrouw Clair en hun kin
deren is toch een droevig stem
mende zaak. De show was vro
lijk en grappig. Het liet een
zwarte wereld zien zonder
drugs, armoede en geweld,
maar met de waarden van een
warm thuis en een liefhebbende
familie niet bepaald het
beeld van de zwarte wijken in
het Los Angeles van vandaag.
Wat dat betreft heeft de Cos
by Show geen positieve invloed
gehad op de discussie over de
rassen problematiek in de Vere
nigde Staten. Het publiek rede
neerde ongeveer als volgt: een
oorzaak van de problemen van
de zwarte bevolking is de onver
schilligheid van de blanke
meerderheid: een reden voor
die onverschilligheid is de dui
delijke rijkdom van de Huxta-
bles, de meest bekende zwarte
familie van het land. Als zwar
ten zö kunnen leven, waar ligt
dan het probleem? Zijn de suc
cesvolle Huxtables niet een dui
delijk bewijs dat zwarten de
oorzaak van hun problemen bij
zichzelf moeten zoeken?
Een tweede belangrijke be
denking is veel eenvoudiger: de
Cosby Show is ongeloofwaardig
een blanke komische tv-serie
die toevallig wordt gespeeld
door mensen met zwarte ge
zichten. „Bill Cosby is niet eens
zwart genoeg om 'oom Tom' te
spelen sneerde het blad de
Village Voice ooit.
Je zou haast denken dat de
hatelijke opmerking van het
blad voortkomt uit jaloezie. Ver-
STRIPS
BOLLEBOOM
Bill Cosby als Cliff Huxtable met zijn zoon Theo in de Cosby Show. foto cpd
geet Michael Jackson, de bas
ketballer Magie Johnson en de
anderen. Bill Cosby is de rijkste
zwarte man in Amerika en de
show die hij acht jaar geleden
heeft bedacht is een commer
cieel succes zonder weerga in
de geschiedenis van de televisie.
De cijfers speken voor zichzelf.
Op een gegeven moment be
taalde omroepmaatschappij
NBC bijna 5 miljoen gulden
voor het recht om één afleve
ring uit te zenden. Maar de om
roep trok met de show wel hoge
kijkcijfers en behoedde zichzelf
zo van de ondergang een lot
dat met het verdwijnen van de
Cosby Show opnieuw dreigt.
Op het hoogtepunt van de
show in 1987 werd het pro
gramma in 41 procent van de
Amerikaanse gezinnen beke
ken: zo'n 87 miljoen mensen.
Dit laatste seizoen bedroeg Cos-
bys persoonlijke honorarium
per show een slordige 450.000
gulden, plus een aanzienlijk
deel van de 1400 miljoen gul
den die sinds 1984 is verdiend
met de rechten om de show te
mogen uitzenden.
Maar volgens de meesten ver
dient Bill Cosby elke cent van
het geld. Allereerst is hij een
briljante komiek, een man met
plastische gelaatstrekken die
een storm van gelach kan op
roepen door alleen maar een
wenkbrauw op te trekken. On
telbare miljoenen mensen heeft
hij enorm veel plezier bezorgd.
Het verdwijnen van de Huxta
bles vergroot in niet geringe,
mate de ellende van de zwarte
bevolking. Weinig mensen heb
ben de gewone gang van zaken
feller bestreden dan hij. Mis
schien was het alleen maar een
stukje Fictie, maar daarmee
heeft hij wel de hoop nieuw le
ven ingeblazen dat ook voor
zwarte mensen zoiets als de
American dream nog steeds iets
betekent.
(vertaling: Margot Klompma
ker)
Zanger Humphrey Campbell is wordt gehouden. Campbell ver-
aangekomen in het Zweedse tegerrwoordigt ons land met het to hikman pu jjru
Malmö waar aanstaande zater- lied "Wijs mij de weg',
dag het Eurovisie Songfestival
