Aanval op Kroatië
Parlement Krim roept
onafhankelijkheid uit
Buitenland
Spanning stijgt in Tadzjikistan
Britse justitie heropent Duitsland staakt door
zaak-Ward na 18 jaar
Staakt-het-vuren van
kracht in belegerd Kabul
Regering Frankrijk zegt vliegverdrag met VS op
lOl
WOENSDAG 6 MEI 1992
5
Opel schrapt 6.000 banen
rosselsheimOpel AG, de Duitse vestiging van het Amerikaanse
autoconcern General Motors (GM), schrapt tot 1995 zesduizend
banen in de vestiging in Rüsselsheim, waar nu nog 30.000 men
sen werken. Volgens de Raad van Bestuur is het banenverlies
onontkoombaar door de moordende concurrentie met (met na
me) Japan, dat er in slaagt auto's veel goedkoper te produceren.
De Ondernemingsraad beticht het bestuur van het verstrekken
van foute cijfers. Volgens hem gaat het om een verlies van maar
liefst 11.000 banen.
Roebel per 1 augustus vrij inwisselbaar
moskou De Russische munteenheid, de roebel, wordt vanaf 1
augustus volledig inwisselbaar. De regering in Moskou mikt op
een wisselkoers van 80 roebel voor één dollar. Om de koers sta
biel te houden zal gebruik worden gemaakt van het fonds van 6
miljard dollar (ongeveer 11 miljard gulden) dat de belangrijkste
industrielanden (G-7) onlangs toezegden. Op dit moment be
staan nog verschillende roebel-koersen voor toeristen en voor
het bedrijfsleven.
Brand legt partijbureau Laurel in as
manila Een grote brand heeft het partijbureau van de Filipijnse
vice-president Salvador Laurel vanmorgen in de as gelegd. Alle
documenten van zijn oppositionele Nacionalista-partij zijn ver
brand, verklaarde een woordvoerder van de partij. De advoca
tenpraktijk van Laurel, een van de zes kandidaten bij de presi
dentsverkiezingen volgende week, werd ook verwoest. De partij
verdenkt de politieke concurrentie van brandstichting, maar
daarvoor zijn nog geen bewijzen gevonden.
Tactische kernwapens weg uit Oekraïne
moskou Alle tactische kernwapens die in Oekraïne lagen opge
slagen, zijn overgebracht naar Rusland. Daarmee is de over
dracht van deze wapens voltooid, 25 dagen eerder dan de afge
sproken deadline van 1 juni. Tactische kernwapens zijn kernwa
pens met een klein bereik, bedoeld voor gebruik op het slagveld.
Hun vernietigingskracht kan echter wel zo groot zijn als die van
de eerste atoombommen op Japan. Het is de bedoeling dat de
wapens in Rusland worden vernietigd.
Bush en Clinton winnen voorverkiezingen
Washington George Bush bij de Republikeinen en Bill Clinton
bij de Democraten hebben gisteren de voorverkiezingen gewon
nen in de Amerikaanse staten Indiana en North-Carolina en in
het District of Columbia, waarbinnen de federale hoofdstad
Washington ligt. Dit blijkt uit de eerste resultaten die zijn opge
maakt na het sluiten van de stembussen.
Thuislanden mogen meestemmen
Johannesburg De bevolking van de Zuidafrikaanse thuislanden
Transkei, Bophutswana, Venda en Ciskei mag meestemmen
over de toekomstige multi-raciale regering van Zuidafrika. Giste
ren werd hierover een akkoord bereikt in het werkgroep-overleg
van de Conferentie voor een Democratisch Zuidafrika (Codesa).
De Zuidafrikaanse regering die altijd als enige de onafhankelijk
heid van de thuislanden heeft erkend, en Bophutswana hebben
wel weten te bedingen dat de bevolking van 'landen' tegelijker
tijd wordt gevraagd naar haar mening over reïntegratie in het
moederland.
Kuwayt staat gebied weer af aan Irak'
kuwayt Kuwayt staat van een serie Iraakse gebieden, die Ku
wayt door een VN-commissie waren toegewezen in verband met
grenscorrecties om het verloop definitief vast te stellen, er weer
twee af aan Irak „uit menselijke overwegingen", zo heeft de Ku-
waytse minister van defensie, Ali Sabah Al-Salam, verklaard.
Politie schiet op demonstranten
panama Bij heftige botsingen tussen de politie en demonstran
ten in de Panamese havenstad Colon is vandaag een onbekend
aantal mensen gewond geraakt toen agenten de demonstranten
met hagelschoten uiteen probeerde te jagen. De politie onder
nam naar eigen zeggen de actie, nadat een groep demonstran
ten van de Beweging van Werklozen van Colon (Modeco) aan
stalten zou hebben gemaakt het stadshuis en andere gemeente
kantoren van Panama's tweede stad in brand te steken.
Sen iers breiden strijd uit
De anti-communistische oppo
sitie in Tadzjikistan heeft van
morgen enkele belangrijke in
stellingen in de hoofdstad
Doesjanbe bezet. De televisie
studio, het presidentieel paleis,
het vliegveld en andere belang
rijke punten zoudep in handen
van islamitische en liberale op
positiegroepen zijn.
Volgens de imam van de
hoofdstad, Abdoelgafor Ro-
doïdodoef, die tot 'generaal van
het volksleger' is benoemd,
hebben de communisten van
president Nabijev alleen nog de
controle over het parlementsge
bouw en de radio.
In Doesjanbe is vandaag en
gisteren gevochten tussen op
positie en nationale garde.
Sinds de communistische partij
gisteren de noodtoestand af
kondigde, zouden zes mensen
zijn omgekomen. De oppositie
heeft op het plein bij het parle
mentsgebouw, waar zich van
daag opnieuw een grote menig
te betogers verzamelde, enkele
op de nationale garde buitge
maakte tanks neergezet.
Nabijev kondigde gisteren
voor de hoofdstad de noodtoe
stand af, nadat na weken van
oplopende politieke spanning
voor het eerst doden waren ge
vallen. Bij een schietpartij tus
sen milities van de regering en
de oppositie kwamen zeker vier
mensen om. Regeringsmilities
openden het vuur op leden van
de oppositie die een barricade
bewaakten, zo meldden oogge
tuigen.
Een woordvoerder van het
ministerie van buitenlandse za
ken verklaarde dat oppositiele
den op hun beurt het vuur had
den geopend op een manifesta
tie vóór Nabijev in het centrum
van Doesjanbe. Daarbij zou één
dode zijn gevallen.
Islamitische en liberale oppo
sitiegroepen demonstreerden al
vijf weken tegen het behouden
de bewind van de orthodoxe
communist Nabijev.
Servische troepen, ondersteund door eenheden van het
federale Joegoslavische leger, hebben vannacht de indus
triestad Karlovac, 50 kilometer ten zuidwesten van Za
greb, onder vuur genomen. Radio Zagreb heeft dat ge
meld. Servische milities vielen volgens de radiozender
ook Osijek aan.
zagreb-sarajevo dpa-ap-ai
In Sarajevo, de hoofdstad van
Bosnië-Hercegovina werd het
bestand dat gisteravond werd
overeengekomen tussen het
Bosnische presidium en verte
genwoordigers van het Joego
slavische leger redelijk goed na
geleefd. Het kwam slechts spo
radisch tot schotenwisselingen.
In andere delen van de repu
bliek werd echter gewoon door
gevochten.
Een konvooi met de speciale
afgezant van de Verenigde Na
ties, Marrack Goulding, is gis
teravond in Sarajevo onder
mortiervuur gekomen. Het kon
vooi met Goulding had juist het
VN-hoofdkwartier in de Bosni
sche hoofdstad verlaten. Daar
was eerder op de dag onder
handeld over een staakt-het-vu-
vankelijk maar
weinig terecht kwam.
Twee uur nadat de wapenstil
stand van kracht was geworden
i slechts e
en enkele keer
explosies en
?n te horen.
*n de beschie-
het geluid
schotenwisseling
maar later werd
tingen
stad in alle hevigheid hervat.
Radio Zagreb meldde verder dat
in de Noordbosnische stad Brz-
ko gevechten waren uitgebro
ken. Het federale leger, aldus
het radiostation, voerde boven
dien aanvallen uit op Mostar, de
provinciehoofdstad van Her-
cegovina.
Het presidium van de alleen
nog uit Servië en Montenegro
bestaande Joegoslavische fede
ratie maakte gisteren in een
kennelijke poging afstand te ne
men van het optreden van het
leger bekend de de federale
troepen in Bosnië niet langer te
zullen leiden.
Tachtig procent van de ruim
100.000 federale soldaten in
Bosnië zijn echter etnische Ser
viërs uit Bosnië. Het plan brengt
de vrede in de jonge onafhanke
lijke republiek dan ook geen
stap dichterbij. Het betekent
slechts dat de strijdkrachten
niet meer onder Belgrado val
len, maar onder leiding komen
van Bosnische Serviërs Niets
wijst erop dat zij de strijd willen
staken. Het federale leger draagt
ookmal zijn wapens over aan cle
Bosnische Serviërs, die zich wil
len aansluiten bij de nieuwe
rompstaat Joegoslavië.
De leiding van Bosanska Kraj-
ina. „Servisch" gebied in hel
noordwesten van Bosnië, ver
bood gisteren burgers hun
woonplaatsen te verlaten. Nie
mand mag zich aan mobilise
ring onttrekken, liet de Servi
sche leiding in Banja Luka we
ten. Tegelijkertijd verordon
neerde zij de directe omschake
ling van de produktie naar oor
logsbehoeften.
simferopol hans geleünse
correspondent
Het parlement van de Krim
heeft gisteren een wet aange
nomen waarbij het schierei
land zich afscheidt van Oekraï
ne. Verwacht wordt dat deze
stap de betrekkingen tussen
Kiev en Moskou verder onder
druk zal zetten.
Bovendien steunde het parle
ment de rebellerende generaal
Valeri Koeznetsov, die zich in
zijn hoofdkwartier in Simfer
opol heeft verschanst en weigert
bevelen van de Oekraïnse de
fensieminister Morozov op te
volgen.
Onverwacht kwamen de uit
spraken van het parlement in
Simferopol niet. De meerder
heid van de 190 leden voelt zich
thuis bij de coalitie van com
munisten en Russisch nationa
listen die op het schiereiland de
lakens uitdeelt. Onder druk van
president Kravtsjoek kende het
Oekraïnse parlement vorige
week de Krim al een grote mate
van zelfbestuur toe.
Maar die Oekraïense toege
vendheid ging de Russische na
tionalisten van de republikeinse
beweging op de Krim, RDK, niet
ver genoeg. Zij willen volledige
onafhankelijkheid van de Krim
en RDK-leider Mesjkov maakt
er geen geheim van dat die be
doeld is om in een later stadium
aansluiting te zoeken bij Rus
land.
Het parlement in de Krim be
sloot gisteren tot een tussenstap
door 'de akte van zelfstandig
heid' aan te nemen die op 2 au
gustus door een referendum
moet worden bekrachtigd. In de
tussentijd moet uit onderhan
delingen met Kiev blijken hoe
ver die Krimse zelfstandigheid
kan gaan. Omdat de RDK vol
doende handtekeningen had
verzameld voor een referendum
over volledige onafhankelijk
heid zal ook dat op 2 augustus
worden gehouden.
Het schiereiland in de Zwarte
Zee maakte deel uit van de Rus
sische 1 Odoratte tot het in 1954
bij Oekraïne werd gevoegd als
teken van drie eeuw verbon
denheid tussen twee Slavische
buurlanden. Nationalistische
Rusdache politic) hebben be
weerd dat deze overdracht de
Russische grondwet schendt,
wat in Oekraïne de speculaties
voedde dat Moskou zou trach
ten het gebied terug te krijgen.
De Oekraiïnse president
Kravtsjoek heeft nu op de Krim
te maken met een onzalig
bondgenootschap van Russi
sche nationalisten, het hoofd
kwartier van de Zwarte-Zee-
vloot in Sebastopol en de rebel
lerende generaal Koeznctzov.
De Oekraïnse positie in de on
derhandelingen met Rusland
over de positie van de Zwarte-
Zeevloot wordt hierdoor be
hoorlijk verzwakt.
Kravtsjoek heeft als voor
naamste wapen tegen de af
scheidingsbeweging dat de
Krim voor zijn energie- en wa
tervoorziening volledig afhan
kelijk van Oekraïne is. Maar de
gebundelde tegenmacht van
RDK en Rusland-gezinde mill"
tairen berooft het Oekraïense
economische wapen van de no
dige kracht.
Mogelijk wordt een uitbar
sting voorkomen door de on
derhandelingen tussen Kiev en
het leiderschap op de Krim die
nu gaan volgen Binnen de Oek
raïnse top zijn voorstanders
voor het creëren van een Oekraï
nse federatie waarin de Krim als
zelfstandig republiek kan func
tioneren. Maar de zeer verdeel
de onafhankelijkheidsbeweging
Roech is hier sterk tegen gekant
en wenst een ongedeelde Oek
raïne. inclusief De Krim.
BERLUN o GPD
Doden bij schietpartij Algiers
Met markkraampjes probeert deze winkelier zijn waar weer aan
week bij de onlusten in Los Angeles door brand werd verwoest.
Rassenonlusten slaan over naar Toronto
toronto AP-GPD
In het centrum van de Canadese stad Toronto
hebben zich gisteravond net als de avond daar
voor onlusten voorgedaan. Ongeveer 150 zwarte
en blanke jongeren kwamen in botsing met 250
man oproerpolitie. Er werden tien arrestaties ver
richt. Voor zover bekend vielen er geen gewon
den.
Een politiewoordvoerder zei dat de rellen in
vergelijkjng met die van maandag niet veel voor
stelden. Maandag braken er grootscheepse rellen
uit na afloop van een demonstratie uit protest te
gen het doodschieten door de politie van een
zwarte man, afgelopen zaterdag en de vrijspraak
van de vier politiemannen die in los Angelos de
zwarte arrestant Rodney King mishandelden.
De juryleden in het Rodney King-proecs wor
den, sinds zij tot vrijspraak van de vier agenten
kwamen, voortdurend bedreigd. Dat gebeurt zo
wel per telefoon als schriftelijk. Een aantal van
hen is inmiddels ondergedoken In USA Today
zegt één van de juryleden, Christopher Morgan,
nog steeds achter de uitspraak te staan.
londen anp
Justitie in Groot-Brittannië is
gisteren begonnen aan de be
handeling in hoger beroep van
de zaak tegen Judith Ward. Zij
werd in 1974 veroordeeld tot le
venslang, nadat zij had bekend
een IRA-aanslag te hebben gé-
pleegd waarbij 12 mensen om
kwamen.
De vrouw lijkt echter het
laatste slachtoffer in een reeks
van 'justitiële fouten' in IRA-
processen uit het midden van
de jaren zeventig. Eerder wer-
Britse regering
verlaagt rente
LONDEN CEES VAN ZWEEDEN
CORRESPONDENT
De Britse regering heeft gisteren
de rentevoet met een half pro
cent verlaagd. De verlaging was
de negende in anderhalf jaar.
Daarmee is de rentevoet nu te
ruggebracht van 15 procent in
1990 tot 10 procent nu.
De verlaging was mogelijk ge
maakt door de koersstijging van
het pond sterling na de Conser
vatieve verkiezingszege vorige
maand. Voor de verkiezingen
was het Britse pond de zwakste
munt in het Europees Monetair
Stelsel (EMS).
De Britse rentevoet van 10
procent is de laagste sinds vier
jaar. De kloof met Duitsland is
nu vrijwel gedicht. In de Bonds
republiek is de rentevoet 9,75
procent. Niet uitgesloten wordt
dat de Bundesbank deze zomer
tot een verhoging moet beslui
ten, waardoor de Britse ren
testand zelfs lager zou worden.
den de Guildford Four en de
Birmingham Six na vele jaren
cel alsnog vrijgesproken, omdat
hun bekentenissen met geweld
waren afgedwongen.
Ook Ward blijkt nu te zijn ver
oordeeld op grond van onbe
trouwbaar forensisch onder-
zoek en haar eigen verklaring,
die vele tegenstrijdigheden be
vatte. Haar avocaat noemde
haar destijds verward en ge
neigd tot fantasie. Ward zei IRA-
lid te zijn en bekende de aan
slag. De IRA zelf ontkende ech
ter elke band met de vrouw.
NOKIA
MOBILE PHONES
DE
KLEINSTE
van 4.995,-
NAAR
3.795,= Ito
TELM A TELECOM
Kampervest 53, Haarlem
tel.nn 023-421964eo
Hugo de Vriesstraat 32
Nw.-Vennep, tel.nr. 02526-
76100, of bezoek stand
nummer 76 tijdens de
Bedrijven Kontakt Dagen
6 en 7 roei Kennemer-
sporthal te Haarlem.
w is door ruim
300.000 Duitse ambtenaren ge
staakt, ondanks overleg tussen
bonden en overheid, vanmid
dag. Op de luchthaven van
Frankfurt wordt echter weer ge
werkt. Het vliegveld lag gisteren
volledig stil. Ongeveer 1000
vluchten moesten worden ge
schrapt. De schade loopt in de
tientallen miljoenen.
ALGIERS Rtr
Gewapende politieagenten heb
ben gisteren in de Algerijnse
hoofdstad de wijk Bab El-Oued,
een bolwerk van moslim-funda
mentalisten, omsingeld nadat
daar een schietpartij was uitge
broken. Bij de schietpratrij kwa
men twee mensen om het le
ven. Dat heeft radio Algiers ge
meld.
Het vuurgevecht tussen poli
tie en een gewapende groep in
KABUL AFP-Rlr
In de Afghaanse hoofdstad Ka-
bul is vanmorgen een staakt-
het-vuren van kracht geworden,
na een nacht van hevige raket-
aanvallen door de strijdmacht
van de radicale mujaheddin-lei-
der Hekmatyar. Daarbij kwa
men meer dan 40 mensen om
het leven en raakten 200 ande
ren gewond. Het was de zwaar
ste aanval in maanden op Ka-
bul.
De bonden, die zich ervan be
wust waren welke materiële
schade er door de actie werd
aangericht, beperkten de sta
king daarom tot 24 uur. Een
woordvoerder zei dat de bon
den in Frankfurt hebben willen
laten zien waartoe ze in staat
zijn als de overheid niet bereid
is tot concessies.
het hoge gedeelte van de wijk,
was het tweede in Algiers bin
nen 24 uur. Afgelopen maandag
openden moslim-fundamenta
listen het vuur op agenten die
hen hadden ontdekt in een wo
ning waarin ze zich al sinds
maart schuilhielden. Een agent
en de zoon van de huiseigenar
werden gedood en vier anderen,
onder wie twee politiemannen,
raakten gewond, zo meldde het
officiële persbureau APS.
Het staakt-het-vuren komt na
twee weken van zware gevech
ten in en om de hoofdstad tus
sen strijders van Hekmatyar en
aanhangers van de mujahed-
din-regering van president Mo-
jaddidi. Hekmatyar wil de nieu
we regering alleen steunen als
die de samenwerking met de
militie van Rashid Dostum op
zegt. Die militie werd door de
verdreven communistische pre
sident Najibullah in het leven
geroepen.
PARUS AP
De Franse regering heeft giste
ren het luchtvaartakkoord met
de VS uit 1946 opgezegd uit on
genoegen over de activiteiten
van de Amerikaanse maat
schappijen IJnited. Delta en
American Airlines. Dat gebeur
de vlak nadat Parijs Jiad inge
stemd met een uitbreiding van
de vluchten van de Amerikaan
se maatschappijen met 30 pro
cent. De Franse regering beticht
de Amerikanen ervan de Eu
ropese markt te willen domine-
Het Franse aandeel in de
vluchten tussen de VS en Frank
rijk is de afgelopen tien jaar gr
daald van 50 procent naar 15
procent. De VS wilden de Ame
rikaanse diensten deze zomer
met 35 procent uitbreiden, ter
wijl Frankrijk aanvankelijk ten
hoogste 19 procent mn r dhD
sten wilde toestaan.
Massabetogingen
in Thailand
tegen premier
BANGKOK Rtr
Meer dan 20.000 aanhangers
van de voormalige gouverneur
van de hoofdstad, Ohamlong
Snmuang. hebben vandaag e
toegangen tot de zwaarbewaak
te parlementsgebouwen in
Bangkok afgesloten. In het par
lement hield de omstreden pre
mier Suchinda Kraprayoon zijn
eerste rede.
De zeer populaire Chamlong
begon maandag aan een hon
ge rs taking om Suchinda tc
dwingen af te treden Zijn belof
te tc vasten tol de dood er op
volgt was een nieuwe impuls in
de protcstcampagne tegen de
premier Dertig anderen heb
ben zich gisteren hij de honger
staking aangesloten.
Het verzet tegen Suchinda is
vooral ingegeven omdat hij de
baan aanvaardde zonder aan de
verkiezingen mee te doen en
door de rol die Suchinda speel
de bij de militaire coup van vo
rig jaar. Ook wordt geprotes
teerd tegen het feit dat de voor
malige generaal in zijn kabinet
veel politici heeft opgenomen
die beschuldigd worden van
corruptie. Velen zijn de con
stante bemoeienis van het leger
mei de politiek In Thailand beu
Volgens het Amerikaanse mi
nisterie van transport Is het
overigens geen ongrwone stap
dat een luchtvaartakkoord
wordt opgezegd In 1978 deed
Groot Bnttannië dat. maar bin
nen een jaar hadden Washing
ton cn Londen een nieuw ak
koord.
■ÏMMièJmiid. i LA IH J i k UKmM' JuhBHHHHb
Doesjanbe, de hoofdstad van Tadzjikistan, is al dagen het toneel van demonstraties voor- en tegen de com
munistische machthebbers. foto rass*
